အေျပာင္းအလဲနဲ႔ အလဲအေျပာင္း
“မွားရာက
မွန္၊ မဲရာက ျဖဴ၊ ဆိုးရာက ေကာင္း’’ ဆိုတဲ့ အေျခအေနေရာက္ေအာင္
ျပဳလုပ္တဲ့အခါမွာ တခါတည္း ေခါင္းနဲ႔ပန္းလွန္သလို ေျပာင္းၿပီး လဲပစ္မလား၊
တဆင့္ခ်င္း လဲၿပီးေတာ့မွ ေျပာင္းယူမလားဆိုတာ အေျခအေနအရ မွန္မွန္ကန္ကန္
ဆံုးျဖတ္နိုင္ျခင္းဟာ ေခါင္း ေဆာင္ေကာင္းတုိ႔ရဲ့ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့
အရည္အခ်င္းတစ္ခုပဲ’’
(ေတာင္တြင္းႀကီး၊ နတ္မီွေတာရဆရာေတာ္ႀကီး)၁၃၃၅-၃၆ (၁၉၇၄-၇၅) ခုနွစ္မ်ားက ေဒးဒရဲၿမိဳ႕ ကြင္းေက်ာင္းတိုက္မွာျပဳလုပ္တဲ့ နိကာယ္ငါးရပ္သင္တန္းမွာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ့ တရားဦးေဒသနာ (ဓမၼစၾကာ) နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အေတာ္ေလး အက်ယ္တ၀င့္ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုၾကပါတယ္။
သင္တန္းတာ၀န္ခံ (စာခ်) ျဖစ္တဲ့ ေဒးဒရဲကြင္းေက်ာင္းဆရာေတာ္ႀကီးက “ဗုဒၶပြင့္ေတာ္မူခ်ိန္အထိ မဇၩိမေဒသမွာ အဓိကလႊမ္းမိုးထားတဲ့ အယူ၀ါဒက အတၱ၀ါဒ’’ ပဲ။ အတၱ၀ါဒဆိုတာ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကေတာ့ နိစၥ = ျမဲတယ္၊ ဓူ၀ = ခိုင္ခန္႔တယ္။ သႆတ = ဒီအတၱကေလးခ်ည္း တစ္ဆက္တည္းျဖစ္ေနတယ္။ အ၀ိနာသီ = ဒီအတၱကေလးဟာ ပ်က္စီးျခင္းလည္း မရိွဘူး။ သဗၺဗ်ာပီ = တကိုယ္လံုးမွာေရာ အရာခပ္သိမ္းမွာပါ ပံ့်နံွ့ၿပီး တည္ေနတယ္။
သယံ၀သီ = အဲဒီအတၱရဲ့ အလိုက်အတိုင္းသာအရာရာက လိုက္ေနရတယ္’’ လုိ႔ ယံုၾကည္လက္ခံတဲ့၀ါဒေပါ့။
“ဆင္းရဲကင္းေပ်ာက္ ခ်မ္းသာေရာက္ေရး’’ ဆိုတဲ့ေနရာမွာလည္း ဒီအတၱကို အေျခခံ အရိွအျဖစ္ ခံယူၿပီးေတာ့ပဲ အတၱရဲ့အလိုက် လိုအပ္သမွ် အာ႐ုံငါးပါး ကာမဂုဏ္တရားေတြကို ရွာေဖြခံစားေပးျခင္းဟာ ခ်မ္းသာအစစ္ပဲလုိ႔ခံယူၿပီး အျမဲႀကိဳးစားက်င့္သံုးၾကတဲ့ “ကာမသုခလႅိကာနု ေယာဂ’’ အုပ္စုရယ္၊ ဒီအတၱကေလး ဒီခႏၶာကိုယ္ႀကီးကို ၿငီးေငြ႕စြန္႔ခြာၿပီး မဟာပရမတၳမလုိ႔ေခၚတဲ့ မူလအတၱႀကီးဆီျပန္ေရာက္မွ ခ်မ္းသာ အစစ္ကိုရရိွမယ္ဆိုတဲ့ယံုၾကည္ခ်က္နဲ႔ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာရိွတယ္ဆိုတဲ့ အတၱကေလးကို အမ်ဳိးမ်ဳိးညႇဥ္းဆဲက်င့္သံုးတဲ့ “အတၱကိလမထာႏုေယာ ဂ’’ အုပ္စုရယ္ဆိုၿပီး အုပ္စုနွစ္မ်ဳိးကဲြသြားတာပါ။
တုိ႔ျမတ္စြာဘုရားရွင္လည္း အေလာင္းေတာ္သိဒၶတၳမင္းသားဘ၀မွာ ဒီအစြန္းနွစ္ခုလံုးကို ကိုယ္တိုင္က်င့္သံုးခဲ့တာပဲမဟုတ္လား။ ကပိလ၀တ္ နန္းေတာ္ထဲမွာ ကာမသုခလႅိကာနုေယာဂအက်င့္ကိုလည္း သူမတူအစြန္းေရာက္ေအာင္ က်င့္သံုးခဲ့တာပဲ။ “အတၱ’’ဆိုတာ သူ႔အလိုအတိုင္း ျဖစ္ေစတယ္လုိ႔ ဆိုထားေပမယ့္ တကယ့္လက္ေတြ႕မွာ အိုတာ၊ နာတာ၊ ေသတာကိုက်ေတာ့သူဘာမွ မတတ္နိုင္ဘူးဆိုတာလည္း သိေရာ တစ္ခါတည္း ဥ႐ုေ၀လေတာအေရာက္ ထြက္သြားေတာ့တာပဲ။
