နေမာတႆႏွင့္ စပ္၍ သိမွတ္ဖြယ္
ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ေန႔စဥ္ေန႔စဥ္ ဘုရား၀တ္ျပဳတဲ့အခါပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အလွဴဒါန ေပးလွဴတဲ့အခါမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဥပုသ္သီတင္း ေဆာက္တည္က်င့္သံုးတဲ့အခါမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာသာေရးအခမ္းအနားမ်ား ၾကီးၾကီးငယ္ငယ္ ျပဳလုပတဲ့အခါ စတင္ဖြင့္လွစ္တဲ့အခါမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီ “နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ” ဆုိတဲ့ ျမတ္ဗုဒၶရဲ့ “ဘဂ၀ါဂုဏ္ေတာ္၊ အရဟံဂုဏ္ေတာ္၊ သမၼာသမၺဳဒၶဂုဏ္ေတာ္မ်ားနဲ႔” ခ်ီးက်ဴးမႈျပဳကာ ဘုရားကုိရွိခိုးတဲ့ ပါဠိစာပုိဒ္ကုိ ရြတ္ဆုိပူေဇာ္ကာ ဘုရားရွိခုိး ကန္႔ေတာ့ၾကပါတယ္။
နေမာ တႆ အေရးပါပံု
ဒီ ဘုရားရွိခုိး စာပုိဒ္ဟာ ဗုဒၶစာေပနယ္ပယ္မွာလည္းပဲ မပါလွ်င္မျဖစ္၊ မပါလွ်င္ မျဖစ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ကုိ အေရးပါအေရာက္တဲ့ ဘုရားရွိခုိး စာပုိဒ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဗုဒၶရဲ့ ပိဋကတ္စာအုပ္ေတြရဲ့ ပထမဆံုးစာမ်က္ႏွာကုိ ၾကည့္လုိက္မယ္ဆုိရင္ ဒီ “နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ” ဆုိတဲ့စာပုိဒ္ကုိ ဦးစြာေတြ႔ရပါတယ္။ ေနာက္ျပီး ဗုဒၶဘာသာနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ စာအုပ္စာေပေတြမွာလည္းပဲ ေတြ႔ျမင္ရပါတယ္။ ဗုဒၶစာေပနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ စာအုပ္စာေပတုိင္းမွာ ဒီ နေမာ တႆ ဘုရားရွိခုိး စာပုိဒ္မပါတဲ့ စာအုပ္စာေပရယ္လုိ႔ မရွိပါဘူး။ ဒီအေၾကာင္းအရာေတြကုိ ေထာက္ဆျပီး ဒီ ဘုရားရွိခိုး စာပုိဒ္ဟာ အေရးပါ အေရာက္မွန္းသိသာႏိုင္သလုိ ဘာသာေရးအခမ္းအနားမ်ားမွာ ရြတ္ဆုိပူေဇာ္ ကန္ေတ့ာၾကတာကုိ ၾကည့္ရႈျပီးေတာ့လည္း သိသာထင္ရွားပါတယ္။
“နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ- ဘဂ၀ေတာ-ဘဂ၀ါဂုဏ္ရွင္ ျဖစ္ေတာ္မူထေသာ၊ အရဟေတာ-အရဟံဂုဏ္ေတာ္ရွင္ ျဖစ္ေတာ္မူထေသာ၊ သမၼာသမၺဳဒၶႆ-သမၼာသမၺဳဒၶဂုဏ္ရွင္ ျဖစ္ေတာ္မူထေသာ၊ တႆ-ထုိျမတ္စြာဘုရားအား၊ နေမာ-ရုိေသျမတ္ႏိုး လက္စံုမုိး၍ အကြ်ႏု္ပ္ ရွိခုိးပါ၏။”
