အရဟံ ဦးဆင္
“ ငဆင္…..နင့္ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ ခုမွ အရဟံ ဂုဏ္ေတာ္ ကိန္းတယ္ဟ။ နင္ ထူးျခားေတာ့မယ္။ ဆက္ႀကိဳးစား ၾကားလား ” ( အဘိဓဇ မဟာရ႒ဂုရု မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီး )
စစ္ႀကီး ၿပီးခါစေလာက္က မႏၱေလးေျမာက္ဘက္ မတၱရာနယ္ တစ္၀ိုက္မွာေတာ့ “ အရဟံ ဦးဆင္ ” ဆုိတာ မသိသူ မရွိသေလာက္လုိ႔ ဆုိရေလာက္ေအာင္ လူသိမ်ားခဲ့ပါတယ္။
သူ႔ကို လူေတြ အသိမ်ားတာဟာ ဆန္စက္ပိုင္ရွင္ သူေဌးႀကီး တစ္ဦးျဖစ္လို႔ ဆိုတာထက္ အကၤ်ီဗလာ၊ လံုခ်ည္ဖာ တစ္ရာနဲ႔ ႔ ႏြားေက်ာင္းသား ဘ၀က ျဗဳန္းစားႀကီး ဆန္စက္ပိုင္ရွင္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားတာရယ္၊ ေသသည္အထိ ပုတီးတစ္ကံုးနဲ႔ ပုတီးမျပတ္ စိပ္ေနေလ့ ရွိတာရယ္၊ သူ႔အိမ္၀မွာ “ အရဟံ ” ဆိုတဲ့စာလံုး ဆုိင္းဘုတ္ အႀကီးႀကီး ေရးထားတာရယ္ တုိ႔ေၾကာင့္ ပါပဲ။
ဒီ “ အရဟံ ” ဆိုတဲ့ စာလံုး ဆုိင္းဘုတ္ႀကီးေၾကာင့္ပဲ သူ႔ကို “ အရဟံ ဦးဆင္ ” လို႔ လူေတြက သိၾကေခၚၾက တာပါ။
ဦးဆင္ဆိုတာ ငယ္ငယ္က သာမေဏဘ၀နဲ႔ မႏၱေလးၿမိဳ႕ မစိုးရိမ္ေက်ာင္းတိုက္ ဆရာေတာ္ႀကီး ဘဒၵႏၱ သူရိယာဘိ၀ံသ ( ေနာင္ အဘိဓဇမဟာရ႒ဂုရု ) ထံမွာ ေနသြားခဲ့ဖူးတယ္။ ရဟန္း မျဖစ္ခင္မွာဘဲ သူ႔ ဒကာႀကီး ဆံုးပါးသြားလုိ႔ မိခင္နဲ႔ လူမမယ္ ( မည္ ) ညီ၊ ညီမငယ္ေတြကို လုပ္ကိုင္ေကြ်းဖို႔ လူထြက္လုိက္ရတယ္။ လယ္ယာ ေျမပိုင္ မရွိတဲ့အတြက္ သူမ်ားအိမ္မွာ ထြန္ယက္ႏြားေက်ာင္း သူရင္းငွားဘ၀နဲ႔ လုပ္ကိုင္ စားရတဲ့ဘ၀မွာ မိသားစုက စားအိုးႀကီးတဲ့အတြက္ အသက္ထိန္းရုံ အရွက္လံုရုံ အႏိုင္ႏိုင္ျဖစ္လုိ႔ လံုခ်ည္ခါးႏြမ္း ေက်ာေနလွမ္း ဘ၀မွာ အိမ္က ခေနာ္ခနဲ႔ ေခတ္သစ္ ကာက၀လိယလုိ႔ေတာင္ ဆိုႏုိင္ေလာက္ပါသတဲ့။
ဆရာသမားရဲ့ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို အၿမဲ ဦးထိပ္ထားတတ္တဲ့ ေမာင္ဆင္ဟာ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ေမြးေန႔နီးၿပီဆိုရင္ေတာ့ မစိုးရိမ္ေက်ာင္းတုိက္ကို အၿမဲေရာက္ေအာင္ လာတယ္။ လွဴဖြယ္၀တၱဳရယ္လုိ႔ မပါေပမယ့္ ဆရာသမားကို ၀တ္ႀကီး၀တ္ငယ္ ျပဳေပးရင္း ထင္းခြဲ၊ ေရခပ္၊ တံျမက္လွည္း စတဲ့ အလုပ္ၾကမ္း မွန္သမွ် အားလံုး ဒိုင္ခံၿပီး လုပ္ေလ့ရွိပါသတဲ့။
ေမြးေန႔ၿပီးလို႔ အျပန္မွာေတာ့ အကၤ်ီဗလာနဲ႔ တပည့္ကို မၾကည့္ရက္တဲ့အတြက္ ဆရာေတာ္ႀကီးက “ ငါ့တပည့္လို သံဃာ့ေ၀ယ်ာ၀စၥ ၥလုပ္သူအတြက္ ေပးေကာင္းတယ္ကြဲ႔။ အပ္စပ္ပါတယ္။ အကၤ်ီခ်ဳပ္၀တ္ ” လို႔ ေျပာၿပီး အဲဒီေခတ္က နာေရးကန္ေတာ့ပြဲေတြမွာ ပါလာေလ့ရွိတဲ့ ပိတ္စကေလးေတြကို ခ်ီးျမွင့္တတ္ပါတယ္။
