“စိတ္ဆိုးေတာ့မယ္ဆိုရင္….”
စိတ္မခ်မ္းသာဘူးဆိုရင္၊
စိတ္ဆင္းရဲရင္၊ စိတ္ဆိုးရင္၊ ေဒါသ ၊ေသာက၊ ဣႆာ မစၧရိယ စတဲ့ အကုသိုလ္တရားေတြ ၀င္လာရင္ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာျပီးေဖ်ာက္ပါတဲ့။ (မူလပဏၰာသပါဠိေတာ္)
၀ိတကၠသဏၭာနသုတ္မွာလာတဲ့ “အကုသိုလ္ ကိေလသာ၀င္ရင္
ပယ္နည္းငါးနည္း” ထဲက တစ္ခုပါ။
အေၾကာင္းရင္းကိုရွာျပီး ပယ္ပါတဲ့။
ဘယ္လိုရွာျပီး ပယ္မလဲ....?
“၀ိတကၠသဏၭာနသုတ္”မွာ စိတ္ဆိုးရင္၊စိတ္ညစ္ရင္၊စိမ္မခ်မ္းသာဘူးဆိုရင္ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာေဖြျပီး ေဖ်ာက္ပါလုိ႔ ေဟာၾကားထား ပါတယ္။ ပထမေတာ့ အေၾကာင္းရင္းရွာျပီး ေဖ်ာက္ပါဆိုတာကို သိပ္ျပီးသေဘာမေပါက္ပါဘူး။ အ႒ကထာပါ တြဲၾကည့္လိုက္မွ အ႒ကထာက အေၾကာင္းရင္းရွာပံုကို ဝတၳဳေလးထုတ္ျပျပီး ရွင္းျပပါတယ္။
ဝတၳဳေလးက အားလံုးၾကားဖူးတဲ့ ဝတၳဳေလးပါ။ အတန္းေက်ာင္းဖတ္စာထဲမွာေတာင္ ပါခဲ့ဖူးပါတယ္။
■ဥသွ်စ္သီးမွည့္ ေႂကြက်တာကို ေျမျပိဳပါျပီဆိုျပီး ထြက္ေျပးတဲ့ ယုန္ရဲ႕ျဖစ္စဥ္ပါ။ ယုန္ကေျပးေတာ့ က်န္တဲ့ေတာတြင္းက သတၱ၀ါေတြက လည္း ေျမျပိဳတယ္ဆိုျပီး ယုန္ေနာက္က လိုက္ေျပးၾက တာပါ။ ေနာက္ဆံုး ဘုရားအေလာင္းျခေသၤ့မင္းက အေၾကာင္းရင္းရွာျပလိုက္မွ သတၱ၀ါ အားလံုး ခ်မ္းသာသြားတဲ့ ဝတၳဳေလးပါ။
အ႒ကထာဆရာက ဒီဝတၳဳေလးကို ထုတ္ျပျပီး၊ဘုရားေလာင္းျခေသၤ့မင္းက “ဥသွ်စ္သီးေႂကြက်တာ၊ ေျမၿပိဳတာမဟုတ္ဘူး”လုိ႔ အေၾကာင္းရင္းရွာၿပီးေဖ်ာက္ေပးသလို ျပႆနာျဖစ္လာရင္ အေၾကာင္းရင္း ရွာေဖ်ာက္ဖုိ႔ ရွင္းျပထားပါတယ္။ အ႒ကထာဆရာက ပံုဝတၳဳေလးနဲ႔ရွင္းျပလိုက္မွ ပိုသေဘာေပါက္သြားတာပါ။
ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔လတ္တေလာ ကိုယ္ေတြ႕ျဖစ္ရပ္ကေလးကိုပါ တြဲျပီး ေျပာျပပါေရေစဦး။ ဟို...ေရွ႕ပိုင္းေလးမွာ စာေရးသူက စိတ္ေတြ ဆိုးေနတာပါ။ ဒီစာမေရးခင္ေလးကမွ စိတ္ဆိုးေျပသြားတာပါ။ ဘယ္သူ႔ကို စိတ္ဆိုးေနတာလဲဆိုတာေတာ့ ေနာက္မွပဲေျပာရေအာင္ပါ။
စာေပေလာကမွာ “ေတာင္းစာမူ နဲ႔ ပုိ႔စာမူ” ဆိုတာရွိပါတယ္။ေတာင္းစာမူဆိုတာက အယ္ဒီတာက စာေရးဆရာကို ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္က် လာေတာင္းတာပါ။ ေတာင္းစာမူျဖစ္တဲ့အတြက္ အယ္ဒီတာက
ၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ ထည့္ေပးရမွာ ျဖစ္သလို မဂၢဇင္းထြက္တဲ့အခါမွာလည္း စာေရးဆရာဆီကို ကိုယ္တိုင္ လာမပုိ႔ႏိုင္ရင္ေတာင္ တစ္ေယာက္ေယာက္ကို လႊတ္ျပီး ပို႔ခိုင္းရမွာပါ။
“ပုိ႔စာမူ” ကေတာ့ စာေရးဆရာက အယ္ဒီတာဆီ သြားပုိ႔တာပါ။ ဒီစာမူကိုေတာ့ အယ္ဒီတာက သံုးခ်င္သံုးမယ္၊ မသံုးခ်င္မသံုးဘူး။ သံုးလို႕စာမူပါရင္လည္း စာေရးဆရာက မဂၢဇင္းကို ကိုယ္တိုင္လာထုတ္ေပေတာ့။ ဒါ ေတာင္းစာမူ နဲ႔ ပုိ႔စာမူ ကြာျခားခ်က္ပါ။
တစ္ေလာဆီက မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္က စာေရးသူဆီ စာမူလာေတာင္းပါတယ္။ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ကိုယ္တိုင္ လာေတာင္းတာပါ။ ဒီေတာ့ ေပးလိုက္ပါတယ္။
ေဟာ...မဂၢဇင္းထြက္လာေတာ့ စာေရးသူဆီ စာအုပ္လာမပို႔ပါဘူး။ဒီေတာ့ စာေရးသူက ထြက္ထြက္ခ်င္း လာမပုိ႔ရေကာင္းလားဆိုျပီး စိတ္ေတြဆိုးေနတာပါ။
တစ္ခုေတာ့ ရွိပါတယ္။ စိတ္ဆိုးတယ္ဆိုေပမယ့္ ရင္ထဲကပဲႀကိတ္ဆိုးေနတာပါ။ အျပင္ကို ထြက္ဆိုးမျပပါဘူး။ အျပင္ထြက္ဆိုးျပတာ မဟုတ္ေတာ့ ကိုယ္စိတ္ဆိုးမွန္း အျပင္က လူေတြလည္း သိခြင့္မသာေတာ့ပါဘူး။
