အေမွာင္ထဲ၀ယ္
ကုိယ့္အတြက္ ေရကန္အသင့္ ၾကာအသင့္ျဖစ္တဲ့ အရပ္ကုိ ရွာေဖြေနသူဟာ ကိုယ့္စြမ္းကုိယ္စ ေပ်ာက္ေနတဲ့အတြက္ ဘ၀ပါေပ်ာက္ၿပီး ေသေနမယ္။ ေရာက္ရာအရပ္မွာ ေရကန္တူးၿပီး ၾကာေပါက္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္မွသာ ကုိယ္စြမ္းကုိယ္စ ျပည့္၀တဲ့ အတြက္ ဘ၀ပါ ျပည့္၀ရွင္သန္မယ္။
ဓမၼေဘရီ အရွင္၀ီရိယ
တကယ္တမ္း ႀကိဳးစားရမွာက အေမွာင္ကုိခြင္း အလင္းျမင္ႏုိင္ဖုိ႔ပါ။ အေမွာင္ထဲမွာ ထပ္ၿပီး မမုိက္ၾကပါနဲ႔ ဆိုတဲ့ ဓမၼဒူတ အရွင္ေဆကိႏၵရဲ႕ ဆံုးမၾသ၀ါဒကုိ ၾကားေယာင္မိပါတယ္။
တစ္ခါတုန္းက ေတာင္ေ၀ွး တေဒါက္ေဒါက္နဲ႔စမ္းၿပီး ခရီးသြားေနတဲ့ မ်က္မျမင္ တစ္ေယာက္ရွိတယ္။ သူသြားဖူးတဲ့ လမ္းကုိ မွန္းဆစမ္း၀ါးၿပီး သြားေနရင္း ေန၀င္ခ်ိန္မွာ ရြာတစ္ရြာကုိ ေရာက္တယ္။ ခရီးဆက္သြားမယ့္ မ်က္မျမင္ႀကီးကုိ က႐ုဏာ သက္၀င္တဲ့ ရြာသားတစ္ဦးက ေန၀င္ၿပီျဖစ္လို႔ ေမွာင္မုိက္သြားၿပီ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း၊ ဒါ့ေၾကာင့္ မီးအိမ္ဆြဲသြားဖုိ႔ လိုအပ္ ေၾကာင္း အၾကံေပးတယ္။ ဒီအခါမွာ မ်က္မျမင္က… ငါက ကန္းေနတာပဲ၊ မီးအိမ္ဆြဲသြားေတာ့ေကာ ဘာထူးမွာလဲလို႔ ေျပာေတာ့ ရြာသားက… မီးအိမ္ကုိ ဆြဲၿပီး လာတာကုိ ျမင္ရရင္ ခင္ဗ်ားကုိ တျခားလူေတြ ၀င္မတုိက္ေအာင္ ေရွာင္သြား ႏုိင္တာေပါ့… လို႔ေျပာျပတယ္။ ဒါနဲ႔ မ်က္မျမင္က မီးအိမ္ကုိ ဆြဲသြားဖုိ႔ သေဘာတူလိုက္တယ္။ ရြာသားက မီးအိမ္တစ္လံုးကုိ မီးထြန္းၿပီး ေပးလိုက္တယ္။ မ်က္မျမင္က မီးအိမ္ကုိဆြဲၿပီး ခရီးဆက္ထြက္လာခဲ့တယ္။
မၾကာခင္ လူတစ္ေယာက္က သူ႔ကုိ ၀င္တုိက္မိတယ္။ ၀င္တုိက္တဲ့သူကုိ မ်က္မျမင္က… ေဟ့လူ ခင္ဗ်ား ကန္းေနသလား။ ဒီမွာ မီးအိမ္ဆြဲလာတာ မျမင္ဘူးလားလို႔ ေအာ္ေငါက္လိုက္တယ္။ အဲဒီအခါမွာ ၀င္တုိက္တဲ့လူက… ခင္ဗ်ား မီးအိမ္မွာ မီးၿငိမ္းေနတာ မသိဘူးလား လို႔ေျပာရင္း ဆက္ထြက္သြားတယ္။ လမ္းမွာ ေလတုိက္ေတာ့ မီးအိမ္က မီးၿငိမ္းသြားတာကုိ မ်က္မျမင္က မသိလိုက္ဘူး။ ဒီလိုနဲ႔ မ်က္မျမင္က ေၾသာ္… အေမွာင္ထဲမွာေတာ့ အကန္းေရာ၊ မကန္းတဲ့သူေရာဟာ အတူတူပါပဲလားလို႔ ညည္းညဴေျပာရင္း ေတာင္ေ၀ွးတေဒါက္ေဒါက္နဲ႔ ခရီးဆက္ထြက္သြားေလတယ္။
