ခြဲထားလုိ႕ မျဖစ္ႏုိင္ပါ
၁
ပရိယတ္ႏွင့္၊ ပဋိပတ္မကူ၊
ပဋိေ၀ဓ၊ မရထုိလူ၊
မဂ္ဖုိလ္တရား၊ ျငင္းျငားထုိသူ၊
အကန္းခ်င္း၊ လမ္းျငင္းတာႏွင့္တူ၊
မႏၱေလးျမိဳ႕၊ ႏုိင္ငံေတာ္ ပရိယတၱိ သာသနာ့တကၠသုိလ္တက္ေရာက္ရစဥ္က မွတ္မွတ္ရရ ‘ဗုဒၶေဒသနာျပန္႕ပြာေရးဌာန’က ကထိက ဆရာေတာ္တစ္ပါး ေျပာျပဖူးတာေလးပါ၊ ဘုရား သာသနာေတာ္မွာက ေလ့လာမွတ္သားမႈ အပုိင္း၊ က်င့္ၾကံ အားထုတ္မႈ အပုိင္း ဆုိျပီး ႏွစ္ပုိင္း ခြဲထားပါတယ္၊
ဗုဒၶသာသနာေတာ္သုိ႕ ေရာက္လာေသာ မည္သူမဆုိ ပထမအဦးဆုံး-
‘ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစၦာမိ၊ ဓမၼံ သရဏံ ဂစၦာမိ၊ သံဃံ သရဏံ ဂစၦာမိ’
ရြတ္ဆုိၾကရသည္မွာ ထုံးစံတစ္ခုပါ၊ အသံထြက္မွန္မွန္ ရြတ္တတ္ေအာင္ ပထမဆုံး သင္ေပးရပါတယ္၊ အျဖတ္ အေတာက္ အခ်ီအခ်မ်ားကုိ ေျပာျပရပါတယ္၊ ကေလးငယ္ေလးမ်ားဆုိလွ်င္ ဘုရား ဆုိတာကုိ လက္ညိွဳးထိုးျပျပီး ေတာင္မွေျပာရပါတယ္၊ သူတုိ႕ေလးေတြ စိတ္ထဲ ေလးစားထုိက္ေသာ အရာအျဖစ္ သိေအာင္ ျပရပါတယ္၊ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ကလဲ စံျပျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ျပျပန္ပါတယ္၊ အေျပာႏွင့္သာ မဟုတ္ပဲ အလုပ္နဲ႕လဲ သင္ရပါတယ္၊
ေနာက္မွ ဘုရားဆုိတာ ဘယ္လုိ ျဖစ္တယ္၊ ဘာေၾကာင့္ ဘုရားျဖစ္တယ္၊ ဘယ္လုိလက္ အုပ္ခ်ီ စသည္ျဖင့္ ေျပာရပါတယ္၊ ပုံစံ မက်လွ်င္ ကုိယ္တုိင္ပင္ လက္ထပ္ျပီး သင္ေပးရပါတယ္၊ ထပ္ခါထပ္ခါ ေျပာျပပါမ်ားေတာ့ ငယ္ရြယ္ေသာ ကေလးမ်ား လူၾကီးမ်ား ဘုရားၾကည္ညိဳသည့္ဟန္ကုိ အတုလုိက္လာတတ္ပါတယ္၊
ကေလးငယ္မ်ားသည္ စာျဖင့္ သင္ယူရသည္ထက္ အျမင္ျဖင့္ သင္ယူၾကသည္က မ်ားပါတယ္၊ တခ်ိဳ႕ကေလးငယ္မ်ား ရဟန္းေတာ္မ်ားကုိ လက္အုပ္ခ်ီျပီး ရွိခုိးတတ္သည္ကုိ ေတြ႕ရပါတယ္၊
သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ ခ်စ္စရာျမင္ကြင္းမ်ားတြင္ေလးစားထုိက္ေသာ အေလ့တစ္ခုမွာ ကေလးငယ္မ်ားကုိ ဘာသာေရး အခမ္းအနားမ်ားတြင္ ေခၚေဆာင္လာတတ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္၊ ျပီးေတာ့ ကေလးငယ္မ်ားကုိ ပရိသတ္မ်ား ေရွ႕ထားျပီး ေနရာေပးၾကတယ္၊ လက္အုပ္ခ်ီထားေသာ အေမအေဖတုိ႕ကုိ ၾကည့္ျပီး ကေလးမ်ားလဲ လက္အုပ္ ခ်ီၾကပါတယ္၊ အဲဒီျမင္ကြင္းေလးကုိ ျမင္တုိင္း ၾကည္ႏူးရပါတယ္၊
တစ္ခ်ိဳ႕ကေလးငယ္မ်ား အရြယ္ႏွင့္ မလုိက္ေအာင္ပင္ ဘုရားရွိခုိးကုိ လူၾကီးမ်ားႏွင့္ အတူလုိက္ျပီး ရြတ္ဆုိႏုိင္ၾကပါတယ္၊ ေရစက္ခ်ျပီဆုိလွ်င္ မိဘ ကေလးလူၾကီး မက်န္ ေရစက္ခြက္ကုိ ကုိင္ၾကရပါတယ္၊ ျပီးေတာ့ ညီညီညာညာလုိက္ျပီး ရြတ္ဆုိၾကပါတယ္၊ အဲလုိ သင္ယူထားၾကေသာ ကေလးမ်ားသည္ ဘယ္ေနရာမွာ ေတြ႕ေတြ႕ ရဟန္းေတာ္မ်ားကုိ လက္အုပ္ခ်ီျပီး ရွိခုိးတတ္ၾကသည္၊ ျမင္ရတုိင္း ၀မ္းသာ ၾကည္ႏူးမိပါတယ္၊
သင္ၾကားေပးေသာ မိဘမ်ားႏွင့္ ဆရာသမားမ်ားကုိလဲ ေလးစားမိျပန္ပါတယ္၊ သိေအာင္ အားထုတ္ၾကတယ္၊ ျပီးေတာ့လုိက္နာ က်င့္သုံးၾကတယ္၊ အဖုိးအဖြားတုိ႕ လက္ခံ ယုံၾကည္ကုိးကြယ္ခ့ဲတ့ဲ အစဥ္ အလာကုိ ဆက္လက္ ထိမ္းသိမ္းျခင္းေၾကာင့္ ျငိမ္းခ်မ္း တည္ျငိမ္ၾကပါတယ္၊ သူတုိ႕ ေလးမ်ား၏ အသြင္ အျပင္က ျမင္ရသူေတြကုိလဲ ေအးခ်မ္းမႈ ေပးႏုိင္္စြမ္းပါတယ္၊
၂
သာသနာ့တကၠသုိလ္မတက္မီ အေနာက္ျပင္ေနရစဥ္က ေန႕လည္တစ္နာရီအခ်ိန္တြင္ မုိးေကာင္းတုိက္သုိ႕ သြားျပီး ႐ူပသိဒၶိ စာ၀ါလုိက္ပါသည္၊
ထမင္းလုံးစီခ်ိန္မရပါ၊ ေက်ာခင္းခ်ိန္မရပါ၊
‘တစ္ေရးႏုိးေသာ္ အၾကံေပၚ ၊
ေပၚသည့္အၾကံ တစ္သိန္းတန္တဲ႕၊
တစ္သိန္းတန္ အၾကံေပၚေရး၊
ထုိတစ္ေမွး ေကြးလုိက္ဦးမွ ေကြးလုိက္ဦးမွ”
ေပၚသည့္အၾကံ တစ္သိန္းတန္တဲ႕၊
တစ္သိန္းတန္ အၾကံေပၚေရး၊
ထုိတစ္ေမွး ေကြးလုိက္ဦးမွ ေကြးလုိက္ဦးမွ”
ဆုိေသာ စာခ်ိဳးဖ်က္ေတာ့သည္၊
ေႏြေနသည္ ပူျပင္းလွသည္၊ ေန႕ခင္းေနရွိန္သည္ ေျမျပင္သုိ႕ ထုိးစုိက္က်ျပီး ျပန္လည္ အပူရွိန္ဟပ္ေသာေၾကာင့္ တေငြ႕ေငြ႕ ခံစားရသည္၊ မ်က္စိမ်ား က်ိန္းစပ္သည္၊ ေန႕ခင္းဆြမ္းစာျပီးစ အခ်ိန္ျဖစ္၍လဲ စိတ္မ်ားေလးလံထုိင္းမႈိုင္းေနတတ္သည္၊
သုိ႕ေသာ္ စာ၀ါမီဖုိ႕အေရး အေျပးအလႊား သြားရျပန္သည္၊
