Monday, March 31, 2014

ေမတၱာစိမ့္စမ္း မခန္းေစရန္


ေမတၱာစိမ့္စမ္း မခန္းေစရန္

ေလာကတြင္ မိမိ၏ကိုယ္၊ စိတ္ႏွစ္ပါး အက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္ထြန္း ေစေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္၊ သူတစ္ပါး၏ ကိုယ္၊ စိတ္ ႏွစ္ပါး အက်ဳိးစီးပြား ကို ျဖစ္ထြန္း ေစေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ႏွင့္ မိမိ၊ သူတစ္ပါး ႏွစ္ဦး စလံုး၏ ကိုယ္၊ စိတ္ႏွစ္ပါး အက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္ထြန္း ေစေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ဟူ၍ ရွိရာတြင္ မိမိ၊ သူတစ္ပါး ႏွစ္ဦးသား၏ ကိုယ္၊ စိတ္ႏွစ္ပါး အက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္ထြန္း ေစသည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ မ်ားကို ျဖစ္ထြန္း လာေစရန္ အေတြး၊ အေျပာ၊ အလုပ္ တို႔ကို ထူေထာင္ သြားၾက ရမည္ ျဖစ္သည္။

ထိုသို႔ျပဳမူ ေဆာင္ရြက္ ျခင္းျဖင့္ ျဗဟၼစိုရ္ တရားေလးပါး ထြန္းကား လာမည္ ျဖစ္သည္။ ေမတၱာ ေရေအးသည္ သတၱ ေလာကကို ရႊန္းစို စိမ္းလန္း ေစ၏။ သာယာ ေအးခ်မ္း ေစ၏။ မိမိကိုယ္ကို ခ်စ္သလို သူတစ္ပါး ကိုလည္း ခ်စ္ခင္ တတ္ေသာ ေမတၱာ စိမ့္စမ္း မခန္းသေရြ႕ ကမၻာ ေျမျပင္၌ ပူျပင္း ေပါက္ကြဲမႈ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ ေမတၱာ ေရအုိင္ႀကီး၊ ေမတၱာ ေရကန္ႀကီး၊ ေမတၱာ ျမစ္ႀကီးတို႔ တသြင္သြင္ စီးဆင္း၍ အစဥ္ ေအးခ်မ္း ေနမည္ ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ က႐ုဏာ၊ မုဒိတာ ႏွင့္ ဥပကၡာ တည္းဟူေသာ တရားတုိ႔လည္း အစဥ္တြဲလ်က္ ရွင္သန္ လာမည္ ျဖစ္သည္။

ထိုသို႔ ရွင္သန္ လာပါက ေပးကမ္း စြန္႔ႀကဲျခင္း၊ ခ်စ္စဖြယ္ေသာ စကားကို ဆိုျခင္း၊ အက်ဳိး စီးပြားကို က်င့္ျခင္းႏွင့္ ကိုယ္တူ ထားျခင္း ဟူေသာ ေလာက အလွတရား မ်ား ေပၚေပါက္ လာမည္ ျဖစ္သည္။ ေရအလွဴ၊ ပညာေရး အလွဴ၊ က်န္းမာေရး အလွဴ စသည့္ လူမႈေရး ေပးကမ္း စြန္႔ႀကဲမႈ မ်ားက လူအမ်ား၏ လူမႈေရး ေသာကမ်ား ကင္းစင္ရန္ ကူညီရာ ေရာက္ၿပီး ျပဳေသာ သူ၌လည္း တူညီေသာ အက်ဳိးတံု႔ျပန္ ခံစား ၾကရသည္။ ခ်စ္စဖြယ္ေသာ စကားကို ဆိုျခင္းေၾကာင့္ ႏႈတ္ခ်ဳိ သွ်ဳိတစ္ပါး ဆိုသကဲ့သို႔ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြး တိုင္ပင္ရာ၌ ခါးသီးေသာ ေဒါသ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ဳိးမ်ား နည္းပါး လာေစသည္။

အက်ဳိးစီးပြား အတြက္ က်င့္ႀကံ ရာတြင္ မိမိအက်ဳိး ရွိရန္အတြက္ ေဒါင္က်က် ျပားက်က် လုပ္ကိုင္ ရယူ ရမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း သူတစ္ပါး အက်ဳိးစီးပြား မထိခိုက္ ေစရန္ ေျမာ္ျမင္ စဥ္းစား ဆင္ျခင္တတ္ ရမည္ ျဖစ္သည္။ ကာလမေရြး၊ ေဒသမေရြး၊ ပုဂၢဳိလ္မေရြး မိမိႏွင့္ သူတစ္ပါး အက်ဳိး ရွိမည့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ မ်ားကို လုပ္ကိုင္ ျခင္းျဖင့္ အက်ဳိးစီးပြား တိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ရမည္ ျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ ေဆာင္ရြက္ ျခင္းျဖင့္ စည္းလံုး ညီၫြတ္မႈ ဟူေသာ အားအင္ကို ျဖစ္ထြန္း ေစပါသည္။ ကိုယ္တူ ထားျခင္း ဟူသည္မွာ ကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္ အျပည့္ရွိျခင္း ကို ဆိုလိုသည္။ ကိုယ္ခ်င္းစာ စိတ္သည္ စည္းလံုး ညီၫြတ္မႈကို မ်ားစြာ အက်ဳိးျပဳ သည့္ စိတ္ျဖစ္သည္။

ယေန႔ကာလ က်င့္သံုး ေနသည့္ ျပည္သူကို ဗဟိုျပဳသည့္ စနစ္သည္ ကိုယ္ခ်င္း စာစိတ္ကို အေျခခံသည္။ အမ်ားအတြက္ စာနာ နားလည္ၿပီး အမ်ားအက်ဳိး အတြက္ အဓိကထား ၍ မိမိ အက်ဳိးစီးပြား ကို ေဖာ္ေဆာင္ျခင္း မ်ဳိးျဖစ္သည္။ ဤသို႔ ေဆာင္ရြက္ ျခင္းျဖင့္ သူ႕အက်ဳိး၊ ကိုယ့္အက်ဳိး၊ မည္သူ႔ အက်ဳိးမွ် မထိခိုက္ဘဲ ကိုင္းကြၽန္းမွီ၊ ကြၽန္းကိုင္းမွီ၊ ရွဥ့္လည္း ေလွ်ာက္သာ ပ်ားလည္း စြဲသာ ျဖစ္၍ ေပါင္းစည္း ညီၫြတ္မႈကို ပိုမိုခိုင္မာ ေတာင့္တင္း လာေစသည္။

ေလာက၌ ေမတၱာ တရားသည္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္သည္။ ေမတၱာ စိမ့္စမ္းေရေၾကာင့္ ေမတၱာ ေရအိုင္၊ ေမတၱာ ေရကန္၊ ေမတၱာ ျမစ္မ်ား ရွင္သန္ရ၏။ ထိုေမတၱာ အေအး ဓာတ္ေၾကာင့္ ေလာကႀကီး ၿငိမ္းခ်မ္း သာယာ၏။ ေမတၱာစိမ့္စမ္း တို႔သည္ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ဘာသာတရား တို႔မွ ေပၚထြက္ လာျခင္းျဖစ္ရာ ေမတၱာ စိမ့္စမ္းတို႔ မခန္းေျခာက္ ရေလေအာင္ ဘာသာတရား၊ အဆံုးအမမ်ား၊ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထံုးစံ မ်ားကို မပ်က္မယြင္း ေစရန္ ႀကိဳးစား ၾကရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေရးသားလိုက္ ရေပသည္။


By The myawady daily

Saturday, March 29, 2014

အံ႔ဖြယ္ ေက်းဇူးသိသူ

အံ႔ဖြယ္ ေက်းဇူးသိသူ

သိဃႋဳကၽြန္း အႏုရာဓျပည္၌ သခၤေဗာဓိမင္း မင္းျပဳေသာအခါ သဃၤတိႆအမတ္သည္ မင္း၏စည္းစိမ္ကို လုမည္-ဟု စစ္အဂၤါေလးပါးျဖင့္ ဇနပုဒ္က ခ်ီလာသည္။
သခၤေဗာဓိမင္းသည္ စစ္ျပဳပါက လူအမ်ားေသေက် ပ်က္စီးမည္ကို စိုးေသာေၾကာင့္ စစ္မျပဳဘဲ ညဥ့္အခါမွာ ျပည္ကခြါ၍ ေျပးေလသည္။ မိုးေသာက္လွ်င္ တခုေသာအရပ္သို႔ ေရာက္၍ ပင္ပန္းလွသျဖင့္ ေရဆိပ္တြင္ ထိုင္လ်က္ေန၏။

ထိုအခိုက္ လုလင္တေယာက္သည္ ထမင္းထုပ္ကို ေတာင္ေ၀ွးဖ်ားမွာ ဆြဲ၍ လယ္ျပင္မွ တက္လာသည္။ မင္းကို ျမင္လွ်င္ ထမင္းကို ဆက္ကပ္၏။
မင္းလည္း ထမင္းစားျပီးေသာ္ လုလင္အား” သင္ ငါ့ကို သိသေလာ” ဟုေမး၏။
ကၽြႏ္ုပ္မသိ ဆိုေသာ္ ငါသည္ သခၤေဗာဓိမင္း-ဟု  ျပန္ေျပာေလ၏။

လုလင္လည္း ”အရွင္မင္းႀကီး ထိုသို႔ျဖစ္ေသာ္ အဘယ့္ေၾကာင့္ တကိုယ္တည္း ၾကြလာေတာ္မူသနည္း”ဟု ေမးျမန္း၏။
ထိုအခါ မင္းက ”အမတ္ သဃၤတိႆသည္ မင္းျပဳမည္ ဟူ၍ ငါ့ကို စစ္ျပိဳင္လာပါသည္၊ ငါသည္ လူအမ်ားေသေက်မည္ကို စိုးေသာေၾကာင့္ စစ္မျပဳဘဲ ထြက္ခဲ့သည္-ဟူ၍ ဆို၏။

သခၤေဗာဓိမင္းက ”အေမာင္ လုလင္၊ ငါသည္ သင့္ထမင္းထုပ္ကို စားရေသာေၾကာင့္ သင့္ေက်းဇူးသည္ ငါ့အေပၚ တင္ရွိေနေပ၏။ ေက်းဇူးဆပ္လိုသည့္အတြက္ သင္သည္ ငါ့ဦးေခါင္းကိုျဖတ္၍ သဃၤတိႆအား ဆက္ေလ၊ ဆုလာဘ္မ်ားစြာ ရလိမ့္မည္”ဟူ၍ ဆို၏။

ထိုအခါ လုလင္က ”အရွင္မင္းႀကီး၊ ဤသို႔ျပဳမွ ရေသာ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာ ဆုလာဘ္ကို မျမတ္ႏိုးပါ”ဟု ျငင္းဆိုသည္။
မင္းလည္း ”ထိုသို႔တျပီးကား ငါ့အလိုလိုပင္ ငါ ေသအံ႔”ဟု အဓိ႒ာန္ုျပဳလ်က္ ေရျဖင့္ သြန္းဖ်န္းေတာ္မူေသာ္ မင္း၏ ဦးေခါင္းသည္ အလိုလို ျပတ္ေလ၏။

လုလင္သည္လည္း မင္းခႏၶာစဲမွ ဦးေခါင္းကို ယူကာ သဃၤတိႆမင္းအား ဆက္ေလ၏။ အလံုးစံုေသာ စကားကိုလည္း ေလွ်ာက္ၾကား၏။ သဃၤတိႆမင္းသည္ ”ဤလုလင္အေနျဖင့္ ငါ၏ ရန္သူျဖစ္ေသာ မင္းသည္ မိမိလက္တြင္းသို႔ ေရာက္လ်က္ မသတ္ဘဲ ေနသည္။ ထိုမင္း သူ႕႔အလိုလို အနိစၥေရာက္မွ ဦးေခါင္းကိုယူ၍ ငါ့ကို ဆက္သလာေပသည္။ ဤလုလင္သည္ အလြန္ပညာႀကီး၏။ စိတ္ႏွလံုးမြန္ျမတ္၏။

ငါ့ရန္သူကိုမွ်  မသတ္ဘဲ ေန၏။ ဤလုလင္အား သူေကာင္းျပဳေသာ္ ငါ့ေက်းဇူးကို အလြန္လွ်င္ သိမည္”ဟူ၍ ဆိုကာ မ်ားစြာ ဆုလာဘ္ေပးသည္။ ထို႔ျပင္ အမတ္ႀကီးအရာ ကိုလည္း ႏွင္းအပ္ေတာ္မူေလသည္။
အကိုး။ ။ မံုေရြးဆရာေတာ္-ရာေဇာ၀ါဒက်မ္း။

(၀င္းေမာင္-ျမိဳင္သာ)
(ျမတ္မဂၤလာ ၂၀၀၀-ျပည့္ ဇန္န၀ါရီလ) 

Friday, March 28, 2014

အတံု႔အလွည့္၊ အေၾကာင္းအက်ဳိး


အတံု႔အလွည့္၊ အေၾကာင္းအက်ဳိး


“၀ဋ္မွာအျမဲ ငရဲမွာအပ” ဆိုတဲ့ စကားေလးကို ၾကားဖူးၾကမွာပါ။ “၀ဋ္လည္မယ္ သတိထား” ဆိုတဲ့ စကားေတြလည္း လူမႈေလာကႀကီးထဲမွာ သံုးႏႈန္းေနၾကတာပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ ၀ဋ္ေၾကြးဆိုတာ ေရွာင္တိမ္းမရတဲ့ ေဘးတစ္ခုဆိုရင္ မမွားပါဘူး။ ငရဲဆိုတာႀကီးက ေသမွသိရမွာ။ ၀ဋ္ဆိုတာက လက္ငင္းခ်က္ခ်င္း လည္ေနတတ္တာေတြကို ေတြ႕ေတြ႕ေနရေတာ့ ၀ဋ္လည္မွာကို ေၾကာက္တတ္ ၾကတာဟာ “သဘာ၀” တစ္ခုလို ျဖစ္ေနခဲ့တယ္။နန္းမေတာ္မယ္ႏုကို အုတ္ေက်ာင္းဆရာေတာ္ ဦးဗုဓ္က “သူ႔ေၾကြးရွိရင္ ဆပ္ရလိမ့္မယ္” လို႔ ေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ အဲဒီစကားဟာ ယေန႔ထိ မေမွးမွိန္ ေသးပါဘူး။ အေၾကြးမကင္းရင္ေတာ့ ျပန္ဆပ္ရမွာ အေသအခ်ာ ပါပဲ။

ငရဲဆိုတာက ကုသိုလ္ကံအရွိန္ဟုန္ေကာင္းရင္ လြတ္ႏုိင္ေပမယ့္ ၀ဋ္ဆိုတာႀကီးကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ေတာင္ မလြတ္ခဲ့ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ ၀ဋ္လည္ေစမယ့္ အလုပ္ေတြ၊ အေၾကာင္းတရားေတြကို ဘ၀မွာ မလုပ္မိေစဖို႔ပဲ လုိပါတယ္။မိတ္ေဆြ ဦးေလးႀကီးတစ္ေယာက္က မိသားစုနဲ႔ခြဲၿပီး ႏုိင္ငံရပ္ျခားမွာ အလုပ္သြားလုပ္ခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာခဲ့တယ္။ မိသားစုကို အျပည့္အ၀ ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့တယ္။ လည္လြန္းတဲ့ ဇနီးသည္က သားသမီးေတြကို အမ်ဳိးမ်ဳိးသိမ္းသြင္းၿပီး စည္း႐ုံးထားႏုိင္ခဲ့တယ္။မိတ္ေဆြဦးေလးႀကီးက ျမန္မာျပည္ကို အၿပီးျပန္ လာတဲ့ အခါမွာေတာ့ ဇနီးနဲ႔ သားသမီးေတြက ရန္ေတြ႕ေတာ့တာပါပဲ။ အေဖက ဘာရွာေပးခဲ့လို႔လဲ။ ဒီေလာက္အၾကာႀကီး ေနၿပီးမွ ေပၚလာတာ။ ကြၽန္မတို႔အေဖမွ ဟုတ္ႏိုင္ပါ့မလားနဲ႔။

ေနာက္ဆံုးေတာ့ မိတ္ေဆြဦးေလးႀကီးက တျခားေနရာမွာ သြားေနရတဲ့ အထိပါပဲ။သူနဲ႔ေတြ႕တုိင္း ေျပာေလ့ရွိတာက “မင္းတုိ႔ ၀ဋ္လည္တတ္တဲ့ အလုပ္ေတြ မလုပ္ၾကနဲ႔” ဆိုတာပါပဲ။ အဲဒီစကားကို ခဏခဏ ေျပာေလ့ရွိေတာ့ ေမးခဲ့တယ္။ ဘာျဖစ္လုိ႔ အဲဒီစကားကို ေျပာရတာလဲဆုိရင္ သူငယ္ငယ္တုန္းက မိခင္ျဖစ္သူ ဆံုးပါးခါနီးမွာ “ဘယ္မိေထြးကိုမွ မ်က္ႏွာသာမေပးနဲ႔၊ ဘယ္မိေထြးမွ မေကာင္းဘူး” လို႔ မွာခဲ့တယ္တဲ့။ အမွန္တကယ္ေတာ့ သူ႔အေမက သူ႔ေယာက်္ားကို ေနာက္အိမ္ေထာင္ မျပဳေစခ်င္လို႔ အဲဒီလိုေျပာခဲ့တာပါ။

သူ႔ရဲ႕မိေထြးကို သူအရြယ္ေရာက္တဲ့အထိ မ်က္ႏွာသာမေပးခဲ့သလို သူ႔အေဖဆံုးတဲ့အခ်ိန္မွာ သူ႔မိေထြးကို အိမ္ေပၚကေန ႏွင္ခ်ခဲ့တယ္။ သူ႔မိေထြးက “သားရယ္ အေမက မင္းထင္ထားတဲ့ မိေထြးမ်ဳိး မဟုတ္ပါဘူး” လို႔ သူ႔ကိုေျပာခဲ့တဲ့ စကားဟာ ခုခ်ိန္ထိ ရင္ထဲက မထြက္ေသးဘူးတဲ့။ သူ႔အေပၚေကာင္းတဲ့ မိေထြးကို အိမ္ေပၚကႏွင္ခ်ခဲ့မိလို႔ သူလည္းအခုလို ၀ဋ္လည္ေနရတာပါလို႔ ရွင္းျပခဲ့ေတာ့မွ သူေျပာေနတဲ့ ၀ဋ္လိုက္တတ္တယ္ဆိုတာကို နားလည္မိ၊ ခံစားမိခဲ့တယ္။

ေနာက္ထပ္ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ေျပာတဲ့ ၀ဋ္က တစ္မ်ဳိးပါ။ ရည္းစားေတြ အမ်ားႀကီးထားၿပီး တစ္ေယာက္ၿပီးတစ္ေယာက္ တြဲခ်င္တာနဲ႔ အေၾကာင္းမရွိ အေၾကာင္းရွာ အျပစ္ရွာၿပီး အဆက္ျဖတ္ခဲ့တာေတြ၊ အသည္းခြဲခဲ့တဲ့သူေတြဟာ တကယ္တမ္း အိမ္ေထာင္ အတည္က်ၿပီး သားသမီးေတြ ေမြးလာတဲ့အခါမွာ ကိုယ့္သားသမီးေတြလည္း အခ်စ္ေရးမွာ ၀ဋ္လိုက္ေတာ့တာပဲတဲ့။

သားသမီးေတြရဲ႕ အခ်စ္ေရး၊ အိမ္ေထာင္ေရးမွာ ကံဆိုးတာေတြနဲ႔ၾကံဳၿပီး သားသမီးေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး “အပူလံုးၾကြ” ေနရေတာ့တာပဲတဲ့။ သူေျပာတဲ့ ၀ဋ္ဆုိတာကလည္း တခ်ဳိ႕လူေတြ အတြက္ ဟုတ္ေနသလိုလိုပါပဲ။ ရည္းစားမ်ားတဲ့သူေတြ သတိျပဳရမွာေပါ့လို႔ ေတြးခဲ့မိတယ္။ ေမာင္ႏွမႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ ၀ဋ္လည္ပံုေလးက တစ္မ်ဳိးပါပဲ။ အစ္မျဖစ္သူရဲ႕ သားသမီးေတြ ည့ံဖ်င္းတာကို လက္ညိႇဳးတထိုးထိုးနဲ႔ အျပစ္ေျပာတတ္တဲ့ ေမာင္ျဖစ္သူက အစ္မျဖစ္သူကို ႀကိမ္းေမာင္း ေျပာဆိုေလ့ရွိတဲ့ စကားက “က်ဳပ္သားဆို ခင္ဗ်ားလို ညံ့ဖ်င္းတဲ့ သားသမီး မေမြးဘူး” လို႔ တူ၊ တူမေတြနဲ႔ စိတ္အခန္႔မသင့္တိုင္း ႀကိမ္းေမာင္းေလ့ ရွိပါတယ္။ သူအိမ္ေထာင္က်တဲ့ အခါမွာေတာ့ သားသမီးမရပါဘူး။ အဲဒါ ငါ့ကို ဟုိတုန္းကေျပာခဲ့လုိ႔ အခုလို ၀ဋ္လည္တာလို႔ ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ေတြ႕တုိင္း အစ္မျဖစ္သူ အန္တီႀကီးက ေျပာျပေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒါလည္းျဖစ္ႏုိင္တာပဲလို႔ ကြၽန္ေတာ္မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ ဖူးပါတယ္။

