သူခ်စ္ ရွစ္ခ်ပ္ၾကာ

သူခ်စ္ ရွစ္ခ်ပ္ၾကာ

အပယ္ရတနာ လိုဏ္ဂူဘုရား၏ ေတာင္ဘက္စၾကၤန္နံရံ
အတြင္းဘက္ရိွ ေဆးေရးရုပ္မ်ားကို ကူးယူေရးဆြဲခဲ့ေသာ သူ၏လက္ရာမ်ားကို ၿပန္၍ၾကည့္ရင္းမွ ၾကာဖူး၊ ၾကာပြင့္၊ အေၿပာက္အမြမ္းမ်ားအေၾကာင္းကို သူကရွင္းၿပသည္။ ေရွးေခတ္ အိႏိၵယမွၾကာဖူးၾကာပြင့္ ေရးဆြဲနည္းႏွင့္ ပုဂံေခတ္က ၾကာဖူးၾကာပြင့္ ေရးဆြဲနည္းတို ့၏
ဆက္စပ္ပံုအေၾကာင္းကိုလည္း ရွင္းၿပသည္။ ထို ့ေနာက္ ၾကာ၏ ေနာက္ကြယ္ရိွအနက္အဓိပၸါယ္အေၾကာင္း
ေၿပာရာမွ ကန္ေတာ္မင္းေက်ာင္း ေမတၱာစာတြင္
ေတြ ့ရေသာ "သူခ်စ္ရွစ္ခ်ပ္ၾကာ" ဟူေသာ စကားအေၾကာင္းသို ့ ေရာက္သြားပါသည္။

"သူခ်စ္ ရွစ္ခ်ပ္ၾကာ" ဟူေသာ စကားသည္ စိတ္ေကာင္းစိတ္ၿမတ္ ရွစ္မ်ိဳးကို ပြင့္ခ်ပ္ရွစ္ခုရိွေသာၾကာႏွင့္ ခိုင္းႏိႈင္းထားၿခင္းၿဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုစိတ္ေကာင္း စိတ္ၿမတ္တို ့ၿဖင့္ ၿပဳမူေသာသူကို လူအမ်ားတို
ခ်စ္ခင္ၿမတ္ႏိုးၾကေသာေၾကာင့္ "သူခ်စ္ ရွစ္ခ်ပ္ၾကာ" ဟု ေဖာ္ၿပထားၿခင္းၿဖစ္ေၾကာင္း သူက ရွင္းၿပပါသည္။

သူတစ္ပါးအက်ိဳးတို ့ကို ေဆာင္ရြက္ၿခင္း၊ ေပးလွဴၿခင္း၊ အလုပ္တာ၀န္၀တၱရားမ်ားကို ထမ္းေဆာင္ၿခင္း၊ တရား အားထုတ္ၿခင္း အစရိွသည့္ ၿပဳမူအားထုတ္ၿခင္းတို့၌ အကယ္၍ ၀မ္းေၿမာက္၀မ္းသာၿဖစ္ပါက ထိုသို ့၀မ္းေၿမာက္ ၀မ္းသာ ၿဖစ္ေသာ စိတ္ကို "ေသာမနႆသဟဂုတ္ စိတ္" ၿဖစ္သည္ဟု ေခၚသည္။ ထုိသိုမဟုတ္ပဲ သူတစ္ပါးအက်ိဳးကို ေဆာင္ရြက္ၿခင္း၊ ေပးလွဴၿခင္း.. အစရိွသည့္ ၿပဳမူအားထုတ္မႈတို ့၌ ၀မ္းမသာပဲ သာမန္ရိုးရိုးစိတ္ၿဖစ္ပါက ထိုသာမန္ရိုးရိုးစိတ္ကို" ဥေပကၡာ သဟဂုတ္ စိတ္" ဟုေခၚပါသည္။