ဆရာေတာ္ႀကီးက မိမိအတြက္ အကၤ်ီခ်ဳပ္ဖို႔ဆိုၿပီး ေပးစြန္႔ေပမယ့္ အိမ္မွာ အရြယ္ေရာက္စျပဳေနၿပီျဖစ္တဲ့ ႏွမေတြ ညီငယ္ေတြ အတြက္ပဲ သင့္သလိုခ်ဳပ္ေပးၿပီး ေမာင္ဆင္ကေတာ့ ထံုးစံအတိုင္း လံုခ်ည္ ဖာတစ္ရာ ေက်ာဗလာပဲ ေနရတာပါ။
ေမြးေန႔နီးတိုင္း ႏွစ္စဥ္ မွန္မွန္ ေရာက္လာၿပီး ေက်ာေျပာင္ႀကီး ပိုၿပီး မြဲေျခာက္ လာတာက လြဲလို႔ဘာမွ တိုးတက္ေျပာင္းလဲ မလာတဲ့ တပည့္ကို ၾကည့္ၿပီး ဆရာေတာ္ႀကီးက-“ ငဆင္ နင္ မခ်မ္းသာခ်င္ဘူးလား ” လို႔ေမးေတာ့-“ ဘယ့္ႏွယ္ မိန္႔လုိက္ပါလိမ့္ဘုရား။ တပည့္ေတာ္ သူမ်ားေတြလို သူေဌးျဖစ္ေအာင္ မခ်မ္းသာခ်င္ေနပါေစ။ အစားအ၀တ္ ျပည့္ျပည့္စံုစံုနဲ႔ မုိးလံုေလလုံေလာက္ ေနရရင္ ကုိ ေက်နပ္လွပါၿပီ။ ဆရာေတာ္ မစႏိုင္ရင္ မစေပးေတာ္မူပါဘုရား ” လို႔ ေလွ်ာက္ထားပါသတဲ့။
ဆရာေတာ္ႀကီးက “ ဟဲ့……. ငဆင္ရဲ့၊ ကံကံ၏ အက်ဳိးဆိုတာ နင္လည္း သိသားပဲဟာ။ နင့္ကို ငါက မစလို႔ ဘယ္ရမလဲဟဲ့။ နင္ကိုယ္တုိင္ ရုန္းၿပီး ရပ္မွ မတ္လာမွာေပါ့ ” ဆိုေတာ့……
“ မွန္ပါ၊ တတ္ႏုိင္ သမွ်ေတာ့ ႀကိဳးစားတာပါပဲ ဘုရား။ မိသားစုကလည္းမ်ား၊ ညီေတြ ညီမေတြကလည္း လက္လုပ္ လက္ကိုင္ေလးမွ အကူအညီက မရေသး။ ဒီၾကားထဲ ေလာက အေလ်ာက္ အိမ္ေထာင္ ကလည္း က်ၿပီဆုိေတာ့ အလုပ္နဲ႔၀င္ေငြက မတုိးဘဲ ပါး စပ္ေပါက္ေတြ သာ တုိးေနတဲ့အတြက္ ဒီလိုပဲ လံုးခ်ာလုိက္ ေနတာပဲဘုရား ” လို႔ ျပန္ေလွ်ာက္ပါတယ္။
ဆရာေတာ္ႀကီးက “ ေအး…….နင့္ကို ငါက မထူေပးလို႔ေတာ့ မရဘူး။ နင့္ကိုယ္နင္ ရုန္းထႏိုင္ေအာင္ အေထာက္ အကူေတာ့ ေပးလုိက္မယ္။ ေရာ့ေဟာဒီ ပုတီးကို ယူသြား။ ဘာမွ နည္းေတြမ်ားမေနနဲ႔ “ အရဟံ ” တစ္လံုးကို အဓိပၸာယ္ပါ အာရုံျပဳၿပီး မျပတ္ပြားေပေရာ့ ” ဆိုၿပီး အနားမွာရွိတဲ့ ပရိကၡရာပံုထဲက ပုတီးတစ္ကံုးကို ေပးလုိက္ ပါတယ္။
ဆရာေတာ္ႀကီးက မတာ မဟုတ္ဘူးဆုိေပမယ့္ ေမာင္ဆင္ကေတာ့ ဒါဟာ ဆရာေတာ္ႀကီးက သူ႔ကို မစလိုက္တာပဲ ဆုိၿပီး ဆရာေတာ္ မိန္႔ၾကားတဲ့ အတုိင္း မျပတ္ပြားၿပီး စိပ္ေတာ့တာပဲ။
ခါတုိင္း ကိုယ္အထက္ပိုင္းမွာ ဗလာက်င္းေနတဲ့ ေမာင္ဆင္မွာ ခုေတာ့ အလုပ္လုပ္ေနခ်ိန္ ဆိုရင္လည္း လည္ပင္းမွာ ပုတီးတစ္ကံုး ဆြဲထားတာေတြ႔ရၿပီး အလုပ္နားတာနဲ႔ ပုတီးနဲ႔လက္မျပတ္ေအာင္ စိပ္ေတာ့တာပဲ။ ႏြားေက်ာင္း ရင္လည္း ပုတီးစိပ္က မျပတ္ေတာ့ ဒုစရုိက္ရယ္လုိ႔ က်ဴးလြန္ခ်ိန္ကို မရွိေတာ့ဘူး။
ေနာက္တစ္ႏွစ္ ဆရာေတာ္ႀကီးေမြးေန႔မွာ ေမာင္ဆင္ေရာက္လာေတာ့လည္း ဘာမွ ထူးျခားေျပာင္းလဲမွဳ မရွိေသးဘူး။ ဆရာေတာ္ႀကီးထံပါးမွာ ၀တ္ခ်ေတာ့…….
“ ငဆင္ ဘာေတြမ်ား ထူးျခားလာသလဲဟဲ့ ”
“ ဘာမွ မထူးေသးပါဘုရား ”
“ ေအး လာစမ္း ဒီနား ” ဆိုၿပီး “ ျဖန္း ” ခနဲရုိက္လုိက္ေတာ့…..
“ အမေလးဘုရား ” လို႔ လန္႔ေအာ္တယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးက….
