လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္မူကို မည္သူေတြက ျပ႒ာန္းေပးသနည္း
ျမန္မာျပည္သူ၊
ျပည္သား အမ်ားစုဟာ လြတ္လပ္ခြင့္ႏွင့္ လြတ္လပ္ေရးတို႔၏အဓိပၸါယ္မ်ားကို
ေရာေရာ ေထြးေထြး သိေနၾကဆဲပါ။ လြတ္လပ္ေရးရရင္ လြတ္လပ္ၿပီလို႔
အထင္ရွိေနသူေတြရွိေနသလို၊ ဒီမိုကေရစီရရင္ ထင္ရာလုပ္လို႔ရၿပီလို႔
ေျပာသူမ်ားလည္းရွိေနဆဲပါ။ ̏လြတ္လပ္ျခင္း˝ ရဲ့အဓိပၸါယ္ႏွင့္ ̏လြတ္လပ္စြာ
ကိုးကြယ္ခြင့္̋ ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္တို႔ကိုလည္း မသိသူေတြက
မ်ားလြန္းေနေသးတယ္လို႔ ထင္ျမင္ယူဆမိျခင္းပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ
ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ခိုင္ခိုင္မာမာ က်င့္သုံးႏွုိင္ျခင္း မရွိေသးေတာ့
ရဟန္းရွင္လူ အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ̏လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္̋ဆုိတဲ့
စကားရဲ့အဓိပၸါယ္ကို အသိခက္ေနၾကျခင္းပါ။ အဓိပၸါယ္မ်ား
ရွင္းလင္းသြားေစခ်င္ရင္ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ကို မည္သူေတြက
ျပ႒ာန္းပးထားသနည္း ဆိုတဲ့ အေမးကို ေရွးဦးစြာ စဥ္းစားၾကည့္ႏုိင္ ဖို႔ပါ။
̏လြတ္လပ္စြာ
ကိုးကြယ္ခြင့္̋ ဆိုတဲ့စကားဟာ လြယ္မေယာင္ေယာင္နဲ႔ အသိခက္ေနတဲ့ စကားမ်ဳိးပါ။
ဒီစကားရဲ့ မူလဇစ္ျမစ္အေျခခံကို သိမထားဘူးဆိုရင္ တိက်တဲ့ အဓိပၸါယ္ကို
ျပန္ဆိုဖို႔ မလြယ္ကူႏိုင္ပါ။ ̏လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္̋ ဆိုတဲ့စကားဟာ
ဒီမိုကေရစီစနစ္ႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနျခင္းျဖစ္လို႔ ဒီမိုကေရစီရဲ့ သေဘာတရားကို
အထုိက္အေလွ်ာက္သိထားဖို႔ပါ။ ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ ျပည္သူေတြ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္
ထားတဲ့အစိုးရျဖစ္လို႔ အစိုးရကလည္း ျပည္သူေတြကို ̏လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုခြင့္၊
လြတ္လပ္စြာ ပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀ ခြင့္ႏွင့္ လြတ္လပ္စြာကိုးကြယ္ခြင့္၊
လြတ္လပ္စြာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ႏိုင္ခြင့္တို႔ကို ေပးထားျခင္းပါ။ တစ္ဖက္မွ
လည္း ျပည္သူေတြရဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို ကာကြယ္ေပးထားျခင္းပါ။
