မိန္းမႏွင့္သိမ္
''ဦးေလး သိမ္ထဲ မိန္းမေတြ မဝင္ေကာင္းဘူးလား''
''ဝင္ေကာင္းပါတယ္''
''ႏို႔ ဘာၿဖစ္လို႔ သိမ္ထဲကို မိန္းမေတြ ဝင္ရင္ ေမာင္းထုတ္ၾကရတာလဲ''
''ေမာင္းမထုတ္ပါဘူး''
''အို... ဟုတ္တယ္၊ ကေန႔ဘဲ ေဌးေဌးတို႔ ေမာင္းထုတ္ခံခဲ့ရတယ္၊ မိန္းမၿဖစ္ရတာ သိပ္ေအာက္တန္း က် တာဘဲ၊ ဒါေပမယ့္ေလ မိန္းမလဲလူပါဘဲ''
ေဌးေဌးကား စာေရးသူ၏ တူမေလးၿဖစ္သည္။ မံုရြာၿမိဳ႕ အမွတ္(၂) အ.လ.က၌ (ဂ)တန္းတြင္ ပညာသငၾကားေနသူ ၿဖစ္သည္။ သီတင္းကြၽတ္ ေက်ာင္းပိတ္ရက္တြင္ မိဘမ်ားႏွင့္အတူ စစ္ကိုင္းသို႔ ဘုရားဖူးလိုက္ပါလာခဲ့၏။ ေတာင္ေပၚဘုရားမ်ားကုိ အႏွံ႕ဖူးၿပီး ေခ်ာင္သို႔ၿပန္အေရာက္တြင္ အထက္ပါ အတိုင္း မေက်ႏိုင္မခ်မ္းႏိုင္ၿဖစ္ကာ ေမးလိုက္ၿခင္းပင္ ၿဖစ္သည္။ တစံုတခု ၿဖစ္ခဲ့ၿပီဟု စာေရးသူ ရိပ္စားမိ လိုက္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ၿဖစ္ေၾကာင္းကုန္စင္ကုိ ေမးၿမန္းၾကည့္ရ၏။ ၿဖစ္ပံုကား ဤသုိ႔တည္း။
နံနက္ေလးနာရီအခ်ိန္ေလာက္မွထ၍ အေစာၾကီးပင္ ေတာင္ေပၚသို႔ တက္သြားၾကသည္။ အရုဏ္မတက္မီပင္ ပရကၠမေခ်ာင္သို႔ေရာက္ၾက၏။ အေရွ႕ပရကၠမ၊ အေနာက္ပရကၠမ ဟု ႏွစ္ေခ်ာင္ရွိရာ ဆရာေတာ္တပါးစီ သီတင္းသံုးၾကသည္။ ထိုဆရာေတာ္မ်ားသည္ ဂူတြင္းေအာင္းလ်က္၄င္း၊ သစ္သီးဆြမ္း -ပဲၿပဳတ္ဆြမ္းတို႔ကိုသာ မွ်တရံုဘုဥ္းေပးလ်က္၄င္း၊ ရဟန္းတရားကုိ အၿပင္းအထန္ အားထုတ္ေနၾကပါသည္။ အရုဏ္တက္ၿပီဆိုလွ်င္ ကမၼ႒ာန္းဂူအတြင္းမွထြက္၍ ဆြမ္းခံေလ့ရွိရာ ထိုဆရာေတာ္မ်ားကုိလည္း ပဲၿပဳတ္ ဆြမ္း ေလာင္းလွဴရန္အတြက္ ဤကဲ့သို႔ အေစာၾကီးေတာင္ေပၚသို႔ တက္ၾကၿခင္းၿဖစ္သည္။ ဆြမ္းေလာင္း လွဴၿပီးေသာအခါ ဆရာေတာ္က သီလေပးသည္။ ဤအခ်ိန္မွတပါး အၿခားအခ်ိန္မ်ားတြင္ လံုးဝ လူေတြ႕မခံၾကေပ။