ကပိလ၀တ္နန္းေတာ္ထဲတုန္းက အတၱရဲ့ အလိုလိုက္ အႀကိဳက္ေဆာင္ေပးေနေပမယ့္ တကယ့္ဒုကၡကို မျငိမ္းေစဘူးဆိုတဲ့ သတိသံေ၀ဂရခဲ့ေပ မယ့္ “အတၱဆိုတာ ရိွကို မရိွဘူး၊ အနတၱပဲ’’ ဆိုတဲ့အသိမ်ဳိးေတာ့ မရခဲ့ဘူးေလ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဥ႐ုေ၀လေတာထဲေရာက္ေတာ့ အဲဒီအတၱ ကေလးကိုပဲ အရိွလုိ႔ ထင္ျမဲထင္ေနၿပီး က်င့္သံုးတဲ့ေနရာမွာေတာ့ နန္းေတာ္ထဲကနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္အျဖစ္နဲ႔ အတၱကို လံုး၀အလိုမလိုက္ဘဲ ဆန္႔က်င္ညႇင္းဆဲတဲ့အက်င့္ကို က်င့္ျပန္ေရာ။ ဒါဟာလည္း ေနာက္ဆံုးေတာ့ “ေသဖုိ႔ပဲရိွေတာ့တယ္’’ ဆိုတဲ့အေျခအေနေရာက္လာေတာ့မွ ေကာင္းေကာင္းႀကီး သံေ၀ဂရသြားေတာ့တာ။
အတၱဆိုတာ “သယံ၀သီ = သူ႔အလိုက်အတိုင္း ျဖစ္ရမယ္’’ ဆိုေပမယ့္ အခုလို အစားအေသာက္ပါျဖတ္လိုက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ ဒါရဲ့ဆိုးက်ဳိးက အတၱကို ထိခိုက္တာမေတြ႕ရဘဲ ခႏၶာကိုယ္ႀကီးကိုပဲ ထိခိုက္ေတာ့တာကိုး။ အဲဒီေတာ့မွ “အတၱ’’ ဆိုတာ မေရရာ မေသခ်ာတဲ့ အယူ၀ါဒတစ္ ခုပဲဆိုတာကို ေရးေရးသေဘာေပါက္လာတာ။
ဒါနဲ႔ အေလာင္းေတာ္သိဒၶတၳမင္းသားဟာ အတၱဆိုတာကို ဂ႐ုမစိုက္ေတာ့ဘဲ ခႏၶာကိုယ္ကို ရပ္တည္နိုင္ေစမယ့္အစားအစာကို စားသံုးၿပီး ေဗာဓိမ႑ိုင္ကို ႂကြေတာ့တာေပါ့။ ေဗာဓိပင္ေျခေရာက္တဲ့အခါ အတၱအေၾကာင္းကိုမစဥ္းစားေတာ့ဘဲ ခႏၶာကိုယ္ရဲ့ တကယ့္အရိွတရားကို ရွာေဖြသံုးသပ္မိရာက တကယ့္တရားစစ္ တရားမွန္ကို ရွာေဖြေတြ႕ရိွၿပီး သဗၺညဳဘုရားအျဖစ္ေရာက္သြားတာေပါ့။
ဒီေနရာမွာ တပည့္သားမ်ားအေနနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္သတိထားစရာ အခ်က္တစ္ခုရိွတယ္။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ဟာ ကိုယ္တိုင္ဘုရားျဖစ္ဖုိ႔အေရးမွာ ကပိလ၀တ္နန္းေတာ္ထဲက ထြက္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ဥရုေ၀လေတာထဲမွာ ေျခာက္ႏွစ္လံုးလံုးမ်က္ေစ့လည္ခဲ့ရတာ။ ဒါေၾကာင့္ ေတာထြက္ခိ်န္ကစၿပီး ဘုရားျဖစ္ခိ်န္အထိ အခ်ိန္ (၆) နွစ္ေတာင္ၾကာသြားခဲ့တယ္။ အဲ ..တပည့္သားမ်ားက်ေတာ့ ပထမဆံုး တပည့္ဦးႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးတုိ႔ ဟာ တရားေဟာလုိ႔ (၆) ရက္ေျမာက္မွာပဲ အနတၱလကၡဏသုတ္ကိုေဟာလိုက္ေတာ့ အားလံုးအာသေ၀ါကုန္ခန္းတဲ့ ရဟနၱာေတြ ျဖစ္ကုန္ၾက တယ္။ တခ်ဳိ႕တပည့္သားေတြဆိုရင္ တခဏခ်င္းနဲ႔ေတာင္ ရဟႏၱာေတြ ျဖစ္ကုန္ၾကတာရိွတယ္ေလ။ ဒီေနရာမွာ ဘုရားရွင္ရဲ့ “သတၳာေဒ၀မနု ႆာနံ = နတ္လူအေပါင္းတုိ႔ရဲ့ ဆရာေကာင္း ေခါင္းေဆာင္ေရွ႕သြားေကာင္းျဖစ္တယ္’’ ဆိုတဲ့ဂုဏ္ဟာ အလြန္ထင္ရွားတယ္ဆိုၿပီး ဆရာ ေတာ္က စကားကိုခဏရပ္လိုက္ပါတယ္။
“ဆရာေတာ္ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းပီသပံုေလးလဲ ထင္ရွားေအာင္ နည္းနည္းခ်ဲ႕ၿပီး ေျပာေပးပါဦးဘုရား’’လုိ႔ ေလွ်ာက္ထားၾကတဲ့အခါ ဆရာေတာ္က – ဘုရားပြင့္တဲ့အခ်ိန္မွာ ရာဇၿဂိဳဟ္၀န္းက်င္မွာ ထင္ရွားတဲ့ဘာသာေရးဂိုဏ္းႀကီးေျခာက္ဂိုဏ္းဆိုတာ ထင္ရွားရိွေနၿပီ။ အဲဒီ ဂိုဏ္းႀကီးေတြကို အသီးအသီးဦးေဆာင္ၾကတဲ့ ဂိုဏ္းဆရာႀကီးေတြက ပုရာဏကႆပစတဲ့ ဆရာႀကီးေတြေပါ့။ အဲဒါအရွင္တုိ႔လည္း သိၾကၿပီးသားပဲ။ အဲဒီဂိုဏ္းဆရာႀကီးေတြဟာ အမွားနဲ႔အမွန္ကဲြျပားေအာင္ ဘာက်င့္စဥ္မွ ဟုတ္တိပတ္တိ က်င့္ၾကဖူးတာမဟုတ္ဘူး။ သူတုိ႔ စိတ္ကူးရသလို တခ်ဳိ႕လည္း ၾကားဖူးနား၀ရိွတဲ့အထဲက သူတုိ႔စိတ္ကူးနဲ႔တည့္သလိုေရွာင္ဖုိ႔ ပညတ္တာေတြလည္းရိွတယ္။ ေဆာင္ဖုိ႔ တိုက္ တြန္းတာေတြလည္း ရိွတယ္။ သူတုိ႔ကသာ ဂိုဏ္းဆရာႀကီးေတြအျဖစ္နဲ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္အထင္ႀကီးၿပီး အခန္႔သားအပူေဇာ္ခံေနၾကေပမယ့္ သူတုိ႔ ညႊန္ၾကားတဲ့အတိုင္း လိုက္နာၿပီး ေရွာင္ၾက၊ ေဆာင္ၾကလုိ႔ဘယ္တပည့္မွေတာ့ ဆင္းရဲဒုကၡလြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာသြားတယ္လုိ႔ မရိွပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ကေတာ့ ဇြတ္အတင္းပဲ လိုက္နာခိုင္းေနၾကတာပဲ။
လူေတြဆိုတာကေတာ့ ဆင္းရဲကိုေၾကာက္ၿပီး ခ်မ္းသာကိုေမွ်ာ္ေနၾကတာဆိုေတာ့ ဘာရယ္လုိ႔ မဟုတ္ဘူး။ အေျပာအေဟာေကာင္းတာကုိ ရမ္းယုံလုိက္ၾကတာပ။ဲ ၿပီးေတာ့ “ေမာဟစရိတိတႆ အာဓာနဂၢါဟိတိတာ ဒုပုပၸဋိနိႆိဂၢိတိတာ = အသိဉာဏ္ခ်ဳိ႕တဲဲ့့သူမူမ်ားဟာ အယူအစဲြ ျပင္္းထန္သေလာက္ အယူ၀ူ၀ါဒကိုို စြန္႔လႊတ္ဖုိ႔ခဲယဲယဥ္္းၾကတယ္’’ (၀သိဒုမိၶဂ္ – ၁၀၃) ဆတိုအတုိင္း အယယူ၀ါဒကို ယံုၾကည္လက္ခံၿပီးရင္လည္း “အမွားၾကာေတာ့ အမွန္ျဖစ္၊ အမွန္အစစ္ အမွားထင္၊ ဘုရားပင္ ကုလုိ႔မရ’’ ဆိုတာမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ကုန္တတ္ၾကေတာ့ ဒီဆရာႀကီးေတြရဲ့ ေနာက္ လိုက္ေတြမွန္သမွ်ဟာ အယူ၀ါဒတခုရဲ့ အစမ္းသပ္ခံသားေကာင္မ်ားဘ၀နဲ႔ပဲ “ေနလည္း ဆင္းရဲ၊ ေသလည္း ဆင္းရဲ’’ ဆိုတဲ့ အျဖစ္မ်ဳိးနဲ႔ ရခဲ တဲ့ လူ႔ဘ၀ႀကီးတစ္ခုလံုး အခ်ည္းအနီွး ဆံုးရံႈးနစ္နာသြားၾကတယ္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကို နတ္လူအေပါင္းတုိ႔ရဲ့ ေရွ႕သြားေခါင္းေဆာင္ေကာင္း (သတၳာေဒ၀မနုႆာန) လုိ႔ဆိုရတာက ျမတ္စြာဘုရားရွင္အေနနဲ႔ ေရွာင္ရွားရမည့္ အစြန္းက်င့္စဥ္မွားႏွစ္ခုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစမ္းသပ္ခံသားေကာင္အျဖစ္နဲ႔ ဘယ္တပည့္သားကိုမွ အသံုးမခ်ဘူး။ သူ႔ကိုယ္သူ သာ အသံုးခ်ခဲ့တာ။ အစြန္းမွားနွစ္ခုထဲက အတၱကိလမထ အစြန္းမွားက်င့္စဥ္ဆိုတာ တကယ့္အာဇာနည္စစ္စစ္ျဖစ္တဲ့ အေလာင္းေတာ္ႀကီး မို႔သာခံနိုင္တာ။
သာမန္ပုဂၢဳိလ္မ်ဳိးဆိုရင္ ေျခာက္ႏွစ္မေျပာနဲ႔ ေျခာက္ရက္အထိခံႏုိင္ရင္ကံေကာင္း။
ဒါေၾကာင့္လည္း ဘုရားအေလာင္းေတာ္ဟာ ကိုယ္တိုင္အစမ္းသပ္ခံအျဖစ္နဲ႔ ေျခာက္နွစ္အထိ အစမ္းသပ္ခံၿပီးတဲ့အခါ “ဒုေကၡာ = ဆင္းရဲရံု သက္သက္ျဖစ္တယ္။ အနတၳသံဟိေတာ = ဘာေကာင္းက်ဳိးမွ မရနိုင္ဘူး’’ ဆိုၿပီး ယတိျဖတ္ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္။ ေနာင္လာေနာက္သား တပည့္မ်ားအေနနဲ႔ ဒီလိုအမွားစြန္းေရာက္ေအာင္ အစမ္းသပ္ခံစရာမလိုေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဘုရားကိုယ္ေတာ္တိုင္ ဘုရားျဖစ္ေရး အားထုတ္ရာမွာ ေျခာက္နွစ္အထိၾကာခဲ့ေပမယ့္ တပည့္ေတြက်ေတာ့ ဉာဏ္ဓာတ္ခံႀကီးရင္ ႀကီးသလို တခ်ဳိ႕အခိ်န္ပိုင္းအတြင္း၊ တခ်ဳိ႕ ရက္ ပိုင္းအတြင္း က်င့္ဖြယ္ကိစၥေတြ ၿပီးေျမာက္သြားၾကတာေပါ့။
ဒါဟာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း ဆရာေကာင္းတုိ႔ရဲ့ ေနာက္လိုက္တပည့္ျဖစ္ရျခင္းရဲ့အက်ဳိးပဲ။
