အရိုးဆံုး တရားအားထုတ္နည္း
အခုဒီမွာ ထိုင္ေနတယ္ေနာ္...။ ကိုယ့္လက္ႏွင့္ လက္ႏွစ္ခုထိေနတယ္။ ဟိုဒကာၾကီးဆိုလည္း လက္ႏွင့္လက္ထိထားတယ္။ ဟိုဒကာၾကီးကလည္း လက္ႏွင့္လက္ထိထားတယ္ေနာ္။ အဲဒီထိထားတဲ့ေနရာကို စိတ္ႏွင့္ အာရံုျပဳၾကည့္စမ္းပါ။
ဘာကိုသိရသလဲ?
ဘယ္လိုအာရံုမ်ိဳး၊ ဘယ္လို sensation မ်ိဳး၊ ဘယ္လို feeling မ်ိဳးရွိလဲ?
(........)
အင္း...။ ဟုတ္တယ္။ ေႏြးေနတယ္ေနာ္။ အဲဒါ ေႏြးေနတာ sensation တစ္ခုဘဲ။ ဒီမွာ ေသခ်ာကပ္ျပီး ၾကည့္လိုက္ပါအံုး။
သူ႔မွာ လႈပ္ေနတာတစ္ခုခုရွိႏိုင္သလာ
ရွိတယ္ေနာ္။ သတိေသေသခ်ာခ်ာထားၾကည့္လို႔ရ
အဲဒီလို ပိုျပီးေတာ့ သိမ္ေမြ႔တာကို သိေလေလ၊ သတိပိုေကာင္းေလေလ၊ သမာဓိပိုေကာင္းေလေလဘဲ။ ပထမေတာ့ အၾကမ္းစားကို သိရတာဘဲ။ အၾကမ္းစားကို သိႏိုင္တဲ့သမာဓိႏွင့္ သိမ္ေမြ႔တာကို သိႏိုင္တဲ့သမာဓိဆိုရင္ သိမ္ေမြ႔တာာကို သိႏိုင္တဲ့ သမာဓိကပိုေကာင္းတယ္။ အၾကမ္းစာကိုသိတဲ့ သတိႏွင့္ သိမ္ေမြ႔တာကို သိတဲ့ သတိႏွင့္ဆိုရင္ သိမ္ေမြ႔တာကို သိတဲ့ သတိက ပိုုျပီးအားေကာင္းတယ္။
အဲဒီေတာ့ သိမ္ေမြ႔တဲ့ အာရံုကို ပိုျပီးေတာ့ ဂရုစိုက္ျပီးေတာ့ ပိုျပီးေတာ့ အေလးထားျပီးေတာ့ စိတ္ကေလးႏွင့္ ေသေသခ်ာခ်ာကပ္ျပီးေတာ့ သိေနဖို႔လိုတာ။ ဘာမွ မခက္ဘူး။
ဒီလိုသိေနလို႔ရွိရင္ လံုး၀အေတြးအေတာ မရွိေတာ့တဲ့အခါမွာ ဒီသိရတဲ့အာရံုကို ငါလို႔မထင္ေတာ့ဘူး။ ပထမေတာ့ ငါ့လက္က ပူေနတာလို႔ ဒီလိုထင္တာကိုး။ ငါ့...လက္...ပူ.... သံုးခုကတြဲထားတယ္။ ေနာက္ သတိအင္မတန္ေကာင္းလာတဲ့အခါမွ
အဲဒီလို ငါလည္း မဟုတ္၊ လက္လည္းမဟုတ္ပဲႏွင့္ ပူတာကိုသိတဲ့အခ်ိန္မွာ သူဟာ ပရမတၳကို သိတာဘဲ။ ပညတ္မပါေတာ့ဘူး။ ငါပူတာမဟုတ္ေတာ့ဘူး။ လက္ပူတာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ပူတာဟာ ပူတာဘဲ။ သူ႔ဟာသူဘဲ။
အဲဒီလိုသိရင္ကိုဘဲ ရုပ္ကို ရုပ္လို႔ သိလိုက္တာဘဲ။ ရုပ္ကို ငါလို႔မထင္ေတာ့ဘူး။ ရုပ္ေပၚမွာ ငါဆိုတဲ့ အထင္အျမင္မွားမႈဟာ ေပ်ာက္သြားျပီ။ ဒါဟာ ေျပာျပေတာ့ ရိုးရိုးေလးႏွင့္ လြယ္လြယ္ေလးေနာ္။ အာရံုက ရိုးရိုးေလးေနာ္။ ဘာမွ မဟုတ္ဘူး။ ပူတဲ့အာရံုေလး။ သို႔မဟုတ္ရင္ လႈပ္ေနတဲ့အာရံုေလး။
ဒီဟာေလးအေပၚမွာ စိတ္ကေလးကို တည့္တည့္ေလးထားျပီးေတာ့ သိသိ၊ သိသိေနတဲ့အခါမွာ လံုး၀အေတြးလည္း ကင္းသြားျပီ။ ပညတ္လည္း စိတ္ထဲမွာ မထင္ေတာ့ဘူး။ သူ႔ကို နာမည္လည္း မတပ္ေတာ့ဘူး။ လက္ရဲ ႔ ပံုသ႑ာန္ၾကီးကိုလည္းဘဲ စိတ္ထဲက အာရံုမျပဳေတာ့ဘူးဆိုရင္ တည့္တည့္သိတဲ့အခ်ိန္မွာ ငါလည္း မရွိဘူး၊ လက္လည္း မရွိဘူး။ ပူတာဘဲရွိေတာ့တယ္။ ငါမရွိဘူး၊ လက္မရွိဘူး။ လႈပ္တာဘဲ ရွိေတာ့တယ္။
အဲဒီေတာ့ ပစၥဳပၸန္တကယ္တည့္တဲ့အခ်ိန္မ
အဲဒီေတာ့ အာရံုက အင္မတန္ရိုးတယ္။ သိပံုေလးကလည္း အင္မတန္ရိုးတယ္။ ဆန္းဆန္းၾကယ္ၾကယ္မဟုတ္ဘူးေန
အျမဲတမ္း ငါ....ငါ.....ငါ....ဆိုျပီး
