ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစည္ေတာ္ႀကီးကို မည္သူူေတြ တီးခတ္ၾကမည္နည္း
̏မေျပာမၿပီး မတီးမမည္̋ … တဲ့။
ဒီစကားအသုံးအႏွုန္းေလးကို
ဟိုငယ္စဥ္ကတည္းက သေဘာက်ေနမိ ခဲ့တာ။ စကား အသုံးအႏွုန္း ကေလးက တိုေပမဲ့
အဓိပၸါယ္က ခန္႔ညားထယ္၀ါေနတာကို ေတြ႔ရလုိ႔ပါ။ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းရန္
ခက္ခဲေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာတစ္ခု၊ သို႔မဟုတ္ ျပႆနာတစ္ခုကို
ေဆြးေႏြးေျပာဆိုလိုတဲ့အခါမွာ ဒီစကားအသုံးအႏွုန္းေလးကို သုံးတတ္ၾကလို႔ပါ။
အခုလည္း ̏မေျပာမၿပီး မတီးမမည္̋ တဲ့ အေၾကာင္းကိစၥ တစ္ခုအတြက္
ဒီစကား အသံုးအႏွုန္းေလးကို ျပန္လည္အသုံးျပဳလိုက္ျခင္းပါ။ ဆိုလိုရင္းကေတာ့
မၿငိမ္းမခ်မ္း ျဖစ္ေနတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစည္ေတာ္ႀကီးကို
မည္သူေတြက တီးခတ္ၾကမလဲဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ ခ်က္နဲ႔ ဒီေဆာင္းပါးကို
ေရးသားလိုက္ျခင္းပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလိုလားသူတိုင္းကို ထာ၀ရ
ႀကိဳဆိုေနလွ်က္ပါ။
ယေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆီသို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
အသြင္ကူးေျပာင္းေနဆဲကာလျဖစ္လို႔႔ တိုင္းျပည္အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့
အခ်ိန္ကာလလို႔ဆိုရမွာပါ။ ဒီၾကားထဲ မထင္မွတ္ပဲ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေရး
ခင္းႀကီးျဖစ္လာေတာ့ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားအတြက္ တာ၀န္တစ္ခု ပိုလာျခင္းပါ။
ဒီအေရးအခင္း စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ တာက ၆လပိုင္း၊ (၃)ရက္ေန႔ကဆိုေတာ့
ႏွစ္လေက်ာ္ေက်ာ္ပင္ ရွိသြားၿပီ။ ျပႆနာက လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး အသြင္မ်ဳိး
ျဖစ္ေနေတာ့ သိမ့္ေမြ႔နက္ရွုိင္းတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအသြင္မ်ုိဳးပါျဖစ္ေနတာမို႔
ႏိုင္ငံတကာအေရး ျဖစ္မွန္းမသိ ျဖစ္သြားခဲ့ရျခင္းပါ။
မေန႔က
(၂၀၁၂-ခု၊ ဇူလိုင္လ ၃၁-ရက္ေန႔ုက) ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့့္အေရး အထူး
ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေသာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား အခင္းျဖစ္ပြားရာ
ေမာင္ေတာၿမဳိ႔သ႔ို သြားေရာက္ခြင့္ ေပးရတဲ့အထိ ျဖစ္သြားခဲ့ရျခင္းပါ။
မစၥတာ ကင္တားနား ေမာင္ေတာၿမိဳ႔မွာရွိေနစဥ္ ရခုိင္လူမ်ဳိး ၂၀၀ ေလာက္က
နိင္ငံေတာ္အလံေတြ၊ ပိုစတာေတြကို ကိုင္ေဆာင္ၿပီး လမ္းေဘးမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
စီတန္းရပ္လွ်က္ သူတို႔ဆႏၵမ်ားကို ထုတ္ေဖၚခဲ့ၾကျခင္းပါ။
̏ႏိုင္ငံေတာ္
သမၼတႀကီးရဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို ေလးစားပါ၊ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို ေလးစားပါ၊
