ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ (၁)
အမွားအမွန္ကုိ ေ၀ဖန္ခဲြျခား သိျမင္ရန္ ဆုိသည္မွာလည္း ေမြးရာပါ ပဋိသေႏၶ ပညာပါရွိမႈႏွင့္ ေလ့လာဆည္းပူး အပ္ေသာ ပ၀တၱိပညာ ရွိမႈလုိအပ္ပါသည္။ ပညာအရာ ဧတဒဂ္ရ အရွင္ သာရိပုတၱရာ အေလာင္း ဥပတိႆ ကဲ့သုိ႔ အထြတ္အထိပ္ ပဋိသေႏၶ ပညာအခံရွိၿပီး ပစၦိမ ဘ၀ိက (ေနာက္ဆံုးဘ၀ရွိသူ၊ ဘ၀ဇာတ္ ျပတ္စဲမည့္သူ) ဥာဏ္ပညာ ႀကီးမားသူည္ပင္ မိ႐ုိးဖလာ ေမြးရာပါ ကုိးကြယ္မႈအရ သိဥၥည္း ဆရာႀကီး၏ အယူ၀ါဒ အမွားေနာက္သုိ႔ လုိက္ပါမိေသးရကား အစဲြအလန္းကုိ လြယ္လြယ္ကူကူျဖင့္ စြန္႔လႊတ္႐ုိး ထံုးစံမရွိ ဆုိေသာ အခ်က္ကုိ အထူး သတိမူအပ္ပါသည္။
ေမြးရာပါ ပဋိသေႏၶပညာ ကုိယ္ပုိင္ဥာဏ္ရွိသူ၊ အစဥ္မျပတ္ အသိပညာ ရွာမွီးေနသူ၊ ဘာသာေရး ေလ့လာလုိုက္စားသူ အခ်ိဳ႕သာ မိမိ ေလ့လာ ရွာေဖြ ေတြ႕ရွိမႈအေပၚ အေျခခံ၍ အမွားအမွန္ကုိ ေ၀ဖန္ ဆန္းစစ္ၿပီး မိမိယူထားေသာ ဘာသာအယူ၀ါဒ အမွားကုိ စြန္႔လႊတ္ကာ ဘာသာအယူ၀ါဒ အမွန္ကုိ လက္ခံ ေျပာင္းလဲက်င့္သံုး တတ္ပါသည္။ စား၀တ္ေနေရး ေၾကာင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေဒသ အေျခအေနႏွင့္ လူမႈေရး သိမ္းသြင္းမႈ အရ မလြန္ဆန္ ႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေဘးအႏၱရာယ္ေၾကာင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း လက္ရွိ ခံယူရရွိထားေသာ ဘာသာအယူ၀ါဒ၌ ရပ္တည္ေနၾကသူမ်ား၊ အျခားဘာသာ အယူ၀ါဒသုိ႔ ကူးေျပာင္း သြားၾကသူမ်ားလည္း မျဖစ္မေန ရွိတတ္ၾကပါသည္။
စာေရးသူ (ပထမေက်ာ္ ဦးစံသင္းလႈိင္) အေနျဖင့္ မည္သည့္ဘာသာကုိမွ် မွားသည္ မွန္သည္ ေ၀ဖန္ ေျပာဆုိျခင္း မျပဳလုိပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လက္ရွိ က်င့္သံုးေနေသာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္စြာ ကုိးကြယ္ႏုိင္မႈ မူ၀ါဒအရ ေျပာလည္း မေျပာအပ္ပါ။ လူသားတုိ႔ကုိ ယဥ္ေက်းသိမ့္ေမြ႕ ေစေသာ သြန္သင္ ဆံုးမခ်က္မ်ား ဘာသာတုိင္းတြင္ ရွိသည္ ဆုိေသာ အခ်က္ကုိကား ပညာရွင္မ်ား လက္ခံ ထားၾကပါသည္။ စာေရးသူ (ပထမေက်ာ္ ဦးစံသင္းလႈိင္) ေျပာဆုိသည္ကား ဗုဒၶဘာသာ၀င္ တစ္ဦးသည္ မိမိခံယူထားသည့္ ဘာသာတရား၏ အဆံုးအမ အႏွစ္သာရကုိ သိရွိ လုိက္နာဖုိ႔ လုိအပ္သည္ ဆုိေသာ အခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ သူမ်ားေယာင္လုိ႔ ေယာင္ အေမာင္ ေတာင္မွန္း ေျမာက္မွန္း မသိ မျဖစ္သင့္ေၾကာင္း အထူး သတိေပးလို ပါသည္။ မိမိခံယူထားေသာ ဘာသာအယူ၀ါဒ အေပၚ ခုိင္မာစြာရပ္တည္ၿပီး ဘာသာေရး အသိအျမင္ အစဥ္ရွင္သန္ ႏုိးၾကား တုိးတက္ေနေအာင္ ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္ကာ မိမိဘာသာကုိ ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ႏုိင္သူ၊ အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာကုိ ခ်စ္စိတ္ရွိသူ ျဖစ္သင့္ပါသည္။
ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ
ဗုဒၶဘာသာဟု ဆုိေသာ္လည္း ဘာသာ၀င္ အေတာ္မ်ားမ်ားသည္ ဗုဒၶတရားေတာ္၏ အဆံုးအမ အဓိက ပဓာန အႏွစ္သာရတုိ႔ မသိရွိ ၾကပါ။ သိရွိေအာင္ ေလ့လာရေကာင္းမွန္း ပင္ မသိၾကပါ ေလာက၌ အမွားသည္ ႐ႈေထာင့္အမ်ိဳးမ်ိဳးအရ မ်ားစြာရွိပါသည္။ ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ဘာသာေရး စသည္ျဖင့္ မ်ားစြာ ရွိႏိုင္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ အမွားသည္ အေၾကာင္းအရာ အလုိက္ ရက္လ ႏွစ္ကာလ တစ္ဘ၀ စသည္ျဖင့္ ဆုိးက်ိဳးကို ေပးတတ္သည့္ သေဘာရွိေသာ္လည္း ဘာသာေရးအမွားကား သံသရာ တစ္ေလွ်ာက္ တစ္ေကာက္ေကာက္ လုိက္၍ မဆံုးႏိုင္ေအာင္၊ ကာလသတ္၍ မရေလာက္ေအာင္ ဆုိးက်ဳိးေပးတတ္သည့္ သေဘာရွိပါသည္။
ဗုဒၶဘာသာသည္ ေထရ၀ါဒ၊ မဟာယာန ဟူ၍ ႏွစ္မ်ဳိးရွိရာ ယေန႔ ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႔ လက္ခံက်င့္သံုးေနေသာ ဗုဒၶဘာသာ သည္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ပါသည္။ မိမိတုိ႔ လက္ထက္မွ ဘုိးဘြားအစဥ္အဆက္ ယံၾကည္ လက္ခံ ကုိးကြယ္လာေသာ ဗုဒၶဘာသာကုိ ဆုိလုိျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ သဂၤါယနာ (၆)တန္အနက္ ေနာက္ဆံုး ဆ႒သဂၤါယနာ တင္ပဲြႀကီးကုိ ေကာဇာႏွစ္ ၁၃၁၆ ခုႏွစ္၊ ကဆုန္လျပည့္ေက်ာ္ မွစ၍ ေကာဇာႏွစ္ ၁၃၁၈ ခုႏွစ္၊ ကဆုန္လျပည့္ေန႔အထိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ သီရိမဂၤလာ ကမၻာေအး ကုန္းေျမတြင္ ျမန္မာ၊ ထုိင္း၊ ကေမၻာဒီးယား၊ လာအုိ၊ သီရိလကၤာ ဟူေသာ ေထရ၀ါဒ (၅)ႏုိင္ငံ ပူးေပါင္း ညီညြတ္မႈျဖင့္ ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾက ပါသည္။
ထုိဆ႒မသဂၤါယနာ ပဲြႀကီးက အညီအညြတ္ သေဘာတူ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ ပိဋကတ္ က်မ္းစာမ်ားအရ လက္ခံက်င့္သံုးေသာ ဘာသာသည္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ပါသည္။ ထုိ႔ထက္ က်ယ္ျပန္႔စြာ ဆုိရေသာ ပထမသဂၤါယနာ တြင္ အရွင္မဟာကႆပ အစရွိေသာ ေထရ္အရွင္မ်ားမွ ဆ႒သဂၤါယနာတြင္ အရွင္ ေရ၀တ (ေညာင္ရမ္းဆရာေတာ္) အစရွိေသာ ေထရ္ရွင္ အဆက္ဆက္ တုိ႔ မပ်က္ ထာ၀ရလက္ဆင့္ကမ္း လာၾက၍ လက္ခံ က်င့္သံုးလ်က္ရွိေသာ ဘာသာသည္ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ ျဖစ္ပါသည္။ ယေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ပရိယတၱိ စာသင္တုိက္ႀကီးမ်ား၊ ပဋိပတၱိ ရိပ္သာႀကီးမ်ား ေရွ႕တန္းမွေန၍ တရားဓမၼမ်ား