နေမာ တႆကုိ ရွိခုိးၾကသူမ်ား
ဗုဒၶျမတ္စြာလက္ထက္ေတာ္အခါက ဒီ နေမာ တႆ ဘုရားရွိခိုးဂါထာကုိ ျမတ္ျမတ္ႏုိးႏုိး ရြတ္ဆုိပူေဇာ္ ရွိခုိးကန္ေတာ့ၾကတဲ့ ပုဂၢဳိလ္မ်ားကေတာ့ ျဗဟၼာျပည္က သဟမၸတိျဗဟၼာမင္း၊ နတ္ျပည္က သိၾကားမင္း၊ လူ႔ျပည္က ပေသနဒီေကာသလမင္း၊ ဗိဗၺိသာရမင္း၊ ျဗဟၼာယုပုဏၰား၊ ေပါကၡရသာတိပုဏၰား၊ ဇာဏုေႆာဏီပုဏၰား၊ ဓနဥၥာယီပုေဏၰးမၾကီးတုိ႔ဟာ ဒီ နေမာ တႆဘုရားရွိခုိးနဲ႔ သံုးၾကိမ္တုိင္တုိင္ ဗုဒၶျမတ္စြာကုိ ရွိခုိးၾကပါတယ္။
ပိဋကတ္လမ္းညႊန္မွာေတာ့ နေမာ တႆဘုရားရွိခုိးၾကသူေတြျဖစ္တဲ့ “ဇာဏုေသာဏီ ပုဏၰားႀကီး (ပဏ္၊ ၁၊ ပါ၊ ၂၃၅)၊ ေကာသလမင္းႀကီး (ပဏ္၊ ၂၊ ပါ၊ ၃၁၄)၊ ျဗဟၼာယု ပုဏၰားႀကီး (ပဏ္၊ ၃၊ ပါ၊ ၃၄၁)၊ ဓနဥၨာနီ ပုေဏၰးမႀကီး (သံ၊ ပါ၊ ၁၆၂)၊ အာရာမဒ႑ ပုဏၰား (အံ၊ ၂၊ ပါ၊ ၆၈)၊ ကာရဏပါလီ ပုဏၰား (အံ၊ ၅၊ ပါ၊ ၂၀၆)၊ မဟိႏၵမင္းႀကီး (ဓမၼ၊ ႒၊ ပ၊ ၆၄)၊ သိၾကားမင္း (ဒီဃ၊ ၂၊ ပါ၊ ၂၃၀) “ တုိ႔ကုိ ျပဆုိထားပါတယ္။
ဘဂ၀ါဂုဏ္ေတာ္
ဘဂ၀ါ ဂုဏ္ရွင္ျဖစ္ေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရားအား ရွိခုိးပါ၏……..လုိ႔ အထက္က အက်ဥ္းအားျဖင့္ လြယ္လြယ္မွတ္သားလုိ႔ရေအာင္ ရြတ္ဆုိခဲ့ပါတယ္။ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ဆုိရရင္ေတာ့ “ဣႆရိယ၊ ဓမၼ၊ ယသ၊ သိရီ၊ ကာမ၊ ပယတၱ တည္းဟူေသာ ဘုန္းေတာ္ေျခာက္စံု ေက်းဇူးဂုဏ္ႏွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရားအား ရွိခိုးပါ၏။”
ဒီေတာ့ ဘဂ၀ါ ဂုဏ္ေတာ္ဆုိတာဟာ ဘယ္လုိ ဂုဏ္ေတာ္ေတြကုိ ေခၚဆုိသလဲဆုိတာ နားလည္ၾကည့္ျပီးေတာ့ ပူေဇာ္ၾကည့္ရေအာင္ပါ။
ဘဂ၀ါဂုဏ္ေတာ္အရာ မိမိတုိ႔ ရြတ္ဆုိပူေဇာ္ရွိခုိးေနတ့ဲ့ ဘဂ၀ေတာဆုိတဲ့ ပါဠိစာပုိဒ္အရ ဗုဒၶျမတ္စြာဟာ “ဣႆရိယ၊ ဓမၼ၊ ယသ၊ သိရီ၊ ကာမ၊ ပယတၱ တည္းဟူေသာ ဘုန္းေတာ္ေျခာက္ပါး ဂုဏ္ရွင္ျဖစ္ေတာ္မူပါတယ္။
၁။ ဣႆရိယဘုန္းေတာ္
ဣႆရိယ ဘုန္းေတာ္ဆုိတာကေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ဟာ မိမိရဲ့စိတ္ကုိ သူမတူေအာင္ စုိးပုိင္ႏိုင္နင္းမႈ႕ကုိ ေခၚဆုိတာပါ။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ဟာ မိမိရဲ့ စိတ္ေတာ္ကုိ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ စုိးပုိင္ ႏိုင္းနင္းေတာ္မူသလဲဆုိတာကုိ မူလဋီကာမွာ ျပဆုိထားပါတယ္။