တိုင္းရင္းသားတို႔ရဲ့ လူ႔အခြင့့္အရးမ်ားကို ေလးစားပါ၊ မွ်မွ်တတ ဆက္ဆံပါ̋ ဆိုတဲ့ ေကၽြးေႀကာ္ သံေတြကို ၾကားရေတာ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြအတြက္ ရင္ထဲမွာ ၀မ္းနည္းမိသလိုလို ခံစားမိျခင္းပါ။
မၾကီးထြားသင့္တဲ့ ျပႆနာက စ …
ရခိုင္အေရးအခင္းရဲ့ မူလအေျခအျမစ္က ရခုိင္မိန္းမပ်ဳိေလးတစ္ေယာက္ကို
အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ သုံးေယာက္က အၾကမ္းဖက္၍ အဓမၼျပဳက်င့္ခဲ့တဲ့ျဖစ္ရပ္က
စတင္ျဖစ္ပြားလာျခင္းပါ။ ပုဂၢဳိလ္ေရး ေစာ္ကားမွုက အစ ဒီျပႆနာကို
အစပ်ဳိးခဲျ့ခင္းပါ။ တရားဥပေဒႏွင့္ ေျဖရွင္းလို႔ ရႏိုင္ေသာ္လည္း
ေဒါသအဟုန္ႏွင့္ အခ်င္းခ်င္း တုန္႔ျပန္ခဲ့ၾကတာဆိုေတာ့ ျပႆနာက
မႀကီးထြားသင့္ပဲ ႀကီးထြားလာျခင္းပါ။
ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆီသို႔
အသြင္ ကူးေျပာင္းဆဲကာလမွာ တိုင္းျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မလိုလားႏိုင္သူေတြက
လူမွုေရးျပႆနာကို တိုင္းေရး၊ ျပည္ေရး ျပႆနာအသြင္၊ လူမ်ဳိးေရးျပႆနာအသြင္၊
ဘာသာေရးျပႆနာအသြင္ ကူးေျပာင္းသြားေအာင္ ပညာသားပါပါျဖင့္
ဖန္တီးလိုက္ၾကျခင္းပါ။ အေျဖာင့္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တိုင္းျပည္တစ္ခုရဲ့
တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေရးကို ကိုယ္က်ဳိးစီးပြား
(ကိုယ့္လူမ်ိဳးရဲ့အက်ဳိးစီးပြားမ်ား) ရလိုမွုအတြက္ ေျခတစ္လွမ္း ျပင္လိုက္
ျခင္းလို႔ဆိုရမွာပါ။ ဒီအတြက္ သံသယစိတ္ေတြ မ်ားစြာ ျဖစ္ပြားေနမိျခင္းပါ။
တကယ္ေတာ့ တိုင္းျပည္တြင္းမွာ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ဘယ္လိုျပႆနာမ်ဳိးမဆို … ။
လူမ်ဳိးေရးျပႆနာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာသာေရးျပႆနာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တိုင္းေရး၊
ျပည္ေရးျပႆနာနာမ်ဳိးပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တိုင္းျပည္တြင္းမွာ ေနသူ မ်ားႏွင့္သာ
သက္ဆိုင္ေနျခင္းျဖစ္လို႔ လူမ်ုိးေရးဆိုင္ရာေခါင္ေဆာင္မ်ား၊ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ
ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အာဏာပိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားပါ ပူးေပါင္းၿပီး၊ အတူတကြ
ညွိႏွုိင္းေဆြးေႏြးႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။
ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းႏွင့္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။
တကယ္ဆိုရင္
ဘယ္ႏိုင္ငံ၊ ဘယ္ဥပေဒမ်ဳိးႏွင့္စံထားစံထား ျဖစ္သင့္တာကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာရွိ
လူမ်ဳိးစုမ်ားက ဘာသာေရးအသြင္ႏွင့္ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနျခင္းမ်ဳိး မရွိသင့္ပါ။
သူႏိုင္ငံမွာေနရင္ သူ႔ႏိုင္ငံရဲ့ တရားဥပေဒအတိုင္း ေနၾကရမွာပါ။
ေနာက္ခံအေထာက္အပံ့ေကာင္းလို႔
အတင့္ရဲတာ၊ မေထ့မဲ့ျမင္ ျပဳလုပ္တာ၊ မီဒီယာမ်ားကို ေငြေၾကးဓနျဖင့္
စည္းရုံး၍ အမွားကိုအမွန္၊ အမွန္ကိုအမွားျပဳလုပ္တာမ်ဳိးဟာ လူ႔အခြင့္ အေရးကို
ေလးစားလိုက္နာသူတို႔ ျပဳမူတဲ့ အျပဳအမူမ်ဳိးမဟုတ္ပါ။