ပုိ႔ခ် သင္ယူျခင္း၊ ေဟာေျပာ ျပသျခင္း၊ က်င့္ႀကံအားထုတ္ျခင္း တုိ႔သည္ ထုိမေထရ္ အဆက္ဆက္တုိ႔ လက္ခံ က်င့္သံုးလာေသာ မူအတုိင္း ေဆာင္ရြက္ေနျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ဗုဒၶဘာသာ အမည္ခံ၍ ထုိမူႏွင့္ ကိုက္ညီမႈမရွိေသာ ထုိမူမွ ေသြဖီေသာ ေဆာင္ရြက္မႈ မွန္သမွ်ကုိ သံဃာ့အဖဲြ႕အစည္း အဆင့္ဆင့္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေတာ္က လက္မခံပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္လည္း ၁၉၈၀ ျပည့္ႏွစ္ သံဃာ့အဖဲြ႕အစည္း အဆင့္ဆင့္ စတင္ေပၚေပါက္ လာခဲ့သည့္ ကာလ၀န္းက်င္က ေက်ာက္သေဘၤာ၀ါဒ၊ ေက်ာက္ပံု၀ါဒ၊ သမၼာဒိ႒ိ သုေသန၀ါဒ၊ ရွင္ဥကၠ႒ ၏ လူေသလူျဖစ္ ၀ါဒ စေသာ ေထရ၀ါဒႏွင့္ ကိုက္ညီမႈ မရွိသည့္ ေထရ၀ါဒမွ ေသြဖီေသာ ၀ါဒမ်ားကုိ အဓမၼ၀ါဒမ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္ၿပီး သုတ္သင္ ရွင္းလင္း ႏွိပ္ကြပ္ခဲ့ၾက ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
မမွားသင့္ေသာ အမွားမ်ား
ေမာဟ မကင္းသူတုိင္း မွားေလ့ရွိေသာ အမွားမ်ားတြင္ ဘာသာေရးအမွားသည္ မွားယြင္းသူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္၊ တစ္ခဏကာလသာ ဆုိးက်ိဳးေပးသည္ မဟုတ္ဘဲ ထုိဘာသာႏွင့္ သက္ဆုိင္သူတုိင္း ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လံုး ဆုိးက်ိဳးေပးတတ္ၿပီး ထုိဘာသာမ်ားကုိ ညစ္ႏြမ္းေအာင္၊ ပ်က္စီးေအာင္၊ ကြယ္ေပ်ာက္ေအာင္ ျပဳရာလည္း ေရာက္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕ေသာ အမွားသည္ အလြန္အေရး မႀကီးလွဟု ဆုိႏုိင္ေသာ္လည္း အခ်ိဳ႕မွာမူကား အလြန္အေရးႀကီး သျဖင့္ မမွားသင့္ေသာ အမွားဟု ဆုိရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထုိမမွားသင့္ေသာ အမွားအခ်ိဳ႕ကုိ ထုတ္ႏုတ္ေဖာ္ျပရလွ်င္ -
- ဗုဒၶါဘိေသက ဘုရားအေနကဇာ တင္ျခင္းကုိ ဘုရား အသက္သြင္းသည္ဟု ဆုိျခင္း။
- ေက်ာက္ဆင္းတုကုိ အိမ္မွာ ကုိးကြယ္လွ်င္ ထိခိုက္သည္ဟု ဆုိျခင္း။
- ေဟတုပစၥေယာ - အကုသုိလ္ကင္း၍ ကုသုိလ္ႏွင့္ ယွဥ္တဲြရပါေစသား၊ အာရမၼဏ ပစၥေယာ - မ်က္စိႏွင့္ နားသည္ နိဗၺာန္သုိ႔ မ်က္ေမွာက္ျပဳ ရပါေစသား၊ အဓိပတိ ပစၥေယာ - ရုပ္နာမ္ ႏွစ္ပါးကုိ ေစာင့္ေရွာက္ ထိန္းသိမ္း ႏုိင္ရပါေစသား စသည္ျဖင့္ ပ႒ာန္း (၂၄)ပစၥည္း အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆုိျခင္း။
- လူေသလွ်င္ အိမ္မွာ (၇)ရက္ ေနသည္ဟု ယူဆ ေျပာဆုိ သပိတ္သြတ္ျခင္း ။
( ဓမၼ၀ီရဂ်ာနယ္၊ အတဲြ(၁၃)၊ အမွတ္(၅)၊ ပထမေက်ာ္ ဦးစံသင္းလႈိင္ ၏ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာစစ္စစ္၊
( ဆက္လက္ေရးသား ေဖာ္ျပပါမည္။ )