ဘုရားရွင္ကို ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း ဆရာေကာင္းလုိ႔ ခီ်းက်ဴးဂုဏ္ျပဳရတာဟာလည္း အမွားရဲ့ဒဏ္ကို အမ်ား (ေနာက္လိုက္ေတြ) မခံရေစဘဲ ကိုယ္တိုင္အစမ္းသပ္ခံ အဆင္းရဲခံၿပီးမွ လမ္းမွန္ကို ခြၽင္းခ်က္မရိွ တိတိက်က် ညႊန္ျပဦးေဆာင္နိုင္လုိ႔ပဲေပါ့။
ကိုယ္တိုင္စမ္းသပ္ခံရျခင္းရဲ့ေက်းဇူးက ဘယ္ေလာက္ထိေရာက္မႈရိွသလဲဆိုရင္ ကာမသုခလႅိကအစြန္းကို ပယ္ရမယ္ဆိုတဲ့ကိစၥမွာ သာမန္ တစ္ေယာက္ေယာက္ကသာေျပာမယ္ဆိုရင္ “စပ်စ္သီးမွည့္ကိုမမီွလုိ႔ ခ်ဥ္တယ္ေျပာေနတာ’’ ဆိုတာမ်ဳိးျဖစ္ေနမွာ။
ခုေတာ့ စၾကာ၀ေတးမင္း ျဖစ္မည့္စည္းစိမ္ကိုေတာင္စြန္႔ခဲ့တာဆိုေတာ့ ဘယ္သူမွအျပစ္မေျပာသာေတာ့ဘူး။ ၿပီးေတာ့ အတၱကိလမထက်င့္စဥ္ဆိုတာ အဲဒီေခတ္တုန္း က လူအေလးစားဆံုး အထင္အႀကီးဆံုး အက်င့္ေလး။ သာမန္ပုဂၢိဳလ္ကသာ ဒီအက်င့္မ်ဳိးကိုပယ္ရမယ္လုိ႔ေျပာရင္ “သူမက်င့္နိုင္လုိ႔ အျပစ္ ေျပာတာ’’ လုိ႔ အထြန္႔တက္ခံရမွာေပါ့။ ကိုယ္တိုင္ေျခာက္နွစ္ႀကီးမ်ားေတာင္ စံခ်ိန္ခ်ဳိးၿပီးက်င့္ခဲ့တာဆိုေတာ့ ဘယ္သူကမွ အျပစ္မေျပာႏုိင္ ေတာ့ဘူး။ အစြန္းတရားေတြဟာ အမွားေတြျဖစ္ေပမယ့္ တရားဦးကိုေတာ့ အမ်ားႀကီးေက်းဇူးျပဳခဲ့တယ္မဟုတ္လား။
အဲဒါ ကိုယ္တိုင္ အစမ္း သပ္ခံခဲ့လုိ႔ပဲေပါ့။ ေလာကမွာ ေနာက္လိုက္တပည့္သားမ်ားကို စြန္႔လႊတ္အနစ္နာခံၾကဖုိ႔ေျပာဆိုတဲ့ေခါင္းေဆာင္မ်ဳိးေတြ ေပါလွေပမယ့္ ကိုယ္တိုင္စံျပျဖစ္ေအာင္ စြန္လႊတ္အနစ္နာခံတဲ့ေခါင္းေဆာင္မ်ဳိးကအရွားသား မဟုတ္လား။ ဒါေၾကာင့္ တရားဦးဓမၼစၾကာကို ေသေသ ခ်ာ ခ်ာေလ့လာၾကည့္ရင္ ဘုရားရွင္ရဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းပီသမႈဟာ အလြန္ထင္ရွားတယ္လုိ႔ေျပာတာ။
အဲ .. ေနာက္တခ်က္က လူအမ်ား လက္ခံယံုၾကည္ေနၾကတဲ့ “အတၱ’’ဆိုတဲ့၀ါဒႀကီးဟာ မရိွကို အရိွထင္ေနၾကတဲ့၀ါဒႀကီးသာ ျဖစ္တယ္။ တ ကယ့္အမွန္အကန္တရားက အတၱမရိွတဲ့ “အနတၱ’’ သာျဖစ္တယ္လုိ႔ သိျမင္ေတာ္မူၿပီးတဲ့ အနတၱ၀ါဒီဘုရားရွင္ဟာ ပထမဆံုးတရားဦးအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ရာမွာ အနတၱလကၡဏသုတ္ကိုမေရြးခ်ယ္ဘဲ ဓမၼစကၠပ၀တၱနသုတ္ကိုသာ ေရြးခ်ယ္ေဟာၾကားေတာ္မူတယ္။
ဒီသုတ္ကို ငါးရက္လံုး လံုး ေဟာၾကားေတာ္မူစဥ္မွာ “အနတၱ’’ ဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ တစ္လံုးတပါဒမွ်ေဟာမသြားခဲ့ဘူး။ ဒါဟာလည္း အလြန္အေရးပါတဲ့ ေရြးခ်ယ္ ေဟာေျပာမႈပဲ။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ့ အေဟာအေျပာလိမၼာမႈ ေဒသနာေကာသလႅဉာဏ္ေတာ္အစြမ္းကလည္း အလြန္႔ကိုအံမခန္းပဲ။ ဒီအ ေၾကာင္းအရာကေတာ့ မဇၩိမေဒသရဲ့ ဘာသာေရးအေတြးအေခၚမ်ားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကြၽမ္းက်င္ပိုင္နိုင္တဲ့ နတ္မီွဆရာေတာ္ကိုယ္တိုင္ ရွင္းျပ တာ ပိုၿပီးေကာင္းပါလိမ့္မယ္။ ဆရာေတာ္ ရွင္းျပေပးပါဦးဆိုၿပီး ေျပာဆိုေလွ်ာက္ထားလိုက္ပါတယ္။
