ျမန္မာဗုဒၶဘာသာမ်ား ဘုရားရွိခုိးတုိင္း ဆုိေလ့ရွိၾကတဲ့ ၾသကာသ ကန္ေတာ့ခ်ိဳးမွာ “အပါယ္ေလးပါး၊ ကပ္သုံးပါး၊ ရပ္ျပစ္ရွစ္ပါး၊ ရန္သူမ်ိဳးငါးပါး၊ ဝိပတၱိတရားေလးပါး တုိ႔မွ အခါခပ္သိမ္း ကင္းလြတ္ၿငိမ္းသည္ျဖစ္၍…” စသျဖင့္ ဆုေတာင္းထားတဲ့ ဆုေတာင္းပုိင္းေလး ရွိပါတယ္။ ကန္ေတာ့ရတဲ့ အက်ိဳးေၾကာင့္ ဒီလုိဒီလုိ မေကာင္းတဲ့ ရလာဘ္ေတြ မျဖစ္ေစဖုိ႔ ေတာင့္တတဲ့ သေဘာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဒီေန႔ေခတ္မွာ သတၱဝါေတြ မျဖစ္ဖုိ႔ေတာင့္တေနတဲ့ အရာေတြက ၾကာေလမ်ားေလ၊ ၾကာေလ ျဖစ္လာေနတာေတြကေတာ့ ေတြးၾကည့္ရင္ အေတာ့္ကုိ ေၾကာက္စရာေကာင္းေနပါတယ္။ အဲဒီလုိ မျဖစ္ဖုိ႔ေတာင့္တၾကတဲ့ ေတာင့္တမႈေတြထဲမွာ အဆုိးဆုံးက ကပ္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္ေတြနဲ႔ မႀကဳံပါရေစနဲ႔လုိ႔ ေတာင့္တေနတဲ့ၾကားက ကပ္ေတြက ေရာက္ေရာက္လာေတာ့ သတၱဝါေတြမွာ ကပ္မဆုိက္ခ်င္ေပမယ့္လည္း ကပ္႐ုိက္တာကုိ ခံေနၾကရေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္သီးကပ္သပ္ ေတြးၾကည့္လုိက္ရင္ ကပ္႐ုိက္တာကုိ ခံေနရတာဟာ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္က ကပ္လုိက္ေနသလုိမ်ား ျဖစ္ေနလုိ႔လားေပါ့…။ ကပ္႐ုိက္တာကုိ မခံရေအာင္ ကပ္မလုိက္ဘဲ ေနႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကရင္ မေကာင္းဘူးလားေပါ့…။
ဒီမွာေျပာလုိတဲ့ ကပ္ဆုိတဲ့ စကားလုံးက ကပၸဆုိတဲ့ ပါဠိစကားလုံးကုိ ျမန္မာမႈျပဳထားတဲ့ ပ်က္စီးျခင္းလုိ႔ အဓိပၸါယ္ရတဲ့ ကပ္ကုိ ေျပာလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကပ္ဟာ အမ်ိဳးအစားအေနနဲ႔ တုတ္၊ ဓားလက္နက္ စတဲ့ စစ္မက္မ်ားေၾကာင့္ ပ်က္စီးရတဲ့ သတၳႏၲရကပ္၊ ေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ပ်က္စီးရတဲ့ ေရာဂႏၲရကပ္၊ စားရမဲ့ေသာက္ရမဲ့ ျဖစ္ကာ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးျခင္းေၾကာင့္ ပ်က္စီးရတဲ့ ဒုဗၻိကၡႏၲရကပ္ဆုိၿပီး သုံးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ ဒီသုံးမ်ိဳးမွာ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕ကာ ပ်က္စီးၾကရတဲ့ သူေတြကုိ ကပ္ဆုိက္တယ္လုိ႔ ဆုိတာျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သဘာဝေဘး အႏၲရာယ္ေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဒီလုိကပ္ေတြ တစ္မ်ိဳးၿပီးတစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေပၚကာ ပ်က္စီးေနၾကတဲ့ သတၱဝါေတြရဲ႕ အျဖစ္ကေတာ့ ကပ္ေဘးသင့္ေနၾကတဲ့ အျဖစ္ပါပဲ။
ဒီကပ္ေတြဟာ ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ကပ္နဲ႔ႀကဳံေနရတာကုိက ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ အျပစ္ေတြပဲလုိ႔ ေျပာလုိက ေျပာႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္ေတြက်ေရာက္ေနတဲ့ေနရာ၊ ကပ္ဆုိက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ကုိယ္ကလာျဖစ္ရတာကုိက ကုိယ့္ရဲ႕အကုသုိလ္အက်ိဳးပဲလုိ႔ ဆုိလုိက ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ အဆုံးစြန္အထိ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒုကၡအားလုံးရဲ႕ လြတ္ေျမာက္ရာကုိ ရေအာင္မလုပ္ႏုိင္ေသးတာကုိက ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ အႀကီးမားဆုံး အျပစ္တစ္ခုလုိ ျဖစ္ေနျခင္းပါပဲ။ ကပ္ေတြနဲ႔ေဝးေအာင္၊ ကပ္ေတြကေနလြတ္ေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ေသးဘဲ ကပ္ေတြေနာက္ကုိ လုိက္ေနမိတာကုိက ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ အျပစ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ဒီကပ္ေတြကေနလြတ္ေအာင္ ႀကိဳးစားၿပီး ကပ္မလုိက္ဘဲ ေနႏုိင္ေအာင္ လုပ္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေန႔ေခတ္ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလုံးကုိၾကည့္ရင္ ကပ္ေဘးေတြ တစ္မ်ိဳးၿပီးတစ္မ်ိဳး ႀကဳံလာေနတာကုိ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုန္းဘုန္းတုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအဝင္ တုိးတက္ပါတယ္လုိ႔ ေျပာေနၾကတဲ့ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆုံး ႏုိင္ငံေတြမွာလည္း ကပ္ေတြက တစ္မ်ိဳးၿပီးတစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေနၾကေတာ့ ကုိယ့္သူမကယ္ႏုိင္၊ သူ႔ကုိယ္မကယ္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေနေတြ ျဖစ္လာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ေလာကပဲ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ သဘာဝေဘး အႏၲရာယ္ေတြ၊ ဒီေဘးအႏၲရာယ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ဆုိးက်ိဳးေတြ၊ ငတ္မြတ္ျခင္းေတြ၊ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈေတြ စတာေတြဟာ ကပ္ဆုိက္ျခင္းရဲ႕ သေဘာေတြ ျဖစ္ေနၿပီး လစ္ဗ်ားမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ တုိက္ခုိက္ ေခ်မႈန္းမႈေတြဟာလည္း သတၱဝါေတြကုိ ပ်က္စီးေစတဲ့ ကပ္ဆုိက္မႈေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သတၱဝါေတြဟာ ကုိယ္မျဖစ္ခင္ေတာ့တစ္မ်ိဳး၊ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ျဖစ္လာတဲ့အခါက်ေတာ့မွ အထိတ္တလန္႔ ေၾကာက္ရြံ႕မႈေတြနဲ႔ တကယ့္ကုိ တုန္လႈပ္တတ္တဲ့ သေဘာရွိၾကေပမယ့္ ဒီကပ္ေတြ မျဖစ္ေအာင္၊ ဒီကပ္ေတြနဲ႔ မႀကဳံေအာင္၊ ႀကဳံလာရင္လည္း ဒီကပ္ေတြကေန ေက်ာ္လႊားႏုိင္ေအာင္၊ ဒီကပ္ေတြေနာက္ မလုိက္ရေအာင္ ႀကိဳးစားဖုိ႔က်ေတာ့ သတိမျပဳမိၾက၊ မလုပ္လုိၾကဘူး ျဖစ္ေနျပန္ပါတယ္။ ကပ္ဆုိက္တာကုိ မႀကဳိက္ရင္ ကပ္မလုိက္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ မႀကိဳးစားျဖစ္ဘဲ ကပ္ေနာက္ကုိသာလုိက္ၿပီး ကပ္႐ုိက္တာကုိ ခံရေအာင္ပဲ ႀကိဳးစားေနေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ဆုံးေတာ့လည္း ကပ္ဆုိက္ျခင္းဟာ ကပ္လုိက္မိလုိ႔ပဲဆုိတဲ့ ေကာက္ခ်က္တစ္ခုပဲ ထြတ္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ကပ္ေဘးေတြေၾကာင့္ ပ်က္စီးတာကုိ ဘယ္သူမွ လုိခ်င္ၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလုိ မလုိခ်င္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ပဲ ဒီလုိမေကာင္းတဲ့ ေဘးေတြက လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ေတာင့္တၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုေတာင္းၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိကပ္ေဘးဆုိတာေတြက ဆုေတာင္းေန၊ ေတာင့္တေန႐ုံနဲ႔ ေရာက္မလာမယ့္ အရာေတြေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ဒီကပ္ေဘးေတြက လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ၿပီး ရယူရမယ့္အရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္ေဘးေတြ မက်ေရာက္တဲ့ေနရာ၊ ကပ္ေဘးေတြ ျဖစ္ေလ့မရွိတဲ့ ဘဝေတြကုိ ရေအာင္ႀကိဳးစားၿပီး က်င့္ႀကံယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္ေဘးေတြကေန နည္းနည္းလြတ္ခ်င္ရင္ နည္းနည္းႀကိဳးစားရမွာ ျဖစ္ၿပီး၊ မ်ားမ်ားလြတ္ခ်င္ရင္ေတာ့ မ်ားမ်ားႀကိဳးစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အၾကြင္းမဲ့ လြတ္ခ်င္ရင္ေတာ့ အဆုံးစြန္အထိ ႀကိဳးစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကပ္ေဘးေတြကေန အၾကြင္းမဲ့လြတ္ဖုိ႔ကေတာ့ ဘဝတစ္ခု အဆုံးသတ္သြား၊ သံသရာခရီးဆုံးသြား၊ ကိေလသာကုန္သြားမွပဲ လြတ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ သံသရာလည္မႈ ရွိေနသမွ်ေတာ့ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္၊ တစ္ေနရာ၊ ဘဝတစ္ခုခုမွာ ကပ္ေဘးတစ္ခုခုနဲ႔ မလဲြမေသြ ေတြ႕ေနၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မေကာင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ မ်ားေနေလ ကပ္ေဘးႀကံဳရမႈေတြ မ်ားေနေလ ျဖစ္သလုိ မေကာင္းမႈေတြ ရွည္ရွည္ေလေလ ဘဝသံသရာ ရွည္ေလျဖစ္ၿပီး ကပ္ေဘးေတြလည္း ရွည္ေနၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိပဲ ေျပာင္းျပန္အေနနဲ႔ ေကာင္းမႈေတြ မ်ားေလ ကပ္ေဘးေတြနဲ႔ ေဝးေလျဖစ္ၿပီး ေကာင္းမႈေတြစုံေလ ကပ္ေဘးေတြ ကုန္ေလပဲ ျဖစ္ကာ ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ ကိေလသာပါ ကုန္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ မေကာင္းတာမွန္သမွ် ေတာင့္တစရာ မလုိဘဲ အၾကြင္းမဲ့ ကုန္ၿပီဆုိတာ အေသအခ်ာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကပ္ေဘးမႀကဳံဖုိ႔ ကပ္ေဘးကုန္ရာ ခုိလႈံရာျဖစ္တဲ့ ေကာင္းမႈကုသုိလ္မ်ားကုိသာ အခ်ိန္ရွိခုိက္ အားထုတ္လုိက္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
မွန္ပါတယ္။ ေကာင္းမႈကုသုိလ္ရွိထားတဲ့ သူဟာ ကပ္ေဘးေတြနဲ႔ ႀကဳံမွာမဟုတ္သလုိ ႀကဳံလာခဲ့ရင္လည္း ကပ္ေဘးကေန လြတ္ကင္းတတ္ပါတယ္။ ကုသိုလ္ရဲ႕ သေဘာလကၡဏာကုိက “အျပစ္မရွိျခင္း၊ ေကာင္းေသာ အက်ိဳးကုိေပးျခင္း” သေဘာလကၡဏာ ရွိတဲ့အတြက္ ကုသုိလ္လုပ္ေနတဲ့သူ၊ ကုသုိလ္ရွိေနတဲ့သူဟာ အျပစ္လည္းမျဖစ္သလုိ မေကာင္းတဲ့အက်ိဳးလည္း ျဖစ္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ကုသုိလ္ရွိေနတဲ့သူဟာ ကပ္ဆုိက္တာနဲ႔လည္း ႀကဳံမွာမဟုတ္သလုိ၊ ကပ္႐ုိက္တာလည္း ခံရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈေၾကာင့္ အျပစ္ေတြနဲ႔ေဝးေနသလုိ ကပ္ေဘးေတြနဲ႔လည္း ေဝးေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အကုသုိလ္ရဲ႕ သေဘာလကၡဏကေတာ့ “အျပစ္ႏွင့္တကြျဖစ္ျခင္း၊ မေကာင္းေသာ အက်ိဳးကုိေပးျခင္း” သေဘာလကၡဏာ ရွိတဲ့အတြက္ အကုသုိလ္လုပ္ေနတဲ့သူ၊ အကုသုိလ္ရွိေနတဲ့သူဟာ အျပစ္လည္းျဖစ္သလုိ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးေတြနဲ႔လည္း ႀကဳံေနၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အကုသုိလ္ရွိေနတဲ့သူဟာ ကပ္ဆုိက္တာနဲ႔လည္း ႀကဳံေနရမွာ ျဖစ္သလုိ ကပ္႐ုိက္တာေတြနဲ႔လည္း ႀကဳံေနၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မေကာင္းမႈအကုသုိလ္ေၾကာင့္ အျပစ္ေတြနဲ႔ နီးေနသလုိ ကပ္ေဘးေတြနဲ႔လည္း နီးေနမွာ အမွန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဘယ္သူမျပဳ မိမိမႈဆုိသလုိ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလုိဆုိေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႕က ဒီဘဝမွာ ေကာင္းတာေတြ လုပ္ေနေပမယ့္ ဒီလုိအျဖစ္ဆုိးေတြ၊ ဒီလုိမေကာင္းတဲ့ အေျခအေနေတြ၊ ဒီလုိ မေကာင္းတဲ့သူေတြနဲ႔ လာေတြ႕ေနရတာက်ေတာ့ေကာ ဘယ္လုိေျပာမလဲလုိ႔ ေစာဒကာ တက္လာစရာရွိပါတယ္။ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ဒီဘဝလုပ္ေနတဲ့ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈရဲ႕ အက်ိဳးရလာဘ္ကေတာ့ အခ်ိန္တန္တဲ့အခါ သူ႔ဖာသာသူ အက်ိဳးေပးလာမယ့္အရာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးေပးအေနနဲ႔ ဒီလုိအခ်ိန္၊ ဒီလုိေနရာ၊ ဒီလုိသူေတြနဲ႔ လာေတြေနရတာကုိက ကုိယ့္ရဲ႕ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္က လုပ္ခဲ့တဲ့ မေကာင္းတဲ့ အလုပ္ေတြရဲ႕ အက်ိဳးရလာဘ္ပဲလုိ႔ ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္ေကာင္း၊ ကာလေကာင္း၊ ေနရာေကာင္း၊ သူေတာ္ေကာင္းေတြနဲ႔ ေတြ႕ႀကဳံခြင့္မရဘဲ ေခတ္ဆုိး၊ ကာလဆုိး၊ ေနရာဆုိး၊ လူဆုိးေတြနဲ႔ ေတြ႕ရတာဟာ အကုသုိလ္ရဲ႕ အက်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ့္ရဲ႕လက္ေတြ႕ ဘဝေတြမွာ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္လည္း လူခ်င္းတူ၊ လူ႔ဘဝ ရတာခ်င္းတူေပမယ့္ တစ္ခ်ိဳ႕က ေနရာေကာင္းမွာ၊ ဘဝေကာင္းေကာင္း၊ သူေတာ္ေကာင္းေတြနဲ႔ ေတြ႕ႀကဳံရၿပီး တစ္ခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ေနရာလည္းဆုိး၊ ဘဝလည္းဆုိးၿပီး လူဆုိးေတြပါ ေတြ႕ႀကဳံေနရတာေတြဟာ ကုသုိလ္နဲ႔အကုသုိလ္ေတြရဲ႕ အက်ိဳးေပး ကြဲျပားမႈေၾကာင့္ဆုိတာ ေကာင္းေကာင္းသိျမင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အရင္းစစ္ေတာ့ ေခတ္ကာလ အေနအထားအရ ကပ္ဆုိးေတြနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕ေနရတာေတြဟာ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြအျဖစ္ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္ဆုိက္တာနဲ႔ႀကဳံေအာင္ မေကာင္းတဲ့ အကုသုိလ္ေတြလုပ္ရင္း ကပ္လုိက္မိတဲ့ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေၾကာင့္ပဲဆုိတာ ေကာက္ခ်က္ခ်ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူခ်င္းတူေပမယ့္ ကပ္ဆုိက္တာနဲ႔ႀကဳံၿပီး ကပ္႐ုိက္တာ ခံရတဲ့သူေတြ ရွိသလုိ ကပ္႐ုိက္တာ မခံရတဲ့ သူေတြရွိေနတာကုိက ေကာင္းကံ၊ မေကာင္းကံေတြရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ကဲြျပားခ်က္ေတြပဲဆုိတာ သတိျပဳမိၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္ေဘးႀကဳံေပမယ့္ ကပ္႐ုိက္တာနဲ႔ နီးသူေတြရွိသလုိ၊ ကပ္႐ုိက္တာနဲ႔ ေဝးေနသူေတြ ရွိေနတဲ့အခ်က္က ကုသုိလ္၊ အကုသုိလ္ကုိ ေရြးခ်ယ္ၿပီး လုပ္ခဲ့မိၾကတဲ့ ကပ္မလုိက္မိသူ၊ ကပ္လုိက္မိသူေတြရဲ႕ အက်ိဳးရလာဘ္ အေနျဖင့္ အထင္အရွား ေတြ႕ျမင္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ လုပ္ခဲ့တဲ့ ကံတရားရဲ႕ သက္ေရာက္မႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကပ္ဆုိက္မႈေတြ မ်ားမ်ားလာၿပီး ကပ္႐ုိက္တာေတြနဲ႔ ႀကဳံလာေနရတဲ့ ဒီေန႔ေခတ္ႀကီးမွာ ကပ္႐ုိက္တာကို အတတ္ႏုိင္ဆုံး မခံရဖုိ႔နဲ႔ ကပ္႐ုိက္တာေတြကေန ေဝးသထက္ ေဝးၾကေစဖုိ႔၊ ကပ္ေဘးေတြကေန အၾကြင္းမဲ့ ေဝးကြာရာျဖစ္တဲ့ ဒါန၊ သီလ၊ သမထ၊ ဝိပႆနာဆုိတဲ့ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈေတြကုိသာ စြမ္းႏုိင္သမွ် ႀကိဳးစားအားထုတ္ရင္း ကပ္႐ုိက္တာေတြကုိ ျဖစ္ေစတတ္တဲ့ မေကာင္းတဲ့အကုသုိလ္ေတြေနာက္ ကပ္မလုိက္ဘဲ ေနႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖုိ႔ အေလးအနက္ သတိေပး တင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
“သတိ… ကပ္မလုိက္နဲ႔”
ဒီမွာေျပာလုိတဲ့ ကပ္ဆုိတဲ့ စကားလုံးက ကပၸဆုိတဲ့ ပါဠိစကားလုံးကုိ ျမန္မာမႈျပဳထားတဲ့ ပ်က္စီးျခင္းလုိ႔ အဓိပၸါယ္ရတဲ့ ကပ္ကုိ ေျပာလုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကပ္ဟာ အမ်ိဳးအစားအေနနဲ႔ တုတ္၊ ဓားလက္နက္ စတဲ့ စစ္မက္မ်ားေၾကာင့္ ပ်က္စီးရတဲ့ သတၳႏၲရကပ္၊ ေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ပ်က္စီးရတဲ့ ေရာဂႏၲရကပ္၊ စားရမဲ့ေသာက္ရမဲ့ ျဖစ္ကာ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးျခင္းေၾကာင့္ ပ်က္စီးရတဲ့ ဒုဗၻိကၡႏၲရကပ္ဆုိၿပီး သုံးမ်ိဳးရွိပါတယ္။ ဒီသုံးမ်ိဳးမွာ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕ကာ ပ်က္စီးၾကရတဲ့ သူေတြကုိ ကပ္ဆုိက္တယ္လုိ႔ ဆုိတာျဖစ္ပါတယ္။ လူေတြေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သဘာဝေဘး အႏၲရာယ္ေတြေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ဒီလုိကပ္ေတြ တစ္မ်ိဳးၿပီးတစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေပၚကာ ပ်က္စီးေနၾကတဲ့ သတၱဝါေတြရဲ႕ အျဖစ္ကေတာ့ ကပ္ေဘးသင့္ေနၾကတဲ့ အျဖစ္ပါပဲ။
ဒီကပ္ေတြဟာ ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဘာေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ကပ္နဲ႔ႀကဳံေနရတာကုိက ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ အျပစ္ေတြပဲလုိ႔ ေျပာလုိက ေျပာႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္ေတြက်ေရာက္ေနတဲ့ေနရာ၊ ကပ္ဆုိက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ကုိယ္ကလာျဖစ္ရတာကုိက ကုိယ့္ရဲ႕အကုသုိလ္အက်ိဳးပဲလုိ႔ ဆုိလုိက ဆုိႏုိင္ပါတယ္။ အဆုံးစြန္အထိ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒုကၡအားလုံးရဲ႕ လြတ္ေျမာက္ရာကုိ ရေအာင္မလုပ္ႏုိင္ေသးတာကုိက ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ အႀကီးမားဆုံး အျပစ္တစ္ခုလုိ ျဖစ္ေနျခင္းပါပဲ။ ကပ္ေတြနဲ႔ေဝးေအာင္၊ ကပ္ေတြကေနလြတ္ေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ေသးဘဲ ကပ္ေတြေနာက္ကုိ လုိက္ေနမိတာကုိက ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ အျပစ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျဖစ္ႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ဒီကပ္ေတြကေနလြတ္ေအာင္ ႀကိဳးစားၿပီး ကပ္မလုိက္ဘဲ ေနႏုိင္ေအာင္ လုပ္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေန႔ေခတ္ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလုံးကုိၾကည့္ရင္ ကပ္ေဘးေတြ တစ္မ်ိဳးၿပီးတစ္မ်ိဳး ႀကဳံလာေနတာကုိ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုန္းဘုန္းတုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အပါအဝင္ တုိးတက္ပါတယ္လုိ႔ ေျပာေနၾကတဲ့ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆုံး ႏုိင္ငံေတြမွာလည္း ကပ္ေတြက တစ္မ်ိဳးၿပီးတစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေနၾကေတာ့ ကုိယ့္သူမကယ္ႏုိင္၊ သူ႔ကုိယ္မကယ္ႏုိင္တဲ့ အေျခအေနေတြ ျဖစ္လာေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ေလာကပဲ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚခဲ့တဲ့ သဘာဝေဘး အႏၲရာယ္ေတြ၊ ဒီေဘးအႏၲရာယ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ဆုိးက်ိဳးေတြ၊ ငတ္မြတ္ျခင္းေတြ၊ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈေတြ စတာေတြဟာ ကပ္ဆုိက္ျခင္းရဲ႕ သေဘာေတြ ျဖစ္ေနၿပီး လစ္ဗ်ားမွာ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ တုိက္ခုိက္ ေခ်မႈန္းမႈေတြဟာလည္း သတၱဝါေတြကုိ ပ်က္စီးေစတဲ့ ကပ္ဆုိက္မႈေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သတၱဝါေတြဟာ ကုိယ္မျဖစ္ခင္ေတာ့တစ္မ်ိဳး၊ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ျဖစ္လာတဲ့အခါက်ေတာ့မွ အထိတ္တလန္႔ ေၾကာက္ရြံ႕မႈေတြနဲ႔ တကယ့္ကုိ တုန္လႈပ္တတ္တဲ့ သေဘာရွိၾကေပမယ့္ ဒီကပ္ေတြ မျဖစ္ေအာင္၊ ဒီကပ္ေတြနဲ႔ မႀကဳံေအာင္၊ ႀကဳံလာရင္လည္း ဒီကပ္ေတြကေန ေက်ာ္လႊားႏုိင္ေအာင္၊ ဒီကပ္ေတြေနာက္ မလုိက္ရေအာင္ ႀကိဳးစားဖုိ႔က်ေတာ့ သတိမျပဳမိၾက၊ မလုပ္လုိၾကဘူး ျဖစ္ေနျပန္ပါတယ္။ ကပ္ဆုိက္တာကုိ မႀကဳိက္ရင္ ကပ္မလုိက္ႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ မႀကိဳးစားျဖစ္ဘဲ ကပ္ေနာက္ကုိသာလုိက္ၿပီး ကပ္႐ုိက္တာကုိ ခံရေအာင္ပဲ ႀကိဳးစားေနေတာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ဆုံးေတာ့လည္း ကပ္ဆုိက္ျခင္းဟာ ကပ္လုိက္မိလုိ႔ပဲဆုိတဲ့ ေကာက္ခ်က္တစ္ခုပဲ ထြတ္လာခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ကပ္ေဘးေတြေၾကာင့္ ပ်က္စီးတာကုိ ဘယ္သူမွ လုိခ်င္ၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလုိ မလုိခ်င္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ပဲ ဒီလုိမေကာင္းတဲ့ ေဘးေတြက လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ေတာင့္တၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုေတာင္းၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိကပ္ေဘးဆုိတာေတြက ဆုေတာင္းေန၊ ေတာင့္တေန႐ုံနဲ႔ ေရာက္မလာမယ့္ အရာေတြေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ ဒီကပ္ေဘးေတြက လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ၿပီး ရယူရမယ့္အရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္ေဘးေတြ မက်ေရာက္တဲ့ေနရာ၊ ကပ္ေဘးေတြ ျဖစ္ေလ့မရွိတဲ့ ဘဝေတြကုိ ရေအာင္ႀကိဳးစားၿပီး က်င့္ႀကံယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္ေဘးေတြကေန နည္းနည္းလြတ္ခ်င္ရင္ နည္းနည္းႀကိဳးစားရမွာ ျဖစ္ၿပီး၊ မ်ားမ်ားလြတ္ခ်င္ရင္ေတာ့ မ်ားမ်ားႀကိဳးစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အၾကြင္းမဲ့ လြတ္ခ်င္ရင္ေတာ့ အဆုံးစြန္အထိ ႀကိဳးစားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကပ္ေဘးေတြကေန အၾကြင္းမဲ့လြတ္ဖုိ႔ကေတာ့ ဘဝတစ္ခု အဆုံးသတ္သြား၊ သံသရာခရီးဆုံးသြား၊ ကိေလသာကုန္သြားမွပဲ လြတ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ သံသရာလည္မႈ ရွိေနသမွ်ေတာ့ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္၊ တစ္ေနရာ၊ ဘဝတစ္ခုခုမွာ ကပ္ေဘးတစ္ခုခုနဲ႔ မလဲြမေသြ ေတြ႕ေနၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မေကာင္းတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ မ်ားေနေလ ကပ္ေဘးႀကံဳရမႈေတြ မ်ားေနေလ ျဖစ္သလုိ မေကာင္းမႈေတြ ရွည္ရွည္ေလေလ ဘဝသံသရာ ရွည္ေလျဖစ္ၿပီး ကပ္ေဘးေတြလည္း ရွည္ေနၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိပဲ ေျပာင္းျပန္အေနနဲ႔ ေကာင္းမႈေတြ မ်ားေလ ကပ္ေဘးေတြနဲ႔ ေဝးေလျဖစ္ၿပီး ေကာင္းမႈေတြစုံေလ ကပ္ေဘးေတြ ကုန္ေလပဲ ျဖစ္ကာ ေနာက္ဆုံးအေနနဲ႔ ကိေလသာပါ ကုန္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ မေကာင္းတာမွန္သမွ် ေတာင့္တစရာ မလုိဘဲ အၾကြင္းမဲ့ ကုန္ၿပီဆုိတာ အေသအခ်ာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကပ္ေဘးမႀကဳံဖုိ႔ ကပ္ေဘးကုန္ရာ ခုိလႈံရာျဖစ္တဲ့ ေကာင္းမႈကုသုိလ္မ်ားကုိသာ အခ်ိန္ရွိခုိက္ အားထုတ္လုိက္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
မွန္ပါတယ္။ ေကာင္းမႈကုသုိလ္ရွိထားတဲ့ သူဟာ ကပ္ေဘးေတြနဲ႔ ႀကဳံမွာမဟုတ္သလုိ ႀကဳံလာခဲ့ရင္လည္း ကပ္ေဘးကေန လြတ္ကင္းတတ္ပါတယ္။ ကုသိုလ္ရဲ႕ သေဘာလကၡဏာကုိက “အျပစ္မရွိျခင္း၊ ေကာင္းေသာ အက်ိဳးကုိေပးျခင္း” သေဘာလကၡဏာ ရွိတဲ့အတြက္ ကုသုိလ္လုပ္ေနတဲ့သူ၊ ကုသုိလ္ရွိေနတဲ့သူဟာ အျပစ္လည္းမျဖစ္သလုိ မေကာင္းတဲ့အက်ိဳးလည္း ျဖစ္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ကုသုိလ္ရွိေနတဲ့သူဟာ ကပ္ဆုိက္တာနဲ႔လည္း ႀကဳံမွာမဟုတ္သလုိ၊ ကပ္႐ုိက္တာလည္း ခံရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈေၾကာင့္ အျပစ္ေတြနဲ႔ေဝးေနသလုိ ကပ္ေဘးေတြနဲ႔လည္း ေဝးေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အကုသုိလ္ရဲ႕ သေဘာလကၡဏကေတာ့ “အျပစ္ႏွင့္တကြျဖစ္ျခင္း၊ မေကာင္းေသာ အက်ိဳးကုိေပးျခင္း” သေဘာလကၡဏာ ရွိတဲ့အတြက္ အကုသုိလ္လုပ္ေနတဲ့သူ၊ အကုသုိလ္ရွိေနတဲ့သူဟာ အျပစ္လည္းျဖစ္သလုိ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးေတြနဲ႔လည္း ႀကဳံေနၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အကုသုိလ္ရွိေနတဲ့သူဟာ ကပ္ဆုိက္တာနဲ႔လည္း ႀကဳံေနရမွာ ျဖစ္သလုိ ကပ္႐ုိက္တာေတြနဲ႔လည္း ႀကဳံေနၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မေကာင္းမႈအကုသုိလ္ေၾကာင့္ အျပစ္ေတြနဲ႔ နီးေနသလုိ ကပ္ေဘးေတြနဲ႔လည္း နီးေနမွာ အမွန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဘယ္သူမျပဳ မိမိမႈဆုိသလုိ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလုိဆုိေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႕က ဒီဘဝမွာ ေကာင္းတာေတြ လုပ္ေနေပမယ့္ ဒီလုိအျဖစ္ဆုိးေတြ၊ ဒီလုိမေကာင္းတဲ့ အေျခအေနေတြ၊ ဒီလုိ မေကာင္းတဲ့သူေတြနဲ႔ လာေတြ႕ေနရတာက်ေတာ့ေကာ ဘယ္လုိေျပာမလဲလုိ႔ ေစာဒကာ တက္လာစရာရွိပါတယ္။ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ဒီဘဝလုပ္ေနတဲ့ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈရဲ႕ အက်ိဳးရလာဘ္ကေတာ့ အခ်ိန္တန္တဲ့အခါ သူ႔ဖာသာသူ အက်ိဳးေပးလာမယ့္အရာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ မေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးေပးအေနနဲ႔ ဒီလုိအခ်ိန္၊ ဒီလုိေနရာ၊ ဒီလုိသူေတြနဲ႔ လာေတြေနရတာကုိက ကုိယ့္ရဲ႕ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္က လုပ္ခဲ့တဲ့ မေကာင္းတဲ့ အလုပ္ေတြရဲ႕ အက်ိဳးရလာဘ္ပဲလုိ႔ ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္ေကာင္း၊ ကာလေကာင္း၊ ေနရာေကာင္း၊ သူေတာ္ေကာင္းေတြနဲ႔ ေတြ႕ႀကဳံခြင့္မရဘဲ ေခတ္ဆုိး၊ ကာလဆုိး၊ ေနရာဆုိး၊ လူဆုိးေတြနဲ႔ ေတြ႕ရတာဟာ အကုသုိလ္ရဲ႕ အက်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ့္ရဲ႕လက္ေတြ႕ ဘဝေတြမွာ ၾကည့္မယ္ဆုိရင္လည္း လူခ်င္းတူ၊ လူ႔ဘဝ ရတာခ်င္းတူေပမယ့္ တစ္ခ်ိဳ႕က ေနရာေကာင္းမွာ၊ ဘဝေကာင္းေကာင္း၊ သူေတာ္ေကာင္းေတြနဲ႔ ေတြ႕ႀကဳံရၿပီး တစ္ခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ေနရာလည္းဆုိး၊ ဘဝလည္းဆုိးၿပီး လူဆုိးေတြပါ ေတြ႕ႀကဳံေနရတာေတြဟာ ကုသုိလ္နဲ႔အကုသုိလ္ေတြရဲ႕ အက်ိဳးေပး ကြဲျပားမႈေၾကာင့္ဆုိတာ ေကာင္းေကာင္းသိျမင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အရင္းစစ္ေတာ့ ေခတ္ကာလ အေနအထားအရ ကပ္ဆုိးေတြနဲ႔ ႀကဳံေတြ႕ေနရတာေတြဟာ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြအျဖစ္ ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္ဆုိက္တာနဲ႔ႀကဳံေအာင္ မေကာင္းတဲ့ အကုသုိလ္ေတြလုပ္ရင္း ကပ္လုိက္မိတဲ့ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ရဲ႕ လုပ္ရပ္ေၾကာင့္ပဲဆုိတာ ေကာက္ခ်က္ခ်ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လူခ်င္းတူေပမယ့္ ကပ္ဆုိက္တာနဲ႔ႀကဳံၿပီး ကပ္႐ုိက္တာ ခံရတဲ့သူေတြ ရွိသလုိ ကပ္႐ုိက္တာ မခံရတဲ့ သူေတြရွိေနတာကုိက ေကာင္းကံ၊ မေကာင္းကံေတြရဲ႕ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ကဲြျပားခ်က္ေတြပဲဆုိတာ သတိျပဳမိၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကပ္ေဘးႀကဳံေပမယ့္ ကပ္႐ုိက္တာနဲ႔ နီးသူေတြရွိသလုိ၊ ကပ္႐ုိက္တာနဲ႔ ေဝးေနသူေတြ ရွိေနတဲ့အခ်က္က ကုသုိလ္၊ အကုသုိလ္ကုိ ေရြးခ်ယ္ၿပီး လုပ္ခဲ့မိၾကတဲ့ ကပ္မလုိက္မိသူ၊ ကပ္လုိက္မိသူေတြရဲ႕ အက်ိဳးရလာဘ္ အေနျဖင့္ အထင္အရွား ေတြ႕ျမင္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္ လုပ္ခဲ့တဲ့ ကံတရားရဲ႕ သက္ေရာက္မႈပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကပ္ဆုိက္မႈေတြ မ်ားမ်ားလာၿပီး ကပ္႐ုိက္တာေတြနဲ႔ ႀကဳံလာေနရတဲ့ ဒီေန႔ေခတ္ႀကီးမွာ ကပ္႐ုိက္တာကို အတတ္ႏုိင္ဆုံး မခံရဖုိ႔နဲ႔ ကပ္႐ုိက္တာေတြကေန ေဝးသထက္ ေဝးၾကေစဖုိ႔၊ ကပ္ေဘးေတြကေန အၾကြင္းမဲ့ ေဝးကြာရာျဖစ္တဲ့ ဒါန၊ သီလ၊ သမထ၊ ဝိပႆနာဆုိတဲ့ ကုသုိလ္ေကာင္းမႈေတြကုိသာ စြမ္းႏုိင္သမွ် ႀကိဳးစားအားထုတ္ရင္း ကပ္႐ုိက္တာေတြကုိ ျဖစ္ေစတတ္တဲ့ မေကာင္းတဲ့အကုသုိလ္ေတြေနာက္ ကပ္မလုိက္ဘဲ ေနႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖုိ႔ အေလးအနက္ သတိေပး တင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
“သတိ… ကပ္မလုိက္နဲ႔”