ထိုသုိ႔ျပဳမူျခင္းမ်ားဟာ ထိုသူမ်ား ကိုယ္တိုင္ လူ႔အခြင့္ေရးမ်ားကို
အင္အားသုံး၍ ခ်ဳိးေဖါက္ေနၾကျခင္းပါ။
ဘက္ေပါင္းစုုံက ပါ၀င္ပတ္သက္လာၾကျခင္း
ျပည္တြင္းမွာျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ျပႆနာတစ္ရပ္အေပၚမွာ ျပည္တြင္းမွာပဲ အခ်င္းခ်င္း
ညွိႏွုိင္းေဆြးေႏြး ရမဲ့ကိစၥကို ႏိုင္ငံတကာမွ အသြင္တူတဲ့လူမ်ဳိးစုမ်ား
ပါ၀င္ပတ္သက္လာျခင္း၊ ဘာသာတူတဲ့ ဘာသာေရး အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ပါ၀င္ပတ္သက္လာျခင္း၊
ႏိုင္ငံၿခားမွ တဖက္ေစာင္းနင္းရွိတဲ့ သတင္းမီဒီယာမ်ား ပါ၀င္ပတ္သက္
လာျခင္းမ်ားဟာ တိုင္းျပည္တစ္ျပည္ရဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖးမ ကူညီရာမေရာက္ပဲ
သတ္ထုိး၍ အသြင္တစ္ မ်ဳိးျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ဖ်က္ဆီးေနျခင္းမ်ဳိးပါ။
ႏိုင္ငံႀကီးမွာေနသူမ်ား ႏိုင္ငံႀကီးသားစိတ္မ်ား ေမြးျမဴႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။
ရခုိင္ျပည္နယ္အေရးအခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ေျပာစရာေတြကေတာ့ တစ္ပုံတစ္ပင္ပါ။
ဒါေပမဲ့ အဓိက ေျပာလိုတဲ့အခ်က္ကေတာ့ ရခိုင္အေရးခင္းမွာ တကယ္ဒုကၡေရာက္သြားသူ
အမ်ားစုက ရခိုင္ျပည္နယ္ဖြား ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားပါ။
ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္ျဖစ္တဲ့ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးမ်ား၊ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ျဖစ္တဲ့
ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးမ်ားလည္း ပါေတာ့ပါ၀င္ေနေပမဲ့ အနည္းစုပါ။
ဒီအေရးအခင္းကို
အခြင့္သင့္၊ အခါသင့္ယူ၍ ဘာသာေရးအဓိကရုဏ္းအသြင္ တမင္ဖန္တီးၿပီး
ကမၻာ့ျပည္သူမ်ားကို မ်က္စိလည္သြားေအာင္ ျပဳလုပ္ျပလုိက္ ႏိုင္္ျခင္းပါ။
အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိးမ်ားဟာ ရိုဟင္းဂ်ာဆိုတဲ့ အသုံးအႏွုံးကို
တြင္တြင္ သုံးသုံးၿပီး၊ ရုိဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိးမ်ားကို
ေဒသခံတိုင္းရင္းသားမ်ားအသြင္ ကမၻာ႔စင္ျမင့္ေပၚတြင္ အသံေကာင္းမ်ား ဟစ္တင္၍
အယ္လ္ေကဒါမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး ႏိုင္ငံတကာမွာ အယ္လ္ေကဒါမ်ားက်င့္သုံးတဲ့
အၾကမ္းဖက္မူ၀ါဒမ်ားကို က်င့္သုံးလွ်က္ ရခိုင္ျပည္နယ္ကအစ
တိုင္းျပည္ႀကီးကိုပါ သိမ္းပိုက္ႏုိင္ရန္ ေျခလွမ္းမ်ား တြင္တြင္လွမ္းလာျခင္း
မ်ဳိးမ်ား ျဖစ္ေနမလားလို႔ သံသယစိတ္မ်ားပင္ ျဖစ္ေပၚေနမိျခင္းပါ။
ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံသမိုင္း၊
ဘဂၤလာေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ သမိုင္းမ်ားကို ျပန္လွန္သုံးသပ္မိရင္း ေတြးဆမိျခင္းပါ။
အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓာတ္ရွိၾကတဲ့ ရဟန္းရွင္လူမ်ား ပညာသတိျဖင့္
ညွိႏိုင္းၾကည့္ႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။
သမိုုင္းနဲ႔ ဥပေဒထဲက တိုုင္းရင္းသားေတြ အဓိပၺါယ္
ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရအသုံးအႏွုန္းဟာ Rohingya ဆိုတဲ့ အာရပ္စကားမွ ဆင္းသက္လာၿပီး၊ သနားကရုဏာရွိျခင္း သို႔မဟုတ္
ခြင့္လြတ္တတ္ျခင္းဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ရွိတယ္လို႔ပဲေျပာေျပာ၊ ရုိဟင္ဂ်ာဆိုတာ
မူလက ရုဟဆိုတဲ့လူမ်ဳိးႏြယ္စု (အာဖဂန္နစၥတန္)မွ ဆက္သက္လာတယ္ပဲေျပာေျပာ
ရခိုင္တိုင္းရင္းသားအစစ္ မဟုတ္တာေတာ့ အထူးရွင္းျပဖြယ္ လိုမည္မထင္ပါ။
ျမန္မာျပည္မွာ
အေနၾကာသည္ျဖစ္ေစ၊ အေနမၾကာသည္ ျဖစ္ေစ။ တရား ဥပေဒျဖင့္
ျပ႒ာန္းေပးထားျခင္းမ်ဳိး မရွိေသးသမွ် ကာလပတ္လုံး
ၿမဳိ႔နယ္ခြဲ ထူေတာင္ဖို ႔ဆိုတာမ်ဳိး၊ ျပည္နယ္ခြဲထူေထာင္ဖို႔ဆိုတာမ်ဳိးေတြဟာ
ဥပေဒမဲ့ေတြးေခၚထားတဲ့ အေတြးအေခၚမ်ား ျဖစ္ေနျခင္းပါ။
ႏိုင္ငံတစ္ငံရဲ့ဥပေဒဆိုတာ ႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ ထိုႏိုင္ငံတြင္းမွာ ေနသူမ်ား လိုက္နာၾကရမွာပါ။
ဥပမာ၊
မေလးရွားႏိုင္ငံမွာ လြတ္လပ္ေရး မရ (၁၉၅၈-ခုႏွစ္တြင္ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့သည္)
ခင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကတည္းက မေလးရွားႏိုင္ငံမွာ အေျခခ်ေနႏုိင္ၾကတဲ့
တရုပ္လူမ်ဳိးမ်ား ယခု အခ်ိန္အထိ ဘူမိပုၾတ စားရင္း၌ထည့္သြင္းေဖၚျပခံရျခင္း
မရွိေသးသည္ကို ေထာက္ထား၍လည္းေကာင္း၊
ဆယ္စုႏွစ္မ်ား
ႏွစ္ခါေက်ာ္ေနထိုင္၍ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသားမ်ားအျဖစ္ ခံယူ ထားၾကသူမ်ားပင္
ျဖစ္ေနၾကေသာ္လည္း ျမန္မာဆိုတဲ့အမည္နာမေလး တစ္ခုကို တရား၀င္ အသိအမွတ္
ျပဳမေပးေသးတာ (ဥပမာ၊ ျမန္မာလူမ်ဳိးစုအတြက္ ျမန္မာဘာသာျဖင့္
ကားေမာင္း လိုင္စင္ေျဖခြင့္မရွိျခင္းစသည္မ်ဳိး၊
ေလွ်ာက္ပုံစံမ်ားတြင္အာရွမ်ဳိးႏြယ္စု၌ျမန္မာဆိုတဲ့ သီးျခား နာမည္ကို
ေဖၚျပေပးျခင္း မရွိေသးတာမ်ိုဳး)
ကို လူ႔အခြင့္ေရးမ်ား ဆုံးရွုံးေနပါတယ္လို႔ ေျပာလို႔မရႏိုင္ပါ။
ထိုနည္းတူစြာပင္
ရုိဟင္ဂ်ာဆိုတဲ့ အမည္နာမတစ္ခုကို ႏိုင္ငံေတာ္မွ တရား၀င္ အသိအမွတ္
ျပဳမေပးေသးတာကို လူ႔အခြင့္ေရးမ်ား ဆုံးရွုံးေနပါတယ္လို႔
ဇြတ္အတင္းႀကီးေျပာဆိုေနမည္ဆိုလွ်င္ ယထာဘူတက်၊ မက် သမိုင္းသုေတသီမ်ား၊
ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ေနသူမ်ား၊ တဖက္ေစာင္းနင္းရွိတဲ့ သတင္းမီဒီယာမ်ား
စဥ္းစားႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။
သမိုင္းမွာ သမိုင္းေၾကာင္းမေကာင္းသူမ်ားကို တုိင္းခ်စ္၊ ျပည္ခ်စ္၊
မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ရွိသူမ်ားက ေစာင့္ၾကည့္ ႏိုင္ဖို႔၊ လိုအပ္လာလွ်င္
တိုင္းရင္းသားမ်ား (ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနတဲ့ တုိင္းရင္းသားမ်ားအားလုံး)ကို
ကာကြယ္ေစာင့္ ေရွာက္ႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။
၁၉၅၁-ခုႏွစ္
ဇြန္လမွာ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္မ်ား ညီလာခံက်င္းပခဲ့တယ္ဆိုတဲ့မွတ္တမ္း၊
အဲဒီညီလာခံကို ဦးႏုက ႏိုင္ငံေရးအတြက္ ေမြးထားတဲ့ ဘဂၤါလီအမတ္ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္
စူလတန္မာမြတ္ ေခါင္းေဆာင္တယ္ဆိုတဲ့မွတ္တမ္း၊ အစၥလမ္ဘာသာ၀င္ ပါလီမန္