“စိတၱိႆရာ ဟိ ဗုဒၶါ ဘဂ၀ေႏၱာ ဓမၼံ ေဒေသႏၱာပိ ယံ မုဟုတၱံ တုဏွီ ဘ၀ိတဗၺံ ေဟာတိ၊ တံ မုဟုတၱံ ဖလသမာပတၱိ ံ သမာပဇၺႏၱိ ပေဂ၀ အညသၼိ ံ ကာေလ”
စိတၱဣႆရိယ ဘုန္းေတာ္ရွင္ ျဖစ္ေတာ္မူတဲ့ ဗုဒၶျမတ္စြာဟာ တရားေဟာေနတုန္း တရားဓမၼကုိ ပရိသတ္မ်ားက ၀မ္းသာႏုေမာ္ သာဓု သံုးၾကိမ္ ေခၚဆုိေနတဲ့အခိ်န္ပိုင္းကေလးမွာပင္ အရဟတၱဖုိလ္ သမာပတ္ကုိ ၀င္စားေတာ္မူပါတယ္။ ဒါဟာ စိတၱဣႆရိယ ဘုန္းေတာ္ရွင္ျဖစ္ေတာ္မူလုိ႔ စိတ္ကုိ အစုိးရလြန္းလုိ စုိးပုိင္ႏိုင္းနင္းေတာ္မူလုိ႔သာ ဒီကာလေလးမွာ ၀င္စားႏိုင္တာပါ။ က်န္တဲ့အခိ်န္အခါမွာေတာ့ ေျပာစရာမရွိေတာ့ပါဘူး။
ဒီ ပရိသတ္က သာဓုသံုးၾကိမ္ေခၚဆုိေနတဲ့အခိုက္အတန္႔ေလးမွာ သာ၀ကမ်ားမေျပာနဲ႔ အဂၢသာ၀ကၾကီးမ်ားျဖစ္တဲ့ အရွင္သာရိပုတၱရာ အရွင္မဟာေမာဂၢလာန္ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ၾကီးေတြေတာင္ ဖလသမာပတ္မ၀င္စားႏိုင္ၾကပါဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲဆုိေတာ့ ေလာကုတၱရာ စိတၱဣႆရိယ ဘုန္းေတာ္မရွိၾကလုိ႔ပါပဲ။
ေလာကုတၱရာဣႆရိယ ဘုန္းေတာ္တင္ ရွိတာမဟုတ္ပါဘူး၊ အဏိမာ၊ မဟိမာစတဲ့ ေလာကီဣႆရိယဘုန္းေတာ္ငယ္ ရွစ္ပါးနဲ႔လည္း ျမတ္စြာဘုရားဟာ ျပည့္စံုပါတယ္။
“မဟိမာ ပတၱိ ပါကမၼ ဤသိတာ ၀သိတာ ယတၳကာမ၀သာယိတာ။”
အဏိမာဘုန္းေတာ္ဆုိတာက (ျမတ္စြာဘုရားဟာ) ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ကုိ အဏုျမဴသဖြယ္ ေသးေသးငယ္ငယ္ေလးျဖစ္ေအာင္ ဖန္ဆင္းႏိုင္တဲ့ တန္းခုိးေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။ မုန္ညင္းေစ့ကေလးအတြင္းမွာ ပရိကၡရာရွစ္ပါးကုိ ေဆာင္ျပီးေတာ့ လူးလားေခါက္ျပန္ စၾကၤံေလွ်ာက္ေနတဲ့ ပံုေတာ္ထိေအာင္ ကုိယ္ေတာ္ကုိ ေသးေသးငယ္ငယ္ေလးျဖစ္ေအင္ ဖန္ဆင္းျပႏိုင္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ အဘိညာဏ္စိတ္ကုိ ႏိုင္းနင္းေတ္ာမူပံုပါ။
မဟိမာဘုန္းေတာ္ဆုိတာက ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ကုိ အလုိရွိတဲ့အခါမွာ အလြန္ၾကီးမားေအာင္ ဖန္ဆင္းျပႏိုင္တဲ့ တန္ခိုးေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။
