ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္မ်ားကမၻာအႏွ႔ံခရီးဆန္႕ၿပီ
ဗုဒၶသာသနာေတာ္သည္ ကမၻာတစ္လႊားသို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
ျပန္႔ပြားလာသည္ႏွင့္အမွ် ဗုဒၶစာေပမ်ား၊ ရဟန္းေတာ္မ်ား ကိုလည္း
ႏိုင္ငံတကာတြင္ ေတြ႕ျမင္လာၾကရသည္။ မၾကာ ေသးမီအခ်ိန္က
ဗုဒၶ၏ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္မ်ား ကမၻာတစ္ ခြင္သို႔ လွည့္လည္ၾကြခ်ီသည့္
သတင္းမ်ားကို ကမၻာ့သတင္း စာမ်ား၌ ဖတ္႐ႈရသည္။ သို႔ျဖစ္၍
ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္ မ်ားအေၾကာင္း ကမၻာ့သတင္းစာတို႔၌ ေဖာ္ျပထားပုံအခ်ဳိ႕
ကိုထုတ္ႏုတ္၍ ေဖာ္ျပလိုပါသည္။ေရွးဦးစြာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုတြင္ ထုတ္ေဝသည့္ ဝါရွင္တန္ပို႔စ္သတင္းစာ ၌ အေမရိကန္ျပည္နယ္ အခ်ဳိ႕တြင္ ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ျပ သထားမည့္အေၾကာင္း သတင္းေထာက္ ဘီလ္ဗ႐ုတ္ဒ္ေဝး ေရးသားပုံမွာ ဤသို႔ျဖစ္သည္-
ယခုႏွစ္ ေဆာင္းဦးေပါက္ရာသီတြင္ ကမၻာ့ဘာသာႀကီးမ်ား၌ပါဝင္သည့္ ဗုဒၶဘာသာကို တည္ေထာင္ခဲ့သူ သိဒၶတၴေဂါတမဗုဒၶ၏ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅ဝဝ-ေက်ာ္ အခ်ိန္က ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ႀကဳံေတာင့္ႀကဳံခဲ ဖူးေျမာ္ခြင့္
ရသူမ်ားအဖို႔ အ့ံၾသဖြယ္ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
အျခားမ်ားစြာေသာ ဘာသာတရားဆိုင္ရာ သူေတာ္စင္တို႔၏ အ႐ုိးမ်ားႏွင့္မတူဘဲ ဗုဒၶ၏ဓာတ္ေတာ္မ်ားတြင္ ပုလဲလုံးကဲ့သို႔ေသာ ဓာတ္ေတာ္မ်ားပါဝင္သည္။ ပုံေဆာင္ခဲ အသြင္ရွိေသာ အဆိုပါဓာတ္ေတာ္မ်ားသည္ ရဟႏၲာပုဂၢဳိလ္ မ်ားကို မီးသၿဂႋဳဟ္ေသာအခါ ျဖစ္ေပၚလာၿပီး ႏွလုံးသား၊ပန္းပြင့္၊ ခရုသင္းႏွင့္ အျခား ပံုသ႑ာန္မ်ားအသြင္ က်န္ရစ္သည္ဟုဆိုသည္။
(ျမတ္စြာဘုရား၏ အေလာင္းေတာ္ကို မီးရႈိ႕ေသာအခါ အသား၊ အေရ၊ အေၾကာ၊ အေစးတို႔သည္ ျပာမျဖစ္၊ မႈိင္းမျဖစ္ဘဲ၊ သရီရဓါတ္ေတာ္ျဖစ္သြားသည္။ (ဒီ-ျမန္၊၂၊၁၅၇။)
ဓါတ္ေတာ္မ်ားသည္ ျမတ္ေလးပန္း၊ သန္႔စင္သည့္ ပုလဲ၊ ေရႊအဆင္းသ႑ာန္ရွိသည္။ စြယ္ေတာ္ ေလးဆူ၊ ညွပ္ရိုးေတာ္ ႏွစ္ဆူ၊ ဥဏၰလံုေမြးရွင္ေတာ္ စုစုေပါင္း(၇)ဆူမွာ ပကတိအတိုင္း က်န္ရစ္ျပီး၊ က်န္ကိုယ္ခႏၶာ အဂၤါအစိပ္အပိုင္းမ်ားမွာ အငယ္ဆံုး မုန္႔ညွင္းေစ့၊ အၾကီး ဆန္က်ိဳး၊ အၾကီးဆံုး ပဲေနာက္ေစ့က်ိဳးခန္႔ ပမာဏရွိေသာ ဓါတ္ေတာ္မ်ား ျဖစ္သြားသည္။)