အမတ္မ်ား စုေပါင္းၿပီး ညီလာခံမွာ ေတာင္းဆိုခဲ့တာက -
̏ရခုိင္ေျမာက္ပိုင္းကို
ရွမ္းျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ ခ်င္းေတာင္တန္း၊ ကခ်င္ေဒသေတြလို လြတ္လပ္ေသာ
မူဆလင္ျပည္နယ္အျဖစ္ အျမန္ဆံုး ဖြဲ႕စည္းေပးရန္၊ ျပည္နယ္ စစ္တပ္၊ ျပည္နယ္ရဲ
တပ္ဖြဲ႕၊ ျပည္နယ္ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ား ထားရိွရန္ေတာင္းဆို̋
ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့မွတ္တမ္းမ်ားကို ျပန္လည္းဖတ္ရွုျခင္းျဖင့္ တုိင္းေရး၊
ျပည္ေရးႏွင့္ အမ်ဳိးသားေရးမ်ားကို ျမတ္ႏိုးၾကတဲ့ျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ားဟာ
တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳး၊ ဘာသာႏွင့္သာသနာအတြက္ အသိတရားမ်ား၊ သတိတရားမ်ား၊
ေမွ်ာ္ျမင္တုံ၊ ဆင္ျခင္တုံတရားမ်ား ထားႏိုင္ၾက ဖို႔ု႔ပါ။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားသူမ်ားဆိုတာ ရဟန္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ရွင္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊
လူပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာသာ၀င္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာသာမဲ့ပဲျဖစ္ျဖစ္ တစ္ဦးကိုတစ္ဦး
ခ်စ္ၾကည္ရုိေသလွ်က္ အခ်င္းခ်င္း ညီညီညြတ္ညြတ္ႏွင့္ တိုင္းျပည္ အတြင္းမွာ
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ၾကဖို႔ပါ။ အမွန္တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္၏
တရားဥပေဒႏွင့္အညီ လ၀ကရုံးမ်ား၌တရား၀င္ ေမြးစာရင္းမ်ား ရွိေနမည္ဆိုလွ်င္
ျပည္တြင္းမွာ ေမြးဖြားတဲ့ တုိင္းရင္းသားမ်ားအား လုံးဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
တရား၀င္ေနထိုင္ခြင့္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးမ်ားကို
ရပုိင္ခြင့္မ်ဳိးဆိုတာ မလြဲမေသြ ရွိၾကရမွာပါ။
သို႔ေသာ္
ခၽြင္းခ်က္ထား၍ ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသား
မွတ္ပုံတင္မရွိသူမ်ား၊ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံသားမွတ္ပုံတင္အတုမ်ဳိးကို
ကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ား ျဖစ္ေနခဲ့မည္ဆိုလွ်င္ေတာ့ တိုင္းရင္းသား
အခြင့္အေရးမ်ားကို မရရွိႏိုင္သည့္အျပင္ တရားဥပေဒအရ အေရးယူမွုမ်ားကိုပါ
မလြဲမေသြ ခံၾကရမွာပါ။
တိုင္းရင္းသားဆိုတာ
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူတကြ ေနထိုင္ႏိုင္ၾကၿပီး ျပည္တြင္းမွာ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဲ့ အဟန္႔အတားမ်ားျဖစ္တဲ့ ျပႆနာမ်ားကို အတူတကြ
ေျဖရွင္းၾကရမွာပါ။ အားကိုးရွိလို႔ ထစ္ခနဲဆို မိုက္ျပတာမ်ဳိး၊ တိုင္းရင္းသား
အခ်င္းခ်င္း အင္အားသုံး၍ တိုက္ခိုက္ျပတာမ်ဳိးကို ဘယ္ႏိုင္ငံ၊ ဘယ္အစိုးရကမွ
ခြင့္လြတ္ႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။
ဒါက ဘယ္လိုု အဓိကရုုဏ္းမ်ဳိးလဲ …
ျမန္မာျပည္ဖြား တိုင္းရင္းသားမ်ားျဖစ္ခဲ့လွ်င္ ဘယ္တိုင္းရင္းသားမ်ဳိးမဆို
ႏိုင္ငံေတာ္မွ ဥပေဒႏွင့္အညီ ကာကြယ္ေပးၾကရမွာပါ။ ရခိုင္အေရးခင္းႏွင့္