ဆရာေတာ္ႀကီးက – “အဘိဓမၼာတစ္ရပ္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အယူ၀ါဒတစ္ခုခုမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေခတ္စနစ္တစ္ခုမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မွားရာက မွန္၊ မဲရာက ျဖဴ၊ ဆိုးရာက ေကာင္း’’ ဆိုတဲ့အေျခအေနေရာက္ေအာင္ျပဳလုပ္တဲ့အခါမွာ တစ္ခါတည္း ေခါင္းနဲ႔ပန္းလွန္သလိုေျပာင္းၿပီး လဲပစ္မလား၊ တဆင့္ ခ်င္းလဲၿပီးေတာ့မွ ေျပာင္းယူမလားဆိုတာ အေျခအေနအရ မွန္မွန္ကန္ကန္ဆံုးျဖတ္နိုင္ေရးဟာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတုိ႔ရဲ့ အလြန္ အေရး ႀကီးတဲ့အရည္အခ်င္းတစ္ခုပဲ။ စပ္ကူးမတ္ကူးဆိုတဲ့ကာလမ်ဳိးမွာ ဦးေဆာင္တဲ့ပုဂၢဳိလ္ရဲ့ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ အမွားအမွန္ဟာ အဖဲြအစည္းတစ္ခုရဲ့ ေအာင္ျမင္တည္တံ့မႈနဲ႔ ဆံုး႐ႈံးပ်က္စီးမႈကို အဆံုးအျဖတ္ေပးသြားမွာ။
ဦးေဆာင္တဲ့ ပုဂၢဳိလ္ဟာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း ဟုတ္, မဟုတ္ဆိုတာဟာလည္း သူ႔ရဲ႕မွန္ကန္တဲ့ ဆံုးျဖတ္လုပ္ကိုင္မႈနဲ႔ ေအာင္ျမင္တည္တံ့မႈကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့ပဲ သတ္မွတ္ၾကတာမဟုတ္လား။ အခုန ကြင္းေက်ာင္းဆရာေတာ္ေျပာသြားသလိုပဲ ျမတ္စြာဘုရားရွင္အေနနဲ႔ ပထမဆံုးသာသ နာျပဳတရားအျဖစ္နဲ႔ မိဂဒါ၀ုန္ေတာမွာ တရားေဟာျပရမွာက ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးတုိ႔ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါက ပထမဆံုး အေလးအနက္ထားစဥ္းစားရမယ့္ ကိစၥပဲ။ ဒီေနရာမွာ ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးတုိ႔မဟုတ္ဘဲ တျခားပုဂၢဳိလ္တစ္ဦးဦးလည္း ျဖစ္ခဲ့မယ္၊ အဲဒီပုဂၢဳိလ္ကလည္း အယူ၀ါဒနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အမွားနဲ႔ အမွန္ကိုသာ တိတိက်က်သိခ်င္တယ္လုိ႔ဆိုလာရင္ေတာ့ ဘုရားရွင္အေနနဲ႔ ဘာမွသိပ္ရွည္ရွည္ေ၀းေ၀းေျပာစရာမလိုဘူး။
“သင္တုိ႔ အမ်ားစု ယံုၾကည္လက္ခံေနၾကတဲ့ “အတၱ’’ ဆိုတဲ့ အယူ၀ါဒဟာ မွားတယ္။ ငါဘုရားရွင္ ရွာေဖြေတြ႕ရိွထားတဲ့ “အနတၱ’’ သေဘာတရားကသာ အ မွန္ျဖစ္တယ္’’ လုိ႔ ေျပာဆိုလိုက္႐ံုပဲရိွမွာေပါ့။
ဒါေပမယ့္ အခုတရားနာၾကမည့္ပုဂၢဳိလ္ေတြက ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးျဖစ္ေနတယ္ေလ။ အားလံုးသိထားတဲ့အတိုင္းပဲ ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးထဲမွာ ဦးစီးဦးေဆာင္ ျဖစ္တဲ့ ေကာ႑ညပုဏၰားႀကီးဆိုတာက တကယ့္အတၱ၀ါဒီအႀကီးစားႀကီးေလ။ ျဗဟၼဏတုိ႔ရဲ့ အတၱ၀ါဒနဲ႔ အတၱ၀ါဒအေျခခံေ၀ဒက်မ္း အတတ္ ပညာမွာ တစ္ဖက္ကမ္းခတ္တတ္ကြၽမ္းလုိ႔ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ မင္းဆရာျဖစ္ခဲ့တာ။ အေလာင္းေတာ္မင္းသား ဖြားျမင္ခါစမွာ “ဘုရားျဖစ္မွာ ဧကန္’’ လုိ႔ တစ္ခြန္းတည္းေဟာနိုင္စြမ္းရိွတဲ့ ပညာရွင္ႀကီးမဟုတ္လား။
သူနဲ႔အတူ က်န္တဲ့အဖဲြ႕၀င္ေလးဦးတုိ႔လည္း ဘာထူးမလဲ။
အတၱ၀ါဒကို အခိုင္အမာ အစဲြျပင္းထန္ၾကသူေတြပဲ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဥရုေ၀ လေတာမွာ အေလာင္းေတာ္က အတၱကို ညႇဥ္းဆဲဖုိ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္အားထုတ္ေနစဥ္မွာ ယံုယံုၾကည္ၾကည္နဲ႔ ဆည္းကပ္ေနသူေတြ ျဖစ္ခဲ့ တာေပါ့။ ေနာက္ေတာ့ အေလာင္းေတာ္က အတၱကိုညႇဥ္းဆဲတဲ့အယူအက်င့္ကိုစြန္႔လႊတ္ၿပီး ခႏၶာကိုယ္ကို ျပန္လည္ထူေထာင္ဖုိ႔ အစာစား လိုက္တာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ အေလာင္းေတာ္အေပၚမွာ အယံုအၾကည္မရိွေတာ့ဘဲ စြန္႔ခြာသြားၾကတဲ့ပုဂၢဳိလ္ေတြမဟုတ္လား။