ဓါတ္ေတာ္အျဖစ္ တည္ရွိျခင္းမွာ ထိုဘုရား ရဟႏၱာ သူေတာ္စင္မ်ား၏ ကိေလသာ (စိတ္အညစ္အေၾကး)မွ အမွန္တကယ္ လြတ္ေျမာက္မႈကို ေပၚလြင္ေစသည္ဟု ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔ ယံုၾကည္ၾကသည္။
သက်မုနိဗုဒၶဟုလည္း ေခၚတြင္သည့္ ေဂါတမဗုဒၶ၏ အရိုး အပိုင္းအစဓါတ္ေတာ္မ်ား၊ ေက်ာက္ျဖစ္ ရုပ္ၾကြင္းသဖြယ္ ေသြးသား အစိုင္အခြ ဓါတ္ေတာ္မ်ားႏွင့္ အျခား ရဟႏၱာ သူေတာ္စင္မ်ား၏ ဓါတ္ေတာ္မ်ားကို ဝါရွင္တန္ျမိဳ႕၊ ဂီအက္ဟိုအန္
တိဗက္ဘုရားေက်ာင္း၌ ျပသထားသည္။ ေရွ႕လတြင္ အဆို ပါ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ေျမာက္ကာ႐ုိလိုင္းနားျပယ္နယ္ ခ်ာ လိုတီ(Charlotte)ၿမိဳ႕၊ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာျပည္နယ္ အတၱလႏၲာၿမိဳ႕၊ ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္ အိုလန္ဒိုၿမိဳ႕ႏွင့္ တကၠဆပ္စ္ျပည္နယ္
ဒါးလက္စ္ၿမိဳ႕တို႔၌ ခင္းက်င္း ျပသထားမည္ဟု သိရသည္။
ဗုဒၶ၏ဓာတ္ေတာ္မ်ား စစ္မွန္ေၾကာင္း အာမခံပါသ လားဟု ေမးျမန္းၾကည့္ေသာအခါ မန္ခ်က္ခ်ဴးဆပ္စ္ နည္း ပညာတကၠသိုလ္ (M.I.T)မွ ဧည့္ပညာရွင္လည္းျဖစ္ ဗုဒၶဘာ သာ ရဟန္းေတာ္လည္းျဖစ္သူ တင္ဇန္ပိယဒႆီ သုခလ ပုဂၢဳိလ္က'ဒါဟာေမးသင့္တ့ဲ ေမးခြန္းပါပဲ' ဟုဆိုသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ (စက္တင္ဘာ)လက တိဗက္ဘာသာေရး ေခါင္း ေဆာင္ ဒလိုင္းလားမား အေမရိကသို႔လည္ပတ္ခ်ိန္ အ တြင္း ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ထိုတကၠသိုလ္၌ ျပသခဲ့ဖူးသည္။
ဓာတ္ေတာ္ၾကဳတ္ကို ၾကည့္႐ႈလာသူမ်ား၏ ဦးေခါင္းေပၚတြင္ထားလ်က္ ဆုေတာင္းေမတၱာ ပို႔သေပးသူ သုခလ ရဟန္းေတာ္က မိမိအေနျဖင့္ အိႏၵိယေျမာက္ပိုင္း မိေတၱယ် စီမံကိန္း(Maitreya Project)မွ ဦးေဆာင္ျပဳလုပ္သည့္ ဟဒယ ေစတိယ ဓာတ္ေတာ္မ်ား လွည့္လည္ျပသပြဲ (Heart Shrine Relics Tour Exhibit)တြင္ ပါရွိသည့္ (ဓာတ္ေတာ္) ပစၥည္း မ်ား၏ စစ္မွန္မႈကို ေမးျမန္းခဲ့ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းဆိုသည္။
ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္မ်ား တည္ရွိဆဲျဖစ္သည့္ အိႏၵိယႏွင့္ နီေပါႏိုင္ငံမ်ား၌ ေစတီေတာ္မ်ားတည္ေဆာက္ရာတြင္ ပါဝင္ကူညီေဆာင္႐ြက္ေပးခ့ဲသူ သုခလရဟန္းေတာ္က ယခု ျပသထားသည့္ ဓာတ္ေတာ္မ်ားမွာ သက်မုနိဗုဒၶ၏ ဓာတ္ေတာ္အစစ္အမွန္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဤဗုဒၶဓာတ္ေတာ္မ်ားမွာ အျခားေနရာအားလုံးတြင္ေတြ႕ရသည့္ ဓာတ္ေတာ္မ်ားႏွင့္ သြင္ျပင္တူညီေၾကာင္း ဆိုသည္။
ကမၻာအႏွံ႔ရွိ ဘုရားေက်ာင္းမ်ား၌ ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္မ်ား ရွိၾကၿပီး အထူးေန႔ရက္မ်ား၌သာ ယင္းဓာတ္ေတာ္မ်ားကို အမ်ားျပည္သူ ႐ႈျမင္ႏိုင္ေအာင္ ျပသၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို လွည့္လည္ျပသမႈမွာ ရွားပါးသည္သာ မက ဓာတ္ေတာ္အမ်ားအျပားကို ယခုဓာတ္ေတာ္မ်ားကဲ့သို႔ လွည့္လည္ျပသျခင္း လုံးဝမရွိခဲ့ဖူးဟု ၄င္းကဆိုသည္။
ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ဖူးေျမာ္ရျခင္းသည္ မဂၤလာရွိပါ ေၾကာင္း၊ ဗုဒၶသက္ေတာ္ထင္ရွား မရွိေတာ့သျဖင့္ ယင္း ဓာတ္ေတာ္မ်ားမွာ သက္ေတာ္ထင္ရွား ျမတ္ဗုဒၶႏွင့္ ပမာတူ ေၾကာင္းလည္း အဆိုပါ ရဟန္းေတာ္ကဆိုသည္။
ေဝးစ္ေလယန္တကၠသိုလ္မွ လူသိမ်ားသည့္ ပါေမာကၡ တစ္ဦးျဖစ္ၿပီး တိဗက္ ဗုဒၶဘာသာကို လုိက္နာက်င့္သုံးသူ ပညာရွင္ ဂ်န္ ဝီးလစ္စ္ (Jan Willis)က ဗုဒၶဘာသာဝင္မ ဟုတ္သူမ်ားအေနျဖင့္ ႐ုပ္ေလာကကို ေက်ာ္လြန္ျခင္း၏ အေရးပါမႈကို ေဟာၾကားသည့္ ဘာသာတရားသည္ ဓာတ္ ေတာ္မ်ားကို အေလးဂ႐ုျပဳျခင္းအတြက္ အံ့ၾသဖြယ္ တစ္ရပ္ျဖစ္သြားႏိုင္သည္၊ သို႔ရာတြင္ ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္မ်ားသည္ ဘုရားခန္းမ်ား သို႔မဟုတ္ အျခားအေလးျပဳရာေနရာမ်ား၌ ကိန္းဝပ္ပါက အ႐ိုအေသျပဳခံရသည့္ေနရာ ျဖစ္သြားၿပီး ယင္းသည္ ၾကည္ညိဳသူတစ္ေယာက္အဖို႔ အသက္ရွိစဥ္က ကိုယ္တိုင္လည္း သဗၺညဳတဉာဏ္ကို ရရွိခဲ့သည္သာမက
အျခားပုဂၢဳိလ္မ်ားအားလည္း အသိဉာဏ္ပြင့္လန္းေအာင္ ကူညီခဲ့ေသာ ဆရာအရွင္(ဗုဒၶျမတ္စြာ)အား ပိုမိုနီးကပ္စြာ သိျမင္ ခံစားႏိုင္မည္ျဖစ္သည္ဟု ဝီးလစ္စ္က ဆိုသည္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၌ လူဦးေရ ၂၇၈ သန္း(၂ဝဝ၁)ရွိၿပီး အြန္လိုင္းသတင္းတစ္ခု၌ေဖာ္ျပသည့္ ၂ဝဝဝ-ျပည့္ႏွစ္ ဇယားအရ ခရစ္ယန္ ၇၈-ရာႏႈန္း၊ ဘာသာမဲ့ ၁၃-ရာႏႈန္း၊ ဖန္ဆင္းရွင္မဲ့ ၂-ရာ ႏႈန္း၊ ဂ်ဴး ၁-ရာႏႈန္း၊ ဗုဒၶဘာသာ ဝ.၅-ရာႏႈန္း၊ မူဆလင္ ဝ.၅-ရာႏႈန္း ရွိသည္။ ဖန္ဆင္းရွင္မဲ့(ဖန္းဆင္းရွင္ကိုမယံုသူ) ၂-ရာႏႈန္းအနက္ သုံး ပုံႏွစ္ပုံေလာက္မွာ ဗုဒၶတရားကိုလိုက္နာသူ သို႔မဟုတ္ ယုံ ၾကည္ စိတ္ဝင္စားသူမ်ား ျဖစ္မည္ဟု ထင္ပါသည္။