ပတ္သက္၍ မည္သူမွားတယ္၊ မည္သူမွန္တယ္ဆိုတဲ့ အမးကို အေျဖေပးဖို႔ ခက္ခဲတဲ့
အေနအထားမ်ဳိးမွာ ရွိေနဆဲပါ။
သို႔ေသာ္
ဘယ္လိုပင္ ရခုိင္အေရးအခင္းကို ဘာသာေရး အဓိကရုဏ္းအသြင္ေရာက္ေအာင္ ႀကိဳးစား၍
ဖန္းတီးၾကေသာ္လည္းပဲ ဘာသာေရးအဓိကရုဏ္း မဟုတ္ဘူး ဆိုတာကေတာ့ ထင္သာ၊
ျမင္သာရွိေနျခင္းပါ။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား
ပါ၀င္လာမွုမရွိျခင္း၊ ဗလီေက်ာင္းမ်ားကို မဖ်က္ဆီးျခင္-းစတဲ့
ဘာသာေရးအဓိကရုဏ္းရဲ့ သေကၤတမ်ား အရိပ္အေရာင္မွ် မေတြ႔ရလို႔ပါ။
ထို႔ေၾကာင့္ မၾကာခင္ကမွ ရခိုင္ျပည္နယ္သို႔ ကူညီေထာက္ပံ့ေရး
ခရီးထြက္ခဲ့ၿပီး ျပန္ေရာက္လာတဲ့ အရွင္၀ီရသူက ရခိုင္ျပည္နယ္
အေရးအခင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သူ႔အျမင္၊ သူ႔အထင္ကို ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းပဲ
အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမ်ားေပၚမွာ တင္ျပေဆြးေႏြးထားတာကို ဖတ္ရွုရျခင္းပါ။
တိုင္းရင္းသားမဟုတ္သူေတြ အတြက္ေတာ့ သေဘာေတြ႔ႏုိင္မည္မဟုတ္ေၾကာင္း
ႀကိဳတင္ထင္ျမင္မိျခင္းပါ။
သူတင္ျပေဆြးေႏြးထားတာက -
̏၈-၆-၂၀၁၂-ရက္ေန႔မွ
စ၍ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ေမာင္ေတာၿမဳိ႕တြင္ တစ္ျပိဳင္တည္း ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ
အေရးခင္းသည္ ရခုိင္ကုလား အဓိကရုဏ္းလည္း မဟုတ္ပါ။ ဗုဒၶဘာသာဝင္ႏွင့္
အစၥလာမ္ဘာသာဝင္တို႔ အၾကားျဖစ္ပြားေသာ ဘာသာေရးပဋိပကၡလည္း မဟုတ္ပါ။
အမွန္အားျဖင့္ အစြန္းေရာက္ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ စစ္ေသြးၾကြမ်ား
ယုံၾကည္လက္ခံထားသည့္ ဂ်ီဟတ္စစ္ပြဲသာ ျဖစ္ပါသည္˝တဲ့။
ေနာက္ထပ္ သူဆက္ေရးထားတာက -
̏၃-၆-၂၀၁၂-မွ
၈-၆-၂၀၁၂-အထိ ရက္ပိုင္းအတြင္းသာ ၾကာလိုက္ေသာ ေတာင္ကုတ္အေရးအခင္းကို
အေၾကာင္းျပဳ၍ ေမာင္ေတာ၊ စစ္ေတြ၊ ရေသ့ေတာင္ ၿမဳိ႕နယ္တို႔တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ
အေရးခင္းကို လူမ်ဳိးေရး အဓိကရုဏ္းဟု ဆိုဖြယ္ ရွိေသာ္လည္း အၾကမ္းဖက္
ဘဂၤါလီကုလားမ်ားသည္ ဟိႏၵဴလူမ်ဳိးစုတို႔၏ အသက္အိုးအိမ္ စည္းစိမ္ကိုပါ
ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ပစ္မွတ္ထား၍ က်ဴးေက်ာ္ တိုက္ခိုက္ ၾကသည္ကို
ေတြ႕ရေသာေၾကာင့္ ရခုိင္-ကုလား လူမ်ဳိးေရး အဓိကရုဏ္းမဟုတ္ဟု
ဆုိျခင္းျဖစ္ပါသည္။ မွန္ပါသည္။ ဘဂၤါလီကုလားမ်ားကုိ ကာယကံ ဝစီကံတို႔ျဖင့္
မည္သုိ႔မွ် ေစာ္ကားျပစ္မွားျခင္း မရွိခဲ့ေသာ ဟိႏၵဴလူမ်ဳိးမ်ားကိုပါ
ပစ္မွတ္ထား၍ တိုက္ခိုက္ျခင္းေၾကာင့္ ရခိုင္-ကုလား လူမ်ဳိးေရးအဓိကရုဏ္း
မဟုတ္မွန္း သိသာထင္ရွားေပသည္˝တဲ့။ ဆင္ျခင္ဖို႔ႏွင့္ ေ၀ဖန္ႏိုင္ဖို႔ပါ။
ရခိုင္တိုင္းရင္းသူျဖစ္တဲ့ အမ်ဳိးသမီးမ်ား အစည္းအရုံး ဥကၠ႒
ေဒၚေစာျမရာဇာလင္းက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ကုလသမဂၢရဲ႕
လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေသာမတ္စ္ ကင္တားနားကို ေတာင္းဆိုထားတာက -
“တခ်ဳိ႕
အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ သတင္းေတြထဲမွာ သတင္းေတြ ေျပာတဲ့ေနရာေတြမွာ ဆိုလို႔ရိွရင္