ထို႔ေၾကာင့္ ဘာသာတရား၌ ̏လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္̋ ရွိတယ္ဆိုေပမဲ့ ျပည္သူေတြ ယုံၾကည္ထားတဲ့ ကုိးကြယ္မွုဘာသာတရားဟာ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ယုံၾကည္ထားတာျခင္းက မတူညီပါ။ အယူအဆမ်ား၊ ယုံၾကည္မွုမ်ား မတူညီတဲ့အခါ ျပႆနာဆိုတာ ျဖစ္ေပၚတတ္စၿမဲပါ။ ဒီေတာ့ ျပည္သူေတြ ၾကားမွာ ျပႆနာမ်ား မျဖစ္ပြားရေအာင္ အစိုးရက ကာကြယ္ေပးထားရျခင္းပါ။ ဥပမာ၊ ဆိတ္ၿငိမ္မွုကို လိုလားတဲ့ ဘာသာ၀င္မ်ား အတြက္ ဆူညံံျခင္းဆိုတာဟာ သူတို႔အတြက္ စိတ္အေႏွာက္အယွက္မ်ား ျဖစ္စရာပါ။ ဒီအခါမွာ လူ႔အခြင့္ အေရးရွုေဒါင့္ကေနၾကည့္ၿပီး ဆိတ္ၿငိမ္ရပ္ကြက္မွာ ဆူညံတဲ့ လူမွုေရးပြဲလမ္းသဘင္မ်ား၊ ဘာသာေရးပြဲလမ္း သဘင္မ်ား စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ က်င္းပျခင္းမ်ဳိးကို ႏိုင္ငံေတာ္မွ တားျမစ္ပိတ္ပင္ေပးရျခင္းပါ။ ဒါကို ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ကို ပိတ္ပင္တာဆီးတယ္လို႔ စြပ္စြဲေျပာဆိုလို႔ မရႏိုင္ပါ။ အမွန္တကယ္ေတာ့
ထို႔ေၾကာင့္ ဘာသာတရား၌ ̏လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္̋ ရွိတယ္ဆိုေပမဲ့ ျပည္သူေတြ ယုံၾကည္ထားတဲ့ ကုိးကြယ္မွုဘာသာတရားဟာ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ယုံၾကည္ထားတာျခင္းက မတူညီပါ။ အယူအဆမ်ား၊ ယုံၾကည္မွုမ်ား မတူညီတဲ့အခါ ျပႆနာဆိုတာ ျဖစ္ေပၚတတ္စၿမဲပါ။ ဒီေတာ့ ျပည္သူေတြ ၾကားမွာ ျပႆနာမ်ား မျဖစ္ပြားရေအာင္ အစိုးရက ကာကြယ္ေပးထားရျခင္းပါ။ ဥပမာ၊ ဆိတ္ၿငိမ္မွုကို လိုလားတဲ့ ဘာသာ၀င္မ်ား အတြက္ ဆူညံံျခင္းဆိုတာဟာ သူတို႔အတြက္ စိတ္အေႏွာက္အယွက္မ်ား ျဖစ္စရာပါ။ ဒီအခါမွာ လူ႔အခြင့္ အေရးရွုေဒါင့္ကေနၾကည့္ၿပီး ဆိတ္ၿငိမ္ရပ္ကြက္မွာ ဆူညံတဲ့ လူမွုေရးပြဲလမ္းသဘင္မ်ား၊ ဘာသာေရးပြဲလမ္း သဘင္မ်ား စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ က်င္းပျခင္းမ်ဳိးကို ႏိုင္ငံေတာ္မွ တားျမစ္ပိတ္ပင္ေပးရျခင္းပါ။ ဒါကို ဘာသာေရး လြတ္လပ္ခြင့္ကို ပိတ္ပင္တာဆီးတယ္လို႔ စြပ္စြဲေျပာဆိုလို႔ မရႏိုင္ပါ။ အမွန္တကယ္ေတာ့
ထိုကဲ့သို႔ျပဳလုပ္
ေပးျခင္းဟာ ျပည္သူမ်ားရဲ့ လူအခြင့္အေရးကို ကာကြယ္ေပးျခင္းပါ။
ကိုယ့္ဘာသာတရားရဲ့ ဓေလ့ထုံးစံမို႔ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲေတြကို လြတ္လပ္စြာ ဆင္ႏႊဲႏိုင္ခြင့္ရွိတယ္ ဆိုေပ မယ္လို႔ မိမိတုိ႔ရဲ့ ေပ်ာ္ရႊင္မွုဟာ ပတ္၀န္းက်င္ကို စိတ္အေႏွာက္အယွက္မ်ားျဖစ္ေနခဲ့မယ္ဆိုရင္ … ။ ဆူညံစြာ က်င္းပတဲ့ ဘာသာေရးပြဲမ်ဳိးကို တားဆီးေပးရန္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ့ တာ၀န္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ား သိရွိထားႏိုင္ဖို႔ပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း၌ က်င္းပေနတဲ့ ဘာသာေရးပြဲေတာ္မ်ားပဲျဖစ္ျဖစ္၊ လူမႈေရးပြဲေတာ္ မ်ားပဲျဖစ္ျဖစ္ က်င္းပျပဳလုပ္ျခင္းကို ႏိုင္ငံေတာ္မွ က်င္းပခြင့္(ပါမစ္)မရပဲ က်င္းပေနျခင္းမ်ိဳးကို ေရွာင္ရွားႏိုင္ၾက ဖို႔ပါ။ လူအခြင့္ေရးဆိုတာ ကိုယ့္အခြင့္ေရးခ်ည္းမဟုတ္ပဲ သူ႔မ်ားအခြင့္ေရးမ်ားလည္း ပါ၀င္ေနျခင္းကို သတိျပဳ ႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။