‘မ်ားမ်ားသင္၊ ျမန္ျမန္သင္၊ မေမ့ေစနဲ႕၊ မမွားေအာင္ လုပ္’ စသည္ျဖင့္ စာ၀ါလုိက္ဖုိ႕ အေရး တုိက္တြန္းအားေပးတတ္ေသာ ဆရာသည္ စာ၀ါမွန္ မမွန္ လုိက္လံ ၾကည့္ရႈတတ္သည္၊ ‘သင္ထား မွေမာင္ရင္တုိ႕ေရ၊ ေနာက္ေတာ့ က်င့္ၾကံတတ္တယ္၊ ဘာမွ မသင္ရင္ သူမ်ား ေျပာသမွ် ေခါင္းညိတ္ရတတ္တယ္”
ေလ့လာျခင္းက က်င့္ၾကံျခင္းကုိ အေထာက္ကူျပဳပုံအား အျမဲတမ္းေျပာေနေသာ္လည္း စိတ္ထဲ ကဲကဲလြန္းတယ္ ထင္မိပါသည္၊
ဆရာေတာ္သည္ စာ၀ါလုိက္လွ်င္ သေဘာက်သည္၊ အိမ္ေတာ္ရာဘုရားျခင္း၀ုိင္းတြင္ ေသာတုဇန မ်ားေရာက္ေနသည့္ အျဖစ္မ်ိဳးမ်ားေတြ႕ရင္ ဘယ္သုိ႕ေျပာမည္မသိႏုိင္ပါ၊
ေနာက္ေတာ့ မန္းေတာင္ေျခက သာသနာ့ တကၠသုိလ္ၾကီးကုိ ေရာက္ရသည္၊ တကၠသုိလ္ဆရာမ်ားသည္ သူ႕နည္း သူဟန္ျဖင့္ စာသင္ေကာင္းၾကေသာ ပုဂၢဳိလ္မ်ားခ်ည္းျဖစ္ေသာ္လည္း ဗုဒၶေဒသနာျပန္႕ပြားေရးဌာနသည္ စာသင္သားမ်ားကုိ အဆြဲေဆာင္ႏုိင္ဆုံးဟု ေျပာႏုိင္ပါသည္၊
ဗုဒၶသာသနာ့ သမုိင္း၊ ကမၻာ့သမုိင္း၊ အေတြး အေခၚရွင္ၾကီးမ်ား သမုိင္း စသည္ျဖင့္ စုံလွသည္၊ အေနာက္တုိင္းက အေတြး အေခၚပညာရွင္ၾကီးမ်ား အေၾကာင္းသင္ၾကားေပးရင္ျဖင့္ လက္ေတြ႕ပါေသာ သေဘာ တရားမ်ားကသာ ေရရွည္ခုိင္ျမဲေၾကာင္း စာခ် ဆရာေတာ္မွ ရွင္းျပသည္၊ ခန္႕မွန္းသေဘာ တရားဆုိေသာ အယူ၀ါဒမ်ိဳး ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ားတြင္ မရွိေၾကာင္းရွင္းျပသည္၊
၁၊ သိေအာင္လုပ္ပါ၊
၂၊ သိလွ်င္က်င့္ပါ၊
၃၊ အသိမွန္ အက်င့္မွန္တုိ႕က- ရလာဘ္အမွန္ကုိ ပုိ႕ေဆာင္ေပးႏုိင္သည္၊
ဟုႏႈတ္တုိက္ေျပာျပီး-
‘ ပရိယတ္ႏွင့္ ပဋိပတ္ မကူ၊
ပဋိေ၀ဓ ၊မရထုိလူ၊
မဂ္ဖုိလ္တရား၊ ျငင္းျငားထုိသူ၊
အကန္းခ်င္း၊ လမ္းျငင္းတာနဲ႕တူ’
Blackboard အနက္ေရာင္ ေအာက္ခံတြင္ အျဖဴေရာင္ စာသားသည္ ရင္တြင္း၌ ယခုထိတုိင္ စြဲထင္ေနေတာ့သည္၊
၃
မန္း-ေနျပည္ေတာ္ေခတ္က-
ကုိရင္တစ္ပါးျမိဳ႕တက္လာသည္၊ မန္း-ေနျပည္ေတာ္တစ္၀န္း ေျခတုိလုလု ကုိယ့္ ဆြမ္းကုိယ္ခံစားျပီး စာသင္ရသည္၊ ကုိရင္ဘ၀ႏွင့္ စာေမးပြဲမ်ား ေအာင္ျမင္သည္၊ ေနာက္ ရဟန္းေတာ္တစ္ပါးျဖစ္လာသည္၊ သာသနာ့သမုိင္းမ်ားကုိ ေလ့လာရင္းျဖင့္ စာတတ္ေနရုံျဖင့္ ဆုံးခန္းမတုိင္ေသးေၾကာင္းေတြးေတာမိျပန္သည္၊ အက်င့္ႏွင့္ တဲြျပီး စာသင္ျပန္သည္၊