အဲဒီပုဂၢဳိလ္ေတြကုိ တရားဦးေဟာတဲ့အခါ ၀င္၀င္ခ်င္း ေဆာက္နဲ႔ထြင္းဆုိတာလုိ “ မင္းတုိ႔မွတ္ တတ္တယ္ထင္ေနတဲ့” အတၱဆုိတဲ့ ၀ါဒက အမွားႀကီးကြ။ အခု ငါရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့ အနတၱဆုိတာက အမွန္လုိ႔သာ ေဟာၾကည့္လုိက္ပါလား၊ မိဂဒါ၀ုန္မွာ တရားပြဲႀကီးျဖစ္သြားမလား ၊ ျငင္းခံုရန္ေတြ႕ပဲြႀကီး ျဖစ္သြားမလား၊ ဒါကို ျမတ္စြာဘုရားက ခ်င့္ခ်ိန္စဥ္းစားရတာေပါ့။ သမားေကာင္းတုိ႔မည္သည္ လူမမာက ေရာဂါျပင္းေနရင္ ေဆးကိုျငင္းတတ္တယ္။ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ဆန္႔က်င္တဲ့ တိုက္႐ိုက္ပဋိပကၡေဆးကို တိုက္ေႂကြးခဲ့ရင္လည္း လူမမာက ေအာ့အန္ၿပီး ေထြးထုတ္ပစ္ တတ္ တယ္ဆိုတာကို သိထားရတယ္ေလ။
ျမတ္စြာဘုရားကိုလည္း “မဟာဘိသကၠ = ကြၽမ္းက်င္လိမၼာတဲ့ တရားေဆးဆရာႀကီး’’ လုိ႔ ဆိုၾကတယ္မဟုတ္လား။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ဒီအေျခအေနအရပ္ရပ္ကို ကြၽမ္းက်င္နားလည္ၿပီးသား။ ဒါေၾကာင့္ အတၱသမားေတြနဲ႔ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ရမည့္ပထမဆံုးတရားဦးမွာ “အနတၱ’’ ဆိုတဲ့စကားလံုးကို တစ္လံုးတစ္ပါဒမွ် မေျပာတာေပါ့။ တရားဦးအျဖစ္နဲ႔ ေဟာေတာ္မူတဲ့ ဓမၼစၾကာတရားေတာ္ဟာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ့ ပထမဦးဆံုးတရားေတာ္ျဖစ္တာနွင့္အညီ အဘက္ဘက္က ဘယ္လိုမွဟာကြက္မရိွရေအာင္ေဟာထားတဲ့ ေဒသနာေတာ္ျဖစ္လုိ႔ အခုေခတ္ ကာလစကားနဲ႔ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ “ဘုရားရွင္ရဲ့ မာစတာပိစ္’’ လုိ႔ေတာင္ ေျပာလုိ႔ရလိမ့္မယ္။ ဒီတရားဦး ေဒသနာေတာ္ကို အေသအခ်ာ ေလ့ လာၾကည့္ရင္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ့တရားေဟာပံု ကြၽမ္းက်င္လွတဲ့ ေဒသနာေကာသလႅဉာဏ္ေတာ္ကိုလည္း ခန္႔မွန္းသိနိုင္ေလာက္တယ္။
ဒီတရားေတာ္မွာ အဓိကျဖစ္တဲ့သစၥာေလးပါးကို ေဟာၾကားေတာ္မူတဲ့အခါမွာ ပထမဆံုးသစၥာအျဖစ္နဲ႔ ဒုကၡသစၥာကိုျပလိုက္တယ္။ စည္းရံုး ေရးပံုစံအရ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဒါဟာ တကယ့္ကို အေရးပါတဲ့ကိစၥပဲ။ တစ္ဖက္နဲ႔တစ္ဖက္ ဆန္႔က်င္ဘက္မျဖစ္ေအာင္ ေဟာေျပာတဲ့အခါမွာ အေရးအႀကီးဆံုးက ပထမဦးဆံုးတင္ျပတဲ့အခ်က္အေပၚမွာ နွစ္ဦးနွစ္ဖက္ ဆန္႔က်င္ျငင္းခံုစရာ မရိွတဲ့အခ်က္ျဖစ္ဖုိ႔က အလြန္အေရးႀကီးတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဘုရားရွင္က ဘယ္သူမွ ျငင္းဆန္လုိ႔မရနိုင္တဲ့ ဒုကၡသစၥာကို အဦးဆံုးခ်ျပလိုက္တာပဲ။ အဲဒီအခ်က္ဟာ တရားနာေနၾကတဲ့ ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးတုိ႔မဆိုထားနွင့္ ဘုရားရွင္နဲ႔ ေျဖာင့္ေျဖာင့္ႀကီး ဆန္႔က်င္ဘက္ျပဳေနတဲ့ ဘာသာေရးဂိုဏ္းဆရာႀကီးေတြပင္ ျဖစ္ေစဦးေတာ့ ျမတ္ စြာဘုရားရွင္ ခ်ျပလိုက္တဲ့ “အိုျခင္း၊ နာျခင္း၊ ေသျခင္းဟာ ဆင္းရဲျခင္း အမွန္ျဖစ္တယ္’’ ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ဘယ္သူမွ ဆန္႔က်င္ၾကမွာ မဟုတ္ ပါဘူး။
