ကံေကာင္းအေၾကာင္းလွပါေစ(၂)
ဒီေလာက္ဆိုရင္ ကံေကာင္းေသာ္လည္း အေၾကာင္းမလွျခင္းဟာ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွသူမ်ား နည္းတူ "ေမြး,အို, နာ, ေသ"ဆိုတဲ့ သံသရာဝဋ္ဒုကၡႀကီးက ႐ုန္းမထြက္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ သေဘာေပါက္ေလာက္ပါၿပီ။ အဓိက အေလးအနက္ ေျပာလိုတာကေတာ့ မိမိတို႔ စြမ္းအားရွိသမွ် ႀကိဳးစားအားထုတ္ရတဲ့ ကုသိုလ္ကံမ်ား ထိုက္တန္တဲ့ အက်ိဳးတရားေတြ ျပည့္ျပည့္ဝ၀ ေပးခြင့္ရဖို႔အတြက္ ဘဝသမၸတၲိ, ေဘာဂသမၸတၲိေတြနဲ႔ တန္ဖိုးျဖတ္ မပစ္ၾကဘဲ အျမတ္ဆံုး အက်ိဳးတရားျဖစ္တဲ့ နိဗၺာန္တိုင္ေအာင္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစေရးကို ရည္မွန္း ျပဳလုပ္ တတ္ေစခ်င္တာပါ။
ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့
အမွန္ကေတာ့ မလွပတဲ့အေၾကာင္းတရားျဖစ္တဲ့ "အဝိဇၨာ"ကို လွပတဲ့အေၾကာင္းျဖစ္ေစမည့္ "ဝိဇၨာ"အျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖို႔ ဆိုတာ "နိဗၺာနႆ ပစၥေယာ ေဟာတု"ဆိုတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေကာင္း ထားတတ္႐ံုနဲ႔ေတာ့ မျပည့္စံုေသးပါဘူး၊ "ရည္မွန္းခ်က္ေကာင္းဆိုတာ ထိုက္တန္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေကာင္းမ်ားနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရတယ္"ဆိုတဲ့ သူျမတ္တို႔ရဲ႕ လမ္းညႊန္ ဩဝါဒအတိုင္း ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ ကုသိုလ္ ျဖစ္တဲ့ ဝိပႆနာ အလုပ္ကို အနည္းဆံုး အနိစၥသေဘာေလာက္ ျဖစ္ေစ ႏွလံုးသြင္း ဆင္ျခင္တဲ့ အလုပ္ကိုလုပ္ဖို႔ေတာ့ လိုပါတယ္။
စူဠပႏၴကမေထရ္ျမတ္ဟာ ရွင္ဘုရင္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဘဝတစ္ခုတုန္းက တိုင္းခန္းလွည့္လည္ရင္ ရင္စီးပုဝါျဖဴစနဲ႔ မ်က္ႏွာက ေခြ်းကိုသုတ္လိုက္တဲ့အခါ ျမဴအညစ္ေၾကးေတြနဲ႔ ညစ္ႏြမ္းသြားတာကိုၾကည့္ၿပီး မၿမဲတဲ့ အနိစၥသေဘာကို ဆင္ျခင္ခဲ့မိတဲ့ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ အေထာက္ အပံ့ေၾကာင့္ အခုေနာက္ဆံုး ရဟန္းျဖစ္တဲ့ဘဝမွာလည္း တရားအားထုတ္လို႔မရႏိုင္ ျဖစ္ေနတဲ့အခါ ဘုရားရွင္က ပုဝါျဖဴကေလးတစ္စေပးၿပီး လက္ညႇိဳးလက္မႏွစ္ခုနဲ႔ ပြတ္ေခ်ေနေစရာက အနိစၥဝိပႆနာဥာဏ္ပြင့္လာၿပီး မဂ္ဖိုလ္ အဆင့္ဆင့္နဲ႔ ရဟႏၱာ အထိျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။
ဒီသာဓကမ်ားကိုေထာက္႐ႈၿပီး အေၾကာင္းလွတဲ့ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့စစ္စစ္ျဖစ္ဖို႔ဆိုတာ ဝိပႆနာကုသိုလ္ကို အားထုတ္ မွသာ ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။ လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးကေတာ့ အနည္းဆံုး ႐ုပ္ပရမတၳတရားေတြထဲက မာတဲ့ ေပ်ာ့တဲ့ သေဘာ၊ ပူတဲ့ ေအးတဲ့ သေဘာ၊ တြန္းတိုးလႈပ္ရြတဲ့ သေဘာေလာက္မွ်ကိုျဖစ္ေစ တစ္ခဏနဲ႔ တစ္ခဏမတူေအာင္ ျဖစ္ပ်က္ ေဖာက္ျပန္ေနတဲ့ သေဘာ ေလာက္ဆင္ျခင္ႏွလံုးသြင္းႏိုင္ရင္လည္း ဝိဇၨာမ်ိဳး ေစ့ျဖစ္ပါၿပီလို႔ မိန္႔ဆိုပါတယ္။ ဒီေလာက္ဆိုရင္ ကံေကာင္းျခင္းနဲ႔ အေၾကာင္းလွျခင္းတို႔ကို ခပ္ေရးေရးေတာ့ သေဘာေပါက္ေလာက္ၿပီ ထင္ပါတယ္။