သိတဲ့စိတ္ကေလးရွိတယ္။ သိေနရတဲ့ ပူတဲ့အာရံု၊ သို႔မဟုတ္ လႈပ္တဲ့အာရံုေလးဘဲရွိတယ္။ က်န္တာဘာမွ မရွိေတာ့ဘူး။ အဲဒီလို feeling အင္မတန္ထူးဆန္းတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့အသိဉာဏ္ဟာ အင္မတန္နက္နဲတယ္။ ရိုးတဲ့အာရံု၊ သိတာလည္းဘဲ ရိုးရိုးေလးသိတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အသိဉာဏ္က အင္မတန္ၾကီးက်ယ္တယ္။ အင္မတန္နက္နဲတယ္။
ဒါေၾကာင့္ တရားအားထုတ္လို႔ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့အသိဉာဏ္ဟာ ဆန္းဆန္းျပားျပား မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဘာမွ Philosophically Analyse လုပ္ေနစရာမလုိဘူး။ ေတြးစရာ၊ ၾကံစရာ ဘာမွ မရွိဘူး။ တိုက္ရိုက္သိတဲ့ ဉာဏ္ေလး ျဖစ္လာတာဘဲရွိတယ္။ အင္မတန္နက္နဲတယ္။ အင္မတန္ရိုးတယ္။
အဲဒီေတာ့ အဲဒီလို ရိုးရိုးႏွင့္ နက္နက္နဲနဲသိေအာင္ကိုဘဲ တရားအားထုတ္ရတာဘဲ။ ဘာမွ ဆန္းဆန္းျပားျပား ရွာဖို႔ သိဖို႔ ၾကိဳးစားေနတာမဟုတ္ဘူး။ ကိုယ့္ခႏၶာကိုယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့သဘာ၀ကို အမွန္အတိုင္းသိဖို႔ဘဲ ၾကည့္ေနတာဘဲ။
အဲဒီလိုဘဲ ခႏၶာကိုယ္မွာ ျဖစ္သမွ် တျခားဘယ္လိုအာရံုမ်ိဳးကိုဘဲ
သတိေကာင္းတဲ့သူဟာ ဒီအာရံုကို သိေနတဲ့စိတ္ကိုလည္း သူသိေနတယ္။ လႈပ္ေနတာကို သိတယ္။ အဲဒီလႈပ္ေနတာကို သိတဲ့စိတ္ကိုလည္း သိတယ္။ အေလ့အက်င့္မ်ားလာရင္ ဒီလိုဘဲ သိလာတာဘဲ။ ပထမေတာ့ အာရံုကိုဘဲသိတယ္။ စိတ္ကိုမသိဘူး။ ေနာက္ အင္မတန္ သတိသမာဓိေကာင္းလို႔ အေလ့အက်င့္မ်ားလာတဲ့အခါမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အာရံုကိုလည္း သိတယ္။ အဲဒီအာရံုကို သိတဲ့စိတ္ကိုလည္း သိတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ဘဲ ဆက္ျပီးေတာ့ ၾကည့္သြားလို႔ရွိရင္ ဒီသိတဲ့စိတ္ကလည္းဘဲ သူသိတဲ့သေဘာေလးသက္သက္ပဲ ဆိုတာကို ျမင္တယ္။ သူလည္းဘဲ အျမဲတမ္းမရွိဘူး။ ရွိခ်င္တဲ့အခါရွိတယ္ ေနာ္။ တခါတေလ သတိေမ့တဲ့အခါမွာ၊ ေမာဟအားၾကီးေနတဲ့အခါမွာ ပစၥဳပၸန္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့အာရံုကို မသိဘူး။
အဲဒီေတာ့ သိတဲ့စိတ္ကို ျပန္ၾကည့္တဲ့အခါမွာလည္းဘဲ ငါသိတယ္ဆိုတဲ့ အထင္ဟာ မပါလာေတာ့ဘူး။ သိတဲ့သေဘာေလးကဘဲ သိတယ္ဆိုတာေလးကို ကိုယ့္ဉာဏ္မွာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေပၚလာတယ္
အဲဒီေတာ့ ဘယ္အရာကိုၾကည့္ၾကည့္ သဘာ၀အျဖစ္နဲ႔ဘဲျမင္တယ္။ ပုဂၢိဳလ္သတၱ၀ါအျဖစ္ႏွင့္ မျမင္ေတာ့ဘူး။ အဲဒီဉာဏ္ဆိုတာ နဲနဲေနာေနာဉာဏ္မဟုတ္ဘူးေနာ္
သူတို႔အေနာက္ႏိုင္ငံကေျပာတဲ
အဲဒီေတာ့ တရားအားထုတ္တာေတြမွာ နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ အားထုတ္တာေတြ ရွိေပမယ့္ ဒီပစၥဳပၸန္မွာျဖစ္ေနတဲ့၊ ခႏၶာကိုယ္မွာျဖစ္ေနတဲ့ သဘာ၀တရားကို အေတြြးမပါ၊ ပံုသ႑ာန္မွန္းဆမႈမပါဘဲႏွင့္
(ဆရာေတာ္ ဦးေဇာတိက)