၄-၅ရက္ေလာက္ၾကာေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးလုပ္သူက ေရာက္လာျပီး စာအုပ္လည္းကပ္ရင္း “ဦးဇင္းရယ္၊ ဦးဇင္း ဒကာႀကီး ကေဆးရုံတက္ လိုက္ရတယ္။ ခြဲစိတ္မႈလည္း ျပဳလုိက္ ရတယ္။ အဲဒါေဆးရုံေပၚမွာ ဦးဇင္းေလးကို စာအုပ္သြားပို႔လိုက္ဦး။ ဦးဇင္းေလး စိတ္ဆိုးဦးမယ္လုိ႔ တစ္ခ်ိန္လံုးေျပာေနတာ။ တပည့္ေတာ္တို႕ကလည္း ဦးဇင္းေလးစိတ္မဆိုးတတ္ပါဘူး။ ေမတၲာနဲ႔ ေနတဲ့ ဦးဇင္းေလးပါလုိ႔ေတာင္ ျပန္ေျပာရတယ္ဘုရား”လုိ႔ ေျပာျပပါတယ္။
“ေတာ္ပါေသးရဲ႕” လုိ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဘုရားတလိုက္မိပါတယ္။ တကယ္လုိ႔သာ မဂၢဇင္းလာမပုိ႔ရ ေကာင္းလားဆိုျပီး၊ မဂၢဇင္းတိုက္ကို ဖုန္းေတြဘာေတြ ဆက္ျပီးေကာလိုက္မိရင္ ငါးပါးေမွာက္ေတာ့ မွာပါ။ ကိုယ့္ကိုလည္း မဂၢဖင္းတိုက္က အထင္ေသးသြားမွာပါ။
ေတာ္ေတာ့္ ေတာ္ေသးပါတယ္။ စိတ္ဆိုးတယ္ဆိုေပမယ့္က အျပင္ထြက္မဆိုးဘဲ၊ ရင္ထဲမွာပဲ ၾကိတ္ဆိုးေနတာဆိုေတာ့အမွတ္ေရာ့မသြားေတာ့ပါဘူး။
အေၾကာင္းရင္းသိလိုက္ရေတာ့ အလိုလို ခြင့္လႊတ္ျပီးသားျဖစ္သြားသလို၊ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ေတာင္ ျပန္စိတ္ဆိုးသြားမိပါတယ္။ အေၾကာင္းရင္းကို မစံုစမ္းဘဲ၊ကိုယ့္အထင္နဲ႕ ကိုယ္ေတြးျပီး သူတစ္ပါးကို စိတ္ဆိုးေနမိလုိ႔ပါ။ ျပီးေတာ့ စိတ္ထဲကလည္း အလိုလို သူတုိ႔ကိုျပန္အားနာ ေနမိျပန္ပါတယ္။ ျဖစ္ပံုကအဲဒီလိုပါ။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္ရဲ႕ ပန္းတိုင္ဟာ နိဗၺာန္ဆိုေပမယ့္၊နိဗၺာန္မရေသးခင္ ၾကားကာလမွာ ေနနည္း၊ တိုင္နည္း၊ စားနည္း၊ ေသာက္နည္း၊ ေနာက္ဆံုး အနိမ့္ဆံုးျဖစ္တဲ့ ေရအိမ္တက္နည္းအထိ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က အေသးစိတ္ေဟာျပေပးထားခဲ့ပါတယ္။လူေတြ မသိလုိ႔ရယ္၊ မက်င့္သံုးလုိ႔ ရယ္ေၾကာင့္ “စိတ္ဆိုးတာ၊ စိတ္ညစ္တာ၊စိတ္မခ်မ္းသာတာ၊ စိတ္ေကာက္တာ၊ စိတ္နာတာ၊ စိတ္ပ်က္တာ” စသည္ေတြျဖစ္ေနရတာပါ။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ျပႆနာတစ္ခုျဖစ္လာရင္ အေၾကာင္းရင္းရွာ ေဖ်ာက္ပါလုိ႔ေဟာထားေပမယ့္ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျပႆနာ ျဖစ္လာျပီဆိုရင္၊အေၾကာင္းရင္းရွာဖို႕ထက္ ျပႆနာကို ျပႆနာနဲ႔ေျဖရွင္းဖုိ႔ပဲ အရင္စဥ္းစားလိုက္ၾကတာပါ။ ဒီေတာ့ “ျပႆနာျပီးရင္ ျပႆနာပဲ” ဆက္ျဖစ္ ေနၾကေတာ့တာပါ။ ျပႆနာျဖစ္ျပီဆိုရင္ “စိတ္ဆိုးမႈ၊စိတ္ဆင္းရဲမႈ၊စိတ္မခ်မ္းသာမႈ၊ စိတ္ညစ္မႈ” စတဲ့ ဆိုးက်ိဳးေတြကလည္း ၀င္လာေတာ့တာပါ။
■“ငါ့ကို စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ လုပ္တာပဲ”ဆိုျပီး၊စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ လုပ္တဲ့သူကိုမုန္း၊ မုန္းေတာ့ စိတ္ဆင္းရဲ၊ စိတ္ဆင္းရဲေတာ့ မုန္းနဲ႔ စိတ္ဆင္းရဲေၾကာ ၊ မုန္းေၾကာေတြ ရွည္ေနေတာ့ တာပါပဲ။ ေနာက္ဆံုးရလာဒ္ကေတာ့ ထပ္ဆင့္စိတ္ဆင္းရဲရတာပါပဲ။
စိတ္ဆင္းရဲသြားေတာ့ ကိုယ္က သူ႔ကို မျမင္ခ်င္၊ သူက ကိုယ့္ကိုမျမင္ခ်င္နဲ႔ ၊ သူတက္တဲ့ပြဲ ကိုယ္မတက္၊ ကိုယ္တက္တဲ့ပြဲ သူမတက္နဲ႔ ရလာဒ္ေတြကေတာ့ “ေကာင္းကြက္တစ္ကြက္” မွကို မရွိေတာ့တာပါ။
