“မင္းတို႕ရဲ႕ ဒီအေမရိကန္တို႕ အဂၤလန္တို႕ တိုင္းျပည္အသီးသီးမွာေရာက္ေနတဲ့
ဒကာဒကာမေတြ အၾကြား လြဲေနတာရွိတယ္။ ဘာလဲဆိုရင္ “တပည့္ေတာ္တို႕သားေလးက၊
သမီးေလးက ဗမာစကားေတာင္ မေျပာတတ္ဘူးဘုရာ့၊ အဂၤလိပ္လိုပဲေျပာတယ္” လို႕
ဆိုၿပီး အၾကြားလြဲေနတာေတြရွိတယ္။ ဗမာမိဘႏွစ္ပါးက ေမြးဖြားတဲ့ကေလးဟာ
ဗမာစကားေတာ့ေျပာတတ္ဘို႕ေကာင္းတာေပါ့။ အဲဒါကို တလြဲဆံပင္ေကာင္းၿပီးေတာ့
ၾကြားေနၾကတယ္။ အဲဒါေတြ ဆင္ျခင္ဘို႕ေကာင္းတယ္။”
ဒီကေန႕ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၁) ရက္ေန႕၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုု၊
ဖေလာ္ရီဒါျပည္နယ္ ေမာင္စံေက်ာင္းထိုုင္ရမယ့္ “သီတဂူသံဃဝိဟာရ”
ေက်ာင္းဖြင့္ပြဲမွာ မစိုုးရိမ္ဆရာေတာ္ ၾသဝါဒမိန္႕ၾကားေနတာ “အၾကြားမလြဲနဲ႕”
တဲ့။
အင္း သိပ္မွန္တာပဲ ေမာင္စံတိုု႕ဗမာေတြ ၾကြားလိုုက္ခ်က္ကေတာ့ ကမ္းကုန္တယ္။
ကေလးေတြ ေမြးကတည္း က ေျပာေနက်မိုု႕ အဂၤလိပ္လိုုေျပာတာကိုု ထားပါေတာ့၊
မေန႕တေန႕ကမွ ကိုုယ့္ႏိုုင္ငံကထြက္လာၿပီး ဗမာအခ်င္းခ်င္း မီးက်ဳိးေမာင္းပ်က္
ငပိအဂၤလိပ္ေတြနဲ႕ ေျပာဆိုုေနၾကတာကိုု ၾကားရတာ အလြန္နားယားတာပဲ။ တခ်ဳိ႕ဆိုု
ကိုုယ့္ကေလးက ဗမာေတြနဲ႕ေတြ႕တုုန္း ဗမာ လိုုႀကဳိးစားၿပီးေျပာေနတာကိုုေတာင္
လိုုက္ဟန္႕တဲ့မိဘကရွိေသးတယ္၊ ဗမာေတြနဲ႕ ေပးမေတြ႕ေတာ့ပဲ အေနာက္တိုုင္း
ပုုံစံသြင္းပစ္ လိုုက္ၾကတယ္။ ကေလးက အရြယ္ေရာက္လာလိုု႕ မိဘကိုု အရိုုအေသေပး
ရမွန္းမသိေတာ့ဘဲ ကလန္ကဆန္ လုုပ္လာေတာ့မွ မ်က္ရည္နဲ႕မ်က္ခြက္
ဘုုန္းႀကီးဘက္လွည့္ခ်င္ၾကတယ္ အရွင္ဘုုရား ညီမကိုု ဆုုံးမပါဦးဘုုရားတဲ့၊
ေသာက္က်ဳိးနည္း။
ေျပာမယ့္သာ ေျပာရတာပါ ေမာင္စံလည္းပဲ အဂၤလိပ္စာကိုု အေတာ္ရူးခဲ့ေသးတာ။
မစိုုးရိမ္မွာတုုန္းကေပါ့၊ 1986 ေရာက္စပဲရွိေသးတယ္။ သိတဲ့အတိုုင္းပဲ
