*ပါဠိေတာ္ကို နားမလည္ေသာ္လည္း*
က်န္ခဲ႔သည့္တစ္လေက်ာ္ခန္႔ကကၽြႏု္ပ္ထံသို႔မိတ္ေဆ ြတစ္ဦးေရာက္လာပါသည္။သူက "ဓမၼကထိကဆရာေတာ္တစ္ပါးကသူတရားေဟာတဲ႔အခါပါဠိမပါလ ို႔အခ်ိဳ႕႔ေကျပာၾကတယ္။ပါဠိကိုရြတ္ျေပတာ႔လဲလူေတြ ကနားလည္မွာလား၊လူေတြမွ နားမလည္ဘဲနဲ႔ ပါဠိ ကိုရြတ္ျပ အလကားေပါ့ " ေဟာခဲ႔ပါေၾကာင္း ကၽြႏ္ုပ္ကိုေျပာပါသည္။
အန ဂၣရတနာ
ပါဠိေတာ္ရြတ္ျပသည္မွာအလကားမဟုတ္ပါ။တခ်ိဳ႕ဓမၼကထိ ကမ်ားဆိုလွ်င္ တရားေဟာသည့္အခါ အဂၤလိပ္စကားမ်ား ကိုပရင္ြတ္ျပပါ သည္။တရားနာပရိတ္သတ္ထဲ အဂၤလိပ္စာနားမလည္ေသာလူမ်ားစြာ ပါ၀င္ေနသည္သာျဖစ္ပါသည္။
ပါဠိကိုလူအမ်ားနားမလည္သည္မွာမွန္ပါသည္။သို႔ေသာ္လည္း ေရွးေရွးပညာရွိဆရာေတာ္မ်ား၊ပညာရွင္ သူေတာ္ေကာင္းမ်ားက"အဟံ ေဘႏၱ တိသေရဏ န သဟ ပဥၥသီလံ" စသည္ျဖင့္ ငါးပါးသီလ အစရွီေသာ သီေလတာင္းပံုကို ပါဠိဘာသာျဖင့္စီစဥ္ထားေတာ္မူၾကပါသည္။လူအမ်ားစုအ ေနျဖင့္လိုက္ဆိုေနရပါေသာ္လည္း ျမန္မာလို တိတိက်က်နားမလည္ပါ။ပါဠိ သဖင္ူးသူတစ္ခ်ိဳ႕သာ နားလည္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုငင္ံမွဗုဒၶဘာသာ၀မင္်ားသည္ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ၀ မင္်ားျဖစ္ၾကသည္။ေထရ၀ါဒသည္ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မူထားေသာတရားေတာ္မ်ားကိုေမပ်ာက္ပ်က္ေအာင ္ေကာင္းမြန္စြာထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ၾက သည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ေဟာေသာတရားေတာ္မ်ားကို ေဟာေနျခင္း ျဖစ္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ပါဠိကို ျမတ္ျမတ္ႏိုးႏိုးတန္ဖိုးထားပါသည္။ "အပညတၱံ န ပေညပယ်၊ပညတၱံ န သမုစိၦိေႏၵယ်= တစ္လံုးမစြက္နဲ႔ ၊တစ္လံုး မဖ်က္နဲ႔" မူ ကိုအတိအက် လိုက္နာၾကပါသည္။
ဗုဒၶဘုရားရွင္ေဟာေတာ္မူထားေသာတရားေတာ္မ်ားမွာစြ က္စရာလည္းမလိုပါ။ထည့္စရာလည္းမလိုပါ။ျဖည့္စရာလည္းမလိုပါ။ ထို႔အတူႏႈတ္စရာလည္းမလို၊ထုတ္စရာလည္းမလို၊ ပယ္စရာလည္းမလို၊ဖ်က္စရာလည္းမလိုပါ။
မႏၱေလးၿမိဳ႕၊မဟာမုနိေဂါပကအဖြဲ႕ႏွင့္ဓမၼေ၀ယ်ာ၀စၥတို႔၏တရားပြဲဖိတ ္ၾကားစာတြင္ "မဟာမုနိေဂါပကအဖြဲ႔ႏွင့္ဓမၼေ၀ယ်၀စၥအဖြဲ႕တို႔က ၃၄ႀကိမ္ေျမာက္ ၀ါတြင္းသီတင္းစဥ္ ေန႔ဓမၼသဘင္ ကို မဟာမုနိရင္ျပင္ေတာ္ ဓမၼာရံု ၌ ေန႔၂း၀၀နာရီ မွ ေညန ၄း၀၀ အထိ ပါဠိေတာ္ေဟာစဥ္မ်ား ေဟာၾကားပါမည္" ဟုေဖာ္ျေပလ့ရွိပါသည္။