ကိုယ့္ဘ၀ရဲ႕ ျဖစ္ခဲ့သမွ် ျဖစ္စဥ္အားလံုးကို ျပန္စဥ္းစားၾကည့္ရင္ အေၾကာင္းရင္းမရွာခဲ့မိလုိ႔ မွားခဲ့တာေတြ အမ်ားၾကီးပါ။ စာေရးသူဘ၀မွလည္း ကိုယ္ကအေၾကာင္းရင္း မရွာမိလုိ႔ စိတ္ဆိုးခဲ့ရ တာေတြ အမ်ားၾကီးရွိခဲ့ဖူးပါတတယ္။ တခ်ဳိ႕ကိုေတာ့ ရင္ထဲကပဲစိတ္ဆိုးေနျပီး၊တခ်ဳိ႕ကိုေတာ့ အျပင္ထြက္ျပီး စိတ္ဆိုးမိလိုက္ပါတယ္။
ရင္ထဲကပဲ စိတ္ဆိုးတဲ့အခါမ်ဳိးမွာ ဘာျပႆနာမွမျဖစ္လိုက္ေပမယ့္၊ကိုယ္ပဲခံစားေနရေပမယ့္၊ အျပင္ထြက္ျပီး စိတ္ဆိုးျပလိုက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ မိတ္ပ်က္ကုန္ေတာ့တာပါပဲ။ ဒီေတာ့ “အပိုင္းသံုးပိုင္း” ထြက္လာပါလိမ့္မယ္။
ျပႆနာတစ္ခုျဖစ္လာတဲ့အခါ
●အေၾကာင္းရင္းရွာေဖ်ာက္ပစ္တာရယ္၊
●ရင္ထဲမွာပဲ က်ိတ္စိတ္ဆိုးေနတာရယ္၊
●အျပင္ထြက္ျပီး စိတ္ဆိုး ျပလိုက္တာရယ္ပါ။
အေၾကာင္းရင္းရွာျပီးေဖ်ာက္တဲ့နည္းကို မက်င့္သံုးႏိုင္ေသးရင္ေတာင္ စိတ္ဆိုးခ်င္သပ ဆိုရင္လည္း ရင္ထဲမွာပဲ ဆိုးလိုက္ပါ။
ရင္ထဲမွာပဲ ဆိုးေနတာဆိုေတာ့ ျပႆနာရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းကို သိလိုက္ရတဲ့အခ်ိန္မွာ ကိုယ္က ပိုေနျမဲ၊က်ားေနျမဲဆက္ေနျပီး သူေျပာ လာတဲ့အတိုင္း ေခ်ာ္လဲရာ ေရာထိုင္လိုက္ရုံပါပဲ။ကိုယ့္ရဲ႕ စိတ္ဆိုးမႈက အျပင္ထြက္ျပီး ဆိုးျပထားတာ မဟုတ္ေတာ့ ကိုယ့္အတြက္ သိကၡာမက်ေတာ့ သလို မိတ္လည္းမပ်က္ေတာ့ပါဘူး။
တခ်ဳိ႕က်ေတာ့ ျပႆနာတစ္ခုျဖစ္လာရင္ “၀ုန္းဒိုင္း”ဆိုျပီး ေပါက္ကြဲ ပစ္တတ္ၾကပါတယ္။ အေၾကာင္းရင္းသိလိုက္ရတဲ့အခါ ဒါမွမဟုတ္ ကာလတစ္ခုၾကာသြားျပီး စိတ္ေအးသြားတဲ့အခါက်မွ ကိုယ္ျပဳမူခဲ့တာေတြ ျပန္ေတြးျပီး၊စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရျပန္ေရာ။
တခ်ဳိ႕ျပႆနာေတြဟာ ကာလတစ္ခုေလာက္ သည္းခံေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ ေျပသြားတာ မ်ားပါတယ္။ စိတ္ဆိုးတယ္ ဆိုတဲ့ ေနရာမွာလည္း ရက္ရွည္ လရွည္၊ႏွစ္ခ်ီျပီး ဘယ္သူမွ ဆိုးမေနႏိုင္ပါဘူး။ ကာလေလးတစ္ခုလြန္ေျမာက္သြားရင္ ေျပသြားၾကတာမ်ားပါတယ္။
ဇာတ္ေတာ္ေတြ၊ သမိုင္းေတြ၊ ရာဇ၀င္ေတြ ျပန္ၾကည့္ရင္လည္း အေၾကာင္းရင္းမရွာမိလို႕ ဆံုးရွံဳးနစ္နာသြားရတဲ့ သာဓကေတြ အမ်ားႀကီးပါ။
အေတြးထဲမွာ လတ္တေလာေပၚလာတာေလးက “သေရေခတၱရာ သမိုင္းေလး”ပါ။ သေရေခတၱရာ ေခတ္ကို စတင္တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့မင္းက “ဒြတၱေပါင္မင္းၾကီး” ပါ။ ေနာက္ဆံုးမင္းဆက္က “သုပညာမင္း”ပါ။သေရေခတၱရာေခတ္ဟာ မင္းဆက္ေပါင္း(၂၅)ဆက္ ရွိခဲ့ပါတယ္။
မင္းဆက္ (၂၅)ဆက္ထဲက ေနာက္ဆံုးျဖစ္တဲ့ “သုပညာမင္း” အေၾကာင္းေျပာျပရေအာင္ပါ။
တစ္ေန႔မွာ သုပညာမင္းဟာ ကမ္းယံျပည္မွာ မျငိမ္မသက္ျဖစ္ေနလုိ႔ စစ္ထြက္ခဲ့ရပါတယ္။ အင္အားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ တိုက္လိုက္တဲ့အတြက္ စစ္ႏိုင္ပါတယ္။ဒါေပမယ့္ သုပညာမင္းဟာ အဲဒီ ကမ္းယံျပည္မွာပဲ ေနေနလိုက္ပါတယ္။ စစ္သည္ မွဴးမတ္ေတြကေတာ့ သေရေခတၱရာကိုပဲ ျပန္ခ်င္ေနၾကပါတယ္။ဘယ္ေလာက္အထိ ေနေနလိုက္သလဲဆိုရင္ . . . “သံုးႏွစ္” အထိေတာင္ ေနေနလိုက္ပါတယ္။ သံုးႏွစ္ျပည့္မွပဲ သေရေခတၱရာျပည္ကို ျပန္ခဲ့ပါတယ္တဲ့။
သေရေခတၱရာျပည္ ျပန္ေရာက္ေတာ့ တိုင္းျပည္က အရင္လိုမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ မၿငိမ္မသက္ေတြ ျဖစ္ေနပါျပီ။ ဒီလိုနဲ႔ တစ္ေန႕မွာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေလးတစ္ေယာက္ဟာ အိမ္ေရွ႕ထြက္ စေကာ နဲ႔ ဆန္ျပာေနပါတယ္။ ဆန္ျပာေနတုန္းမွာပဲ ေလေပြၾကီးတစ္ခု ေဝွ႔တိုက္လိုက္ျပီး၊ အမ်ိဳးသမီး ငယ္ေလးရဲ႕ လက္ထဲမွာရွိတဲ့ စေကာလည္း ေလေပြႀကီးထဲကို လြင့္တက္ၿပီး ပါသြားပါတယ္။