ကိုယ့္ဘာသာတရားရဲ့ ဓေလ့ထုံးစံမို႔ ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲေတြကို လြတ္လပ္စြာ ဆင္ႏႊဲႏိုင္ခြင့္ရွိတယ္ ဆိုေပ မယ္လို႔ မိမိတုိ႔ရဲ့ ေပ်ာ္ရႊင္မွုဟာ ပတ္၀န္းက်င္ကို စိတ္အေႏွာက္အယွက္မ်ားျဖစ္ေနခဲ့မယ္ဆိုရင္ … ။ ဆူညံစြာ က်င္းပတဲ့ ဘာသာေရးပြဲမ်ဳိးကို တားဆီးေပးရန္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ့ တာ၀န္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ား သိရွိထားႏိုင္ဖို႔ပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း၌ က်င္းပေနတဲ့ ဘာသာေရးပြဲေတာ္မ်ားပဲျဖစ္ျဖစ္၊ လူမႈေရးပြဲေတာ္ မ်ားပဲျဖစ္ျဖစ္ က်င္းပျပဳလုပ္ျခင္းကို ႏိုင္ငံေတာ္မွ က်င္းပခြင့္(ပါမစ္)မရပဲ က်င္းပေနျခင္းမ်ိဳးကို ေရွာင္ရွားႏိုင္ၾက ဖို႔ပါ။ လူအခြင့္ေရးဆိုတာ ကိုယ့္အခြင့္ေရးခ်ည္းမဟုတ္ပဲ သူ႔မ်ားအခြင့္ေရးမ်ားလည္း ပါ၀င္ေနျခင္းကို သတိျပဳ ႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ
လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္မ်ားကို တားဆီးပိတ္ပင္ျခင္းရွိတယ္ဆိုတဲ့
ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ို္င္းရဲ့ စြပ္စြဲျပစ္တင္ေနမွုကို အေၾကာင္းျပကာ
အခ်ဳိ႔ဘာသာ၀င္မ်ားဟာ တစ္ျခားဘာသာ၀င္မ်ားရဲ့ ယုံၾကည္ခ်က္ေတြ၊ ခံယူခ်က္ေတြကို
ကိုးကြယ္ေနတဲ့သူမ်ားအား ယုံမွားသံသယေတြ ျဖစ္သြားေစခ်င္တဲ့ ဆႏၵမ်ဳိးေတြနဲ႔
ဘာသာေရးေဘာင္စည္းကိုေက်ာ္ၿပီး မဟုတ္မဟတ္ လုပ္ဇာတ္ေတြခင္းၿပီး
ေဟာေျပာပို႔ခ် ေနျခင္းမ်ဳိးဟာ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ဆိုတဲ့
လူ႔အခြင့္ေရးမ်ားကို ေျဗာင္က်က် ခ်ိဳးေဖါက္ေနျခင္းပါ။ မၾကာခင္က
ကခ်င္ျပည္နယ္တစ္၀ုိက္မွာ ဗုဒၶဘာသာကို တိုက္ခိုက္ေဟာေျပာေနတဲ့သူကို
ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားက ျပန္လည္ေခ်ပထားတဲ့ ̏ကမၻာေက်ာ္မည့္ ဘာသာေရးလိမ္လည္မွုႀကီး̋ စီဒီေခြကို ၾကည့္လိုက္ရျခင္းပါ။
ထိုေခြထဲမွာ အက္စ္ဂြန္ေအာင္
(ေခၚ) ကိုကိုလြင္လို႔ေခၚတဲ့ ခရစ္ယာန္တရားေဟာဆရာတစ္ ေယာက္ဟာ သူ႔ကိုယ္သူ
ဘဒၵႏၱသုမနာလကၤာရ (ဗုဒၶဘာသာကိုးဘြဲ႔ရ) အမည္ခံၿပီး၊ ဗုဒၶစာေပမ်ားကို
ရွင္ရဟန္း၀တ္ႏွင့္ သင္ယူခဲ့ဖူးတဲ့အေၾကာင္း၊ ဘြဲ႔ေတြ (၉)ဘြဲ႔ထိ
ရရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ထိုဘာသာတရား၌ အားကိုးရာ
အႏွစ္သာရမရွိ၍ ခရစ္ယာန္ုဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္းလာခဲ့ရပါေၾကာင္း စသည္ျဖင့္
ဘုရားတရား ေတာ္မ်ားကို အပုတ္ခ်၍ ေဟာေျပာေနခဲ့ျခင္းပါ။
လူမွုေရးရွုေဒါင့္မွၾကည့္လွ်င္ ဘာသာေရးက်ဴးေက်ာ္ ရန္စမွုမ်ုဳိးကို
က်ဴးလြန္ေနျခင္းပါ။ သို႔ေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