ဤေနရာ၌အဓိကတင္ျပလိုရင္းမွာမႏၱေလးၿမိဳ႕၊မဟာမုနိေ ဂါပကအဖြဲ႕ႏွင့္ဓမၼေ၀ယ်ာ၀စၥတို႔ကပါဠိေတာ္ေဟာစဥ္မ်ားကိုဦးစားေပး ကာ ေဟာေတာ္မူေစခ်င္ၾကသည္။ဗုဒၶ၀စန ျဖစ္ေသာပါဠိ၊အ႒ကထာ၊ ဋီကာ၊တို႔ကို ျမတ္ျမတ္ႏိုးႏိုး တန္ဖိုးထားၾကပါသည္။အထူးေလးစားၾက ပါသည္။
ပါဠိေတာ္ေဟာစဥ္မ်ားကိုေဟာၾကားေတာ္မူေစရန္၊နာယူၾ ေကစရန္ပါဠိေတာ္ေဟာစဥ္တရားပြဲမ်ားကိုက်င္းပလာသည္မွာ ၃၄-ႏွ္ရစွိခဲ႔ပါၿပီ။ေနာတင္ြလင္ည္းဆက္ကာဆက္ကာ က်င္းပျပဳလုပ္မည ္သာျဖစ္ပါသည္။
ပဋိသမိၻဒါဉာဏ္ ေရစရန္
ပဋိသမိၻဒါ (၄)ပါး ရွိပါသည္။ယင္းတို႔မွာ-
၁။ အတၱ ပဋိသမိၻဒါ= အနက္အက်ိဳးအမ်ိဳးမ်ိဳး ကို ခြဲျခား၍ သိေသာဉာဏ္ ၂။ ဓမၼ ပဋိသမိၻဒါ= ပါဠိေအၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳး ကို ခြဲျခား၍ သိေသာဉာဏ္ ၃။ နိရုတၱိ ပဋိသမိၻဒါ= သဒၵါ ကို ခြဲျခား၍ သိေသာဉာဏ္ ၄။ ပဋိဘာန ပဋိသမိၻဒါ= ပဋိဘာန္ ကို ခြဲျခား၍ သိေသာဉာဏ္ တို႔ျဖစ္ပါသည္။
ပါဠိေတာ္ ျဖင့္ေဟာလွ်င္ ပါဠိမတတ္သူမ်ား နားမလည္ၾကသည္မွာ မွန္ပါသည္။သို႔ေသာ္ ပါဠိေတာ္ျဖင့္ေဟာသံကိုနာရလွ်င္၊ ပါဠိေတာ္ရြတ္သံကိုၾကားရဖန္မ်ားလွ်င္ ပဋိသမိၻဒါ ဉာဏ္ ေလးပါးတို႔ကို ရရွိရန္အားႀကီးေသာ ေအၾကာင္းေအထာက္အပံ့ျဖစ္ႏိုပင္ါသည္။ ယင္းအခ်က္ကို သမၼာဒိ႒ိ-အျမမင္ွ္ရနွိသူ မည္သူမဆို လက္ခံၾကမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာႏိုငင္ံတြင္ အခ်ိဳ႕ေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀မင္်ား ဘုရား၀တ္တက္၊ ပရိ္ရတြတ္ ၾကရာ ၌ (ရွသင္ာေမဏငယ္မ်ား အပါအ၀င္) ပရိ္ရတြတ္ေေနသာ္လည္း ပရိတ္၏ဆိုလိုရင္း အဓိပၸါယ္ကို နားမလည္ႏိုင္ေသးပါ။
ဤသိုု႔နားမလည္ဘဲပရိ္ရတြတ္ေနၾေကသာ္လည္းပရိ္ရတြတ္ ၾကသူမ်ားအတြက္အက်ိဳးမမဲ႔ပါ။အက်ိဳးမ်ားပါ၏။ မ်ားျပားလွစြာေသာအက်ိဳးထူးမ်ားကို ရရွိေစပါသည္။
ဗုဒၶဂယာသို႔ဘုရားဖူးသြားခဲ႔သူမ်ားကိုယ္ေတြ႕သိျမင္ႏိုင္ၾကပါလိမ္႔မည္။ သီရိလကၤာဘုရားဖူးမ်ား၊ထိုင္းဘုရားဖူးမ်ား၊ထိုင္၀မ္ဘုရားဖူးမ်ား ပါဠိလို ရြတ္ဖတ္ေေနသာအသံကိုၾကားၾကရပါသည္။ ဓမၼစၾကာရြတ္ဖတ္သံ၊ အနတၱလကၡဏ သု္ရတြတ္ဖတ္သံ၊ဘုရားဂုဏ္ေတာ္မ်ာ းကိုရြတ္ဖတ္သံ၊"ဗုဒၶံသရဏံဂစာၦမိ " ေစသာ သရဏဂံုသံုးပါးကို ရြတ္ဆိုသံမ်ားကို ၾကားရသည္။