"တစ္ဖန္သူတစ္ပါးအက်ိဳးတို ့ကို ေဆာင္ရြက္ၿခင္း၊ ေပးလွဴၿခင္း အစရိွသည့္ အၿပဳအမူအားထုတ္မႈတို ့၌ ေသာမနႆသဟဂုတ္ စိတ္ ၿဖစ္သည္ၿဖစ္ေစ၊ ဥေပကၡာ သဟဂုတ္ စိတ္ၿဖစ္သည္ၿဖစ္ေစ .. ထုိသို ့သူတစ္ပါး အက်ိဳးကိုေဆာင္ရြက္ၿခင္း၊ ေပးလွဴၿခင္း အစရိွသည့္အၿပဳအမူအားထုတ္မႈတို ့သည္ ကုသိုလ္ၿဖစ္ေစတတ္သည္။ ေကာင္းက်ိဳးေပးတတ္သည္၊ေကာင္းမႈၿဖစ္ေအာင္ ဤသို ့ ၿပဳသည့္သည္ " ဟု ဥာဏ္ပညာႏွင့္ယွဥ္ေသာ စိတ္ကို
"ဥာဏသမၸယုတ္စိတ္" ဟုေခၚသည္။

ၿမန္မာတုိ ့လက္ခံယံၾကည္ေသာ ဗုဒၶေဒသနာမ်ားအရ ဥာဏ္ပညာႏွင့္ယွဥ္ေသာစိတ္သည္ " တိဟိတ္ပဋိသေႏၶအက်ိဳး" ကို ေပးႏိုင္၍ လြတ္ေၿမာက္ေရးတရား(သို ့မဟုတ္) အမွန္တရားကို ထိုးထြင္းသိၿမင္ေသာ ဥာဏ္ ( မဂ္ဥာဏ္၊
ဖိုလ္ဥာဏ္ ) ကုိ ထုိဘ၀၌ပင္ ရရိွႏိုင္သည္။

ထုိသုိ ့မဟုတ္ပဲ ေဖာ္ၿပခဲ့ၿပီးၿဖစ္ေသာသူတစ္ပါးအက်ိဳးကို ေဆာင္ရြက္ၿခင္း၊ ေပးလွဴၿခင္း အစရိွသည့္ အၿပဳအမူတို ့ကိုၿပဳမူအားထုတ္ရာ၌ ကုသိုလ္ၿဖစ္မွန္းလည္းမသိ၊ ကံႏွင့္ကံ၏ အက်ိဳးကို
နားလည္လက္ခံၿခင္းလည္းမရိွ၊ ၿပဳသင့္မၿပဳသင့္ကိုလည္း ခြဲၿခား၍ မသိလွ်င္ ထိုစိတ္ကို ဥာဏ္ပညာႏွင့္မယွဥ္ေသာ စိတ္ " ဥာဏ၀ိပၸယုတ္စိတ္" ဟု ေခၚသည္။ ဥာဏ္ႏွင့္မယွဥ္ေသာစိတ္သည္ " ဒိြဟိတ္ပဋိသေႏၶ" အက်ိဳးေလာက္ကိုသာ ေပးတတ္သည္။ ထုိဥာဏ္ႏွင့္မယွဥ္ေသာ စိတ္ၿဖင့္ ၿပဳမူအားထုတ္မႈသည္ ေလာကီေရးရာဘက္တြင္ အက်ိဳးေပး ထက္သန္ေသာ္လည္း ပဋိသေႏၶကဥာဏ္မပါခဲ့ေသာေၾကာင့္ ထိုဘ၀တြင္ မဂ္ဖိုလ္တည္းဟူေသာ လြတ္ေၿမာက္ေရးဥာဏ္မ်ားကို ရႏိုင္ေလာက္ေသာ အက်ိဳးမေပးေခ်။