ေဌးေဌးတို႔ တသိုက္သည္ သီလယူၿပီးေနာက္ အေနာက္ပရကၠမေခ်ာင္တြင္းရွိ သိမ္ထဲသို႔ ဝင္ေရာက္၍ ရုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္မ်ားကုိ ဦးခ်ရွိခိုးၾကသည္။ ပါလာသည့္ ဖေယာင္းတိုင္မ်ားကိုလည္း ညႇိထြန္းပူေဇာ္ၾကသည္ဆို၏။ ထိုအခါ ပရကၠမေခ်ာင္ ဆရာေတာ္ၾကီး၏ အလုပ္အေကြၽး ၿဖစ္ဟန္တူေသာ ရဟန္းငယ္ေလးတပါးက '' ဒီအထဲ မိန္းမေတြမဝင္ရဘူး၊ ဒါ သိမ္'' ဟု ေၿပာလ်က္ ေဌးေဌးတို႔တသိုက္ကုိ ေမာင္းထုတ္လိုက္ၿခင္း ၿဖစ္သတည္း။
ဒါကုိပင္ အေတးထားခဲ့ေသာ တူမက စာေရးသူကုိ ေမးခြန္းထုတ္ေလေတာ့သည္။ ''မိန္းမၿဖစ္ရတာ သိပ္ေအာက္တန္းက်တာဘဲ၊ ဒါေပမဲ့ေလ မိန္းမလဲလူပါဘဲ'' ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်လိုက္ေသး၏။ မွန္ပါသည္၊ မိန္းမလဲလူ ေယာက်္ားလဲလူပင္ၿဖစ္သည္။ မိန္းမကၿမတ္သည္၊ ေယာက်္ားကၿမတ္သည္ဟု ခဲြၿခားရန္လည္း အေၾကာင္းမရွိေခ်။ ကိုယ္က်င့္တရားႏွင့္ စိတ္ေနသေဘာထားတို႔၏ ၾကီးမားမြန္ၿမတ္ၿခင္းသာ အဓိက ၿဖစ္ေပသည္။ အဂၢညသုတ္ (သုတ္ပါေထယ် ပါဠိေတာ္) ၌လည္း ဤအတိုင္းပင္ ဗုဒၶၿမတ္စြာ မိန္႔ၾကားခဲ့ပါ သည္။ စာေရးသူသည္ တူမၿဖစ္သူကုိ ေဖ်ာင္းဖ်ႏွစ္သိမ့္ရင္း အမ်ားလည္း ေဝဘန္ေထာက္ရႈႏိုင္ရန္ ဤ''မိန္းမႏွင့္သိမ္'' ေဆာင္းပါးကုိ ေရးသားတင္ၿပ လိုက္ရပါသည္။
ပါလိုဠိ ''သီမာ'' ကို ၿမန္မာလို ''သိမ္'' ဟု သံုးစြဲထားၿခင္း ၿဖစ္၏။ ''သီမာ'' သဒၵါသည္ အပိုင္းအၿခားအနက္ကုိ ေဟာ၏။ ''ရဟန္းသံဃာမ်ား ဥပုသ္ ကံ စသည္ၿပဳရန္အတြက္ ပိုင္းၿခား သတ္မွတ္ရာတြင္ ၪတ္-ကမၼဝါစာတို႔ၿဖင့္ ရြတ္ဖတ္၍ သမုတ္(သတ္မွတ္ )ထားေသာ သိမ္ (ဗဒၶသိမ္)၊ ၪတ္-ကမၼဝါစာ တို႔ၿဖင့္ မရြတ္ဖတ္ရဘဲ အလိုလိုပင္ ဥပုသ္ကံ စသည္ၿပဳႏိုင္ေသာသိမ္ (အဗဒၶသိမ္)ဟု ႏွစ္မ်ိဳးရွိေလသည္။ ''ဂါမသိမ္'' သည္ အဗဒၶသိမ္မ်ိဳးတြင္ ပါဝင္၏။ သူၾကီးတေယာက္ အခြန္အတုပ္ ေကာက္ယူခြင့္ရွိေသာ အရပ္သည္ (၂-ရြာ ၃-ရြာ ရွိေသာ္လညး္) ဂါမေခတ္ တေခတ္မည္၏။ ထိုဂါမေခတ္နယ္သည္ ရဟန္းအားလံုး စုရံုး၍ ကံၿပဳႏိုင္ေသာ ဂါမသိမ္တမ်ိဳး ၿဖစ္ေလသည္။
