ျပဳျခင္း၊ ျပင္ျခင္း၊ ေျပာင္းျခင္း
သံသရာမွာ ခႏၶာေတြအႀကိမ္ႀကိမ္ ေျပာင္းခဲ့ေလၿပီ။ မဟာပထ၀ီ ေျမတစ္ျပင္လံုး ကိုယ့္အေလာင္းမသာ မျမႇဳပ္ႏွံဖူးသည့္ေနရာအလြတ္ မရွိေတာ့။ စင္စစ္မွာေတာ့ မဟာပထ၀ီေျမ တစ္ျပင္လံုးဟာ မိမိ၏သုႆန္သာ။ ထိုသို႔ ထိုသို႔ သံသရာမွာ ခႏၶာေတြ အလီလီေျပာင္းခဲ့ေလရဲ႕။ လူျဖစ္သည့္အခါျဖစ္၊ နတ္ျဖစ္သည့္အခါ ျဖစ္၊ ငရဲသားျဖစ္သည့္ အခါျဖစ္၊ တိရစၦာန္ျဖစ္သည့္ အခါျဖစ္၊ ၿပိတၱာ ျဖစ္သည့္အခါျဖစ္၊ ဘယ္ဟာအတည္မျမဲ၊ ေဖာက္လြဲေဖာက္ျပန္ အေၾကာင္းကေတာ့ မိမိတို႔ျပဳခဲ့သည့္ကံ။
ျမင္ျမင္သမွ် သခၤါရ၊ ျပဳလွ်င္လည္း ေျပာင္းမည္၊ မျပဳလွ်င္လည္း ေျပာင္းမည္၊ ျပင္လွ်င္လည္း ေျပာင္းမည္၊ မျပင္လွ်င္လည္း ေျပာင္းမည္၊ ျပဳသည္ျဖစ္ေစ၊ မျပဳသည္ျဖစ္ေစ၊ ျပင္သည္ျဖစ္ေစ၊ မျပင္သည္ျဖစ္ေစ၊ သခၤါရကေတာ့ အစဥ္ထာ၀ရမရွိ။ သူ႔သဘာ၀အတိုင္း ေျပာင္း၍ ေျပာင္း၍သာ ေနမည္။ ျပဳလွ်င္၊ ျပင္လွ်င္ အေျပာင္းက ေကာင္းသည္။ တည့္၍ သြားသည္။ မျပဳလွ်င္ မျပင္လွ်င္ အေျပာင္းကမေကာင္း၊ ထူးမျခားနား၊ မတည့္ဘဲ လြဲေခ်ာ္၍သြား။
ျပဳသည္ျဖစ္ေစ၊ မျပဳသည္ျဖစ္ေစ၊ ျပင္သည္ျဖစ္ေစ၊ မျပင္သည္ျဖစ္ေစ၊ သခၤါရကေတာ့ အစဥ္ထာ၀ရမရွိ။ သူ႔သဘာ၀အတိုင္း ေျပာင္း၍ ေျပာင္း၍သာေနမည္။ ျပဳလွ်င္၊ ျပင္လွ်င္ အေျပာင္းက ေကာင္းသည္။ တည့္၍ သြားသည္။ မျပဳလွ်င္ မျပင္လွ်င္ အေျပာင္းက မေကာင္း |
သေဗၺသခၤါရ အနိစၥာဟုဆိုသျဖင့္ အမ်ားစုက သခၤါရကိုအနိစၥအျဖစ္သာ ျမင္ၾကသည္။ သခၤါရသည္ ပ်က္စီးတတ္၏။ သခၤါရသည္ ပ်က္စီးျခင္းျဖစ္၏။ သခၤါရႏွင့္ အပ်က္ သေဘာ၊ အပ်က္သေဘာႏွင့္ သခၤါရ ထပ္တူထပ္မွ် ႐ႈျမင္ၾကသည္။ သခၤါရဟုဆိုလွ်င္ မ်က္စိထဲ၌ပ်က္စီးေနတာ ေတြ၊ အပ်က္အစီးေတြ၊ အပ်က္သေဘာေတြကိုပဲ ျမင္ေယာင္ၾကသည္။အမွန္က သခၤါရသေဘာသည္ ထိုသို႔ မဟုတ္။
‘သမၼာ ကေရာတီတိ သခၤါေရာ’ ဟူေသာ ကတၱဳသာဓ္၀ိၿဂိဳဟ္အရ ျပဳ တတ္ေသာသခၤါရကတစ္မ်ဳိးရွိသည္။ ‘သမၼာကရီယ ေတတိ သခၤါေရာ’ ဟူ ေသာ ကမၼသာဓ္၀ိၿဂိဳဟ္အရ အျပဳခံ သခၤါရကတစ္မ်ဳိးရွိသည္။ သခၤါရ သည္ ျပဳတတ္ေသာ သခၤါရရွိသည္။ အျပဳခံရေသာ သခၤါရဟူသည္ ကံ၊ စိတ္၊ ဥတု၊ အာဟာရ၊ ဥာဏ္၊ ၀ီရိယ ဟူ၍ ေျခာက္ပါးရွိသည္။ အျပဳခံ သခၤါရဟူသည္ သည္႐ုပ္၊ သည္နာမ္ သည္ခႏၶာ၊ သည္ဘ၀၊ သည္ရာထူး၊ သည္ဥစၥာ၊ ပိုင္ဆိုင္မႈမွန္သမွ်ႏွင့္ စည္းကမ္း သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ၊ မူေတြ၊ ေဘာင္ေတြ၊ ပညတ္ခ်က္ဥပေဒ ေတြ၊ ပတ္၀န္းက်င္ ေရေျမသဘာ၀ စသည္ စသည္ သက္ရွိသက္မဲ့ အားလံုးပါ၀င္သည္။