"ကံလဲ ေကာင္း အေၾကာင္းလဲ
လွၿပီ"
ဒီကိစၥဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္လို႔ ပိုၿပီးပီပီျပင္ျပင္ သေဘာေပါက္လာေအာင္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ကေလးျပန္ေျပာပါအံုးမယ္။ ကံနဲ႔ ကံရဲ႕အက်ိဳးကိုယံုၾကည္တဲ့ သဒၶါတရား ဦးေဆာင္ၿပီး ကုသိုလ္ေကာင္းမႈျပဳတဲ့ အခါ ဘဝသမၸတၲိ , ေဘာဂသမၸတၲိ (သုဂတိဘံုဘဝနဲ႔ ေလာကီခ်မ္းသာေတြ)ကို ေတာင့္တၿပီး ျပဳလုပ္ၾကရင္ ကံေကာင္းေသာ္လဲ အေၾကာင္းမလွေသးပါဘူး။ အဝိဇၨာနဲ႔တဏွာ ဥပါဒါန္ဆိုတဲ့ ကိေလသဝဋ္ ဦးေဆာင္လႊမ္းမိုးၿပီး ျပဳတဲ့ကုသိုလ္ကံ ျဖစ္ေနလို႔ပါ။
ကုသိုလ္ျပဳရာမွာ ဘဝသမၸတၲိçေဘာဂသမၸတၲိေတြကို မေတာင့္တဘဲ နိဗၺာန္ကိုသာ ရည္မွန္းၿပီး ျပဳလုပ္ရင္ အဝိဇၨာ တဏွာ၊ ဥပါဒါန္ဆိုတဲ့ ကိေလသဝဋ္ လႊမ္းမိုးမႈမပါတဲ့အတြက္ ကံလည္း ေကာင္းသလို အေၾကာင္းမလွမႈလည္း ကင္းပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အေၾကာင္းမလွမႈ ကင္း႐ံုနဲ႔ေတာ့ ကံေကာင္းသန္႔သန္႔ကေလးပဲ ျဖစ္ပါေသးတယ္၊ တကယ္တန္း "အေၾကာင္းလွၿပီ"လို႔ မဆိုသာ ေသးပါဘူး။ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့အစစ္ျဖစ္တဲ့ ဝိပႆနာကုသိုလ္ကို မၿမဲတဲ့ အနိစၥသေဘာေလာက္ပင္ျဖစ္ေစ ကိုယ္ပိုင္ဥာဏ္နဲ႔ ဆင္ျခင္သိရွိေအာင္ ႀကိဳးစားျပဳလုပ္မွသာ "ကံလဲ ေကာင္း အေၾကာင္းလဲ လွၿပီ"လို႔ အခိုင္အမာဆိုႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
အခုေျပာခဲ့တဲ့စကားပိုဒ္ထဲမွာ "ကိေလသဝဋ္ ကင္းကင္းနဲ႔ျပဳလုပ္တဲ့ ကုသိုလ္ကံဟာ အေၾကာင္းမလွမႈကင္းေသာ္လည္း ဝိပႆနာ ကုသိုလ္မပါေသးရင္ တကယ္အေၾကာင္းလွတဲ့ကံလို႔ မဆိုႏိုင္ေသးဘူး"ဆိုတဲ့စကားကို သေဘာေပါက္ဖို႔ အလြန္ အေရးႀကီးပါတယ္။
မွန္ပါတယ္၊ ကိေလသဝဋ္ကင္းၿပီး ပါရမီေျမာက္ေလာက္ေအာင္ နိဗၺာန္ကိုသာ ရည္မွန္းျပဳလုပ္တဲ့ ကုသိုလ္ကံေတြထဲ မွာကိုပဲ စရဏမ်ိဳးေစ့ျဖစ္တဲ့ ကုသိုလ္ကံနဲ႔ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ျဖစ္တဲ့ ကုသိုလ္ကံဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ိဳးထပ္ကြဲျပားပါေသးတယ္၊ ဒါန,သီလ သမထ အုပ္စုဝင္ကုသိုလ္မ်ားဟာ စရဏမ်ိဳးေစ့ပါရမီ ကုသိုလ္မ်ားသာ ျဖစ္ပါေသးတယ္၊ ဝိပႆနာကုသိုလ္ကို အားထုတ္ ထားမွသာ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ပါရမီ ကုသိုလ္အဆင့္ေရာက္ပါတယ္၊ (သာသနာပကာလေတြမွာလည္း ဝိပႆနာ ကုသိုလ္ အျဖစ္နဲ႔ အနိစၥလကၡဏာ၊ ဒုကၡလကၡဏာေလာက္ေတာ့ ပြားမ်ားႏိုင္ပါတယ္၊ အနတၲလကၡဏာကေတာ့ သာသနာတြင္းနဲ႔ ႀကံဳႀကိဳက္မွသာ ပြားမ်ားႏိုင္တာပါ) အဲဒီလို စရဏမ်ိဳးကုသိုလ္ ဝိဇၨာမ်ိဳးကုသိုလ္ႏွစ္မ်ိဳးစံုမွသာ "ကံလဲ ေကာင္း အေၾကာင္းလဲ တကယ္လွၿပီး"လို႔ဆိုႏိုင္မယ္လို႔ ေျပာလိုတာပါ။ "စရဏမ်ိဳးေစ့က ကံေကာင္းတာ၊ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့က အေၾကာင္း လွတာ"လို႔ အတိုခ်ဳပ္ မွတ္သားႏိုင္ပါတယ္။
ဒီကိစၥဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ကိစၥတစ္ခုျဖစ္လို႔ ပိုၿပီးပီပီျပင္ျပင္ သေဘာေပါက္လာေအာင္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ကေလးျပန္ေျပာပါအံုးမယ္။ ကံနဲ႔ ကံရဲ႕အက်ိဳးကိုယံုၾကည္တဲ့ သဒၶါတရား ဦးေဆာင္ၿပီး ကုသိုလ္ေကာင္းမႈျပဳတဲ့ အခါ ဘဝသမၸတၲိ , ေဘာဂသမၸတၲိ (သုဂတိဘံုဘဝနဲ႔ ေလာကီခ်မ္းသာေတြ)ကို ေတာင့္တၿပီး ျပဳလုပ္ၾကရင္ ကံေကာင္းေသာ္လဲ အေၾကာင္းမလွေသးပါဘူး။ အဝိဇၨာနဲ႔တဏွာ ဥပါဒါန္ဆိုတဲ့ ကိေလသဝဋ္ ဦးေဆာင္လႊမ္းမိုးၿပီး ျပဳတဲ့ကုသိုလ္ကံ ျဖစ္ေနလို႔ပါ။
ကုသိုလ္ျပဳရာမွာ ဘဝသမၸတၲိçေဘာဂသမၸတၲိေတြကို မေတာင့္တဘဲ နိဗၺာန္ကိုသာ ရည္မွန္းၿပီး ျပဳလုပ္ရင္ အဝိဇၨာ တဏွာ၊ ဥပါဒါန္ဆိုတဲ့ ကိေလသဝဋ္ လႊမ္းမိုးမႈမပါတဲ့အတြက္ ကံလည္း ေကာင္းသလို အေၾကာင္းမလွမႈလည္း ကင္းပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အေၾကာင္းမလွမႈ ကင္း႐ံုနဲ႔ေတာ့ ကံေကာင္းသန္႔သန္႔ကေလးပဲ ျဖစ္ပါေသးတယ္၊ တကယ္တန္း "အေၾကာင္းလွၿပီ"လို႔ မဆိုသာ ေသးပါဘူး။ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့အစစ္ျဖစ္တဲ့ ဝိပႆနာကုသိုလ္ကို မၿမဲတဲ့ အနိစၥသေဘာေလာက္ပင္ျဖစ္ေစ ကိုယ္ပိုင္ဥာဏ္နဲ႔ ဆင္ျခင္သိရွိေအာင္ ႀကိဳးစားျပဳလုပ္မွသာ "ကံလဲ ေကာင္း အေၾကာင္းလဲ လွၿပီ"လို႔ အခိုင္အမာဆိုႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
အခုေျပာခဲ့တဲ့စကားပိုဒ္ထဲမွာ "ကိေလသဝဋ္ ကင္းကင္းနဲ႔ျပဳလုပ္တဲ့ ကုသိုလ္ကံဟာ အေၾကာင္းမလွမႈကင္းေသာ္လည္း ဝိပႆနာ ကုသိုလ္မပါေသးရင္ တကယ္အေၾကာင္းလွတဲ့ကံလို႔ မဆိုႏိုင္ေသးဘူး"ဆိုတဲ့စကားကို သေဘာေပါက္ဖို႔ အလြန္ အေရးႀကီးပါတယ္။
မွန္ပါတယ္၊ ကိေလသဝဋ္ကင္းၿပီး ပါရမီေျမာက္ေလာက္ေအာင္ နိဗၺာန္ကိုသာ ရည္မွန္းျပဳလုပ္တဲ့ ကုသိုလ္ကံေတြထဲ မွာကိုပဲ စရဏမ်ိဳးေစ့ျဖစ္တဲ့ ကုသိုလ္ကံနဲ႔ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ျဖစ္တဲ့ ကုသိုလ္ကံဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ိဳးထပ္ကြဲျပားပါေသးတယ္၊ ဒါန,သီလ သမထ အုပ္စုဝင္ကုသိုလ္မ်ားဟာ စရဏမ်ိဳးေစ့ပါရမီ ကုသိုလ္မ်ားသာ ျဖစ္ပါေသးတယ္၊ ဝိပႆနာကုသိုလ္ကို အားထုတ္ ထားမွသာ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ပါရမီ ကုသိုလ္အဆင့္ေရာက္ပါတယ္၊ (သာသနာပကာလေတြမွာလည္း ဝိပႆနာ ကုသိုလ္ အျဖစ္နဲ႔ အနိစၥလကၡဏာ၊ ဒုကၡလကၡဏာေလာက္ေတာ့ ပြားမ်ားႏိုင္ပါတယ္၊ အနတၲလကၡဏာကေတာ့ သာသနာတြင္းနဲ႔ ႀကံဳႀကိဳက္မွသာ ပြားမ်ားႏိုင္တာပါ) အဲဒီလို စရဏမ်ိဳးကုသိုလ္ ဝိဇၨာမ်ိဳးကုသိုလ္ႏွစ္မ်ိဳးစံုမွသာ "ကံလဲ ေကာင္း အေၾကာင္းလဲ တကယ္လွၿပီး"လို႔ဆိုႏိုင္မယ္လို႔ ေျပာလိုတာပါ။ "စရဏမ်ိဳးေစ့က ကံေကာင္းတာ၊ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့က အေၾကာင္း လွတာ"လို႔ အတိုခ်ဳပ္ မွတ္သားႏိုင္ပါတယ္။
မဇၩိမပဋိပဒါနည္းက်က်
ဒီေနရာမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားအေနနဲ႔ မဇၩိမပဋိပဒါနည္းက်က် ခံယူတတ္ဖို႔လဲ အထူးသတိျပဳေစခ်င္ပါတယ္၊ ကံေကာင္းျခင္းဆိုတဲ့ စရဏမ်ိဳးေစ့နဲ႔ အေၾကာင္းလွျခင္းဆိုတဲ့ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့၊ ဒီႏွစ္မ်ိဳးမွာ ဘယ္မ်ိဳးေစ့က ပိုၿပီးအေရးႀကီးသလဲလို႔ ေမးခဲ့ရင္ ႐ုတ္တရက္ေတာ့ "ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့က ပိုအေရးႀကီးတယ္"လို႔ ေျဖတတ္ၾကတာမ်ားပါတယ္၊ အမွန္ကေတာ့ ဘုရားရွင္တို႔ ရဲ႕ဂုဏ္ေတာ္ေတြမွာ "ဝိဇၨာစရဏ သမၸႏၷ" ဆိုတာအေရးႀကီး တဲ့ဂုဏ္ပုဒ္ တစ္ခုျဖစ္ေနတာကို ေထာက္ဆၾကည့္ရင္ ဒီမ်ိဳးေစ့ ႏွစ္ခုလံုးဟာ သူ႔ဟာနဲ႔သူ အေရးပါတာခ်ည္းျဖစ္လို႔ ႏွစ္ခုလံုး အတူတူ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ခံယူဆည္းပူးၾကရမွာပါ၊ ဒါမွသာ မဇၩိမ ပဋိပဒါနည္း က်ပါလိမ့္မယ္။