၎တို႔ရြတ္ဖတ္ေေနသာတရားေတာ္မ်ား၏ပါဠိအသံကိုပီပီသ သနားမလည္ေသာ္လည္းရြတ္ဆိုသံကိုေသဘာက်ႏွစ္သက္ၾကပါ သည္။ ပါဠိကၽြမ္းက်င္ေသာပညာရွဆင္ရာေတာ္မ်ားကမ်ိဳးဆက္သ စ္တပည့္ရဟန္းမ်ားကိုယခုကဲ့သို႔မိန္႔ၾကားေတာ္မူဖူးပါသည္။
"ဦးပဥၥင္း တို႔ စာကိုၾကည့္ေပးရတယ္။ပါဠိေတာ္နဲ႔အ႒ကထာ၊ ဋီကာေတြကို ၾကည့္ေပးရတယ္။တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ နားမလည္တာေတြပါတတ္ပါတယ္။နားမလည္ေပးမယ္႔ထပ္ထပ္ၾက ည့္ပါ။ထပ္ထပ္ၾကည့္ေတာ့ၿခံဳငံုသံုးသပ္မိသြားပါတယ္။ ဆက္စပ္ၾကည့္လိုက္ေတာ႔ တစ္လံုးခ်င္းနားမလည္ေပမယ္႔ ျမန္မာလိုေသဘာအဓိပၸါယ္ကို နားလည္သြားပါတယ္။ ေသဘာေပါက္သြားပါတယ္"ဟု မိန္႔ေတာ္မူပါသည္။
ပါဠိ၊အ႒ကထာ၊ဋီကာမ်ားကိုအထပ္ထပ္ၾကည့္ေရသာအခါ၊အၿမ ဲမျပတ္ၾကည့္ေရသာအခါ ျမန္မာလိုေသဘာအဓိပၸါယ္ကိုနားလည္ သြားသကဲ႕သို႔ ပါဠိလို ေဟာသံ၊ပါဠိလို ရြတ္သံ၊ပါဠိလိုဖတ္သံမ်ားကို ၾကားရဖန္မ်ားေသာအခါ ပါဠိေတြႏွင့္ရင္းႏွီးသြားပါမည္။ အကၽြမ္း၀သင္ြားပါမည္။တစ္စတစ္စျဖင့္ေသဘာအဓိပၸါယ္ ကိုနားလည္သြားပါမည္။ထို႔ေၾကာင့္ တရားေဟာေသာအခါ ပါဠိေတာ္ထည့္၍ေဟာၾကပါသည္။ပါဠိေတာ္ကိုရြတ္ၾကပါသည္။
ေရွးကစစ္ကိုင္းေတာရင္ိုး၀ိေဇၨာဒယဆရာေတာ္၊အနီးစခန္းဆရာေတာ္၊ မင္းကြန္းဆရာေတာ္၊သီတဂူ ဆရာေတာ္ႏွင့္ယခုဆရာေတာ္ ေဒါက္တာနႏၵမာလာဘ ိ၀ံသတို႔သည္တရားေဟာေသာအခါပါဠိေတာ္ကိုရြတ္ဆိုကာ ေဟာေတာ္မူပါသည္။
ထိုအခါတရားနာပရိတ္သတ္တို႔မွာဓမၼရသ ျဖစ္ၾကပါသည္။နာယူ၍မ၀ ျဖစ္ၾကရပါသည္။ႏွစ္သ္ရကႊလင္န္း ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ နာယူၾကပါသည္။
ဖားနတ္သားေအၾကာင္း
တစ္ေန႔ေသာအခါဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားသည္ဂဂၢရာေရကန္၏အနီ းမွာစမၸာၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕သားတို႔အားတရားေဟာေတာ္မူေနပါသည္။ ေရကန္၏ကမ္းနားမွာရွိေသာဖားေကလးတစ္ေကာသင္ည ္ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားေဟာေတာ္မူေသာ တရားေတာ္၏အသံ၌အာရံုျပဳေနသည္။အမွတ္နိမိတ္ကို ယူေနသည္။