“ နင္ လုိေသးတယ္၊ ဆက္ႀကိဳးစားဦး ” လို႔ မိန္႔ပါတယ္။
ေနာက္ႏွစ္ႏွစ္ သံုးႏွစ္ ဒီအတုိင္းပဲ၊ မထူးဘူး။ အဲ….ေလးႏွစ္ေျမာက္အေရာက္မွာေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီးက “ ငဆင္ လာစမ္း ဒီနား ” “ ျဖန္း ” ဆိုေတာ့ “ အရဟံ အရဟံ အရဟံ ”
“ ေအး နင့္ခႏၶာကိုယ္ထဲခုမွ “ အရဟံ” ဂုဏ္ေတာ္ ကိန္းတယ္ဟ။ သံုးေလးႏွစ္အတြင္း ခႏၶာကိုယ္ထဲ အရဟံဘုရား အၿမဲကိန္းေအာင္ တည္ႏုိင္တာ နင္ မဆိုးဘူး၊ နင္ ထူးေတာ့မယ္။ ဆက္ႀကိဳးစား ၾကားလား ”
“ မွန္ပါ ဘုရား ”
အခ်ိန္က ဂ်ပန္ေတြ ျမန္မာျပည္၀င္လာခါစ၊ ျမန္မာျပည္ကို စစ္ေငြ႔စစ္ရိပ္မ်ား သန္းလာၿပီ။ မတၱရာနယ္မွာရွိတဲ့ ဆန္စက္ပိုင္ရွင္ အိႏိၵယအမ်ဳိသား မိသားစုတုိ႔က စစ္ေဘးဒဏ္ကို တိမ္းေရွာင္ရင္း သူတုိ႔ေဆြမ်ဳိးမ်ား ရွိရာ အိႏိၵယကို ျပန္လိုတဲ့အတြက္ သူတုိ႔မရွိတုန္းမွာ သူတို႔ပိုင္တဲ့ ဆန္စက္ကို အေစာင့္အေရွာက္အျဖစ္ လႊဲအပ္ခဲ့ဖုိ႔ နယ္မွာရွိတဲ့ အႀကီးအကဲမ်ား၊ မိတ္ေဆြ သဂၤဟမ်ားနဲ႔ တုိင္ပင္တဲ့အခါ အဲဒီနယ္သူႀကီးက..
“ သူရင္းငွားလုပ္ေနတဲ့ ေမာင္ဆင္ဟာ ဆင္းရဲေပမယ့္ ရုိးသားၿပီး သစၥာရွိတယ္။ မစုိးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ့ တပည့္ျဖစ္လို႔ ဆရာေကာင္းတပည့္ပီပီ ရိုးသားတည္ၾကည္တယ္၊ သူမ်ားပစၥည္းကို အလြဲသံုးစားလုပ္မယ့္ သူငယ္မဟုတ္ဘူး။ ဆရာသမားမ်ားရဲ့ အရွိန္အ၀ါေၾကာင့္လည္း ဆရာေကာင္းတပည့္ မပီသတဲ့ အလုပ္မ်ဳိး လုပ္မွာ မဟုတ္တာ ေသခ်ာတယ္။ သူ႔ကိုပဲ လႊဲအပ္ျပီး ေစာင့္ ၿပီး ေရွာက္ ခုိင္းတာ အေကာင္းဆံုးပဲ ” လို႔ အႀကံေပးၾကတယ္။
ဆန္စက္ပိုင္ရွင္ မ်ားကလည္း ဟိႏၵဴအမ်ဳိးသားမ်ားျဖစ္တဲ့အတိုင္း “ မစိုးရိမ္တုိက္ ” ဆိုတာကို ၾကားဖူးၿပီး အထင္ႀကီး ေလးစားၾကတဲ့ အတြက္ သေဘာက်ၿပီး ေမာင္ဆင္နဲ႔သြားေတြ႔ အက်ိဳးအေၾကာင္း ေျပာဆို ညွိႏိူင္းၾကၿပီး ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ သေဘာတူၾကလို႔ ေမာင္ဆင္ လက္ထဲ ဆန္စက္ကို လႊဲအပ္ၿပီး အိႏိၵယ ျပန္သြားၾကတယ္။
ေမာင္ဆင္လည္း မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ဆန္စက္နဲ႔ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ခြင့္ ရရွိသြားလို႔ ဆန္စက္ပိုင္ မဟုတ္ေပမယ့္ ဆန္စက္ကိုင္ သူေဌးေလးဘ၀ ေရာက္သြားေတာ့တယ္။ အဲဒီႏွစ္ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ့ ေမြးေန႔ကို သြားတဲ့ အခါမွာေတာ့ ေမာင္ဆင္ဟာ ႏွစ္တိုင္းနဲ႔ မတူေတာ့ဘူး။ အ၀တ္အစား သပ္သပ္ရပ္ရပ္နဲ႔ လွဴစရာ ဆန္အိတ္ေတြ ဘာေတြ သယ္လာၿပီး မိသားစုနဲ႔အတူ ေရာက္လာၾကတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးက-
“ ငဆင္ ဒီႏွစ္ ထူးလာၿပီလားဟ ” ဆိုေတာ့…….