အသြင္ကူးေျပာင္းဆဲကာလမို႔ ဘာသာေရးအဓိကရုဏ္းမ်ားကို မျဖစ္ရေလေအာင္
ဗုဒၶဘာသာအဖြဲ႔အစည္းမ်ား ပူေပါင္းၿပီး ထိုျပႆနာကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့ျခင္းပါ။
ထိုကဲ့သို႔ေသာဘာသာေရးက်ဳးေက်ာ္ရန္စမွုမ်ဳိးဟာ
ႏုိင္ငံေတာ္မွခြင့္ျပဳထားတဲ့ ဘာသာေရး လြတ္လပ္ ခြင့္ကို လြဲမွားစြာ
အသုံးခ်ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို ေျဗာင္ေျဗာင္က်က်
ၿခိဴးေဖါက္လိုက္ျခင္းပါ။ မွားမွား ယြင္းယြင္းျဖင့္ မိမိလုိရာကို
ဆြဲသြင္းၿပီး ေဟာေျပာျခင္းမ်ားဟာ ဘာသာေရး ခ်ဳိးေဖါက္မွုႀကီးျဖစ္ေနျခင္းကို
ထုိသူကိုယ္တိုင္ကေတာ့ သိဟန္မတူပါ။ ထိုကဲ့သို႔ ဘာသာေရးခ်ဳိးေဖါက္မွု၊
ဘာသာေရးေစာ္ကားမွုမ်ဳိးေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ပ်က္ျပားေစႏိုင္၍
တုိင္းျပည္တြင္းမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ ဘာသာ၀င္မ်ားအားလုံး ̏ဘုတ္ကိုက်ီးရုိေသ၊
က်ီးကိုဘုတ္ရုိေသ̋ အေနအထားမ်ဳိးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲ
ေနထိုင္ႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။
လူ႔အခြင္႔ေရးႏွင့္ဆိုတာ ဘာသာေရးရွုေဒါင့္တစ္ခုတည္းကို ၾကည့္ၿပီး
ေျပာလို႔မရႏုိင္ပါ။ ရွုေဒါင့္ အမ်ဳိးမ်ဳိးကေန မွ်မွ်တတ ၾကည့္တတ္ဖို႔ပါ။
ဘာသာျခားတစ္ေယာက္က အျခားဘာသာ၀င္ တစ္ေယာက္ရဲ့ သားပ်ဳိ၊ သမီးပ်ဳိကို
မိမိႏွင့္အေၾကာင္းပါ၍ လက္ထက္ခြင့္ရထားတဲ့အခါမ်ဳိးမွာ … ။ လူ႔အခြင့္အေရး
ေၾကညာ စာတမ္းႀကီးမွာေဖၚျပထားတဲ့ မည္သူမဆို လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ရွိသည္၊
မိမိတုိ႔ႏွစ္သက္သူကို လြတ္လပ္စြာ အိမ္ေထာင္ျပဳခြင့္ရွိသည္˝ ဟု ထိုမူကို
ဆုပ္ကိုင္ၿပီး ကိုယ္ထင္ရာကို လုပ္လို႔မရပါ။ ကိုယ္တိုင္က မိမိအခြင့္ေရးကို
ကာကြယ္လို၍ ထိုလူ႔အခြင့္ေရး ေၾကညာစာတမ္းႀကီးကို ကိုးကားေျပာဆိုေနေသာ္လည္း
လူ႔အခြင့္ေရးမ်ားကို လိုက္နာရန္ ထိုသူကိုယ္တိုင္က ပ်က္ကြက္ေနျခင္းပါ။
မိမိႏွင့္
အျခားဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္ရဲ့သမီးပ်ဳိႏွင့္ လက္ထပ္ၿပီးတဲ့အခါ
မိမိလက္ထပ္ယူထားတဲ့ အိမ္သူအား မိမိကိုးကြယ္ထားတဲ့ ဘာသာ၀င္အျဖစ္သို႔
သေဘာဆႏၵမပါပဲ သို႔မဟုတ္ အလိုမတူပဲ ဇြတ္အတင္း မိမိဘာသာအတြင္းသို႔
သိမ္းသြင္းယူေနၾကတဲ့ ကိစၥမ်ဳိးေတြဟာ သိန္းေသာင္ခ်ီ၍ ရွိေနျခင္းပါ။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အမ်ားစုေနထိုင္တဲ့ တိုင္းျပည္အတြင္းမွာ ဤကဲ့သို႔
လူမွုေရးက်ဴးေက်ာ္မွုမ်ဳိးကို အျပဳခံေနရျခင္းဟာ လူအခြင့္ အေရးကို
ေျဗာင္က်က် ခ်ဳိးေဖါက္ခံေနရျခင္းပါ။ ဒါကို သိလုိ႔ တရားဥပေဒႏွင့္အညီ
ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ကို တိုင္ၾကားတဲ့အခါ ႏိုင္ငံေတာ္မွ