အရမ္းကို တဘက္ေစာင္းနင္း ျဖစ္ျပီးေတာ့မွ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ တကယ့္ကို
ဒုကၡခံစားေနရတဲ့ ရခိုင္ေတြ အေၾကာင္းကို လံုးဝေဖာ္ျပမထားတဲ့ အခ်က္ေတြကိုလည္း
ကြ်န္မတို႔အေနနဲ႔ အင္မတန္မွ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ရပါတယ္။ အဲတာ အတြက္ေၾကာင့္
ကြ်န္မအေနနဲ႔ မစၥတာ ကင္တားနားကို အထူး ေမတၱာရပ္ခံခ်င္တာက ရခိုင္ျပည္မွာ
ဒီဒုကၡသည္ ျဖစ္ေပၚလာဖို႔ရာအတြက္ ဘယ္သူေတြက ဒီျပႆနာေတြကို အရင္ဆံုး
ဖန္တီးခဲ့သလဲ။ အေသအခ်ာ စီစစ္ျပီးေတာ့မွ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာက လူေတြသိေအာင္
ေသခ်ာမွန္ကန္တဲ့ Report တစ္ခုထုတ္ဖို႔ ကြ်န္မ ေမတၱာရပ္ခံထားျခင္းပါ” တဲ့။
ေနာက္ၿပီး သူမက ဆက္လက္ေတာင္းဆိုထားတာက -
̏ဒါ့အျပင္
ရေသ့ေတာင္၊ ေမာင္ေတာနဲ႔ ဘူးသီးေတာင္ နယ္စပ္ျမိဳ႕၃ ျမိဳ႕မွာ
ရခုိင္တုိင္းရင္းသား ဦးေရနည္းပါးလာေနတာေတြ၊ တျခားလူမ်ိဳးမ်ားစြာ
အတူေနထုိင္ၾကေပမဲ့ ရိုဟင္ဂ်ာ လူမ်ိဳးမ်ားနဲ႔သာ အဓိကရုဏ္း ျဖစ္ပြားရတာေတြကို
ေသခ်ာစြာ စစ္ေဆးေပးဖို႔လည္း ကုလသမဂၢနဲ႔ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာကို ရခုိင္
အမ်ိဳးသမီးမ်ား အစည္းအရံုးက ေမတၱာရပ္ခံ လိုက္ပါတယ္˝
လို႔ ထပ္မံေတာင္းဆိုထားျခင္းပါ။
ေပါက္ပင္ဘာေၾကာင့္ ကိုုင္းရသလဲ … ေျဖပါ
ဒီေနရာမွာ ရခိုင္အေရအခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ̏ေပါက္ပင္ ဘာေၾကာင့္
ကိုင္းရတယ္˝ဆိုတဲ့ အေျဖကို ရွာဖို႔ထက္ ရခိုင္ျပည္ႏြယ္ဖြား
တုိင္းရင္းသားမ်ားအားလုံး ၿငိမ္းခ်မ္စြာ အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ႏိုင္ေရးက
ပို၍အေရးႀကီးတဲ့ အေရးျဖစ္လာျခင္းပါ။ တိုင္းရင္းသားမဟုတ္သူမ်ား၊
တိုင္းရင္းသားမွတ္ပုံတင္အတုမ်ားကို ကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ားကို
တရားဥပေဒႏွင့္အညီ အေရးယူေပးမယ္ဆိုလွ်င္ အျဖဳႏွင့္အမဲ မၾကာခင္ပဲ သဲသဲကြဲကြဲ
ျဖစ္လာမွာပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေမွ်ာ္လင့္သူႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို
ဖ်က္ဆီးသူမ်ားအၾကား တရားဥပေဒႏွင့္အညီ ခြဲျခားဆုံးျဖတ္လာႏိုင္မွာပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ကို ဒီမိုကေရစီစနစ္ႏွင့္အညီ တရားဥပေဒ
စိုးမိုးႏိုင္ေရးအတြက္ ျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ား အတူပါ၀င္ၾကဖို႔ပါ။
တိုင္းရင္းသား၊ တိုင္းရင္းသူမ်ားလည္း ပူးေပါင္း၀င္ၾကဖို႔ပါ။
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္
တိုင္းျပည္သို႔ေျပာၾကားခဲ့တဲ့့မိန္႔ခြန္းစကား၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္
ရွိတ္ဟာဆီနာနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးတို႔ရဲ့ စကားေတြဟာလည္း
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ တန္ဖိုးရွိတဲ့ စကားေတြပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ ရက္ခန္႔က
ဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာစိုင္းေမာက္ခမ္းႏွင့္ အဖြဲ႔၀င္ ၀န္ႀကီးမ်ား၏