လဃိမာဘုန္းေတာ္ဆုိတာက ျမတ္စြာဘုရားဟာ ေကာင္းကင္၌ ေျချဖင့္သြားျခင္းစသည္ျဖင့္ စြမ္းနိုင္ေအာင္ ေပ့ါပါးေအာင္ ဖန္ဆင္းႏိုင္တဲ့ ဘုန္းေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။ မိမိေရာက္လိုရာ အရပ္ကို ေရာက္ေစလိုတဲ့ စိတ္က ျပဌာန္းလိုက္တာနဲ႕ ညြတ္ေတာ္မူလုိက္တာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္းေရာက္ျပီးသား ျဖစ္သြားနိုင္တဲ့ ဘုန္းေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။
ပတၱိဘုန္းေတာ္ဆုိတာက မိမိအလိုရွိရာအရပ္ကုိ စိတ္ညြတ္လုိက္တာနဲ႔ ေရာက္ႏိုင္ေအာင္ ဖန္ဆင္းႏိုင္တဲ့ ဘုန္းေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။
ပါကမၼဘုန္းေတာ္ဆုိတာက အဓိဌာန္ျခင္းစသည္၏ အစြမ္းအားျဖင့္ မိမိအလုိရွိအပ္တာကုိ ျပီးေစႏိုင္တဲ့ ဘုန္းေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။
ဤသိတာဘုန္းေတာ္ဆုိတာက မိမိအလုိအတုိင္း ျဖစ္ေအာင္ ဖန္ဆင္းနိုင္တဲ့ ဘုန္းေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။
၀သိတာဘုန္းေတာ္ဆုိတာက တန္ခိုးအမ်ဴိးမ်ဴိးကုိ အလုိရွိေတာ္မူတဲ့အတုိင္း ဖန္ဆင္းေတာ္မူႏိုင္တဲ့ ဘုန္းေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။
ယတၳကာမ၀သာယိတာဘုန္းေတာ္ဆုိတာက ေကာင္းကင္ျဖင့္ ခရီးသြားေနစဥ္ ျဖစ္ေစ၊ အျခားကိစၥ တစ္စံုတစ္ခုကုိ ျပဳလုပ္ေနစဥ္မွာျဖစ္ေစ အမွတ္မရွိ တစ္စံုတစ္ခုေသာအရာမွာ အဆံုးသတ္ႏိုင္ျခင္းငွာ စြမ္းႏိုင္တဲ့ ဘုန္းေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဘုန္းေတာ္ေတြဟာ သဗၺညဳျမတ္စြာဘုရားရွင္တုိ႔နဲ႔သာ ဆုိင္တဲ့ ဘုန္းေတာ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့ အဂၢသာ၀က၊ မဟာသာ၀က၊ သာ၀ကေတြနဲ႔ ဆုိင္တဲ့ ဘုန္းေတာ္ေတြ မဟုတ္ပါဘူး။
ဒီလုိ ေလာကီ ေလာကုတၱရာ ဘုန္းေတာ္ေတြနဲ႔ ျပည့္စံုေတာ္မူတဲ့ ဘဂ၀ါဂုဏ္ေတာ္ရွင္ ျမတ္စြာဘုရားအား ရွိခုိးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိ ဂုဏ္ေတာ္ေတြနဲ႔ ျပည့္စံုေနတဲ့ ျမတ္စြာဘုရားအား တုိ႔မ်ား ရွိခုိးပူေဇာ္ေနပါလားဆုိတာကုိ အနက္အဓိပၸါယ္ သိရွိနားလည္ျပီး ရြတ္ဆုိပူေဇာ္ကန္ေတာ့ရတဲ့အခါ ပုိျပီးေတာ့ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာျဖစ္ျပီး ေကာင္းက်ဴိးတရားမ်ား ပြားေစပါတယ္။