ယခုႏွစ္ (ခရစ္ ၂ဝဝ၃)၊ ဇြန္လတုန္းကလည္း ေတာင္ အေမရိကတိုက္ အေနာက္စြန္းရွိ ခ်ီလီႏိုင္ငံသို႔ ဗုဒၶဓာတ္ ေတာ္မ်ား ၾကြေရာက္ခဲ့သည္။ ခ်ီလီႏိုင္ငံတြင္ ႐ုိမန္ကက္ သိုလစ္ ၈၉-ရာႏႈန္း၊ ပ႐ိုတက္စတင့္ ၁၁-ရာႏႈန္း ရွိသည္။ ခ်ီလီႏိုင္ငံသားတို႔ ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ခံစား ခ်က္ကို ႐ုိက္တာသတင္းတစ္ပုဒ္ (ဇြန္လ ၂၈၊ ၂ဝဝ၃) ၌ ေအာက္ပါအတုိင္း ဖတ္ရသည္-
ကမၻာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးခရီးစဥ္၏ တစ္စိတ္တစ္ေဒသ အျဖစ္ ကက္သုိလစ္ ခရစ္ယန္ဘာသာဝင္ အမ်ားစုေနထိုင္ရာ ခ်ီလီႏိုင္ငံသို႔ ပင့္ေဆာင္လာခဲ့သည့္ ဗုဒၶ၏ဓာတ္ေတာ္မ်ား ကိုဖူးေျမာ္ရန္ ခ်ီလီႏိုင္ငံသား ရာေပါင္းမ်ားစြာတို႔ တန္းစီ လ်က္ရွိၾကသည္။ ရဲႏွင့္လံုျခံဳေရးဝန္ထမ္းမ်ား လိုက္ပါေစာင့္ ၾကပ္လ်က္ ဗုဒၶဘာသာရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ ေရႊၾကဳတ္ ေတာ္ႀကီးတြင္ ထည့္သြင္းအပူေဇာ္ခံထားေသာ သက္တမ္း ႏွစ္ ၂၅ဝဝ ေက်ာ္ခန္႔ရွိၿပီျဖစ္သည့္ ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ခ်ီလီႏိုင္ငံ၊ ဆန္တီယာဂိုျမိဳ႕ေတာ္ ယဥ္ေက်းမႈျပတိုက္ႀကီး အတြင္းရွိ ခမ္းနားစြာ တန္ဆာဆင္ထားသည့္ စင္ျမင့္ေပၚ သို႔ ပင့္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ တရား ဓမၼမ်ား႐ြတ္ဆိုၿပီး အေမႊးနံ႔သာမ်ား ပက္ဖ်န္းၾကသည္။
ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားသည္ ခ်ီလီတြင္လူနည္းစု ျဖစ္ေသာ္ လည္း ဤဖန္ေပါင္းေခ်ာင္အတြင္းမွ ေ႐ႊခြက္ငယ္အျပည့္ရွိ ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္မ်ားကို အုန္းအုန္း ကြၽက္ကြၽက္ လာေရာက္ ဖူး ေျမာ္ၾကသည္မွာ အံအားသင့္စရာေကာင္းေၾကာင္း ရိုက္ တာသတင္းေထာက္က ေရးသားသည္။
''ဒါဟာ ဘဝတစ္သက္တာမွာ ရေတာင့္ရခဲ အခြင့္ အေရးပဲ။ ကက္သိုလစ္ ခရစ္ယန္ဘာသာဝင္မ်ား ေဂ်႐ူး ဆလမ္းၿမိဳ႕သို႔ သြားၾကသလိုေပါ့''ဟု ခ်ီလီလူမ်ဳိး ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး အရွင္လူးဝစ္ဖေလာရက္စ္ (Luis Flores)က သတင္းေထာက္အား ေျပာၾကားသည္။