စာဝါကအျပည့္၊ မိုုးမလင္းခင္ ဘုံဆြမ္းခံထြက္၊ (၈) နာရီခြဲေလာက္ ျပန္ေရာက္၊
ကမန္းကတန္း အဆာေျပ တစ္လုုပ္ႏွစ္လုုပ္ေလာက္ဝါးလိုုက္ၿပီး (၉)နာရီခြဲစာဝါကိုု
မွီေအာင္ေျပး။ (၁၀) နာရီခြဲေတာ့ ေရခ်ဳိးၿပီး (၁၁) နာရီဆြမ္းစား၊ (၁၂)
နာရီမွာခဏနားၿပီး ေန႕ (၁) နာရီကေန ညေန (၄) နာရီထိ စာဝါေတြ ျပန္သြား၊ ည
ဘုုရားဝတ္တက္ၿပီး ဆရာေတာ့္ဆီမွာ ဝါက်ခြဲ၊ ၿပီးေတာ့ စာအံေက်ာင္းတက္၊ ည (၁၀)
နာရီမွ အတန္းျဖဳတ္ၿပီး အိပ္ခ်င္အိပ္၊ မအိပ္ခ်င္ေသးလိုု႕ အၿငိမ့္ေလး၊
ဇာတ္ပြဲေလးရွိရင္ သြားၾကည့္ေပါ့။ အဲ့ဒီလိုု။
ဒါ မစိုုးရိမ္စာသင္သားတိုုင္းမွာရွိတဲ့ တိုုမ္းေတဘယ္။ ေမာင္စံက
ေရာက္စႏွစ္မွာ သီလကၡန္ တစ္က်မ္းတည္း လုုပ္ေသးတာမိုု႕ ေတာ္ေသးတယ္၊ ႏွစ္က်မ္း
သုုံးက်မ္းတြဲလုုပ္ရတဲ့သူေတြဆိုု အားခ်ိန္ကိုု မရွိေတာ့ဘူး။ အဲလိုု
မအားတဲ့ ၾကားထဲကပဲ အဂၤလိပ္စာကိုု ရူးျဖစ္ေအာင္ ရူးခဲ့ေသးတာ။
ဘယ္ကစတာလဲဆိုုေတာ့ ဦးၾသသဓကိုု ဆရာေတာ္က အဂၤလိပ္စာ ေခၚေခၚသင္ေပးတာကေနစတာ။
ဖတ္တတ္ခ်င္လိုုက္တာ၊ ဦးပဏၰဝကလည္း ကြမ္းေလးပါးေစာင္ကပ္ၿပီး ေတြ႕တိုုင္း
မိုုင္ဖရင့္ မိုုင္ဖရင့္နဲ႕ အဂၤလိပ္လိုု ေခၚ တာ၊ သူလည္း
မိုုင္ဖရင့္ကေနေတာ့ မတက္ဘူး၊ ဒါေပမယ့္ ကိုုယ္က အဲဒီလိုုကိုု
မဖရင့္ႏိုုင္ေသးတာ ဆိုုေတာ့အထင္ႀကီး တာေပါ့။ အဲ့ဒါနဲ႕
စုုံစမ္းၾကည့္လိုုက္ေတာ့ စိန္ပန္းထဲမွာ ကိုုယ္ေတာ္ေတြကိုု အဂၤလိပ္စာအခမဲ့
သင္ေပးတဲ့သင္တန္းရွိ တယ္လိုု႕သိရေရာ။ ဘာေျပာေကာင္းမလဲ ဆြမ္းစားၿပီး
နားရတဲ့အခ်ိန္ေလးကိုု မနားေတာ့ပဲ အေျပးသြားတက္တာ။ အမယ္
တပတ္ေလာက္တက္ၿပီးေတာ့ Cat ကက္-ေၾကာင္၊ Rat ရက္-ၾကြက္ေတြ ဘာေတြ လုုပ္လာၿပီ။
တယ္ဟုုတ္တဲ့ ငါပါလားေပါ့။
မၾကာပါဘူး ဒဏ္က်ပါေလေရာ။ ဒဏ္က ေန႕လည္အိပ္ခ်ိန္ကိုု မအိပ္ရပဲ
ဆရာေတာ့္ဆီမွာ စာသြားက်က္ရတာ။ ကိုုယ့္အဂၤလိပ္စာသင္တန္းကလည္း
ဒီအခ်ိန္ပဲဆိုုေတာ့ ဘယ္လိုုမွလုုပ္လိုု႕မရေတာ့ဘူး၊ အဲဒီမွာ အစျပတ္သြားတာပဲ။