ဟိုတစ္ေလာက စာေစာင္တစ္ခုမွာ ဖတ္လုိက္ရတဲ့ ၀ဋ္လည္ျခင္းတစ္မ်ဳိးက ထူးဆန္းခဲ့တယ္။ ပုဂၢလိက သတင္းစာေတြ၊ ဂ်ာနယ္ေတြမွာ အစိုးရအဖြဲ႕၀င္ေတြရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြ၊ မေကာင္းတဲ့ အျပဳအမူေတြ၊ လုိအပ္ခ်က္ေတြကို ကာတြန္းေတြ၊ ေဆာင္းပါးေတြ၊ သေရာ္စာေတြနဲ႔ မၾကာခဏ သ႐ုပ္ေဖာ္ခံေနၾကရတာဟာ ႏုိင္ငံေရး ၀ဋ္လည္တာပါတဲ့။စစ္အစိုးရ လက္ထက္တုန္းက ႏုိင္ငံေရးသမားေတြကို အပုပ္ခ်ေျပာခဲ့တာေတြ၊ နာမည္ဖ်က္ အေကာက္ၾကံခဲ့တာေတြ၊ အမ်ဳိးမ်ဳိး လုပ္ခဲ့ၾကေတာ့ ဒီေန႔လို ေခတ္ေျပာင္းမွာ ေဖာ္ေကာင္အလုပ္ခံရတာ၊ ေ၀ဖန္အျပစ္တင္ ခံရတာေတြဟာ ၀ဋ္လိုက္ျခင္း၊ ႏုိင္ငံေရး၀ဋ္လည္ျခင္း တစ္မ်ဳိးပဲဆိုတာကို ေရးသားထားတာကို ဖတ္လုိက္ရေတာ့ “ဟုတ္တာပဲ အဲဒီလို ၀ဋ္ဆိုတာလည္း ရွိတာပါပဲလို႔ မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့မိတယ္။

၀ဋ္ဆုိတာ မလည္ေသးတာဘဲ ရွိတယ္။ မလည္ဘူးဆိုတာ မရွိဘူးဆိုတဲ့ “နိယာမတစ္ခု” ကို မွတ္သားထားခဲ့မိတယ္။ဟာသသ႐ုပ္ေဆာင္ တစ္ေယာက္ရဲ႕ ၀ဋ္လိုက္ျခင္းကေတာ့ ရယ္စရာ ေလးပါ။ ငယ္စဥ္က နာမည္ႀကီး ဟာသသ႐ုပ္ေဆာင္ေတြ အၿငိမ့္ကၿပီးရင္ သူမ်ားေတြက ပြဲၿပီးရင္ ျပန္ေပမယ့္ သူကမျပန္ဘဲ လူရႊင္ေတာ္ေတြ ႐ုံထဲကထြက္လာတဲ့အထိ ပုန္းၿပီးေစာင့္ေနပါသတဲ့။ လူရႊင္ေတာ္ေတြ ထြက္လာၿပီဆုိတာနဲ႔ ေနာက္ကေနေခ်ာင္းၿပီး တစ္ခိခိနဲ႔ ရယ္ေနေတာ့တာပါပဲတဲ့။ သူကိုယ္တိုင္ လူရႊင္ေတာ္ ဟာသသ႐ုပ္ေဆာင္ ျဖစ္လာတဲ့အခ်ိန္မွာေတာ့ ေကာင္မေလးေတြက သူ႔ကိုေတြ႕တာနဲ႔ ရယ္ေနၾကေတာ့ ေကာင္မေလးေတြကို ေကာင္းေကာင္းမပိုးရေတာ့ဘူးတဲ့။ အဲဒီေတာ့ သူ၀ဋ္လည္တယ္ဆိုတာကို နားလည္သြားခဲ့တယ္တဲ့။ေစ့ေစ့ေတြးမွ ေရးေရးေပၚ ဆိုသလိုပါပဲ။

တခ်ဳိ႕တခ်ဳိ႕ေသာ အေၾကာင္းအရာေတြ၊ လုပ္ရပ္ေတြဟာ ေပါ့ျပက္ျပက္ လုပ္ခဲ့ၾကေပမယ့္ ကိုယ့္အလွည့္က်မွ ေၾကာက္ေနတတ္ၾကတာ၊ စိုးရိမ္ေနတတ္ၾကတာဟာ သဘာ၀မက်ပါဘူး။ ကိုယ့္ရဲ႕အျပဳအမူတိုင္းမွာ သူတစ္ပါးကို ထိခိုက္မႈ ရွိမရွိ၊ သူတစ္ပါးအေပၚမွာ နာက်င္ေစမႈ ရွိမရွိ စဥ္းစားတတ္ဖို႔ပါပဲ။ သူတစ္ပါးအေပၚမွာ နာက်င္ေစမယ္၊ ထိခိုက္ေစမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အတံု႔အလွည့္ ဆုိတာ ရွိလာတာပါပဲ။ ဗုဒၶရဲ႕ တရားစကားနဲ႔ဆိုရင္ေတာ့ ၀ဋ္ေၾကြးလုိ႔ ဆိုရမွာပါပဲ။

ကြၽန္ေတာ္တို႔ လူသားေတြအေနနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ လူမႈေရးမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ စီးပြားေရးမွာပဲျဖစ္ျဖစ္။ မေကာက္က်စ္ဖို႔၊ မညစ္ပတ္ဖို႔၊ မယုတ္မာမေစာ္ကားဖို႔ လိုပါတယ္။ ဓမၼနဲ႔ အဓမၼ ဘယ္ေလာက္ပဲ အားၿပိဳင္မႈရွိရွိပါ။ ေနာက္ဆံုးမွာ ဓမၼ-မွန္ကန္ျခင္း သေဘာတရားရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္ကို ဘယ္သူမွလြန္ဆန္လို႔ မရပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ဘ၀မွာ ၀ဋ္လည္ေစမယ့္ အေၾကာင္းတရားမ်ဳိး၊ အျပဳအမူမ်ဳိး မရွိဖို႔၊ မလုပ္ခဲ့ဖုိ႔ လိုတယ္ဆုိတာကိုေတာ့ တုိက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။

Written by:  ညီေအာင္ညီ

http://www.news-eleven.com/

Thursday, March 27, 2014

ေ၀ါဟာရမာသ (ခ) ျမန္မာလမ်ား



ေ၀ါဟာရမာသ (ခ) ျမန္မာလမ်ား 


လူတို႔သံုးႏံႈးေနေသာ လ သို႔မဟုတ္ ျပကၡဒိန္၌ ေဖာ္ျပထားေသာ လ ကို ေ၀ါဟာရမာသ ဟု ေခၚ၏ ။ ေ၀ါဟာရမာသ မ်ားမွာ တန္ခူးလ အစ တေပါင္းလ အဆံုးျဖစ္ပါသည္ ။ ေ၀ါဟာရ ႏွစ္တစ္ႏွစ္သည္ တန္ခူး လဆန္း ၁ ရက္ေန႔တြင္ စတင္ၿပီး တေပါင္းလကြယ္ေန႔တြင္ ဆံုးသည္ ။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဤလမ်ားမွာ လက္ေတြ႕ျပကၡဒိန္ထဲ၌ ေဖာ္ျပထား သည့္လႏွင့္ အနည္းငယ္ ကြာသည္ ။ အဘယ္ကဲ့သုိ႔ကြာသနည္းဟူမူ ျပကၡဒိန္ထဲမွ ျမန္မာႏွစ္တစ္ႏွစ္၏ အစသည္ တန္ခူးလဆန္းတစ္ရက္ေန႔မဟုတ္ ။ သကၠရာဇ္ႏွစ္တစ္ႏွစ္သည္ ႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔ (သႀကၤန္အတက္ေန႔၏ ေနာက္တစ္ရက္) တြင္ စသည္ ။ ေနာက္လာမည့္ သႀကၤန္အတက္ေန႔သည္ ထိုႏွစ္၏ ေနာက္ဆံုးရက္ျဖစ္၏ ။


ေ၀ါဟာရလမ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္၏ ။

တန္ခူးလ

တန္ခူးလကို တန္းခူးဟူ၍ေရးသည္လည္း ရိွ၏ ။ တစ္ခါတစ္ရံ ပ်ိဳ႕ကဗ်ာတို႔၌ တာကူးလဟူ၍ ေရးသည္ကိုလည္း ေတြ႔ရ၏ ။ တာကူးဟူေသာ အေရးအသားမွာ မိန္ရာသီမွ မိႆရာသီသို႔ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္ ေျပာင္းျခင္းကို စဲြ၍ေရးသား ေၾကာင္း ေ၀ါဟာရလိနတၳဒီပနီက်မ္း ျပဳစုသူ ေလွသင္းအတြင္း၀န္မင္းက ဆိုသည္ ။ ဤအဆိုကိုလိုက္၍ ေ၀ါဟာရ ၏ ဇာစ္ျမစ္ကိုရွာေဖြ သူတို႔က တာကူးမွ တန္ခူးသုိ႔ေရြ႔လ်ားသည္ဟု ႀကံဆၾက၏ ။ သုိ႔ရာတြင္ ပုရံေက်ာက္စာ၏ အေရးအသားတို႔ကို အေျခခံ၍ သုေတသနျပဳေသာ ဦးဖိုးလတ္ကမူ တာကူးဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းႏွင့္ တန္ခူးဟူ ေသာ အသံုးအႏႈန္းသည္ သူ႔အဓိပၸါယ္ႏွင့္သူ တျခားစီ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိသည္ ။ “တာ” ဟူသည္ အခ်ိန္အခါ ၊ ရာသီဥတု ၊ ႏွစ္စသည္ တို႔ကိုေဟာရာ ဤတာကူးဟူေသာ ေ၀ါဟာရ၌ ႏွစ္ကိုရည္ရြယ္သည္ ။

ထို႔ေၾကာင့္ “တာကူးလ” သည္ “ႏွစ္ကူးေသာလ” ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္ ဆုိ၏ ။ တန္ခူးဟူေသာ ေ၀ါဟာရ၌ “တန္ (၀ါ) တန္း” သည္ ပါဠိ ကာလႏွင့္အနက္တူ ေသာ “ထန္း” ျဖစ္သည္ ။ “ခူး” ကား “ဆြတ္ခူးသည္” ဟုအဓိပၸါယ္ရ သည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ တန္ခူးလ ဆိုသည္မွာ ထန္းသီးဆြတ္ခူးေသာလ ဟု မွတ္ယူရမည္ ဆိုသည္ ။ ဤနည္းတူ တပို႔တဲြ ၊ တေပါင္း တည္း ဟူေသာ ေ၀ါဟာရတို႔၌ ပါေသာ “တ” ပုဒ္ကို “ထန္း” မွ ပ်က္လာေသာ ပုဒ္ဟု ဆိုေၾကာင္းကို ေရွ႕၌ေတြ႔ရဦးမည္ ။

ကဆုန္လ
ပုဂံေက်ာက္စာတို႔တြင္ ကုဆုန္ဟူေသာ အေရးအျပင္ ခူဆုန္၊ ခုဆုန္ ဟူေသာ ကဲြလဲြခ်က္မ်ားေတြ႔ရေသာ္လည္း သေဘာမွာ အတူတူခ်ည္းျဖစ္သည္ ။ “ကုဆုန္” ဟူေသာစကား၌ “ကု” သည္ “ေရ” ကိုေဟာ၏ ။ “ဆုန္” ကား “စုန္ဆင္းျခင္း ၊ စီးဆင္းျခင္း ၊ သြန္းေလာင္းျခင္း” ကိုေဟာသည္ ။ ကု မွ က သို႔ ေရြ႔ေလ်ာသည္ ။ အဓိပၸါယ္ကား ေရသြန္းေလာင္းေသာလ ဟူ၏ ။ ေလွသင္းအတြင္း၀န္ကမူ ကဆုန္ကို ၀ိၿဂိဳဟ္ျပဳေသာအခါ “ဥဒကံ၊ ေရကို၊ ဆိႏၵတိ၊ ျဖတ္တတ္၏” ဟုဆို၍ယင္းလကို ေရျပတ္ေသာလ ဟု အဓိပၸါယ္ဖြင့္သည္ ။ သို႔ရာတြင္ ဆယ့္ႏွစ္လရာသီဘဲြ႔မ်ားတြင္ ကဆုန္ေညာင္ေရသြန္းျခင္းကို ပဓာနျပဳ၍ ဖဲြ႔ဆိုၾကေသာေၾကာင့္ ေရသြန္းေလာင္းျခင္းဟူသည္ ေညာင္ေရသြန္းေလာင္း ျခင္းပင္ျဖစ္သည္ ဟူ၍ မွတ္ယူျခင္းသည္ သဘာ၀က်လိမ့္မည္ ။

နယုန္လ

နယုန္လဟူေသာ ေ၀ါဟာရ၏အနက္ကို ႀကံဆရာ၌ “နံ” သည္ အခ်ိန္ကာလကို ေဟာေသာပုဒ္ျဖစ္သည္ ။ “ယုန္” ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ၏ ဇာစ္ျမစ္ကို ျမန္မာစကားႏွင့္ အႏြယ္တူေသာ တိုင္းရင္းသား ဘာသာစကားထဲတြင္ လုိက္လံ ရွာေဖြၾကည့္ ေသာအခါ “ယုန္” ဟူသည္ မိုးကိုလည္းေကာင္း ၊ စီးဆင္းျခင္းကိုလည္းေကာင္း ေဟာသည္ကို ေတြ႔ရသည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ နယုန္လ ဟူသည္ မိုးရြာေသာလကို ဆိုလိုသည္။ ေ၀ါဟာရလိနတၳဒီပနီက်မ္း၌ “နရယုဂ” မွ “နယုန္” ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ ဤသည္မွာ ယုတိၱမတန္ဟု ဦးဖိုးလတ္က ယူဆသည္။ “နရယုဂ” ၏ အဓိပၸါယ္မွာ “ေယာက္်ား၊ မိန္းမအစံု” ျဖစ္၏။ သို႔ေသာ္ နရယုဂသည္ ပါဠိဘာသာစကားအရင္း မဟုတ္ေခ်။

၀ါဆိုလ

၀ါဆိုလဟူေသာအမည္၌ ေရွးႏွင့္ေႏွာင္းပညာရွင္တို႔ ၀ိ၀ါဒကဲြျပားျခင္း မရိွေခ် ။ “၀ါ” ဆိုသည္မွာ ပါဠိ “၀ါသ” မွ တိုက္ရိုက္လာေသာစကားျဖစ္၍ “ေနျခင္း” ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္ ။ “ဆို” ဟူသည္မွာ “ရြတ္ဆိုျခင္း” အနက္ရသည္ ။ မိုးတြင္း သံုးလအတြင္း ရဟန္းေတာ္မ်ား ေက်ာင္း၌ေနပါမည္ဟု အဆိုျပဳေသာလကို ၀ါဆိုလဟု ေခၚသည္ ပုဂံ ေက်ာက္စာအဦးပိုင္းတြင္ ၀ါဆိုလကို ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ “ျမြယ္တာ” ဟူ၍လည္းေကာင္း ေရးသည္။ ေႏွာင္းပိုင္း တြင္ “ႏြယ္တာ” ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ “ေႏြတာ” ဟူ၍လည္းေကာင္း ေရးလာၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ သာလွ်င္ အရင္းခံစကားျဖစ္သည္။ ကား “လယ္ယာမိုးေျမ” ကိုေဟာသည္။ “တာ” ကား “တိုင္းတာျခင္း” ပင္ ျဖစ္သည္။ လယ္ယာေျမတို႔ကို တုိင္းတာေသာလ ဟု အဓိပၸါယ္ရ၏။

၀ါေခါင္လ

ေက်ာက္စာတို႔၌ ၀ါေခါင္လ အေရးအသားကို ေတြ႔ရန္ ခဲယဥ္းသည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ ၀ါေခါင္လကို ယခုေခတ္သံုး စကားႏွင့္ ပင္ ႀကံဆ၍ ရႏုိင္သည္ ။ “ေခါင္” ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ “အထက္၊ အလယ္၊ ဗဟို၊ အတြင္း” ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ “၀ါတြင္းသံုးလ၏ အလယ္” ဟု အဓိပၸါယ္ေကာက္ယူႏိုင္သည္ ။ ၀ါေခါင္လသည္ ၀ါလယ္လပင္ ျဖစ္၏ ။ ေလွသင္းအတြင္း၀န္မင္းကမူ “ေခါင္” ကို “မုိးေခါင္သည္” (မိုးမရြာ)ဟူေသာအနက္ ကဲ့သို႔ေကာက္ယူ၍ ၀ါေခါင္ ဆိုသည္မွာ ၀ါမဆို ၊ ၀ါမကပ္ ၊ ၀ါႏွင့္ေ၀းသည္ဟု အဓိပၸါယ္ရေၾကာင္း ဖြင့္ဆိုသည္ ။

ဤလ၌ ၀ါမကပ္ဟူေသာ သေဘာ သက္ေရာက္သည္ ။ စင္စစ္ ၀ါေခါင္လျပည့္ေက်ာ္ တစ္ရက္ေန႔၌ ရဟန္းေတာ္ တို႔သည္ ပစိ ၦမ၀ါ ကပ္ႏုိင္သည္ ။ ၀ါေခါင္လကို ေက်ာက္စာမ်ား၌ “နံကာ” ဟု အေရးမ်ားသည္ ။ “နံ” ဟူသည္ “အခ်ိန္ကာလ” ကိုျပသည္ ။ “ကာ” ကို ႀကံဆေသာအခါ “လယ္လုပ္ငန္း” ဟု ျပဆိုသည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ “နံကာ” ဟူသည္ “လယ္လုပ္ခ်ိန္၊ လယ္ထြန္ခ်ိန္ႏွင့္ ဆိုင္ေသာ လ” ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္။ ေ၀ါဟာရ လိနတၳဒီပနီ၌ကား “နံကာ” သည္ နိကၡမနိယ ဟူေသာ ပါဠိမွလာသည္ ဟု ဆိုသည္။ အဓိပၸါယ္မွာ “ေနသည္ အတြင္းခရီးမွ အျပင္ ခရီးသို႔ထြက္ျခင္း” ဟု ျဖစ္၏ ။ သို႔ေသာ္ ယုတိၱမတန္လွပါ။

ေတာ္သလင္း


ေတာ္သလင္း၏ ဇာစ္ျမစ္ကို သကၠတ၊ ပါဠိ ဘာသာစကားတို႔၌ လိုက္ရွာရန္မလိုေတာ့ေခ် ။ ျမန္မာစကားသက္သက္ ႏွင့္ပင္ အဓိပၸါယ္ထြက္သည္ ။ “ေတာ္” ဆိုသည္မွာ “ျမင့္ျမတ္သည္ ၊ အထြတ္အထိပ္ျဖစ္သည္ ၊အထက္ေကာင္းကင္ ျဖစ္သည္” ဟူ၍ လည္းေကာင္း ၊ “သလင္း” ဆိုသည္မွာ “သာလင္း” မွလာ၍ “သာယာထြန္းလင္းသည္” ဟူေသာ အဓိပၸါယ္ရိွသည္ဟု ႀကံဆၾကသည္ ။ သုိ႔ေသာ္ အင္း၀ေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ သစ္ဆင္းလဟူေသာ အေရးအသားကို ပ်ိဳ႔၊ ကဗ်ာမ်ား၌ ေတြ႔ရျပန္သည္။ ယင္းကိုအခ်ိဳ႔ေသာပညာရွင္တို႔က “သစ္ေဖာင္၊ ၀ါးေဖာင္မ်ားစုန္ဆင္းေသာလ” ဟု အဓိပၸါယ္ေကာက္ၾက၏။ သို႔ရာတြင္ ဦးေအာင္ႀကီး၏ လူးတား၌ တိုင္ေလးစင္၏ ထိပ္ဖ်ားမွ ပိုက္ခင္းထားေသာ ေရျပင္ေပၚသို႔ ခုန္ဆင္းသည့္ ေပ်ာ္ပဲြသဘင္ကို အခိုင္အမာေဖာ္ျပထားျခင္းေၾကာင့္ “ပန္းလုသဘင္ ၊ သစ္ဆင္းရင္” ေသာ ပဲြေတာ္ကို အစဲြဲျပဳ၍ သစ္ဆင္းလဟု ေခၚေၾကာင္း အဆိုကို အမ်ားက လက္ခံၾကသည္ ။

 သို႔ေသာ္ ဤအဆိုကို ေလွသင္းအတြင္း၀န္မင္းက သေဘာမတူသည့္အျပင္ ေတာ္သလင္း၏ ဇာစ္ျမစ္ကို ႀကံဆရာ၌ “ေကာသိတံုအလံ” ဟူေသာပါဠိမွ ဆင္းသက္၍ “ေတာ္သလင္း” ဟူေသာစကား ျဖစ္လာသည္ဟု ဆို၏ ။ ေတာ္သလင္းကို ရာသီအား ျဖင့္ ကန္ရာသီဟု ေခၚသည္ ။ ကန္ရာသီကား ကညာကိုစဲြ၍ ေခၚျခင္းျဖစ္သည္ ။ ကညာသည္ ေယာက္်ားကို ႏွစ္သက္ ေစတတ္သည္ ။ ယင္းသို႔ ေယာက္်ားကိုႏွစ္သက္ေစျခင္း သဒါၵသည္ ပါဠိ၌ “ေတာသ” ဟူ၍လည္း ရိွသည္ ။ ေတာသ မွ ေတာ္သလင္းသို႔ ေရြ႔လ်ားသည္ဟု ေလွသင္းအတြင္း၀န္က မိန္႔ဆိုသည္ ။ သို႔ေသာ္လည္း ဤအဆိုမွာ အေတြးေခါင္လြန္း လွသည္ ။

သီတင္းကြ်တ္

သီတင္းကြ်တ္လကို ပုဂံေက်ာက္စာတို႔တြင္ သီတင္းကြ်တ္ဟူေသာ ေ၀ါဟာရကို မေတြ႔ရပဲ “သန္တူလ၊ သႏၱဴလ” ဟူ၍ ေတြ႕သည္ ။ အင္း၀ေခတ္ေက်ာက္စာတို႔တြင္မူ “သတင္းကြ်တ္” ဟူ၍ေတြ႕နိုင္သည္ ။ ေလွသင္းအတြင္း ၀န္မင္းက “သတင္းကြ်တ္လဟု ေခၚဆိုသည္မွာ ၀ါဆိုလျပည့္ေန႔မွစ၍ သတင္းကြ်တ္လျပည့္ ေက်ာ္တစ္ရက္ေန႔ အထိ သတင္း ၀ါလ ကြ်တ္ေသာေၾကာင့္ ေခၚသည္” ဟု ေရးသားခဲ့၏ ။ ယင္းကို ဦးဖိုးလတ္က ေထာက္ခံ၍ “သတင္း” ဟူေသာ ေ၀ါဟာရ၏ အနက္မွာ ေနထိုင္ျခင္း ျဖစ္သည္ ။ ယင္းအနက္မွ “သီလကိုက်င့္သံုးေဆာက္တည္ ေနထိုင္ျခင္း” ဟူေသာ အနက္သို႔ ထပ္မံေရြ႔ ေလ်ာလာသည္ ဟု ဆိုသည္ ။ ဤအနက္သည္ ၀ါကြ်တ္ ဟူေသာ အနက္ႏွင့္လည္း ကိုက္ညီသည္ဟု ဆိုသည္ ။