ဟုတ္ပါတယ္၊ မဇၩိမပဋိပဒါလို႔ေခၚတဲ့ မဂၢင္ရွစ္ပါးမွာ သီလမဂၢင္သံုးပါးနဲ႔ သမာဓိမဂၢင္သံုးပါးတို႔က စရဏမ်ိဳးေစ့ မဂၢင္မ်ားျဖစ္ပါတယ္၊ ပညာမဂၢင္ႏွစ္ပါးတို႔က ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့မဂၢင္ေတြပါ၊ စရဏမ်ိဳးမဂၢင္မ်ားနဲ႔ ဝိဇၨာမ်ိဳးမဂၢင္တို႔ ႏွစ္မ်ိဳးစံုေပါင္းမွသာ မဂၢင္ရွစ္ပါးျပည့္မွာပါ၊ မဂၢင္ရွစ္ပါး ျပည့္စံုမွလဲ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ဆိုတဲ့ ေလာကုတၲရာအဆင့္ေရာက္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့နဲ႔ စရဏမ်ိဳးေစ့ႏွစ္မ်ိဳးလံုး အေရး ပါတယ္လို႔ ခံယူမွသာ မဇၩိမပဋိပဒါနည္းက်တယ္လို႔ သတိေပး လိုက္ရတာပါ။
ဒီေနရာမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားအေနနဲ႔ မဇၩိမပဋိပဒါနည္းက်က် ခံယူတတ္ဖို႔လဲ အထူးသတိျပဳေစခ်င္ပါတယ္၊ ကံေကာင္းျခင္းဆိုတဲ့ စရဏမ်ိဳးေစ့နဲ႔ အေၾကာင္းလွျခင္းဆိုတဲ့ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့၊ ဒီႏွစ္မ်ိဳးမွာ ဘယ္မ်ိဳးေစ့က ပိုၿပီးအေရးႀကီးသလဲလို႔ ေမးခဲ့ရင္ ႐ုတ္တရက္ေတာ့ "ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့က ပိုအေရးႀကီးတယ္"လို႔ ေျဖတတ္ၾကတာမ်ားပါတယ္၊ အမွန္ကေတာ့ ဘုရားရွင္တို႔ ရဲ႕ဂုဏ္ေတာ္ေတြမွာ "ဝိဇၨာစရဏ သမၸႏၷ" ဆိုတာအေရးႀကီး တဲ့ဂုဏ္ပုဒ္ တစ္ခုျဖစ္ေနတာကို ေထာက္ဆၾကည့္ရင္ ဒီမ်ိဳးေစ့ ႏွစ္ခုလံုးဟာ သူ႔ဟာနဲ႔သူ အေရးပါတာခ်ည္းျဖစ္လို႔ ႏွစ္ခုလံုး အတူတူ အေရးႀကီးတယ္လို႔ ခံယူဆည္းပူးၾကရမွာပါ၊ ဒါမွသာ မဇၩိမ ပဋိပဒါနည္း က်ပါလိမ့္မယ္။
ဟုတ္ပါတယ္၊ မဇၩိမပဋိပဒါလို႔ေခၚတဲ့ မဂၢင္ရွစ္ပါးမွာ သီလမဂၢင္သံုးပါးနဲ႔ သမာဓိမဂၢင္သံုးပါးတို႔က စရဏမ်ိဳးေစ့ မဂၢင္မ်ားျဖစ္ပါတယ္၊ ပညာမဂၢင္ႏွစ္ပါးတို႔က ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့မဂၢင္ေတြပါ၊ စရဏမ်ိဳးမဂၢင္မ်ားနဲ႔ ဝိဇၨာမ်ိဳးမဂၢင္တို႔ ႏွစ္မ်ိဳးစံုေပါင္းမွသာ မဂၢင္ရွစ္ပါးျပည့္မွာပါ၊ မဂၢင္ရွစ္ပါး ျပည့္စံုမွလဲ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ဆိုတဲ့ ေလာကုတၲရာအဆင့္ေရာက္ၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့နဲ႔ စရဏမ်ိဳးေစ့ႏွစ္မ်ိဳးလံုး အေရး ပါတယ္လို႔ ခံယူမွသာ မဇၩိမပဋိပဒါနည္းက်တယ္လို႔ သတိေပး လိုက္ရတာပါ။
ဝိဇၨာသည္ မ်က္စိႏွင့္ တူ။ စရဏသည္ ေျခလက္ႏွင့္တူ
ဒီကိစၥႏွင့္ပတ္သက္လို႔ လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက ေဗာဓိပကၡိယဒီပနီမွာ -