တစ္ဖန္ တစ္ဖန္သူတစ္ပါးအက်ိဳးတို ့ကို ေဆာင္ရြက္ၿခင္း၊ ေပးလွဴၿခင္း အစရိွသည့္ အၿပဳအမူတို ့ကို ၿပဳမူ အားထုတ္ရာ၌ အကယ္၍ သူတစ္ပါးကၿဖစ္ေစ၊ မိမိကိုယ္တိုင္ကၿဖစ္ေစ မတိုက္တြန္းရပဲ အစမူလကပင္ ထက္သန္ေသာ စိတ္ၿဖစ္ပါက ထိုစိတ္သည္"အသခၤါရိကစိတ္" ၿဖစ္သည္။ ထိုသို ့မဟုတ္ပဲ သူတစ္ပါးကၿဖစ္ေစ၊ မိမိကိုယ္တိုင္ကၿဖစ္ေစတိုက္တြန္းၿပီးမွ သူတစ္ပါးအက်ိဳးကို ေဆာင္ရြက္လိုၿခင္း၊ ေပးလွဴလိုၿခင္း
စသည့္စိတ္မ်ိဳးၿဖစ္ပါက ထိုစိတ္သည္ " သသခၤါရိကစိတ္" ၿဖစ္သည္။

ေကာင္းေသာအၿပဳအမူတို ့ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ကာယကံမႈ၊ ၀စီကံမႈ၊ မေနာကံမႈတို ့ကို ၿပဳတိုင္း၊ ေၿပာတိုင္း၊ ၾကံစည္တိုင္း ဆိုခဲ့ၿပီးၿဖစ္ေသာ စိတ္ရွစ္မ်ိဳးအနက္မွ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးၿဖင့္ ၿပဳၿခင္း၊ ေၿပာၿခင္း၊ၾကံစည္ၿခင္းပင္ၿဖစ္သည္။ ထိုစိတ္ရွစ္မ်ိဳးတို ့၌ ၀မ္းသားမႈ၊ ၀မ္းမသာပဲ သာမန္ရိုးရိုးစိတ္ၿဖစ္မႈ၊ ဥာဏ္ယွဥ္မႈ၊ မယွဥ္မႈ၊ ထက္သန္မႈ၊ မထက္သန္မႈတို ့ ၿခားနားၾကေသာ္လည္း ၿခံဳ၍ၾကည့္ပါက ထိုစိတ္ရွစ္မ်ိဳးလံုးသည္ ေကာင္းေသာသေဘာကို ေဆာင္ေသာ စိတ္မ်ား ၿဖစ္ၾကသည္။ ႏွစ္လိုဖြယ္ၿဖစ္ေသာ စိတ္မ်ားၿဖစ္ၾကသည္။ ထိုစိတ္ ရွစ္မ်ိဳးထဲမွ မည္သည့္ စိတ္အမ်ိဳးအစားၿဖင့္ ၿပဳသည္ၿဖစ္ေစ၊ ေၿပာသည္ၿဖစ္ေစ၊ ၾကံသည္ၿဖစ္ေစ ထိုၿပဳမူ ေၿပာဆို ၾကံစည္မႈတို ့သည္ ေကာင္းေသာသေဘာကုိေဆာင္ေသာ၊ သူတစ္ပါးတို ့ႏွစ္လိုဖြယ္၊ ခ်စ္ခင္ဖြယ္သေဘာကိုေဆာင္ေသာ အၿပဳအမူမ်ား ၿဖစ္ၾကသည္။

ၾကာသည္ စင္ၾကယ္ၿခင္း၊ သန္ ့ရွင္းၿခင္း၊ ႏုန္းညြန္ေရေနာက္တို ့ႏွင့္ မေရာယွက္ပဲ ေရေပၚ၌ တလွတပ တင့္တင့္ တယ္တယ္ ပြင့္ေနၿခင္းသည္ ႏွစ္လိုၿမတ္ႏိုးဖြယ္ၿဖစ္သည္။ ဆိုခဲ့သည့္ စိတ္ရွစ္မ်ိဳးအနက္မွ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးေသာ စိတ္ၿဖင့္ ၿပဳမူေၿပာဆို ၾကံစည္ေသာသူသည္လည္း မသမာမႈ၊ ေကာက္က်စ္မႈ၊ အေႏွာက္အယွက္ၿဖစ္ေစမႈ အစရိွသည့္
မေကာင္းမႈ အညစ္အေၾကးတို ့မွ စင္ၾကယ္ေနသူၿဖစ္ေသာေၾကာင့္ ထိုသူသည္ လူအမ်ား၏ခ်စ္ခင္ႏွစ္လို ၿမတ္ႏိုးၿခင္း ခံရသူၿဖစ္သည္။ ဤသို ့ခ်စ္ခင္ႏွစ္လို ၿမတ္ႏိုးဖြယ္ၿဖစ္ေသာသူကို ႏွစ္လုိၿမတ္ႏိုးဖြယ္ၿဖစ္ေသာ " ၾကာ" ႏွင့္ ခိုင္းႏိႈင္း၍
ကန္ေတာ္မင္ေက်ာင္း ေမတၱာစာ၌ " သူခ်စ္ ရွစ္ခ်ပ္ၾကာ" ဟု ေဖာ္ၿပထားၿခင္းၿဖစ္သည္။