 ရဟန္းေတာ္တို႔ သီတင္းသံုး ေနထိုင္ၾကသည္မွာ အက်င့္သီလႏွင့္ တကြ ေနထိုင္ၾကသည္ျဖစ္ရာ သီတင္းသံုးျခင္းကို စဲြယူျခင္းမျပဳဘဲ သီလကုိစဲြယူျခင္းျပဳ၍ သီတင္းကြ်တ္ ဟူေသာ အေရးအသားကို ယခုအခါ အတည္ျပဳလာၾကသည္ ။ ပုဂံေက်ာက္စာတြင္ေရးသားေသာ “သန္တူ” မွ “သန္” ကုိ “ေကာက္ပင္” ဟု အဓိပၸါယ္ယူသည္။ “တူ” ကုိမူ ျမန္မာ စကားႏွင့္ႏွီးႏြယ္ေသာ အျခားဘာသာစကားတို႔မွ အရင္းအျမစ္ကိုလိုက္၍ “ထူသည္ ၊ ေထာင္သည္ ၊ ေပါက္ပြားသည္” ဟူေသာ အနက္ကို ယူသည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ “သန္တူလ” ဆိုသည္မွာ “ေကာက္ပင္မ်ားထြက္၍ ေထာင္မတ္လာေသာလ” ဟု အဓိပၸါယ္ ရသည္ ။ ေလွသင္းအတြင္း၀န္ကမူ “သန္” သည္ “၀သႏ ၱ” မွလာ၍ “မိုး” ကိုေဟာသည္ ၊ “တူ” ကား “တူရာသီ” ကိုရည္ညႊန္း သည္ ၊ ထို႔ေၾကာင့္အဓိပၸါယ္မွာ “၀သႏ ၱဥတု၊ တူရာသီ” ျဖစ္သည္ဆို၏ ။ ဤအဆိုကို ဦးဖိုးလတ္က လက္မခံေခ် ။

တန္ေဆာင္မုန္းလ

တန္ေဆာင္မုန္းလကို ေရွးက တန္ေဆာင္မႈန္း ဟူ၍ မီးရႈးမီးတိုင္ ထြန္းလင္းေတာက္ပသည္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ေရးသားၾကသည္ဟု ဆိုသည္ ။ “တန္ေဆာင္” ကား “မီးရႉးမီးတိုင္တို႔မွေပးေသာ အလင္းေရာင္” ၊ မုန္း ႏွင့္ မႈန္း ေ၀ါဟာရက “မႈန္း” သည္ “ထြန္းလင္းေတာက္ပေစသည္” ဟု အဓိပၸါယ္ရေၾကာင္း ဦးဖိုးလတ္က ဖြင့္ဆိုသည္ ။

နတ္ေတာ္လ

နတ္ေတာ္လကား နတ္ကိုပူေဇာ္ေသာလျဖစ္သည္ ။ စကားဇာစ္ျမစ္တို႔ကို စစ္ေဆးရာတြင္ ေရွးေခတ္ ႏွင့္ ေႏွာင္းေခတ္ သေဘာထားကဲြျပားျခင္းမရွိပဲ မည္သည့္နတ္ကို ကိုးကြယ္သည္ ဆိုရာ၌ အယူအဆ ႏွစ္မ်ိဳးရိွသည္ ။ ေလွသင္းအတြင္း၀န္က နတ္ေတာ္လတြင္ မဟာပိႏဲၷနတ္မင္းအား ပူေဇာ္ပသည္ဟု ပထမဆို၏ ။ တဖန္ မဟာဂီရိ နတ္ေမာင္ႏွမအား ပူေဇာ္ပသသည္ဟု ဒုတိယစကားကို ဆိုျပန္သည္ ။ ဤအခ်က္ကို ၀ိ၀ါဒကဲြျပားေအာင္ ဦးဖိုးလတ္က ရွင္းျပရာတြင္ “ မင္းမဟာဂီရိနတ္ေမာင္ႏွမကို ပူေဇာ္သည္ကား အရင္းခံျဖစ္သည္ ။ ယင္းသို႔ပူေဇာ္ သည့္အခါ လူတို႔က ႏွစ္စဥ္ ၾကက္၊ ၀က္၊ ဆိတ္၊ ႏြားတို႔၏ အသက္ျဖင့္ သတ္ျဖတ္ပူေဇာ္ေလ့ရိွသည္ ။ ဟံသာ၀တီ ဆင္ျဖဴရွင္ လက္ထက္သို႔ ေရာက္ေသာအခါ ယင္းသို႔ပူေဇာ္ျခင္းသည္ သာသနာႏွင့္ ဆန႔္က်င္ဘက္ျဖစ္သည္ဆိုကာ ပိတ္ပင္သည္ ။ ထိုအခါ မဟာပိႏဲၷနတ္ကို ရထားတင္ဆဲြ၍ ပူေဇာ္ေစသည္ ဟူ၍ ျဖစ္ေလသည္ ။

ျပာသိုလ


ျပာသိုလ ဟုေခၚဆိုရျခင္း အရင္းအျမစ္ကို စိစစ္ေသာ္ ပႅသို၀္ - ပႅာသုိ၀္ - ျပသို၀္ - ျပာသို၀္ စသည္ျဖင့္ ျပာသုိ သို႔ဆင္းသက္လာသည္ဟု အလြယ္ႏွင့္ ျပဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း ထိုေ၀ါဟာရကို ဓာတ္ခဲြၾကည့္ရာ၌မူ လြန္စြာ ခက္ခဲ သည္ ။ “ပႅာသုိ၀္” ၌ ပါေသာ “ပႅာ” သဒၵါကို ျမန္မာႏွင့္ႏြယ္တူေသာ ဘာသာစကားတို႔တြင္လိုက္လံရွာေဖြရာ “ပ်ားဖေယာင္း” ဟူေသာ ပုဒ္ရင္းကို ရ၏ ။ “သို” ၏ အနက္ကား “သိုေလွာင္ျခင္း” ျဖစ္သည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ “ျပာသိုလ” ဟူသည္ “ပ်ားဖေယာင္းကိုစု၍ အရဆံုးလ” ဟု အဓိပၸါယ္ရေၾကာင္း ဦးဖိုးလတ္ကဆိုသည္ ။ ေလွသင္း အတြင္း၀န္မင္းကမူ ျပာသိုလသည္ သကၠတ “ေပါသွ်ီ” မွလာသည္ ။ “ေပါသွ်ီ” ကား ဖုသွ်နကၡတ္ ျဖစ္၏ ။ ျပာသိုလ ၊ မကာရရာသီတြင္ ဖုသွ်နကၡတ္ႏွင့္ယွဥ္၍ လျပည့္သည္ကို အေၾကာင္းျပဳလွ်က္ ျပာသုိဟု ေခၚေၾကာင္း ဖြင့္ဆိုသည္။

တပို႔တဲြလ

တပို႔တဲြလဟူေသာ ေ၀ါဟာရ၌ပါသည့္ “တ” မွာ “ထန္း” ကို ေဟာေၾကာင္းအထက္တြင္ဆိုခဲ႔ျပီးျဖစ္၍ ဦးဖိုးလတ္က “တပို႔” မွာ “ထန္းပို႔” ျဖစ္၍ ထန္းဖူး ၊ ထန္းခိုင္ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္ ။ “တဲြ” ကားျမန္မာစကားသက္သက္“တဲြက်ျခင္း” ကိုေဟာသည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ တပို႔တဲြလဟူသည္ ထန္းဖူး ၊ ထန္းခိုင္တို႔ကို ေအာက္သို႔တဲြက်ေအာင္ျပဳလုပ္ျခင္းျဖစ္၍ “ထန္းရည္နင္းလ” ဟု အဓိပၸါယ္ ရေၾကာင္း ဖြင့္ဆုိသည္ ။

 ေ၀ါဟာရတၳပကာသနီက်မ္း၌ ဒုတိယေက်ာ္ေအာင္စံထား ဆရာေတာ္က တပို႔တဲြမွာ လယ္ယာလုပ္သားတို႔ ထမ္းပိုးကို ဆဲြထားသာ္ ဟူေသာ အနက္မွလာသည္ဟု ဆုိသည္ ။ ေလွသင္းအတြင္း၀န္ကမူ ဤအဆိုကိုပယ္၍ တပို႔တဲြသည္ ပါဠိ ၊ သကၠတ ၌ ရိွေသာ “ပူပန္ျခင္း” အနက္ရိွသည့္ “တပါ” သဒၵါမွလာသည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း ၊ “တပံသူရီယာ တပဌာနံ၊ ဓာ၀ယတိ၊ ပလာယတိ” ဟူေသာ ၀ိၿဂိဳဟ္ ကိုေထာက္ၿပီး “တပဓာယ၀” ပုဒ္မွလာ၍ “ေနပူရာ၊ ေနေရာင္ပ်ိဳ႕ရာ အရပ္သို႔ ေျပးသြား ေစတတ္ျခင္း” ကို အစဲြျပဳ၍ ေခၚသည္ ဟူ၍လည္းေကာင္း ဖြင့္ဆိုသည္ ။ ဒုတိယေက်ာ္ေအာင္စံထား ဆရာေတာ္က ေ၀ါဟာရ၏ ဗ်ဴပၸတ္ကို ရွာရာ၌ ျမန္မာစကားသက္သက္ကို အေျခခံ၍ ႀကံဆဘိသကဲ့သို႔ ေလွသင္းအတြင္း၀န္မင္းက သကၠတႏွင့္ ပါဠိဂတိကိုလိုက္၍ ႀကံဆေလသည္ ။

တေပါင္းလ

တေပါင္းလဟူသည္မွာ “ထန္းရည္ကိုက်ိဳ၍ ထန္းလ်က္ခ်က္ေသာလ” ဟု ဦးဖိုးလတ္က ဆိုသည္ ။ “တ” သဒၵါကို သိၾကၿပီးျဖစ္သည္ ။ “ေပါင္း” ဟူသည္ကား ျမန္မာစကားရိုးရိုး “ေပါင္းသည္ ၊ က်ိဳသည္ ၊ ခ်က္သည္” ဟူ၍ အဓိပၸါယ္ရသည္ ။ ေလွသင္း အတြင္း၀န္မင္းကမူ ပါဠိကို လုိက္တတ္သည့္အတိုင္း “တေပါင္း” ဆိုသည္မွာ “တပသွ်ား” မွလာ၍ “ပူပန္ျခင္း ေကာင္းေသာလ (ျပင္းထန္ေသာလ) ” ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္ ။ ၀န္ႀကီးပေဒသ ရာဇာ၏ ထန္းတက္သမားဘဲြ႔၌ ေႏြဦးကာလ (တေပါင္းလ) တြင္ ထန္းတက္၍ ထန္းရည္သိမ္းဆည္းၿပီးလွ်င္ ထန္းလ်က္ခ်က္သည္ကို ဖဲြ႔ဆိုထားသည္ ။ ဤသည္ကို ေကာက္၍ “ထန္းခ်က္ေသာလ” ဟူေသာအဆိုက ပို၍ယုတိၱတန္သည္ဟု မွတ္ယူရန္ ရိွပါသည္ ။

ျမန္မာလမ်ားေဖာ္ျပရာတြင္ ပိုမိုျပည့္စံုေစရန္ လအလိုက္ပြင့္ေသာပန္းမ်ားႏွင့္ ပဲြေတာ္လမ်ားကိုပါ ျဖည့္စြက္ေဖာ္ျပ လုိက္ပါသည္။

ျမန္မာလ လကၤာ

၁။ တန္ခူး မိႆ၊ စိၾတ၊ လႏွင့္ယွဥ္ၿပိဳင္ထြန္း။

ရင္ခတ္၊ ကံ့ေကာ္၊ ထံုသင္းေပ်ာ္၊ ပဲြေတာ္အခါညႊန္း။

၂။ ကဆုန္ ျပိႆ၊ ေကာင္းကင္၀၊ ထြန္းပ ၀ိသာခါ။

စကားပြင့္ဆဲ၊ ေညာင္ေရပဲြ၊ သြန္းျမဲအခ်ိန္သာ။

၃။ နယုန္မာသာ၊ ေမထုန္ က်၊ ေဇဌေရာင္စံုက်င္း။

စံပယ္ ျမတ္ေလး၊ ရနံ႔ေမႊး၊ စာေမးသဘင္ခင္း။

၄။ ၀ါဆို ၾကကဋ္၊ လျပႆဒ္၊ တည့္မတ္ အာသဠီ။

ပုန္းညက္ငံုကင္း၊ စပၸယ္သင္း၊ ပဥၥင္းခါေတာ္မီ။

၅။ ၀ါေခါင္သိမ္းမြန္၊ အာကာစြန္၊ သရ၀ဏ္ ေရာင္ေစြးေစြး။

ခတၱာဖူးလွ်ံ၊ စာေရးတံ၊ ညတန္ေဆာင္ ေဖြးေဖြး။

၆။ ေတာ္သလင္းမီ၊ ကန္ရာသီ၊ ထြန္းခ်ီ ဘျဒာ။

ယင္းမာလိႈင္ျမဲ၊ ခိုင္လံုးတဲြ၊ ေလွပဲြသဘင္ပ။

၇။ သီတင္းကြ်တ္ၿပီ၊ တူရာသီ၊ အႆ၀ဏီ ရိွန္၀ါရႊန္း။

ၾကာမ်ိဳးလည္းစို၊ မီးျမင့္မိုရ္၊ ဗဟုိအခ်ာထြန္း။

၈။ တန္ေဆာင္မုန္း ၿဗိစ ၦာ၊ ၾကတိၱကာ၊ ေရာင္၀ါရိွန္လို႔ၿဖိဳး။

ခ၀ဲပြင့္ခ်ိန္၊ ခင္းကထိန္၊ ေရႊအိမ္ပိုးလည္စိုး။

၉။ နတ္ေတာ္ခါမီ၊ ဓႏုခ်ီ၊ မိဂသီ ေရာင္တစ္ဆန္း။

သဇင္ဖူးယဥ္၊ ဂမံုးအင္၊ သဘင္ဆင္ေတာ္ပန္း။

၁၀။ ျပာသို မကာရ၊ ၾကယ္ဖုသွ်၊ ယွဥ္ထ တူႏွစ္ေဖာ္။

ခြာညိဳႏြယ္ရင္း၊ ၀တ္မႈံကင္း၊ ျမင္းခင္း သဘင္ေတာ္။

၁၁။ တပို႔တဲြလ၊ ကံုသို႔က်၊ မာဃထြန္းစျမဲ။

ေပါက္လဲပြင့္တံု၊ ဆူးပန္းငံု၊ မီးပံု ယာဂုပဲြ။

၁၂။ တေပါင္းခါခ်ိန္၊ ရာသီမိန္၊ ေတာက္ထိန္ ဖဂၢဳဏ။

သရဖီ ဖူးဆဲ၊ ပိေတာက္ပဲြ၊ သဲပံုေစတီပ။ ။

ဗဟုသုတအလို႔ငွာ အဂၤလိပ္လမ်ားကိုလည္း ထည့္သြင္းေဖာ္ျပလိုက္ပါသည္။

ဇႏၷ၀ါရီလ

မ်က္ႏွာႏွစ္ဖက္ရိွေသာ ေကာင္းကင္ဘံု၏ တံခါး၀ကို ေစာင့္သည့္ ေဂ်နပ္ (Janus) နတ္ကို အစဲြျပဳ၍ ေခၚသည္ ။

ေဖေဖာ္၀ါရီ

မူရင္းအမည္ Februo မွလာသည္။ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ျခင္း ဟု အဓိပၸါယ္ရ၏ ။

မတ္

Mars အမည္ရိွ စစ္ကိုအစိုးရေသာ ေရာမနတ္ကို အစဲြျပဳ၍ ေခၚသည္ ။

ဧၿပီ

Aperire မွလာသည္။ လက္တင္ဘာသာျဖစ္ၿပီး ဖူးငံုရာမွ ပြင့္လာျခင္း ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္ ။

ေမ

Maia ဟူသည့္ သီးပင္စားပင္မ်ားႀကီးထြားျခင္းကို အစိုးရေသာေရာမနတ္သမီးကို စဲြ၍ေခၚသည္ ။

ဇြန္

ဂ်ဴပီတာနတ္မင္းႀကီး၏ ၾကင္ယာေတာ္ Juno နတ္သမီးကို အစဲြျပဳ ေခၚေ၀ၚသည္ ။

ဇူလိုင္

မူလက ဤလကို ကြင္းတီးလစ္ဟု ေခၚသည္ ။ ေနာက္မွ ယခင္ျပကၡဒိန္ေဟာင္းအား ျပဳျပင္ေရးဆဲြသူ Julius Caesar ကို ဂုဏ္ျပဳကာ ဇူလိုင္ဟု ေခၚျခင္းျဖစ္သည္ ။

ၾသဂုတ္

မူလက ဤလကို ဆကၠတီလစ္ဟု ေခၚသည္။ ေနာက္မွ Augustus ကို ဂုဏ္ျပဳကာ ၾသဂုတ္လဟု ေခၚျခင္း ျဖစ္သည္ ။

စက္တင္ဘာ

Septem မွလာၿပီး လက္တင္ဘာသာျဖင့္ ၇ (ခုနစ္) ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္ ။

ေအာက္တိုဘာ

Octo မွလာၿပီး လက္တင္ဘာသာျဖင့္ ၈ (ရွစ္) ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္ ။

ႏို၀င္ဘာ

Novem မွလာၿပီး လက္တင္ဘာသာျဖင့္ ၉ (ကိုး) ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္ ။

ဒီဇင္ဘာ

Decem မွလာၿပီး လက္တင္ဘာသာျဖင့္ ၁၀ (တစ္ဆယ္) ဟု အဓိပၸါယ္ရသည္ ။

မွတ္ခ်က္။ ။ စက္တင္ဘာ သည္ ၇ ၊ ေအာက္တိုဘာသည္ ၈ ၊ ႏို၀င္ဘာသည္ ၉ ၊ ဒီဇင္ဘာသည္ ၁၀ ျဖစ္ေနရျခင္းမွာ မူလျပကၡဒိန္တြင္ ဇႏၷ၀ါရီ ႏွင့္ ေဖေဖာ္၀ါရီမရိွေသး။ မတ္လမွ စတင္ေရတြက္သည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ မတ္လမွ စတင္ေရေသာ္ စက္တင္ဘာလသည္ ၇ လ ေျမာက္ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္တည္း ။ ေအာက္တိုဘာ စသည္တို႔မွာလည္း အလားတူပင္ျဖစ္၏။ ထို႔ေနာက္ ဇႏၷ၀ါရီ ႏွင့္ ေဖေဖာ္၀ါရီတို႔ ထပ္ထည့္ လိုက္ေသာ္လည္း လ လအမည္မ်ားကို မေျပာင္းဘဲ ယခင္ကအတိုင္း ဆက္လက္ သံုးစဲြေနျခင္း ျဖစ္သည္ ။

ဤလအမည္နွင့္ အဓိပၸါယ္ ရွင္းလင္းခ်က္မ်ားမွာ “ေမာင္ထင္” ၏ “ျမန္မာ့ဆယ့္ႏွစ္လ အေၾကာင္း” စာအုပ္မွ ထုတ္ႏုတ္ေဖာ္ျပ ထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္ ။

ကိုးကား ဦးေအးျငိမ္း ။ ။ ျမန္မာျပကၡဒိန္တြက္နည္း ။

သွ်င္ေလညင္း( ၁၅ ၊ ၃ ၊ ၂၀၁၄ ) ။

Wednesday, March 26, 2014

အခ်ိန္လြန္မွ ရတတ္သည့္ မိဘတန္ဘိုး


အခ်ိန္လြန္မွ ရတတ္သည့္ မိဘတန္ဘိုး

"သမီးေရ.......အိပ္ယာထေတာ့ေလ။ ေက်ာင္းသြားရမယ္မလား။ "

အေမ့ရဲ႕ ေအာ္သံေၾကာင့္ မ်က္စိမ်ား ပြင့္ခဲ့ရပါျပီ။ အျမဲတမ္း လုပ္ေနက်အတိုင္း အိပ္ယာကေန ႏိုးႏိုးခ်င္း မွန္ေတြ ကြဲအက္ေနတဲ့ နံရံကပ္ နာရီကို လွမ္းၾကည့္လိုက္ပါတယ္။ နာရီကို ၾကည့္ျပီးတာနဲ႕ ကၽြန္မဟာ မ်က္ေမွာင္ၾကဳတ္ရင္း အေမ့ကို ဘာလို႕ ခုမွ ႏႈိးတာလဲ..ေနာက္က်ကုန္ျပီ...စိတ္တိုဘို႕ ေကာင္းလိုက္တာ ဆိုျပီး ေအာ္ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အခန္းတံခါးကို ဒုန္းခနဲ ျမည္ေအာင္ေဆာင့္ ပိတ္ျပီး ေက်ာင္းသြားဘို႕ အေလာတၾကီးနဲ႕ ျပင္ဆင္ေနခဲ့ပါတယ္။ (မွတ္ခ်က္။ ကိုရီးယားမွ အထက္တန္းေက်ာင္း၊ အလယ္တန္းေက်ာင္းမ်ားမွာ ေက်ာင္းေနာက္က်လွ်င္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အျပစ္ေပးတတ္ပါသည္။) အားလံုးျပင္ဆင္ျပီး ေက်ာင္းသြားဘို႕ အိမ္ကထြက္မည္အလုပ္တြင္ ကၽြန္မေနာက္ကေန အေမ့အသံကို ၾကားလိုက္ရပါတယ္။


"သမီး~~ေတာင္းပန္ပါတယ္ကြယ္...အေမ သိပ္ေနမေကာင္းလို႕ပါ။ "

ဒီအသံကို ၾကားတာနဲ႕ ကၽြန္မလဲ သိပ္စိတ္မရွည္တာနဲ႕...