အဆိုပါ ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ျမန္မာ၊ သီရိလကၤာ ႏွင့္ ယိုးဒယားႏိုင္ငံတို႔က ၁၉၉၉-ခုႏွစ္တြင္ ကုလသမဂၢသို႔ လွဴဒါန္းခဲ့သည္။ ယင္းႏွစ္တြင္ ကုလသမဂၢက ဗုဒၶဘာသာ ကို ကမၻာ့ဘာသာႀကီးတစ္ခုအျဖစ္ တရားဝင္အသိအမွတ္ျပဳ ေပးခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကဆုန္လျပည့္ဗုဒၶေန႔လည္း တရားဝင္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢ၏ ႐ုံးပိတ္ရက္ျဖစ္သြားသည္။
သမိုင္းတြင္ ထင္ရွားခဲ့သည့္ ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္ သို႔မဟုတ္ သိဒၶတၴ ေဂါတမဗုဒၶကို ယခုအေခၚ နီေပါႏိုင္ငံတြင္ မင္းမ်ဳိးမင္းႏြယ္မွ ဘီစီ ၅၆၃ (ေထရဝါဒႏိုင္ငံတို႔အလို ဘီစီ ၆၂၃)တြင္ ဖြားျမင္ခဲ့သည္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားက ဗုဒၶ
သည္ အသက္ ၃၅-ႏွစ္တြင္ ေဗာဓိÓဏ္ကိုရရွိခဲ့ၿပီး ဘဝတစ္ေလွ်ာက္လုံး တရားဓမၼမ်ား ေဟာၾကားလ်က္ သက္ ေတာ္ ၈ဝ-တြင္ ပရိနိဗၺာန္စံလြန္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။
တင္းၾကပ္သည့္ အေစာင့္အၾကပ္မ်ားျဖင့္ ၁၅-ႏိုင္ငံမွ် ေဒသစရီ ၾကြခ်ီခဲ့ၿပီးျဖစ္သည့္ ဓာတ္ေတာ္မ်ားသည္ ေနာက္ ႏွစ္ (၂ဝဝ၄-ႏွစ္) ေမလမွစတင္၍ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၊ နယူး ေယာက္ၿမိဳ႕ရွိ ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္၌ အၿမဲတမ္း ကိန္းဝပ္ စံပယ္မည္ျဖစ္သည္။
တိဗက္လူမ်ဳိး ေရာဂါကုသသူ လားမားဘုန္းႀကီး ဂန္ခ်င္ ရင္ပိုခ်ီ (Gangchen Rinpoche)က ဤဓာတ္ေတာ္မ်ား ကို တိဗက္ရွိမိမိေက်ာင္းသို႔ ေရရရွိေရးအတြက္ ကူညီေပး ခဲ့သည့္ အင္ဂ်င္နီယာအုပ္စုတစ္စုအပါအဝင္ မိမိမိတ္ေဆြ မ်ား၏ေစတနာကို တ႔ုံျပန္ရန္ ခ်ီလီႏုိင္ငံသို႔ ပင့္ေဆာင္ခဲ့ ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။
'ဗုဒၶ၏ဓာတ္ေတာ္မ်ား ခ်ီလီသို႔ၾ<ြကေရာက္ျခင္းမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား အတြက္သာမဟုတ္ဘဲ အားလုံးအတြက္ ဖြင့္ ထားေၾကာင္း၊ အေၾကာင္းမူ ဗုဒၶကိုယ္တုိင္က လူသား အား လုံးကို ပြင့္လင္းစြာ ဖိတ္ေခၚခဲ့ေၾကာင္း၊ ဓာတ္ေတာ္မ်ား သည္ အၾကမ္းမဖက္မႈကို တည္ေဆာက္ရန္ အေထာက္ အပ့ံျပဳလိမ့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း' အဆိုပါ လားမားဘုန္းေတာ္ ႀကီးက ႐ိုက္တာသို႔ မိန္႔ၾကားသည္။
ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ဖူးေျမာ္ရန္ စင္ျမင့္ေပၚသို႔ ပထမဆုံး ေရာက္လာသူမ်ားမွာ ရဲအရာရွိမ်ားျဖစ္ၿပီး ယင္းေနာက္ လုံၿခဳံေရးအဖြဲ႕ဝင္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားကမူ ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္မ်ား ယခုအပတ္ ဆန္တီယာဂိုၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ ေရာက္ရွိခ်ိန္မွစ၍ အံ့ဖြယ္ ျဖစ္ရပ္မ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ေၾကာင္း ေျပာဆိုၾကသည္။
'ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္မ်ား ၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ေရာက္ရွိသည့္ တိုေတာင္းသည့္ အခ်ိန္ကာလအတြင္း ဗုဒၶအေၾကာင္း မသိဖူး ၾကသည့္ပုဂၢဳိလ္မ်ားတြင္ လုံးဝေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ေတြ႕ရ ေၾကာင္း၊ ဥပမာအားျဖင့္ ကြၽႏု္ပ္တို႔ကို ကူညီေစာင့္ေရွာက္သည့္ လုံၿခဳံေရးတာဝန္ခံမ်ားႏွင့္ ကြၽႏု္ပ္တို႔တည္းခိုေနသည့္ ဟိုတယ္မွ ဝန္ထမ္းမ်ား၏ တုံ႔ျပန္မႈမွာလည္း အံ့ၾသစရာပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း' ျပပြဲျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ စီစဥ္သူ ေဟဒီဒက္ဝစ္ လာ (Heidy Dettwiler)က ႐ိုက္တာသို႔ ေျပာၾကားသည္။
ခ်ီလီႏိုင္ငံ၊ ဆန္တီယာဂိုၿမိဳ႕၌ ျပသခဲ့သည့္ ဓာတ္ေတာ္
မ်ားကိုပင္ အာဖရိကိုက္ အေရွ႕ဖ်ားရွိ ကင္ညာႏိုင္ငံသို႔ ပင့္ ေဆာင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒးလီးေနးရွင္းသတင္းစာ (ဇူလိုင္၃၁၊ ၂ဝဝ၃)၌ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။ ကင္ညာႏိုင္ငံ၌ ပ႐ုိတက္ စတင့္ ၃၈-ရာႏႈန္း၊ ကက္သိုလစ္ ၂၈-ရာႏႈန္းႏွင့္ မူဆလင္ ၇-ရာႏႈန္းေနထိုင္သည္။ ယင္းသတင္းစာ ေဖာ္ျပခ်က္မွာ ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္သည္။
ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္မ်ား ထည့္ထားသည့္ ဓာတ္ေတာ္ၾကဳတ္ ကို ေရွ႕တစ္ပတ္တြင္ ကင္ညာႏိုင္ငံ၊ ႏိုင္႐ိုဘီၿမိဳ႕၌ ျပသမည္ ျဖစ္သည္။