ဒီေန႔အထိလည္း ဒီအဆိုကိုဆန္႔က်င္ၿပီး “ေသရတာဟာ ဒုကၡမဟုတ္ပါဘူး/ သုခစစ္စစ္ပါ’’ လုိ႔ေျပာတဲ့ ဘာသာေရးဂိုဏ္းဂဏဆိုတာရိွမယ္မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီလို ဘယ္သူမွျငင္းခ်က္မထုတ္နိုင္တဲ့အဆိုကို ဘုရားရွင္က ခ်ျပလိုက္တာ။ ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးလံုး ဘယ္သူမွ
မျငင္းဘူး အားလံုးတညီတညြတ္တည္း သေဘာတူေထာက္ခံၾကရတာပဲ။
အဲ … ဒုတိယသစၥာကေတာ့ အေတာ္ႀကီးကို အေရးပါတဲ့သစၥာပဲ။ ပထမအဆိုျဖစ္တဲ့ ဒုကၡသစၥာရဲ့လက္သည္အေၾကာင္းတရားမွန္ကို ခ်ျပ ရမွာကိုး။ တကယ္က ဘာသာ၀ါဒေတြ အသီးသီးကဲြျပားျခားနားၾကရတာဟာ ဒီဒုကၡသစၥာရဲ့အေၾကာင္း လက္သည္သတ္မွတ္တဲ့ေနရာမွာ ကဲြျပားျခားနားသြားၾကတာပဲ။ ပဥၥ၀ဂၢီတုိ႔ကိုယ္တိုင္လည္းပဲ ဒီအခ်က္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးမ်က္ေစ့လည္ေနၾကတာပဲ။ သူတုိ႔က ဒုကၡဆိုတာ မဟာ ပရမ အတၱႀကီးရဲ့ကိုယ္ပြားမ်ားျဖစ္တဲ့ ျဗဟၼာ၊ ဗိႆနိုးစတဲ့ တန္ခိုးရွင္ႀကီးကမေက်နပ္လုိ႔ ျဖစ္ေပၚၾကံဳေတြ႕ေနရတယ္လုိ႔ ထင္မွတ္ယံုၾကည္ ေနၾကတာကိုး။
အဲဒီမွာ ဘုရားရွင္က “ဒုကၡရဲ့ လက္သည္တရားခံအစစ္အမွန္ဟာ ကိုယ္က ေက်နပ္စရာ၊ မေက်နပ္စရာဆိုၿပီး ထင္ျမင္စဲြလမ္း ကပ္ျငိထားတဲ့ တဏွာသမုဒယေၾကာင့္ျဖစ္ရတာ’’ လုိ႔ ခ်ျပလိုက္တယ္။ ဒီတရားေတာ္ကို ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးလံုး တညီတညြတ္တည္း လက္ခံလာတဲ့အထိ ငါးရက္ တိတိ ေဟာၾကားရတယ္ဆိုတာ ဒီဒုတိယသစၥာအေပၚမွာ မေက်ညက္ၾကလုိ႔ အထပ္ထပ္အခါခါ ေဆြးေႏြးရွင္းျပေနရတာေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ ေလာက္တယ္။ ဒီေနရာမွာက်ေတာ့ သူတုိ႔ထင္ျမင္ယံုၾကည္လက္ခံထားတဲ့အခ်က္နဲ႔က ဆန္႔က်င္ေနတာကိုး။
အၾကိမ္ၾကိမ္အထပ္ထပ္ သံုးသပ္ၾကည့္လိုက္ေတာ့မွ “ဘယ္သူမဆို ကိုယ္ထင္ျမင္စဲြလမ္းထားတဲ့ ေက်နပ္စရာ မေက်နပ္စရာမ်ားနဲ႔ ပတ္ သက္မွသာ ေက်နပ္စရာထင္တဲ့အရာနဲ႔က်ေတာ့ မေတြ႕ဆံု မျပည့္စံုလုိ႔ ဒုကၡျဖစ္ရတယ္။ မေက်နပ္စရာလုိ႔ထင္ထားတဲ့အရာနဲ႔က်ေတာ့ လဲႊဖယ္မရဘဲ ၾကံဳေတြ႕ေနရတဲ့အတြက္ ဒုကၡျဖစ္ၾကရတယ္’’ ဆိုတဲ့အခ်က္က ဘယ္လိုမွ ျငင္းခ်က္ထုတ္လုိ႔မရေတာ့ဘဲ လက္ခံသြား ၾကေတာ့ တာ။
ဒီအခ်က္ကိုလက္ခံသြားတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ က်န္တဲ့သစၥာေတြကလည္း အလိုလို သေဘာတူသြားၾကမွာပါပဲ။ ဟုတ္တယ္ေလ အားလံုးမ်က္ေစ့ လည္ေနတဲ့အခ်က္က အက်ဳိးတရားအေပၚမွာမွ မဟုတ္ဘဲ။ အေၾကာင္းတရားအေပၚမွာ မ်က္ေစ့လည္ၿပီး ၀ိ၀ါဒကဲြေနၾကတာမဟုတ္လား။
အခုဒီအခ်က္ကို ေက်နပ္သေဘာတူသြားျပီဆိုရင္ က်န္တဲ့သစၥာႏွစ္ပါးက သိပ္ၿပီး ျငင္းခံုဆန္႔က်င္စရာမရိွေတာ့ဘူး။ “ဒုကၡ’’ ဆိုတာရိွသလို “ဒုကၡခပ္သိမ္းခ်ဳပ္ျငိမ္းမႈ’’ဆိုတဲ့ အမွန္တရားလည္းရိွတယ္ဆိုတဲ့ တတိယသစၥာကိုလည္း လြယ္လြယ္ကူကူ လက္ခံသြားၾကမွာပါပဲ။