"ဒီတခါလည္း အေအးမိျပန္ၿပီလား..အေအးကလည္း မိဘဲ မိႏိုင္လြန္းတယ္။ "

ဒီေတာ့ အေမက ကၽြန္မကို အားနာေသာဟန္ျဖင့္

"ေနာက္က်မွ ႏႈိုးမိတဲ့အတြက္ အေမ စိတ္မေကာင္းပါဘူး......ဒီမွာ သမီးအတြက္ ထမင္းဘူး ယူသြားဦးေနာ္။ "

ကၽြန္မက ေက်ာင္းကလည္းေနာက္က် စိတ္ကလည္းတိုေနေတာ့ အေမ လွမ္းေပးတဲ့ ထမင္းဘူးကို ၾကမ္းျပင္ေပၚကို ပစ္ခ်ျပီး ေတာ္ၿပီ..မစားေတာ့ဘူး..ေက်ာင္းဘဲ သြားေတာ့မယ္ ..ဆိုျပီး ကၽြန္မ အိမ္မွ ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ အေမ့ကို ဂရုမစိုက္ဘဲ ကၽြန္မ ေက်ာင္းသြားမယ့္ လမ္းကို ေျပးထြက္လာရင္း ေနာက္ကို တခ်က္ ျပန္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အေမဟာ တိတ္တိတ္ဆိတ္ဆိတ္ေလး ကၽြန္မ ပစ္ခ်ခဲ့တဲ့ ထမင္းဘူးကို ျပန္လည္ ေကာက္ယူေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အေမ့မ်က္ႏွာက တကယ္ဘဲ ျဖဴစြတ္ေနတာကိုလည္း ေတြ႕လုိက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေမက အျမဲတမ္း ဖ်ားနာေနက်မို႕ ကၽြန္မလည္း သိပ္ စိတ္မပူဘဲ ေက်ာင္းသို႕သာ ဦးတည္ျပီး သြားခဲ့ပါေတာ့တယ္။

ေက်ာင္းစတတ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ သတင္းတစ္ခုကို သိရပါတယ္။ ဒီအပတ္ စေနေန႕ကို ေလ့လာေရးခရီး ထြက္ရပါမယ္တဲ့။ ကၽြန္မလည္း အရမ္းကို သြားခ်င္ခဲ့ပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲ႕လည္း အတူတူ ေလွ်ာက္လည္ခ်င္သလို ဆင္းရဲျခင္းဆိုတာကိုလည္း တခဏေလာက္ ေမ့ထားခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္တခုက အျမဲတမ္း အိပ္ယာထဲ လဲေနတဲ့ အေမ့ကို လည္း ခဏေလာက္ ေမ့ထားျပီး သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲ႕ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ ေဆာ့ကစားခ်င္ပါတယ္။ ညေန ေက်ာင္းဆင္းလို႕ အိမ္ကို ျပန္ေရာက္ေတာ့ အေမ့ကို ထံုးစံအတိုင္း အိပ္ယာထဲမွာ လွဲေနတာကို ျမင္ရပါတယ္။ အေမ့ကို ျမင္တာနဲ႕ စိတ္ထဲမွာ မေၾကနပ္ခ်က္ေတြ ေပၚလာေတာ့တာပါဘဲ။ အေမကေတာ့ ေက်ာင္းကျပန္လာတဲ့ ကၽြန္မကို ျပံဳးျပံဳးေလး လွမ္းၾကည့္ျပီး သမီးေလး....ျပန္လာျပီလား လို႔ေမးပါတယ္။ အေမက ေမးတာကို ျပန္မေျဖဘဲ

"အေမ...ဒီအပတ္ စေနေန႕ ေက်ာင္းက သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႕ ေလ့လာေရးခရီးထြက္တာ သမီးလည္း လိုက္ခ်င္တယ္.... ပို႕ေပးေနာ္။ "

"ဟင္..ေလ့လာေရးခရီး...ဟုတ္လား သမီး...ဘယ္ေလာက္ကုန္မွာတဲ့လဲကြယ္။ "

အေမက ကုန္က်စရိတ္ကို အရင္ေမးတယ္။ ကၽြန္မလည္း ကၽြန္မတို႕ မိသားစု အေျခအေနေၾကာင့္ သြားရေကာင္းမလား မသြားရေကာင္းမလား ေ၀ခြဲမရ ျဖစ္ေနျပီးမွ ၈ ေသာင္းပါ..အေမ လို႕ ျပန္ေျဖခဲ့တယ္။ (မွတ္ခ်က္။ကိုရီးယားႏိုင္ငံသည္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြေသာ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္သည္။) ကၽြန္မအေျဖကို ၾကားေတာ့ ကၽြန္မအေမက ၈...၈ေသာင္းၾကီးမ်ားေတာင္ ဟု ျပန္၍ေမးသည္။ ကၽြန္မက အေမ့ကို အသံက်ယ္ၾကီးႏွင့္ ဘာလဲ...၈ေသာင္းေတာင္ မရွိဘူးလား ဟူ၍ ျပန္ေမးလိုက္ပါတယ္။

ကၽြန္မ ဒီလို ဆင္းရဲတာမ်ိဳးကို အရမ္းမုန္းပါတယ္။ လူတန္းေစ့ မေနႏိုင္တဲ့ ကၽြန္မဘ၀ကို စဥ္းစားမိတိုင္း စိတ္ပ်က္အားငယ္မိပါတယ္။ အေမ့ကိုလည္း မုန္းတယ္။ ကၽြန္မရဲ႕ မိသားစု၀င္ဟာ အေမတစ္ေယာက္တည္းသာ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ အမွန္တရားကိုလည္း မုန္းမိပါတယ္။ အေမက ခဏတာ သက္ျပင္းခ်ျပီး ေစာင္ေအာက္ကေန ဘဏ္စာအုပ္တစ္ခုကို ထုတ္ေပးပါတယ္။ ဒီမွာ အေမ တစ္ျပားႏွစ္ျပား စုထားတဲ့ ေငြေလးေတြ....ဒီထဲကေန ၈ေသာင္းထုတ္ျပီးသြားေခ်။ ကၽြန္မ ေမြးကတည္းကစျပီး ပထမဆံုးအၾကိမ္ ျမင္ဘူးတဲ့ ဘဏ္စာအုပ္ကို ၾကည့့္ျပီး ေက်နပ္စြာ ျပဳံးလုိက္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ အေမ့ကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆိုတဲ့ စကားတစ္ခြန္းေတာင္ မေျပာဘဲ ျမိဳ႕ထဲမွာ ရွိတဲ့ ဘဏ္ကို အေျပးေလး သြားခဲ့ပါတယ္။

ဘဏ္စာအုပ္ကို ျဖန္႕ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ၁၀သိန္းရွိေနတာကို ေတြ႕လုိက္ရပါတယ္။ ကၽြန္မအတြက္ကေတာ့ အရမ္းကို ပမာဏမ်ားတဲ့ ေငြပါဘဲ။ ဒီအခ်ိန္အထိ ဒီေငြေတြကို ဘာလို႕ မသံုးတာပါလိမ့္ဆိုတဲ့ အေတြးနဲ႕ အေမ့ကို နည္းနည္း အျမင္ကတ္မိလိုက္ပါေသးတယ္။ ျပီးေတာ့ ေလ့လာေရးခရီးအတြက္ ၈ေသာင္းထုတ္လိုက္ပါတယ္။ ဘဏ္ထဲမွာ ၉သိန္း၂ေသာင္း က်န္ပါေသးတယ္။ ၉သိန္း၂ေသာင္းေတာင္ ရွိတာ ထပ္ထုတ္လဲ ဘာမွ မျဖစ္ပါဘူးဆိုတဲ့ အေတြး၀င္လာခဲ့ပါတယ္။ ခုေခတ္က လူတိုင္း လက္ကိုင္ဖုန္းကိုင္ေနတဲ့ ေခတ္ျဖစ္ေပမယ့္ ကၽြန္မမွာ လက္ကိုင္ဖုန္းမရွိတာကို သတိရမိတာနဲ႕ လက္ကိုင္ဖုန္းေကာင္းေကာင္း တစ္ခု ၀ယ္ဘို႕ ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္။

ဒါနဲ႕ ဘဏ္ထဲကေန ေနာက္ထပ္ ၄သိန္း ထုတ္လိုက္ပါတယ္။ အနီးအနားမွာ ရွိတဲ့ လက္ကိုင္ဖုန္းအေရာင္းဆိုင္ကို သြားျပီး ေနာက္ဆံုးေပၚ လက္ကိုင္ဖုန္းတစ္ခု ၀ယ္လုိက္တယ္။ ေပ်ာ္လိုက္တာေလ..ကၽြန္မဘ၀မွာ တခါမွ မရဘူးတဲ့ ေပ်ာ္ရႊင္မႈမ်ိဳးကို ကၽြန္မ ခံစားခဲ့ရပါတယ္။ ဒါနဲ႕ ဖုန္းအသစ္ကေလးကို ကိုင္ျပီး ျမိဳ႕ထဲကို ေလွ်ာက္လည္ေနခဲ့မိတယ္။ အဲဒီမွာ အေရာင္အေသြးေတြကလည္း စံု၊ ဒီဇိုင္းေတြကလည္း မိုက္တဲ့ အ၀တ္အစားလွလွေလးေတြကို ျမင္ေတာ့ ကၽြန္မ ၀ယ္ခ်င္ျပန္ေရာ။ ဒါနဲ႕ ဘဏ္ကို ေနာက္တစ္ခါ ထပ္သြားျပီး ၂သိန္းထပ္ထုတ္လိုက္တယ္။ အကၤ်ီေတြအမ်ားၾကီး ၀ယ္လိုက္တယ္။ တထည္ျပီး တထည္ စမ္း၀တ္လိုက္ မွန္ၾကည့္လိုက္နဲ႕ အရမ္းကို ေက်နပ္ေနခဲ့တယ္။ မွန္ၾကည့္ေနရင္းက သေဘာမက်စရာတစ္ခု မ်က္စိထဲကို ၀င္လာတယ္။

အဲဒါကေတာ့ အေမ ညွပ္ေပးတဲ့ ဆံပင္ပံုစံၾကီးပါဘဲ။ ေတာဆန္ျပီး ပံုတုန္းလုိက္တာ လြန္ေရာ။ ဒီဆံပင္ပံုစံကို ေျပာင္းဘို႕ ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္။ ေနာက္တေခါက္ ဘဏ္ကို သြားတယ္။ ၅ေသာင္းထပ္ျပီး ထုတ္လိုက္တယ္။ ဆံပင္ပံုစံ လွလွေလး ညွပ္တယ္။ ကဲ...အားလံုး အိုေကျပီ။ စေနေန႕ ေလ့လာေရး ခရီးထြက္ရန္ လိုအပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြ ၀ယ္ဘို႕သာ လိုအပ္ေတာ့တာမို႕ ကၽြန္မ ဘဏ္ထဲမွာ က်န္တဲ့ ေငြေတြနဲ႕ လိုအပ္တာေတြအားလံုးကို စြတ္၀ယ္ခဲ့ပါတယ္။ အားလံုး၀ယ္ျပီးေတာ့ ၉ေသာင္းသာ က်န္ပါေတာ့တယ္။ ကၽြန္မလည္း သူမ်ားနည္းတူ ၀တ္ႏိုင္စားႏိုင္ျပီမို႕ အတိုင္းထက္အလြန္ ၀မ္းသာေနခဲ့မိပါတယ္။ ကၽြန္မၾကိဳက္တာေတြအားလံုး လုပ္ျပီးျပီျဖစ္၍ စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းေသာ အိမ္သို႕ ေျခလွမ္းခဲ့ပါတယ္။

အိမ္ေရာက္ေတာ့ အေမအိပ္ေနတာကို ေတြ႕လုိက္ရတယ္။ အဟြန္း..အဟြန္း ကၽြန္မ တမင္တကာ အသံျပဳလုိက္ပါတယ္။ ကၽြန္မအသံကို ၾကားေတာ့ အေမ ႏိုးလာတယ္။ ကၽြန္မလည္း အေမ့ကို ဘဏ္စာအုပ္ေလး ျပန္ေပးလုိက္ေတာ့ အေမက ဘဏ္ထဲ ေငြဘယ္ေလာက္က်န္သည္ကိုပင္ ၾကည့္မေနဘဲ ဘဏ္စာအုပ္ေလးကို ေစာင္ေအာက္ထဲ ထိုးထည့္ထားလုိက္ပါတယ္။ ဒါနဲ႕ဘဲ ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနခဲ့တဲ့ စေနေန႕ကို ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ လွလွပပ သားသားနားနား ၀တ္စားသြားတဲ့ကၽြန္မကို သူငယ္ခ်င္းေတြက အားက်ေနတာကို ျမင္ျပီး ကၽြန္မ ေက်နပ္ေနမိပါတယ္။ ၂ညအိပ္၃ရက္ခရီးကို သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲ႕အတူ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ျဖတ္သန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီရက္ပိုင္းေတြ မွာေတာ့ ဆင္းရဲျခင္းနဲ႕ အျမဲတမ္းမမာေနေသာ အေမ့ကို ခဏတာ ေမ့ထားႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ကို ေပ်ာ္စရာေကာင္းခဲ့တဲ့ ေန႕ရက္ေတြေပါ့။

ခုေတာ့ ၂ညအိပ္ ၃ရက္ခရီးဟာ ျပီးဆံုးခဲ့ပါျပီ။ ဒီလို ေပ်ာ္စရာေကာင္းတဲ့ အခ်ိန္ေတြဟာ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္နဲ႕ ျပီးဆံုးသြားခဲ့ပါျပီ။ ထပ္မံျပီး စိတ္ပ်က္စိတ္ညစ္စရာေကာင္းေသာ အိမ္ကို ျပန္ရအံုးမွာပါလားဆိုတဲ့ အေတြးနဲ႕ ကၽြန္မ ေျခလွမ္းေတြ ေလးေနခဲ့ပါတယ္။ ေျခလွမ္းေလးေလးနဲ႕ဘဲ အိမ္ကို ျပန္လာခဲ့ပါတယ္။ အိမ္ကို ျပန္ေရာက္တာနဲ႕ ကၽြန္မက အေမ...သမီး ျပန္လာျပီ။ ဟု ေအာ္ေျပာလိုက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အိမ္ၾကီးဟာ ထူးဆန္း အံ့ၾသစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ တိတ္ဆိတ္ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒါနဲ႕ ထပ္ျပီး အေမ..သမီး ျပန္လာပါျပီဆိုေနမွ ဟူ၍ ထပ္မံ ေအာ္လိုက္တယ္။ ဒါလည္း ဘာအသံမွ မၾကားတာနဲ႕ ကၽြန္မ ေတာ္ေတာ္ စိတ္တိုသြားတယ္။ စိတ္တိုတိုနဲ႕ အိပ္ခန္းတံခါးကို ဒုန္းခနဲ ျမည္ေအာင္ ေစာင့္ ဖြင့္လိုက္ေတာ့ အေမက အိပ္ယာထဲမွာ လွဲေနတာကို ေတြ႕လိုက္ရပါတယ္။

 အျမဲတမ္း ကၽြန္မ ျပန္လာလွ်င္ ျပံဳးျပီး ၾကိဳတတ္တဲ့ အေမက ယခု ကၽြန္မ ျပန္လာတာကို ဘာစကားမွ ျပန္မေျပာခဲ့ေပ။ ကၽြန္မ ပိုက္ဆံေတြအမ်ားၾကီး သံုးခဲ့လို႕ အေမ စိတ္ဆိုးေနတယ္ အထင္ႏွင့္ အေမ့ကို လႈပ္ႏႈိးလုိက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ အေမ့ တစ္ကိုယ္လံုး ေအးစက္ေနတာကို ေတြ႕လိုက္ရပါတယ္။ ကၽြန္မရဲ႕ မ်က္လံုးေတြထဲမွာ ခန္းေျခာက္ခဲ့ျပီ ျဖစ္တဲ့ မ်က္ရည္ေတြဟာ ထူဆန္းစြာဘဲ က်ဆင္းလာခဲ့သလို ကၽြန္မရဲ႕ ႏွလံုးသားေတြဟာလည္း ရပ္တန္႕သြားမတတ္ လန္႕သြားခဲ့ပါတယ္။

ကၽြန္မ ဒီေလာက္မုန္းခဲ့တဲ့ အေမ ေအးစက္ေနတာကို ေတြ႕လိုက္ေတာ့ ကၽြန္မ အရမ္းကို ၀မ္းနည္းခဲ့ရပါတယ္။ ယံုလည္း မယံုႏိုင္ဘူး ျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ ဒါနဲ႕ အေမ့ကို အတင္း လႈပ္၍သာ ႏႈိးေနခဲ့မိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေမဟာ ကၽြန္မ ဘယ္ေလာက္ဘဲ ႏႈိးႏႈိး ႏိုးထမလာခဲ့ေတာ့ပါဘူး။ ဒါနဲ႕ ေစာင္ထဲက ဘဏ္စာအုပ္ကို ယူျပီး အေမ့ မ်က္စိနားကို ကပ္ကာ အေမ...သမီး ေနာက္ကို ဒီလို မလုပ္ေတာ့ပါဘူး ....ဒီလိုဘယ္ေတာ့မွ မလုပ္ေတာ့ပါဘူး...မ်က္စိေလး ဖြင့္ၾကည့္ပါ အေမရယ္....ဆုိျပီး ကၽြန္မ ေအာ္ဟစ္ငိုေနခဲ့မိပါတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာဘဲ ဘဏ္စာအုပ္ထဲက တစံုတခု ထြက္က်လာတာကို ျမင္လိုက္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ အေမ့ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးစာပါဘဲ။ ကၽြန္မ မရဲတရဲနဲ႕ ျဖန္႕ၾကည့္မိပါတယ္။

________________

သို႕

အေမ့ရဲ႕ အခ်စ္ဆံုး သမီးေလး ၾကည့္ရန္

သမီးေလး...အေမ့ကို မုန္းတယ္မလားဟင္...

ဆင္းရဲတြင္းကိုလည္း ေသေလာက္ေအာင္မုန္းတယ္မလား သမီးေလး....

အေမေတာင္းပန္ပါတယ္ သမီးေလးရယ္...အေမ ေတာင္းပန္ပါတယ္...

ဒီအေမက ပညာကလည္း မတတ္ ပိုက္ဆံကလည္း မရွိ...

ငါ့သမီးေလးကို ေပးဘို႕ အေမ့ရဲ႕ ေမတၱာကလြဲျပီး မရွိတဲ့ သူပါ သမီးေလး...

အေမ အခုလို သမီးေလးကို လူ႕ေလာကမွာ တစ္ေယာက္တည္း ထားခဲ့ရတာကို အေမ စိတ္မေကာင္းပါဘူး သမီးေလးရယ္...

အေမက ေရာဂါျဖစ္ျပီး သမီးေလးကို အခုလို ထားခဲ့ရတာပါ...

တကယ္ေတာ့ ခြဲစိတ္ကုသရင္ ေပ်ာက္ႏိုင္တယ္တဲ့...ဒါေပမယ့္ ခြဲစိတ္ကုသစရိတ္က နည္းတာမဟုတ္ဘူးေလ....

ဒါနဲ႕ အေမ စဥ္းစားလိုက္တယ္... အေမသာ ခြဲစိတ္ကုသမႈ မခံရင္ ငါ့သမီးေလး ၾကိဳက္တာ၀ယ္ ၾကိဳက္သလို သံုးႏိုင္တယ္..ဒီေတာ့ အေမ ခြဲစိတ္ကုသမႈမခံဘို႕ ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္။

ဒါေပမယ့္ သမီးေလးရယ္..ရက္ေတြၾကာလာတာနဲ႕အမွ် တျဖည္းျဖည္း ဆိုးလာတာေၾကာင့္ ခုေတာ့ အေမ့ သမီးကို ထားခဲ့ရေတာ့မယ္။

ဒီေလာက္ အသံုးမက်တဲ့အေမ့ကို အေမလို႕ သတ္မွတ္ေပးတဲ့ အတြက္ ငါ့သမီးေလးကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္...

အေမက ဒီကမၻာေပၚမွာ ငါ့သမီးေလးကို အခ်စ္ဆံုးဆိုတာကို သိတယ္မလား သမီး....

အေမ့ရဲ႕ ေစာင္ကို ေသေသခ်ာခ်ာ ရွာၾကည့္ ဘဏ္စာအုပ္တစ္ခု ထြက္လာလိမ့္မယ္...အေမ အႏွစ္ႏွစ္အလလ စုေဆာင္းခဲ့တယ့္ ေငြေလးေတြပါ။

သိန္း၂၀၀ေလာက္ရွိမယ္...

ငါ့သမီးေလးေတာ့ ဆင္းဆင္းရဲရဲမေနရေတာ့ဘူးေပါ့...