ျပဳတတ္ေသာ သခၤါရသည္လည္း အနိစၥ-အျမဲမရွိ။ အတည္တက်မရွိ။ ထာ၀ရမရွိ၊ တဒဂၤ တခဏမွ်ႏွင့္ေရြ႕ ေနသည္။ ေျပာင္းေနသည္။ အျပဳခံ သခၤါရကလည္း အနိစၥ-အျမဲမရွိ။ အတည္တက်မရွိ၊ ထာ၀ရမရွိ၊ တဒဂၤ တစ္ခဏမွ်ႏွင့္ေရြ႕ေနသည္။ ေျပာင္းေနသည္။ သခၤါရဟူသမွ် အနိစၥဟု ဆိုသျဖင့္သည္အတိုင္း ထား၍ေတာ့ မရ။ ပစ္ထား၍ေတာ့မရ။ ျပဳစရာရွိ သည္ကိုျပဳေနရမည္။ ျပင္စရာရွိသည္ကို ျပင္ေနရမည္။ သခၤါရဟူသည္ ျပဳျပင္မႈကို ေတာင္းဆိုေနသည္။ ျပဳျပင္မႈကိုငံ့လင့္ေနသည္။ ျပဳတတ္သည့္သခၤါရကိုလည္း ျပဳေန၊ ျပင္ေန ရမည္။ အျပဳခံသခၤါရကိုလည္း ျပဳေန၊ ျပင္ေနရမည္။ ျပဳျခင္းႏွင့္ ျပင္ျခင္းသည္ ဘ၀ေပး တာ၀န္ျဖစ္သည္။ ျပဳေနသူတို႔ ေရွ႕ေရာက္သည္။ ျပင္ေနသူတို႔ ထြန္းေပါက္သည္။
သခၤါရဟူသည္ ဂ႐ုစိုက္မႈကို လိုလားသည္။ လူ၏သဘာ၀ကလည္း သူ႔ကိုဂ႐ုစိုက္မွ ႀကိဳက္သည္။ သူ႔ကိုဂ႐ုစိုက္တာကို ခံခ်င္သည္။ လူ ႐ိုေသ၊ ရွင္႐ိုေသဟူေသာစကားသည္ လူ၏ဂ႐ုစိုက္မႈအေပၚ လုိလားမႈကို ျပဆိုေသာသက္ေသ သာဓက ေ၀ါဟာရ ျဖစ္သည္။ ဘုရားကလည္း အည မညဂါရ၀ - အခ်င္းခ်င္း ဂ႐ုစိုက္ၾကဖို႔၊ ပဋိသႏၲာရဂါရ၀ - ကူးလူးဆက္ ဆံရာမွာ ေလးေလးစားစားဆက္ဆံ ၾကဖို႔ အေလးထားမွာၾကားခဲ့သည္။ ဂ႐ုစိုက္ဟူသည္ ဂ႐ုဂါရ၀မွလာ သည္။ အေလးထားျခင္း၊ ေလးစား ျခင္း၊ ႐ိုေသျခင္းဟူေသာအဓိပၸာယ္ မ်ားသင့္သလိုသိမ္းက်ဳံးပါ၀င္သည္။
လူမွဂ႐ုစိုက္ခံခ်င္သည ္မဟုတ္။ ေခြးေလး၊ ေၾကာင္ေလးကအစ တိရစၦာန္ဟူသမွ်လည္း ဂ႐ုစိုက္မႈ ခံခ်င္ၾကသည္။ ေခြးေလး၊ ေၾကာင္ေလးေတြ သူတို႔ကိုဂ႐ုစိုက္သူဆိုလွ်င္ သူတို႔ကလည္း ျပန္လည္၍ ခင္မင္ ရင္းႏွီးမႈကို ျပၾကသည္။ သူတို႔ကို ဂ႐ုမစိုက္သူဆိုလွ်င္ သူတို႔ကလည္း လွည့္ေတာင္မၾကည့္။ မသိသလို၊ မထီသလို ဘာသိဘာသာေနၾကသည္။