ဆိုခဲ့သည့္ စိတ္ရွစ္မ်ိဳးသည္ ေကာင္းေသာသေဘာကုိ ေဆာင္ၾကသည္မွာ မွန္ပါသည္။ သို ့ရာတြင္
ထိုရွစ္မ်ိဳးထဲ၌ အက်ိဳးေပးထက္သန္ေစေသာ စိတ္အမ်ိဳးအစားရိွေသးသည္။ ယင္းမွာနံပါတ္( ၁ ) တြင္ ေဖာ္ၿပထားသည့္ စိတ္အမ်ိဳးအစားပင္ ၿဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆုိေသာ္သူတစ္ပါးအက်ိဳးကို ေဆာင္ရြက္ၿခင္း၊ ေပးလွဴၿခင္း၊ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ၿခင္း အစရိွသည့္အၿပဳအမူတို ့ကို ၿပဳမူအားထုတ္ေစေသာ ထိုနံပါတ္( ၁ ) စိတ္အမ်ိဳးအစား၌ ၀မ္းေၿမာက္၀မ္းသာၿဖစ္မႈ ( ေသာမနႆသဟဂုတ္) ၊ ဥာဏ္ပညာႏွင့္ယွဥ္တြဲမႈ ( ဥာဏသမၸယုတ္) ႏွင့္ မတိုက္တြန္းရပဲ ပကတိအလိုလိုထက္သန္မႈ ( အသခၤါရိက) ရိွေသာ စိတ္ေစတနာ ပါ၀င္ေနေသာေၾကာင့္ပင္ ၿဖစ္ေလသည္။ ထိုသို ့ေသာ စိတ္ေစတနာ ပါ၀င္ေနမႈေၾကာင့္ ထိုစိတ္အမ်ိဳးအစားၿဖင့္ ၿပဳမူေသာ အၿပဳအမူ အားထုတ္မႈတို ့သည္ အက်ိဳးေပး ထက္သန္ၿခင္း ၿဖစ္သည္။

ၿမန္မာတို ့လက္ခံၾကေသာ ဗုဒၶေဒသနာတို ့အလိုအရ ကိုယ္ႏႈတ္စိတ္ ဆိုင္ရာ အၿပဳအမူတို ့ကို ၿဖစ္ေပၚေစၿခင္း၊ ကိုယ္ႏႈတ္ စိတ္ဆိုင္ရာ အၿပဳအမူတုိ ့လႈပ္ရွားၿဖစ္ေပၚေအာင္ဖန္တီးၿခင္းမွာ " ေစတနာ" ပင္ၿဖစ္သည္။ ထိုသို ့ဖန္တီးေပးေသာ၊ လႈပ္ရွားေစေသာ ေစတနာတြင္ ဥာဏ္ပညာယွဥ္တြဲရမည္ၿဖစ္သည္။ ဥာဏ္ပညာယွဥ္တြဲမႈ ရိွပါမွ အၿပဳအမူမ်ားသည္ ေကာင္းေသာ မွန္ေသာ အၿပဳအမူမ်ား ၿဖစ္ႏိုင္ၾကသည္။ အၿပဳအမူတို ့မွသက္ေရာက္လာမႈ မ်ားသည္လည္း ေကာင္းေသာမွန္ေသာ သက္ေရာက္မႈမ်ား ၿဖစ္ႏိုင္ၾကသည္ဟုခံယူၾကသည္။ ယင္းကိုပင္ ရည္ရြယ္၍ " ေစတနာမွန္ေသာ ကံ” ရိွဖုိ ့ၿဖစ္ဖုိ ့လိုသည္ဟု ၿမန္မာတို ့က ေၿပာတတ္ၾကၿခင္း ၿဖစ္သည္။