"သီလ,သမာဓိသည္ စရဏမ်ိဳးတည္း၊ ပညာသည္ ဝိဇၨာမ်ိဳးတည္း၊ ဝိဇၨာစရဏႏွစ္ပါးျဖစ္၏။ ဝိဇၨာသည္ လူ သတၲဝါ တို႔၌ မ်က္စိႏွင့္ တူ၏၊ စရဏသည္ ေျခလက္ႏွင့္တူ၏၊ ဝိဇၨာသည္ ငွက္တို႔၌ မ်က္စိႏွင့္တူ၏၊ စရဏသည္ အေတာင္ႏွင့္ တူ၏၊ သီလ, သမာဓိႏွင့္ျပည့္စံု၍ ဝိဇၨာဥာဏ္ ခ်ိဳ႕တဲ့ေသာသူတို႔သည္ ေျခလက္ အဂၤါျပည့္စံု၍ မ်က္စိ ႏွစ္ဖက္ခ်ိဳ႕တဲ့ေသာသူႏွင့္ တူကုန္၏၊ ဝိဇၨာဥာဏ္ႏွင့္ျပည့္စံု၍ စရဏတရား အားနည္းလွေသာ သူတို႔သည္ မ်က္စိ အဂၤါျပည့္စံု၍ ေျခလက္အဂၤါ ခ်ိဳ႕တဲ့ေသာသူတို႔ႏွင့္ တူကုန္၏၊ ဝိဇၨာစရဏႏွစ္ပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ သူတို႔သည္ ေျခ အဂၤါ, လက္အဂၤါ, မ်က္စိအဂၤါ အလံုးစံု ႏွင့္ျပည့္စံုေသာ လူေကာင္း သူေကာင္းပကတိႏွင့္ တူကုန္၏၊ ဝိဇၨာ, စရဏ ႏွစ္ပါး မွခ်ိဳ႕တဲ့ေသာ သူတို႔သည္ ေျခအဂၤါ, လက္အဂၤါ,မ်က္စိအဂၤါအကုန္ခ်ိဳ႕တဲ့၍ အသက္ရွိသည္ဟူ၍ပင္ မေျပာ စေလာက္ေသာသူႏွင့္ တူကုန္၏" လို႔ ဆံုးျဖတ္ေတာ္မူခဲ့ ပါတယ္။
ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ႏွင့္ ပတ္သက္လို႔ ဆရာေတာ္ႀကီးက "ယုတ္စြာ့အဆံုး ဓာတ္ေလးပါးကို မိမိသႏၱာန္မွာ ေလးစိတ္ ေလးပံု ခြဲျခမ္းၿပီး ျမင္တတ္႐ႈတတ္႐ံုမွ် အားထုတ္ႏိုင္လွ်င္ပင္ အတိဒုလႅဘ ပညာမ်ိဳးေစ့ေကာင္းေကာင္းႀကီးရေတာ့သည္၊ ဘုရားသာသနာမွာ "ႀကံဳႀကိဳက္ခဲလွ တစ္ဘဝ ေျပာစေလာက္ ေတာ့သည္"လို႔ မွတ္ခ်က္ခ်ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ရႏိုင္ပံု တစ္မ်ိဳးအျဖစ္နဲ႔လဲ ဆရာေတာ္ႀကီးက "တံငါသူႀကီး တစ္ေယာက္သည္ တံငါ အလုပ္တန္းလန္းႏွင့္ပင္ သၿဂႋဳဟ္ကိုးပိုင္း၊ ပါဌ္အနက္၊ ပ႒ာန္းပါဠိေတာ္ ပစၥယနိေဒၵသပါဌ္အနက္အကုန္ သြက္သြက္လည္ ရ၍ေနသည္ကို ငါတို႔ေတြ႕ႀကံဳရဖူး၏၊ ဝိဇၨာမ်ိဳး ေကာင္းေကာင္းႀကီးျဖစ္ေသာ အမႈေပတည္း"လို႔ ေဗာဓိပကၡိယဒီပနီမွာ မိန္႔ၾကားေတာ္မူပါတယ္။
ဒီကိစၥႏွင့္ပတ္သက္လို႔ လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက ေဗာဓိပကၡိယဒီပနီမွာ -
"သီလ,သမာဓိသည္ စရဏမ်ိဳးတည္း၊ ပညာသည္ ဝိဇၨာမ်ိဳးတည္း၊ ဝိဇၨာစရဏႏွစ္ပါးျဖစ္၏။ ဝိဇၨာသည္ လူ သတၲဝါ တို႔၌ မ်က္စိႏွင့္ တူ၏၊ စရဏသည္ ေျခလက္ႏွင့္တူ၏၊ ဝိဇၨာသည္ ငွက္တို႔၌ မ်က္စိႏွင့္တူ၏၊ စရဏသည္ အေတာင္ႏွင့္ တူ၏၊ သီလ, သမာဓိႏွင့္ျပည့္စံု၍ ဝိဇၨာဥာဏ္ ခ်ိဳ႕တဲ့ေသာသူတို႔သည္ ေျခလက္ အဂၤါျပည့္စံု၍ မ်က္စိ ႏွစ္ဖက္ခ်ိဳ႕တဲ့ေသာသူႏွင့္ တူကုန္၏၊ ဝိဇၨာဥာဏ္ႏွင့္ျပည့္စံု၍ စရဏတရား အားနည္းလွေသာ သူတို႔သည္ မ်က္စိ အဂၤါျပည့္စံု၍ ေျခလက္အဂၤါ ခ်ိဳ႕တဲ့ေသာသူတို႔ႏွင့္ တူကုန္၏၊ ဝိဇၨာစရဏႏွစ္ပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ သူတို႔သည္ ေျခ အဂၤါ, လက္အဂၤါ, မ်က္စိအဂၤါ အလံုးစံု ႏွင့္ျပည့္စံုေသာ လူေကာင္း သူေကာင္းပကတိႏွင့္ တူကုန္၏၊ ဝိဇၨာ, စရဏ ႏွစ္ပါး မွခ်ိဳ႕တဲ့ေသာ သူတို႔သည္ ေျခအဂၤါ, လက္အဂၤါ,မ်က္စိအဂၤါအကုန္ခ်ိဳ႕တဲ့၍ အသက္ရွိသည္ဟူ၍ပင္ မေျပာ စေလာက္ေသာသူႏွင့္ တူကုန္၏" လို႔ ဆံုးျဖတ္ေတာ္မူခဲ့ ပါတယ္။
ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ႏွင့္ ပတ္သက္လို႔ ဆရာေတာ္ႀကီးက "ယုတ္စြာ့အဆံုး ဓာတ္ေလးပါးကို မိမိသႏၱာန္မွာ ေလးစိတ္ ေလးပံု ခြဲျခမ္းၿပီး ျမင္တတ္႐ႈတတ္႐ံုမွ် အားထုတ္ႏိုင္လွ်င္ပင္ အတိဒုလႅဘ ပညာမ်ိဳးေစ့ေကာင္းေကာင္းႀကီးရေတာ့သည္၊ ဘုရားသာသနာမွာ "ႀကံဳႀကိဳက္ခဲလွ တစ္ဘဝ ေျပာစေလာက္ ေတာ့သည္"လို႔ မွတ္ခ်က္ခ်ပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ရႏိုင္ပံု တစ္မ်ိဳးအျဖစ္နဲ႔လဲ ဆရာေတာ္ႀကီးက "တံငါသူႀကီး တစ္ေယာက္သည္ တံငါ အလုပ္တန္းလန္းႏွင့္ပင္ သၿဂႋဳဟ္ကိုးပိုင္း၊ ပါဌ္အနက္၊ ပ႒ာန္းပါဠိေတာ္ ပစၥယနိေဒၵသပါဌ္အနက္အကုန္ သြက္သြက္လည္ ရ၍ေနသည္ကို ငါတို႔ေတြ႕ႀကံဳရဖူး၏၊ ဝိဇၨာမ်ိဳး ေကာင္းေကာင္းႀကီးျဖစ္ေသာ အမႈေပတည္း"လို႔ ေဗာဓိပကၡိယဒီပနီမွာ မိန္႔ၾကားေတာ္မူပါတယ္။
သာသနာတြင္ ႒ာန္းႏွစ္ပင္
ဟုတ္ပါတယ္၊ ေရွးဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားကလည္း "သာသနာတြင္ ႒ာန္းႏွစ္ပင္၊ တစ္ပင္စိုက္က ရိကၡာရ"လို႔ မိန္႔ၾကားခဲ့တဲ့ ဆို႐ိုးစကား ရွိပါတယ္၊ "သာသနာတြင္ ႒ာန္းႏွစ္ပင္"ဆိုတာ သာသနာတြင္းမွာသာ အျပည့္အစံုရႏိုင္တဲ့ ဝိပႆနာကမၼ႒ာန္းနဲ႔ ပ႒ာန္းေဒသနာ ေတာ္တို႔ကိုေျပာတာပါ၊ "တစ္ပင္စိုက္က ရိကၡာရ"ဆိုတာကေတာ့ ဝိပႆနာ ကမၼ႒ာန္းကိုအားထုတ္ဖူးသည္ ျဖစ္ေစ၊ ပ႒ာန္းေဒသနာေတာ္ကို ရြတ္ဖတ္နာယူ ေလ့လာဖူးသည္ျဖစ္ေစ တစ္ခုခု လုပ္ထားႏိုင္ရင္ မဂ္ဖိုလ္ရေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ရိကၡာရႏိုင္တယ္ လို႔ဆိုတဲ့သေဘာပါပဲ။ လင္းႏို႔သားျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ရဟန္း ငါးရာတို႔ ပ႒ာန္းေဒသနာ ရြတ္ဖတ္တာကိုၾကားနာခဲ့ရဖူးတဲ့အတြက္ မဂ္ဖိုလ္ရဲ႕ အေထာက္အပံ့ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ သာဓကကို ၾကည့္ရင္ ဒီအဆိုအမိန္႔မ်ားဟာ သံသယျဖစ္ဖြယ္မလိုေအာင္ ခိုင္မာတယ္ လို႔ပဲဆိုရမွာပါ။
"မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ဆိုတာ ဝိပႆနာ ဥာဏ္ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ ရင့္သန္မႈသာ အဓိကမဟုတ္လား၊ ဘာေၾကာင့္ စရဏမ်ိဳး ကုသိုလ္ေတြကိုလဲ လုပ္ေနဖို႔လိုအပ္ေသးသလဲ"ဆိုတဲ့ေမးခြန္းမ်ိဳးကိုလည္း မၾကာခဏ ၾကားသိေနရပါတယ္။ အေျဖကေတာ့ မဂ္ဖိုလ္ နိဗၺာန္ဆိုတဲ့ ေလာကုတၲရာ ကိုရရွိႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ သာသနာေတာ္နဲ႔ႀကံဳႀကိဳက္ခြင့္ ရျခင္းရယ္၊ ယံုၾကည္,က်န္းမာ,႐ိုးေျဖာင့္, အားထုတ္,ဥာဏ္ရွိ"ဆိုတဲ့ အဂၤါငါးရပ္ ျပည့္စံုျခင္း ရယ္ဆိုၿပီး အေျခခံအေၾကာင္းတရားႏွစ္ခ်က္နဲ႔ ျပည့္စံုရမွပါ၊ ဒီအေျခခံ အေၾကာင္းတရားႏွစ္ခုျပည့္စံုေရးအတြက္ ဝိဇၨာနဲ႔စရဏ ႏွစ္ပါးစံုမွသာ ျပည့္စံု ႏိုင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ပါ"လို႔ပဲ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။
ဟုတ္ပါတယ္၊ စရဏနဲ႔ဝိဇၨာဆိုတဲ့ မ်ိဳးေစ့ႏွစ္မ်ိဳးတို႔ဟာ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု အက်ိဳးျပဳပံုခ်င္း မတူၾကပါဘူး၊ စရဏမ်ိဳးေစ့က သာသနာေတာ္န ဲ႔ႀကံဳႀကိဳက္ခြင့္ရေအာင္ အက်ိဳးေဆာင္ေပးတတ္ပါတယ္၊ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့က ႀကံဳႀကိဳက္တဲ့သာသနာအတြင္းမွာ မဂ္ရဖိုလ္ေပါက္ အရိယာသံဃာအျဖစ္ ေရာက္သည္အထိ အေရးပါေအာင္အက်ိဳးေဆာင္ေပးပါတယ္။ အတိုခ်ဳပ္ေျပာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ "စရဏမ်ိဳးေစ့က အခြင့္ ေကာင္းႀကံဳေစတယ္၊ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့က အေရးပါအရာေရာက္ေစတယ္"လို ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
