အထက္တန္းစား ဗုဒၶဘာသာဝင္

  အထက္တန္းစား ဗုဒၶဘာသာဝင္ 

 

 ဗုဒၶဘာသာဝင္တို ့သည္ ဗုဒၶ၊ ဓမၼ၊ သံဃတည္းဟူေသာ အၿမတ္ဆံုးေသာရတနာသံုးပါးကို ကိုးကြယ္ၾကသူမ်ား ၿဖစ္တဲ့အေလ်ာက္ အၿမတ္ဆံုးရတနာသံုးပါးကလည္း ကိုးကြယ္သူတို ့အား အၿမတ္ဆံုးေသာအက်ိဳးမ်ားကို ရေစႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။ သို ့ေသာ္ ရတနာသံုးပါးကို ကိုးကြယ္ၾကသူခ်င္း တူေစကာမူ၊ အက်ိဳးေပးမွုအနည္း၊ အမ်ားကြာဟတဲ့အေလ်ာက္ ကိုးကြယ္သူတို ့ရဲ့ ဘဝအနိမ့္အၿမင့္ ၿခားနားလ်က္ရွိပါတယ္။ ဒါဟာ “ကိုးကြယ္ပံု” ၿခင္း၊ ရတနာသံုးပါးကို “ၾကည္ညိဳပံု” ၿခင္း မတူညီၾကလို ့သာ ၿဖစ္ပါတယ္။ တနည္းအားၿဖင့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္အၿဖစ္ ခံယူပံုနညး္လမ္းၿခင္း ကြဲၿပားေနလို ့သာၿဖစ္ပါတယ္…

စင္စစ္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဟူသည္မွာ ဗုဒၶ၏အဆံုးအမမ်ားကို ဘဝလမ္းညႊန္အၿဖစ္ လုိက္နာခံယူက်င့္သံုးသူမ်ားပင္ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုလိုက္နာက်င့္သံုးရာမွာ ဗုုဒၶဘာသာဝင္ တစ္ဦးနဲ ့တစ္ဦး ဗုဒၶ၊ ဓမၼေပၚ သိရွိပံုပမာဏၿခင္း၊ လိုက္နာက်င့္သံုးပံု ပမာဏၿခင္း မတူညီၾကပါဘူး။ ဗုဒၶအဆုံးအမမ်ားကို အႏွစ္သာရပိုင္းထိ ထိုးထြင္းသိၿမင္သူမ်ားရွိသလို၊ သာမန္ကာလွ်ံကာ သိသူမ်ားလည္းရွိပါတယ္။ ပါရမီအႏုအရင့္၊ ဝိရိယအၿပင္း အေပ်ာ့အရ ကြဲၿပားၿခားနားခ်က္မ်ားလည္း ရွိပါတယ္။


“ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစာၦမိ” လို ့ သရဏဂံု တင္ထားေပမဲ့လည္း အၿခားေသာ တစ္စံုတစ္ရာကို သရဏံ ဂစာၦမိခ်င္သူမ်ားဆုိလွ်င္ ရတနာသံုးပါးကိုးကြယ္သူရယ္လို ့ ဆိုရန္ပင္ခက္လွပါတယ္။ ဘုရားစင္အနီးအပါးမွာ အာသေဝါမကုန္ခမ္းေသးတဲ့ ၿပည္တြင္းၿဖစ္ ဘုိးေတာ္၊ မယ္ေတာ္၊ ၿပည္ပမွ ဘိုးေတာ္၊ မယ္ေတာ္ရဲ့ ပံုမ်ားကို ခ်ိတ္ဆြဲသူမ်ားဟာ ရတနာသံုးပါးမွတပါး အားထားစရာမရွိၿပီလို ့ ခံယူထားတဲ့သူမ်ား မဟုတ္ပါဘူး။ အေၾကာက္တရားနဲ ့ ေမွ်ာ္လင့္ေတာင့္တမွုေပၚ အေၿခခံၿပီး ဓါတ္ရိုက္ဓါတ္ဆင္၊ ယၾတာေခ်၊ ဂါထာမႏၱန္ ရြတ္သူမ်ားဟာ(ဗုဒၶဘာသာဝင္တို ့အဖို ့ အေရးၾကီးဆံုးၿဖစ္တဲ့) ကံ-ကံ၏အက်ိဳးကို မမိွတ္မသုန္ ယံုၾကည္သူမ်ား မဟုတ္ပါဘူး။ အတၱႏွင့္ အတၱနိယအေပၚ အေၿခစိုက္တဲ့ ၎အၿပဳအမူေတြဟာ ၿမတ္ဗုဒၶရဲ့ ဓမၼလမ္းေၾကာင္းနဲ ့ ဖီလာဆန္ ့က်င္လွ်က္ရွိၿပီး၊ ဥံဳ မဏိပေဒၼဟံု ကဲ့သို ့ မဟာယနဂိုဏ္းရဲ့ထိုးေဖာက္မွုေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို ့မွာ ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာ ကိုယ္ခံအားနည္းပါးရွာသူေတြ ၿဖစ္လာၾကပါတယ္။