“ မွန္ပါ၊ ထူးဆို တပည့္ေတာ္ စိတ္ကူးနဲ႔ေတာင္ မမွန္းဆရဲခဲ့ဖူးတဲ့ အထိကို ထူးတာဘုရာ့။ အခု တပည့္ေတာ္ ဆန္စက္တစ္လံုး ကို ေစာင့္ေရွာက္ ရင္း လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ခြင့္ရလို႔ တပည့္ေတာ္ ေတာင့္တခဲ့တဲ့ စား၀တ္ ေနေရး ျပည့္စံုၿပီး မိုးလံုေလလံုေနႏိုင္ဖို႔ ဆုိတဲ့ အဆင့္ထက္ေတာင္ လြန္ေနၿပီ ဘုရာ့။ ဒါေတြဟာ ဆရာေတာ္ မလုိက္တဲ့ ဆရာေတာ့္ ေက်းဇူးေတြပါပဲ ဘုရား ” ဆုိၿပီး ၀မ္းသာ မ်က္ရည္နဲ႔ ေလွ်ာက္ထားရွာတယ္။
“ ဟဲ့……..ငဆင္ရဲ့၊ နင့္ကို ငါ မလို႔ မရဘူး။ နင့္ကိုယ္နင္ ရုန္းကန္ထရမွာ လို႔ အစကတည္းကေျပာထားသားနဲ႔၊ ဘယ္ကလာ ငါက မရမွာလဲ၊ အဲဒါ ငါ မတာလည္း မဟုတ္ဘူး၊ နံေဘးမွာရွိတဲ့ ဘုရားေတြက မတာလည္း မဟုတ္ဘူးဟဲ့။ နင့္ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ နင္ ကိုယ္တိုင္ မျပတ္ပြားထံုၿပီး တည္ထားတဲ့ “ အရဟံ ဘုရား” က မတာ။ မတယ္ဆိုလို႔ ဘုရားတန္ခုိးသက္သက္နဲ႔ ခ်မ္းသာလာတယ္ မထင္လိုက္နဲ႔၊ ကံမ်ိဳးေစ့ ေအာင္ျမင္လာေတာ့ “ အႏုတၱရံ ပုညေခတၱံ ေလာကႆ” ဆိုတဲ့ သာသနာေခတ္ႀကီးမွာ ဥာဏ္နဲ႔ လံု႔လစိုက္ထုတ္ႏိုင္သေလာက္ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းတာေပါ့။ “ ကမၼသကတ သမၼာဒိ႒ိ” အျမင္မွန္ လက္မလြတ္ေစနဲ႔၊ မေမ့မေလ်ာ့ ဆက္ႀကိဳးစား ၾကားလား ” လို႔ မိန္႔ၾကားပါတယ္။
ေမာင္ဆင္ရဲ့ဘ၀ ဘယ္လုိေျပာင္းလဲသြားေပမယ့္ မစုိးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီး ေမြးေန႔ ေရာက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ အရင္က လုပ္ေနက်အတိုင္း ထင္းခြဲ၊ အမွိဳက္ရွင္း၊ ေရခပ္ စတဲ့ အလုပ္ၾကမ္းမွန္သမွ် မိသားစုပါ ၀ိုင္း၀န္းၿပီး ေဆာင္ရြက္ၿမဲ ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။
စစ္ႀကီးၿပီးစေလာက္မွာေတာ့ အိႏိၵယ ျပန္သြားတဲ့ ဆန္စက္ပိုင္ရွင္မ်ားက “ သူတို႔မိသားစု ဟုိမွာလည္း အလုပ္အကိုင္ အဆင္ေျပေန တဲ့ အတြက္ ဟိုမွာပဲ အေျခခ်ေတာ့မယ္။ ဆန္စက္မ်ားကိုလည္း ရုိးသားၿပီး သစၥာရွိတဲ့ ေမာင္ဆင္ကိုပဲ အၿပီးအပိုင္ေပးပါတယ္ ” လုိ႔ စာနဲ႔လႊဲအပ္ပါတယ္။ စစ္ၿပီးစေလာက္တုန္းက မတၱရာနယ္တစ္၀ိုက္မွာေတာ့ ဆင္းရဲးသား ( ေက်ာမြဲစစ္စစ္ ) ဘ၀က ဆန္စက္ပိုင္ရွင္ သူေဌးႀကီးျဖစ္သြားတဲ့ “ အရဟံ ဦးဆင္” အေၾကာင္း လူတုိင္းလုိလိုက တအံ့အၾသ ေျပာမဆံုးေအာင္ တစ္နယ္လံုးကို ဟိုးေလး တေက်ာ္ ျဖစ္ရပ္ပါပဲတဲ့။
ဒီေနရာမွာ အထူးသတိထားရမွာကေတာ့ “ ဘုရားရွင္ရဲ့ ဂုဏ္ေတာ္ေတြ၊ ႏွဳတ္ကပါဌ္ေတြမွာ ဘယ္ဂုဏ္က ဘယ္ဂုဏ္ထက္ ပိုသာတယ္၊ ဘယ္ဂါထာက ဘယ္ဂါထာထက္ ပိုသာတယ္၊ ဘယ္ဂါထာက ဘယ္ဂါထာထက္ ပိုၿပီး အစြမ္းထက္တယ္လုိ႔ ကြဲျပားျခားနားမွဳမရွိပါဘူး။ ရတနာသံုးပါးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ နည္းေကာင္းနည္းညံ့ ခြဲဖုိ႔ မလိုဘူး။ နည္းျမဲဖို႔ပဲ လုိ႔တယ္” ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ။