အဲ .. ဒုကၡခ်ဳပ္ျငိမ္းေၾကာင္း မဂၢသစၥာက်ေတာ့လည္း သူတုိ႔အရင္ကထင္ထားသလို “မဟာပရမအတၱႀကီးရဲ့အလိုက်ျဖစ္လုိ႔’’ ဆိုတဲ့ အခ်က္က ဒုတိယသစၥာမွာကတည္းက ဒီအယူအဆကို စြန္႔လႊတ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္လုိ႔ အေထြအထူးျငင္းေနစရာ မရိွေလာက္ေတာ့ပါဘူး။ အားလံုးသေဘာတူ လက္ခံသြားၾကမွာပါပဲ။ ဒီသစၥာေလးပါးလံုးကို ေက်ေက်နပ္နပ္ သိျမင္လက္ခံနိုင္သြားတာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ တရားသေဘာကို အမွန္အကန္ သိျမင္တဲ့ ပထမဆံုးအရိယာပုဂၢိုလ္အဆင့္ (ေသာတာပန္) ပုဂၢဳိလ္ျဖစ္သြားၾကေတာ့တာပါပဲ။
ဒီဓမၼစၾကာတရားဦးမွာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က “အနတၱ’’ ဆိုတဲ့စကားလံုးကို တစ္လံုးတစ္ပါဒမွ မေျပာေပမယ့္ အေရးႀကီးတဲ့ အစားထိုး လဲလွယ္ မႈႀကီးကိုေတာ့ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ႀကီး ျပဳလုပ္နိုင္လိုက္တယ္။ အဲဒါက ဘာလဲဆိုေတာ့ “ဆင္းရဲဒုကၡတုိ႔၊ ဒုကၡခ်ဳပ္ျငိမ္းမႈတုိ႔ဆိုတာ အတၱတုိ႔ ျဗဟၼာ ဗိႆနိုးစတဲ့ တန္ခိုးရွင္ႀကီးတုိ႔က ဖန္ဆင္းလုိ႔ ျဖစ္ရတာ မဟုတ္ဘူးအေၾကာင္းတရားေၾကာင့္ျဖစ္ရတဲ့ အက်ဳိးတရားမ်ားသာ ျဖစ္တယ္’’ ဆိုတဲ့ အခ်က္ပဲ။ “အတၱနဲ႔ အတၱရဲ့ ကိုယ္ပြားတန္ခိုးရွင္မ်ား’’ ဆိုတဲ့အေၾကာင္းမွားကို သမုဒယ၊ မဂၢဆိုတဲ့ အေၾကာင္းမွန္မ်ားနဲ႔ အစားထိုး လဲေပးလိုက္တာပါပဲ။
ဓမၼစၾကာတရားေတာ္မွာ အဲဒီအေၾကာင္းမွန္ကေလးကိုလဲေပးလိုက္တာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္ အတၱနယ္သားမ်ားျဖစ္ေနတဲ့ ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးတုိ႔ဟာ ဘယ္သူကမွ အထူးတိုက္တြန္းစရာမလိုေတာ့ဘဲ အတၱနယ္ကေန အနတၱနယ္ကို ေျပာင္းသြားၾကတာပဲ။ ဒါေၾကာင့္လည္း ၆ ရက္ေျမာက္ တရားပဲြအျဖစ္ အနတၱလကၡဏသုတ္ကို ေဟာေတာ္မူတဲ့အခါမွာေတာ့ အနတၱ၀ါဒကို အားလံုး ေက်ေက်နပ္နပ္ႀကီး လက္ခံသြားၾကၿပီး အနတၱနယ္သားစစ္စစ္ ရဟႏၱာႀကီးမ်ားျဖစ္သြားၾကတာ။
ဒါေၾကာင့္ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးဆိုတာ ေခါင္းနဲ႔ပန္းလွန္သလို တစ္ခါတည္းေျပာင္းၿပီး လဲပစ္ဖုိ႔ဆိုတာ သာမန္ပုဂၢဳိလ္မ်ားမဆိုထားနဲ႔ တိဟိတ္ ဥကၠ႒ ပါရမီရွင္ စစ္စစ္ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ပဥၥ၀ဂၢီငါးဦးတုိ႔မွာေတာင္ ေျပာသေလာက္လြယ္ကူတာမဟုတ္ဘူး။ တဆင့္ခ်င္း လဲၿပီးေတာ့မွ ေျပာင္း လာနိုင္ၾကတာ။ အဲဒါကို သေဘာမေပါက္ဘဲ ဘယ္အရာမဆို မွားရာကေန မွန္လာေအာင္၊ မဲရာကေန ျဖဴလာေအာင္၊ ဆိုးရာကေန ေကာင္း လာေအာင္ တစ္ခါတည္း ေျပာင္းၿပီးလဲပစ္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တစ္ထစ္ခ်င္းတက္ရမယ့္ေနရာကို ခုန္ၿပီးတက္သလိုေပါ့။ လိုခ်င္တဲ့ ေနရာ တစ္ခါတည္းေရာက္သြားရင္ေတာ့ ေကာင္းရဲ့။ မေရာက္လုိ႔ ျပန္က်ျပီဆိုရင္ေတာ့ တစ္ထစ္ခ်င္းသမားက်သလို အေကာင္းပကတိအျဖစ္နဲ႔ ျပန္က်ဖုိ႔မလြယ္ဘူး။ အက်ဳိးက်ဳိးအပဲ့ပဲ့ျဖစ္သြားနိုင္တဲ့အတြက္ ေနာက္တစ္ခါ တစ္ထစ္ခ်င္းျပန္တက္နိုင္ဖုိ႔ေတာင္ မလြယ္ဘဲျဖစ္သြားတတ္ တယ္။
အဲဒါကို သာသနာျပဳစည္းရံုးေရးလုပ္ၾကရမည့္ ပုဂၢိဳလ္ေတြက ၾကပ္ၾကပ္သတိထားသင့္တယ္’’ ဆိုတဲ့အေၾကာင္း အက်ယ္တ၀င့္ မိန္႔ ၾကားသြားပါတယ္။
အားလံုးသတိထား အသိပြားနိုင္ၾကပါေစ …။
ဓမၼေဘရီအရွင္၀ီရိယ (ေတာင္စြန္း)
ေမ ၁၇၊ ၂၀၁၂
ေမ ၁၇၊ ၂၀၁၂