အေနာက္တိုင္း ကိုယ္က်င့္တရားမ်ားအၿမင္၌ ေစတနာကိုသာ အေလးထား၍ ထိုေစတနာၿဖင့္ ထိုေစတနာၿဖင့္ ၿပဳမူလုိက္ေသာ အၿပဳအမူတို ့မွ သက္ေရာက္ၿဖစ္ေပၚလာမႈမ်ားကို အေလးအထားေသာ အၿမင္းမ်ိဳးကို ေတြ ့ႏိုင္သည္။ ထိုအၿမင္ကို လက္ခံသူမ်ားက “ေကာင္းေသာဆႏၵ၊ ေကာင္းေသာ ေစတနာ တစ္ခုတည္းသာ ေကာင္းၿခင္းတရား ၿဖစ္သည္။ Good will is the only good. အၿခားသက္ေရာက္ၿဖစ္ေပၚလာမႈမ်ားသည္ အေရးမၾကီး” ဟု
ဆိုတတ္ၾကသည္။

ထုိသူတို ့က... ေစတနာေကာင္းၿဖင့္ ၿပဳလုပ္လုိက္ဖုိ ့သာလုိသည္၊ ၿပဳလုပ္လုိက္ၿခင္းမွ သက္ေရာက္လာမႈမ်ားကို ၾကည့္ရန္မလို၊ သက္ေရာက္လာမႈမ်ားအတြက္ၿပဳလုပ္လုိက္သူ၌ တာ၀န္မရိွ..ဟုလည္း ဆိုတတ္ၾကသည္။ ေစတနာေကာင္းၿဖင့္ ၿပဳလုပ္လိုက္ေသာ အၿပဳအမူတစ္ခု လုပ္ရပ္တစ္ခုသည္ တခါတရံ၌ ဆိုးက်ိဳးမ်ား၊ မလိုလားဖြယ္ရာ ထြက္ေပၚသက္ေရာက္လာတတ္ၿခင္းမ်ား ရိွႏိုင္သည္။ ထိုဆိုးက်ိဳးမ်ား၊ မလိုလားဖြယ္ရာမ်ားအတြက္ ၿပဳလုပ္သူ၌ တာ၀န္မရိွဟု ယူဆရန္ မၿဖစ္ႏိုင္ေခ်။ 

ထို ့ေၾကာင့္ ၀ီလ်ံဂ်ိမ္း William James က
“ငရဲသို ့သြားေသာ လမ္းမ်ားကို ေစတနာေကာင္းမ်ားႏွင့္ ေဖာက္လုပ္ထားသည္..
The road to hell ispaved with good intentions” ဟု သတိေပးေၿပာဆိုဖူးသည္။
ထြက္ေပၚသက္ေရာက္လာေသာ ဆိုးက်ိဳးမ်ား၊ မလိုလားဖြယ္ရာမ်ားအတြက္ ၿပဳလုပ္သူ၌ တာ၀န္မရိွဟု ယူဆၿခင္းသည္ မေလ်ာ္ကန္ေသာ ယူဆၿခင္းသာ ၿဖစ္ပါလိမ့္မည္။