ယင္းဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ႏိုင္႐ူဘီၿမိဳ႕ လိုေရ႐ႈိရိန္႔ဂ်္ လမ္းရွိ ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာေက်ာင္းတစ္ခု၌ ဗုဒၶေမြးေန႔၊ သဗၺညဳတဉာဏ္ကိုရသည့္ေန႔ႏွင့္ ပရိနိဗၺာန္စံသည့္ေန႔ကို အထိမ္းအမွတ္ျပဳသည့္ ဝိဆက္ေဒးကာလအတြင္း ခင္းက်င္းျပသ ထားမည္ျဖစ္သည္။ ယင္းအခမ္းအနားမွာ အာဖရိကတုိက္တြင္ ပထမဆုံးအႀကိမ္ျဖစ္သည္။
ယင္းအခမ္းအနားသည္ ၁၉၉၉-ခုႏွစ္က ကုလသမဂၢတြင္ ကမၻာ့ အေရးပါသည့္ေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးခဲ့ေသာ ဝိဆက္ေဒးကို အသိအမွတ္ျပဳသည့္ အထိမ္းအမွတ္လည္း ျဖစ္သည္။ ၇၉-ႀကိမ္ေျမာက္ ကမၻာကုလသမဂၢအေထြေထြ ညီလာခံ၌ ဝိဆက္ေဒးကို ကုလသမဂၢဌာနခ်ဳပ္ႏွင့္ ၄င္း၏ အျခား႐ုံးမ်ား၌ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာက လက္ခံအသိအမွတ္ ျပဳသည့္ေန႔ရက္အျဖစ္ ဆုံးျဖတ္အတည္ျပဳ ျပ႒န္းခဲ့သည္။
ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ထည့္္သြင္းထိန္းသိမ္းထားသည့္ ဓာတ္ေတာ္ၾကဳတ္ကို ေစာင့္ေရွာင့္သူ ဥပသကာ ဆီအန္ဆာ ေအခန္႔သည္ ၂ဝဝ၁-ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ကတည္းက ကမၻာ တစ္လႊားသို႔ ခရီးလွည့္လည္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ၄င္း၏ခရီး စဥ္မွာ ၂ဝဝ၄-ခုႏွစ္၊ ဝိဆက္ေဒးတြင္ ကမၻာ့ကုလသမဂၢဌာန ခ်ဳပ္၌ ၿပီးဆုံးမည္ျဖစ္ၿပီး ယင္းဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ယင္း ဌာနခ်ဳပ္တြင္ အၿမဲတမ္း ထိန္းသိမ္းထားမည္ျဖစ္သည္။
ႏိုင္႐ူဘီၿမိဳ႕၌ သီတင္းသုံးေနထိုင္သူ ေထရဝါဒရဟန္းေတာ္ အရွင္အရိယဝံသ အဆိုအရ ဗုဒၶဓာတ္ေတာ္မ်ားႏွင့္ အတူ မစၥတာဆာေအခန္႔ ေရာက္ရွိလာျခင္းမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားအဖို႔ ဘဝတစ္သက္တာတြင္ တစ္ႀကိမ္သာ ဗုဒၶ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို နီးကပ္စြာဖူးေျမာ္ခြင့္ရသည့္ အခြင့္အ လမ္းျဖစ္သျဖင့္ အလြန္အေရးပါသည့္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ျဖစ္ရပ္တစ္ခု ျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။
ထိုင္း၊ သီရိလကၤာႏွင့္ နီေပါလို ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံမ်ား၌ လူအမ်ားသည္ ဓာတ္ေတာ္မ်ားကို ဖူးေျမာ္ရန္ ေန႔ေပါင္းမ်ားစြာ တန္းစီရ ေၾကာင္း၊ ဓာတ္ေတာ္မ်ားမွာ ဗုဒၶဝါဒ၌ အထူးေဟာၾကားခ်က္တစ္ရပ္ ျဖစ္ေၾကာင္း အရွင္အရိယဝံသကဆိုသည္။