သမီးေလးကို အျမဲတမ္းခ်စ္ေနမယ့္ အေမ

________________

ဒီစာကို ဖတ္ျပီးတဲ့ အခါမွာ ကၽြန္မကိုယ္ ကၽြန္မ မုန္းတီး စက္ဆုတ္လာမိပါတယ္။ အေမ့ကို မုန္းခဲ့တာထက္ အဆ၁ေထာင္ ၁ေသာင္းမက ကၽြန္မကိုယ္ကၽြန္မ မုန္းတီးမိပါတယ္။ သမီး သုံးခဲ့တဲ့ ေငြေတြက ခြဲစိတ္ခေတြ..ခြဲစိတ္ခေတြ အေမရယ္ ဘာလို ေစာေစာက မေျပာခဲ့တာလဲ။ သမီးလုိ အေမ့ ေစတနာကို နားမလည္တဲ့ လူကို ဒီေလာက္ေတာင္ ခ်စ္ရလား။ ေနာက္ဆို ေက်ာင္းသြားဘို႕ ႏႈိးေပးတဲ့ အေမ့ အသံကို လည္း မၾကားႏိုင္ေတာ့ဘူး။

အေမ ထုတ္ေပးတဲ့ ထမင္းဘူးေလးကိုလည္း မစားႏုိင္ေတာ့ဘူး။ အိပ္ယာထဲမွာ လွဲေနတဲ့ အေမ့ကိုေတာင္ မျမင္ႏိုင္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ အသိေတြနဲ႕ ကၽြန္မ ရူးမတတ္ ၀မ္းနည္းခံစားေနရပါတယ္။ အေမရယ္ ေနာင္ဘ၀ဆိုတာရွိခဲ့ရင္ သမီး အေမနဲ႕ ျပန္ေတြ႕ခ်င္ပါတယ္။ အေမ့ကို မေပးခဲ့ရတဲ့ သမီးရဲ႕ ေမတၱာေတြကိုလည္း ေပးခ်င္ပါတယ္။ ဒီလို အေတြးေတြကို ေတြးရင္း ကၽြန္မ အေတာ္ၾကာေအာင္ ငိုျပီးမွ အေမ့ကို တစ္ခါမွ မေျပာဘူးတဲ့ စကားေလး တစ္ခြန္းကို ေျပာဘို႕ သတိရခဲ့ပါတယ္။ သတိရရခ်င္း ကၽြန္မ အေမ့ကို ၾကည့္ျပီး ေျပာလိုက္ပါတယ္။

"အေမ.....သမီးလည္း အေမ့ကို အရမ္းခ်စ္ပါတယ္။ "

အေမနဲ႕ ကေတာက္ကဆ ျဖစ္တဲ့ အခါမွာဘဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အေမ့ကို စိတ္ဆိုးမိတဲ့ အခါမွာ ဘဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အေမ့ကို နာၾကည္းမိတဲ့ အခါမွာ ဒီစာေလးကို ျပန္သတိရျပီး စိတ္ထားေလးေတြကို ေျပာင္းႏိုင္ၾကပါေစ။ အေမေတြအားလံုးဟာ ကိုယ့္သားသမီးကို အသက္နဲ႕ရင္းျပီး ခ်စ္ခင္တယ္ဆိုတာကို သတိရေစဘို႕ ေဖာ္ျပေပးလုိက္ပါတဲ့ ကိုရီးယား ၀ထၳဳတိုေလး တစ္ပုဒ္ျဖစ္ပါတယ္။


Tuesday, March 25, 2014

ရွင္ရာဟုလာအတြက္ ျမတ္ဗုဒၶ၏အဆံုးအမ


ရွင္ရာဟုလာအတြက္ ျမတ္ဗုဒၶ၏အဆံုးအမ

အက်ိဳးရွိတာေတြမွတ္ဖို. အက်ိဳးမရွိတာေတြမမွတ္ဖို. သားေတာ္ရာဟုလာကို ေစာင့္ေရွာက္တဲ့ အေနနဲ. ဂဏန္းမွတ္နည္းျဖင္. တရားဓမၼကိုသင္ျပေပး၍ ရွင္ရာဟုလာကို ငယ္ငယ္ေလးတည္းက ျမတ္စြာဘုရားက တရားလမ္းေၾကာင္းေပၚေရာက္ေအာင္ ပို.ေပးထားခဲ.သည္။

ရာဟုလာ -
၁။ တစ္ခုဆိုတာ ဘာလဲ
၂။ နွစ္ခုဆိုတာ ဘာလဲ
၃။ သံုးခုဆိုတာ ဘာလဲ
၄။ ေလးခုဆိုတာ ဘာလဲ
၅။ ငါးခုဆိုတာ ဘာလဲ
၆။ ေျခာက္ခုဆိုတာ ဘာလဲ
၇။ ခုနစ္ခုဆိုတာ ဘာလဲ
၈။ ရွစ္ခုဆိုတာ ဘာလဲ
၉။ ကိုးခုဆိုတာ ဘာလဲ
၁၀။ ဆယ္ခုဆိုတာ ဘာလဲ

၁။ ရာဟုလာ တစ္ခုဆိုတာ ဘာလဲ - လူတိုင္းလူတိုင္းဟာ ေန.စဥ္နဲ.အမွ် ေရွာင္လို.မရတဲ. တစ္ခုဟာ အစာအာဟာရ တဲ.။
သတၱ၀ါေတြအားလံုးဟာ အစာေၾကာင္. အသက္ရွင္ရတယ္။ အစာစားလို. အသက္ရွင္ၾကတယ္။ သတၱ၀ါအားလံုးဟာ တညီတည္း အမွီျပဳျပီး အသက္ရွင္ၾကရတဲ.တစ္ခုကို ေျပာျခင္းျဖစ္သည္။ ေန.စဥ္နွင္.အမွ် ေရွာင္လႊဲလို.မရေအာင္ မွီခိုအားထားေနရတာသည္ အာဟာရ ျဖစ္သည္။ ဒါေၾကာင္. ဒီလိုေန.စဥ္နဲ.အမွ် မွီခိုအားထားစားေနရျခင္းကို တရားသံေ၀ဂရစိမ္.ေသာငွာ ျမတ္စြာဘုရားက ကေလးေလးကို စိတ္၀င္စားဖြယ္ ဂဏန္းနွင္. တြဲဖက္သင္ေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။

၂။ နွစ္ခုဆိုတာ ဘာလဲ - ရာဟုလာ နွစ္ခုဆိုတာ ရုပ္ နဲ. နာမ္ ျဖစ္တယ္တဲ.။
အက်ိဳးရွိတာေတြမွတ္ဖို. အက်ိဳးမရွိတာေတြမမွတ္ဖို. သားေတာ္ရာဟုလာကို ေစာင့္ေရွာက္တဲံ အေနနဲ. ငယ္ငယ္ေလးတည္းက ျမတ္စြာဘုရားက တရားလမ္းေၾကာင္းေပၚေရာက္ေအာင္ ပို႔ေပးထားတာ။ လူေတြရဲ.သႏၱာန္မွာ ရုပ္နဲ.နာမ္ ဒီနွစ္ခုပဲရွိတယ္။

၃။ သံုးခုဆိုတာ ဘာလဲ - ရာဟုလာ သံုးခုဆိုတာ တျခားမဟုတ္ဘူး။ အာရုံနဲ.ေတြ.တဲ.အခ်ိန္မွာ ခံစားခ်က္ သံုးမ်ိဳးရွိတယ္ တဲ.။ ေကာင္းတာနဲ.ေတြ.ရင္ ၾကိဳက္တယ္၀မ္းသာတယ္၊ မေကာင္းတာနဲ.ေတြ.ရင္ မၾကိဳက္ဘူးစိတ္ညစ္တယ္၊ ေကာင္းမေကာင္းမဟုတ္ဘူးဆိုရင္ ေပ်ာ္တာလည္းမဟုတ္စိတ္ညစ္တာလည္းမဟုတ္ဆိုတာရွိတယ္။ ဒါေၾကာင္.ခံစားမႈဟာသံုးမ်ိဳးရွိတယ္တဲ.။ သုခေ၀ဒနာ၊ ဒုကၡေ၀ဒနာ၊ ဥေပကၡာေ၀ဒနာ။ အဲဒီသံုးခုရွိတာကိုရည္ညႊန္းျပီး သံုးခုဆုိတာ ခံစားမႈသံုးမ်ိဳးျဖစ္တယ္ဟု ေ၀ဒနာသံုးမ်ိဳးကို သင္ေပးတယ္။

၄။ ေလးခုဆိုတာ ဘာလဲ - ရာဟုလာ ေလးခုဆိုတာ သစၥာေလးပါး တဲ.။ အမွန္တရားေလးမ်ိဳးရွိတယ္ ရာဟုလာတဲ.။ ဒုကၡရယ္၊ သမုဒယရယ္၊ နိေရာဓရယ္၊ မဂၢရယ္။ ေလာကမွာၾကည္.လိုက္ရင္ တကယ္.အမွန္တရားဆိုတာ ဒီေလးမ်ိဳးပဲရွိတယ္တဲ.။ သစၥာေလးပါးကို သင္ေပးတယ္။

၅။ ငါးခုဆိုတာ ဘာလဲ - လူေတြမွာ တဏွာတို. ဒိ႒ိအျမင္နဲ.စြဲလမ္းတဲ. ဥပါဒါနကၡႏၶာ ငါးမ်ိဳးရွိပါတယ္တဲ.။
ရုပ္၊ ေ၀ဒနာ၊ သညာ၊ သခါၤရ၊ ၀ိဥာဏ္ ဆိုတဲ.ဒီခႏၶာငါးပါးအေပၚမွာ စြဲလမ္းတဲ. ၊တဏွာအျမင္ ဒိ႒ိအျမင္ေတြနဲ. စြဲလမ္းေနတဲ. ဥပါဒါနကၡႏၶာငါးပါး။ အဲဒီ ၅ ဂဏန္းကို ျမတ္စြာဘုရားကသင္ေပးတယ္။

၆။ ေျခာက္ခုဆိုတာ ဘာလဲ - ေျခာက္ခုဆိုတာ ဘာလဲဆိုေတာ. ျပင္ဘက္က အာရုံေတြနဲ.ဆက္သြယ္ဖို.ရာအတြက္ ေျခာက္ခုဆိုတာ ရွိတယ္တဲ.။ အဂါၤရပ္ေျခာက္ခုရွိတယ္။ အဲဒါဘာလဲဆိုေတာ. မ်က္စိ၊ နား၊ နွေခါင္း ၊ လွ်ာ၊ ကိုယ္၊ စိတ္ ဆိုတဲ. အဂါၤေျခာက္ခု။ ဒါေတြနဲ.ပဲ အာရုံေျခာက္မ်ိဳးကို ေန.စဥ္ဆက္သြယ္ေနၾကတယ္။ အာရုံေတြရဲ.အေျခခံ၊ စိတ္္ေပၚရာ ေျခာက္ခုရွိတယ္ဆိုျပီးေတာ. ၆ ဂဏန္းကို သင္ေပးတယ္။

၇။ ခုနစ္ခုဆိုတာ ဘာလဲ - ခုနစ္ခုဆိုတာ အသိဥာဏ္ျဖစ္ဖို.ရာ အေၾကာင္းတရားခုနစ္ခုရွိတယ္တဲ.။ ေဗာဇၥ်င္ (၇) ပါးေပါ.။ ေဗာဇၥ်င္ဆိုတာ ေဗာဓိအဂါၤလို.ေခၚတဲ. စကားလံုးကေနျဖစ္ေပၚလာတာ။ ေဗာဓိဆိုတာ အသိဥာဏ္၊ အဂါၤဆိုတာ ရရွိျခင္းရဲ.အေၾကာင္းတရား။ အသိဥာဏ္ျဖစ္ဖို.ရာအတြက္ ဒီစြမ္းရည္သတၱိေတြနဲ. ကိုယ္.သႏၱာန္မွာ အသိဥာဏ္ျဖစ္ေပၚေအာင္လုပ္ရမယ္တဲ.။
ဒါေတြကိုလိုက္ၾကည္.မယ္ဆိုလို.ရွိရင္ အဆင္.ဆင္.ကမၼ႒ာန္းပြားလို.ရလာတဲ. သေဘာေတြကို ျမတ္စြာဘုရားကေဟာေနျခင္းျဖစ္တယ္။ ကေလးေလးနဲ.တန္ရုံ ဂဏန္းသေဘာေတြကို ျမတ္စြာဘုရားက မွတ္ခိုင္းထားတာ။

၈။ ရွစ္ခုဆိုတာ ဘာလဲ - မဂၢင္ရွစ္ပါးတဲ.။ မဂၢဆိုတာ လမ္းေၾကာင္းပဲ။ ဘယ္သြားမယ္.လမ္းေၾကာင္းဆိုေတာ. နိဗၺာန္သြားမယ္.လမ္းေၾကာင္းျဖစ္တယ္။ အဲဒီမဂၢဆိုတာ ရွစ္ခုနဲ. ဖြဲ.စည္းထားတဲ.အရာျဖစ္တယ္။ သမၼာ၀ါစာ၊ သမၼာကမၼႏၷ၊ သမၼာအာဇီ၀၊ သမၼာဒိ႒ိ၊ သမၼာသကၤပၸ၊ သမၼာ၀ါယမ၊ သမၼာသတိ၊ သမၼာသမာဓိ၊ လိို. ေခးတဲ. မဂၢင္ရွစ္ပါး။ အဲဒီမဂၢင္ရွစ္ပါး ဒီစြမ္းအားေတြ မိမိတို.သႏၱာန္မွာျပီဆိုရင္ နိဗၺာန္ထိေအာင္ ေပါက္ေျမာက္ျပီးသြားနိုင္တယ္တဲ.။ အဲဒါ (၈)ဂဏန္းအေနနဲ. ျမတ္စြာဘုရားက သင္ေပးတာ။
ဆိုလိုတာက ေဗာဇၥ်င္ (၇)ပါးပြား၊ မဂၢင္(၈)ပါးပြားျပီးသြားရင္ နိဗၺာန္ကိုေရာက္မယ္ဆိုတဲ. အေၾကာင္းကို သင္ေပးတဲ.သေဘာေပါ.။ ကေလးေလးစိတ္၀င္စားေအာင္လို. ဂဏန္းနဲ.သင္ေပးတာ။

၉။ ကိုးခုဆိုတာဘာလဲ - သံုးဆယ္.တစ္ဘံုသတၱ၀ါေတြကို ျခံဳငံုျပီးေတာ. ၾကည္.လိုက္မယ္ဆိုရင္ သတၱ၀ါေတြဟာ ကိုးမ်ိဳးပဲ ရွိနိုင္တယ္တဲ.။ သတၱ၀ါေတြေနတဲ.ဘံုဟာ ကိုးမ်ိဳးပဲရွိနိုင္တယ္တဲ.။ အဲဒါကို သတၱာ၀ါသလို.ေခၚတယ္။ သတၱ၀ါေတြရဲ. ေနထိုင္ရာဘံုလို.ေျပာတယ္။ ကိုးမ်ိဳးဆိုတာ သဘာ၀အားျဖင္.ခြဲျခားျပီးေတာ. ေျပာတယ္။ ဆိုပါစို. လူေတြဆိုတာ ေမြးလာတဲ.စိတ္ေတြလည္းကြဲျပားျခားနားၾကတယ္၊ ရုပ္ေတြလည္းကြဲျပားျခားနားၾကတယ္။

လူေတြဟာ ရုပ္ခႏၶာၾကီးကလဲ အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ စိတ္ေတြကလည္းအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ တိရစၧာန္ေလာကလည္းၾကည္.ဦး၊ ေခြးကတစ္မ်ိဳး၊ ေၾကာင္ကတစ္မ်ိဳး ၊ ၾကက္ကတစ္မ်ိဳး ကိုယ္ခႏၶာေတြ ကြဲျပားျခားနားမႈေတြနဲ. မတူညီၾကဘူး။ အဲလိုမတူညီတဲ. သတၱ၀ါေတြရွိတဲ.ဘံုေတြကိုစုျပီးေတာ. တစ္ခုယူတယ္။ ကိုးခုဆိုတာ သတၱ၀ါေတြျဖစ္ရာ ဘံုကိုးမ်ိဳးလို.ေျပာလိုက္တယ္။

သတၱ၀ါေတြျဖစ္ရာ ဘံုကိုးမ်ိဳးဆိုတာ ရုပ္ခႏၶာတို. ၊ ပဋိသေႏၶစိတ္၊ အမွတ္သညာတို. ကြဲျပား ျခားနားနဲ. သတၱ၀ါေတြတည္ရွိရာ ဘံုကတစ္မ်ိဳး။ အဲဒါကိုပဲ လွည္.ပတ္ၾကည္.လိုက္တဲ.အခါ ရုပ္ခႏၶာကြဲျပားေပမယ္လို. ပဋိသေႏၶစိတ္ အမွတ္သညာခ်င္း တူတဲ. သတၱ၀ါေတြရဲ. ေနရာ႒ာနက တစ္မ်ိဳး။ ေနာက္ပဋိသေႏၶသညာတူျပီးေတာ. ရုပ္ခႏၶာကြဲျပားတဲ. သတၱ၀ါေတြရဲ. ဘံု႒ာနကတစ္မ်ိဳး။ ပဋိသေႏၶလည္းတူတယ္၊ ရုပ္ခႏၶာလည္းတူတယ္ဆိုတဲ. သတၱ၀ါေတြရဲ. ဘံုဌာနက တစ္မ်ိဳး။

ပါဠိစာေပနဲ.ေျပာမယ္ဆိုရင္ နာနတၱကာယ၊ နာနတၱသညီ ဒါက တစ္၊ နာနတၱကာယ ဧကတၱသညီ ဒါက နွစ္၊ ဧကတၱကာယ နာနတၱသညီ ဒါက သံုး၊ နံပါတ္ေလးက်ေတာ. ဧကတၱကာယ ဧကတၱသညီလို. ဒီလိုေလးမ်ိဳးရတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ အမွတ္သညာကင္းမဲ.တဲ. သတၱ၀ါဆိုတာ ေလာကမွာရွိေသးတယ္။ အဲဒါကို အသညသတ္ဘံုလို.ေျပာတယ္။ အဲဒါက တစ္ဦး။ ေနာက္တစ္ခါ နာမ္ခ်ည္းျဖစ္တဲ. အရူပဘံုဆိုတာ တစ္မ်ိဳး။ အားလံုးေပါင္းလိုက္တဲ.အခါ သတၱာ၀ါသဘံုးကိုး၀လို. ေခၚတယ္။

သံုးဆယ္.တစ္ဘံုဆိုတာ ျငီးေငြ.စရာခ်ည္းပဲ၊ မျငီးေငြ.လို. သံုးဆယ္.တစ္ဘံုထဲမွာ က်င္လည္ေနမယ္ဆိုရင္ ဒုကၡေတြေရာက္မွာပဲလို. ျငီးေငြ.ေစျခင္းငွာ ၉ ဂဏန္းကိုထုတ္တယ္။

၁၀။ ဆယ္ခုဆိုတာ ဘာလဲ - ျငီးေငြ.ျပီး တရားအားထုတ္ တရားက်င္.ၾကံလိုက္ရင္ ရဟႏၱာျဖစ္သြားမယ္။ အဲဒီရဟႏၱာျဖစ္သြားမယ္ဆိုလို.ရွိရင္ ရဟႏၱာမွာရွိနိုင္တဲ. အရည္အခ်င္းဟာ ဆယ္မ်ိဳးရွိတယ္တဲ.။ အဲဒီဆယ္မ်ိဳးကိုရည္ညႊန္းျပီးေတာ. ျမတ္စြာဘုရားက ၁၀ ဂဏန္းကိုသင္ေပးတယ္။


၁၀ခုဆိုတာ ဘာလဲဆိုေတာ. ရဟႏၱာပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ အဂါၤ ၁၀ ပါးနဲ.ျပည္.စံုတယ္။ တရားဓမၼကို မွန္မွန္ကန္ကန္နဲ.က်င္.သံုးေဆာက္တည္သြားတဲ. ရဟႏၱာပုဂၢိဳလ္ေတြမွာ အ၈ါၤရပ္ဆယ္မ်ိဳးရွိတယ္တဲ.။ ဘာေတြလဲဆုိေတာ. မဂၢင္ရွစ္ပါး ရယ္ ေနာက္နွစ္ခုက သမၼာဥာဏနဲ. သမၼာ၀ိမုတၱိ။

(ပါေမာကၡခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ အရွင္နႏၵမာလာဘိ၀ံသ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ
ရွင္ရာဟုလာ၏ဘဝ ႏွင့္ျမတ္ဗုဒၶ၏အဆံုးအမ တရားေတာ္မွ )

Monday, March 24, 2014

ဗုဒၶ၀ါဒီေတြရဲ႕ ဆုေတာင္း


ဗုဒၶ၀ါဒီေတြရဲ႕ ဆုေတာင္း

ေလွ်ာက္ထားပါရေစ ဆရာေတာ္ အရွင္ျမတ္ ဘုရား။
ဗုဒၶဘာသာမွာ ဖန္ဆင္းရွင္ ထာ၀ရဘုရား (ေဂါဒ္) မရိွဟု ဆိုပါသည္။ သို႕ျဖစ္ပါက ဆုေတာင္းလွ်င္ ေတာင္းသည့္ဆုကို မည္သူက ျပည့္ေအာင္ လုပ္ေပးပါသနည္း။ ဗုဒၶကိုယ္တိုင္ကေကာ တပည့္ သာ၀ကမ်ားအား ဆုေတာ္ကို ေပးခဲဘူးပါသလား။ ကိုယ္လုပ္တဲ့ ကုသိုလ္က ဧကန္အက်ဳိးေပးမည္ျဖစ္၍ အထူးဆုေတာင္းဖြယ္ လိုပါသလား ဘုရား။ ဆုေတာင္းတာနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာက မည္သို႕ လက္ခံထားသ
⋯⋯ည္ကို သိလိုပါသည္။

ျခားနားခ်က္

ဗုဒၶ၀ါဒဟာ ဣႆရ (စၾက၀ဠာ ကမၻာေျမကို စိုးပိုင္) နိမၼာန (စၾက၀ဠာတစ္ခုလံုးကို ဖန္ဆင္း) တဲ့ ထာ၀ရတည္ျမဲတဲ့ တစ္ဆူတည္းေသာ ဘုရားသခင္ရိွ၀ါဒကို လက္မခံတာ မွန္ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶ၀ါဒီတို႕ ဆိုေတာင္းရာမွာ ဘာမွမလုပ္ဘဲ အဲဒီတစ္ဆူတည္းေသာဘုရားကို မ်က္စိမိွတ္ ယံုၾကည္ရံုမွ်နဲ႕ လိုတာေတြ အားလံုးကို ရတယ္ဆိုၿပီး လက္ျဖန္႕ ေတာင္းခံတဲ့ အဓိပၸာယ္မ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။

အေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ အလုပ္တစ္ခုခုကို လုပ္ၿပီးမွ ဆုေတာင္း ပတၳနာျပဳရင္ ေတာင့္တတဲ့အတိုင္း ျဖစ္တယ္လို႕ ယံုၾကည္ၿပီး ဆုေတာင္းတာပါ။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ဆုေတာင္းျခင္း ဆိုတာ လက္ေတြ႕ လုပ္ရပ္နဲ႕ ရင္တြင္းက ဆႏၵကို ေပါင္းစပ္ျခင္းလို႕ ဆိုႏိုင္မလားပဲ။။

ဗုဒၶရဲ႕ ႏႈတ္ျမြက္

သဂၤ ီတိသုတ္ (ဒီ ၃၊ ၂၁၄) မွာ ျမတ္ဗုဒၶက အလိုရိွရာကို ေတာင့္တ (ဆုေတာင္း) ၿပီး သမဏျဗဟၼဏတို႕ကို ထမင္း အေဖ်ာ္စသည့္ လႈဖြြယ္၀တၳဳကို ေပးလႈလွ်င္ လူနတ္ခ်မ္းသာကို ရႏိုင္သာမက ျဗဟၼာဘ၀ကို ရရိွရန္ပါ အေထာက္အပံ့ ျပဳႏိုင္၏ (အပိုဒ္ ၃၃၇ အႏွစ္ခ်ဳပ္) လို႕ မိန္႕ပါတယ္။ တရားမွ်တမႈကို ျပဳေလ့ရိွသူသည္ ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ လူ႕ဘ၀ နတ္ဘ၀ကို ေတာင့္တ (ဆုေတာင္း) ပါက ရရိွႏိုင္၏ (မ ၁၊ ၃၅၉)။ အလႈေပးျခင္း၊ သီလေဆာက္တည္ျခင္း၊ ကိုယ္ႏႈတ္ ႏွလံုးကို ေစာင့္စည္းျခင္း၊ ဣေျႏၵတို႕ကို ေစာင့္စည္းျခင္းဟူေသာ ေရႊအိုးကို ျမဳပ္ႏွံ၍ လည္းေကာင္း၊ ေစတီ သံဃာ ပုဂၢိဳလ္ ဧည့္သည္ အစ္ကို အစ္မတို႕အား ေပးလႈျခင္း ကိစၥႀကီးငယ္ကို ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းဟူေသာ ေရႊအိုးကို ျမွဳပ္ႏွံ၍ လည္းေကာင္း အလိုရိွေသာ ခ်မ္းသာသုခကို ေတာင့္တ (ဆုေတာင္း) ပါက ေတာင့္တသည့္ ဆုကို ရႏိုင္၏