ပ႒ာန္းေဒသနာေတာ္ အလိုအရေတာ့ အာေသ၀နပစၥည္းတပ္တယ္လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ ကံအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ “ မျပတ္ေလ့ က်က္ေန တဲ့ အာစိဏၰကံ” ပါပဲ။ အာစိဏၰကံ ထက္သန္ျမဲျမံလာရင္ ပစၥဳပၸန္မွာ မ်က္ျမင္ဒိ႒ ခံစားရတဲ့ “ ဒိ႒ဓမၼ ေ၀ဒနိယ” အက်ဳိးေကာ ေနာင္အဆက္ဆက္ “ သမၸရာယိက” အက်ဳိးကိုပါ ထင္ထင္ရွားရွား ႀကီးႀကီးမားမား ေပးတတ္စျမဲ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္ႀကီး ၿပီးခါစေလာက္က မႏၱေလးေျမာက္ဘက္ မတၱရာနယ္ တစ္၀ိုက္မွာေတာ့ “ အရဟံ ဦးဆင္ ” ဆုိတာ မသိသူ မရွိသေလာက္လုိ႔ ဆုိရေလာက္ေအာင္ လူသိမ်ားခဲ့ပါတယ္။
သူ႔ကို လူေတြ အသိမ်ားတာဟာ ဆန္စက္ပိုင္ရွင္ သူေဌးႀကီး တစ္ဦးျဖစ္လို႔ ဆိုတာထက္ အကၤ်ီဗလာ၊ လံုခ်ည္ဖာ တစ္ရာနဲ႔ ႔ ႏြားေက်ာင္းသား ဘ၀က ျဗဳန္းစားႀကီး ဆန္စက္ပိုင္ရွင္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲသြားတာရယ္၊ ေသသည္အထိ ပုတီးတစ္ကံုးနဲ႔ ပုတီးမျပတ္ စိပ္ေနေလ့ ရွိတာရယ္၊ သူ႔အိမ္၀မွာ “ အရဟံ ” ဆိုတဲ့စာလံုး ဆုိင္းဘုတ္ အႀကီးႀကီး ေရးထားတာရယ္ တုိ႔ေၾကာင့္ ပါပဲ။
ဒီ “ အရဟံ ” ဆိုတဲ့ စာလံုး ဆုိင္းဘုတ္ႀကီးေၾကာင့္ပဲ သူ႔ကို “ အရဟံ ဦးဆင္ ” လို႔ လူေတြက သိၾကေခၚၾက တာပါ။
ဦးဆင္ဆိုတာ ငယ္ငယ္က သာမေဏဘ၀နဲ႔ မႏၱေလးၿမိဳ႕ မစိုးရိမ္ေက်ာင္းတိုက္ ဆရာေတာ္ႀကီး ဘဒၵႏၱ သူရိယာဘိ၀ံသ ( ေနာင္ အဘိဓဇမဟာရ႒ဂုရု ) ထံမွာ ေနသြားခဲ့ဖူးတယ္။ ရဟန္း မျဖစ္ခင္မွာဘဲ သူ႔ ဒကာႀကီး ဆံုးပါးသြားလုိ႔ မိခင္နဲ႔ လူမမယ္ ( မည္ ) ညီ၊ ညီမငယ္ေတြကို လုပ္ကိုင္ေကြ်းဖို႔ လူထြက္လုိက္ရတယ္။ လယ္ယာ ေျမပိုင္ မရွိတဲ့အတြက္ သူမ်ားအိမ္မွာ ထြန္ယက္ႏြားေက်ာင္း သူရင္းငွားဘ၀နဲ႔ လုပ္ကိုင္ စားရတဲ့ဘ၀မွာ မိသားစုက စားအိုးႀကီးတဲ့အတြက္ အသက္ထိန္းရုံ အရွက္လံုရုံ အႏိုင္ႏိုင္ျဖစ္လုိ႔ လံုခ်ည္ခါးႏြမ္း ေက်ာေနလွမ္း ဘ၀မွာ အိမ္က ခေနာ္ခနဲ႔ ေခတ္သစ္ ကာက၀လိယလုိ႔ေတာင္ ဆိုႏုိင္ေလာက္ပါသတဲ့။
ဆရာသမားရဲ့ ဂုဏ္ေက်းဇူးကို အၿမဲ ဦးထိပ္ထားတတ္တဲ့ ေမာင္ဆင္ဟာ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး ေမြးေန႔နီးၿပီဆိုရင္ေတာ့ မစိုးရိမ္ေက်ာင္းတုိက္ကို အၿမဲေရာက္ေအာင္ လာတယ္။ လွဴဖြယ္၀တၱဳရယ္လုိ႔ မပါေပမယ့္ ဆရာသမားကို ၀တ္ႀကီး၀တ္ငယ္ ျပဳေပးရင္း ထင္းခြဲ၊ ေရခပ္၊ တံျမက္လွည္း စတဲ့ အလုပ္ၾကမ္း မွန္သမွ် အားလံုး ဒိုင္ခံၿပီး လုပ္ေလ့ရွိပါသတဲ့။
ေမြးေန႔ၿပီးလို႔ အျပန္မွာေတာ့ အကၤ်ီဗလာနဲ႔ တပည့္ကို မၾကည့္ရက္တဲ့အတြက္ ဆရာေတာ္ႀကီးက “ ငါ့တပည့္လို သံဃာ့ေ၀ယ်ာ၀စၥ ၥလုပ္သူအတြက္ ေပးေကာင္းတယ္ကြဲ႔။ အပ္စပ္ပါတယ္။ အကၤ်ီခ်ဳပ္၀တ္ ” လို႔ ေျပာၿပီး အဲဒီေခတ္က နာေရးကန္ေတာ့ပြဲေတြမွာ ပါလာေလ့ရွိတဲ့ ပိတ္စကေလးေတြကို ခ်ီးျမွင့္တတ္ပါတယ္။