လူ႔အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္ေပးသည့္ အေနအားျဖင့္ ထိုသူအား ေခၚယူ၍ သတိေပး
တားဆီးျခင္းမ်ဳိးကို ျပဳရျခင္းပါ။ လူ႔အခြင့္ေရးကို ကာကြယ္ေပးရမဲ့တာ၀န္ဟာ
ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရတိုင္းရဲ့ တာ၀န္ဆိုတာ ျပည္သူမ်ား သိႏုိင္ဖို႔ပါ။ ထိုအခါ
ထိုသူႏွင့္ ထိုသူ၏အေပါင္းေဖၚမ်ားက လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ ခြင့္ကို
တားဆီးပိတ္ပင္ပါတယ္လို႔ ကမၻာသိေအာင္ ဟစ္ေအာ္ျပျခင္းပါ။
ကိုယ္ထင္ရာမလုပ္ရတိုင္း လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ကို
တားဆီးပိတ္ပင္တယ္ဆိုတဲ့ စြဲခ်က္တင္ျခင္းဟာ လူ႔အခြင့္အေရးကို ကိုယ္တိုင္က
ခ်ဳိးေဖါက္ ေနသူျဖစ္ပါလွ်က္ ̏သူခိုးက လူဗ်ဳိ႔႔̋ ဟု
ဟစ္ေအာ္ေနျခင္းမ်ဳိးႏွင့္ တူေနျခင္းပါ။
ဒီမိုကေရစီက်င့္ထုံး၌ ̏လြတ္လပ္စြာ
ကိုးကြယ္ခြင့္̋ ကို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရာမွာ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္̋ဆိုတာ
ပုဂၢဳိလ္ေရးရာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာသာေရးအသင္းအဖြဲ႔ဆိုင္ရမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊
တစ္ဦးခ်င္း အတြက္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အမ်ားအတြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ယုံၾကည္မွုု၊
ကုိးကြယ္မွုု၊ ဘာသာတရား၌ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္မွုမ်ားကို
စည္းမ်ဥ္းဥပေဒျဖင့္ လူအခြင့္အေရးကို အေထာက္အပ့ံျပဳေပးထားျခင္းပါ။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ထုိဥပေဒက လြတ္လပ္စြာ ဘာသာကူးေျပာင္းခြင့္၊
မိမိယုံၾကည္ထားတဲ့ ဘာသာတရားကို လြတ္လပ္စြာ ဆက္လက္ ကိုးကြယ္ခြင့္တို႔ကို
ကာယကံရွင္၏ဆႏၵအတိုင္း ျပဳလုပ္ခြင့္ ရႏိုင္ရန္ ကာကြယ္ေပးထားရျခင္းပါတဲ့။[1]
သို႔ေသာ္
လူမွုေရးအျမတ္ထုတ္လိုမွု၊ အိမ္ေထာင္ေရးအျမတ္ထုတ္လိုမွု၊ ဘာသာေရးအျမတ္
ထုတ္လို မွုႏွင့္ လူမ်ဳိးေရးအျမတ္ထုတ္လို္မွုမ်ားကို ျပဳေနသူတို႔အား
(၁)လူ႔အခြင့္ေရးဆိုတဲ့ ေဘာင္စည္းကို မေက်ာ္ရန္၊ (၂) ႏိုင္ငံေတာ္မွ
ဘာသာ၀င္မ်ားအားလုံး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲ ေနႏိုင္ရန္ႏွင့္ (၃)
လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို ေလးစားလိုက္နာႏိုင္ေစရန္အတြက္ မလြဲမေသြ ႏိုင္ငံေတာ္မွ
ကာကြယ္ေပးရျခင္းပါ။ ဒီမိုကေရစနစ္အရ လူ႔အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္ေပးျခင္းဟာ
ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ကို အေထာက္အပံ့ျပဳေပးေနတယ္ဆိုတာ ဘာသာ၀င္မ်ားအားလုံး
သေဘာၪာဏ္ျဖင့္ သက္၀င္ႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။