ဒီအေၾကာင္းေလးကုိ ဆရာနႏၵသိန္းဇံေရးတဲ့ ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္မွာ ဖတ္လိုက္ရေတာ့ တုိ႔ေတြလည္း အေမွာင္ထဲမွာ က်င္လည္ခဲ့ရတဲ့ ဘ၀ေတြ မေရမတြက္ႏုိင္ေအာင္ မ်ားခဲ့ဖူးၿပီလို႔ ေတြးမိလိုက္တယ္။ တကယ္ေတာ့ ေခတ္မွီနည္းပညာေတြ ဘယ္ေလာက္တတ္တတ္၊ အေတြးအေခၚေတြ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းေကာင္း၊ ပစၥည္း ဥစၥာေတြ ဘယ္ေလာက္ ၾကြယ္၀ပါေစ၊ သိရမယ့္ အမွန္တရားေတြကုိ အမွန္အတုိင္းမသိသမွ်ေတာ့ လူသတၱ၀ါေတြအားလံုး အကန္းေတြခ်ည္းပါပဲ။ အ၀ိဇၨာ အေမွာင္ထဲမွာေတာ့ အားလံုးဟာ မသိတာခ်င္း အတူတူပါပဲ။ မျမင္တာခ်င္း အတူတူပါပဲ။ အသြင္အျပင္အားျဖင့္ပဲ ကြဲျပား ၾကတာပါ။
အလင္းနဲ႔ အေမွာင္ ကြာျခားသလို ပညာရွိနဲ႔ ပညာမဲ့ သူတုိ႔လည္း ကြားျခားၾကပါတယ္။ ေလာကီပညာေတြမွာ မသိေသးတာေတြကုိ အကုန္သိေအာင္ ေလ့လာဆည္းပူးေနမယ္ဆုိရင္ ဘယ္ေတာ့မွ ဆံုးခန္းတုိင္မွာ မဟုတ္သလို ဒါေတြကုိ မသိလို႔လည္း ဘ၀သံသရာ ခရီးမွာ နစ္မြမ္းသြားမယ္လို႔ မုခ် မဆုိႏုိင္ပါဘူး။ တကယ့္သိရမယ့္ အမွန္တရားေတြကုိ မသိမွသာလွ်င္ သံသရာတေလွ်ာက္လံုး နစ္မြမ္းရပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ဆံုး ေသျခင္းတရားနဲ႔ ရင္ဆုိင္တုိးတဲ့ အခ်ိန္မွာလဲ ေၾကာက္လန္႔စရာ အျဖစ္ အလြဲအမွားျမင္ၿပီး ညိႈးငယ္ ပင္ပန္းထိတ္လန္႔မႈေတြ ျဖစ္ဦးမွာပဲ။ ဒါေတြကုိ အမွန္အတုိင္း ျမင္ႏုိင္တဲ့ အသိေတြ ရွိလာေအာင္ ျဖည့္ဆည္းရဦးမွာပဲလို႔သာ ေတြးေနမိပါတယ္။
ပတ္၀န္းက်င္က ေန႔စဥ္ေတြ႕ၾကံဳေနရတဲ့ အာ႐ံုေတြအေပၚမွာ အမွန္အတိုင္းမျမင္ပဲ ႏွလံုးသြင္းမမွန္တဲ့အခါ အကုသုိလ္ျဖစ္ရ တယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ အာ႐ံုဆုိးတစ္ခု ေတြ႕လိုက္ေပမယ့္ အလိုလိုသည္းခံ ၿပီးသားျဖစ္ေနတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ အာ႐ံုဆုိး