ဤသူၾကီးတပိုင္ ဂါမေခတ္(ဂါမသိမ္) အတြင္းဝယ္ လူတို႔သည္ လင္ယူသားေမြး လုပ္ေနၾက၏။ အညစ္ အေၾကးတို႔ကုိလည္း စြန္႔ခ်ေနၾကသည္ မဟုတ္ပါေလာ။ ယင္းသူၾကီးတပိုင္ ဂါမေခတ္(ဂါမသိမ္) အတြင္းဝယ္ ေယာက်္ားေတြခ်ည္းသာ ေနၾကသည္ မဟုတ္ပါေခ်။ ထို႔ေၾကာင့္ သိမ္အတြင္း မိန္းမေတြ မဝင္ရဟု အထင္ေရာက္ေနၿခင္းမွာ လံုးဝ လြဲမွားေနၿခင္းသာၿဖစ္သည္။ ေက်ာင္းတိုက္မ်ားအတြင္းဝယ္ ေက်ာက္တိုင္မ်ား (သီမႏၲရိတ္တိုင္မ်ား) စိုက္၍ သမုတ္ထားေသာ (ဗဒၶ)ခ႑သိမ္မွာလည္း ထိုနည္း¤င္းပင္ ၿဖစ္ပါသည္။ ''သိမ္အတြင္း မိန္းမေတြဝင္လွ်င္ ငရဲၾကီးသည္'' ဟု ေၿပာဆိုထင္မွတ္ေနၾကၿခင္းမွာ ပိုလြန္ေနေသာ လြဲမွားမႈသာ ၿဖစ္ေခ်သည္။
ဥပုသ္ကံစေသာ ကံၾကီးကံငယ္ၿပဳရာ၌ ၾကဥ္ဖယ္ထားရမည့္ ပုဂၢဳိလ္(ဝဇၨနိယပုဂၢဳိလ္)မ်ားတြင္ လူဝတ္ေၾကာင္လည္း ပါရွိေလသည္။ လူဝတ္ေၾကာင္ဟု ဆိုရာ၌ မိန္းမသာမက ေယာက်္ားမ်ားလည္း ပါဝင္သည္။ ''သိမ္အတြင္း ကံၿပဳေနခ်ိန္၌ လူဝတ္ေၾကာင္စသည္ မပါဝင္ေစရ၊ ၾကဥ္ဖယ္ထားရမည္'' ဆိုေသာ္လည္း သိမ္ထဲတြင္ မဝင္ရဟု တားၿမစ္ထားၿခင္းမ်ိဳးမဟုတ္ေပ။ ကံေဆာင္ေနေသာ ရဟန္း သံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ ဟတၳပါသ္(ႏွစ္ေတာင့္ထြာ) မဆက္စပ္ဘဲ ဟတၳပါသ္(ႏွစ္ေတာင့္ထြာ) လြတ္ရာ အရပ္က ရွိႏိုင္သည္၊ ေနႏိုင္သည္။ ထိုသို႔ရွိေနၿခင္းေၾကာင့္ မည္သည့္ကံမွ် ပ်က္ၿပားမႈမရွိေခ်။ (ေတ ဟတၳပါသေတာ ဗဟိကရဏဝေသန ဝေဇၨတဗၺာ- လူစေသာ ႏွစ္က်ိပ္တေယာက္ေသာ ဝဇၨနိယ ပုဂၢဳိလ္တို႔ကို ႏွစ္ေတာင့္ထြာ ဟတၳပါသ္မွအပ ၿပဳၿခင္းၿဖင္ ့ၾကဥ္ဖယ္ထားရမည္။ ။ ကခၤါဝိတရဏီအ႒ကထာ)။