၂။ ဓမၼဘုန္းေတာ္……ဆုိတာက ဗုဒၶျမတ္စြာမွာ ရတဲ့ မဂ္ေလးပါး ဖုိလ္ေလးပါးႏွင့္ ထုိမဂ္ ဖိုလ္ရဲ့ အာရံုျဖစ္တဲ့ နိဗၺာန္တည္းဟူေသာ ေလာကုတၱရာတရားကုိးပါးကုိ ဓမၼဘုန္းေတာ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
အရွင္သာရိပုတၱရာ အရွင္ေမာဂၢလာန္တုိ႔မွာလည္းပဲ မဂ္ေလးပါး ဖုိလ္ေလးပါး နိဗၺာန္ကုိ ရရွိပုိင္ဆုိင္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတုိ႔ ပုိင္ဆုိင္တဲ့ ေလာကုတၱရာတရားကုိးပါးကုိေတာ့ ဓမၼဘုန္းေတာ္လုိ႔ ဆုိလုိ႔မရပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဘုရားရွင္ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ရဲ့ ကုိးတန္ေသာ မဂ္ေလးတန္ ဖုိလ္ေလးတန္ နိဗၺာန္ေတြက ကိေလသာကုိ ပယ္တဲ့ေနရာမွာ ကိေလသာရဲ့ အထံုအခိုး တန္ခို္းအေငြ႔ဓာတ္ ၀ါသနာကုိပါ ပယ္တာပါ။ သာ၀ကတုိ႔ရဲ့ မဂ္ ဖိုလ္ နိဗၺာန္ကေတာ့ ၀ါသနာကုိ မပယ္ႏိုင္ပါဘူး၊ ကိေလသာကုိသာ ပယ္သတ္ႏုိင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ပါ။ ဗုဒၶျမတ္စြာမွာ ရတဲ့ မဂ္ေလးပါး ဖုိလ္ေလးပါးႏွင့္ ထုိမဂ္ ဖိုလ္ရဲ့ အာရံုျဖစ္တဲ့ နိဗၺာန္တည္းဟူေသာ ေလာကုတၱရာတရားကုိးပါးကုိ ဓမၼဘုန္းေတာ္လုိ႔သာ ဆုိထုိက္ပါတယ္။
၃။ ယသဘုန္းေတာ္…….ဆုိတာက ဗုဒၶျမတ္စြာမွာ သရီရဂုဏ္ ရူပကာယႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ ဂုဏ္ေက်းဇူးေတြ၊ ဓမၼဂုဏ္ နာမကာယဓမၼႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ ဂုဏ္ေက်းဇူးေတြဟာ အထက္ဘ၀ဂ္တုိင္ေအာင္ ပ်ံ႕လႈိင္ျပီး ေက်ာ္ေစာတဲ့ ေကာင္းသတင္းေတြ လႊမ္းျခံဳေနတယ္။ အဲဒီ လႊမ္းျခံဳေနတဲ့ ေက်ာ္ေစာသံေတြ ေကာင္းသတင္းေတြဟာ အမွန္အတုိင္း ေက်ာ္ေစာတဲ့ ေကာင္းသတင္းေတြျဖစ္တယ္။ ဒီ ေက်ာ္ေစာတဲ့ ေကာင္းသတင္းသံကုိ ယသဘုန္းေတာ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။
ေလာကမွာ တစ္ခ်ဴိ႕က သတင္းေကာင္းေတြ ေက်ာ္ၾကားေနေပမယ့္လည္း ထဲထဲ၀င္၀င္ ေလ့လာၾကည့္လုိက္တဲ့အခါ တျခားစီျဖစ္ေနတတ္တယ္။ ဗုဒၶျမတ္စြာကေတာ့ ဒီလုိမဟုတ္ပါဘူး။ ေက်ာ္ၾကားတဲ့အတုိင္း ဟုတ္မွန္တယ္၊ ဟုတ္မွန္တဲ့အတုိင္းလည္း ေက်ာ္ၾကားျခင္းဆုိတဲ့ ဒီ ယသဘုန္းေတာ္ႏွင့္ျပည့္စံုေတာ္မူပါတယ္။