သုဂတိ ဘ၀တစ္ခုကို ေတာင့္တၠ (ဆုေတာင္း၍) ကုသိုလ္ ျပဳအံ့၊ ယင္း ေတာင့္တအပ္ေသာ ဘ၀၌ ျဖစ္ႏိုင္၏ (တၾတဴပပတၱိယာ သံ၀တၱတီတိ ယံ ပေတၳတြာ ကုသလံ ကတံ၊ တတၳ တတၳ နိဗၺတၱ နတၳာယ သံ၀တၱတိ၊ ဒိ ႒ ၃၊ ၂၂၇) ။ ပေတၳတြာ ပုဒ္ရဲ႕ နိႆယျပန္အနက္က ေတာင့္တ၍ ျဖစ္ေပမယ့္ ဆုေတာင္း၍ ဆိုတာနဲ႕ အတူတူပါ။

ဗုဒၶ ဆုေပးျခင္း

ပဥၥသီခနတ္သား၊ ေကာင္းေပၿပီ။ အေျခြအရံ ပရိသတ္ႏွင့္တကြ နတ္တို႕သနင္း (သင္တို႕၏အရွင္) သိၾကားမင္းသည္ ခ်မ္းသာပါေစသတည္း ( ဒီ ၂၊ ၂၁၅) လို႕ ဗုဒၶက သိၾကားမင္းကို ဆုေတာ္ ေပးဖူးပါတယ္။

ျမတ္ဗုဒၶသည္ တစ္စံုတစ္ေယာက္ မိမိထံ လာေရာက္ ရိွခိုးေသာအခါ ေရႊမရိုးစည္ႏွင့္တူေသာ မိမိ၏ လည္တိုင္ေတာ္ကို ေမာ့၍ နားခ်မ္းသာဖြယ္ ႏွစ္သက္ဖြယ္ရိွေသာ၊ အျမိဳက္ေရစင္ သြန္းေလာင္းသည္ႏွင့္တူေသာ အသံေတာ္ကို ျမြက္ဟလ်က္ ကိုယ္စိတ္ ႏွစ္ျဖာ ခ်မ္းသာပါေစ ဟုု ထိုပုဂၢိဳလ္၏ အမည္ကို ေခၚေ၀ၚလ်က္ ဆုေပးစကား ျမြက္ၾကားေတာ္မူ၏ (အ-႒ ၁၊ ၁၈၅) ။

ဗုဒၶ၀ါဒ ဆုေတာင္း

ဗုဒၶ၀ါဒီတို႕ လက္ခံတဲ့ ဆုေတာင္းျခင္းရဲ႕ အဓိပၸာယ္မွန္က သူသူူငါငါ ေလာကသားေတြ အလုိအႀကိဳက္ အမ်ဳိးမ်ဳိး စရိုက္အေထြေထြ ရိွၾကရာမွာ မိမိလိုလားတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္ကို ရရိွႏိုင္ဖို႕ ရည္ညႊန္း ျခင္း စိတ္ညြတ္ျခင္း စိတ္ကို ေဆာက္တည္ျခင္း စိတ္မွာ ထားျခင္း စိတ္ကို ပြားမ်ားေစျခင္း ေတာင့္တျခင္းကို ဆုေတာင္းျခင္း (အဓိကာရ ပဓာန) လို႕ ဆိုပါတယ္။

အဲဒီလို ဆုေတာင္းရာမွာ ဗုဒၶ၀ါဒီေတြဟာ ဒါန သီလ ဘာ၀နာ ကုသိုလ္ တစ္ခုခုကို လုပ္ၿပီးမွ ဆုေတာင္းပါတယ္၊ အနည္းဆံုး ရတနာ သံုုးပါးကို ရိွခိုးကန္ေတာ့ျခင္း (ပဏာမ) ကုသိုလ္ေလာက္ကို ျပဳၿပီးမွ ဆုေတာင္းၾကတာပါ။ ေရွးေရွးက က်မ္းျပဳမေထရ္ေက်ာ္ေတြဟာ က်မ္းမျပဳခင္ ရတနာသံုးပါးကို ရိွခိုးၿပီးတဲ့အခါ ‘တႆာႏုဘာေ၀န တတႏၱရာေယာ = ဤပဏာမ(ရတနာသံုးပါးရိွခိုး) ကုသိုလ္ေၾကာင့္ အႏၱရာယ္ကင္းေပ်ာက္ (က်မ္းၿပီးေျမာက္ပါေစ) ‘ လို႕ မိမိျပဳစုေနတဲ့ က်မ္းစာ ေအာင္ျမင္စြာ ၿပီးေျမာက္ဖို႕ ဆုေတာင္းခဲ့ၾကပါတယ္။

ပထမ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ တစ္ခုခုကို ျပဳရမယ္၊ အဲဒီေနာက္ လိုရာအက်ဳိးကိုရဖို႕ ဆုေတာင္းတယ္လို႕ အဆင့္ ႏွစ္ဆင့္ပါ၊ ဆုမေတာင္းေပမယ့္ ကုသိုလ္ကံက ေကာင္းက်ဳိးကို ေပးျမဲပါပဲ၊ ဒါေပမယ့္ စိတ္ညြတ္ၿပီး လိုခ်င္တဲ့ဆုကို အထူးးျပဳၿပီး ပန္ဆိုလိုက္တဲ့အခါမွာ မိမိရဲ႕ စိတ္စြမ္းရည္ စိတ္ကိုင္းညြတ္မႈ စိတ္ဦးတည္ခ်က္ဟာ ပိုမို ပီျပင္သြားတာေပါ့၊ ဦးတည္ခ်က္ရိွတဲ့ လမ္းဟာ ပိုမို ေျဖာင့္ျဖဴးသလိုပါပဲ။

ဆုေတာင္းျပည့္

ေျပာျပထားတဲ့အတိုင္း ဆုေတာင္းတယ္ဆိုတာ ကိုယ့္အလုပ္ရဲ႕ ဦးတည္ခ်က္ကို ေဖာ္ညႊန္းတာျဖစ္လို႕ ဆုေတာင္းျပည့္ျခင္း မျပည့္ျခင္းဟာ ေစတီ ရုပ္ပြား ဆင္းတုေတြနဲ႕ မဆိုင္ပါဘူး။ သီလျပည့္စံု စင္ၾကယယ္ေနခိုက္ စင္ၾကယ္တဲ့ဒါနကို ျပဳၿပီး အဓိ႒ာန္ျပဳ ဆုေတာင္းရင္ ေစတီဆင္းတု မပါဘဲလည္း ဆုေတာင္းျပည့္ႏိုင္ပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ဘာမဆို ဒါမွ ဒါပဲ ဟုိဟာဆိုရင္ ဟင့္အင္ ဆိုတာမ်ဳိးေတာ့ မျဖစ္သင့္ေခ်ဘူး။ ဆုေတာင္းျပည့္ဘုရား ဆိုတဲ့ နာမည္က အနည္းဆံုး အိပ္ေမာက် သို႕မဟုတ္ အိပ္မေပ်ာ့္တေပ်ာ္ ျဖစ္ေနတဲ့ ဗုဒၶ၀ါဒီတစ္ေယာက္ကို လႈပ္ႏႈိးလိုက္ႏိုင္တယ္ဆိုရင္ အက်ဳိးရိွတာပဲ။

အနာထပိဏ္သူေ႒းဟာ သားေမာင္ ကာဠကို အသျပာေပးၿပီး ဘုရားဆီကို သြားဖို႕ ဖ်ားေယာင္းခဲ့တဲ့ ထံုးရိွပါတယ္။ သာသနာျပဳ ပုဂၢိဳလ္ေတြက ၿဂိဳဟ္ႀကီးကိုးလံုး ပူေဇာ္မႈ လႊမ္းမိုးတဲ့ေနရာမွာ ဘုရား ကိုုးဆူ ပူေဇာ္မႈနဲ႕ အစားထိုးေပးခဲ့တာကိုလည္း ဓမၼနဲ႕ မဆန္႕က်င္လို႕ လက္ခံႏိုင္တာေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ အခက္အခဲေတြနဲ႕ မြမ္းက်ပ္ေနသူတစ္ေယာက္ကို ဒီကုသိုလ္ေလးျပဳ၊ ဘုရားဂုဏ္ေတာ္ ပြားမ်ားၿပီး၊ အဓိ႒ာန္ျပဳ ဆုေတာင္းပါလား လို႕ ဗုဒၶ၀ါဒီအခ်င္းခ်င္း အၾကံေပးေကာင္းပါတယ္။

တိုက္ဆိုင္မႈရဲ႕ ရလာဒ္တစ္ခုခုေၾကာင့္ အဲဒါေနာက္ကိုပဲ လိုက္ၿပီး လက္ေတြ႕ က်င့္ၾကံမႈကို ေမ့ေလ်ာ့ေနရင္လည္း မသင့္ႏိုင္ပါဘူး။

ဘာပဲျျဖစ္ျဖစ္ ဘာသာတရား ကိုးကြယ္ရာမွာ ေယာနိေသာ မနသိကာရ (သင့္ေအာင္ ႏွလံုးသြင္းျခင္း) နဲ႕ အစြန္း မေရာက္ျခင္းတို႕ဟာ အေျခခံလည္း က်တယ္။ အေရးလည္း ႀကီးပါတယ္။


ဓမၼနာ၀ံ သမာရုယွ။

သႏၱာေရႆံ သေဒ၀တံ

လူမ်ဳိးပံုယင္၊ ေလွျပည့္တင္၍၊ သသၤရာက်ယ္

ျမစ္ပင္လယ္မွ၊ ဆယ္ကယ္အားသြန္

ျပည္နိဗၺာန္သို႕၊ မက်န္ပို႕ရလို၏တည္း။

(ဆုေတာင္းခန္းပ်ဳိ႕၊ ပိုဒ္ ၁၈၅)

ဓမၼ အေမးအေျဖမ်ား ၊ အရွင္ေကလာသ ဓမၼာစရိယ၊ B.A (Philo) M.A (Buddhism) ေျဖဆိုသည္။


Sunday, March 23, 2014

သမိုင္းေက်ာက္စာက ေျပာေသာ ဘုရင္အေသာက၏ပံုရိပ္ တစ္စိပ္တစ္ေဒသ

သမိုင္းေက်ာက္စာက ေျပာေသာ ဘုရင္အေသာက၏ပံုရိပ္ တစ္စိပ္တစ္ေဒသ

 (နိဂုံးပုိင္း)


ဗုဒၶစာေပ၌ ဘာသာတရားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သည္းခံစိတ္ဓာတ္ကို ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္ တည့္သာဝကမ်ားအား ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။ မဇၥ်ိမနိကယ္ ဥပါလိသုတ္တြင္ နာလႏၵာျမိဳ႕သား အထင္ကရ သူေဌးၾကီး ဥပါလိသည္ နိဂ႑နာဋပုတၱေခၚ (မဟာဝီရ) အျခားဂိုဏ္းဆရာၾကီး၏ တပည့္တစ္ဦးျဖစ္သည္။ မဟာဝီရ၏ တပည့္ျဖစ္သူ သူေဌးၾကီး ဥပါလိသည္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ တပည့္သာဝကတစ္ဦး ေျပာင္းလဲျဖစ္လိုေၾကာင္း ျမတ္ဗုဒၶအား ေလွ်ာက္ထားလာသည္ကို ပါဠိေတာ္၌ ဤကဲ့သို႔မွတ္တမ္းတင္ထားသည္။

ရွင္ေတာ္ဗုဒၶက ဥပါလိသူၾကြယ္အား ျမတ္ဗုဒၶ၏ တပည့္တစ္ဦး(ဗုဒၶဝါဒီ) ျဖစ္လာျပီးေနာက္ပိုင္းမွာပင္ ယခင္ဆရာေဟာင္း နိဂ႑တို႔အား လိုအပ္သည့္ ပစၥည္းမ်ားျဖင့္ ဆက္လက္ေထာက္ပံ့မွဳမ်ားကို ဆက္လက္ျပဳလုပ္ရန္ တိုက္တြန္းေတာ္မူခဲ့သည္။ ဘုရင္အေသာကသည္ ဘာသာေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အလားတူ သည္းခံနားလည္မွဳကို နက္ရွိဳင္းစြာ ခံယူထားသည္မွာ သူ၏ ေက်ာက္စာမွတ္တမ္းမ်ားက သက္ေသျပေနၾကာင္း ေသခ်ာေပသည္။

ဘုရင္အေသာကသည္ မိမိတိုင္းသားျပည္သူမ်ား ကိုယ္က်င့္တရားေကာင္းမြန္ တိုးတက္ေရး အတြက္ နည္းမ်ိဳးစံု အသံုးျပဳခဲ့သည္။ ေက်ာက္စာအမွတ္ (၇) အရ ဘာသာတရားအဆံုးအမမ်ားကို သင္ၾကားျပီး လက္ေတြ႔အသံုးခ်မွဳမ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ မင္းၾကီးသည္ ဗုဒၶဝါဒီ၊ဂ်ိန္းဝါဒီ၊ အာဇီဝကႏွင့္ အျခားဘာသာဝါဒီမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူမ်ားအၾကား မိမိ၏ေမတၱာေရွ႕သြားျပဳသည့္ သင္ၾကားခ်က္မ်ားကို ျပန္႔ပြားေစရန္ ဓမၼမဟာမတၱ (တရားေရး ရာဝန္ၾကီး)မ်ားႏွင့္ ရာထူးအဆင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသည့္ အရာရွိမ်ားကို ခန္႔ထားသည္။ ျပည္သူမ်ား၏ ကိုယ္က်င့္တရား စာရိတၱေရးရာ ေကာင္းမြန္မွဳအတြက္ ရည္ရြယ္သည့္ ယင္းဓမၼမဟာမတၱဌာန (တရားေရးရာဝန္ၾကီးဌာန)သည္ အေသာကမင္းၾကီး၏ ကိုယ္ပိုင္ဆန္သည့္ ဆန္းသစ္တီထြင္မွဳလံုးဝ ျဖစ္ေပသည္။

အေသာကမင္းၾကီးသည္ ေရွးေခတ္ဘုရင္မ်ား လုပ္ေလ့လုပ္ထရွိခဲ့သည့္ ေတာကစားထြက္ျခင္းႏွင့္ အပန္းေျဖခရီး ထြက္ျခင္းတို႔အစား တိုင္းသားျပည္သူမ်ားအား အၾကံဥာဏ္ ေပးရန္ ႏွင့္ ဗုဒၶဝင္ေနရာမ်ားကို ဖူးေမွ်ာ္ရန္ ဘုရားဖူးခရီးထြက္ျခင္း မ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ပံုမ်ားကုိ ေက်ာက္စာ အမွတ္(၈) အရ သိရသည္။ ေက်ာက္စာအမွတ္ (၃)တြင္ မင္းၾကီးသည္ သူကိုယ္တိုင္ ဘုရားဖူးခရီး ထြက္သည္သာမက အဆင့္ျမင့္အရာရွိမ်ားအားလည္း တာဝန္တစ္ရပ္အေနနဲ႔ မိမိ၏စံနမူနာကို ယူၾကရန္ (ဘုရားဖူးခရီးထြက္ရန္) လမ္းညႊန္ခဲ့သည္။

တိုင္းသူျပည္သားမ်ား ဘာသာတရား အသိစိတ္ဓာတ္မ်ား ျပည့္ဝလာေစရန္ ကိုယ္က်င့္ ေကာင္းမြန္သည့္ ဘဝသို႔ နိုးၾကားလာေစရန္ ဘုရင္အေသာကသည္ (ဗုဒၶဝါဒီျဖစ္လာျပီးေနာက္) ဘိုးေဘးစဥ္ဆက္မ်ားကကဲ့သို႔ စစ္မက္ေရးရာ အင္အားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ျခင္းအစား ဆင္ေျပာင္ကသည့္ နတ္ရထားမ်ား၌ နတ္သား နတ္သမီးရုပ္ပံု ခင္းက်င္းျပသမွဳမ်ား၊ (ဗုဒၶဝင္) သရုပ္ေဖာ္မွဳမ်ားပါဝင္သည့္ ႏွစ္သက္ဖြယ္ နတ္ေလာက အသြင္အျပင္မ်ားျဖင့္ ျပည္သူအေပါင္းအား ဆြဲေဆာင္စည္းရံုးလုပ္ေဆာင္ခဲ့ပံုမ်ားကို ေက်ာက္စာအမွတ္ (၃)တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ Bhabru Edict (ဘာျဗဳ) ေက်ာက္စာအမွတ္(၄) ၌ ေဖာ္ျပခ်က္အရ ဗုဒၶက်မ္းစာမ်ားကို ေဟာၾကားျခင္းကိုပင္ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ပြဲလမ္းသဘင္မ်ားျဖင့္ ေဆာက္ရြက္ခဲ့ပံုရသည္။

Bhabru Edict (ဘာျဗဳ) ေက်ာက္စာႏွင့္ မိဂဒါဝုန္၊ ေကာသမၺီ၊ ဆန္ခ်ီေစတီ ရွိရာအရပ္တို႔၌ ေတြ႔ရသည့္ ေက်ာက္စာတိုင္တို႔၌ ေဖာ္ျပခ်က္အရ ယခုအခ်ိန္တြင္ ဗုဒၶဝါဒသည္ ဘုရင္အေသာက၏ အဓိကကိစၥျဖစ္လာသည္။ အေသာကသည္ ဗုဒၶဝါဒကို အိႏၵိယ၏ နိုင္ငံေတာ္ဘာသာ ျဖစ္ေစခဲ့သည္ ပထမဆံုးေသာ ဘုရင္ျဖစ္ေပသည္။ မိဂဒါဝုန္၊ ေကာသမၺီ၊ ဆန္ခ်ီေစတီ ရွိရာအရပ္တို႔၌ ေတြ႔ရသည့္ ေက်ာက္စာတိုင္တို႔၌ ေဖာ္ျပခ်က္အရ သံဃာအသင္းကြဲမွဳကို ျဖစ္ေပၚေစသည့္ ဘိကၡဳ ဘိကၡဳနီမမ်ားကုိ လူဝတ္လဲရမည္ျဖစ္ျပီး ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ား၌ ဆက္လက္ေနထိုင္ခြင့္မျပဳရန္ အမိန္႔ထုတ္ျပန္ထားသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ အေသာကမင္းၾကီးသည္ ဗုဒၶဝါဒ၏ ေလာကီေရး ေဆာင္ရြက္မွဳကို လက္ခံလွ်က္ ဗုဒၶဝါဒ ဗုဒၶဘာသာ ေကာင္းက်ိဳးအတြက္ သက္ဝင္လွဳပ္ရွားသည့္ စိတ္ဝင္စားမွဳကို ရယူခဲ့သည္။

သက္ရွိလူႏွင့္ တိရစၦန္မ်ားအတြက္ လိုအပ္သည့္ ေဆးခန္းမ်ားတည္ေထာင္ျခင္း၊ လမ္းေဘးမ်ား၌ ေရတြင္းေရကန္မ်ားတူေဖာ္ေစျခင္း၊ သစ္ပင္စိုက္ပ်ိဳးေစျခင္း စသည့္ ၾကီးမားက်ယ္ျပန္႔သည့္ လူမွဳေရး ေကာင္းက်ိဳးေဆာင္ရြက္မွဳမ်ားသည္ ဘာသာတရားေလးစားျပီး စာရိတၱ နက္ရွိဳင္းသူ ဘုရင္အေသာက၏ စိတ္ကို အားရေက်နပ္မွဳ မျဖစ္ေစနိုင္ေသးေပ။ ျပဳျပီးသမွ် လူမွဳေရး ေကာင္းက်ိဳးေဆာင္ရြက္မွဳမ်ားသည္ မတည္ျမဲဘဲ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အကူညီေထာက္ပံသာျဖစ္ျပီး ယင္းလွဴဒါန္းေထာက္ပံမွဳမ်ား (ေရတြင္းေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ ေရကန္ေပါင္း ရွစ္ေသာင္း ေလးေထာင္ ေစတီေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္)စသည္မ်ားမွာ ေလာကုတၱရာဓမၼေရးရာႏွင့္ ႏွိုင္းယွဥ္ပါက မဆိုစေလာက္သာ ျဖစ္သည္။

မင္းၾကီးအေနျဖင့္ ဓမၼဒါနႏွင့္တူေသာ ဒါနမရွိဟု ျပင္းျပစြာခံစားနားလည္ထားသည္။ (ေက်ာက္စာအမွတ္ (၁၁) နာ သတိ ဧတာရိသံ ဒါနံ၊ ယာရိသံ ဓမၼဒါနံ) ႏွင့္ သဗၺဒါနံ ဓမၼဒါနံ ဇိနာတိ- ဓမၼပဒ ဂါထာ ၂၁)။ ။ ထို႔ျပင္ အရွင္မဟာေမာဂၢလိပုတၱတိႆ မဟာေထရ္ျမတ္၏ သြန္သင္ခ်က္မ်ားေၾကာင့္ ဘုရင္မင္းၾကီးသည္ စစ္မွန္သည့္ သာသနဒါယာဒ (သာသနေမြခံ) ျဖစ္ေစရန္ မိမိ၏ ရင္ႏွစ္သည္းခ်ာ သားေတာ္ မဟိႏၵမင္းသားႏွင့္ သမီးေတာ္ သဃၤမိတၱာ မင္းသမီးကိုတို႔ သာသနေဘာင္သြတ္သြင္းခဲ့ေလသည္။ ။ အေသာက မင္းၾကီးသည္ ျမတ္ဗုဒၶဓမၼျပန္႔ပြားေရး ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ယခင္က မၾကားဖူး မရွိခဲ့ဖူးေသးသည့္ (န ဘူတျပဳဗၺ) (ပါဠိ-န ဘူတ ပုဗၺံ) ဓမၼမဟာမၾတ ေခၚသည့္ သာသနာျပဳဌာနသစ္တစ္ခု ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္ကို ေက်ာက္စာအမွတ္ (၅) တြင္ အတိအလင္း ေဖာ္ျပထားသည္။ ယင္းေက်ာက္စာအမွတ္ (၅) ၌ ဓမၼမဟာမၾတမ်ားကို ဓမၼတည္တံ့ ျပန္႔ပြားေရးႏွင့္ ဘာသာတရားကို ခ်စ္ျမတ္နိုးသူမ်ား၏ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာေရးအတြက္ ဘာသာေရးဂိုဏ္းဂဏအသီးသီး၌ ခန္႔ထားေၾကာင္း ျပဆိုထားသည္။

