ဦးဗုဓ္မွတ္စုဖတ္ခဲ့ဖူးတဲ့ စာအုပ္ေလး တစ္အုပ္ထဲက ယူခဲ့တဲ့ မွတ္စုပါ။ စာအုပ္နာမည္ နဲ႔ စာေရးသူအမည္ကို မမွတ္ခဲ့မိတဲ့အတြက္ ကပ်က္ကေခ်ာ္ လုပ္ရာေရာက္သြားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေၾကာင္းအရာ က်န္ေသးတာကိုပဲ ေတာ္ေသးတယ္လို႔ ေအာက္ေမ့ရပါတယ္။ ဆရာေတာ္ ဦးဗုဓ္အေၾကာင္းပါ။ ဆရာေတာ္ရဲ့ ဂုဏ္ကို လူေရာရွင္ပါ ေလးစားအားက် အတုယူ ႏိုင္ၾကေေစဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သင္ပုန္းေပၚမွာ ကန္႔ကူဆံနဲ႔ စာေရးခဲ့ရတဲ့ေခတ္က အျဖစ္အပ်က္ဟာ ကြန္ပ်ဴတာ ဆက္စပ္ပစၥည္း အေပ်ာ့ထည္ အမာထည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာေတြမွာ အေၾကာင္းအရာ အမ်ိဳးမ်ိဳးကို မွတ္တမ္းတင္ သိုေလွာင္ထားႏိုင္တဲ့ ဒီေန႔ေခတ္အတြက္ ဘယ္လိုအသုံး၀င္မလဲ ဆိုတာကေတာ့ ဖတ္႐ႈသူ စားသုံးသူ အေပၚမွာပဲ မူတည္တယ္လို႔ ဆိုခ်င္ပါတယ္။
ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ဆိုတာက အင္း၀ေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းနဲ႔ အမရပူရ(ရတနာပုံ)ေခတ္ ေစာေစာပိုင္း ေတြမွာ ေနတစ္ဆူ လတစ္ဆူ ထင္ရွားေတာ္မူခဲ့တဲ့ သာသနာ့ဥေသွ်ာင္ သာသနာ့အာဇာနည္ မင္းအကိုးကြယ္ခံ ျမန္မာရဟန္းေတာ္တစ္ပါး ျဖစ္ပါတယ္။ (၁) ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္၊ (၂) အ႒ကာဆရာ အရွင္မဟာ ဗုဒၶေဃာသ နဲ႔ (၃) ဆရာေတာ္ ဦးဗုဓ္တို႔ကို ရည္ရြယ္ၿပီး ‘‘ဗုဓ္စ၊ ဗုဓ္လယ္၊ ဗုဓ္ဆံုး’’ရယ္လို႔ ျမန္မာ့သာသနာ့ေ၀ါဟာရတစ္ခု ရွိပါတယ္။
ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ရဲ့ သီလ သမာဓိ ပညာ၊ အထူးသျဖင့္ ပရိယတ္ကၽြမ္းက်င္မႈကို ခပ္ျမင့္ျမင့္ ဂုဏ္ျပဳတဲ့စကား ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုတလင္ၿမိဳ႕နယ္ (ေမာင္းေထာင္) ေညာင္ကန္ရြာက ဦးအိုနဲ႔ ေဒၚေမႊးတို႔က ၁၁၄၉-ခုႏွစ္ နယုန္လျပည့္ေက်ာ္ (၈)ရက္အဂၤါေန႔မွာ ေမြးဖြားခဲ့တဲ့ ဆရာေတာ္ရဲ့ ငယ္နာမည္ဟာ ေမာင္ပုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္က်ေတာ့ ပညာေတာ္တာကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ေမာင္ဗုဓ္ (ေမာင္ပညာ)လို႔ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ဘိုးေတာ္ဘုရား(ဗဒံုမင္း)ရဲ့ ေျမးအိမ္ေရွ႕မင္း၊ စစ္ကိုင္းၿမိဳ႕စား ဘ၀ကေန ဘုရင္တက္ျဖစ္လာတဲ့ စစ္ကိုင္းမင္းရဲ့ မိဖုရားေခါင္ နန္းမေတာ္မယ္ႏုက ကိုးကြယ္လို႔ ၁၁၉၂-ခုႏွစ္မွာ မင္းဆရာေတာ္ ျဖစ္လာေတာ့လည္း ဆရာေတာ္ဟာ ဘြဲ႔ေတာ္ရင္း ရွင္စကၠိႏၵအျဖစ္နဲ႔ မေက်ာ္ၾကားဘဲ ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္လို႔ပဲ ေက်ာ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။
ပထမဆုံး ရာေဇာ၀ါဒကထာ
ဒီေန႔ စစ္ကိုင္းနားက အင္း၀ၿမိဳ႕ေဟာင္းမွာ မယ္ႏုအုပ္ေက်ာင္းလို႔ လူသိမ်ားတဲ့ မင္းနဲ႔မိဖုရားတို႔ရဲ့ မဟာေကာင္းမႈေတာ္၊ မဟာေအာင္ေျမဘုံစံ အုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးကို ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ အလႉခံေတာ္မူခဲ့တဲ့ ေန႔ကေပါ့။ ၁၁၉၂-ခုႏွစ္ တန္ေဆာင္မုန္းလမွာ ေက်ာင္းေရစက္ခ်ပြဲ, ေက်ာင္းတင္ပြဲ ျပဳလုပ္ေတာ့ မင္းမိဖုရားတို႔က မင္းဆရာေတာ္ဘုရားကို ၾသ၀ါစကား မိန္႔ၾကားဖို႔ ေလွ်ာက္ထားၾကပါသတဲ့။ အဲဒီေတာ့ ဆရာေတာ္က ‘‘မင္းႏွင့္တူေအာင္က်င့္ရင္ ငါတို႔ ဆံုးမၾသ၀ါဒ ေပးစရာ မလို။ မင္းႏွင့္တူေအာင္ မက်င့္ရင္ ငါတို႔နဲ႔ မဆိုင္၊ အ၀ိစိနဲ႔သာဆိုင္တယ္။’’လို႔ တိုတိုတုတ္တုတ္ မိန္႔ေတာ္မူလိုက္ပါသတဲ့။ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္စရာ မလိုေအာင္ ရွင္းလင္းျပတ္သားတဲ့ ဒီၾသ၀ါဒကို မင္း မိဖုရားနဲ႔တကြ အားလုံးက သေဘာက်ၾကပါသတဲ့။ ၾသ၀ါဒေပးသူကိုေရာ ၾသ၀ါဒခံသူကိုပါ သာဓုမေခၚသင့္ဘူးလား။
ေနာက္ဆုံး ရာေဇာ၀ါဒကထာ
ေနာက္ဆုံးၾသ၀ါဒနဲ႔ ဆက္စပ္မႈ ရွိေနတဲ့ အင္း၀ရာဇင္ထဲက အျဖစ္အပ်က္တစ္ခ်ိဳ႕ကို အရင္ဆိုပါရေစ။ ၁၁၈၇-ခုႏွစ္မွာ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္နယ္တို႔ရဲ့ အလိုက် ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ရတဲ့ ရႏၲပိုစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးတဲ့ေနာက္ စစ္ကိုင္းမင္းဟာ သာသနာေရး ကုသိုလ္ေရးဘက္မွာသာ အားစိုက္ခဲ့ၿပီး တိုင္းေရးျပည္ေရးမွာ အားစိုက္မႈ နည္းလာခဲ့ပါသတဲ့။ ၁၁၉၆-ခုႏွစ္ကစၿပီး စစ္ကိုင္းမင္း က်န္းမာေရး ခၽြတ္ယြင္းလာတဲ့အတြက္ အင္း၀ေရႊနန္းေတာ္ရဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို မိဖုရားေခါင္ႀကီး နန္းမေတာ္မယ္ႏု၊ မိဖုရားရဲ့ေမာင္ေတာ္ စလင္းစား ဦးအိုနဲ႔ ဘုရင့္ညီေတာ္ အိမ္ေရွ႕စံ သာယာ၀တီ မင္းသားတို႔က ကိုင္တြယ္ရတဲ့အထိ ျဖစ္လာခဲ့ပါသတဲ့့။ အဲဒီေတာ့ မိဖုရားနဲ႔ သူ႕ေမာင္ေတာ္တို႔က တစ္ဘက္ အိမ္ေရွ႕မင္းနဲ႔ မင္းေဆြမင္းမ်ိဳးတို႔က တစ္ဘက္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္တို႔ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို အပိုင္ရဖို႔ အၿပိဳင္ခ်ၾကပါေလေရာတဲ့့။