ၿမတ္ဗုဒၶရဲ့ဓမၼမွာ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟတို ့ကို ၿငိမ္းေစေသာ နညး္လမ္းမ်ားညႊန္ၿပထားသလို၊ ေသာက၊ ပရိေဒဝ၊ ဒုကၡ၊ ေဒါမနႆတို ့မွ လြတ္ေၿမာက္ေစတဲ့က်င့္စဥ္္ေတြလည္း အေၿမာက္အၿမားရွိပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္အၿဖစ္ခံယူၿပီး ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟေတြ ထူေၿပာေနပါလွ်င္၊ ေသာက၊ ပရိေဒဝ၊ ဒုကၡ၊ ေဒါမနႆတို ့ ပူေလာင္ဆူပြက္ေနပါလွ်င္ (အေၿဖကားရွင္းပါတယ္။) ဗုဒၶ၏ ဓမၼကို လိုက္နာက်င့္သံုးမွုမွာ အားနည္းလို ့သာ ၿဖစ္ပါတယ္။

ဘုရားရွင္က ရတနာသံုးပါးအေပၚ ၾကည္ညိုမွုသဒၶါတရား အနညး္အမ်ားေပၚအမွီၿပုၿပီး အထက္တန္းစား ဗုဒၶဘာသာဝင္ႏွင့္ အညံ့စားဗုဒၶဘာသာဝင္လို ့ႏွစ္မ်ိဳးကြဲၿပားေၾကာင္းနဲ ့ ၎တို ့ရဲ့လကၡဏာမ်ားကို ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။

အထက္တန္းစားဗုဒၶဘာသာဝင္တို ့ရဲ့ လကၡဏာမ်ား

• ၁။ရတနာသံုးပါးအေပၚ၌ ႏွစ္ႏွစ္ကာကာယံုၾကည္ၿခင္း
• ၂။ကိုယ္က်င့္သီလႏွင့္ၿပည့္စံုၿခင္း
• ၃။ေကာတုဟလ မဂၤလာကိုမယံုၾကည္ၿခင္း
• ၄။ေလာကီမဂၤလာတို ့ကို မယံုၾကည္ဘဲ ကံကိုသာအႏွစ္သာရအားၿဖင့္ ယံုၾကည္ၿခင္း
• ၅။ဗုဒၶသာသနာေတာ္အတြင္း၌သာ ၿမတ္ေသာအလွဴခံပုဂၢိဳလ္ ေရြးခ်ယ္စိစစ္၍ ဦးစြားေပးလွဴ ၾကည္ၿဖူ၊ ၿမတ္ႏိုးၿခင္းတို့ၿဖစ္၏။

ဤလကၡဏာမ်ားႏွင့္ၿပည့္စံုသူကို ဘုရားရွင္က ဗုဒၶဘာသာဝင္ ရတနာ၊ဗုဒၶဘာသာဝင္ ပဒုမာ၊ဗုဒၶဘာသာဝင္ ပုဏၰရိ္က္ လို ့ဂုဏ္ၿပဳေတာ္မူပါတယ္။