အဆိုပါ ဓမၼမဟာမၾတ(တရားေရးရာအမတ္ၾကီး) မ်ားကို ေယာနက၊ ကေမၺာဇ၊ ဂႏၶာရႏွင့္ မင္းၾကီး၏ အေနာက္ဖက္နယ္ျခားေဒသရွိ အျခားလူမ်ိဳးမ်ားအၾကား ခန္႔အပ္ထားသည္။ ဓမၼကို လိုက္နာက်င့္သံုးသူမ်ား၏ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာႏွင့္ ဆင္းရဲမြဲေတျခင္းမ်ားမွ လြတ္ေျမာက္ျခင္းတို႔ အတြက္ ယင္းအမတ္မ်ားကို စစ္သားမ်ား၊ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား၊ ျဗဟၼဏဘာသာ ဂိုဏ္းကြဲမ်ား၊ ဂဟပတိမ်ား၊ ခိုကိုးရာမဲ့သူမ်ား၊ အိုမင္းမစြမ္းသူမ်ား သက္ၾကီးရြယ္အိုမ်ားအၾကား၌ ခန္႔အပ္ထား ေလသည္။ ထိုအမတ္မ်ားသည္ အက်ဥ္းသား ျဖစ္မွဳဆန္႔က်င္ေရး ေဆာင္ရြက္ရန္၊ ေမြးကင္းစကေလး မ်ားစြာရွိသူမ်ား သို႔မဟုတ္ အသက္အရြယ္ေၾကာင့္ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွဘဲ ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ေနသူမ်ားအား လြတ္လပ္ခြင့္ (လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္) ေပးျခင္းတို႔အတြက္လည္း လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာအျပည့္အဝ ရွိသည္။

ေက်ာက္စာအမွတ္ (၁၃) တြင္ "အဓိက ေအာင္ျမင္မွဳဟု မင္းတရားၾကီးက ယူဆျပီး သူ၏အင္ပါယာ အတြင္းအျပင္ရွိ လူအေပါင္းတို႔အား ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ေအာင္ျမင္ျပီးျဖစ္သည့္ ဓမၼဝိဇယေခၚ တရားျဖင့္ ေအာင္ျမင္မွဳၾကီးအေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပထားသည္။ အေသာကမင္းၾကီး၏ ဓမၼဝိဇယသည္ ဆီးရီးယားဘုရင္ အႏၱီယိုခ်ပ္စ္(Antiochus)၊ အီဂ်စ္ဘုရင္ ပတိုေလမီ(Ptolemy)၊ မက္ဆီဒန္ ဘုရင္ အႏၱီဂိုနပ္စ္(Antigonus of Macedon)၊ အိုင္ရီနီ ဘုရင္ မဂါ့စ္ (Magas of Eyrene)၊ အီပီရပ္စ္ ဘုရင္ အလက္ဇႏၵား (Alexander of Epirus) ဘုရင္မ်ားႏွင့္ ေစာဠ၊ ပန္ဒ်ာ(ပန္ဂ်ပ္) (Pandyas) မွသည္ တမၺပဏၰိေခၚ သီဟိုဠ္(သီရိလကာၤာ)နိုင္ငံမ်ားအထိပင္ က်ယ္ျပန္႔ခဲ့သည္။ မင္းၾကီးက ဆက္လက္ ေဖာ္ျပသည္မွာ " ေနရာတိုင္း၌ လူအမ်ားသည္ မင္းတရားၾကီး၏ ဘာသာတရား သြန္သင္ဆံုးမမွဳကို လိုက္နာက်င့္သံုးလ်က္ရွိ၏။

အေသာကမင္းၾကီးလက္ထက္တြင္ သံဃာေတာ္မ်ားအတြင္း မလိုလားအပ္သည့္ အက်င့္ပ်က္မွဳမ်ား ျဖစ္ေပၚလာမွဳေၾကာင့္ သံဃာေတ္မ်ား ညီညြတ္မွဳႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို အေႏွာက္ယွက္မ်ား ျဖစ္ေစသည္။ ေထရဝါဒက လက္ခံထားသည့္ ယူဆခ်က္မ်ား က်င့္စဥ္မ်ားႏွင့္ ဆန္႔က်င္သည့္ ဂိုဏ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ ယင္းအေျခအေနသည္ အေသာကဘုရင္အား ပါဋလိပုတ္ ္ျမိဳ႕ေတာ္၌ တတိယသဂၤါယနာတင္ရန္ တြန္းအားေပးခဲ့သည္။ (ဝိဌ၁၊ ၄၅၊ မဟာဝံသ ၅၊ ၂၂၈ ဂါထာ)။

ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ပိဋကတ္သံုးပံုကို စင္ၾကယ္ေစရန္ႏွင့္ အဓမၼဝါဒီမ်ားကို သုတ္သင္ရန္ရန္ျဖစ္ျပီး အေသာက၏ အဓိကစိုးရိမ္မွဳမွာ မည္သည့္ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္မွဳ သို႔မဟုတ္ ဘာသာဝါဒေရးရာ တရားဓမၼထက္မဆို နိုင္ငံေတာ္က တည္ေဆာက္ထားသည့္ ဘာသာေရး အေဆာက္အအံုက ပိုျပီးအဓိက ျဖစ္သည္ (Sir John Marahall: The Monument of Sanchi, P -22)။ ။ ေထရဝါဒ အသိုက္အျမံဳကို ျငင္းဆိုသူမ်ားသည္ ရာဇျဂိဳဟ္ျမိဳ႕အနီး နာလႏၵာျမိဳ႕၌ စင္ျပိဳင္ သီးျခားသဂၤါယနာတစ္ခု တင္ၾကေလသည္။ ဤသည္မွာ မဟာယာနအုပ္စု အသစ ္စတင္ျဖစ္ေပၚလာျခင္းျဖစ္ေပေတာ့သည္။ ယင္းအုပ္စုအသစ္မွ ယင္းတို႔၏ ကိုယ္ပိုင္ က်မ္းဂန္မ်ားကို ေရးသားလွ်က္ ဂိုဏ္းကိုးဂိုဏ္း စတင္ျဖစ္ေပၚခဲ့ေလသည္။ (နိကာယသဂၤဟ၊ စာ ၇-၈)။ ။

မိဂဒါဝုန္၊ ေကာသမၺီႏွင့္ ဆန္ခ်ီ ေက်ာက္စာမ်ားတြင္ အေသာကမင္းၾကီးသည္ သံဃာစည္းလံုး ညီညြတ္မွဳႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေက်ာက္စာတိုင္တို႔ျဖင့္ တိက်သည့္ အမိန္႔အာဏာမ်ား၊ သံဃာ သင္းကြဲမွဳကို ျဖစ္ေပၚေစသူ ရဟန္းမည္သူမဆို လူထြက္ရမည္ျဖစ္ျပီး ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းမွ ထြက္ခြာသြားရမည္ဟု ထုတ္ျပန္ထားသည္အထိ အလြန္စိုးရိမ္သည္။ ေယဘုယ်ယူဆခ်က္အရ အေသာကမင္းၾကီး၏ အေထာက္အပံ့ျဖင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ပိဋကတ္ေတာ္ တတိယပါဋလိပုတၱ သဂၤါယနာကို ျဖစ္ေပၚေစသည့္ ပါဠိအစဥ္လာ၏ စစ္မွန္မွဳကို အတည္ျပဳသည္။ (Barua: Inscriptions of Asoka, II, p. 379) ။ ။

တတိယသဂၤါယနာတင္ျပီး ယင္းသဂၤါယနာ၏ သံဃာ့ဥေသွ်ာင္ အေျမွာ္အျမင္ၾကီးမားေတာ္မူသည့္ အရွင္မဟာေမာဂၢလိပုတၱတိႆမဟာေထရ္၏ လမ္းညႊန္မွဳျဖင့္ ျမတ္ဗုဒၶသာသနာ အရွည္ခံ့တည္တံ့ ျပန္႔ပြားေရးအတြက္ ကိုးတိုင္း ကိုးနိုင္ငံတို႔သို႔ သာသနာျပဳအာဇာနည္အရွင္ျမတ္မ်ားကို ေစလႊတ္ေတာ္မူခဲ့သည္။(ဝိ-ဌ ၁၊ ၄၇၊ မဟာဝံသ ၇၊ ၁ ဂါထာ)။ ။ အေသာကမင္းၾကီး၏ သားေတာ္ အရွင္မဟာမဟိႏၵမေထရ္ျမတ္သည္ (သီရိလကၤာ) သီဟိုဟ္ကၽြန္း၌ ဗုဒၶသာသနာ တည္တံ့ေရး အတြက္ တာဝန္ေပးျခင္းခံရသည္။ အိႏၵိယမွ မင္းၾကီးသာသနာျပဳေစလႊတ္မူခဲ့ေသာ ဗုဒၶသာသနာျပဳ ကိုးဖြဲ႕လံုး သြားေလရာရာ နိုင္ငံ ေဒသတိုင္း၌ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ေယာနကဓမၼရကၡိတ မေထရ္ကဲ့သို႔ေသာ ဂရိလူမ်ိဳးမ်ားပင္ ဗုဒၶဝါဒီရဟန္းေတာ္မ်ား ျဖစ္သြားၾကသည္။

ဤသို႔အားျဖင့္ အသာကမင္းၾကီးသည္ သူ၏ ဓမၼဝိဇယနိုင္ငံေတာ္ အတြက္ ေလာကီေလာကုတၱရာ ႏွစ္ျဖာေသာ တိုးတက္ေသာစီမံကိန္းမ်ားျဖင့္ ပီျပင္စြာ အေကာင္ထည္ေဖာ္နိုင္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ေနွာင္းလူတို႔ အတြက္ အလြန္ပင္ စံနမူနာ အတုယူေလးစားထိုက္ပါေၾကာင္း တင္ျပအပ္ပါသည္။

မွတ္ခ်က္။ ။ သီရိလကၤာဆရာေတာ္ ပညာရွင္ၾကီး ဝါလ္ပိုလာ ရာဟုလာ၏ ပါရဂူေဒါက္တာဘြဲ႔အတြက္ တင္သြင္းခဲ့သည့္ History of Buddhism in Cylon written by Wapola Rahula (သီရိလကၤာ ဗုဒၶဘာသာသမိုင္း စာအုပ္မွ ေကာက္ႏွတ္ေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။ ။

မွတ္ခ်က္။ ။ ေမ့သားလွ ဆုိဒ္မွကူးယူေဖာ္ျပထားပါသည္။


Saturday, March 22, 2014

ဥေပကၡာ အတု+ အစစ္

ဥေပကၡာ အတု+ အစစ္

လူအားလုံးႏွင့္ ရင္းႏွီးေနေသာ စကားလုံးတစ္လုံးရွိသည္၊ ထုိသည္ကား ဥေပကၡာျပဳသည္ ဆုိျခင္းပင္၊ မိမိႏွင့္ အတူလုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္မ်ား၊ သူငယ္ခ်င္းမ်ား၊ မိတ္ေဆြမ်ား၊ မိဘမ်ား၊ ဆရာသမားမ်ားသည္ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ ဆႏၵ၊ ခံယူခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳးတုိ႔ေၾကာင့္မိမိတုိ႔ႏွင့္ ဘက္မတူ ေတာ့လ်င္၊ ဆန္႔က်င္ဘက္လုပ္ေနၿပီဆုိလ်င္ “ မည္သူ႔ကုိေတာ့ျဖင့္ ေျပာမေနပါ နဲ႔ေတာ့ ၊ ဥေပကၡာ ျပဳထား လိုက္ပါ…ဟူ၍၄င္း၊ ဒီကေလးသိပ္ဆုိးတယ္၊ လႊတ္ေပးထားလိုက္စမ္း၊ သူ႔ထုိက္နဲ႔ သူ႕ကံပဲ၊ ဥေပကၡာ သာ ျပဳလိုက္ေတာ့ ” စသည္ျဖင့့္ ဥေပကၡာစကားဆုိတတ္ၾကသည္။

လူတုိ႔ပါးစပ္ဖ်ားတြင္တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္သုံးႏႈံးေနေသာထုိဥေပကၡာသည္ အမ်ိဳးအစားအားျဖင့္ (၁၀)မ်ိဳးအထိရွိ ေၾကာင္း က်မ္းဂန္မ်ားတြင္ ျပဆိုထားသည္၊ ထုိဥေပကၡာဟူေသာ စကားလုံးကုိ သာမာန္လူမ်ားသာ သုံးသည္မဟုတ္၊ အတုလ ျမတ္ဘုရား သည္လည္း အဂၤုတၱရနိကာယ္၊ ေကသိသုတၱန္၌ တပည့္သာ၀ကတုိ႔အား ဆုံးမေတာ္မူစဥ္ အစပထမ အနဳနည္းျဖင့္ ေခ်ာ့ေမာ့ ဆုံးမေၾကာင္း၊ အဆင္မေျပလ်င္ အၾကမ္းနည္းျဖင့္ ဆုံးမေၾကာင္း၊ ႏွစ္နည္းလုံးျဖင့္ အဆင္မေျပ ပါက လ်စ္လ်ဴရႈကာ ဥေပကၡာျပဳလိုက္ ေတာ့ေၾကာင္း ေဟာၾကားေတာ္မူသည္။

♦ ျမတ္ဘုရား၏ ဥေပကၡာႏွင့္ ပက္သက္၍ သတိရစရာ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုကား ေတာထြက္စဥ္အခါ ကတည္းက အတူပါလာခဲ့ေသာ "ဆႏၷအမတ္" အျဖစ္မွ သာသနာ့ေဘာင္၀င္ခဲ့ေသာ ဆႏၷရဟန္း အေၾကာင္းပင္၊ ထုိဆႏၷရဟန္းသည္ သိဒၶတၳမင္းသားဘ၀မွ ဗုဒၶအျဖစ္ မေရာက္ခင္ ဖြားဖက္ေတာ္ ျဖစ္သည္က တစ္ေၾကာင္း၊ ငယ္ကြ်မ္းလူယုံျဖစ္သည္ ကတစ္ေၾကာင္း၊ ေမြးဖြားၿပီး ငယ္ရြယ္စဥ္မွစ၍ သံေယာဇဥ္အရင္းခံရွိသည္ကတစ္ေၾကာင္းစေသာ အေၾကာင္းမ်ား ေၾကာင့္ သာသနာ့ေဘာင္ ၀င္လာေသာအခါ မာနေထာင္လႊား ကာ ရဟႏၱာျဖစ္ေအာင္ မက်င့္ပဲ အခ်ိန္ကုန္ေနေလ့ရွိ၏၊

ဘုရားရွင္က တုိက္တြန္းေသာ္လည္း မည္သို႔မွ် နားမ၀င္၊ သံဃာ့ပရိသတ္၊ လူပရိသတ္မ်ား ၾကားတြင္ ဘုရားရွင္၏ လူယုံလူရင္း၊ ဖြားဖက္ေတာ္ ဟူေသာ စိတ္ျဖင့္ ေဆာင့္ၾကြားၾကြားေန သည္ကုိ အျခားေသာ သံဃာမ်ားလည္း မထိန္းနုိင္ေတာ့ေပ။

ထုိအေၾကာင္းကို သိေတာ္မူေသာ ျမတ္ဘုရားသည္ ဆႏၷရဟန္း၏ မာန္မာနကုိ ရိုက်ိဳးသြားေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ “ ဆႏၷရဟန္း ဘာလုပ္လုပ္၊ ဘာေတြပဲ ေျပာေျပာ၊ သံဃာမ်ားႏွင့္လုံး၀မသက္ ဆုိင္၊ မည္သူမွ်လဲ ဆႏၷကို ေျပာစရာ ဆုံးမစရာ မလို ” ဟူေသာ အဓိပၸါယ္ျဖင့္ ျဗဟၼဒ႑- ျဗဟၼဒဏ္အျပစ္ေပးေတာ္မူသည္။

ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဆႏၷရဟန္းသည္ သံဃာထုက ေရွာင္ၾကဥ္လာေသာအခါ တစ္ပါးတည္း အထီးက်န္ဆန္လာသည္၊ မိမိဘ၀မွန္ကုိ သေဘာေပါက္ၿပီး မာနတရားမ်ား ခ၀ါခ်ကာ ၀ိပႆနာ တရားကို ႀကိဳးႀကိဳးစားစား အားထုတ္သည္တြင္ ရဟႏၱာျဖစ္ သြားေတာ့သည္၊ ဤကား ျမတ္ဘုရား ၏ ပရိယာယ္ပါေသာ ဥေပကၡာလမ္းစဥ္၏ ထိေရာက္မႈဟု ဆုိရပါမည္။ ဥေပကၡာ ဟူေသာ ျဗဟၼဒဏ္ေၾကာင့္ တပည့္သာ၀ကတပါး အရိယာျဖစ္သြားသည္မွာ အနဳတၱေရာ ပုရိသဒမၼသာရထိ- မယဥ္ေက်း၊ မလိမၼာသူ လူနတ္ျဗဟၼာသတၱ၀ါတုိ႔အား ယဥ္ေက်းလိမၼာေအာင္ ဆုံးမေတာ္မူ နုိင္ျခင္းဂုဏ္ေတာ္ဟုလည္း ဆုိနိုင္သည္။

♦ ဥေပကၡာအျပား (၁၀) ပါး ♦
---------------------------------------
၁။ ဆဠဂုၤေပကၡာ - ( ဆဠဂၤ- ဥေပကၡာ ) စကၡဳနာ ရူပံ ဒိသြာ ေန၀ သုမေနာ ေဟာတိ၊ န ဒုမၼေနာ၊ ဥေပကၡေကာ စ ၀ိဟရတိ -စသည္ျဖင့္ အဆင္းရူပါရုံအား မ်က္စိျဖင့္ ျမင္ခိုက္ တြင္ တပ္မက္သာယာစရာဣ႒ာရုံျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္လည္း မသာယာ၊ အနိ႒ာရုံျဖစ္ေသာေၾကာင့္လည္း ေဒါသမျဖစ္၊ ဒိေ႒ ဒိ႒မတၱံ-ဟူေသာေဒသနာေတာ္ အတုိင္း “ ျမင္ကာမတၱ၊ ျမင္ရုံမွ်သာ” ဟူေသာ မွတ္စိတ္ျဖင့္ ဥေပကၡာျပဳထားနုိင္ျခင္းျဖစ္သည္။

ထုိနည္းျဖင့္ မိမိ၏ မ်က္စိ၊ နား၊ ႏွာ၊ လ်ာ၊ ကိုယ္၊ စိတ္ဟူေသာဒြါရေျခာက္ပါးတြင္ ရူပါရုံစေသာ အာရုံေျခာက္ပါးတို႔ မည္သို႔ပင္တုိက္ခိုက္ ၾကဳံလာေစကာမူ ျမင္ကာမတၱ၊ ၾကားကာမတၱ၊ နမ္းရႈကာမတၱအားျဖင့္ စင္ၾကယ္ေသာ ပကတိ သေဘာကို မစြန္႔လႊတ္ပဲ ႏွလုံးသြင္းနုိင္ျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္သည္၊ အထူးအားျဖင့္ လူသာမာန္တို႔အတြက္ ခဲယဥ္းေနပါလိမ့္မည္၊ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ထိုကဲ့သို႔ ႀကဳံလာသမွ် အာရုံေျခာက္ပါးတို႔ေၾကာင့္ တုန္လႈပ္ျခင္း ၾကံ့ၾကံ့မခံနုိင္ျခင္းသည္ အယုတ္ဆုံး ေသာတာပန္၊ သကဒါဂါမ္၊ အနာဂါမ္မ်ားအထိ ရွိနုိင္ေသး၏၊ အရိယာစစ္ ရဟႏၱာျဖစ္မွသာ အာရုံေျခာက္ ပါးကို ႀကံ့ႀကံ့ခံနုိင္၏၊ မည္သုိ႔မွ် မတုန္လႈပ္ေတာ့ဟု ဆိုသည္။

၂။ ျဗဟၼ၀ိဟာရုေပကၡာ ( ျဗဟၼ၀ိဟာရ-ဥေပကၡာ) ဥေပကၡာသဟဂေတန ေစတသာ ဧကံ ဒိသံ ဖရိတြာ ၀ိဟရတိ- စသည္ျဖင့့္ ျဗဟၼစိုရ္ေလးပါးကို ပြားမ်ားျခင္းေၾကာင့္ စ်ာန္စိတ္မ်ားျဖစ္ေပၚလာ ေသာအခါ ထုိစ်ာန္စိတ္ေၾကာင့္ ရေသာ ခ်မ္းသာျဖင့့္ ေမတၱာစိတ္လဲ မျဖစ္ေတာ့၊ ကရုဏာ၊ မုဒိတာစိတ္မ်ားလဲ မျဖစ္ေတာ့၊ အလယ္အလတ္ႏွလုံးသြင္းမႈ ဥေပကၡာစိတ္ျဖင့္ ခ်မ္းသာစြာေနထုိင္ ျခင္းသည္ပင္ ျဗဟၼ၀ိဟာရုေပကၡာ မည္၏။

၃။ ေဗာဇၥ်ဂုၤေပကၡာ ( ေဗာဇၥ်ဂၤ-ဥေပကၡာ ) ဥေပကၡာသေမၺာဇၥ်ဂၤ ံ ဘာေ၀တိ ၀ိေ၀ကနိႆိတံ- စသည္ျဖင့္ ၀ိပႆနာ ရႈပြားစဥ္ ရုပ္နာမ္တုိ႔၏ ျဖစ္ျခင္းပ်က္ျခင္းမ်ား ျမင္လာကာ ၿငီးေငြ႔ျခင္း၊ စိတ္ကုန္ျခင္း၊ ဥေပကၡာျပဳထားလိုျခင္းစေသာ စိတ္မ်ားျဖစ္ေပၚ လာတတ္၏၊ ထုိစိတ္သာမက အတူျဖစ္ဖက္ သဟဇာတ နာမ္တရားမ်ားကိုလည္း ဥေပကၡာျပဳ လိုျခင္းသေဘာကိုပင္ ေဗာဇၥ်င္ တရားမ်ားလည္း ျဖစ္ပြားေနသည္၊ ဥေပကၡာတရားလည္း ျဖစ္ပြားေနသည္ဟု ဆုိရ သည္။