ေရကန္နားမွာႏြားေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ကႏြားေက်ာင္းေနသည္။ ႏြားေက်ာင္းသားကတုတ္ကို(ႏွတင္ံတံဖ်ာကို)ေျေမပၚမွာေထာက္ကာ ရပ္ေနသည္။တုတ္ က ဖား၏ေခါင္းေပၚေထာက္မိေနပါသည္။
ဖားေကလးသည္ဗုဒၶ ျမတ္စြာဘုရား၏တရားသံကို အာရံုျပဳေနသည္။ "ဤတရားကား ကုသိုလ္တရား၊ဤတရားကား အကုသိုလ္တရား"ဟုမသိ ပါ။"ဤတရားကား ခႏၶာငါးပါးတရား၊ဤတရားကား သစၥာေလးပါးတရား"ဟု မသိပါ။နားမလည္ပါ။
ဖားေကလးသည္တရားသံကုိအာရံုျပဳေနစဥ္မွာပင္ ႏြားေက်ာင္းသား၏ တံဖ်ာလက္ခ်က္ေၾကာင့္ေသသြားပါေတာ႔သည္။ထို႔ေနာက္တ ာ၀တႎသာနတ္ျပ္ရညွိတစ္ဆယ္႔ႏွစ္ယူဇနာရွိေသာ ေရႊဗိမာန္မွာ ျဖ္ရစသည္။ဖားနတ္သား သည္ နတ္ျပည္တြင္ နတ္သမီးေအပါင္းအလည္၌ကိုယ္႔ကိုယ္ ကိုေတြ႔ေရသာအခါ အံ့ၾသသြားသည္။
"အခ်င္းတို႔၊ငါလိုသတၱ၀ါေသာ္မွပင္ဤနတ္ျပည္မွာျဖစေ္ရသး၏။ အဘယ္သို႔ေသာေကာင္းမႈကုသိုလ္ျပဳခဲ႔ပါသလဲ"ဟုေျပာဆိုကာ သူျပဳခဲ႔ေသာ ေကာင္းမႈကုသိုလ္ကို စူးစမ္းဆင္ျခမင္ိသည္။
အျခားအျခားေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈမ်ားကိုမျမမင္ိပါ။ဗုဒၶျမတ္စြာဘု ရားရွင္၏တရားသံ ၌အာရံုနိမိတ္ယူခဲ႔ေသာ ကုသိုလ္ကိုစိတ္၀ ယ္ထထင္င္ျမမင္ိပါေတာ႔သည္။
ထိုခဏမွာပဖင္ားနတ္သားသည္ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရား၏ေျေခတ ာ္အစံုဆီသို႔ုလာေရာက္ကာဦးေခါင္းျဖင့္တိုက္ကာတိုက္ကာရွိခိုးဦး ခ်သည္။ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္ က ေမးေတာ္မူေသာအခါ ျဖစ္ခဲ႔ပံုေအၾကာင္းစံုကုိေလွ်ာက္ထားသည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွကင္ ဖားနတ္သားအား တရားေဟာေတာ္မူသည္။ တရားေဒသနာေတာ္၏အဆံုးမွာ ဖားနတ္သားသည္ ေသာတပန္ျဖစ္သြားပါသည္။
လင္းႏို႔သား ငါးရာ
အရွသင္ာရိပုတၱရာသည္ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားအက်ဥ္းအားျဖင့္ ေဟာျေပတာ္မူေသာ အဘိဓမၼာတရားကို မိမိ၏အတူေနတပည့္ ငါးရာတို႔အားျပန္လည္ကာ ေဟာျေပတာ္မူသည္။၎ရဟန္းငါးရာတို႔ ၏ေရွးဘ၀ ကျပဳလုပ္ခဲ႔ေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈကို တင္ျပပါဦးမည္။
ထိုရဟန္းငါးရာတို႔သည္ကႆပဘုရားရွလင္က္ထက္ေတာ္ကလင ္းႏို႕ငယ္ဘ၀ျဖစ္ခဲ႔ၾကသည္။လင္းႏို႕ငယ္ တို႔သည္ ေတာႀကီးျမက္မည္းေတာင္၀ွမ္းထဲမွ လိုဏ္ဂူမ်ားတြင္ တြဲရရြဲဆြဲ(တြဲလဲဆြဲ) ကာေနၾကသည္။ ထိုေတာေတာင္၀ွမ္ းလိုဏ္ဂူထဲတြင္ အဘိဓမၼာကိုေဆာင္ေသာ ရဟန္းႏွစ္ပါးတို ႔သည္လည္း ေနထိုင္ သီတင္းသံုး ၾကသည္။