၄။ သိရီဘုန္းေတာ္…….ဆုိတာက ဗုဒၶျမတ္စြာမွာ မဟာပုရိသလကၡဏာေတာ္ၾကီး သံုးဆယ့္ႏွစ္ပါး၊ ရွစ္ဆယ္ေသာ လကၡဏာေတာ္ငယ္တုိ႔နဲ႔ ကုိယ္အဂၤါၾကီးငယ္တုိ႔၏ ဖူးမ၀ ရႈမ၀ အလြန္လွပသပၸာယ္ တင့္တယ္မႈဆုိတဲ့ အသေရအစုကုိ သိရီဘုန္းေတာ္လုိ႔ ေခၚပါတယ္။
၅။ ကာမဘုန္းေတာ္ …….ဆုိတာက ကုိယ့္ေတာ္အက်ဴိး သူတစ္ပါးအက်ဴိးကုိ လုိလားတဲ့အတုိင္း ျပီးေျမာက္ေစႏိုင္တဲ့ ျမတ္စြာဘုရားရဲ့ ဆႏၵေတာ္ကုိ ကာမဘုန္းေတာ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။ တစ္ျခားေသာ သူမ်ားမွာလည္း ကုိယ့္အက်ဴိး သူတစ္ပါးအက်ဴိးကုိ လုိလားတဲ့ ဆႏၵေတြရွိတတ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆႏၵရွိၾကတဲ့အတုိင္း ျပီးေျမာက္ေအာင္ မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကပါဘူး။ ဗုဒၶကေတာ့ အဲဒီလုိမဟုတ္ဘူး၊ ဆႏၵရွိေတာ္မူတဲ့အတုိင္း မိမိအက်ဴိး သူတစ္ပါးအက်ဴိးကုိ ျပီးေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တဲ့ ဒီကာမဘုန္းေတာ္နဲ႔ ျပည့္စံုေတာ္မူပါတယ္။
၆။ ပယတၱဘုန္းေတာ္…………ဆုိတာက ျမတ္စြာဘုရားရွင္ရဲ့ သႏၱာန္မွာျဖစ္တဲ သမၼာ၀ါယာမ မဂၢင္လုိ႔ေခၚဆုိရတဲ့ သမၼပၸဓာန္လံု႔လ၀ီရိယေတာ္ကုိ ဆုိပါတယ္။
အရဟံဂုဏ္ေတာ္
အရဟံ ဂုဏ္ရွင္ျဖစ္ေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရားအား ရွိခုိးပါ၏……..လုိ႔ အထက္က အက်ဥ္းအားျဖင့္ လြယ္လြယ္မွတ္သားလုိ႔ရေအာင္ ရြတ္ဆုိခဲ့ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အရဟံ ဂုဏ္ေတာ္ဆုိတာဟာ ဘယ္လုိ ဂုဏ္ေတြကုိ ေခၚဆုိသလဲဆုိတာ နားလည္ၾကည့္ျပီးေတာ့ ပူေဇာ္ၾကည့္ရေအာင္ပါ။
ဘုရားျမတ္စြာကုိ “အရဟံ” လုိ႔ ေခၚဆုိထုိက္တဲ့ အေၾကာင္းတရား ငါးပါးရွိပါတယ္။
“အာရကတၱာ ဟတတၱာစ ကိေလသာဒီန ေသာ မုနိ၊ ဟတသံသာရ စကၠာေရာ ပစၥယာဒီန ေသာ နေရာ၊ န ရေဟာ ကေရာတိ ပါပံ၊ အရဟေႏၱန နာယေကာ။”
၁။အာရကတၱာ-တစ္ေထာင့္ငါးရာ ကိေလသာရန္သူတုိ႔မွ ၀ါသနာအေငြ႕ဓာတ္ႏွင့္တကြ ေ၀းကြာေသာ အနက္သေဘာေၾကာင့္လည္းေကာင္း ျမတ္ဗုဒၶဟာ “အရဟံ” ဂုဏ္ရွင္ျဖစ္ေတာ္မူပါတယ္။