ဘာေၾကာင့္ ဒဏ္က်တာလဲ ဟုုတ္လား။ သီတဂူေပါ့ သီတဂူ။ ေမာင္စံက သီတဂူနဲ႕
အဲဒီကတည္းက ဇာတ္လမ္းရွိတာ။ သီတဂူသုုံးထပ္ေက်ာင္းႀကီး ေရစက္ခ်ပြဲမွာ၊
ေက်ာင္းအမႀကီး ေဒၚေအးက ငါးေျခာက္ႏွပ္ေၾကြးတယ္၊ အလွ်ံပယ္ပဲ၊ မကုုန္ လိုု႕
ပိုုတာေတြကိုု ခြဲေဝၿပီးေပးတာေပါ့။ ေမာင္စံတိုု႕ေတာင္ငူအဖြဲ႕က (ဇလုုံေသး)
တစ္ဇလုုံရတယ္။
တညေန အဲဒီငါးေျခာက္ ဇလုုံကိုုမီးဖိုုထဲမွာေႏႊးၿပီး
ေက်ာင္းထဲကိုုျပန္ယူလာတာ။ ဘာဏကေဆာင္မွာ။ ညေနခင္းဆိုေတာ့
ဆရာေတာ္ဘုရားေရခ်မ္းလာလဲေနက်။ ဆရာေတာ္ေတြ႕မွာစိုးလို႕ ဟိုဟိုသည္သည္ အကဲခတ္
လိုက္ေသးတယ္။ ေသခ်ာၿပီဆိုုေတာ့မွ ဝမ္းသာအားရ ငါးေျခာက္ဇလုံႀကီး
မၿပီးေက်ာင္းထဲကိုု သီခ်င္းတေက်ာ္ေက်ာ္နဲ႕ ဝင္ခ်လာတာ။
“ငါးေျခာက္ကေလးရယ္တဲ့.... အိုု ခမ်ာ၊ အိုု ခမ်ာ.....”
“အမယ္... သီခ်င္းေလး တေက်ာ္ေက်ာ္နဲ႕ ေဟ့ေကာင္ လာခဲ့”
ဟိုုက္ သြားပါၿပီ၊ ဆရာေတာ္ ေက်ာင္းေပၚကိုု ဘယ္တုုန္းကေရာက္ေနတယ္မသိ၊ ေလွခါးအဆင္းမွာ ပက္ပင္းတိုုးပါေလေရာ။
“မင္း ေျပးလိုု႕မလြတ္ပါဘူးကြ၊ လာခဲ့ မနက္ျဖန္ကစၿပီး (၇) ရက္ ဒဏ္လာထမ္း”
“အမယ္... သီခ်င္းေလး တေက်ာ္ေက်ာ္နဲ႕ ေဟ့ေကာင္ လာခဲ့”
ဟိုုက္ သြားပါၿပီ၊ ဆရာေတာ္ ေက်ာင္းေပၚကိုု ဘယ္တုုန္းကေရာက္ေနတယ္မသိ၊ ေလွခါးအဆင္းမွာ ပက္ပင္းတိုုးပါေလေရာ။
“မင္း ေျပးလိုု႕မလြတ္ပါဘူးကြ၊ လာခဲ့ မနက္ျဖန္ကစၿပီး (၇) ရက္ ဒဏ္လာထမ္း”
သြားေရာ၊ အဲဒီကတည္းကစၿပီး ေန႕လည္ ၁၂-နာရီကေန ၁-နာရီထိ ဆရာေတာ္ဆီမွာ
စာသြားက်က္ရတယ္၊ အဂၤလိပ္စာသင္တန္းကိုု သြားလိုု႕မရေတာ့ဘူး။ ကိုုယ့္လိုုပဲ
ဒဏ္က်ေနတဲ့သူေတာ့ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ဆရာေတာ္က ေျပာေလ့ရွိတယ္၊
“မင္းတိုု႕ဒဏ္သမားေတြရဲ႕ စာက်က္သံမၾကားရရင္ ငါကအိပ္မေပ်ာ္ဘူးကြ”တဲ့၊ ဟင္း
ဟင္း။
ေမာင္စံတိုု႕ ေတာင္ငူကအဖြဲ႕ေတာင့္တယ္၊ ခရမ္းအဖြဲ႕နဲ႕လည္း အရမ္းရင္းႏွီးတာ