ေလေပြေနာက္ကို “စေကာ” ရုတ္တရက္ လြင့္ပါသြားေတာ့ “ငါ့စေကာ၊ငါ့စေကာ” လို႕ေအာ္လည္းေအာ္၊ စေကာေနာက္ကိုလည္း ေျပးလိုက္သြားပါတယ္။
“ငါ့စေကာ၊ ငါ့စေကာ” ဆိုတဲ့အသံၾကားေတာ့ က်န္တဲ့အိမ္ထဲက လူေတြကပါ ထြက္ၾကည့္ ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ထြက္ၾကည့္တဲ့ လူေတြရဲ႕နားထဲမွာ ဘယ္လိုၾကားၿပီး ဘယ္လို နားလည္သြားသလဲ ဆိုေတာ့ “ငစေကာစစ္တပ္ႀကီး ခ်ီလာၿပီ၊ငစေကာစစ္တပ္ႀကီး ခ်ီလာၿပီ” လုိ႔ၾကားၿပီး၊ နားၾကားမႈ လြဲသြားပါတယ္။
ဒီေတာ့ ျပည္သူျပည္သားေတြက ငစေကာတပ္ႀကီးကို ေၾကာက္လန္႔ၿပီး၊မိသားစုလိုက္ ကိုယ္စီ ထြက္ေျပးၾကပါေတာ့သတဲ့။အျပင္မွာ ရုတ္ရုတ္သဲသဲနဲ႔ ဆူညံေနတဲ့အခ်ိန္မွာ သုပညာမင္းဟာလည္း
မက်န္းမမာျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္ပါ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ သုပညာမင္းဟာ ဆူညံပြက္ေလာရိုက္ေနတဲ့ အသံေတြေၾကာင့္ပဲ ထင္ပါတယ္။ နတ္ရြာစံသြားပါတယ္။
အဲဒီမွာတင္ သေရေခတၱရာျပည္ၾကီး ပ်က္စီးသြားရသလို၊ သေရေခတၱရာမင္းဆက္လည္း ျပတ္သြားရပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၿမိဳ႕ျပည္မင္းဆက္ျပတ္သြားတဲ့အတြက္ သုပညာရဲ႕ေနာက္မွာ နဂရဆိႏၷဆိုတဲ့ အမည္ထပ္ဆက္ျပီး “သုပညာ နဂရဆိႏၷမင္း” လုိ႔ ေနာက္ပိုင္းမွာ အမည္တြင္ သြားေတာ့တယ္။နဂရ-ကျမိဳ႕ ၊ ဆိႏၷ-က ျပတ္ေတာက္တယ္ လုိ႔ အဓိပၸာယ္ ထြက္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဘာငစေကာစစ္တပ္ႀကီးမွ ခ်ီမလာခဲ့ပါဘူး။
“ငါ့စေကာ” ဆိုတဲ့ စကားေလးတစ္ခြန္းဟာ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ပ်က္စီးသြားရသလို မင္းဆက္လည္း
ျပတ္သြားခဲ့ရပါတယ္။
ဘာပဲေျပာေျပာ စကားေလးတစ္ခြန္းဟာ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္နဲ႔ မင္းဆက္တစ္ခုကို ေျပာင္းလြဲ သြားႏိုင္ခဲ့တာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ တကယ္လုိ႔သာ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ငစေကာ စစ္တပ္ၾကီး ခ်ီလာတာ မဟုတ္ဘူး။ စေကာလြင့္သြားတာ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာေပးႏိုင္တဲ့ ပညာရွိတစ္ေယာက္ ေယာက္သာ ထြက္ေပၚခဲ့ရင္ အခုလိုျဖစ္သြားရမွာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ေတာင္ ေတြးမိပါေသးတယ္။
ဒါေပမယ့္ တရားသေဘာနဲ႔ ၾကည့္ျပန္ေတာ့လည္း ျဖစ္ခ်ိန္တန္ရင္ျဖစ္ျပီး ၊ ပ်က္ခ်ိန္တန္ရင္ပ်က္ သြားရတဲ့သေဘာပါ။ သက္ရွိသက္မဲ့ အရာအားလံုးဟာ တစ္ေန႔ေသာ အခါမွာ အေၾကာင္း တစ္စံုတစ္ခုနဲ႔ ပ်က္ဆီးၾကရမွာပါ။ ဘာမွမတည္ျမဲပါဘူး။
ဘာမွမတည္ျမဲလွတဲ့ တရားသေဘာေလးကို ဆင္ျခင္ျပီး၊မပ်က္ဆီးခင္ေလးမွာ “အဓမၼအမွဳကို မျပဳမိဖုိ႔ဘဲအေရးၾကီးပါတယ္။” ျဖစ္ျခင္း၊ပ်က္ျခင္းေတြရဲ႕ အေၾကာင္းေတြးမိရင္ ဆိုးေနတဲ့စိတ္ေတာင္ ဘယ္ရွာလုိ႔ရွာရမွန္း မသိေအာင္ ေပ်ာက္သြားတတ္ပါတယ္။ တကယ္ေသခ်ာ စဥ္းစား ၾကည့္ရင္ မပ်က္ဆီးခင္ေလးမွာ စိတ္ဆိုးျခင္းကို ဘာျဖစ္လုိ႔ အခ်ိန္တစ္ခု လုပ္ျပီး ေပးေနရေတာ့ မွာလဲေလ။
ဘယ္လိုရွာျပီး ပယ္မလဲ....?