ေျပာဆိုခ်က္အရ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသမ်ား၌ မူလေဒသခံ
ရခိုင္လူမ်ားမ်ဳိးဟာ မူလေနထိုင္ရာမ်ား၌ ဆက္လက္ေနထိုင္ဖို႔ အႏၱရာယ္မ်ား၊
အခက္အခဲမ်ားရွိလာတာေၾကာင့္ ေျပာင္းေရြ႔သြားၾကလို႔ ယခုအခါ
ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားမွာ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသမ်ား၌ (၆)
ရာခိုင္းႏွုန္းသာ က်န္ေတာ့တဲ့အေၾကာင္း ၾကားသိရ၍ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိျခင္းပါ။
ေပါက္ပင္ဘာေၾကာင့္ကိုင္းရတဲ့အေျဖမွာ
ဗ်ဳိင္းနားလို႔ ကိုင္းရျခင္းမ်ဳိး မဟုတ္ေတာ့ပဲ
လူဆြဲလို႔ကိုင္းရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ထင္သာျမင္သာ ရွိလာျခင္းပါ။
ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိုု အားေပးပါ
ထို႔ေၾကာင့္ တရားမွ်တၿပီး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူတကြ ေနထိုင္ႏိုင္ဖို႔
ပထမဦးစားေပးအေနႏွင့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား (ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
ေနထိုင္လိုေသာ အားလုံးတိုင္းရင္းသားမ်ား)တို႔ရဲ့ လုံၿခဳံေရးအတြက္
ရဲစခမ္းမ်ား တိုးျမွင့္ဖြင့္လွစ္ေပးျခင္း၊ လုံၿခဳံေရးတပ္မ်ား
တိုးျမွင့္ခ်ထားေပးျခင္းမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္မွ မလြဲမေသြ အလွ်င္အျမန္
ျပဳလုပ္ေပးၾကဖို႔ပါ။ ေဘးအႏၱရာယ္မ်ားအၾကား ေရာက္ရွိေနေသာ
ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားရွိရာသို႔ အလွ်င္အျမန္ သြားေရာက္၍
ရိကၡာမ်ားေထာက္ပံ့ေပးျခင္း၊ ေနာက္ထပ္တစ္ဖန္ တိုင္းရင္းသားမ်ား အေသအေပ်ာက္
မရွိရေအာင္ အေစာင့္အေရွာက္မ်ား ထပ္မံတိုးခ်ျခင္းမ်ားကို အလွ်င္အျမန္
ျပဳလုပ္ေပးၾကဖို႔ပါ။
အထူးတိုက္တြန္းလိုသည္မွာ တိုင္းျပည္ႀကီးလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းႏိုင္ဖို႔၊
တိုင္းရင္းသားမ်ားလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ႏိုင္ၾကဖို႔အတြက္
တိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း အာဃာတတရားမ်ားကို ေမတၱာစိတ္မ်ားျဖင့္
ဖယ္ရွားေပးၾကဖို႔ပါ။ အမုန္းတရားမ်ားကို နားလည္ခြင့္လြတ္ႏိုင္တဲ့
စိတ္ထားမ်ားျဖင့္ ေက်ေအးေပးၾကဖို႔ပါ။ ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ႏုိင္ၾကဖို႔ပါ။
ေျပာလိုရင္းကေတာ့
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစည္ေတာ္ ႀကီးကို မည္သူမဆို တီးခတ္ႏိုင္တာမို႔
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားသူတိုင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစည္ေတာ္ႀကီးကို မရပ္မနား
တီးခတ္ေပးၾကဖို႔။ အမ်ုဳိး ဘာသာ သာသနာအတြက္ ဘာသာ သာသနာစိတ္ရွိသူတိုင္း၊
မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ရွိသူတိုင္း ၿငိမး္ခ်မ္းေရးစည္ေတာ္ႀကီးကို
ၿငိမ္းၿငိမ္ခ်မ္းခ်မ္းျဖင့္ ထာ၀ရ တီးခတ္ေနႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။ ခ်မ္းသာစြာ
အိပ္စက္ ႏိုင္ၾကပါေစ။
ေဒါက္တာဓမၼပိယ၊ ၾသဂုုတ္ ၃၊ ၂၀၁၂