ရဟန္းေတာ္ႏွစ္ပါးတို႔သည္"ကုသလာဓမၼာ၊အကုသလာဓမၼာ" ေစသာ တရားေတာ္၊"ေဟတုပစၥေယာ၊အာရမၼဏ ပစၥေယာ"အစရွိေသာ အဘိဓမၼာတရားေတာ္၊ပ႒ာန္းတရားေတာ္မ်ားကို ရြတ္ဆိုပူေဇာ္ေန ၾကပါသည္။
လင္းႏို႔သားငါးရာတို႔သည္ထိုအဘိဓမၼာတရားေတာ္သံတိ ု႔၌တရားဆိုေသာအမွတ္ယူေနၾကသည္။အာရံုျပဳေနၾကသည္။န ားစိုက္စိုက္ေထာင္ေနၾကသည္။
လင္းႏို႔သားငါးရာတို႔သည္"ဤတရားကားကုသိုလ္တရား၊ဤ တရားကားအကုသိုလ္တရား"ဟုမသိပါ။"ဤတရားကားခႏၶာငါးပ ါးတရား၊ဤတရားကား သစၥာေလးပါးတရား"ဟု မသိပါ။နားမလည္ပါ ။ သို႔ေသာ္လည္း"ဒါ တရားသံ"ဟူ၍ကား သိၾကပါသည္။
လင္းႏို႔သားငါးရာတို႔သည္ အဘိဓမၼာတရားသံ ၌တရားဆိုေသာ အာရံုနိမိတ္ အမွတ္နိမိတ္ကိုယူေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈကံေၾကာင့္ ေသၿပီး ေနာက္ နတ္ျပည္ေရာက္ၾကရပါသည္။ ထိုကုသိုလ္ ေကာင္းမႈကံေၾကာင့္ ကႆပျမတ္စြာဘုရားႏွင့္ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရ ားတို႔၏ ၾကားကာလ၌ နတ္ျပည္မွာပင္ ထပ္ကာထပ္ကာ ျဖစ္ေနၾကရပါသည္။
ေဂါတမဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရွင္၏လက္ထက္ေတာ္ ၌ လူ႕ျပည္တြင္ လူျဖစ္ၾကရပါသည္။ ထိုသူတို႔သည္ က႑ဥယာဥ္မွဴး စိုက္ပ်ိဳးေသာ သရက္ ပအင္နီး ၌ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားျေပတာ္မူေသာ ေရမီးအစံု တန္ခိုးျပာဋိဟာ ကိုၾကည္ညိဳၿပီး အရွသင္ာရိပုတၱရာ၏အထံေတာ္တြင္ ရဟန္းျပဳၾက၏။ ထိုရဟန္းငါးရာတို႔ သည္ အရွသင္ာရိပုတၱရာေမထရ္ျမတ္ႀကီးထပ ္ဆင့္ေဟာျေပတာ္မူေသာ အဘိဓမၼာတရားကို နာယူၾက၏။သင္ယူၾက ၏။
သို႔ျဖစ္ပါ၍ ပါဠိေတာ္ကို လူေတြနားမလည္ေသာ္လည္း နာယူရံုမၽွ်ျဖင္ ပင္ အတိုင္းအဆမရွိမ်ားလွစြာေသာ ေကာင္းက်ိဳးအမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔ကိုရ ရွိေစပါ သည္။ထို႔ေၾကာင့္ တရားေဟာ၊တရားစာေရး၊တရားစာဖတ္ၾကသ ည့္အခါ ပါဠိေတာ္မ်ားကို ေအလးအနက္ထားေစလိုပါေၾကာင္းတင္ျပ အပ္ပါ သည္။
(ဆရာေတာ္ အရွင္ဣဒိၶကာဘိ၀ံသ(မ ႏၱေလး ေပဇၨာတာရံု) ၏ တရားေတာ္တစ္ပုဒ္ကို မွီျငမ္း၍ ,ျပန္လည္,မွ်ေ၀,ဓမၼဒါနျပဳျခင္းျ ဖစ္ပါသည္)