ဆရာေတာ္ႀကီးက မိမိအတြက္ အကၤ်ီခ်ဳပ္ဖို႔ဆိုၿပီး ေပးစြန္႔ေပမယ့္ အိမ္မွာ အရြယ္ေရာက္စျပဳေနၿပီျဖစ္တဲ့ ႏွမေတြ ညီငယ္ေတြ အတြက္ပဲ သင့္သလိုခ်ဳပ္ေပးၿပီး ေမာင္ဆင္ကေတာ့ ထံုးစံအတိုင္း လံုခ်ည္ ဖာတစ္ရာ ေက်ာဗလာပဲ ေနရတာပါ။
ေမြးေန႔နီးတိုင္း ႏွစ္စဥ္ မွန္မွန္ ေရာက္လာၿပီး ေက်ာေျပာင္ႀကီး ပိုၿပီး မြဲေျခာက္ လာတာက လြဲလို႔ဘာမွ တိုးတက္ေျပာင္းလဲ မလာတဲ့ တပည့္ကို ၾကည့္ၿပီး ဆရာေတာ္ႀကီးက-“ ငဆင္ နင္ မခ်မ္းသာခ်င္ဘူးလား ” လို႔ေမးေတာ့-“ ဘယ့္ႏွယ္ မိန္႔လုိက္ပါလိမ့္ဘုရား။ တပည့္ေတာ္ သူမ်ားေတြလို သူေဌးျဖစ္ေအာင္ မခ်မ္းသာခ်င္ေနပါေစ။ အစားအ၀တ္ ျပည့္ျပည့္စံုစံုနဲ႔ မုိးလံုေလလုံေလာက္ ေနရရင္ ကုိ ေက်နပ္လွပါၿပီ။ ဆရာေတာ္ မစႏိုင္ရင္ မစေပးေတာ္မူပါဘုရား ” လို႔ ေလွ်ာက္ထားပါသတဲ့။
ဆရာေတာ္ႀကီးက “ ဟဲ့……. ငဆင္ရဲ့၊ ကံကံ၏ အက်ဳိးဆိုတာ နင္လည္း သိသားပဲဟာ။ နင့္ကို ငါက မစလို႔ ဘယ္ရမလဲဟဲ့။ နင္ကိုယ္တုိင္ ရုန္းၿပီး ရပ္မွ မတ္လာမွာေပါ့ ” ဆိုေတာ့……
“ မွန္ပါ၊ တတ္ႏုိင္ သမွ်ေတာ့ ႀကိဳးစားတာပါပဲ ဘုရား။ မိသားစုကလည္းမ်ား၊ ညီေတြ ညီမေတြကလည္း လက္လုပ္ လက္ကိုင္ေလးမွ အကူအညီက မရေသး။ ဒီၾကားထဲ ေလာက အေလ်ာက္ အိမ္ေထာင္ ကလည္း က်ၿပီဆုိေတာ့ အလုပ္နဲ႔၀င္ေငြက မတုိးဘဲ ပါး စပ္ေပါက္ေတြ သာ တုိးေနတဲ့အတြက္ ဒီလိုပဲ လံုးခ်ာလုိက္ ေနတာပဲဘုရား ” လို႔ ျပန္ေလွ်ာက္ပါတယ္။
ဆရာေတာ္ႀကီးက “ ေအး…….နင့္ကို ငါက မထူေပးလို႔ေတာ့ မရဘူး။ နင့္ကိုယ္နင္ ရုန္းထႏိုင္ေအာင္ အေထာက္ အကူေတာ့ ေပးလုိက္မယ္။ ေရာ့ေဟာဒီ ပုတီးကို ယူသြား။ ဘာမွ နည္းေတြမ်ားမေနနဲ႔ “ အရဟံ ” တစ္လံုးကို အဓိပၸာယ္ပါ အာရုံျပဳၿပီး မျပတ္ပြားေပေရာ့ ” ဆိုၿပီး အနားမွာရွိတဲ့ ပရိကၡရာပံုထဲက ပုတီးတစ္ကံုးကို ေပးလုိက္ ပါတယ္။
ဆရာေတာ္ႀကီးက မတာ မဟုတ္ဘူးဆုိေပမယ့္ ေမာင္ဆင္ကေတာ့ ဒါဟာ ဆရာေတာ္ႀကီးက သူ႔ကို မစလိုက္တာပဲ ဆုိၿပီး ဆရာေတာ္ မိန္႔ၾကားတဲ့ အတုိင္း မျပတ္ပြားၿပီး စိပ္ေတာ့တာပဲ။
ခါတုိင္း ကိုယ္အထက္ပိုင္းမွာ ဗလာက်င္းေနတဲ့ ေမာင္ဆင္မွာ ခုေတာ့ အလုပ္လုပ္ေနခ်ိန္ ဆိုရင္လည္း လည္ပင္းမွာ ပုတီးတစ္ကံုး ဆြဲထားတာေတြ႔ရၿပီး အလုပ္နားတာနဲ႔ ပုတီးနဲ႔လက္မျပတ္ေအာင္ စိပ္ေတာ့တာပဲ။ ႏြားေက်ာင္း ရင္လည္း ပုတီးစိပ္က မျပတ္ေတာ့ ဒုစရုိက္ရယ္လုိ႔ က်ဴးလြန္ခ်ိန္ကို မရွိေတာ့ဘူး။
ေနာက္တစ္ႏွစ္ ဆရာေတာ္ႀကီးေမြးေန႔မွာ ေမာင္ဆင္ေရာက္လာေတာ့လည္း ဘာမွ ထူးျခားေျပာင္းလဲမွဳ မရွိေသးဘူး။ ဆရာေတာ္ႀကီးထံပါးမွာ ၀တ္ခ်ေတာ့…….
“ ငဆင္ ဘာေတြမ်ား ထူးျခားလာသလဲဟဲ့ ”
“ ဘာမွ မထူးေသးပါဘုရား ”
“ ေအး လာစမ္း ဒီနား ” ဆိုၿပီး “ ျဖန္း ” ခနဲရုိက္လုိက္ေတာ့…..
“ အမေလးဘုရား ” လို႔ လန္႔ေအာ္တယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးက….