ဒီၿပိဳင္ဆိုင္မႈ အျပင္ မူလပိုက်တဲ့ နန္းတြင္း မေက်နပ္မႈလည္း ရွိပါေသးတယ္။ နန္းမေတာ္ မယ္ႏုဆိုတာက ေပါင္းတည္ၿမိဳ႕စား မယ္ပုရဲ့တူမ၊ ေတာင္သင္းမႉး သီဟေက်ာ္စြာရဲ့သမီး နန္းမဆန္တဲ့ ေတာသူဇာတိပါ။ ေရႊဘုိနယ္က ဖလံခံုရြာသူ မယ္ႏုဟာ အေဒၚျဖစ္သူ မယ္ပုရဲ့ မစမႈေၾကာင့္ အင္း၀ေရႊနန္းေတာ္ထဲကို အပ်ိဳေတာ္ကေလးအျဖစ္နဲ႔ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ ပါသတဲ့။ တစ္ေန႔ေတာ့ အိမ္ေရွ႕စံ စစ္ကိုင္းမင္းသားက တစ္ျခား အပ်ိဳေတာ္ေတြထက္ ထင္ထင္ေပၚေပၚ ခႏၶာကိုယ္အလွ ႐ုပ္လုံးႂကႊေနတဲ့ မယ္ႏုကို မ်က္စိက်သြားၿပီး မိဖုရားငယ္အျဖစ္ သိမ္းပိုက္လိုက္ပါသတဲ့။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အိမ္ေရွ႕မင္းရဲ့ မိဖုရားေခါင္ႀကီးကေတာ့ ဆင္ျဖဴမယ္ ျဖစ္ပါသတဲ့။ စစ္ကိုင္းမင္း ထီးနန္းရၿပီးတဲ့ေနာက္ ၁၁၇၄-ခုႏွစ္မွာ ဆင္ျဖဴမယ္ မိဖုရားႀကီးဟာ သားေတာ္စၾကာမင္းကို ဖြားျမင္ၿပီး ကံကုန္ခဲ့ပါသတဲ့။
အဲဒီေတာ့ စစ္ကိုင္းမင္းက သားေတာ္ေလးကို ေညာင္ရမ္းၿမိဳ႕ အပိုင္စားေစၿပီး နန္းေသြးမပါတဲ့ မယ္ႏုကိုေတာ့ မိဖုရားေခါင္ႀကီးအျဖစ္ တင္ေျမႇာက္လိုက္ပါသတဲ့။ နန္းေသြးမပါတဲ့သူ မိဖုရားေခါင္ ျဖစ္လာတာကို နန္းေဆြနန္းမ်ိဳးေတြက မေက်နပ္ၾကဘူးတဲ့။ ဒါေပမယ့္ မေက်နပ္မႈရဲ့ ဦးစီးေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ ဆင္ျဖဴမယ္ရဲ့ ခမည္းေတာ္ ျပည္ၿမိဳ႕စားနဲ႔ ဘေထြးေတာ္ ေတာင္ငူစားတို႔ကို ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္၊ ေနာက္ၿပီး ေတာင္ငူစားကို အဆံုးစီရင္လိုက္ေေတာ့ မိဖုရားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ နန္းတြင္းမေက်နပ္မႈလည္း ၿငိမ္၀ပ္ပိျပား သြားခဲ့ပါသတဲ့။
၁၁၉၈-ခုႏွစ္မွာေတာ့ မိဖုရားတို႔ အုပ္စုက သာယာ၀တီမင္းသားကို ရာဇပရိယာယ္နဲ႔ ဖမ္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားၾကပါသတဲ့။ အဲဒါကို ရိပ္မိတဲ့ မင္းသားဟာ လူစုၿပီး ေရႊဘုိကို ထြက္ေျပးပါသတဲ့။ ေရႊဘုိကို ေျခကုတ္ယူၿပီး ပုန္ကန္လိုက္တာ ၁၁၉၉-ခုႏွစ္မွာ အလိုေတာ္ ျပည့္ခဲ့ပါသတဲ့။ နန္းေတာ္ကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့ ပါသတဲ့။ သာယာ၀တီမင္းဟာ ေနာင္ေတာ္နဲ႔ မိဖုရားကို အသက္ခ်မ္းသားေပးၿပီး အိမ္နိမ့္စံ အျဖစ္နဲ႔ပဲ အရာခ်ထားးလိုက္ ပါသတဲ့။
၁၁၉၉-ခုႏွစ္မွာေတာ့ သာယာ၀တီမင္းဟာ ေညာင္ရမ္းမင္းသားေလးကိုလည္း ထီးနန္းႀကံစည္မႈနဲ႔ ေရခ်သုတ္သင္လို္က္ပါသတဲ့။ ရက္စက္တယ္ေနာ္။ အာဏာအတြက္တဲ့။
၁၂၀၁-ခုႏွစ္၊ တေပါင္းလျပည့္ေက်ာ္ ၁၀-ရက္ ၊ ေသာၾကာေန႔မွာေတာ့ နန္းစည္းစိမ္ကို ျပန္ရခ်င္တဲ့ မိဖုရားရဲ့ အစီအစဥ္နဲ႔ မူးမတ္၀န္းထမ္းေဟာင္းေတြ တိုင္ပင္စု႐ံုးၿပီး အင္း၀ကို ပုန္ကန္ၾကပါသတဲ့။ ရွမ္း-ျမန္မာသူပုန္ ၁၅၀၀-ေက်ာ္ဟာ မတၱရာၿမိဳ႕ကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့ပါသတဲ့။ ဒါေပမယ့္ တန္ခူးလဆန္း (၃)ရက္မွာ ေတာ့ ဘုရင့္တပ္က မတၱရာကို ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ ႏိုင္ခဲ့ပါသတဲ့။ ကဆုန္လဆန္း (၅)ရက္ေန႔မွာ မတၱရာတိုက္ပြဲ၀င္ ပုန္ကန္သူေတြကို ကြပ္မ်က္လိုက္ၿပီး နန္းမေတာ္ မယ္ႏုကိုလည္း ထုံးစံအတိုင္း ေရခ်အဆုံးစီရင္ဖို႔ ၿမိဳ႕၀န္လက္ထဲ လႊဲအပ္လိုက္ပါသတဲ့။ ေရခ်ေဖ်ာက္ဖ်က္တာ ခံရမယ့္ ေန႔မွာေတာ့ နန္းမေတာ္မယ္ႏုက သူကိုးကြယ္တဲ့ ဆရာာေတာ္ဦးဗုဓ္ကို ေနာက္ဆုံး ဖူးေတြ႔ခြင့္ ရလိုပါေၾကာင္း အသနားခံ ေတာင္းဆိုပါသတဲ့။
တင္ခဲ့ဖူးတဲ့ ေက်းဇူးကို ေထာက္ညႇာတဲ့ အေနနဲ႔ ၿမိဳ႕၀န္က ေတာင္းဆိုမႈကို လိုက္ေလ်ာေပးခဲ့ပါသတဲ့။ ဆရာေတာ့္ေရွ႕ေမွာက္မွာ နန္းမေတာ္မယ္ႏုက ‘‘သာယာ၀တီမင္း တန္ခိုးလႊမ္းမိုးလာလို႔ သူ႔အာဏာစက္နဲ႔ တပည့္ေတာ္ အဆံုးစီရင္ခံရပါေတာ့မယ္ ဘုရား . . .။’’လို႔ ေလွ်ာက္ထားပါသတဲ့။ အဲဒီေတာ့ ဆရာေတာ္က ‘‘ဟဲ့ မယ္ႏု . . .၊ သူ႔ေႂကြးရွိရင္ ဆပ္ရေပလိမ့္မယ္။’’လို႔ ေနာက္ဆုံး ရာေဇာ၀ါဒကထာကို ခပ္က်ဥ္းက်ဥ္း မိန္႔ၾကားေတာ္မူလိုက္ပါသတဲ့။ တိုတိုနဲ႔ ထိေရာက္တဲ့ ဆရာေတာ့္စကားထဲမွာ သံေ၀ဂပြားစရာ ရက္စက္တဲ့ ရာဇ၀င္ပံုရိပ္ေတြ ထင္ဟပ္မေနဘူးလား။ တူျဖစ္တုန္းက ထုခဲ့တဲ့ မိဖုရားေဟာင္းႀကီးရဲ့ ေပဘ၀ကလည္း သံေ၀ဂယူစရာ မေကာင္းေပဘူးလား။ ကပ္ကပ္သတ္သတ္ ျမင္တတ္ရင္ေတာ့ ၿမိဳ႕၀န္မင္းရဲ့ ေက်းဇူးသိတတ္မႈက ခ်ီးက်ဴးစရာ ပါပဲ။
အလႉေရစက္ရဲ့ အက်ိဳးတစ္စက္