လူ႔အခြင့္အေရး
ေၾကညာစာတမ္းအရ ဘာသာေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးကိစၥမ်ားသည္ သိမ္ေမြ႔လွ၍
ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရန္ မလြယ္ကူလွပါ။ အေနာက္တိုင္း တကၠသိုလ္တစ္ခု၌ စာေရးသူ
ပညာသင္ၾကားေနစဥ္ အခါက ပေရာဖက္ဆာတစ္ေယာက္ ေျပာခဲ့ဖူးတဲ့ စကားေလးတစ္ခြန္းကို
ယေန႔အထိ အမွတ္ရေနဆဲပါ။ သူေျပာတာက စာေပေဟာေျပာပြဲမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊
လူမွုေရးေဟာေျပာပြဲေတြမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မလြဲသာ၊ မေရွာင္သာလို႔
စကားေျပာရေတာ့မည္ဆိုရင္ ဘာသာေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအေၾကာင္းကို
ေျပာဖို႔ေရွာင္ပါတဲ့။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ အဲဒီဘာသာရပ္ေတြမွာ အျငင္းပြားစရာ
အခ်က္ေတြ မ်ားစြာပါ၀င္ေနလို႔ပါတဲ့။
လက္ခံႏိုင္စရာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ဘာသာတရားဆိုတာ ယုံၾကည္လက္ခံတဲ့ သူမ်ားအေပၚမွာသာ မူတည္ေနလို႔ သူတို႔ယုံၾကည္ခ်က္ကို မွားတယ္၊ မွန္တယ္ေျပာဖို႔ဆိုတာ ခက္ခဲျခင္းတစ္ရပ္ပါ။ ထိုဘာသာ၀င္မ်ား အတြက္ သူတို႔ယုံၾကည္ခ်က္ဟာ အမွန္တရားျဖစ္ေနေပမဲ့ အျခားဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္ အမွန္တရား ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္နုိင္တာပါ။
လက္ခံႏိုင္စရာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ဘာသာတရားဆိုတာ ယုံၾကည္လက္ခံတဲ့ သူမ်ားအေပၚမွာသာ မူတည္ေနလို႔ သူတို႔ယုံၾကည္ခ်က္ကို မွားတယ္၊ မွန္တယ္ေျပာဖို႔ဆိုတာ ခက္ခဲျခင္းတစ္ရပ္ပါ။ ထိုဘာသာ၀င္မ်ား အတြက္ သူတို႔ယုံၾကည္ခ်က္ဟာ အမွန္တရားျဖစ္ေနေပမဲ့ အျခားဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္ အမွန္တရား ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္နုိင္တာပါ။
ဥပမာ၊
အတၱဟာ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္ အမွန္တရားျဖစ္ေနေပမဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား အတြက္
လက္ခံႏိုင္ဖို႔ ခက္ယဥ္းေနျခင္းပါ။ ထာ၀ရဘုရားသခင္ကို မယုံၾကည္တဲ့
အျခားဘာသာ၀င္ တစ္ေယာက္ရဲ့အသက္ကို ဇိ၀ိန္ေခၽြျခင္းဟာ
ဘာသာေရးကုသိုလ္ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အယုံအၾကည္မ်ဳိးကို အျခား ဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္
ဘယ္လိုနည္းႏွင့္မွ လက္ခံႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ဟာ
ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစု ေနထိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏုိင္ငံပါ။ သို႔ေသာ္ ဗုဒၶ၀ါဒကို