၂။ကိေလသာဒီနံ ဟတတၱာစ-ကိေလသာတည္းဟူေသာ ရန္သူတုိ႔ကုိ အရဟတၱမဂ္ဥာဏ္ သန္လ်က္ျဖင့္အၾကြင္းမဲ့ ပယ္သတ္အပ္ျပီး ျဖစ္ေတာ္မူေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း ဗုဒၶျမတ္စြာဟာ “အရဟံ” ဂုဏ္ရွင္ျဖစ္ေတာ္မူပါတယ္။
၃။ဟတသံသာရစကၠာေရာ+ဟတသံသာရစကၠာရတၱာစ- သံသရာစက္၏အကန္႔ကုိ ဖ်က္ဆီးေတာ္မူျပီးျဖစ္ေသာ အေၾကာင့္လည္းေကာင္း ဘုရားျမတ္စြာဟာ “အရဟံ” ဂုဏ္ရွင္ျဖစ္ေတာ္မူပါတယ္။
၄။ပစၥယာဒီန စာရေဟာ-ပစၥည္းအစရွိေသာ အပူေဇာ္တုိ႔၏ (ပစၥယပူဇာ၊ ဓမၼပူဇာ)အပူေဇာ္ အမ်ဴိးမ်ဴိးကုိ၊ ခံထုိက္ေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း ဘုရားရွင္ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ဟာ “အရဟံ” ဂုဏ္ရွင္ျဖစ္ေတာ္မူပါတယ္။
၅။န ရေဟာ ကေရာတိ ပါပံ-ဆိတ္ကြယ္ရာ၌ပင္လွ်င္ မေကာင္းမႈ႔ကုိ ဘယ္ေသာအခါမွ ျပဳေတာ္မမူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္လည္း ဗုဒၶျမတ္စြာဟာ “အရဟံ” ဂုဏ္ရွင္ ျဖစ္ေတာ္မူပါတယ္။
မိမိတုိ ရြတ္ဆုိ ရွိခိုး ရြတ္ဖတ္ ပူေဇာ္လုိက္တဲ့ နေမာ တႆ ဘုရားရွိခိုးဂါထာစာပုိဒ္မွာပါတဲ့ “အရဟံ”ဆုိတဲ့ ပါဠိေတာ္ဟာ ဒီလုိ အနက္သေဘာေတြရွိပါလား။ ဒီလုိ ဂုဏ္ပုဒ္ေတြေၾကာင့္ ဗုဒၶျမတ္စြာဟာ အရဟံ ဆုိတဲ့ ဂုဏ္ပုဒ္ၾကီးနဲ႔ ခ်ီးက်ဴးထုိက္ပါလား။ ဒီလုိ ဂုဏ္ေတာ္ေတြနဲ႔ ျပည့္စံုေနတဲ့ ျမတ္စြာဘုရားအား တုိ႔မ်ား ရွိခုိးပူေဇာ္ေနပါလားဆုိတာကုိ သိရွိနားလည္ျပီး ရြတ္ဆုိပူေဇာ္ကန္ေတာ့လုိက္တဲ့အခါမွာ ပုိျပီးေတာ့ ပီတိေသာမနႆေတြျဖစ္ျပီးေတာ့ ၾကီးမားတဲ့ အက်ဴိးေက်းဇူးေတြ ရရွိႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
သမၼာသမၺဳဒၶဂုဏ္ေတာ္
အလံုးစံုေသာ တရားတုိ႔ကုိ ကုိယ္ေတာ္တုိင္ ထုိင္းထြင္း၍ သိေတာ္မူတတ္ေသာ သမၼာသမၺဳဒၶဂုဏ္ရွင္ ျမတ္စြာဘုရားအား ရွိခုိးပါ၏။
ဗုဒၶျမတ္စြာက ေသလပုဏၰားကုိ မိန္႔ဆုိတဲ့ ဂါထာေလး တစ္ပုဒ္ရွိပါတယ္။
“ေသလပုဏၰား၊ ငါသည္ ထူးေသာၪာဏ္ျဖင့္ သိထိုက္သည္ကုိ ထူးေသာၪာဏ္ျဖင့္ သိခဲ့ျပီ၊ ပြားထုိက္သည္ကုိလည္း ပြားေစခဲ့ျပီ၊ ပယ္ထုိက္သည္ကုိလည္း ပယ္ခဲ့ျပီ၊ ဒါေၾကာင့္ ငါသည္ သမၼာသမၺဳဒၶ ဘုရားစင္စစ္ျဖစ္ေပသည္။”