“၀ိတကၠသဏၭာနသုတ္”မွာ စိတ္ဆိုးရင္၊စိတ္ညစ္ရင္၊စိမ္မခ်မ္းသာဘူးဆိုရင္ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာေဖြျပီး ေဖ်ာက္ပါလုိ႔ ေဟာၾကားထား ပါတယ္။ ပထမေတာ့ အေၾကာင္းရင္းရွာျပီး ေဖ်ာက္ပါဆိုတာကို သိပ္ျပီးသေဘာမေပါက္ပါဘူး။ အ႒ကထာပါ တြဲၾကည့္လိုက္မွ အ႒ကထာက အေၾကာင္းရင္းရွာပံုကို ဝတၳဳေလးထုတ္ျပျပီး ရွင္းျပပါတယ္။
ဝတၳဳေလးက အားလံုးၾကားဖူးတဲ့ ဝတၳဳေလးပါ။ အတန္းေက်ာင္းဖတ္စာထဲမွာေတာင္ ပါခဲ့ဖူးပါတယ္။
■ဥသွ်စ္သီးမွည့္ ေႂကြက်တာကို ေျမျပိဳပါျပီဆိုျပီး ထြက္ေျပးတဲ့ ယုန္ရဲ႕ျဖစ္စဥ္ပါ။ ယုန္ကေျပးေတာ့ က်န္တဲ့ေတာတြင္းက သတၱ၀ါေတြက လည္း ေျမျပိဳတယ္ဆိုျပီး ယုန္ေနာက္က လိုက္ေျပးၾက တာပါ။ ေနာက္ဆံုး ဘုရားအေလာင္းျခေသၤ့မင္းက အေၾကာင္းရင္းရွာျပလိုက္မွ သတၱ၀ါ အားလံုး ခ်မ္းသာသြားတဲ့ ဝတၳဳေလးပါ။
အ႒ကထာဆရာက ဒီဝတၳဳေလးကို ထုတ္ျပျပီး၊ဘုရားေလာင္းျခေသၤ့မင္းက “ဥသွ်စ္သီးေႂကြက်တာ၊ ေျမၿပိဳတာမဟုတ္ဘူး”လုိ႔ အေၾကာင္းရင္းရွာၿပီးေဖ်ာက္ေပးသလို ျပႆနာျဖစ္လာရင္ အေၾကာင္းရင္း ရွာေဖ်ာက္ဖုိ႔ ရွင္းျပထားပါတယ္။ အ႒ကထာဆရာက ပံုဝတၳဳေလးနဲ႔ရွင္းျပလိုက္မွ ပိုသေဘာေပါက္သြားတာပါ။
ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔လတ္တေလာ ကိုယ္ေတြ႕ျဖစ္ရပ္ကေလးကိုပါ တြဲျပီး ေျပာျပပါေရေစဦး။ ဟို...ေရွ႕ပိုင္းေလးမွာ စာေရးသူက စိတ္ေတြ ဆိုးေနတာပါ။ ဒီစာမေရးခင္ေလးကမွ စိတ္ဆိုးေျပသြားတာပါ။ ဘယ္သူ႔ကို စိတ္ဆိုးေနတာလဲဆိုတာေတာ့ ေနာက္မွပဲေျပာရေအာင္ပါ။
စာေပေလာကမွာ “ေတာင္းစာမူ နဲ႔ ပုိ႔စာမူ” ဆိုတာရွိပါတယ္။ေတာင္းစာမူဆိုတာက အယ္ဒီတာက စာေရးဆရာကို ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္က် လာေတာင္းတာပါ။ ေတာင္းစာမူျဖစ္တဲ့အတြက္ အယ္ဒီတာက
ၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မၾကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ ထည့္ေပးရမွာ ျဖစ္သလို မဂၢဇင္းထြက္တဲ့အခါမွာလည္း စာေရးဆရာဆီကို ကိုယ္တိုင္ လာမပုိ႔ႏိုင္ရင္ေတာင္ တစ္ေယာက္ေယာက္ကို လႊတ္ျပီး ပို႔ခိုင္းရမွာပါ။
“ပုိ႔စာမူ” ကေတာ့ စာေရးဆရာက အယ္ဒီတာဆီ သြားပုိ႔တာပါ။ ဒီစာမူကိုေတာ့ အယ္ဒီတာက သံုးခ်င္သံုးမယ္၊ မသံုးခ်င္မသံုးဘူး။ သံုးလို႕စာမူပါရင္လည္း စာေရးဆရာက မဂၢဇင္းကို ကိုယ္တိုင္လာထုတ္ေပေတာ့။ ဒါ ေတာင္းစာမူ နဲ႔ ပုိ႔စာမူ ကြာျခားခ်က္ပါ။
တစ္ေလာဆီက မဂၢဇင္းတစ္ေစာင္က စာေရးသူဆီ စာမူလာေတာင္းပါတယ္။ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ကိုယ္တိုင္ လာေတာင္းတာပါ။ ဒီေတာ့ ေပးလိုက္ပါတယ္။
ေဟာ...မဂၢဇင္းထြက္လာေတာ့ စာေရးသူဆီ စာအုပ္လာမပို႔ပါဘူး။ဒီေတာ့ စာေရးသူက ထြက္ထြက္ခ်င္း လာမပုိ႔ရေကာင္းလားဆိုျပီး စိတ္ေတြဆိုးေနတာပါ။
တစ္ခုေတာ့ ရွိပါတယ္။ စိတ္ဆိုးတယ္ဆိုေပမယ့္ ရင္ထဲကပဲႀကိတ္ဆိုးေနတာပါ။ အျပင္ကို ထြက္ဆိုးမျပပါဘူး။ အျပင္ထြက္ဆိုးျပတာ မဟုတ္ေတာ့ ကိုယ္စိတ္ဆိုးမွန္း အျပင္က လူေတြလည္း သိခြင့္မသာေတာ့ပါဘူး။
၄-၅ရက္ေလာက္ၾကာေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးလုပ္သူက ေရာက္လာျပီး စာအုပ္လည္းကပ္ရင္း “ဦးဇင္းရယ္၊ ဦးဇင္း ဒကာႀကီး ကေဆးရုံတက္ လိုက္ရတယ္။ ခြဲစိတ္မႈလည္း ျပဳလုိက္ ရတယ္။ အဲဒါေဆးရုံေပၚမွာ ဦးဇင္းေလးကို စာအုပ္သြားပို႔လိုက္ဦး။ ဦးဇင္းေလး စိတ္ဆိုးဦးမယ္လုိ႔ တစ္ခ်ိန္လံုးေျပာေနတာ။ တပည့္ေတာ္တို႕ကလည္း ဦးဇင္းေလးစိတ္မဆိုးတတ္ပါဘူး။ ေမတၲာနဲ႔ ေနတဲ့ ဦးဇင္းေလးပါလုိ႔ေတာင္ ျပန္ေျပာရတယ္ဘုရား”လုိ႔ ေျပာျပပါတယ္။
