အခ်စ္ဟူသည္မွာ
´´ သစ္ပင္မွာအျမစ္၊ လူမွာအခ်စ္´´တဲ့ သစ္ပင္တစ္ပင္ဟာ အျမစ္ရွိမွ ရွင္သန္လို႕ရသလို လူဆိုတာလည္း အခ်စ္ရွိမွ အသက္ရွင္လို႕ရတယ္။ အခ်စ္ဆိုတဲ့ စာလံုးဟာ ´အ နဲ႕ ခ်စ္´ ႏွစ္လံုးတည္းျဖစ္ေပမယ့္ အင္မတန္ပဲ နက္နဲက်ယ္ျပန္႕ပါတယ္။
ေလာကရဲ႕၀ိညာဥ္ဟာ အခ်စ္ပဲ။ အခ်စ္ရွိလို႕ ေလာကဆိုတာ ရွိေနတာ။ အခ်စ္မရွိရင္ ေလာကရယ္လို႕ကို မရွိေတာ့ဘူး။
ေလာကထဲက အခ်စ္ကို ဆြဲႏႈတ္လိုက္ရင္ ေလာကဆိုတာေပ်ာက္သြားၿပီ၊ ေလာကေပ်ာက္သြားရင္ ေလာကုတၱရာေရာက္ေတာ့တာပဲ။
လူတိုင္းဟာ သူ႕အရြယ္နဲ႕သူ၊ သူ႕ပမာဏနဲ႕သူ အခ်စ္ကို စိတ္၀င္စားၾကတာခ်ည္းပဲ။ ေမြးကင္းစ ကေလးေလး မိခင္ႏို႕ရည္ကိုခ်စ္တယ္၊ သို႕မဟုတ္ ႏို႕ဘူးကို ခ်စ္တယ္၊ ပိုက္ေထြးယုယမႈကို ခ်စ္တယ္။
စားတတ္၊ ေသာက္တတ္လာေတာ့ အစားအေသာက္ကိုခ်စ္တယ္။ ကစားတက္လာေတာ့ ကစားစရာအရုပ္ေလးေတြကိုခ်စ္တယ္။ ကစားေဖာ္ကစားဖက္ေတြကိုခ်စ္တယ္။
ေက်ာင္းစေနေတာ့ ေက်ာင္းေနဖက္သူငယ္ခ်င္းအေပါင္းအေဖာ္ေတြကိုခ်စ္တယ္။ စာအုပ္ေလးေတြ ခဲတံေလးေတြ၊ ကြန္ပါဘူးေလးေတြ၊ ေဘာလ္ပင္ေလးေတြ၊ ေပတံေလးေတြ ခ်စ္တယ္။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္ေရာက္ေတာ့ အသြင္မတူသူေတြကို ခ်စ္တက္လာတယ္။ ဒီအခ်စ္ကေတာ့ အျပင္းျပဆံုး အပူေလာင္ဆံုးပဲ။
စာလိုခ်င္ေတာ့ စာကိုခ်စ္တယ္။ ဘြဲ႕ထူးဂုဏ္ထူးေတြလိုခ်င္ေတာ့ ဘြဲ႕ထူးဂုဏ္ထူးေတြကိုခ်စ္တယ္။ ေနာက္ဘ၀ထဲေရာက္ေတာ့ ပစၥည္းဥစၥာလာဘ္လာဘေတြ၊ ရာထူးဌာနႏၱရေတြ ခ်စ္ရျပန္တယ္။ အသက္ႀကီးလာေလ ေအာင္ျမင္မႈေတြရလာေလ၊ ပိုင္ဆိုင္မႈေတြ မ်ားလာေလ အခ်စ္ေတြကေတာ့ မကုန္ႏိုင္၊ မဆံုးႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ အခ်စ္ေရ ဘယ္မွာ ဆံုးမွာမွန္းကို မသိေတာ့ပါဘူး။ အခ်စ္က အဆံုးမသတ္ႏိုင္ေတာ့ အခ်စ္ဆံုးရယ္လို႕ကို မရွိေတာ့ပါဘူး။
ဂုဏ္ခ်စ္သူက ခ်စ္တယ္၊ လာဘ္ခ်စ္သူက ခ်စ္တယ္၊ ပကာသနထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားမႈကို ခ်စ္သူက ခ်စ္တယ္၊ အပ်ိဳႀကီးတစ္ကိုယ္တည္းဆိုတဲ့သူေတြလည္း အခ်စ္မရွိဘူးမထင္နဲ႕၊ တူေလး တူမေလးေတြကို တံုေနေအာင္ခ်စ္တာ၊ သို႕မဟုတ္ ေၾကာင္ေလး၊ ေခြးေလးေတြကို အလြန္ခ်စ္တာ၊ တကယ္တမ္းကလည္း အခ်စ္မရွိရင္ ဘ၀ဟာပ်င္းစရာႀကီးပဲ။ အခ်စ္ဆိုတာ တကယ္ေတာ့ ဘ၀ရဲ႕ေပ်ာ္ေတာ္ဆက္ပါ။ အခ်စ္ရွိမွပဲ ဘ၀က ေပ်ာ္စရာေကာင္းပါတယ္။