ဟုတ္ပါတယ္၊ ေရွးဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားကလည္း "သာသနာတြင္ ႒ာန္းႏွစ္ပင္၊ တစ္ပင္စိုက္က ရိကၡာရ"လို႔ မိန္႔ၾကားခဲ့တဲ့ ဆို႐ိုးစကား ရွိပါတယ္၊ "သာသနာတြင္ ႒ာန္းႏွစ္ပင္"ဆိုတာ သာသနာတြင္းမွာသာ အျပည့္အစံုရႏိုင္တဲ့ ဝိပႆနာကမၼ႒ာန္းနဲ႔ ပ႒ာန္းေဒသနာ ေတာ္တို႔ကိုေျပာတာပါ၊ "တစ္ပင္စိုက္က ရိကၡာရ"ဆိုတာကေတာ့ ဝိပႆနာ ကမၼ႒ာန္းကိုအားထုတ္ဖူးသည္ ျဖစ္ေစ၊ ပ႒ာန္းေဒသနာေတာ္ကို ရြတ္ဖတ္နာယူ ေလ့လာဖူးသည္ျဖစ္ေစ တစ္ခုခု လုပ္ထားႏိုင္ရင္ မဂ္ဖိုလ္ရေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ရိကၡာရႏိုင္တယ္ လို႔ဆိုတဲ့သေဘာပါပဲ။ လင္းႏို႔သားျဖစ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ရဟန္း ငါးရာတို႔ ပ႒ာန္းေဒသနာ ရြတ္ဖတ္တာကိုၾကားနာခဲ့ရဖူးတဲ့အတြက္ မဂ္ဖိုလ္ရဲ႕ အေထာက္အပံ့ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ သာဓကကို ၾကည့္ရင္ ဒီအဆိုအမိန္႔မ်ားဟာ သံသယျဖစ္ဖြယ္မလိုေအာင္ ခိုင္မာတယ္ လို႔ပဲဆိုရမွာပါ။
"မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ဆိုတာ ဝိပႆနာ ဥာဏ္ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ ရင့္သန္မႈသာ အဓိကမဟုတ္လား၊ ဘာေၾကာင့္ စရဏမ်ိဳး ကုသိုလ္ေတြကိုလဲ လုပ္ေနဖို႔လိုအပ္ေသးသလဲ"ဆိုတဲ့ေမးခြန္းမ်ိဳးကိုလည္း မၾကာခဏ ၾကားသိေနရပါတယ္။ အေျဖကေတာ့ မဂ္ဖိုလ္ နိဗၺာန္ဆိုတဲ့ ေလာကုတၲရာ ကိုရရွိႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ သာသနာေတာ္နဲ႔ႀကံဳႀကိဳက္ခြင့္ ရျခင္းရယ္၊ ယံုၾကည္,က်န္းမာ,႐ိုးေျဖာင့္, အားထုတ္,ဥာဏ္ရွိ"ဆိုတဲ့ အဂၤါငါးရပ္ ျပည့္စံုျခင္း ရယ္ဆိုၿပီး အေျခခံအေၾကာင္းတရားႏွစ္ခ်က္နဲ႔ ျပည့္စံုရမွပါ၊ ဒီအေျခခံ အေၾကာင္းတရားႏွစ္ခုျပည့္စံုေရးအတြက္ ဝိဇၨာနဲ႔စရဏ ႏွစ္ပါးစံုမွသာ ျပည့္စံု ႏိုင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ပါ"လို႔ပဲ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။
ဟုတ္ပါတယ္၊ စရဏနဲ႔ဝိဇၨာဆိုတဲ့ မ်ိဳးေစ့ႏွစ္မ်ိဳးတို႔ဟာ တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု အက်ိဳးျပဳပံုခ်င္း မတူၾကပါဘူး၊ စရဏမ်ိဳးေစ့က သာသနာေတာ္န ဲ႔ႀကံဳႀကိဳက္ခြင့္ရေအာင္ အက်ိဳးေဆာင္ေပးတတ္ပါတယ္၊ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့က ႀကံဳႀကိဳက္တဲ့သာသနာအတြင္းမွာ မဂ္ရဖိုလ္ေပါက္ အရိယာသံဃာအျဖစ္ ေရာက္သည္အထိ အေရးပါေအာင္အက်ိဳးေဆာင္ေပးပါတယ္။ အတိုခ်ဳပ္ေျပာမယ္ ဆိုရင္ေတာ့ "စရဏမ်ိဳးေစ့က အခြင့္ ေကာင္းႀကံဳေစတယ္၊ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့က အေရးပါအရာေရာက္ေစတယ္"လို ဆိုႏိုင္ပါတယ္။
စရဏမ်ိဳးေစ့ႏွင့္
ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ (၂)ပါးလံုးျပည့္စံုပါမွ