တစ္ေန႔ေတာ့ အလႉေရစက္ အလြန္၀ါသနာထံုတဲ့ နန္းမေတာ္ မယ္ႏုဟာ သူျပဳခဲ့တဲ့ အလႉမ်ိဳးစံုကို ေဖာ္က်ဴးေရတြက္ျပၿပီး ဘယ္လိုအက်ိဳးအာနိသင္ေတြ ရရွိခံစားရပါမလဲလို႔ ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ကို ေမးျမန္း ေလွ်ာက္ထားပါသတဲ့။ အဲဒီေတာ့ ဆရာေတာ္က ေက်ာင္းအစ္မကို ေရတစ္ခြက္ အခပ္ခိုင္းလိုက္ပါသတဲ့။ ေနာက္ၿပီး ခပ္လာတဲ့ေရကို တစ္စက္မွ မက်န္ေအာင္ သြန္ပစ္ခိုင္းျပန္ပါသတဲ့။ ၿပီးေတာ့မွ ‘‘သြန္ပစ္လိုက္တဲ့ေရဟာ လႉလို႔ကုန္သြားတဲ့ ပစၥည္းေတြနဲ႔ တူတယ္။ ေရခြက္မွာ ကပ္က်န္ခဲ့တဲ့ ေရဟာ မိဖုရား ရလာမယ့္ အက်ိဳးနဲ႔ တူတယ္။’’လို႔ အႏုေမာဒနာတရား ေဟာေတာ္မူပါသတဲ့။ စည္းစိမ္းခ်မ္းသာ အေက်ာ္အေစာကို ေမွ်ာ္ေမာၿပီး ျပဳလုပ္တဲ့ အလႉဟာ ယုတ္ညံ့တယ္လုိ႔ ဆရာေတာ္က ဆိုလိုတာပါ။ ဘယ္လိုရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ အလႉဒါန ျပဳလုပ္ၾကမလဲ။ လူအထင္ႀကီး႐ံုသက္သက္ ရည္ရြယ္ၿပီး အရင္းမ်ားေပမယ့္ အျမတ္နည္းမယ့္ အလႉမ်ိဳးေတာ့ မလုပ္သင့္ ပါဘူး။
ပထမေက်ာ္၀ိနိစၧယ
ဒီကိစၥကေတာ့ စစ္ကိုင္းမင္းရဲ့ညီေတာ္ သာယာ၀တီ အိမ္ေရွ႕မင္းနဲ႔ မိဖုရားေခါင္း နန္းမေတာ္ မယ္ႏုရဲ့ေမာင္ မင္းသားႀကီး ဦးအိုတို႔ ႏွစ္ေယာက္ၾကား အားၿပိဳင္ရာက ျဖစ္လာတဲ့ ျပႆနာပါ။ အဲဒီအခ်ိန္က ပထမေက်ာ္ဘြဲ႔ဟာ ေတာ္ေတာ္ေရးပန္းစားခဲ့ဟန္ တူပါတယ္။ အၿပိဳင္အဆိုင္ လိုခ်င္ၾကတဲ့ ဘြဲ႔ေပါ့။ အိမ္ေရွ႕မင္းကလည္း သူကိုးကြယ္တဲ့ေက်ာင္းက ပထမေက်ာ္ ထြက္ေစခ်င္တယ္။ မင္းသားႀကီး ဦးအိုကလည္း သူကိုးကြယ္တဲ့ေက်ာင္းက ပထမေက်ာ္ ထြက္ေစခ်င္တယ္။ အဲဒီ အေျခအေနမွာ ဦးအို ကိုးကြယ္တဲ့ ေက်ာင္းက ပထမေက်ာ္ထြက္မယ့္ အလားအလား မရွိဘဲ အိမ္ေရွ႕မင္း ကိုးကြယ္တဲ့ ေက်ာင္းမွာေတာ့ ပထမေက်ာ္ဘြဲ႔ရဖို႔ ေသခ်ာေနတဲ့ ဦးဇင္းတစ္ပါး ရွိပါသတဲ့။ ဒီေတာ့ ဦးအိုက အဲဒီကုိယ္ေတာ္ကုိ သူ႔ေက်ာင္းေရာက္လာေအာင္ လုပ္ေရာတဲ့။ ေက်ာင္းထုိင္ဆရာေတာ္ဆီ ကပ္ေလွ်ာက္ၿပီး ပထမေက်ာ္ေလာင္းလ်ာကို သူ႔ေက်ာင္းပင့္သြားသတဲ့။ ဒီမသမာမႈက စာေမးပြဲနီးမွ ေပါက္ၾကားသြားသတဲ့။ ပထမေက်ာ္ေလာင္းလ်ာ ခိုးယူမႈဟာ မင္းနားအထိ ေပါက္ၾကားသြားခဲ့ပါသတဲ့။
ဒီကိစၥကို ဘုရင္က ေခါင္းေရွာင္သြားတဲ့အတြက္ သုဓမၼာဆရာေတာ္ေတြဆီ ေရာက္သြားျပန္သတဲ့။ ဓားႏွစ္ဘက္ၾကားမွာ ရွိေနတဲ့ ဆရာေတာ္ေတြလည္း ဒီကိစၥကို မကိုင္ရဲၾကဘူးဆိုေတာ့ ေနာက္ဆုံး ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္က ဘယ္သူမွ နင့္နင့္နာနာ မျဖစ္ၾကရေအာင္ ၾကားခ် ေျဖရွင္းေပးရသတဲ့။ ‘‘ဒီအမႈဟာ ဘုရင္နဲ႔လည္း မဆိုင္ဘူး၊ မိဖုရားနဲ႔လည္း မဆိုင္ဘူး၊ အိမ္ေရွ႕မင္းနဲ႔လည္း မဆိုင္ဘူး၊ မင္းသားႀကီးနဲ႔လည္း မဆိုင္ဘူး။ ဘုန္းႀကီးခ်င္းသာ ဆိုင္တယ္။ တပည့္လက္သား ျဖားေယာင္းေသြးေဆာင္တဲ့အတြက္ ‘န ဘိကၡေ၀ အညႆ ပရိသာ အပလာေဠတဗၺာ၊ ေယာ အပလာေဠယ် အာပတၱိ ဒုကၠဋႆ’ဆိုတဲ့ ၀ိနည္းပညတ္အခ်က္အရ မင္းသားႀကီးကိုးကြယ္တဲ့ ေက်ာင္းဘုန္းႀကီး ဒုကၠဋ္အာပတ္သင့္တယ္။ ေဒသနာၾကားလိုက္။ အနားက ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးက ေဒသနာခံလိုက္။ ပထမေက်ာ္ျပန္မယ့္ ရဟန္းကေတာ့ ဆႏၵာဂတိလိုက္ၿပီး သူတစ္ပါး ျဖားေယာင္းရာ လိုက္ပါတဲ့အတြက္ ဒီႏွစ္ ပထမေက်ာ္ မျပန္ဆိုရ။ ရပ္ရြာျပန္ေစ။’’ လို႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ေတာ္မူပါသတဲ့။
ဒီကိစၥမွာ ပထမေက်ာ္ေလာင္းလ်ာ အေနနဲ႔ ဘာမသိညာမသိ လုပ္ခဲ့ရတာ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္၊ သိသိႀကီးနဲ႔ ႐ူးခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ခဲ့တာလည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ဖိအားတစ္ခုခု အေပးခံခဲ့ ရတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တာပဲ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အဂတိလိုက္တယ္လို႔ ဆုံးျဖတ္ခံခဲ့ရတဲ့ သူ႔ရဲ့ ပညာေရးခရီးကိုေတာ့ သမိုင္းမွတ္တမ္းမွာ အစရွာလို႔ မရေသးပါဘူး။ နန္းတြင္းအရာရွိတို႔ရဲ့ အားၿပိဳင္မႈကေတာ့ နီးးစပ္သူေတြကို ဂယက္ဆိုး ႐ိုက္ခတ္ခဲ့တာပါ။ ထိတ္လန္႔စရာ မေကာင္းဘူးလား။ ေနာက္ၿပီး ဆရာေတာ္ ဦးဗုဓ္ရဲ့ သင့္တင့္ေလ်ာ္ကန္တဲ့ အကိုးအကားနဲ႔ ဘယ္သူမွ အလြန္အကၽြံ မနင့္နာရေအာင္ ဆုံးျဖတ္ၿပီး အၾကဥ္းအၾကပ္က ေရွာင္ထြက္ပုံ နည္းလမ္းကေရာ အတုယူစရာ မေကာင္းဘူးလား။
မီးမီးေလးလား
ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ရဲ့ ထူးျခားခ်က္ေတြထဲမွာ စကားနည္းတာ၊ စကားကို တုတ္နဲ႔ထိုးသလို တဲ့ထိုးေျပာတတ္တာလည္း ပါတယ္တယ္။ တစ္ေနေတာ့ ဘုရင္နဲ႔ မိဖုရားတို႔ဟာ ႏႈတ္နည္းတဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးကို စကားေျပာေအာင္လုပ္မယ္ ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ သမီးေတာ္ေလး တိေလာကျမတ္စြာ (မင္းတုန္းမင္းရဲ့ မိဖုရားေခါင္ႀကီး ဆင္ျဖဴမရွင္ ေလာင္းလ်ာ)ကိုပါ ေခၚခဲ့ၿပီး ေက်ာင္းေတာ္ကို သြားၾကပါသတဲ့။ ေက်ာင္းေရာက္ေတာ့ ဆရာေတာ္ကို ဦးခ်ၿပီး သမီးေတာ္ေလးကို လႊတ္ေပးထားလိုက္ၾကပါသတဲ့။ ကေလး သဘာ၀ ေၾကာက္ရရြံ႕ရမွန္း မသိတဲ့ သမီးေတာ္ေလးဟာ ဆရာေတာ္ႀကီး စာၾကည့္ေနတဲ့ ေဘးနားက ေပစာရြက္ေတြကို ေမႊေႏွာက္ဆြဲကိုင္ ၾကည့္ပါေလေရာတဲ့။ အဲဒီေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီက ‘‘ဟဲ့ . . .၊ ဟိုနားက တစ္ေခ်ာက္ေခ်ာက္နဲ႔ ဘယ္ကဟာေလးလဲ’’လို႔ ေမးေတာ္မူသတဲ့။ ‘‘သမီးေတာ္ေလးပါ ဘုရား . . .’’လို႔ ျပန္ေလွ်ာက္ၾကေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီးက စာၾကည့္မပ်က္ဘဲ ‘‘သမီးေတာ္ကေလးကလည္း တယ္ ကျမင္းေၾကာ ထသကိုး’’လို႔ မွတ္ခ်က္ခ်ေတာ္ မူလိုက္ပါသတဲ့။
မင္းနဲ႔မိဖုရားတို႔လည္း ကေလးကို အသာ ေခၚၿပီး ခပ္ျမန္ျမန္ ျပန္ခဲ့ၾကရ ပါသတဲ့။ အျပန္လမ္းမွာ ဘုရင္ႀကီးက ‘‘ဆရာေတာ္က ငါတို႔ကိုသာ စကားမေျပာတာ သမီးေတာ္ေလးကိုေတာ့ စကားေျပာေဖာ္ ရသားပဲ’’လို႔ ေက်နပ္အားရ ရယ္ရယ္ေမာေမာနဲ႔ မွတ္ခ်က္ခ်ေတာ္ မူပါသတဲ့။ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ့ မွတ္ခ်က္ကို အလကၤာမဲ့တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ေပမယ့္ ဂႏၴဓူရ, စာေပကိစၥ အပ်က္ခံၿပီး မင္းပရိတ္သတ္ကိုေတာင္ စကားေရာေဖာေရာ မလုပ္တတ္တဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ့ ပရိယတၱိဂုဏ္ရည္က ၾကည္ညိဳစရာ မေကာင္းဘူးလား။ ဆရာေတာ္အေၾကာင္း အတြင္းသိ အစင္းသိမို႔ ေျပာမနာဆိုမနာ ဆရာေတာ္ႀကီးကို နားလည္မႈ အျပည့္နဲ႔ ၾကည္ညိဳတတ္တဲ့ ဘုရင္းႀကီးရဲ့ သေဘာထားကေရာ ခ်စ္စရာ မေကာင္းဘူးလား။
ဘုရားသာသနာမွာ ငါေနတယ္
၁၁၉၄-ခုႏွစ္မွာ ဘုရင္နဲ႔ မိဖုရားတို႔က ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ရဲ့ေက်ာင္းမွာ ကထိန္ခင္းလႉၾကသတဲ့။ အဲဒီကထိန္ပြဲမွာ သံဃာေတာ္ေတြ စုေ၀းေနၾကတုန္း သံဃာ့ပရိသတ္ထဲက သကၤန္းအစုတ္ေလး ၀တ္ထားတဲ့ ဦးဇင္းတစ္ပါးကို ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္က ကထိန္သကၤန္း ေပးေတာ္မူလိုက္သတဲ့။ အဲဒီေတာ့ ေဘးက ပင့္သံဃာ ဆရာေတာ္ႀကီးေတြက ‘‘မိဖုရားႀကီးက ကိုယ္ေတာ့္ကို ရည္စူးၿပီး အဖိုးတန္ပစၥည္း လႉတာ၊ အဲဒါကို သာမန္ဦးဇင္းေလး ေပးလိုက္ေတာ့ မိဖုရားႀကီး စိတ္ေကာင္းပါ့မလား။’’လို႔ အျပစ္ဆိုၾကသတဲ့။ ဆရာေတာ္ကလည္း ‘‘ကိုယ္ေတာ္တို႔က ဘုရားသာသနာမွာ ေနတာလား၊ မိဖုရားသာသနာမွာ ေနတာလား။’’လို႔ ျပန္ေမးေတာ္ မူလိုက္သတဲ့။ ေအာက္လက္ငယ္သား တပည့္သားေျမးကို ေစာင္မတတ္တဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္က အတုခိုးစရာ မေကာင္းဘူးလား။ ေဘးကေနၿပီး မ်က္ႏွာလို မ်က္ႏွာရ စိတ္ထားနဲ႔ အေတြးေခါင္ေတာ္မူ, အေတြးတိမ္ေတာ္မူၾကတဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးေတြရဲ့ လုပ္ပုံက ရယ္စရာ မေကာင္းဘူးလား။
ဘုရားသားလား မင္းသားလား
အင္း၀ကို အမရပူရအျဖစ္ ေျပာင္းေရႊ႕နန္းစိုက္ၿပီး ေနျပည္ေတာ္ကို သာယာ၀တီမင္း စိုးစံေတာ္မူတဲ့အခ်ိန္, ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ မင္းဆရာ ျဖစ္ေနဆဲ အခ်ိန္မွာ (၁၁၄၅-ခုႏွစ္ နယုန္လဆန္း ၁၂-ရက္မွာ ဘိုးေတာ္ဗဒံုမင္းဟာ ေနျပည္ေတာ္ကို အင္း၀ကေန အမရပူရဘက္ ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ပါတယ္။) သာယာ၀တီမင္းရဲ့သားေတာ္ ျပည္ၿမိဳ႕စားကလည္း ေညာင္ကန္ရြာက ဆရာေတာ္ ဦးေမဓာကို ေနျပည္ေတာ္ပင့္ၿပီး ကိုးကြယ္ပါသတဲ့။
အမရပူရ ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ ေရာက္လာတဲ့ ဦးေမဓာဟာ မဂၤလာဘုံေက်ာ္ ေက်ာင္းတိုက္မွာ သီတင္းသုံးေနတဲ့ ဆရာေတာ္ ဦးဗုဓ္ကို သြားေရာက္ႏႈတ္ဆက္ ဂါရ၀ျပဳပါသတဲ့။ အဲဒီအခါမွာ ဆရာေတာ္ ဦးဗုဓ္က ဦးေမဓာကို ငယ္နာမည္ေခၚၿပီး ‘‘ေမာင္ႀကီး . . .၊ အခု ျပည္မင္းသား ပင့္ကိုးကြယ္လို႔ မင္းဆရာ ျဖစ္လာၿပီ။ ဘုရားအလိုေတာ္အတိုင္း လိုက္နာက်င့္သုံးမွ ဘုရားသားေတာ္ျဖစ္မယ္။ မင္းအလိုလိုက္ၿပီး မင္းအႀကိဳက္ ေနလို႔ကေတာ့ မင္းသားပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္။’’လို႔ သတိေပး ဆုံးမေတာ္မူပါသတဲ့။
ေထရ္ႀကီး၀ါႀကီးကို အသိအမွတ္ျပဳ ဂါရ၀ျပဳတတ္တဲ့ ဆရာေတာ္ ဦးေမဓာကို အားမက်သင့္ဘူးလား။ ပုထုဇဥ္ရဟန္းတို႔ သဘာ၀ အခြင့္အေရး ရတယ္ဆိုရင္ မင္းကၽြမ္း၀င္ၿပီး ရာဇ၀လႅဘ ျဖစ္တတ္တာကို ႀကိဳေတြးဆုံးမေတာ္ မူတတ္တဲ့ ဆရာေတာ္ရဲ့ အေျမာ္အျမင္ ႀကီးမားမႈကေရာ အားက်ၾကည္ညိဳစရာ မေကာင္းလိုက္ဘူးလား။