“ နင္ လုိေသးတယ္၊ ဆက္ႀကိဳးစားဦး ” လို႔ မိန္႔ပါတယ္။
ေနာက္ႏွစ္ႏွစ္ သံုးႏွစ္ ဒီအတုိင္းပဲ၊ မထူးဘူး။ အဲ….ေလးႏွစ္ေျမာက္အေရာက္မွာေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီးက “ ငဆင္ လာစမ္း ဒီနား ” “ ျဖန္း ” ဆိုေတာ့ “ အရဟံ အရဟံ အရဟံ ”
“ ေအး နင့္ခႏၶာကိုယ္ထဲခုမွ “ အရဟံ” ဂုဏ္ေတာ္ ကိန္းတယ္ဟ။ သံုးေလးႏွစ္အတြင္း ခႏၶာကိုယ္ထဲ အရဟံဘုရား အၿမဲကိန္းေအာင္ တည္ႏုိင္တာ နင္ မဆိုးဘူး၊ နင္ ထူးေတာ့မယ္။ ဆက္ႀကိဳးစား ၾကားလား ”
“ မွန္ပါ ဘုရား ”
အခ်ိန္က ဂ်ပန္ေတြ ျမန္မာျပည္၀င္လာခါစ၊ ျမန္မာျပည္ကို စစ္ေငြ႔စစ္ရိပ္မ်ား သန္းလာၿပီ။ မတၱရာနယ္မွာရွိတဲ့ ဆန္စက္ပိုင္ရွင္ အိႏိၵယအမ်ဳိသား မိသားစုတုိ႔က စစ္ေဘးဒဏ္ကို တိမ္းေရွာင္ရင္း သူတုိ႔ေဆြမ်ဳိးမ်ား ရွိရာ အိႏိၵယကို ျပန္လိုတဲ့အတြက္ သူတုိ႔မရွိတုန္းမွာ သူတို႔ပိုင္တဲ့ ဆန္စက္ကို အေစာင့္အေရွာက္အျဖစ္ လႊဲအပ္ခဲ့ဖုိ႔ နယ္မွာရွိတဲ့ အႀကီးအကဲမ်ား၊ မိတ္ေဆြ သဂၤဟမ်ားနဲ႔ တုိင္ပင္တဲ့အခါ အဲဒီနယ္သူႀကီးက..
“ သူရင္းငွားလုပ္ေနတဲ့ ေမာင္ဆင္ဟာ ဆင္းရဲေပမယ့္ ရုိးသားၿပီး သစၥာရွိတယ္။ မစုိးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ့ တပည့္ျဖစ္လို႔ ဆရာေကာင္းတပည့္ပီပီ ရိုးသားတည္ၾကည္တယ္၊ သူမ်ားပစၥည္းကို အလြဲသံုးစားလုပ္မယ့္ သူငယ္မဟုတ္ဘူး။ ဆရာသမားမ်ားရဲ့ အရွိန္အ၀ါေၾကာင့္လည္း ဆရာေကာင္းတပည့္ မပီသတဲ့ အလုပ္မ်ဳိး လုပ္မွာ မဟုတ္တာ ေသခ်ာတယ္။ သူ႔ကိုပဲ လႊဲအပ္ျပီး ေစာင့္ ၿပီး ေရွာက္ ခုိင္းတာ အေကာင္းဆံုးပဲ ” လို႔ အႀကံေပးၾကတယ္။
ဆန္စက္ပိုင္ရွင္ မ်ားကလည္း ဟိႏၵဴအမ်ဳိးသားမ်ားျဖစ္တဲ့အတိုင္း “ မစိုးရိမ္တုိက္ ” ဆိုတာကို ၾကားဖူးၿပီး အထင္ႀကီး ေလးစားၾကတဲ့ အတြက္ သေဘာက်ၿပီး ေမာင္ဆင္နဲ႔သြားေတြ႔ အက်ိဳးအေၾကာင္း ေျပာဆို ညွိႏိူင္းၾကၿပီး ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ သေဘာတူၾကလို႔ ေမာင္ဆင္ လက္ထဲ ဆန္စက္ကို လႊဲအပ္ၿပီး အိႏိၵယ ျပန္သြားၾကတယ္။
ေမာင္ဆင္လည္း မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ဆန္စက္နဲ႔ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ခြင့္ ရရွိသြားလို႔ ဆန္စက္ပိုင္ မဟုတ္ေပမယ့္ ဆန္စက္ကိုင္ သူေဌးေလးဘ၀ ေရာက္သြားေတာ့တယ္။ အဲဒီႏွစ္ မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ့ ေမြးေန႔ကို သြားတဲ့ အခါမွာေတာ့ ေမာင္ဆင္ဟာ ႏွစ္တိုင္းနဲ႔ မတူေတာ့ဘူး။ အ၀တ္အစား သပ္သပ္ရပ္ရပ္နဲ႔ လွဴစရာ ဆန္အိတ္ေတြ ဘာေတြ သယ္လာၿပီး မိသားစုနဲ႔အတူ ေရာက္လာၾကတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးက-
“ ငဆင္ ဒီႏွစ္ ထူးလာၿပီလားဟ ” ဆိုေတာ့…….