''ႏွစ္ေတာင့္ထြာ အတြင္းသာ မရွိေစရ'' ဟူေသာ မိန္႔မွာခ်က္ကုိ သေဘာမမူဘဲ အခ်ိဳ႕ရဟန္း မ်ားသည္ ရဟန္းခံ(ဥပသမၸကံေဆာင္)ရာ၌ မိန္းမမ်ားကုိသာမက ေယာက်္ားမ်ားကုိပါ မာန္မဲ၍ သိမ္ အတြင္းမွ ေမာင္းထုတ္ တတ္ၾကေလသည္။ ဤသို႔ လူတို႔ကုိ သိမ္အတြင္းမွေမာင္းထုတ္ၿခင္းသည္ စာရွိထက္ ပိုလြန္ၿခင္းသာတည္း-ဟု ဧဝကန္ မွတ္ရေပမည္။ ယင္းသို႔ တတ္ေယာင္ကားၿဖင့္ အခ်ိဳ႕ရဟန္းမ်ား ''လူတတ္-လူစြာ'' လုပ္ၿခင္းေၾကာင့္ပင္ ''သိမ္အတြင္း မိန္းမ မဝင္ရ မဝင္ေကာင္း'' ဟူေသာ အစဲြသည္ ၿပန္႔ႏွံ႕ေနၿခင္း ၿဖစ္ေပသည္။
လြန္ခဲ့သည့္ သီတင္းကြၽတ္လက စာေရးသူသည္ ၿမဳိ႕သာသို႔ေရာက္ခဲ့သည္။ ၿမိဳ႕သာႏွင့္ ၃-မိုင္ခန္႔ ေဝးေသာ အရပ္တြင္ ''ေရၿမိဳ႕ဘုရား'' ဟုေခၚေသာ ေရွးေစတီတဆူရွိပါသည္။ ထိုေစတီ၏လိုဏ္အတြင္းမွ ရုပ္ပြားေတာ္၏ မ်က္လံုးမ်ားသည္ မွိတ္သြားလို႔တဲ့ဟူေသာ သတင္းသည္ အုတ္ေအာ္ေသာင္းနင္း ၿဖစ္လာသည္။ တဆင့္ေၿပာၿဖင့္ မယံုၾကည္ဘဲ ကိုယ္တိုင္ၿမင္သိရမွ ေက်နပ္တတ္ေသာ ဝါသနာေၾကာင့္ သြားေရာက္ဖူးၿမင္ေလ့လာခဲ့ပါသည္။ မ်က္လံုးေတာ္မ်ားကုိ မ်က္ခြန္မ်ားၿဖင့္ဖံုးအုပ္၍မွိတ္သြားၿခင္း၊ ပိတ္သြားၿခင္းမ်ိဳးကား မဟုတ္ပါ။ မ်က္ႏွာေတာ္ႏွင့္ တၿပင္တည္း မ်က္ၿဖဴမ်က္နက္ဝန္းတို႔ကုိပါမခ်န္ပဲ မ်က္ႏွာေတာ္ တခုလံုး ေရႊဘိန္းခ်ၿခင္းသာၿဖစ္ေလသည္။
မည္သို႔ဆိုေစ-မ်က္လံုးေတာ္မ်ား မွိတ္သြားလို႔တဲ့ ဟူေသာ သတင္းေၾကာင့္ စာေရးကဲ့သို႔ပင္ လာေရာက္ ေလ့လာ သူ ဖူးေမွ်ာ္သူေတြမစဲပါ၊ ဤသို႔ဖူးေမွ်ာ္လာရာတြင္ အခ်ိဳ႕ေသာေယာက်္ားမ်ားက ဘုရားလုိဏ္ဂူအတြင္းသို႔ ဝင္၍ ဆီမီးထြန္းညွိၿခင္း၊ ပန္းကပ္ၿခင္းမၿပဳရန္ မိန္းမမ်ားအား တားဆီး ပိတ္ပင္ၾကေလသည္။
စာေရးသူမွာ ၿငိမ္မေနႏိုင္ေတာ့သၿဖင့္ ''မတားဆီးပါနဲ႔၊ သူတို႔လည္း ဘုရားဖူးခ်င္လို႔ လာၾကတာပဲ၊ သူတို႔ၾကိဳက္သလို အားရေက်နပ္ေအာင္ဖူးၾကပါေစ'' ဟုေၿပာလိုက္ရေပသည္။ မိိန္းမသား မ်ားကုိ ႏွိမ္ေပါက္ထား၍ ငရဲၾကီးလိမ့္မယ္၊ မိုးၾကိဳးပစ္လိမ့္မယ္ စသည္ၿဖင့္ ေခ်ာက္လွန္႔ၿခင္းမ်ိဳးကား လံုးဝ ႏွစ္ၿမိဳ႕စရာမဟုတ္ေခ်။ ကုသိုလ္ဆႏၵၿဖင့္ ၿပဳရာ၌ မိုးၾကိဳးပစ္ခ်င္ ပစ္စမ္းပါေစ။ ဝံ႔စားေသာသတိၲကိုပင္ ေမြးၿမဴရေပမည္။ ဆင္ၿဖဴေတာ္ကို လွဳဒါန္းလိုေသာ ေဝႆန္မင္းၿမတ္သည္ ''ဆင္ၿဖဴေတာ္လွဴၿခင္းေၾကာင့္ ငါ့ကုိသတ္ခ်င္လည္းသတ္ၾက။ ႏိုင္ငံမွ ႏွင္ထုတ္ခ်င္လည္း ႏွင္ထုတ္ၾက။ မလွဴမဒါန္းပဲကား ငါမေနႏိုင္'' ဟု ရဲရဲဝင့္ဝင့္ မိန္႔ၿမြတ္၍ လွဴဒါန္းလိုက္ေလသည္။ ေရႊက်င္ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးကား ''ဝီေရာ ကုသလကရေဏ-ကုသုိလ္ၿပဳရန္ အခြင့္ၾကံဳလွ်င္ မေၾကာက္မရြံ႕ ေနာက္မတြံ႕ပဲ သက္စြန္႔ၾကိဳးပမ္း ရဲစြမ္းသတၲိရွိသူၿဖစ္ပါေစ-ခလို'' ဟုပင္ ဆုေတာင္းခဲ့ေလသည္။
ယေန႔ေခတ္သည္ အေၾကာင္းယုတၲိမတန္ဘဲ ငရဲႏွင့္ေခ်ာက္ စာအုပ္ၾကီးႏွင့္ေပါက္ေန၍ မၿဖစ္ေခ်။ သာသနာေတာ္၌ မၾကည္ညိဳေသးသူတို႔ကုိ ၾကည္ညိဳလာေစရန္၄င္း၊ ၾကည္ညိဳၿပီးသူတို႔ကုိ သဒၶါတရား တိုးပြားေစရန္၄င္း ေၾကာင္းက်ိဳးညႊန္ၿပရေပမည္။ေနရာတကာ၌ အထက္စီးကေနလ်က္ ၾကိမ္း ေမာင္းၿခင္း၊ ေငါက္ငမ္းၿခင္းတို႔ကား စင္စစ္ရိုင္းၿပၿခင္းသာ ၿဖစ္သည္။ အရွိကုိအရွိတိုင္း အမွန္ကုိ အမွန္တိုင္း ဗုဒၶ အလိုေတာ္က် မပိုမလို ေၿပာဆိုၿပဳလုပ္ရန္လည္း အမွန္တကယ္ လိုအပ္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကြၽႏု္ပ္တို႔သည္ လူတိုင္းအေပၚ ခ်ိဳသာယဥ္ေက်းစြာ ဆက္ဆံလ်က္ ဗုဒၶညႊန္ၿပခဲ့သည့္ သေဘာတရားေရးရာ၌လည္း ပိုင္ႏိုင္ ထိမိေအာင္ ေလ့လာထားသင့္ေၾကာင္း တင္ၿပလိုက္ရေပသည္။
အရွင္မေဟာသဓ ပ႑ိတ
၁၁-၇-၇၁
ဓမၼဗ်ဴဟာ (အတြဲ ၉၊ အမွတ္ ၉။)