အခ်စ္က ေယ်ဘုယ်အားျဖင့္ တဏွာခ်စ္ နဲ႕ ေမတၱာခ်စ္ ႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္။ တဏွာခ်စ္က သာယာမႈ၊ ခံစားမႈနဲ႕ ေရာေထြးပူေလာင္တဲ့အခ်စ္၊ ေမတၱာခ်စ္က သန္႕ရွင္းစင္ၾကယ္ေအးျမတဲ့အခ်စ္။ တဏွာခ်စ္က ကိုယ္က်ိဳးပါတယ္။ ေမတၱာခ်စ္က သူက်ိဳးသက္သက္ပဲ။ မိဘေတြ သားသမီးကိုခ်စ္တယ္ဆိုတာ သားသမီးအတြက္သက္သက္ခ်ည္းပဲ။ သူတို႕အတြက္ဘာမွမပါဘူး။ ဒါေမတၱာခ်စ္ပဲ။ သူတစ္ပါးရဲ႕ အက်ိဳးကိုလိုလားတာ ေမတၱာလို႕ စာကဆိုတယ္။
တဏွာခ်စ္နဲ႕ ေမတၱာခ်စ္ဆိုတာ ေရာေတာ့ေရာေနတာပါပဲ၊။ သမီးရည္းစားခ်စ္၊ လင္မယားခ်စ္ဆိုတာ မူလကေတာ့ တဏွာခ်စ္ပဲ။ ေနာက္ေတာ့ ေမတၱာခ်စ္ေတြပါလာတာပါပဲ။
အသက္ရလာေလ၊ အသိညဏ္ရင့္လာေလ၊ ေမတၱာခ်စ္က ပိုအားေကာင္းလာေလပါပဲ။ အိမ္ေထာင္ေရးသာယာဖို႕၊ အိမ္ေထာင္ေရးခိုင္ၿမဲဖို႕ဆိုတာ ေမတၱာခ်စ္ကေတာ့ အဓိက လိုအပ္တယ္။
တစ္ဦးနဲ႕တစ္ဦးနားလည္မႈ၊ ခြင့္လႊတ္မႈ၊ သည္းခံမႈဆိုတာေတြဟာ ေမတၱာခ်စ္ကို အေျခခံတာပဲ။ တစ္ဦးေပၚတစ္ဦး ေကာင္းေစခ်င္တာ ခ်မ္းသာေစခ်င္တာ၊ ခ်မ္းသာေအာင္ေဆာင္ရြက္ေပးတာေတြဟာ ေမတၱာေတြပါပဲ။
မိဘ သားသမီး၊ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမခ်စ္ၾကတဲ့ေနရာမွာ ၅၂၈ လို႕ဆိုရေပမယ့္ တဏွာေပမကေတာ့ မကင္းၾကဘူး။ သံေယာဇဥ္စြဲ၊ တဏွာစြဲပါၾကေတာ့ တဏွာခ်စ္ ပါၾကတာပဲ။ ဒါကိုေတာ့ စာက ေဂဟႆိတ ေပမ လို႕ေခၚတယ္။
ငယ္ခ်စ္ကေတာ့ အႏွစ္တစ္ရာ မေမ့သာဆိုတာ သံေယာဇဥ္ခ်စ္ပဲ၊ သံေယာဇဥ္ဆိုတာ တဏွာခ်စ္ျဖစ္ေပမယ့္ ေမတၱာခ်စ္က အားသာတဲ့ သေဘာရွိတယ္။ ခ်စ္တာအျပစ္လားလို႕ ေမးၾကတယ္၊ ရဟႏၱာမျဖစ္မခ်င္း အခ်စ္ကေတာ့ရွိေနဦးမွာပဲ။ ဒီေတာ့ ခ်စ္တာ အျပစ္မဟုတ္ပါဘူး၊ မုန္းတာ ကသာ အျပစ္ပါ။ ခ်စ္ရင္ အျပစ္မျမင္လို႕ဆိုေတာ့ အားလံုးခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္ ၾကင္ၾကင္နာနာ ဆိုရင္ သိပ္ေကာင္းမွာပါပဲ။
အရွင္သံ၀ရာလကၤာရ (ဓမၼပိယ ဆရာေတာ္)
အေတြးသစ္ဂ်ာနယ္ (အတြဲ(၉)၊ အမွတ္(၄၃၈) မွ ႏွစ္သက္သည့္ စာပိုဒ္မ်ားကို ကူးယူ ေဖၚျပပါသည္။