အညံ့စားဗုဒၶဘာသာဝင္တို ့ရဲ့ လကၡဏာမ်ား

• ၁။ရတနာသံုးပါးအေပၚ၌ ႏွစ္ႏွစ္ကာကာမယံုၾကည္ၿခင္း
• ၂။ကိုယ္က်င့္သီလမရွိၿခင္း
• ၃။ေကာတုဟလ မဂၤလာကိုယံုၾကည္ၿခင္း
• ၄။ကံကိုမယံုၾကည္ဘဲ ေလာကီမဂၤလာကိုသာ အႏွစ္သာရအားၿဖင့္ ယံုၾကည္ၿခင္း
• ၅။အၿခားဘာသာ၌ၿမတ္ေသာ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ရွိႏိုး ေမွ်ာ္ကို္းရွာမွီးလ်က္ ဦးစားေပးလွဴ ၾကည္ၿဖူ၊ ၿမတ္ႏုိးၿခင္းတို ့ၿဖစ္သည္။

ယင္းလကၡဏာတို ့ႏွင့္ ၿပည့္စံုေသာ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ိဳးကို ဗုဒၶဘာသာဝင္ ေအာက္တန္းစား၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အညစ္အေၾကး၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္ဒြန္းစ႑ားဟု ဘုရားရွင္ကမိန့္ဆိုေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။

ဤသို့လ်င္ မိမိသည္ အထက္တန္းစား ဗုဒၶဘာသာဝင္လား၊ အညံ့စားဗုဒၶဘာသာဝင္လား ဟူသည္ကို ဘုရားရွင္၏ အထက္ပါစံညႊန္းမ်ားကို အမွီၿပဳ၍ ဆံုးၿဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။ ရတနာသံုးပါးႏွင့္ ကံ-ကံ၏အက်ိဳးကို ၾကည္ညိုမွုသဒၶါ စြဲစြဲၿမဲၿမဲ ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ခိုင္မာလွ်င္ ေလာကီမဂၤလာ၊ ေကာတုဟတမဂၤလာတို ့မွာ စိတ္ညႊတ္မွုမရွိႏိုင္ပါ။

ေဗဒင္၊ ယၾတာ၊ အင္း၊ လက္ဖြဲ့၊ ဂါထာ၊ မႏၱန္တို ့ကို ယံုၾကည္ၿခင္း၊ မည္သည့္ရုပ္ပြားေတာ္ကို ကိုးကြယ္လွ်င္မည္သို ့ စီးပြားတက္မည္ဟု ယံုၾကည္ၿခင္းတို့သည္ ေကာတုဟလမဂၤလာကို ယံုၾကည္ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုယၾတာေခ်လွ်င္ ဒီလိုေအာင္ၿမင္သတဲ့၊ ဒီအေဆာင္ေၾကာင့္ ဒီလိုၾကီးပြားသတဲ့၊ ဒီရုပ္ပြားမ်ိဳးကိုးကြယ္လွ်င္ အႏၱရယ္ကင္းသတဲ့ စတဲ့ ရုတ္တရက္ေပၚထြက္လာတဲ့ ေလာကီစီးပြား တက္ေၾကာင္းမ်ားကို (ဗုဒၶ၏ အဆံုးအမမ်ားႏွင့္ ေလ်ာ္ညီမွုရွိ၊မရွိ) မစစ္ေဆးဘဲ မ်က္ကန္းယံုၾကည္လက္ခံၿခင္းတုိ ့ဟာ အေတြးအေခၚသူေတာင္းစားတို့ရဲ့ အမူအက်င့္သာၿဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶရဲ့ ကမၼနိယာမႏွင့္ ဆန္ ့က်င္ဘက္ ဤအမူအေလ့မ်ိဳးကား ေထရဝါဒဗုဒၶဘာသာဝင္တုိ ့မွာ မရွိသင့္၊ မရွိအပ္သင့္ပါ။

စင္စစ္ေထရဝါဒ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ဥပါသကာဟူသည္မွာ အတိတ္၊ နိမိတ္၊ ကိန္းခန္း၊ တေဘာင္၊ နကၡတ္၊ ေဗဒင္၊ ယၾတာ၊ လကၡဏာ၊ အိပ္မက္တိတၱံဳ၊ ရက္ရာဇာ ၊ၿပႆဒါးစတဲ့ ဒိ႒၊ သုတ၊ မုတ မဂၤလာမ်ားကို မယံုၾကည္ပါ။ ၎ေလာကီမဂၤလာတို ့ကို ယံုၾကည္လိုက္တဲ့ ဥပါသကာကို ဥပသကာအည့ံစား၊ ဒြန္းစ႑းဥပသကာလို့ ေခၚေဝၚပါတယ္။

(ပဥၥက အဂုၤတၱရ စ႑ာလသုတ္ကို ေလ့လာပါ။)