၄။ ၀ီရိယုေပကၡာ ( ၀ီရိယ-ဥေပကၡာ ) ကာေလန ကာလံ ဥေပကၡာနိမိတၱံ မနသိ ကေရာတီတိ ဧ၀မာဂတာ အနစၥာ ရဒၶနာတိသိထိလ၀ီရိယသခၤါတာ ဥေပကၡာ- စသည္ျဖင့္ အခါအားေလ်ာ္စြာ ဥေပကၡာနိမိတ္ျဖင့္ တရားႏွလုံးသြင္း ေနထုိင္ျခင္း ဟူေသာ ၀ီရိယကို မတင္းလြန္း၊ မေလ်ာ့လြန္း၊ အလယ္အလတ္ထားကာ အားထုတ္ျခင္းသည္ပင္ ၀ီရိယု ေပကၡာျဖစ္ပါသည္။

၅။ သခၤါရုေပကၡာ ( သခၤါရ-ဥေပကၡာ ) နီ၀ရဏာဒိပဋိသခၤါသႏၲိ႒နာဂဟေဏ မဇၥ်တၱဘူတာ ဥေပကၡာ- စသည္ျဖင့့္ နီ၀ရဏစေသာ ကိေလသာတရား သခၤါရတုိ႔အား တဖန္ျပန္လည္သုံးသပ္ ဆင္ျခင္သည္တြင္ တပ္မက္သာယာျခင္း၊ နွလုံးမသာယာျခင္း၊ အလိုမက်ျခင္းတုိ႔ မျဖစ္ပဲ အလိုအေလ်ာက္ သူ႔သေဘာအတိုင္း ျဖစ္ပ်က္ေနၾကသည္ ဟု ရုပ္နာမ္သခၤါရတရားတို႔ကို သူ႔အလိုလို နားလည္လက္ခံကာ သုံးသပ္နုိင္ျခင္းကို သခၤါရုေပကၡာဟု ဆုိရသည္။

၆။ ေ၀ဒနဳေပကၡာ ( ေ၀ဒနာ-ဥေပကၡာ) ယသၼိ ံ သမေယ ကာမာ၀စရံ ကုသလံ စိတၱံ ဥပၸႏၷံ ေဟာတိ ဥေပကၡာ သဟဂတႏၱိ ဧ၀မာဂတာ အဒုကၡမသုခသညိတာ ဥေပကၡာ- စသည္ျဖင့္ ကုသိုလ္ ေကာင္းမႈျပဳေနစဥ္တြင္ အခ်ိဳ႕သူတို႔ သည္ ေသာမနႆစိတ္ျဖင့္ လွဴဒါန္းၾကၿပီး၊ အခ်ိဳ႕ကား ဥေပကၡာစိတ္ျဖင့္ လွဴဒါန္းျခင္းမ်ိဳးကို ဆုိလိုေပသည္၊ ထုိကဲ့သို႔ ဒုကၡေ၀ဒနာဟုလည္းမဆုိသာ၊ သုခဟုလည္းမေျပာနုိင္ေသာ ေ၀ဒနာႏွစ္မ်ိဳးမွ လြတ္ေသာ ဥေပကၡာစိတ္ကုိပင္ ေ၀ဒနဳ ေပကၡာ ဟု ဆုိရသည္။

၇။ ၀ိပႆနဳေပကၡာ ( ၀ိပႆနာ-ဥေပကၡာ) ယဒတၳိ၊ ယံ ဘူတံ၊ တံ ပဇဟတိ၊ ဥေပကၡံ ပဋိလဘတီ တိ ဧ၀မာဂတာ ၀ိစိနေန မဇၥ်တၱဘူတာ ဥေပကၡာ- စသည္ျဖင့္ ထင္ရွားရွိေနေသာ ရုပ္တရား နာမ္တရားတို႔အား ရႈၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ျဖစ္ပ်က္ျမင္သည္ျဖစ္၍ ပယ္စြန္႔လိုေသာ ဥေပကၡာစိတ္ကို ၀ိပႆနာစိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ဥေပကၡာဟု ေခၚဆုိ ရသည္။

၈။ တၾတမဇၥ်တၱဳေပကၡာ ( တၾတမဇၥ်တၱ-ဥေပကၡာ ) ယာ ပန ဆႏၵာဒီသု ေယ၀ါပနေကသု အာဂတာ သဟဇာတာနံ သမ၀ါဟိတဘူတာ ဥေပကၡာ- စသည္ျဖင့္ ဆႏၵေစတသိက္စေသာ အတူျဖစ္ဖက္ နာမ္တရားတို႔အေပၚ၌ လႊမ္းမိုးကာ ျဖစ္ေသာ ဥေပကၡာစိတ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။

၉။ စ်ာနဳေပကၡာ ( စ်ာန-ဥေပကၡာ) ဥေပကၡေကာ စ ၀ိဟရတီတိ- စေသာ စတုတၳစ်ာန္ အဖြင့္၌လာရွိသည့္အတိုင္း ပထမစ်ာန္၊ ဒုတိယစ်ာန္၊ တတိယစ်ာန္အားျဖင့္ အစဥ္အတုိင္းအား ေကာင္းေသာ သမာဓိအစြမ္းျဖင့္ စတုတၳစ်ာန္ အထိ ၀င္စားနုိင္ပါက ဥေပကၡာ၏ အရသာကိုလည္း အလုိအေလ်ာက္ခံစားနုိင္လာေတာ့၏၊ ထိုဥေပကၡာကိုပင္ စ်ာန္၀င္စားျခင္းေၾကာင့္ရေသာ စ်ာနဳေပကၡာဟု ေခၚဆုိရသည္။ ဤစကားႏွင့္စပ္လ်င္း၍ ေက်းဇူးရွင္မဟာစည္ ဆရာေတာ္ႀကီး ကလည္း စတုတၳစ်ာန္ႏွင့္ သခၤါရုေပကၡာဥာဏ္သည္ အဆင့္တူျဖစ္ေၾကာင္း၊ စတုတၳစ်ာန္ကို ၀င္စား နုိင္လ်င္ သခၤါရုေပကၡာဥာဏ္လည္း ရရွိထားၿပီ ဟု မွတ္သားနုိင္ေၾကာင္း မိန္႔ၾကားခဲ့ဖူးသည္။

၁၀။ ပါရိသုဒၶဳေပကၡာ ( ပါရိသုဒၶိ-ဥေပကၡာ ) ဥေပကၡာသတိပါရိသုဒၶိ ံ စတုတၳံ စ်ာနႏၲိ ဧ၀မာဂတာ သဗၺပစၥနီကပရိသုဒၶါ ပစၥနီက၀ူပသမေနပိ အဗ်ာပါရဘူတာ ဥေပကၡာ- ဤတြင္လည္း စတုတၳစ်ာန္ နွင့္ စပ္ဆက္ေသာ ဥေပကၡာစိတ္ပင္ ယူရပါမည္၊ ကာယကံ ၀စီကံမ်ားအပါအ၀င္ ထုိခဏတြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ စိတ္၊ ေစတသိက္တရားမ်ား အသီးအသီး တစ္ခုစီတစ္ခုစီစင္ၾကယ္သန္႔ရွင္း ေနျခင္း၊ တစ္စိတ္ခ်င္းတစ္စိတ္ခ်င္း ၿငိမ္းခ်မ္းေနျခင္းျဖင့္ ပူပင္ေသာက မရွိေသာ ၿငိမ္းေအးေသာ စိတ္စင္ၾကယ္ျခင္းေၾကာင့္ခံစားအပ္ေသာ ဥေပကၡာစိတ္သည္ ပါရိသုဒၶဳေပကၡာ မည္၏။

♦ တူရာတူရာ ဥေပကၡာမ်ားကို ေပါင္းစုျခင္း ♦
---------------------------------------------
ဥေပကၡာအျပား (၁၀) ပါးရွိေသာ္လည္း အဓိပၸါယ္တူရာတူရာကို ေပါင္းလိုက္ပါက (၅) ပါးသာ က်န္ေတာ့သည္၊ ဆဠဂုၤေပကၡာ၊ ျဗဟၼ၀ိဟာရုေပကၡာ၊ ေဗာဇၥ်ဂုၤေပကၡာ၊ တၾတမဇၥ်တၱဳေပကၡာ၊ စ်ာနဳေပကၡာ၊ ပါရိသုဒၶဳေပကၡာ ဟူေသာ (၆) မ်ိဳးသည္ ဆုိလိုရင္းအနက္အဓိပၸါယ္အားျဖင့္ တူညီၾက ေသာေၾကာင့္ တၾတမဇၥ်တၱဳေပကၡာ ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ေအာက္ သို႔ အက်ဳံး၀င္သြားၾက သည္၊ အဓိပါၸယ္တူပါလ်က္ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဆယ္မ်ိဳးျပားရသနည္း ဟု ေစာဒကတက္ဖြယ္ရွိ၏၊ သီးျခားနာမည္တစ္မ်ိဳးစီအားျဖင့္ ခြဲထုတ္ျပရန္ လိုအပ္ေသာေၾကာင့္သာတည္း။

ဥပမာအားျဖင့္ ျပရလ်င္ လူတစ္ေယာက္အား အရြယ္အပိုင္းအျခားကို လိုက္၍ ကေလးငယ္၊ မင္းသား၊ လုလင္ပ်ိဳ၊ စစ္သူႀကီး၊ ရွင္ဘုရင္၊ မေထရ္ႀကီး စသည္ျဖင့္ တစ္ေယာက္ထည္းျဖစ္ေသာ္ လည္း နာမည္မ်ိဳးစုံေခၚနုိင္သကဲ့သို႔၊ နာမည္မ်ား ေျပာင္းလဲေသာ္ လည္း လူက တစ္ေယာက္သာ ျဖစ္သကဲ့သို႔တည္း။

ထုိတြင္ မွတ္ဖြယ္ကား မင္းသားငယ္ကို ရွင္ဘုရင္ဟု ေခၚဆုိခြင့္မရသကဲ့သို႔ ဆဠဂုၤေပကၡာ စိတ္ျဖစ္ေပၚေနခ်ိန္တြင္ ျဗဟၼ၀ိဟာ ရုေပကၡာစိတ္ မျဖစ္နုိင္ေပ၊ ထုိ႔အတူ ျဗဟၼစိုရ္စိတ္ ျဖစ္ေနခ်ိန္ တြင္ အာရုံေျခာက္ပါးအေပၚ ဥေပကၡာထား နုိင္ေသာစိတ္လဲ မျဖစ္နုိင္ေတာ့ေပ။

♦ ၀ိပႆနဳေပကၡာႏွင့္ သခၤါရုေပကၡာ ျခားနားပုံ ♦
-------------------------------------------------------
အထက္ပါ ဥေပကၡာမ်ား နာမည္ကြဲျပားသကဲ့သို႔ ၀ိပႆနဳေပကၡာစိတ္ႏွင့္ သခၤါရုေပကၡာတုိ႔ ကြဲျပားစြာ သိျမင္ၾကပုံ၊ မတူညီၾကပုံကို ျပအုံးမည္၊ အမွန္ဆုိရလ်င္ ႏွစ္မ်ိဳးလုံးသည္ ၀ိပႆနာရႈ ျခင္းေၾကာင့္ ရရွိအပ္ေသာ ဥေပကၡာခ်င္း တူေသာေၾကာင့္ ခံစားခ်က္ျခင္း၊ အျမင္ျခင္း၊ ႏွလုံးသြင္းပုံအျခင္းအရာတို႔သည္လည္း တူသင့္သည္ ဟု ဆုိသင့္လွ သည္။ ႏွစ္မ်ိဳးလုံးကို အရ ေကာက္လ်င္ ပညာကို ယူရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း အလုပ္လုပ္ပုံ ကိစၥအားျဖင့္ မတူညီ ၾကေၾကာင္း ေအာက္တြင္ျပလတံ့ေသာ ဥပမာမ်ားျဖင့္ သိနိုင္ပါသည္။

ဥပမာအားျဖင့္ ေန၀င္အၿပီးေမွာင္ရီပ်ိဳးစအခ်ိန္တြင္ ေယာက်ၤားတစ္ေယာက္သည္ ဒုတ္ေခ်ာင္းကို ကိုင္ကာ အိမ္အတြင္း၀င္လာစဥ္ ဖြဲပုံေပၚတြင္ ေခြအိပ္ေနေသာ ေျမြအား “ ေျမြတစ္ေကာင္ ျဖစ္ေလမလား၊ တျခားသတၱ၀ါ ျဖစ္ေလမလား ” ဟု ယုံမွားသံသယရွိေနစဥ္ လည္ရစ္သုံးခုကို ေတြ႔ျမင္သည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ ေျမြတစ္ေကာင္ေပပဲ ဟု ဆုံးျဖတ္ခ်က္ခ်နုိင္၏။

ထို႔အတူ ၀ီရိယျဖင့္ ၀ိပႆနာတရားကို ႀကိဳးႀကိဳးစားစားအားထုတ္ေသာ ေယာဂီပုဂၢိဳလ္အား သခၤါရတရားတို႔၏ အနိစၥစေသာ လကၡဏာေရးသုံးပါးကုိ ျမင္ရာ၌ ကြဲျပားစြာမဟုတ္ပဲ စူးစမ္း ဆင္ျခင္ေသာ အေျခအေနတြင္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ၀ိပႆနာ ဥာဏ္ေၾကာင့္ရအပ္ေသာ ဥေပကၡာ စိတ္ကို ၀ိပႆနဳေပကၡာ ဟု ေခၚဆုိရသည္။ အလြယ္ ဆိုရလ်င္ ရုပ္နာမ္တရား တို႔၏ ျဖစ္ပ်က္ကုိ ျမင္နိင္ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း စူးစမ္းေသာ အေျခအေနတြင္ ရွိေသးသည္ဟု ဆုိရပါမည္။

အထက္ပါ ေယာက်ၤားသည္ ေျမြကိုေတြ႔ျမင္ၿပီး၍ ဒုတ္ေခ်ာင္းျဖင့္ ေကာ္ယူကာ “ ဤေျမြကို မနာက်င္မထိခိုက္ေအာင္၊ ငါ့ကိုလည္း မကိုက္ေအာင္ ဘယ္လုိနည္းျဖင့္ လႊတ္ေပးရပါအံ့နည္း ” ဟု လြတ္ေစလိုေသာနည္းလမ္းကိုသာ ႀကံစည္ စိတ္ကူး သကဲ့သို႔ ေယာဂီသည္လည္း အနိစၥစေသာ လကၡဏာတို႔ကို ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ ျမင္ၿပီးျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ငရဲ၊ တိရိစၧာန္၊ ၿပိတၱာ၊ လူအျဖစ္၊ နတ္အျဖစ္ဟူေသာ ကာမဘ၀၊ ျဗဟၼာအျဖစ္ဟူေသာ ရူပဘ၀၊ အရူပဘ၀ အားျဖင့္ ဘ၀သုံးပါးတုိ႔ တြင္ မည္သည့္ဘုံ႒ာန၊ ဘ၀ကိုမွ် မတပ္မက္မတြယ္တာေတာ့ပဲ လြတ္လိုကြ်တ္လိုေသာ စိတ္ထား မ်ားျဖင့္ သုံးဆယ့္တစ္ဘုံလုံးတဟုန္း ဟုန္းေတာက္ ေလာင္ေနေသာ ေလာင္စာျပင္ကဲ့သို႔ ထင္ျမင္ လာကာ သခၤါရတရားတုိ႔မွ ကြ်တ္လြတ္လိုေသာစိတ္သည္ သခၤါရုေပကၡာမည္၏။

ၿခံဳငုံသုံးသပ္ရလ်င္ ျဖစ္ပ်က္ျမင္ကာစ နဳေသးေသာ စူးစမ္းဆင္ျခင္စိတ္ရွိေသးေသာအေျခအေနကို ၀ိပႆနဳေပကၡာ စိတ္ဟု ေခၚဆုိနုိင္ၿပီး ရႈမွတ္ပါမ်ားသျဖင့္လကၡဏာေရးသုံးပါးကို အႀကိမ္ႀကိမ္အခါ ခါ ျမင္ၿပီးေသာ ေယာဂီအတြက္ ကား သခၤါရုေပကၡာဟု ဆုိရမည္။ ျဖစ္ေပၚလာေသာ စိတ္အေျခ အေနေပၚ မူတည္ကာ နာမည္ပညတ္ ကြဲျပားျခင္း သာထူးျခား၏၊ အမွန္အားျဖင့္ ၀ိပႆနဳေပကၡာ ကိုရလ်င္ သခၤါရုေပကၡာကိုလည္း ရနုိင္သည္၊ အနဳပိုင္း၊အရင့္ပိုင္း ကြဲျပားသည္သာ ထူးလိမ့္မည္။

♦ (အက်ဥ္းခ်ဳပ္မွတ္ရန္ ဂါထာ) ♦
-------------------------------------
မဇၥ်တၱ ျဗဟၼ ေဗာဇၥ်ဂၤ၊ ဆဠဂၤ စ်ာနသုဒၶိေယာ၊
၀ိပႆနာ စ သခၤါရ၊ ေ၀ဒနာ ၀ီရိယံ ဣတိ၊

♦ အထက္ပါ ဥေပကၡာဆယ္ပါးလုံးတို႔သည္ ၀ိပႆနာဥာဏ္ေၾကာင့္ ရအပ္ေသာ ေလးနက္တည္ၿငိမ္ ျခင္း Equanimity အဆင့္ထိ ေရာက္နုိင္ခံစားနုိင္ေသာ ဥေပကၡာဥာဏ္စစ္စစ္မ်ားျဖစ္၏၊ လူတုိ႔ပါးစပ္ဖ်ားတြင္ သုံးႏႈံးေျပာဆုိေနၾကေသာ ဥေပကၡာသည္ကား အစစ္ပမာ လိုက္နာက်င့္သုံး ေနၾကေသာ ႏႈတ္ဖ်ားေပၚက
ဥေပကၡာမ်ားသာ ျဖစ္သည္။

စစ္မွန္ေသာဥေပကၡာ၏ဂုဏ္ရည္မ်ားတြင္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာအာရုံမ်ားေၾကာင့္ မတုန္လႈပ္ မထိန္႔လန္႔ ေတာ့ျခင္း၊ တပ္မက္သာယာဖြယ္အတိဣ႒ာရုံမ်ားေၾကာင့္လည္း အလြန္အက်ဴး မႏွစ္သက္ေတာ့ ျခင္း၊ စိတ္ေရာကုိယ္ပါ ခ်မ္းသာ သည္ျဖစ္ေစ၊ ဆင္းရဲသည္ျဖစ္ေစ ေယာနိေသာ မနသိကာရျဖင့္ တူညီေသာစိတ္ရွိေနတတ္ျခင္း၊ တကူးတက ေၾကာင့္ၾကစိုက္စရာမလိုပဲ ဣရိယာပုတ္ေလးပါးလုံး အမွတ္သတိလြယ္ကူစြာထားနုိင္ျခင္း၊ သတိ၊ သမာဓိမ်ား အခ်ိန္ၾကာ သည္ထက္ၾကာေအာင္ တည္တံ့ခိုင္ ၿမဲေနတတ္ျခင္း၊ အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္အမွ် အရႈခံႏွင့္ ရႈစရာအားလုံး တုိ႔သည္ သိမ္ေမြ႔ နဳးညံ့လာတတ္ျခင္း၊ အာရုံတစ္ပါးသို႔ ပ်ံ႕လြင့္ခ်ိန္ နည္းသည္ ထက္နည္းလာျခင္း စေသာ အက်ိဳးထူး မ်ားလည္း ထင္ရွားလာတတ္သည္။

♦ ပုထုဇဥ္လူသားတုိ႔ ပါးစပ္ဖ်ားတြင္သုံးႏႈံးေနၾကေသာ ဥေပကၡာ ဆုိသည္မွာ အမွန္စင္စစ္ ဥေပကၡာ မဟုတ္ေသးပဲ မျပတ္သားေသာ သံေယာဇဥ္မ်ား၊ ဥေပကၡာျပဳေနစဥ္ ေဘးရန္ တစ္စုံတရာ က်ေရာက္ေလမည္လား ဟူေသာ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈ၊ အကယ္၍ေဘးရန္တစ္ခုခုက်ေရာက္ခဲ့ေသာ္ ျဖစ္ေပၚလာတတ္ေသာ ၀မ္းနည္းမႈ ေသာက၊ ပရိေဒ၀ စေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ တရားမ်ားႏွင့္ တြယ္ၿငိျခင္း ဥပါဒါန္မ်ား ရွိေနေသးေၾကာင္း သတိခ်ပ္ရေပမည္။

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ျမတ္ဘုရား၏ ဆႏၷရဟန္းအေပၚမိန္႔ဆုိခဲ့ေသာ ဥေပကၡာသည္ပင္ အရိယာျဖစ္ သည္အထိ ထိေရာက္သည္ဆုိလ်င္ မဂ္ဖုိလ္လမ္းေၾကာင္းတြင္ ရွိေနေသာ စ်ာနဳေပကၡာ၊ ၀ိပႆနဳေပကၡာ၊ ျဗဟၼစိုရ္ဥေပကၡာ စေသာျမင့္ျမတ္ေသာ ဥေပကၡာတုိ ႔သည္ကား အထူးေျပာဖြယ္ လိုေတာ့မည္မထင္ေပ။

အမွန္စင္စစ္ ၿငိမ္းေအးျခင္း နိဗၺာန္ခ်မ္းသာဆီသို႔ ေရာက္ရွိပုိ႔ေဆာင္ေပး နုိင္မည္မွာ အမွန္ပင္ ျဖစ္ပါေတာ့သည္ …

[အရွင္သုနႏၵာလကၤာရ M.A ( ပန္းကမၻာ)]
အကိုး။ ။ ပဋိသမၻိဒါမဂၢ အ႒ကထာ ၊ ဥာဏကထာအဖြင့္။


Credit ► Honey Lay