ဆိုုေတာ့ ႏွစ္ဖြဲ႕ကိုုတစ္ဖြဲ႕တည္း ေပါင္းၿပီး ဆြမ္းအတူတူစားၾကတာ။
ဆြမ္းဝိုုင္းအလယ္က ငါးေျခာက္ဇလုုံႀကီးကိုုၾကည့္ၿပီး သူငယ္ခ်င္းေတြက
တခြီးခြီးရယ္ ၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း သီခ်င္းဆိုုၿပီး စတယ္၊
“ငါးေျခာက္ေလးရယ္တဲ့.... အိုု ခမ်ာ၊ အိုု ခမ်ာ...” တဲ့။ ဟင္း ဟင္း လူ႕ကိုု
ငိုုခ်င္သလိုု ရီခ်င္သလိုု အေတာ္ကိုု ဆိုုးပါတယ္။
ရွိေသးတယ္ အဲဒီ သီတဂူေက်ာင္း ေရစက္ခ်ပြဲမွာပဲ၊ ပြဲအဝင္ညမွာ ခင္းၾကက်င္းၾက
ျပင္ဆင္ၾကေပါ့ သူသူ ကိုုယ္ ကိုုယ္ အလုုပ္ေတြရႈပ္ေနၾကတာ။ ေမာင္စံက
လာဘနဲ႕အတူ လမင္းတရာအၿငိမ့္ကိုု သြားငွားတယ္။ ရတယ္ေပါ့။ လူက နဂိုုကမွ
ဇာတ္ရူးဆိုုေတာ့ အဲဒါေတြမွာ စပ္စပ္စပ္စပ္လုုပ္ရတာ သိပ္ဝါသနာပါတာ။
တရားပြဲအတြက္ ေက်ာင္းေရွ႕ကြင္းျပင္မွာ အသံခ်ဲ႕စက္ေတြ ဆင္တဲ့ေနရာမွာလည္း
မ်ားလားမ်ားလားေပါ့၊ စက္ဆရာက ျပင္ဆင္လည္းၿပီးေရာ
ၿမဳိ႕မသီခ်င္းေတြဖြင့္တဲ့အခါ ေမာင္စံဘာေျပာမလဲ စိတ္ေတြမထိန္းႏိုုင္ေတာ့ပဲ
အသံ ကုုန္လိုုက္ေအာ္ဆိုုေတာ့တာ။ သူငယ္ခ်င္းေတြကလည္း စီးခ်က္ေတြဘာေတြ
လိုုက္ၿပီး အားေပးတယ္ေပါ့။
ေက်ာင္းေရွ႕ကုုလားထိုုင္ေတြစီခင္းထားတဲ့အေပၚမွာ
ထိုင္ၿပီးစီမံညႊန္ၾကားေနၾကတဲ့ နာယကေတြက ေမာင္စံကိုု ၾကည့္ၿပီး
အေတာ္မ်က္စိေနာက္ေနပုုံရတယ္။ ေခၚၿပီး ဆူေတာ့တာပဲ။
“ေဟ့ေကာင္ လာစမ္း၊ မင္း ဘြဲ႕ ဘယ္သူလဲ”
“စႏၵာသီရိပါဘုုရား..”
“ဘယ္ အတန္းကလဲ”
“စာခ်တန္း သီလကၡန္ တက္ေနပါတယ္ဘုုရား”
“မင္း စာခ်တန္းေတာင္ ေရာက္ေနၿပီ၊ ဘုုန္းႀကီး သီခ်င္းမဆိုုရဘူးဆိုုတာ မသိဘူးလား”
ေမာင္စံ ဘာမွျပန္မေျဖဘဲ မ်က္ႏွာငယ္ေလးနဲ႕ ေခါင္းငုုံ႕ေနလိုုက္တယ္။
“လူက ေရာက္တာမွမၾကာေသးဘူး၊ လပ္ယား လပ္ယားနဲ႕၊ ေဒါင့္ကိုုမက်ဳိးဘူး၊ သြား..”
ေမာင္စံ တခ်က္တည္း ၿငိမ္ကုုတ္သြားေတာ့တာပဲ။
“စႏၵာသီရိပါဘုုရား..”