"ရဟန္းတို ့၊ အၾကင္သတၱဝါတို ့သည္ နံနက္အခါ ကိုယ္ၿဖင့္သုစရိုက္ကို က်င့္ၾကကုန္၏။ ႏွုတ္ၿဖင့္ သုစရိုက္ကို က်င့္ၾကကုန္၏။

စိတ္ၿဖင့္သုစရိုက္ကိုက်င့္ၾကကုန္၏။
ထိုသတၱဝါတို ့အား ေကာင္းေသာနံနက္ၿဖစ္၏။

ထို ့အတူမြန္းတည့္ ညခ်မ္းအခါတို ့၌ သုစရိုက္က်င့္သူတို ့အား ေကာင္းေသာမြန္းတည့္အခါ၊

 ေကာင္းေသာညခ်မ္းအခါ ၿဖစ္၏" 

ဟု ဘုရားရွင္ဟာ (တိအဂုၤတၱရပါဠိေတာ္-၂၉၈) မွာ ေဟာေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။

ဆိုလိုရင္းမွာ သုစရိုက္တရားက်င့္သူတို ့အား နကၡတ္ေကာင္း၊ မဂၤလာေကာင္း၊ အခါေကာင္း၊ ခဏေကာင္း အားလံုးအေကာင္းခ်ည္းၿဖစ္၍ မေကာင္းေသာ နကၡတ္၊ မဂၤလာမရွိ။ နကၡတ္မဂၤလာ အေကာင္းၾကံုရန္ ဓါတ္ရိုက္၊ ဓါတ္ဆင္၊ ယၾတာ စသည္တို့ကိုၿပဳလုပ္ရန္မလိုပါ။ ကိုယ္က်င့္တရားၿမဲၿမံရန္ႏွင့္ သူေတာ္ေကာင္းတရား ပြားမ်ားရန္သာလိုသည္ဟု ဆိုလိုရင္းၿဖစ္ပါတယ္။ ကမၼနိယာမ ခ်ည္မွ်င္ရွည္ၾကီးမွာ သီတန္းထားတဲ့ လူသားတို ့ရဲ့ သုခ၊ ဒုကၡမ်ားကို မည္သည့္ဂါထာ၊ မႏၱန္၊ အင္း၊ ယၾတာ၊ အေဆာင္လက္ဖြဲ ့၊ သဒၶိဆိုင္ရာအစီအမံကမွ် ကေၿပာင္းကၿပန္လုပ္လို ့မရပါ။

ကိုယ္စိုက္ပ်ိဳးေသာအပင္ကို ကိုယ္ပဲရိတ္သိမ္းရပါတယ္။အဆိပ္ပင္စိုက္ပ်ိဳးထားပါလ်က္ ဂါထာ၊မႏၱန္၊ ယၾတာအားကိုးနဲ ့ ဩဇာပင္ရိတ္သိမ္းခ်င္၍မရပါ။ ကမၼနိယာမၿမစ္ေၾကာင္း အတိုင္းသာ ဘဝစီးေၾကာင္း ေရအလ်ဥ္ဟာ စီးဆင္းေနပါတယ္။ 

ဗုဒၶဘာသာဝင္ ၿဖစ္ပါလွ်က္ ကံ-ကံ၏အက်ိဳးကိုမယံုၾကည္ဘဲ၊ ေလာကီမဂၤလာမ်ားႏွင့္ အေပၚယံအကာအလြာ ကိုးကြယ္မွုအမ်ိဳးမ်ိဳးေနာက္လိုက္ေနသူမ်ားဟာ အညံစား ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ ၿဖစ္ၾကပါတယ္။

အလ်ဥ္းသင့္၍ သီတဂူဆရာေတာ္ အရွင္ဉာဏိႆရ၏ “ဗုဒၶဝါဒ အေၿခခံသေဘာတရား” စာအုပ္မွ စာပိုဒ္တစ္ပိုဒ္ကို တင္ၿပလိုက္ပါတယ္။