အမွန္ေတာ့ နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ ဆုိတဲ့ ဒီဘုရားရွိခုိး စာပုိဒ္ကုိ ငယ္စဥ္ကေလးဘ၀ သိတတ္စအခ်ိန္ကတည္းက ၾကားနာခဲ့တာျဖစ္သလုိ ရြတ္ဆုိပူေဇာ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း မိမိတုိ႔ ရြတ္ဆုိေနခဲ့တဲ့ ရြတ္ဆုိေနတဲ့ ဒီဘုရားရွိခုိးဂါထာဟာ ဘယ္လုိအဓိပၸါယ္ေတြရွိတယ္၊ ဘယ္လုိဂုဏ္ပုဒ္ေတြရွိတယ္ဆုိတာကုိ တကယ္သိျမင္တဲ့သူ နည္းပါးလိမ့္မယ္လုိ႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။
အခုလုိ ေၾသာ္………….တုိ႔ရြတ္ဆုိပူေဇာ္ကန္ေတာ့ေနတဲ့ နေမာ တႆဘုရားရွိခုိးပါဠိေတာ္ဟာ ဒီလုိ ဘဂ၀ါဂုဏ္ေတာ္၊ အရဟံဂုဏ္ေတာ္၊သမၼာသမၺဳဒၶဂုဏ္ေတာ္ေတြနဲ႔ ျပည့္စံုေနတဲ့ ဘုရားရွိခုိးစာပုိဒ္ပါလား။ ဒီ ဘဂ၀ါဂုဏ္ေတာ္ေတြဆုိတာမွာလည္း ဒီလုိ ဂုဏ္ေတာ္ ဘုန္းေတာ္ေတြနဲ႔ ျပည့္စံုေနပါလား၊ အရဟံ ဂုဏ္ေတာ္မွာလည္း အရဟံဂုဏ္ေတာ္ ခံထုိက္တဲ့ အနက္ငါးမ်ဴိး ဂုဏ္ေတာ္ေတြနဲ႔ ျပည့္စံုေနပါလား၊ သမၼာသမၺဳဒၶဂုဏ္ရွင္ဆုိတာ ဒီလုိပုဂၢဳိလ္ပါလား…..ဆုိတာကုိ နားလည္သိျမင္ျပီး ရြတ္ဆုိ ပူေဇာ္လုိက္တဲ့အခါ ဘယ္ေလာက္မ်ား ၾကည္ႏူး၀မ္းသာ ျဖစ္မလဲ။ အရာမက အက်ဴိးေက်းဇူးေတြ ရရွိလုိက္မလဲ။” လုိ႔ မိမိကုိယ္ကုိယ္ ဂုဏ္ယူ၀မ္းေျမာက္ေစပါလိမ့္မယ္။
နေမာ တႆဘုရားရွိခုိးကုိ ရြတ္ဆုိရံုမွ်တင္ အမွတ္တမဲ့ ေပါ့ေပါ့တန္တန္ မျပဳပါနဲ႔။ တကယ္ေလးေလးနက္နက္နဲ႔ အခုလုိ အဓိပါၸယ္သိရွိျပိး ရြတ္ဆုိပူေဇာ္မႈ႕ျပဳပါ။ ငယ္စဥ္ကတည္းက ရြတ္ဆုိပူေဇာ္လာတာဆုိေတာ့ လူ႔သဘာ၀ဆုိတာက အေလးမထားခ်င္ၾကတတ္ပါဘူး။ ေပါ့ေပ့ါတန္တန္သေဘာနဲ႔ ၀တ္ေက်တန္းေက် အမ်ားဆုိသလုိေတာ့ ဆုိလုိက္ၾကတာလည္း ရွိတတ္လုိ႔ပါ။ ရြတ္ဆုိပူေဇာ္ရင္းနဲ႔လည္းပဲ ျမတ္ဗုဒၶ၏ အရဟံဂုဏ္ေတာ္ ဘဂ၀ါဂုုဏ္ေတာ္မ်ားကုိပြားမ်ားကာ ဗုဒၶါႏုႆတိဘာ၀နာမ်ားလည္း ျပဳလုိ႔ရပါတယ္။
ကဲ…..စာဖတ္သူ..။ ဘဂ၀ါဂုဏ္ေတာ္၊ အရဟံဂုဏ္ေတာ္၊ သမၼာသမၺဳဒၶဂုဏ္ေတာ္ေတြနဲ႔ လႊမ္းျခံဳထားတဲ့ ျပည့္စံုတဲ့ နေမာ တႆ ဘုရားရွိခုိးစာပုိဒ္ေလးကုိ သံုးေခါက္ေလာက္ ရြတ္ဆုိပူေဇာ္လုိက္ပါဦး။
“နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ”
“နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ”
“နေမာ တႆ ဘဂ၀ေတာ အရဟေတာ သမၼာသမၺဳဒၶႆ”
က်မ္းကုိး။ ။
၀ိသုဒၶိမဂ္ျမန္မာျပန္ (ဒုတဲြ)
မင္းကြန္းဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏ ေဟာစဥ္တရားေတာ္ (ပတဲြ) ႏွင့္ သီလေပးအက်ယ္
(ဥယ်ာဥ္မွဴးေလး)