သာသနာ့အာဇာနည္ မင္းဆရာေတာ္ ဦးဗုဓ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေလာကအေရး ဓမၼအေရး စိတ္၀င္စားစရာ အေရးအရာေေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါေသးတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕လည္း ေတြးစရား ၿပံဳးစရာ၊ တစ္ခ်ိဳ႕လည္း ထိတ္လန္႔သံေ၀ဂ ရစရာေတြပါ။ က်န္တာေတြကိုေတာ့ အဆင္သင့္မွပဲ တင္ျပပါဦးမယ္။ (စာအုပ္လည္း မရွိေတာ့။ ေနာက္ထပ္ တင္ျပစရာလည္း မရွိေတာ့ပါ။)
အမ်ိဳးဘာသာသာသနာအက်ိဳး သည္ပိုးထမ္းရြက္ႏိုင္တဲ့ လူေကာင္းသူေကာင္း ရွင္ေကာင္းရဟန္းေကာင္း မင္းေကာင္းမင္းျမတ္မ်ား ထြန္းကားပါေစသတည္း။
:)
ရွင္အာစာရ
က်မ္းညႊန္း။ ။ စာမ်က္ႏွာ၊ စာအုပ္အမည္၊ စာေရးသူအမည္ ႏွင့္ အျခားပံုႏွိပ္မွတ္တမ္းမ်ား မွတ္မထားမိလိုက္ေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္
ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ဆိုတာက အင္း၀ေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းနဲ႔ အမရပူရ(ရတနာပုံ)ေခတ္ ေစာေစာပိုင္း ေတြမွာ ေနတစ္ဆူ လတစ္ဆူ ထင္ရွားေတာ္မူခဲ့တဲ့ သာသနာ့ဥေသွ်ာင္ သာသနာ့အာဇာနည္ မင္းအကိုးကြယ္ခံ ျမန္မာရဟန္းေတာ္တစ္ပါး ျဖစ္ပါတယ္။ (၁) ဗုဒၶရွင္ေတာ္ျမတ္၊ (၂) အ႒ကာဆရာ အရွင္မဟာ ဗုဒၶေဃာသ နဲ႔ (၃) ဆရာေတာ္ ဦးဗုဓ္တို႔ကို ရည္ရြယ္ၿပီး ‘‘ဗုဓ္စ၊ ဗုဓ္လယ္၊ ဗုဓ္ဆံုး’’ရယ္လို႔ ျမန္မာ့သာသနာ့ေ၀ါဟာရတစ္ခု ရွိပါတယ္။
ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ရဲ့ သီလ သမာဓိ ပညာ၊ အထူးသျဖင့္ ပရိယတ္ကၽြမ္းက်င္မႈကို ခပ္ျမင့္ျမင့္ ဂုဏ္ျပဳတဲ့စကား ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုတလင္ၿမိဳ႕နယ္ (ေမာင္းေထာင္) ေညာင္ကန္ရြာက ဦးအိုနဲ႔ ေဒၚေမႊးတို႔က ၁၁၄၉-ခုႏွစ္ နယုန္လျပည့္ေက်ာ္ (၈)ရက္အဂၤါေန႔မွာ ေမြးဖြားခဲ့တဲ့ ဆရာေတာ္ရဲ့ ငယ္နာမည္ဟာ ေမာင္ပုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္က်ေတာ့ ပညာေတာ္တာကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ေမာင္ဗုဓ္ (ေမာင္ပညာ)လို႔ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ဘိုးေတာ္ဘုရား(ဗဒံုမင္း)ရဲ့ ေျမးအိမ္ေရွ႕မင္း၊ စစ္ကိုင္းၿမိဳ႕စား ဘ၀ကေန ဘုရင္တက္ျဖစ္လာတဲ့ စစ္ကိုင္းမင္းရဲ့ မိဖုရားေခါင္ နန္းမေတာ္မယ္ႏုက ကိုးကြယ္လို႔ ၁၁၉၂-ခုႏွစ္မွာ မင္းဆရာေတာ္ ျဖစ္လာေတာ့လည္း ဆရာေတာ္ဟာ ဘြဲ႔ေတာ္ရင္း ရွင္စကၠိႏၵအျဖစ္နဲ႔ မေက်ာ္ၾကားဘဲ ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္လို႔ပဲ ေက်ာ္ၾကားခဲ့ပါတယ္။
ပထမဆုံး ရာေဇာ၀ါဒကထာ
ဒီေန႔ စစ္ကိုင္းနားက အင္း၀ၿမိဳ႕ေဟာင္းမွာ မယ္ႏုအုပ္ေက်ာင္းလို႔ လူသိမ်ားတဲ့ မင္းနဲ႔မိဖုရားတို႔ရဲ့ မဟာေကာင္းမႈေတာ္၊ မဟာေအာင္ေျမဘုံစံ အုတ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးကို ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ အလႉခံေတာ္မူခဲ့တဲ့ ေန႔ကေပါ့။ ၁၁၉၂-ခုႏွစ္ တန္ေဆာင္မုန္းလမွာ ေက်ာင္းေရစက္ခ်ပြဲ, ေက်ာင္းတင္ပြဲ ျပဳလုပ္ေတာ့ မင္းမိဖုရားတို႔က မင္းဆရာေတာ္ဘုရားကို ၾသ၀ါစကား မိန္႔ၾကားဖို႔ ေလွ်ာက္ထားၾကပါသတဲ့။ အဲဒီေတာ့ ဆရာေတာ္က ‘‘မင္းႏွင့္တူေအာင္က်င့္ရင္ ငါတို႔ ဆံုးမၾသ၀ါဒ ေပးစရာ မလို။ မင္းႏွင့္တူေအာင္ မက်င့္ရင္ ငါတို႔နဲ႔ မဆိုင္၊ အ၀ိစိနဲ႔သာဆိုင္တယ္။’’လို႔ တိုတိုတုတ္တုတ္ မိန္႔ေတာ္မူလိုက္ပါသတဲ့။ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္စရာ မလိုေအာင္ ရွင္းလင္းျပတ္သားတဲ့ ဒီၾသ၀ါဒကို မင္း မိဖုရားနဲ႔တကြ အားလုံးက သေဘာက်ၾကပါသတဲ့။ ၾသ၀ါဒေပးသူကိုေရာ ၾသ၀ါဒခံသူကိုပါ သာဓုမေခၚသင့္ဘူးလား။
ေနာက္ဆုံး ရာေဇာ၀ါဒကထာ
ေနာက္ဆုံးၾသ၀ါဒနဲ႔ ဆက္စပ္မႈ ရွိေနတဲ့ အင္း၀ရာဇင္ထဲက အျဖစ္အပ်က္တစ္ခ်ိဳ႕ကို အရင္ဆိုပါရေစ။ ၁၁၈၇-ခုႏွစ္မွာ နယ္ခ်ဲ႕ အဂၤလိပ္နယ္တို႔ရဲ့ အလိုက် ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ရတဲ့ ရႏၲပိုစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုၿပီးတဲ့ေနာက္ စစ္ကိုင္းမင္းဟာ သာသနာေရး ကုသိုလ္ေရးဘက္မွာသာ အားစိုက္ခဲ့ၿပီး တိုင္းေရးျပည္ေရးမွာ အားစိုက္မႈ နည္းလာခဲ့ပါသတဲ့။ ၁၁၉၆-ခုႏွစ္ကစၿပီး စစ္ကိုင္းမင္း က်န္းမာေရး ခၽြတ္ယြင္းလာတဲ့အတြက္ အင္း၀ေရႊနန္းေတာ္ရဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို မိဖုရားေခါင္ႀကီး နန္းမေတာ္မယ္ႏု၊ မိဖုရားရဲ့ေမာင္ေတာ္ စလင္းစား ဦးအိုနဲ႔ ဘုရင့္ညီေတာ္ အိမ္ေရွ႕စံ သာယာ၀တီ မင္းသားတို႔က ကိုင္တြယ္ရတဲ့အထိ ျဖစ္လာခဲ့ပါသတဲ့့။ အဲဒီေတာ့ မိဖုရားနဲ႔ သူ႕ေမာင္ေတာ္တို႔က တစ္ဘက္ အိမ္ေရွ႕မင္းနဲ႔ မင္းေဆြမင္းမ်ိဳးတို႔က တစ္ဘက္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္တို႔ဟာ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို အပိုင္ရဖို႔ အၿပိဳင္ခ်ၾကပါေလေရာတဲ့့။