ျမိဳ႕ရပ္ေရွာင္ခြာျပီးေတာေက်ာင္း၊ ေတာင္ေက်ာင္း ခုိေအာင္းေတာ္မူၾကေသာ သူေတာ္စင္ၾကီးမ်ားကုိ အားက်မိျပန္သည္၊ မန္း-ေတာင္ေတာ္ေပၚသုိ႕ ရာက္တုိင္း သူေတာ္ေကာင္းမ်ား စံေပ်ာ္ရာ စစ္ကုိင္းေတာင္ေတာ္ၾကီးကုိ ဦးညြတ္မိသည္၊
တျဖည္းျဖည္း ေနကၡမၼဓာတ္မ်ားတုိးပြားလာျပီး မန္းေနျပည္ေတာ္ၾကီးကုိ စြန္႕ခြာကာ စစ္ကုိင္း ေတာင္ေစာင္းရွိ ေခ်ာင္၊ ေတာေက်ာင္း၊ ဂူေက်ာင္းမ်ားသုိ႕ ၀င္ေတာ့သည္၊
တရားရွာေနေသာ ‘ဓမၼဂေ၀သီ’မေထရ္ျမတ္ၾကီးသည္ မိမိေနထုိင္သီတင္းသုံးသည့္ ‘ ကမၼဌာန္းဂူ၊ စမ္းအငူမွ’ လသာေသာ ညမ်ားတြင္ ျမစ္မင္း ဧရာ အေရွ႕ဘက္ဆီက မန္း-ေနျပည္ေတာ္ၾကီးကုိ ျပန္ၾကည့္မိသည္၊
စာသင္ပ်ိဳႏု၊ အေျချပဳတုိ႕ႏွင့္ စာခ်စာသင္ ေထရ္ရွင္မ်ားကုိ အၾကိမ္ၾကိမ္ ဦးညြတ္မိျပန္သည္၊ ကုိယ္တုိင္သင္ၾကား ေလ့လာခ့ဲရေသာ အျဖစ္ေတြကုိလည္း တေရးေရး ျမင္ေယာင္ျပန္သည္၊ စာသင္သား ဘ၀ျဖင့္ ပဋိပတ္ျဖင့္ ေပ်ာ္ၾကေသာ ေတာေက်ာင္းေပ်ာ္ မေထရ္ေမာ္တုိ႕ကုိ ဦးညြတ္ခ့ဲရဖူးသည္၊
မိမိကုိယ္တုိင္ ေတာေက်ာင္းေရာက္ျပီး တရားရွာေသာ အခါ သင္ထားခ့ဲသမွ် အသိတုိ႕ရွိလုိ႕သာဟု အၾကိမ္ၾကိမ္ ေတြးေတာရင္း -
မန္း-ေနျပည္ေတာ္ၾကီးကုိ ဦးညြတ္ရျပန္သည္၊ ပရိယတ္ႏွင့္ ပဋိပတ္သည္ ခြဲ မရႏုိင္သလုိ၊
မန္း-ေနျပည္ေတာ္ႏွင့္ စစ္ကုိင္းေခ်ာင္မ်ားသည္လည္း ျမစ္မင္း ဧရာ တစ္ဖက္ဆီက သာသနာ့ျမိဳ႕ေတာ္ၾကီးမ်ားပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္၊
'..............
.............. '
ျမန္မာႏုိင္ငံ သာသနာ့ သမုိင္းကုိ ေျပာခြင့္ၾကံဳတုိင္း ဤျမိ႕ဳႏွစ္ျမိဳ႕သည္ ခြဲျခားျပီး ေျပာလုိ႕ မရေသာ ေနရာ
’ ရာဇဌာနီ’ ၾကီးမ်ားပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္၊
’ ရာဇဌာနီ’ ၾကီးမ်ားပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္၊