လက္ခံက်င့္သုံးေနတဲ့ ဗုဒၶ၀ါဒီတို႔ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းဟာ ဘာသာတရားမ်ားရဲ့
ဓမၼအျမဴေတလို႔ လက္ခံထားၾက ျခင္းပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနလိုတဲ့
ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအတြက္ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာ ေမြးရာပါ အသိလို႔ပင္
ဆိုႏိုင္ျခင္းပါ။ ကိုယ္ယံုၾကည္ရာကို လက္ခံျခင္းအတြက္
ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္အေနႏွင့္ ဘာျပႆနာမွ မရွိႏိုင္ပါ။ သို႔ေသာ္ အနည္းစုက
အမ်ားစုကို အႏိုင္က်င့္ခ်င္တာမ်ဳိး၊ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ကို
အသုံးခ်ၿပီး ဘာသာေရးအျမတ္ထုတ္ခ်င္တာမ်ဳိးတုိ႔ကို ေတြ႔ရလွ်င္ေတာ့
ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားဟာ သည္းခံႏိုင္စြမ္း စြမ္းရည္မ်ားအားနည္းေနျခင္းကို
ေတြ႔ရျခင္းပါ။
စိတ္၀င္စားစရာပါ။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာလူမ်ဳိးအမ်ားစုဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကတာကတစ္ေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္ႀကီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ပီပီျပင္ျပင္ က်င့္သုံးေစခ်င္တာကတစ္ေၾကာင္း ဤသို႔ေသာ
အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ား ေလးစားလိုက္နာေနၾကျခင္းပါ။
သို႔ေသာ္ ဆူညံစြာက်င္းပေလ့ရွိတဲ့ ဘာသာေရးပြဲေတာ္မ်ား
နည္းႏုိင္သမွ်နည္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ကိုေတာ့ ေလးေလးနက္နက္
တုိက္တြန္းလိုျခင္းပါ။
အႏွစ္ခ်ဳပ္၍ဆိုရေသာ္
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာမွီတင္ေနထိုင္ၾကတဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ဳိးႏြယ္စု
အားလုံးတို႔သည္ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကို ကိုယ္တိုင္လည္း ေလးစားလိုက္နာ၊
လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္၏ အႏွစ္သာရမ်ားကို ကိုယ္တိုင္လည္း သိနားလည္ေအာင္
ႀကဳိးစားၾကျခင္းျဖင့္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတာ္ႀကီးဆီသို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ
အေရာက္လွမ္းႏုိင္ၾကဖို႔ပါ။ ဆိုလိုရင္းက ကိုယ္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းမွ
ႏုိင္ငံေတာ္ႀကီးလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းမွာမို႔ လူအခြင့္အေရးမ်ားကို
ေလးစားလိုက္နာလွ်က္ ကိုယ္ယုံၾကည္ရာ ဘာသာတရားကို ျပည္သူ၊ ျပည္သားတိုင္း
ၿငိမ္းခ်မ္းစြာျဖင့္ လိုက္နာက်င့္သုံးေနထိုင္ႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။ ခ်မ္းသာစြာ
အိပ္စက္ႏုိင္ၾကပါေစ။
ေဒါက္တာဓမၼပိယ (ITBMU)