ၿမန္မာၿပည္ရိွ ဗုဒၶေဒသနာေတာ္တို ့အလိုအရ ေစတနာ၌ ဥာဏ္ပညာယွဥ္၍၊ ဥာဏ္ယွဥ္ေသာေစတနာၿဖင့္ ၿပဳမူေသာ အၿပဳအမူလုပ္ရပ္သည္သာ ေကာင္းေသာ၊ မွန္ေသာ အၿပဳအမူလုပ္ရပ္ၿဖစ္သည္။ တစ္နည္းအားၿဖင့္ ေစတနာ ေကာင္းလည္း ရိွရမည္ၿဖစ္၍ ဥာဏ္ယွဥ္ၿခင္းၿဖင့္ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္လည္း ေကာင္းမြန္မွန္ကန္ၿပီး
သက္ေရာက္လာၿခင္းမ်ားကလည္း အက်ိဳးရိွေစရမည္ၿဖစ္သည္... ဟု သူက ရွင္းၿပေနပါသည္။

အထက္ပါအေၾကာင္းအရာတို ့ကို သူက ရွင္းၿပေၿပာဆိုၿပီးေနာက္.. ကံႏွင့္ကံ၏အက်ိဳးကို နားလည္လက္ခံႏိုင္ေသာ၊ လုပ္သင့္မလုပ္သင့္သည့္ကို ၿမင္ေသာ၊ လုပ္နည္းလုပ္ဟန္တို ့ကိုသိနားလည္ေသာ ဥာဏ္ပညာရိွမႈ၊ ေစတနာေကာင္းရွိမႈတို ့ၿဖင့္ လူမႈေရးရာမ်ားကိုေဆာင္ရြက္ၿခင္း၊ စီးပြားရွာၿခင္း၊ ကုန္သြယ္ၿခင္းတို ့ကို
ၿပဳလုပ္ႏိုင္ၿခင္းေၾကာင့္ လူအမ်ားတို ့တက္ကပ္ဆီသို ့ သြားႏိုင္ပါေစေၾကာင္းကို သူကဆုေတာင္းေနသည္ဟု ဆိုပါသည္။ ေစတနာေကာင္းလည္းမရိွ၊ ဥာဏ္ပညာလည္းမပါေသာေကာက္က်စ္စဥ္းလဲေသာ မရိုးေၿဖာင့္ေသာ မသမာေသာနည္းတို ့ၿဖင့္ လူမႈေရးရာ စီးပြားေရးရာတုိ ့ကို လုပ္ေဆာင္ၿခင္းၿဖင့္ ဆုတ္ကပ္ဆီသို ့
လူတုိ ့မသြားၾက ပါေစႏွင့္ဟု ဆုေတာင္းမႈကိုလည္း ၿပဳသည္ဟု ဆိုပါသည္။

ထုိ ့ေနာက္သူက.. “ ကန္ေတာ္မင္းေက်ာင္း ေမတၱာစာမွာလာတဲ့ “ သူခ်စ္ ရွစ္ခ်ပ္ၾကာ”က ပြင့္ခ်ပ္ ရွစ္ခုလံုးဟာ ႏွစ္သက္ဖြယ္ရိွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ‘၀မ္းေၿမာက္၀မ္းသာရိွေသာ၊ ဥာဏ္ပညာႏွင့္လည္း ယွဥ္ေသာ၊ မတိုက္တြန္းရပဲ ပကတိအလိုလို ထက္သန္မႈရိွေသာ စိတ္ေစတနာၿဖင့္ ၿပဳမူၿခင္း’ ကို ညႊန္းဆိုေနတဲ့ ပြင့္ခ်ပ္ကိုေတာ့
ပိုၿပီး ႏွစ္သက္ၿမတ္ႏိုးမိတယ္...” ဟု ဆိုပါသည္။
သူေၿပာၿပေနသည့္ “ ၾကာ” အေၾကာင္းကို နားေထာင္ရင္းမွ အနက္အဓိပၸါယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ညႊန္းဆိုေနေသာ အပယ္ရတနာလိုဏ္ဂူဘုရားအတြင္းရိွ ၾကာဖူးၾကာပြင့္တို ့ၾကား၌ ကြ်န္ေတာ့္စိတ္ေတြက လွည့္လည္လ်က္ ရိွပါသည္။

နႏၵာသိန္းဇံ