“ ဗုဒၶေဟာၾကားတဲ့အတိုင္း၊သင္ထားတဲ့အတိုင္း၊ဆံုးမထားတဲ့အတိုင္း က်င့္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြကို တစ္ခါတည္း ေအာက္တန္းမက်၊ အထက္တန္းေရာက္ေအာင္ ဘယ္သူကေခၚေဆာင္သြားမွာလဲ၊အဲဒီက်င့္တဲ့တရားက ေခၚေဆာင္သြားမွာ။ ဗုဒၶကေခၚေဆာင္သြားမွာမဟုတ္ဘူး။ ကိုယ္က်င့္တဲ့တရားက ကိုယ့္ကိုေခၚေဆာင္သြားမွာ။ အဲဒါကိုယံုၾကည္ထားဖို့ပါဘဲ။ ဗုဒၶဝါဒအရ ကိုးကြယ္ၿခင္းဟာ အဲဒီအထိေရာက္ရမယ္္၊ ဒါမွအဆင့္အတန္းၿမင့္တာ။ ကိုယ့္ကိုေခၚသြားမယ့္ပုဂၢိဳလ္၊ သယ္ေဆာင္သြားမယ့္ပုဂၢိဳလ္၊ ကယ္တင္သြာမယ့္ပုဂၢိဳလ္ဆိုတာ အၿခားမွာမရွိပါဘူး။ ကုိယ့္ကိုအထက္ေရာက္ေအာင္ သယ္ေဆာင္သြားမွာ၊ ေခၚေဆာင္သြားမွာ၊ အဆင့္အတန္းၿမွင့္ေပးလိုက္မွာ ဘယ္သူတုန္းဆိုရင္ ကုိယ္က်င့္သံုးထားတဲ့ တရားပါပဲ ”

ဗုဒၶဘာသာမွာ ကိုးကြယ္ၿခင္းဆုိတာ အက်င့္စရဏ ၿပ႒ာန္းပါတယ္။ မိမိကိုယ္ကို အထက္တန္းစား ဗုဒၶဘာသာဝင္အၿဖစ္ခံယူလိုလ်င္ ဗုဒၶ၏ဓမၼနဲ ့ေလ်ာ္တဲ့ ကိုယ္က်င့္သိကၡာ ကိုတည္ေဆာက္ဖို ့လိုပါတယ္။ ရတနာသံုးတန္ႏွင့္ ကံ-ကံ၏အက်ိဳးကိုသာ တစိုက္မတ္မတ္၊ စဥ္းငယ္မွ်ပင္ အယိမ္းအယိုင္မရွိ၊ ပကတိငုတ္စိုက္ေက်ာက္ခ်ထားသည့္ႏွယ္ ယံုၾကည္ဖို့လိုပါတယ္။ ၎ယံုၾကည္မွုကို ထိပါးတိမ္းေစာငး္ေစတဲ့ ေကာတုဟတ မဂၤလာ၊ ေလာကီမဂၤလာတို့မွာ အားကိုးရွာၿခင္းမ်ိဳးကို အတြင္းအဇၥ်တၱမွာ လံုးဝ ဝင္ေရာက္ခြင့္မၿပုသင့္ပါဘူး။

ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစာၦမိ၏ ဟုိဘက္မွာ အၿခားေသာ သရဏံ ဂစာၦမိ ရွိမေနသင့္ပါ။ ဓမၼံ သရဏံ ဂစာၦမိ၏ ဟိုဘက္မွာလည္း အၿခားေသာ သရဏံ ဂစာၦမိ ရွိမေနသင့္ပါ။ သံဃံ သရဏံ ဂစာၦမိ၏ ဟိုဘက္မွာလည္း အၿခားေသာ သရဏံ ဂစာၦမိ ရွိမေနသင့္ပါ။

ေထရဝါဒ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ၿမတ္၏ အညစ္အေၾကးၿဖစ္တဲ့၊ အတြင္းရန္သူၿဖစ္တဲ့ တႏၱရယာန၊ မႏၱရယာန၊ ယႏၱရယာနမ်ား၏ အႏၱရယ္စက္ကြင္းမွလြတ္ေအာင္ေရွာင္ၿပီး ၿမင့္ၿမတ္သန့္စင္ေသာ အထက္တန္းစား ဗုဒၶဘာသာဝင္ အၿဖစ္(အက်င့္စရဏ)ၿဖင့္ခံယူႏိုင္ၾကပါေစ။ ။

၁၉၉၁ ဧၿပီလထုတ္၊ အမွတ္-၁၆ ဓမၼရံသီေပါင္းခ်ဳပ္မွ

မင္းနန္(ေမာ္ကြၽန္း)