ဒီၿပိဳင္ဆိုင္မႈ အျပင္ မူလပိုက်တဲ့ နန္းတြင္း မေက်နပ္မႈလည္း ရွိပါေသးတယ္။ နန္းမေတာ္ မယ္ႏုဆိုတာက ေပါင္းတည္ၿမိဳ႕စား မယ္ပုရဲ့တူမ၊ ေတာင္သင္းမႉး သီဟေက်ာ္စြာရဲ့သမီး နန္းမဆန္တဲ့ ေတာသူဇာတိပါ။ ေရႊဘုိနယ္က ဖလံခံုရြာသူ မယ္ႏုဟာ အေဒၚျဖစ္သူ မယ္ပုရဲ့ မစမႈေၾကာင့္ အင္း၀ေရႊနန္းေတာ္ထဲကို အပ်ိဳေတာ္ကေလးအျဖစ္နဲ႔ ၀င္ေရာက္လာခဲ့ ပါသတဲ့။ တစ္ေန႔ေတာ့ အိမ္ေရွ႕စံ စစ္ကိုင္းမင္းသားက တစ္ျခား အပ်ိဳေတာ္ေတြထက္ ထင္ထင္ေပၚေပၚ ခႏၶာကိုယ္အလွ ႐ုပ္လုံးႂကႊေနတဲ့ မယ္ႏုကို မ်က္စိက်သြားၿပီး မိဖုရားငယ္အျဖစ္ သိမ္းပိုက္လိုက္ပါသတဲ့။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အိမ္ေရွ႕မင္းရဲ့ မိဖုရားေခါင္ႀကီးကေတာ့ ဆင္ျဖဴမယ္ ျဖစ္ပါသတဲ့။ စစ္ကိုင္းမင္း ထီးနန္းရၿပီးတဲ့ေနာက္ ၁၁၇၄-ခုႏွစ္မွာ ဆင္ျဖဴမယ္ မိဖုရားႀကီးဟာ သားေတာ္စၾကာမင္းကို ဖြားျမင္ၿပီး ကံကုန္ခဲ့ပါသတဲ့။
အဲဒီေတာ့ စစ္ကိုင္းမင္းက သားေတာ္ေလးကို ေညာင္ရမ္းၿမိဳ႕ အပိုင္စားေစၿပီး နန္းေသြးမပါတဲ့ မယ္ႏုကိုေတာ့ မိဖုရားေခါင္ႀကီးအျဖစ္ တင္ေျမႇာက္လိုက္ပါသတဲ့။ နန္းေသြးမပါတဲ့သူ မိဖုရားေခါင္ ျဖစ္လာတာကို နန္းေဆြနန္းမ်ိဳးေတြက မေက်နပ္ၾကဘူးတဲ့။ ဒါေပမယ့္ မေက်နပ္မႈရဲ့ ဦးစီးေခါင္းေဆာင္မ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ ဆင္ျဖဴမယ္ရဲ့ ခမည္းေတာ္ ျပည္ၿမိဳ႕စားနဲ႔ ဘေထြးေတာ္ ေတာင္ငူစားတို႔ကို ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္၊ ေနာက္ၿပီး ေတာင္ငူစားကို အဆံုးစီရင္လိုက္ေေတာ့ မိဖုရားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ နန္းတြင္းမေက်နပ္မႈလည္း ၿငိမ္၀ပ္ပိျပား သြားခဲ့ပါသတဲ့။
၁၁၉၈-ခုႏွစ္မွာေတာ့ မိဖုရားတို႔ အုပ္စုက သာယာ၀တီမင္းသားကို ရာဇပရိယာယ္နဲ႔ ဖမ္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားၾကပါသတဲ့။ အဲဒါကို ရိပ္မိတဲ့ မင္းသားဟာ လူစုၿပီး ေရႊဘုိကို ထြက္ေျပးပါသတဲ့။ ေရႊဘုိကို ေျခကုတ္ယူၿပီး ပုန္ကန္လိုက္တာ ၁၁၉၉-ခုႏွစ္မွာ အလိုေတာ္ ျပည့္ခဲ့ပါသတဲ့။ နန္းေတာ္ကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့ ပါသတဲ့။ သာယာ၀တီမင္းဟာ ေနာင္ေတာ္နဲ႔ မိဖုရားကို အသက္ခ်မ္းသားေပးၿပီး အိမ္နိမ့္စံ အျဖစ္နဲ႔ပဲ အရာခ်ထားးလိုက္ ပါသတဲ့။
၁၁၉၉-ခုႏွစ္မွာေတာ့ သာယာ၀တီမင္းဟာ ေညာင္ရမ္းမင္းသားေလးကိုလည္း ထီးနန္းႀကံစည္မႈနဲ႔ ေရခ်သုတ္သင္လို္က္ပါသတဲ့။ ရက္စက္တယ္ေနာ္။ အာဏာအတြက္တဲ့။
၁၂၀၁-ခုႏွစ္၊ တေပါင္းလျပည့္ေက်ာ္ ၁၀-ရက္ ၊ ေသာၾကာေန႔မွာေတာ့ နန္းစည္းစိမ္ကို ျပန္ရခ်င္တဲ့ မိဖုရားရဲ့ အစီအစဥ္နဲ႔ မူးမတ္၀န္းထမ္းေဟာင္းေတြ တိုင္ပင္စု႐ံုးၿပီး အင္း၀ကို ပုန္ကန္ၾကပါသတဲ့။ ရွမ္း-ျမန္မာသူပုန္ ၁၅၀၀-ေက်ာ္ဟာ မတၱရာၿမိဳ႕ကို သိမ္းပိုက္ႏိုင္ခဲ့ပါသတဲ့။ ဒါေပမယ့္ တန္ခူးလဆန္း (၃)ရက္မွာ ေတာ့ ဘုရင့္တပ္က မတၱရာကို ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ ႏိုင္ခဲ့ပါသတဲ့။ ကဆုန္လဆန္း (၅)ရက္ေန႔မွာ မတၱရာတိုက္ပြဲ၀င္ ပုန္ကန္သူေတြကို ကြပ္မ်က္လိုက္ၿပီး နန္းမေတာ္ မယ္ႏုကိုလည္း ထုံးစံအတိုင္း ေရခ်အဆုံးစီရင္ဖို႔ ၿမိဳ႕၀န္လက္ထဲ လႊဲအပ္လိုက္ပါသတဲ့။ ေရခ်ေဖ်ာက္ဖ်က္တာ ခံရမယ့္ ေန႔မွာေတာ့ နန္းမေတာ္မယ္ႏုက သူကိုးကြယ္တဲ့ ဆရာာေတာ္ဦးဗုဓ္ကို ေနာက္ဆုံး ဖူးေတြ႔ခြင့္ ရလိုပါေၾကာင္း အသနားခံ ေတာင္းဆိုပါသတဲ့။
တင္ခဲ့ဖူးတဲ့ ေက်းဇူးကို ေထာက္ညႇာတဲ့ အေနနဲ႔ ၿမိဳ႕၀န္က ေတာင္းဆိုမႈကို လိုက္ေလ်ာေပးခဲ့ပါသတဲ့။ ဆရာေတာ့္ေရွ႕ေမွာက္မွာ နန္းမေတာ္မယ္ႏုက ‘‘သာယာ၀တီမင္း တန္ခိုးလႊမ္းမိုးလာလို႔ သူ႔အာဏာစက္နဲ႔ တပည့္ေတာ္ အဆံုးစီရင္ခံရပါေတာ့မယ္ ဘုရား . . .။’’လို႔ ေလွ်ာက္ထားပါသတဲ့။ အဲဒီေတာ့ ဆရာေတာ္က ‘‘ဟဲ့ မယ္ႏု . . .၊ သူ႔ေႂကြးရွိရင္ ဆပ္ရေပလိမ့္မယ္။’’လို႔ ေနာက္ဆုံး ရာေဇာ၀ါဒကထာကို ခပ္က်ဥ္းက်ဥ္း မိန္႔ၾကားေတာ္မူလိုက္ပါသတဲ့။ တိုတိုနဲ႔ ထိေရာက္တဲ့ ဆရာေတာ့္စကားထဲမွာ သံေ၀ဂပြားစရာ ရက္စက္တဲ့ ရာဇ၀င္ပံုရိပ္ေတြ ထင္ဟပ္မေနဘူးလား။ တူျဖစ္တုန္းက ထုခဲ့တဲ့ မိဖုရားေဟာင္းႀကီးရဲ့ ေပဘ၀ကလည္း သံေ၀ဂယူစရာ မေကာင္းေပဘူးလား။ ကပ္ကပ္သတ္သတ္ ျမင္တတ္ရင္ေတာ့ ၿမိဳ႕၀န္မင္းရဲ့ ေက်းဇူးသိတတ္မႈက ခ်ီးက်ဴးစရာ ပါပဲ။
အလႉေရစက္ရဲ့ အက်ိဳးတစ္စက္
တစ္ေန႔ေတာ့ အလႉေရစက္ အလြန္၀ါသနာထံုတဲ့ နန္းမေတာ္ မယ္ႏုဟာ သူျပဳခဲ့တဲ့ အလႉမ်ိဳးစံုကို ေဖာ္က်ဴးေရတြက္ျပၿပီး ဘယ္လိုအက်ိဳးအာနိသင္ေတြ ရရွိခံစားရပါမလဲလို႔ ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ကို ေမးျမန္း ေလွ်ာက္ထားပါသတဲ့။ အဲဒီေတာ့ ဆရာေတာ္က ေက်ာင္းအစ္မကို ေရတစ္ခြက္ အခပ္ခိုင္းလိုက္ပါသတဲ့။ ေနာက္ၿပီး ခပ္လာတဲ့ေရကို တစ္စက္မွ မက်န္ေအာင္ သြန္ပစ္ခိုင္းျပန္ပါသတဲ့။ ၿပီးေတာ့မွ ‘‘သြန္ပစ္လိုက္တဲ့ေရဟာ လႉလို႔ကုန္သြားတဲ့ ပစၥည္းေတြနဲ႔ တူတယ္။ ေရခြက္မွာ ကပ္က်န္ခဲ့တဲ့ ေရဟာ မိဖုရား ရလာမယ့္ အက်ိဳးနဲ႔ တူတယ္။’’လို႔ အႏုေမာဒနာတရား ေဟာေတာ္မူပါသတဲ့။ စည္းစိမ္းခ်မ္းသာ အေက်ာ္အေစာကို ေမွ်ာ္ေမာၿပီး ျပဳလုပ္တဲ့ အလႉဟာ ယုတ္ညံ့တယ္လုိ႔ ဆရာေတာ္က ဆိုလိုတာပါ။ ဘယ္လိုရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ အလႉဒါန ျပဳလုပ္ၾကမလဲ။ လူအထင္ႀကီး႐ံုသက္သက္ ရည္ရြယ္ၿပီး အရင္းမ်ားေပမယ့္ အျမတ္နည္းမယ့္ အလႉမ်ိဳးေတာ့ မလုပ္သင့္ ပါဘူး။