“ မွန္ပါ၊ ထူးဆို တပည့္ေတာ္ စိတ္ကူးနဲ႔ေတာင္ မမွန္းဆရဲခဲ့ဖူးတဲ့ အထိကို ထူးတာဘုရာ့။ အခု တပည့္ေတာ္ ဆန္စက္တစ္လံုး ကို ေစာင့္ေရွာက္ ရင္း လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ခြင့္ရလို႔ တပည့္ေတာ္ ေတာင့္တခဲ့တဲ့ စား၀တ္ ေနေရး ျပည့္စံုၿပီး မိုးလံုေလလံုေနႏိုင္ဖို႔ ဆုိတဲ့ အဆင့္ထက္ေတာင္ လြန္ေနၿပီ ဘုရာ့။ ဒါေတြဟာ ဆရာေတာ္ မလုိက္တဲ့ ဆရာေတာ့္ ေက်းဇူးေတြပါပဲ ဘုရား ” ဆုိၿပီး ၀မ္းသာ မ်က္ရည္နဲ႔ ေလွ်ာက္ထားရွာတယ္။
“ ဟဲ့……..ငဆင္ရဲ့၊ နင့္ကို ငါ မလို႔ မရဘူး။ နင့္ကိုယ္နင္ ရုန္းကန္ထရမွာ လို႔ အစကတည္းကေျပာထားသားနဲ႔၊ ဘယ္ကလာ ငါက မရမွာလဲ၊ အဲဒါ ငါ မတာလည္း မဟုတ္ဘူး၊ နံေဘးမွာရွိတဲ့ ဘုရားေတြက မတာလည္း မဟုတ္ဘူးဟဲ့။ နင့္ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ နင္ ကိုယ္တိုင္ မျပတ္ပြားထံုၿပီး တည္ထားတဲ့ “ အရဟံ ဘုရား” က မတာ။ မတယ္ဆိုလို႔ ဘုရားတန္ခုိးသက္သက္နဲ႔ ခ်မ္းသာလာတယ္ မထင္လိုက္နဲ႔၊ ကံမ်ိဳးေစ့ ေအာင္ျမင္လာေတာ့ “ အႏုတၱရံ ပုညေခတၱံ ေလာကႆ” ဆိုတဲ့ သာသနာေခတ္ႀကီးမွာ ဥာဏ္နဲ႔ လံု႔လစိုက္ထုတ္ႏိုင္သေလာက္ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းတာေပါ့။ “ ကမၼသကတ သမၼာဒိ႒ိ” အျမင္မွန္ လက္မလြတ္ေစနဲ႔၊ မေမ့မေလ်ာ့ ဆက္ႀကိဳးစား ၾကားလား ” လို႔ မိန္႔ၾကားပါတယ္။
ေမာင္ဆင္ရဲ့ဘ၀ ဘယ္လုိေျပာင္းလဲသြားေပမယ့္ မစုိးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီး ေမြးေန႔ ေရာက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ အရင္က လုပ္ေနက်အတိုင္း ထင္းခြဲ၊ အမွိဳက္ရွင္း၊ ေရခပ္ စတဲ့ အလုပ္ၾကမ္းမွန္သမွ် မိသားစုပါ ၀ိုင္း၀န္းၿပီး ေဆာင္ရြက္ၿမဲ ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။
စစ္ႀကီးၿပီးစေလာက္မွာေတာ့ အိႏိၵယ ျပန္သြားတဲ့ ဆန္စက္ပိုင္ရွင္မ်ားက “ သူတို႔မိသားစု ဟုိမွာလည္း အလုပ္အကိုင္ အဆင္ေျပေန တဲ့ အတြက္ ဟိုမွာပဲ အေျခခ်ေတာ့မယ္။ ဆန္စက္မ်ားကိုလည္း ရုိးသားၿပီး သစၥာရွိတဲ့ ေမာင္ဆင္ကိုပဲ အၿပီးအပိုင္ေပးပါတယ္ ” လုိ႔ စာနဲ႔လႊဲအပ္ပါတယ္။ စစ္ၿပီးစေလာက္တုန္းက မတၱရာနယ္တစ္၀ိုက္မွာေတာ့ ဆင္းရဲးသား ( ေက်ာမြဲစစ္စစ္ ) ဘ၀က ဆန္စက္ပိုင္ရွင္ သူေဌးႀကီးျဖစ္သြားတဲ့ “ အရဟံ ဦးဆင္” အေၾကာင္း လူတုိင္းလုိလိုက တအံ့အၾသ ေျပာမဆံုးေအာင္ တစ္နယ္လံုးကို ဟိုးေလး တေက်ာ္ ျဖစ္ရပ္ပါပဲတဲ့။
ဒီေနရာမွာ အထူးသတိထားရမွာကေတာ့ “ ဘုရားရွင္ရဲ့ ဂုဏ္ေတာ္ေတြ၊ ႏွဳတ္ကပါဌ္ေတြမွာ ဘယ္ဂုဏ္က ဘယ္ဂုဏ္ထက္ ပိုသာတယ္၊ ဘယ္ဂါထာက ဘယ္ဂါထာထက္ ပိုသာတယ္၊ ဘယ္ဂါထာက ဘယ္ဂါထာထက္ ပိုၿပီး အစြမ္းထက္တယ္လုိ႔ ကြဲျပားျခားနားမွဳမရွိပါဘူး။ ရတနာသံုးပါးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ နည္းေကာင္းနည္းညံ့ ခြဲဖုိ႔ မလိုဘူး။ နည္းျမဲဖို႔ပဲ လုိ႔တယ္” ဆိုတဲ့ အခ်က္ပါ။
ပ႒ာန္းေဒသနာေတာ္ အလိုအရေတာ့ အာေသ၀နပစၥည္းတပ္တယ္လုိ႔ ေခၚပါတယ္။ ကံအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ “ မျပတ္ေလ့ က်က္ေန တဲ့ အာစိဏၰကံ” ပါပဲ။ အာစိဏၰကံ ထက္သန္ျမဲျမံလာရင္ ပစၥဳပၸန္မွာ မ်က္ျမင္ဒိ႒ ခံစားရတဲ့ “ ဒိ႒ဓမၼ ေ၀ဒနိယ” အက်ဳိးေကာ ေနာင္အဆက္ဆက္ “ သမၸရာယိက” အက်ဳိးကိုပါ ထင္ထင္ရွားရွား ႀကီးႀကီးမားမား ေပးတတ္စျမဲ ျဖစ္ပါတယ္။
{မစိုးရိမ္ဆရာေတာ္ႀကီးထံမွ ၾကားနာမွတ္သားခဲ့ရသည့္အတိုင္း အမရပူရၿမိဳ႕၊ တူေမာင္းတုိက္ ပဓာနနာယက ဆရာေတာ္ ဘဒၵႏၱေမဓိယ ( အဂၢမဟာ ပ႑ိတ ) ထပ္ဆင့္ မိန္႔ၾကားဆံုးမခ်က္ကို မွ်ေ၀တင္ျပလုိက္ပါတယ္။ }
ဓမၼေဘရီအရွင္ဝီရိယ(ေတာင္စြန္း)