ဒီဃနိကာယ္ မဟာပရိနိဗၺာနသုတ္ေတာ္နိဂုံး၌ ဗုဒၶ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္မ်ား၏ ဂုဏ္ရည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေရွး ေခတ္သီဟုိဠ္မေထရ္ႀကီးမ်ားက ေအာက္ပါအတိုင္း မွတ္ ခ်က္ျပဳခဲ့ၾကသည္ -
'ထုိုသရီရဓာတ္ေတာ္၏ တန္ခိုးေၾကာင့္ပင္လွ်င္ ဤမဟာပထဝီေျမျပင္သည္ ျမတ္ေသာဓာတ္ေတာ္ပူေဇာ္ပြဲ တို႔ျဖင့္ တန္ဆာဆင္ထားသကဲ့သို႔ တင့္တယ္ေပ၏။ ဤ သို႔လွ်င္ ျမတ္စြာဘုရား၏ ဤသရီရဓာတ္ေတာ္ကို ျမတ္ ထက္ျမတ္ျဖစ္ေသာ နတ္လူတို႔သည္ ေကာင္းစြာအ႐ို အေသျပဳၾကကုန္၏။
(အၾကင္)သရီရဓာတ္ေတာ္ကို နတ္မင္း နဂါးမင္း လူမင္းတို႔သည္ ပူေဇာ္ၾကေလၿပီ၊ ထုိအတူပင္ မင္းထက္ မင္းျမတ္တို႔သည္လည္း ပူေဇာ္ၾကေလၿပီ၊ ထို(သရီရ ဓာတ္ေတာ္)ကို ရရွိလတ္ေသာ္ လက္အုပ္ခ်ီမိုး ရွိခိုးၾက ကုန္ေလာ့၊ ျမတ္စြာဘုရားဟူသည္ ကမၻာအရာတို႔ျဖင့္ ေသာ္လည္း စင္စစ္ ေတြ႔ရခဲ၏'
(ဒီ-ျမန္ ၂၊ ၁၆ဝ)။
သက္တမ္းတိုသည့္ ဗုဒၶဘုရားရွင္တို႔ ပရိနိဗၺာန္ျပဳၿပီးေနာက္ ဓာတ္ေတာ္ ေမြေတာ္မ်ား က်န္ရစ္႐ိုးထုံးစံျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္မ်ားမွာ ျမတ္ဗုဒၶကိုယ္တုိင္ ထားပစ္ခဲ့သည့္ ဗုဒၶကိုယ္စား အ႐ိုအေသျပဳရ မည့္အရာျဖစ္သည္။ 'အသက္ထင္ရွား ျမတ္ဘုရား၌ ျဖစ္ ေစ၊ ပရိနိဗၺာန္စံ ဘုရားရွင္၌ျဖစ္ေစ၊ စိတ္ထားညီမွ်ေသာ္ အက်ဳိးေပးတူ၏။ စိတ္ထားေကာင္းျခင္းေၾကာင့္ သတၱဝါတို႔ ဘဝေကာင္းသို႔ ေရာက္ၾကရသည္'။
ဓာေတာ္ေမြေတာ္မ်ားကို ဖူးေတြ႔လိုက္ရသည့္ခဏ၌ စိတ္အစဥ္သည္ ၾကည္ႏူးဆြတ္ပ်ံ႕၍ သြားႏိုင္မည္ဆိုလွ်င္ ယင္းၾကည္လင္သည့္ စိတ္ထားသည္ မည္သည့္ဘာသာကို ကိုးကြယ္သူအားမဆို တစ္ကိုယ္ေရၿငိမ္းခ်မ္းမႈ ေပးပါလိမ့္ မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဓာတ္ေတာ္ေမြေတာ္မ်ား ကမၻာအရပ္ရပ္ သို႔ ၾကြခ်ီျခင္းမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းသည့္ လူ႔ေဘာင္တစ္ရပ္၏ သေကၤတ ျဖစ္လာမည္ဟု ယုံၾကည္မိပါသတည္း။
Sources:
1. Reuters, June, 28, 2003.
2. Daily Nation, July, 31 2003.
3. The Washington Post, Oct, 25,2003
------------------------
Ashin Kelasa, U.S.A.
အရွင္ေကလာသ