ပထမေက်ာ္၀ိနိစၧယ
ဒီကိစၥကေတာ့ စစ္ကိုင္းမင္းရဲ့ညီေတာ္ သာယာ၀တီ အိမ္ေရွ႕မင္းနဲ႔ မိဖုရားေခါင္း နန္းမေတာ္ မယ္ႏုရဲ့ေမာင္ မင္းသားႀကီး ဦးအိုတို႔ ႏွစ္ေယာက္ၾကား အားၿပိဳင္ရာက ျဖစ္လာတဲ့ ျပႆနာပါ။ အဲဒီအခ်ိန္က ပထမေက်ာ္ဘြဲ႔ဟာ ေတာ္ေတာ္ေရးပန္းစားခဲ့ဟန္ တူပါတယ္။ အၿပိဳင္အဆိုင္ လိုခ်င္ၾကတဲ့ ဘြဲ႔ေပါ့။ အိမ္ေရွ႕မင္းကလည္း သူကိုးကြယ္တဲ့ေက်ာင္းက ပထမေက်ာ္ ထြက္ေစခ်င္တယ္။ မင္းသားႀကီး ဦးအိုကလည္း သူကိုးကြယ္တဲ့ေက်ာင္းက ပထမေက်ာ္ ထြက္ေစခ်င္တယ္။ အဲဒီ အေျခအေနမွာ ဦးအို ကိုးကြယ္တဲ့ ေက်ာင္းက ပထမေက်ာ္ထြက္မယ့္ အလားအလား မရွိဘဲ အိမ္ေရွ႕မင္း ကိုးကြယ္တဲ့ ေက်ာင္းမွာေတာ့ ပထမေက်ာ္ဘြဲ႔ရဖို႔ ေသခ်ာေနတဲ့ ဦးဇင္းတစ္ပါး ရွိပါသတဲ့။ ဒီေတာ့ ဦးအိုက အဲဒီကုိယ္ေတာ္ကုိ သူ႔ေက်ာင္းေရာက္လာေအာင္ လုပ္ေရာတဲ့။ ေက်ာင္းထုိင္ဆရာေတာ္ဆီ ကပ္ေလွ်ာက္ၿပီး ပထမေက်ာ္ေလာင္းလ်ာကို သူ႔ေက်ာင္းပင့္သြားသတဲ့။ ဒီမသမာမႈက စာေမးပြဲနီးမွ ေပါက္ၾကားသြားသတဲ့။ ပထမေက်ာ္ေလာင္းလ်ာ ခိုးယူမႈဟာ မင္းနားအထိ ေပါက္ၾကားသြားခဲ့ပါသတဲ့။
ဒီကိစၥကို ဘုရင္က ေခါင္းေရွာင္သြားတဲ့အတြက္ သုဓမၼာဆရာေတာ္ေတြဆီ ေရာက္သြားျပန္သတဲ့။ ဓားႏွစ္ဘက္ၾကားမွာ ရွိေနတဲ့ ဆရာေတာ္ေတြလည္း ဒီကိစၥကို မကိုင္ရဲၾကဘူးဆိုေတာ့ ေနာက္ဆုံး ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္က ဘယ္သူမွ နင့္နင့္နာနာ မျဖစ္ၾကရေအာင္ ၾကားခ် ေျဖရွင္းေပးရသတဲ့။ ‘‘ဒီအမႈဟာ ဘုရင္နဲ႔လည္း မဆိုင္ဘူး၊ မိဖုရားနဲ႔လည္း မဆိုင္ဘူး၊ အိမ္ေရွ႕မင္းနဲ႔လည္း မဆိုင္ဘူး၊ မင္းသားႀကီးနဲ႔လည္း မဆိုင္ဘူး။ ဘုန္းႀကီးခ်င္းသာ ဆိုင္တယ္။ တပည့္လက္သား ျဖားေယာင္းေသြးေဆာင္တဲ့အတြက္ ‘န ဘိကၡေ၀ အညႆ ပရိသာ အပလာေဠတဗၺာ၊ ေယာ အပလာေဠယ် အာပတၱိ ဒုကၠဋႆ’ဆိုတဲ့ ၀ိနည္းပညတ္အခ်က္အရ မင္းသားႀကီးကိုးကြယ္တဲ့ ေက်ာင္းဘုန္းႀကီး ဒုကၠဋ္အာပတ္သင့္တယ္။ ေဒသနာၾကားလိုက္။ အနားက ဘုန္းႀကီးတစ္ပါးက ေဒသနာခံလိုက္။ ပထမေက်ာ္ျပန္မယ့္ ရဟန္းကေတာ့ ဆႏၵာဂတိလိုက္ၿပီး သူတစ္ပါး ျဖားေယာင္းရာ လိုက္ပါတဲ့အတြက္ ဒီႏွစ္ ပထမေက်ာ္ မျပန္ဆိုရ။ ရပ္ရြာျပန္ေစ။’’ လို႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ေတာ္မူပါသတဲ့။
ဒီကိစၥမွာ ပထမေက်ာ္ေလာင္းလ်ာ အေနနဲ႔ ဘာမသိညာမသိ လုပ္ခဲ့ရတာ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္၊ သိသိႀကီးနဲ႔ ႐ူးခ်င္ေယာင္ ေဆာင္ခဲ့တာလည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ဖိအားတစ္ခုခု အေပးခံခဲ့ ရတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တာပဲ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ အဂတိလိုက္တယ္လို႔ ဆုံးျဖတ္ခံခဲ့ရတဲ့ သူ႔ရဲ့ ပညာေရးခရီးကိုေတာ့ သမိုင္းမွတ္တမ္းမွာ အစရွာလို႔ မရေသးပါဘူး။ နန္းတြင္းအရာရွိတို႔ရဲ့ အားၿပိဳင္မႈကေတာ့ နီးးစပ္သူေတြကို ဂယက္ဆိုး ႐ိုက္ခတ္ခဲ့တာပါ။ ထိတ္လန္႔စရာ မေကာင္းဘူးလား။ ေနာက္ၿပီး ဆရာေတာ္ ဦးဗုဓ္ရဲ့ သင့္တင့္ေလ်ာ္ကန္တဲ့ အကိုးအကားနဲ႔ ဘယ္သူမွ အလြန္အကၽြံ မနင့္နာရေအာင္ ဆုံးျဖတ္ၿပီး အၾကဥ္းအၾကပ္က ေရွာင္ထြက္ပုံ နည္းလမ္းကေရာ အတုယူစရာ မေကာင္းဘူးလား။
မီးမီးေလးလား
ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ရဲ့ ထူးျခားခ်က္ေတြထဲမွာ စကားနည္းတာ၊ စကားကို တုတ္နဲ႔ထိုးသလို တဲ့ထိုးေျပာတတ္တာလည္း ပါတယ္တယ္။ တစ္ေနေတာ့ ဘုရင္နဲ႔ မိဖုရားတို႔ဟာ ႏႈတ္နည္းတဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးကို စကားေျပာေအာင္လုပ္မယ္ ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ သမီးေတာ္ေလး တိေလာကျမတ္စြာ (မင္းတုန္းမင္းရဲ့ မိဖုရားေခါင္ႀကီး ဆင္ျဖဴမရွင္ ေလာင္းလ်ာ)ကိုပါ ေခၚခဲ့ၿပီး ေက်ာင္းေတာ္ကို သြားၾကပါသတဲ့။ ေက်ာင္းေရာက္ေတာ့ ဆရာေတာ္ကို ဦးခ်ၿပီး သမီးေတာ္ေလးကို လႊတ္ေပးထားလိုက္ၾကပါသတဲ့။ ကေလး သဘာ၀ ေၾကာက္ရရြံ႕ရမွန္း မသိတဲ့ သမီးေတာ္ေလးဟာ ဆရာေတာ္ႀကီး စာၾကည့္ေနတဲ့ ေဘးနားက ေပစာရြက္ေတြကို ေမႊေႏွာက္ဆြဲကိုင္ ၾကည့္ပါေလေရာတဲ့။ အဲဒီေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီက ‘‘ဟဲ့ . . .၊ ဟိုနားက တစ္ေခ်ာက္ေခ်ာက္နဲ႔ ဘယ္ကဟာေလးလဲ’’လို႔ ေမးေတာ္မူသတဲ့။ ‘‘သမီးေတာ္ေလးပါ ဘုရား . . .’’လို႔ ျပန္ေလွ်ာက္ၾကေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီးက စာၾကည့္မပ်က္ဘဲ ‘‘သမီးေတာ္ကေလးကလည္း တယ္ ကျမင္းေၾကာ ထသကိုး’’လို႔ မွတ္ခ်က္ခ်ေတာ္ မူလိုက္ပါသတဲ့။