“ေတာ္ပါေသးရဲ႕” လုိ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဘုရားတလိုက္မိပါတယ္။ တကယ္လုိ႔သာ မဂၢဇင္းလာမပုိ႔ရ ေကာင္းလားဆိုျပီး၊ မဂၢဇင္းတိုက္ကို ဖုန္းေတြဘာေတြ ဆက္ျပီးေကာလိုက္မိရင္ ငါးပါးေမွာက္ေတာ့ မွာပါ။ ကိုယ့္ကိုလည္း မဂၢဖင္းတိုက္က အထင္ေသးသြားမွာပါ။
ေတာ္ေတာ့္ ေတာ္ေသးပါတယ္။ စိတ္ဆိုးတယ္ဆိုေပမယ့္က အျပင္ထြက္မဆိုးဘဲ၊ ရင္ထဲမွာပဲ ၾကိတ္ဆိုးေနတာဆိုေတာ့အမွတ္ေရာ့မသြားေတာ့ပါဘူး။
အေၾကာင္းရင္းသိလိုက္ရေတာ့ အလိုလို ခြင့္လႊတ္ျပီးသားျဖစ္သြားသလို၊ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ေတာင္ ျပန္စိတ္ဆိုးသြားမိပါတယ္။ အေၾကာင္းရင္းကို မစံုစမ္းဘဲ၊ကိုယ့္အထင္နဲ႕ ကိုယ္ေတြးျပီး သူတစ္ပါးကို စိတ္ဆိုးေနမိလုိ႔ပါ။ ျပီးေတာ့ စိတ္ထဲကလည္း အလိုလို သူတုိ႔ကိုျပန္အားနာ ေနမိျပန္ပါတယ္။ ျဖစ္ပံုကအဲဒီလိုပါ။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္ရဲ႕ ပန္းတိုင္ဟာ နိဗၺာန္ဆိုေပမယ့္၊နိဗၺာန္မရေသးခင္ ၾကားကာလမွာ ေနနည္း၊ တိုင္နည္း၊ စားနည္း၊ ေသာက္နည္း၊ ေနာက္ဆံုး အနိမ့္ဆံုးျဖစ္တဲ့ ေရအိမ္တက္နည္းအထိ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က အေသးစိတ္ေဟာျပေပးထားခဲ့ပါတယ္။လူေတြ မသိလုိ႔ရယ္၊ မက်င့္သံုးလုိ႔ ရယ္ေၾကာင့္ “စိတ္ဆိုးတာ၊ စိတ္ညစ္တာ၊စိတ္မခ်မ္းသာတာ၊ စိတ္ေကာက္တာ၊ စိတ္နာတာ၊ စိတ္ပ်က္တာ” စသည္ေတြျဖစ္ေနရတာပါ။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ျပႆနာတစ္ခုျဖစ္လာရင္ အေၾကာင္းရင္းရွာ ေဖ်ာက္ပါလုိ႔ေဟာထားေပမယ့္ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ျပႆနာ ျဖစ္လာျပီဆိုရင္၊အေၾကာင္းရင္းရွာဖို႕ထက္ ျပႆနာကို ျပႆနာနဲ႔ေျဖရွင္းဖုိ႔ပဲ အရင္စဥ္းစားလိုက္ၾကတာပါ။ ဒီေတာ့ “ျပႆနာျပီးရင္ ျပႆနာပဲ” ဆက္ျဖစ္ ေနၾကေတာ့တာပါ။ ျပႆနာျဖစ္ျပီဆိုရင္ “စိတ္ဆိုးမႈ၊စိတ္ဆင္းရဲမႈ၊စိတ္မခ်မ္းသာမႈ၊ စိတ္ညစ္မႈ” စတဲ့ ဆိုးက်ိဳးေတြကလည္း ၀င္လာေတာ့တာပါ။
■“ငါ့ကို စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ လုပ္တာပဲ”ဆိုျပီး၊စိတ္ဆင္းရဲေအာင္ လုပ္တဲ့သူကိုမုန္း၊ မုန္းေတာ့ စိတ္ဆင္းရဲ၊ စိတ္ဆင္းရဲေတာ့ မုန္းနဲ႔ စိတ္ဆင္းရဲေၾကာ ၊ မုန္းေၾကာေတြ ရွည္ေနေတာ့ တာပါပဲ။ ေနာက္ဆံုးရလာဒ္ကေတာ့ ထပ္ဆင့္စိတ္ဆင္းရဲရတာပါပဲ။
စိတ္ဆင္းရဲသြားေတာ့ ကိုယ္က သူ႔ကို မျမင္ခ်င္၊ သူက ကိုယ့္ကိုမျမင္ခ်င္နဲ႔ ၊ သူတက္တဲ့ပြဲ ကိုယ္မတက္၊ ကိုယ္တက္တဲ့ပြဲ သူမတက္နဲ႔ ရလာဒ္ေတြကေတာ့ “ေကာင္းကြက္တစ္ကြက္” မွကို မရွိေတာ့တာပါ။
ကိုယ့္ဘ၀ရဲ႕ ျဖစ္ခဲ့သမွ် ျဖစ္စဥ္အားလံုးကို ျပန္စဥ္းစားၾကည့္ရင္ အေၾကာင္းရင္းမရွာခဲ့မိလုိ႔ မွားခဲ့တာေတြ အမ်ားၾကီးပါ။ စာေရးသူဘ၀မွလည္း ကိုယ္ကအေၾကာင္းရင္း မရွာမိလုိ႔ စိတ္ဆိုးခဲ့ရ တာေတြ အမ်ားၾကီးရွိခဲ့ဖူးပါတတယ္။ တခ်ဳိ႕ကိုေတာ့ ရင္ထဲကပဲစိတ္ဆိုးေနျပီး၊တခ်ဳိ႕ကိုေတာ့ အျပင္ထြက္ျပီး စိတ္ဆိုးမိလိုက္ပါတယ္။
ရင္ထဲကပဲ စိတ္ဆိုးတဲ့အခါမ်ဳိးမွာ ဘာျပႆနာမွမျဖစ္လိုက္ေပမယ့္၊ကိုယ္ပဲခံစားေနရေပမယ့္၊ အျပင္ထြက္ျပီး စိတ္ဆိုးျပလိုက္တဲ့ အခါမွာေတာ့ မိတ္ပ်က္ကုန္ေတာ့တာပါပဲ။ ဒီေတာ့ “အပိုင္းသံုးပိုင္း” ထြက္လာပါလိမ့္မယ္။
ျပႆနာတစ္ခုျဖစ္လာတဲ့အခါ
●အေၾကာင္းရင္းရွာေဖ်ာက္ပစ္တာရယ္၊
●ရင္ထဲမွာပဲ က်ိတ္စိတ္ဆိုးေနတာရယ္၊
●အျပင္ထြက္ျပီး စိတ္ဆိုး ျပလိုက္တာရယ္ပါ။