စရဏမ်ိဳးေစ့သာရွိၿပီး ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့မပါရင္ ဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္တုန္းက ဆဗၺဂၢီရဟန္းတို႔၊ ရွင္ေဒဝဒတ္တို႔၊ ေကာသလမင္းတို႔လိုပဲ သာသနာေတာ္နဲ႔ႀကံဳႀကိဳက္ခြင့္ရေသာ္လဲ တစ္မဂ္တစ္ဖိုလ္မွ်မရတဲ့အတြက္ အရိယာသံဃာအျဖစ္ အေရးမပါႏိုင္ဘဲ သာသနာေခတ္ေကာင္း ႀကီးတစ္ခု အခ်ည္းႏွီး ဆံုး႐ံႈးသြားရတတ္ပါတယ္။
ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့သာရွိၿပီ စရဏမ်ိဳးေစ့မပါျပန္ရင္လည္း အာဠာရရေသ့၊ ဥဒကရေသ့တို႔လို မဂ္ဖိုလ္ကိုရေလာက္ေအာင္ သီလ, သမာဓိ, ပညာအေျခခံေကာင္းပါလ်က္ သာသနာေတာ္နဲ႔ႀကံဳခြင့္မရဘဲ ႏွစ္လြန္မ်ိဳးေစ့မ်ားပမာ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ေတြ အခ်ည္းႏွီး ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကံေကာင္းျခင္းဆိုတဲ့ စရဏမ်ိဳးေစ့နဲ႔ အေၾကာင္းလွျခင္းဆိုတဲ့ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ႏွစ္မ်ိဳးလံုးျပည္စံု ေအာင္ ဆည္းပူးအားထုတ္ႏိုင္မွသာ အခြင့္လည္းႀကံဳ အေရးလည္းပါၿပီ လူျဖစ္က်ိဳး သာသနာႀကံဳက်ိဳး ႏွစ္မ်ိဳးလံုး နပ္ေစႏိုင္မွာျဖစ္တယ္လို႔သာ အေလးအနက္ တိုက္တြန္း လိုပါတယ္။ အက်ယ္ကို သိလိုတယ္ဆိုရင္ေတာ့ လယ္တီဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးရဲ ဥတၲမပုရိသဒီပနီနဲ႔ ေဗာဓိပကၡိယဒီပနီတို႔ကို ၾကည့္ျဖစ္ ေအာင္ ၾကည့္ၾကပါလို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။
အားလံုး လူျဖစ္က်ိဳး သာသနာႀကံဳက်ိဳး ႏွစ္မ်ိဳးလံုးနပ္ၾကဖို႔အတြက္
ကံေကာင္း အေၾကာင္းလွၾကပါေစ။
ဓမၼေဘရီ အရွင္ဝီရိယ(ေတာင္စြန္း)
စရဏမ်ိဳးေစ့သာရွိၿပီး ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့မပါရင္ ဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္တုန္းက ဆဗၺဂၢီရဟန္းတို႔၊ ရွင္ေဒဝဒတ္တို႔၊ ေကာသလမင္းတို႔လိုပဲ သာသနာေတာ္နဲ႔ႀကံဳႀကိဳက္ခြင့္ရေသာ္လဲ တစ္မဂ္တစ္ဖိုလ္မွ်မရတဲ့အတြက္ အရိယာသံဃာအျဖစ္ အေရးမပါႏိုင္ဘဲ သာသနာေခတ္ေကာင္း ႀကီးတစ္ခု အခ်ည္းႏွီး ဆံုး႐ံႈးသြားရတတ္ပါတယ္။
ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့သာရွိၿပီ စရဏမ်ိဳးေစ့မပါျပန္ရင္လည္း အာဠာရရေသ့၊ ဥဒကရေသ့တို႔လို မဂ္ဖိုလ္ကိုရေလာက္ေအာင္ သီလ, သမာဓိ, ပညာအေျခခံေကာင္းပါလ်က္ သာသနာေတာ္နဲ႔ႀကံဳခြင့္မရဘဲ ႏွစ္လြန္မ်ိဳးေစ့မ်ားပမာ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ေတြ အခ်ည္းႏွီး ျဖစ္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကံေကာင္းျခင္းဆိုတဲ့ စရဏမ်ိဳးေစ့နဲ႔ အေၾကာင္းလွျခင္းဆိုတဲ့ ဝိဇၨာမ်ိဳးေစ့ႏွစ္မ်ိဳးလံုးျပည္စံု ေအာင္ ဆည္းပူးအားထုတ္ႏိုင္မွသာ အခြင့္လည္းႀကံဳ အေရးလည္းပါၿပီ လူျဖစ္က်ိဳး သာသနာႀကံဳက်ိဳး ႏွစ္မ်ိဳးလံုး နပ္ေစႏိုင္မွာျဖစ္တယ္လို႔သာ အေလးအနက္ တိုက္တြန္း လိုပါတယ္။ အက်ယ္ကို သိလိုတယ္ဆိုရင္ေတာ့ လယ္တီဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီးရဲ ဥတၲမပုရိသဒီပနီနဲ႔ ေဗာဓိပကၡိယဒီပနီတို႔ကို ၾကည့္ျဖစ္ ေအာင္ ၾကည့္ၾကပါလို႔ တိုက္တြန္းလိုပါတယ္။
အားလံုး လူျဖစ္က်ိဳး သာသနာႀကံဳက်ိဳး ႏွစ္မ်ိဳးလံုးနပ္ၾကဖို႔အတြက္
ကံေကာင္း အေၾကာင္းလွၾကပါေစ။
ဓမၼေဘရီ အရွင္ဝီရိယ(ေတာင္စြန္း)