သက္ရွိေတြမွ ဂ႐ုစိုက္ခံခ်င္ၾကသည္မ ဟုတ္။ သက္မဲ့သစ္ပင္ေလးေတြလည္း လူတို႔၏ ဂ႐ုစိုက္မႈကို ေတာင္းဆိုၾကသည္။ စိုက္ပ်ဳိးေရးသမားေတြက ပို၍သိမည္။ အႏုအရြ အလွအပပန္းပင္ေလးေတြဆိုလွ်င္ ပို၍ ဆိုးသည္။ ပိုးသတ္ေဆးဖ်န္း၊ ေျမ ၾသဇာေကြၽး၊ ေရေလာင္းေပးႏွင့္ေတာ္ ေတာ္ဂ႐ုစိုက္ႏိုင္မွကို သူတို႔ကပြင့္ၾက သီးၾကသည္။ ႏွင္းဆီတို႔၊ သစ္ခြတို႔ ဆိုလွ်င္ ကေလးငယ္တစ္ေယာက္ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္သလိုကို ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ရသည္။ ေတာ္ေတာ္ႀကီးကို ဂ႐ုစိုက္ရသည္။
မိဘႏွင့္သားသမီးတြင္ မိဘက ျပဳတတ္ေသာ သခၤါရ၊ သားသမီးက အျပဳခံသခၤါရျဖစ္သည္။ မိဘအမ်ား စု သားသမီးကို အလြန္ဂ႐ုစိုက္ၾကသည္။ ျခင္တစ္ေကာင္ မကိုက္ ေအာင္၊ ေနတစ္ေျပာက္မထိုးေအာင္၊ ေလစိမ္းတစ္ခ်က္ မတိုက္ေအာင္ အစစအရာရာ ဂ႐ုစိုက္ၾကသည္။ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ၾကသည္။ သားသမီးတို႔ အတြက္ က်န္းမာေရး၊ ခ်မ္းသာေရး၊ ရွင္သန္ႀကီးထြားေရး၊ အစစအရာရာ အဆင္ေျပေရးအတြက္ ျပဳသင့္သည္ ကိုျပဳ၊ ျပင္သင့္သည္ကို ျပင္၍ ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္သည္။
ဥယ်ာဥ္မွဴးသည္ သူစိုက္ပ်ဳိးသည့္ ပန္းပင္၊ သစ္ပင္ေလးေတြကို ဂ႐ုတစိုက္ႏွင့္ ျပဳသင့္သည္ကိုျပဳ၊ ျပင္သင့္သည္ကို ျပင္ေပး၍ ျပဳစု သည္။ ေစာင့္ေရွာက္သည္၊ ဆရာ သမားသည္ တပည့္တို႔ကိုျပဳသင့္ သည္ကိုျပဳ၊ ျပင္သင့္သည္ကို ျပင္ေပး၍ ျပဳစုေစာင့္ေရွာက္သည္။ အျခား အျခားသူမ်ားလည္း ကိုယ္တာ၀န္ယူ ထား၊ ကိုယ္တာ၀န္ခံထားေသာ အရာဟူသမွ် အလုပ္ဟူသမွ် ျပဳသင့္သည္ ကို ျပဳရ၊ ျပင္သင့္သည္ကို ျပင္ေပး၍ ဂ႐ုစိုက္ရမည္။
လယ္စိုက္သူသည္ လယ္ကိုျပဳသူျဖစ္သည္။ ယာစိုက္သူသည္ ယာကိုျပဳသူျဖစ္သည္။ ၀န္ထမ္းက ဆုိင္ရာတာ၀န္ကိုျပဳသူျဖစ္သည္။ စီးပြား ေရးသမားက စီးပြားေရးကို ျပဳသူျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံေရးသမားက ႏုိင္ငံကိုျပဳ သူျဖစ္သည္။ စာေရးဆရာက စာကို ျပဳသူျဖစ္သည္။ ေတးေရးဆရာက ေတးကိုျပဳသူျဖစ္သည္။ ျပဳဟူသည္ ဖ်က္ျခင္းမဟုတ္။ ျပဳဟူသည္ ျဖစ္ေအာင္လုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ျဖစ္ထြန္းေအာင္လုပ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ျပဳဟူသည္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ျခင္းျဖစ္သည့္အတြက္ ကိုယ္ျပဳသည့္ကိစၥသည္ ျဖစ္ထြန္းမွ၊ ေအာင္ျမင္မွ၊ ျဖစ္ ေျမာက္မွ၊ အေကာင္အထည္ေပၚမွ၊ ရလဒ္ေတြေကာင္းမွ၊ ေကာင္းက်ဳိး ေတြျမင္ရမွျပဳရာေရာက္သည္ သို႔မဟုတ္လွ်င္ ျပဳရာမေရာက္ဘဲ ဖ်က္ရာ ေရာက္တတ္သည္ကို သတိျပဳရမည္။
တစ္စံုတစ္ခုျပဳၾကၿပီဆိုလွ်င္ ကိုယ္ကျပဳတတ္မွ၊ ျပဳႏိုင္မွ၊ ကြၽမ္း မွ၊ စြမ္းမွသာျပဳသင့္သည္။ ကိုယ္က မျပဳတတ္၊ မျပဳႏိုင္၊ မကြၽမ္းဘဲ၊ မစြမ္းဘဲျပဳခဲ့လွ်င္ ေမ်ာက္အုန္းသီးရသလို ဘာမွအဓိပၸာယ္ရွိမည္မဟုတ္။ ထို႔အျပင္ ျဖစ္သင့္ျဖစ္ထုိက္တာေတြ ကျဖစ္မလာဘဲပ်က္ကုန္တတ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မိမိက တစ္စံုတစ္ခုတာ ၀န္ယူ၍ျပဳေတာ့မည္ဆိုလွ်င္ ထိုကိစၥ ႏွင့္စပ္၍ မိမိကကြၽမ္းမွျဖစ္မည္။ စြမ္း မွျဖစ္မည္။ ကြၽမ္းမွ၊ စြမ္းမွသာျပဳ တတ္မည္၊ ျပဳႏိုင္မည္။
ဟုတ္တာကိုမလုပ္လွ်င္ မဟုတ္တာကို လုပ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ လုပ္သင့္သည္ကို မလုပ္လွ်င္ မလုပ္သင့္ သည္ကို လုပ္ေနျခင္းျဖစ္သည္။ ဤကား တိက်ေသခ်ာေသာ အခ်က္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မိမိတို႔သည္ ဟုတ္တာကိုလုပ္ေနဖို႔၊ လုပ္ျဖစ္ဖို႔လိုပါသည္။ လုပ္သင့္သည္ကို လုပ္ေနဖို႔၊ လုပ္ျဖစ္ဖို႔ လိုပါသည္။
မဂၤလာတရား သံုးဆယ့္ရွစ္ပါးတြင္ အတၱသမၼာပဏိဓိမဂၤလာက အခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။ မိမိကိုယ္ကို ေကာင္းစြာထားျခင္းသည္ မဂၤလာတစ္ပါး ျဖစ္သည္။
မိမိကိုယ္ကို ေကာင္းစြာထားဟူသည္ ျပဳသင့္သည္ကို ျပဳဖို႔ႏွင့္ ျပင္သင့္သည္ကို ျပင္ဖို႔ျဖစ္သည္။ ရဟႏၲာျဖစ္မွသာ ကတံ ကရဏီယံ - ျပဳဖြယ္ကိစၥဟူသမွ် ျပဳ၍ ၿပီးေလသည္။ နာပရံ ဣတၳတၳာယ - အ ျခားတစ္စံုတစ္ရာျပဳဖြယ္ကိစၥမရွိေတာ့ ျခင္းျဖစ္သည္။ ရဟႏၲာျဖစ္မွသာ ျပဳ ျခင္းကိစၥ၊ ျပင္ျခင္းကိစၥဟူသမွ် ၿပီးဆံုးသည္။ မိမိကိုယ္၌ ျပန္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ျပဳသင့္တာေတြကလည္း မ်ားစြာပါလား၊ ျပင္သင့္တာေတြက မ်ားစြာပါလားဟု ေတြ႕ရလိမ့္မည္။
မိမိတို႔ျပဳသင့္သည္ကို မျပဳလွ်င္ ျပင္သင့္သည္ကို မျပင္လွ်င္ အနာဂတ္ခရီးလမ္းက ဆူးခင္းလမ္းမွ တစ္ပါး အျခားမရွိၿပီ။ ျပဳသင့္သည္ကိုမျပဳ၊ ျပင္သင့္သည္ကိုမျပင္ဘဲေျပာင္းၾက လွ်င္ျဖင့္ ဆူးခင္းလမ္းမွာ ေသြးရဲရဲ သံရဲရဲျဖင့္ ေလွ်ာက္ရေပဦးမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ပန္းခင္းလမ္းကို ေလွ်ာက္ႏုိင္ဖို႔ ျပဳသင့္သည္ကို ျပဳမွျဖစ္မည္။ ျပင္သင့္သည္ကိုျပင္မွျဖစ္မည္။ ဘ၀ဟူသည္ ျပဳ၍ျပင္၍ေျပာင္းမွသာ ေကာင္းရာသုဂတိသို႔ ေရာက္ရွိမည္။
အမ်ားစုသည္ တစ္ခုခုကိုျပဳေတာ့ ျပဳေနၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ ျပင္သင့္သည္ကိုမျပင္ဘဲ ျပဳၾကသည္။ ထိုသို႔ ျပင္သင့္သည္ကိုမျပင္ဘဲျပဳေန လွ်င္ ျပဳသမွ်ကိစၥအ၀၀သည္ ထိေရာက္မႈရွိ၊ မရွိ၊ ေကာင္းက်ဳိးသက္ ေရာက္မႈ ရွိႏိုင္၊ မရွိႏိုင္ စဥ္းစားဖို႔ ေတာ့လိုေပမည္။ “လူဆိုတာ အသက္ေလးဆယ္ေက်ာ္ရင္ ယုတ္မာသြားေတာ့တာပဲ”ဟု ဆိုခဲ့ေသာ ကမၻာေက်ာ္ခြ စာေရးဆရာႀကီးဘားနပ္ေရွာ့က “စာတစ္မ်က္ႏွာေရးတာထက္ အဲဒီစာ တစ္မ်က္ႏွာကို ျပန္ျပင္ေနရတာက အခ်ိန္ပိုၾကာတယ္။ အခ်ိန္ပိုေပးရတယ္”ဟု ဆိုခဲ့သည္။ စာေကာင္းေပေကာင္း တစ္ပုဒ္ျဖစ္ဖို႔ ျပဳျခင္းထက္ ျပင္ျခင္းကပို၍ အေရးပါေနသည္။
သို႔ဆိုသျဖင့္ မဟုတ္လို႔ျပင္ျခင္း၊ မွားလို႔ျပင္ျခင္း၊ မႀကိဳက္လို႔ျပင္ျခင္း၊ ပ်က္လို႔ျပင္ျခင္း၊ မေကာင္းလို႔ျပင္ ျခင္းစသည္ျဖင့္ နဂိုအရွိပကတိကို ျပင္ျခင္းအျပင္ မိမိတို႔လက္ရွိျပဳေနသည့္ အထဲမွာပဲ ျပင္စရာေတြမ်ားစြာ ပါေနပါလားဟူေသာ ေကာက္ခ်က္ကိုေတြ႕ ရွိရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ နဂိုအမွားေတြ ကိုလည္း ျပင္ရမည္။ ျပဳေနတာေတြ ကိုလည္း ျပင္ၿပီးေတာ့ျပဳရမည္ဟု ျပင္ျခင္းႏွစ္မ်ဳိးေတြ႕ရေလသည္။
ဘုရားရဟႏၲာအရွင္ျမတ္တို႔ သည္ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ျပဳသင့္သည္ ကိုျပဳ၍ ျပင္သင့္သည္ကိုျပင္၍၊ ျပဳ ၍၊ ျပင္၍ အဆင့္ဆင့္ေျပာင္းလဲခဲ့ၾက သျဖင့္ ထိုသို႔ ဘုရားရဟႏၲာအရွင္ ျမတ္မ်ားျဖစ္ၾကရသည္။
ထိုနည္းထံုး ကို အာ႐ံုျပဳ၍ မိမိတို႔အနာဂတ္ေရွ႕ ခရီးကိုလည္းျပဳ၍၊ ျပင္၍၊ ေျပာင္း ၍ ခရီးဆက္ၾကရေပလိမ့္မည္။
Written by အရွင္သံ၀ရာလကၤာရ (ဓမၼပိယဆရာေတာ္)