တစ္ခုေတြ႕လိုက္တာနဲ႔ ဖ်က္ခနဲ ေဒါသျဖစ္ၿပီး တခဏအတြင္းမွာ သတိရၿပီး ကုိယ့္ေဒါသကုိ ျပန္ထိန္းႏုိင္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ေဒါသျဖစ္လိုက္ရင္ အရွိန္မေသပဲ ေတာ္ေတာ္ၾကာေအာင္ ျဖစ္ေနတတ္တယ္။ ကုိယ့္သေဘာနဲ႔ မေတြ႕တုိင္း ေဒါသျဖစ္ေနမယ္ဆုိရင္ ေဒါသျဖစ္လို႔ကုိ ဆံုးေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အဲသလို ၾကံဳလာရရင္ သူလည္းပဲ အေမွာင္ထဲမွာ လမ္းေလွ်ာက္ေနသူ ကုိယ္လည္း အေမွာင္ထဲမွာပဲ ရွိေနေသးတဲ့သူပဲလို႔ သေဘာေပါက္နားလည္ၿပီး တစ္ဦးကုိတစ္ဦး ခြင့္လႊတ္သည္းခံႏုိင္ရင္ အေကာင္းဆံုးပါပဲ။
ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ လယ္တီဆရာေတာ္ႀကီးက ပါရမီလမ္းသြား ပုဂၢိဳလ္မ်ားအဖုိ႔ ေလာကဓံအား သည္းခံႏုိင္ျခင္း (ခႏၲီတရား) သည္ အမိႏွင့္တူ၏။ ေလာကဓံအား လစ္လွ်ဴ႐ႈႏုိင္ျခင္း (ဥေပကၡာတရား) သည္ အဖႏွင့္တူ၏၊ ဟု ဆံုးမေတာ္မူပါတယ္။ အားႀကီးတဲ့ လူမႈေရး ပရဟိတ အလုပ္ေတြ လုပ္တဲ့အခါမွာလည္း ခႏၲီတရားမပါပဲ လုပ္လို႔ မရပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆုိေတာ့ ကုိယ့္သေဘာအတုိင္း အၿမဲတမ္းေတြ႕ၾကံဳရမွာ မဟုတ္လို႔ပါ။ တခါတေလ သေဘာမတုိက္ဆုိင္တာေတြ ရွိၾကရင္လည္း သည္ခံၿပီး ေရွ႕ဆက္ရမွာပါ။ သည္းခံျခင္းထက္ လြန္ေသာတရားမရွိ၊ သည္းခံျခင္းသည္ ျမတ္ေသာအက်င့္တရား ျဖစ္၏ ဟု ျမတ္ဗုဒၶက ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ လူတုိင္း လိုက္နာက်င့္သံုး ႏုိင္ၾကရမွာပါ။
ညအေမွာင္ထဲမွာ လမ္းေလွ်ာက္ရင္း တစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး တုိက္မိခဲ့ၾကရင္ နားလည္ခြင့္လႊတ္တတ္ရသလို အ၀ိဇၨာ အေမွာင္ထု ေအာက္မွာ ေနၾကရဆဲျဖစ္တဲ့ သတၱ၀ါအခ်င္းခ်င္းလည္း သည္းခံခြင့္လႊတ္တတ္ၾကရင္ ေအးခ်မ္းရမွာပါပဲ။ ေနာက္ဆံုး ပန္းတုိင္ကေတာ့ အ၀ိဇၨာ အေမွာင္ထဲက လႊတ္ေျမာက္ေအာင္ ေလွ်ာက္လွမ္းၾကဖို႔သာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမွာင္ကုိခြင္း အလင္းျမင္ႏုိင္ၾကပါေစ…