အေၾကာင္းရင္းရွာျပီးေဖ်ာက္တဲ့နည္းကို မက်င့္သံုးႏိုင္ေသးရင္ေတာင္ စိတ္ဆိုးခ်င္သပ ဆိုရင္လည္း ရင္ထဲမွာပဲ ဆိုးလိုက္ပါ။
ရင္ထဲမွာပဲ ဆိုးေနတာဆိုေတာ့ ျပႆနာရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းကို သိလိုက္ရတဲ့အခ်ိန္မွာ ကိုယ္က ပိုေနျမဲ၊က်ားေနျမဲဆက္ေနျပီး သူေျပာ လာတဲ့အတိုင္း ေခ်ာ္လဲရာ ေရာထိုင္လိုက္ရုံပါပဲ။ကိုယ့္ရဲ႕ စိတ္ဆိုးမႈက အျပင္ထြက္ျပီး ဆိုးျပထားတာ မဟုတ္ေတာ့ ကိုယ့္အတြက္ သိကၡာမက်ေတာ့ သလို မိတ္လည္းမပ်က္ေတာ့ပါဘူး။
တခ်ဳိ႕က်ေတာ့ ျပႆနာတစ္ခုျဖစ္လာရင္ “၀ုန္းဒိုင္း”ဆိုျပီး ေပါက္ကြဲ ပစ္တတ္ၾကပါတယ္။ အေၾကာင္းရင္းသိလိုက္ရတဲ့အခါ ဒါမွမဟုတ္ ကာလတစ္ခုၾကာသြားျပီး စိတ္ေအးသြားတဲ့အခါက်မွ ကိုယ္ျပဳမူခဲ့တာေတြ ျပန္ေတြးျပီး၊စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရျပန္ေရာ။
တခ်ဳိ႕ျပႆနာေတြဟာ ကာလတစ္ခုေလာက္ သည္းခံေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္ ေျပသြားတာ မ်ားပါတယ္။ စိတ္ဆိုးတယ္ ဆိုတဲ့ ေနရာမွာလည္း ရက္ရွည္ လရွည္၊ႏွစ္ခ်ီျပီး ဘယ္သူမွ ဆိုးမေနႏိုင္ပါဘူး။ ကာလေလးတစ္ခုလြန္ေျမာက္သြားရင္ ေျပသြားၾကတာမ်ားပါတယ္။
ဇာတ္ေတာ္ေတြ၊ သမိုင္းေတြ၊ ရာဇ၀င္ေတြ ျပန္ၾကည့္ရင္လည္း အေၾကာင္းရင္းမရွာမိလို႕ ဆံုးရွံဳးနစ္နာသြားရတဲ့ သာဓကေတြ အမ်ားႀကီးပါ။
အေတြးထဲမွာ လတ္တေလာေပၚလာတာေလးက “သေရေခတၱရာ သမိုင္းေလး”ပါ။ သေရေခတၱရာ ေခတ္ကို စတင္တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့မင္းက “ဒြတၱေပါင္မင္းၾကီး” ပါ။ ေနာက္ဆံုးမင္းဆက္က “သုပညာမင္း”ပါ။သေရေခတၱရာေခတ္ဟာ မင္းဆက္ေပါင္း(၂၅)ဆက္ ရွိခဲ့ပါတယ္။
မင္းဆက္ (၂၅)ဆက္ထဲက ေနာက္ဆံုးျဖစ္တဲ့ “သုပညာမင္း” အေၾကာင္းေျပာျပရေအာင္ပါ။
တစ္ေန႔မွာ သုပညာမင္းဟာ ကမ္းယံျပည္မွာ မျငိမ္မသက္ျဖစ္ေနလုိ႔ စစ္ထြက္ခဲ့ရပါတယ္။ အင္အားေကာင္းေကာင္းနဲ႔ တိုက္လိုက္တဲ့အတြက္ စစ္ႏိုင္ပါတယ္။ဒါေပမယ့္ သုပညာမင္းဟာ အဲဒီ ကမ္းယံျပည္မွာပဲ ေနေနလိုက္ပါတယ္။ စစ္သည္ မွဴးမတ္ေတြကေတာ့ သေရေခတၱရာကိုပဲ ျပန္ခ်င္ေနၾကပါတယ္။ဘယ္ေလာက္အထိ ေနေနလိုက္သလဲဆိုရင္ . . . “သံုးႏွစ္” အထိေတာင္ ေနေနလိုက္ပါတယ္။ သံုးႏွစ္ျပည့္မွပဲ သေရေခတၱရာျပည္ကို ျပန္ခဲ့ပါတယ္တဲ့။
သေရေခတၱရာျပည္ ျပန္ေရာက္ေတာ့ တိုင္းျပည္က အရင္လိုမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ မၿငိမ္မသက္ေတြ ျဖစ္ေနပါျပီ။ ဒီလိုနဲ႔ တစ္ေန႕မွာေတာ့ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေလးတစ္ေယာက္ဟာ အိမ္ေရွ႕ထြက္ စေကာ နဲ႔ ဆန္ျပာေနပါတယ္။ ဆန္ျပာေနတုန္းမွာပဲ ေလေပြၾကီးတစ္ခု ေဝွ႔တိုက္လိုက္ျပီး၊ အမ်ိဳးသမီး ငယ္ေလးရဲ႕ လက္ထဲမွာရွိတဲ့ စေကာလည္း ေလေပြႀကီးထဲကို လြင့္တက္ၿပီး ပါသြားပါတယ္။
ေလေပြေနာက္ကို “စေကာ” ရုတ္တရက္ လြင့္ပါသြားေတာ့ “ငါ့စေကာ၊ငါ့စေကာ” လို႕ေအာ္လည္းေအာ္၊ စေကာေနာက္ကိုလည္း ေျပးလိုက္သြားပါတယ္။
“ငါ့စေကာ၊ ငါ့စေကာ” ဆိုတဲ့အသံၾကားေတာ့ က်န္တဲ့အိမ္ထဲက လူေတြကပါ ထြက္ၾကည့္ ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ထြက္ၾကည့္တဲ့ လူေတြရဲ႕နားထဲမွာ ဘယ္လိုၾကားၿပီး ဘယ္လို နားလည္သြားသလဲ ဆိုေတာ့ “ငစေကာစစ္တပ္ႀကီး ခ်ီလာၿပီ၊ငစေကာစစ္တပ္ႀကီး ခ်ီလာၿပီ” လုိ႔ၾကားၿပီး၊ နားၾကားမႈ လြဲသြားပါတယ္။
ဒီေတာ့ ျပည္သူျပည္သားေတြက ငစေကာတပ္ႀကီးကို ေၾကာက္လန္႔ၿပီး၊မိသားစုလိုက္ ကိုယ္စီ ထြက္ေျပးၾကပါေတာ့သတဲ့။အျပင္မွာ ရုတ္ရုတ္သဲသဲနဲ႔ ဆူညံေနတဲ့အခ်ိန္မွာ သုပညာမင္းဟာလည္း