မင္းနဲ႔မိဖုရားတို႔လည္း ကေလးကို အသာ ေခၚၿပီး ခပ္ျမန္ျမန္ ျပန္ခဲ့ၾကရ ပါသတဲ့။ အျပန္လမ္းမွာ ဘုရင္ႀကီးက ‘‘ဆရာေတာ္က ငါတို႔ကိုသာ စကားမေျပာတာ သမီးေတာ္ေလးကိုေတာ့ စကားေျပာေဖာ္ ရသားပဲ’’လို႔ ေက်နပ္အားရ ရယ္ရယ္ေမာေမာနဲ႔ မွတ္ခ်က္ခ်ေတာ္ မူပါသတဲ့။ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ့ မွတ္ခ်က္ကို အလကၤာမဲ့တယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ေပမယ့္ ဂႏၴဓူရ, စာေပကိစၥ အပ်က္ခံၿပီး မင္းပရိတ္သတ္ကိုေတာင္ စကားေရာေဖာေရာ မလုပ္တတ္တဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ့ ပရိယတၱိဂုဏ္ရည္က ၾကည္ညိဳစရာ မေကာင္းဘူးလား။ ဆရာေတာ္အေၾကာင္း အတြင္းသိ အစင္းသိမို႔ ေျပာမနာဆိုမနာ ဆရာေတာ္ႀကီးကို နားလည္မႈ အျပည့္နဲ႔ ၾကည္ညိဳတတ္တဲ့ ဘုရင္းႀကီးရဲ့ သေဘာထားကေရာ ခ်စ္စရာ မေကာင္းဘူးလား။
ဘုရားသာသနာမွာ ငါေနတယ္
၁၁၉၄-ခုႏွစ္မွာ ဘုရင္နဲ႔ မိဖုရားတို႔က ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ရဲ့ေက်ာင္းမွာ ကထိန္ခင္းလႉၾကသတဲ့။ အဲဒီကထိန္ပြဲမွာ သံဃာေတာ္ေတြ စုေ၀းေနၾကတုန္း သံဃာ့ပရိသတ္ထဲက သကၤန္းအစုတ္ေလး ၀တ္ထားတဲ့ ဦးဇင္းတစ္ပါးကို ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္က ကထိန္သကၤန္း ေပးေတာ္မူလိုက္သတဲ့။ အဲဒီေတာ့ ေဘးက ပင့္သံဃာ ဆရာေတာ္ႀကီးေတြက ‘‘မိဖုရားႀကီးက ကိုယ္ေတာ့္ကို ရည္စူးၿပီး အဖိုးတန္ပစၥည္း လႉတာ၊ အဲဒါကို သာမန္ဦးဇင္းေလး ေပးလိုက္ေတာ့ မိဖုရားႀကီး စိတ္ေကာင္းပါ့မလား။’’လို႔ အျပစ္ဆိုၾကသတဲ့။ ဆရာေတာ္ကလည္း ‘‘ကိုယ္ေတာ္တို႔က ဘုရားသာသနာမွာ ေနတာလား၊ မိဖုရားသာသနာမွာ ေနတာလား။’’လို႔ ျပန္ေမးေတာ္ မူလိုက္သတဲ့။ ေအာက္လက္ငယ္သား တပည့္သားေျမးကို ေစာင္မတတ္တဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္က အတုခိုးစရာ မေကာင္းဘူးလား။ ေဘးကေနၿပီး မ်က္ႏွာလို မ်က္ႏွာရ စိတ္ထားနဲ႔ အေတြးေခါင္ေတာ္မူ, အေတြးတိမ္ေတာ္မူၾကတဲ့ ဆရာေတာ္ႀကီးေတြရဲ့ လုပ္ပုံက ရယ္စရာ မေကာင္းဘူးလား။
ဘုရားသားလား မင္းသားလား
အင္း၀ကို အမရပူရအျဖစ္ ေျပာင္းေရႊ႕နန္းစိုက္ၿပီး ေနျပည္ေတာ္ကို သာယာ၀တီမင္း စိုးစံေတာ္မူတဲ့အခ်ိန္, ဆရာေတာ္ဦးဗုဓ္ မင္းဆရာ ျဖစ္ေနဆဲ အခ်ိန္မွာ (၁၁၄၅-ခုႏွစ္ နယုန္လဆန္း ၁၂-ရက္မွာ ဘိုးေတာ္ဗဒံုမင္းဟာ ေနျပည္ေတာ္ကို အင္း၀ကေန အမရပူရဘက္ ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ပါတယ္။) သာယာ၀တီမင္းရဲ့သားေတာ္ ျပည္ၿမိဳ႕စားကလည္း ေညာင္ကန္ရြာက ဆရာေတာ္ ဦးေမဓာကို ေနျပည္ေတာ္ပင့္ၿပီး ကိုးကြယ္ပါသတဲ့။
အမရပူရ ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္ ေရာက္လာတဲ့ ဦးေမဓာဟာ မဂၤလာဘုံေက်ာ္ ေက်ာင္းတိုက္မွာ သီတင္းသုံးေနတဲ့ ဆရာေတာ္ ဦးဗုဓ္ကို သြားေရာက္ႏႈတ္ဆက္ ဂါရ၀ျပဳပါသတဲ့။ အဲဒီအခါမွာ ဆရာေတာ္ ဦးဗုဓ္က ဦးေမဓာကို ငယ္နာမည္ေခၚၿပီး ‘‘ေမာင္ႀကီး . . .၊ အခု ျပည္မင္းသား ပင့္ကိုးကြယ္လို႔ မင္းဆရာ ျဖစ္လာၿပီ။ ဘုရားအလိုေတာ္အတိုင္း လိုက္နာက်င့္သုံးမွ ဘုရားသားေတာ္ျဖစ္မယ္။ မင္းအလိုလိုက္ၿပီး မင္းအႀကိဳက္ ေနလို႔ကေတာ့ မင္းသားပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္။’’လို႔ သတိေပး ဆုံးမေတာ္မူပါသတဲ့။
ေထရ္ႀကီး၀ါႀကီးကို အသိအမွတ္ျပဳ ဂါရ၀ျပဳတတ္တဲ့ ဆရာေတာ္ ဦးေမဓာကို အားမက်သင့္ဘူးလား။ ပုထုဇဥ္ရဟန္းတို႔ သဘာ၀ အခြင့္အေရး ရတယ္ဆိုရင္ မင္းကၽြမ္း၀င္ၿပီး ရာဇ၀လႅဘ ျဖစ္တတ္တာကို ႀကိဳေတြးဆုံးမေတာ္ မူတတ္တဲ့ ဆရာေတာ္ရဲ့ အေျမာ္အျမင္ ႀကီးမားမႈကေရာ အားက်ၾကည္ညိဳစရာ မေကာင္းလိုက္ဘူးလား။
သာသနာ့အာဇာနည္ မင္းဆရာေတာ္ ဦးဗုဓ္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေလာကအေရး ဓမၼအေရး စိတ္၀င္စားစရာ အေရးအရာေေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါေသးတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕လည္း ေတြးစရား ၿပံဳးစရာ၊ တစ္ခ်ိဳ႕လည္း ထိတ္လန္႔သံေ၀ဂ ရစရာေတြပါ။ က်န္တာေတြကိုေတာ့ အဆင္သင့္မွပဲ တင္ျပပါဦးမယ္။ (စာအုပ္လည္း မရွိေတာ့။ ေနာက္ထပ္ တင္ျပစရာလည္း မရွိေတာ့ပါ။)
အမ်ိဳးဘာသာသာသနာအက်ိဳး သည္ပိုးထမ္းရြက္ႏိုင္တဲ့ လူေကာင္းသူေကာင္း ရွင္ေကာင္းရဟန္းေကာင္း မင္းေကာင္းမင္းျမတ္မ်ား ထြန္းကားပါေစသတည္း။
:)
ရွင္အာစာရ
က်မ္းညႊန္း။ ။ စာမ်က္ႏွာ၊ စာအုပ္အမည္၊ စာေရးသူအမည္ ႏွင့္ အျခားပံုႏွိပ္မွတ္တမ္းမ်ား မွတ္မထားမိလိုက္ေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္