မက်န္းမမာျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္ပါ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ သုပညာမင္းဟာ ဆူညံပြက္ေလာရိုက္ေနတဲ့ အသံေတြေၾကာင့္ပဲ ထင္ပါတယ္။ နတ္ရြာစံသြားပါတယ္။
အဲဒီမွာတင္ သေရေခတၱရာျပည္ၾကီး ပ်က္စီးသြားရသလို၊ သေရေခတၱရာမင္းဆက္လည္း ျပတ္သြားရပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၿမိဳ႕ျပည္မင္းဆက္ျပတ္သြားတဲ့အတြက္ သုပညာရဲ႕ေနာက္မွာ နဂရဆိႏၷဆိုတဲ့ အမည္ထပ္ဆက္ျပီး “သုပညာ နဂရဆိႏၷမင္း” လုိ႔ ေနာက္ပိုင္းမွာ အမည္တြင္ သြားေတာ့တယ္။နဂရ-ကျမိဳ႕ ၊ ဆိႏၷ-က ျပတ္ေတာက္တယ္ လုိ႔ အဓိပၸာယ္ ထြက္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဘာငစေကာစစ္တပ္ႀကီးမွ ခ်ီမလာခဲ့ပါဘူး။
“ငါ့စေကာ” ဆိုတဲ့ စကားေလးတစ္ခြန္းဟာ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ပ်က္စီးသြားရသလို မင္းဆက္လည္း
ျပတ္သြားခဲ့ရပါတယ္။
ဘာပဲေျပာေျပာ စကားေလးတစ္ခြန္းဟာ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္နဲ႔ မင္းဆက္တစ္ခုကို ေျပာင္းလြဲ သြားႏိုင္ခဲ့တာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ တကယ္လုိ႔သာ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ငစေကာ စစ္တပ္ၾကီး ခ်ီလာတာ မဟုတ္ဘူး။ စေကာလြင့္သြားတာ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာေပးႏိုင္တဲ့ ပညာရွိတစ္ေယာက္ ေယာက္သာ ထြက္ေပၚခဲ့ရင္ အခုလိုျဖစ္သြားရမွာ မဟုတ္ဘူးလုိ႔ေတာင္ ေတြးမိပါေသးတယ္။
ဒါေပမယ့္ တရားသေဘာနဲ႔ ၾကည့္ျပန္ေတာ့လည္း ျဖစ္ခ်ိန္တန္ရင္ျဖစ္ျပီး ၊ ပ်က္ခ်ိန္တန္ရင္ပ်က္ သြားရတဲ့သေဘာပါ။ သက္ရွိသက္မဲ့ အရာအားလံုးဟာ တစ္ေန႔ေသာ အခါမွာ အေၾကာင္း တစ္စံုတစ္ခုနဲ႔ ပ်က္ဆီးၾကရမွာပါ။ ဘာမွမတည္ျမဲပါဘူး။
ဘာမွမတည္ျမဲလွတဲ့ တရားသေဘာေလးကို ဆင္ျခင္ျပီး၊မပ်က္ဆီးခင္ေလးမွာ “အဓမၼအမွဳကို မျပဳမိဖုိ႔ဘဲအေရးၾကီးပါတယ္။” ျဖစ္ျခင္း၊ပ်က္ျခင္းေတြရဲ႕ အေၾကာင္းေတြးမိရင္ ဆိုးေနတဲ့စိတ္ေတာင္ ဘယ္ရွာလုိ႔ရွာရမွန္း မသိေအာင္ ေပ်ာက္သြားတတ္ပါတယ္။ တကယ္ေသခ်ာ စဥ္းစား ၾကည့္ရင္ မပ်က္ဆီးခင္ေလးမွာ စိတ္ဆိုးျခင္းကို ဘာျဖစ္လုိ႔ အခ်ိန္တစ္ခု လုပ္ျပီး ေပးေနရေတာ့ မွာလဲေလ။
ဘာပဲေျပာေျပာ စိတ္ဆိုးေတာ့မယ္ဆိုရင္ အေၾကာင္းရင္းကို
ရွာၾကည့္ လိုက္ပါဦး။ မဆိုးရရင္ မေနႏိုင္တာကလြဲလုိ႔ ဆိုရင္လည္း ရင္ထဲမွာပဲ ဆိုးလိုက္ပါ။
-【စာရုိက္ပူေဇာ္သူ - Admin Team ofYoung Buddhist's Association】
-【အရွင္ရာဇိႏၵ(ရေ၀ႏြယ္-အင္းမ)】
က်မ္းကိုး -
၁။ မူလပဏၰာသပါဠိေတာ္၊ ၀ိတကၠသဏၭာနသုတ္။
၂။ မွန္နန္းရာဇ၀င္ (ပထမတြဲ)
၃။ ေလာကေၾကးမံု၊ ေလးၿမိဳင္။
(ရုပ္ရွင္ေတးကဗ်ာမဂၢဇင္း ဇူလိုင္လ ၊ ၂၀၀၆)
-【အရွင္ရာဇိႏၵ(ရေ၀ႏြယ္-အင္းမ) ၏“ျဖစ္ၿပီးတဲ့အကုသုိလ္ကုိ ဘယ္လုိပယ္မလဲ”စာအုပ္ ႏွာ ၇၀- ၈၀မွ -ကူးယူပူေဇာ္မွ်ေဝပါသည္။】
-【စာရုိက္ပူေဇာ္သူ - Admin Team ofYoung Buddhist's Association】
-【အရွင္ရာဇိႏၵ(ရေ၀ႏြယ္-အင္းမ)】
က်မ္းကိုး -
၁။ မူလပဏၰာသပါဠိေတာ္၊ ၀ိတကၠသဏၭာနသုတ္။
၂။ မွန္နန္းရာဇ၀င္ (ပထမတြဲ)
၃။ ေလာကေၾကးမံု၊ ေလးၿမိဳင္။
(ရုပ္ရွင္ေတးကဗ်ာမဂၢဇင္း ဇူလိုင္လ ၊ ၂၀၀၆)
-【အရွင္ရာဇိႏၵ(ရေ၀ႏြယ္-အင္းမ) ၏“ျဖစ္ၿပီးတဲ့အကုသုိလ္ကုိ ဘယ္လုိပယ္မလဲ”စာအုပ္ ႏွာ ၇၀- ၈၀မွ -ကူးယူပူေဇာ္မွ်ေဝပါသည္။】