“ဘယ္ အတန္းကလဲ”
“စာခ်တန္း သီလကၡန္ တက္ေနပါတယ္ဘုုရား”
“မင္း စာခ်တန္းေတာင္ ေရာက္ေနၿပီ၊ ဘုုန္းႀကီး သီခ်င္းမဆိုုရဘူးဆိုုတာ မသိဘူးလား”
ေမာင္စံ ဘာမွျပန္မေျဖဘဲ မ်က္ႏွာငယ္ေလးနဲ႕ ေခါင္းငုုံ႕ေနလိုုက္တယ္။
“လူက ေရာက္တာမွမၾကာေသးဘူး၊ လပ္ယား လပ္ယားနဲ႕၊ ေဒါင့္ကိုုမက်ဳိးဘူး၊ သြား..”
ေမာင္စံ တခ်က္တည္း ၿငိမ္ကုုတ္သြားေတာ့တာပဲ။
အဲဒါကိုု ေနာက္ရက္နာယက ဆြမ္းဝိုုင္းမွာ
စကားစပ္ၿပီးေျပာျဖစ္ၾကတယ္နဲ႕တူပါတယ္၊ ေမာင္စံဆီကိုု ဆရာေတာ္ရဲ႕ အမိန္႕
ေရာက္လာပါေလေရာ။ “အဲဒီေကာင္ကိုု ရာသက္ပန္ ဒဏ္လိုု႕ေျပာလိုုက္”တဲ့။ အီး
ဟီး... သြားပါၿပီ၊ (၇) ရက္ေနလိုု႕ ဒဏ္လြတ္ရင္ အဂၤလိပ္စာသင္တန္း
ျပန္သြားမယ္လိုု႕ စိတ္ကူးထားတာ။ ရာသက္ပန္ဒဏ္ဆိုုတာ
ဒီတိုုက္ကထြက္သြားၿပီးရင္ေတာင္ မၿပီးေသးဘူး၊
ဘယ္ေလာက္ၾကာမွတိုုက္ထဲျပန္ဝင္ဝင္ အဲဒီဒဏ္ဆက္ထမ္းရမယ္၊ ဒီလို။ အဲဒီကတည္းက
အဂၤလိပ္စာသင္တန္း မသြားျဖစ္ေတာ့ဘူး။ ျပတ္ကေရာ။ ဒါေပမယ့္
ဦးပဏၰဝနဲ႕ေတြ႕တဲ့အခါတိုုင္း မွာေတာ့ “ဟိုုင္း မိုုင္ဖရင့္၊ ေဟာင္း အာ ယူ”
ဆိုုတာေလာက္ေတာ့ ေနာက္ရင္း ေျပာင္ရင္း ႏႈတ္ဆက္ျဖစ္တယ္။
ေမာင္စံရဲ႕ကံကိုု သတိထားမိသေလာက္ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ
လူႀကီးေတြနဲ႕ေတြ႕ေတြ႕ခ်င္း အဆင္မေျပ တတ္ဘူး။ တေျဖးေျဖး
စိတ္အရင္းကိုုသိလာတဲ့အခါက်ေတာ့မွ တကယ္ရင္းႏွီးသြားေတာ့တာ။ ခု
မစိုုးရိမ္နာယကေတြ လည္း ဘုုန္းႀကီးဦးေကတိုု႕ ဦးသုုစိတၱတိုု႕ဆိုုတာ
ေနာက္ပိုုင္းက်ေတာ့ တကယ့္အရင္းႏွီးဆုုံးဆရာတပည့္ေတြ ျဖစ္သြား ေတာ့တာ၊ ၈၈
ေနာက္ပိုုင္းမွာေပါ့။ ဦးေပစိဘုုရားထဲမွာ လုပ္ေဆာင္ၾကတာေတြ၊
မင္းကြန္းဘက္အတူသြားေနၾကရင္း ဆန္ကုုန္လိုု႕ ေမာင္စံစြန္႕စြန္႕စားစား ျပန္ယူ
တာေတြ ေျပာစရာဇာတ္လမ္းက အရွည္ႀကီး။ ထားေတာ့။
ေမာင္စံနဲ႕ဒဏ္အေၾကာင္းကိုု ဆက္ေျပာဦးမယ္။ က်ထားတဲ့ဒဏ္က လြတ္ရက္မရွိ၊
ရာသက္ပန္ လိုု႕ဆိုုေပမယ့္ တိုုက္ပတ္စာေမးပြဲေအာင္တာတိုု႕
စာဝါမွန္ဘုုရားဝတ္တက္မွန္တာတိုု႕ ျဖစ္လာရင္ လႊတ္ေပးတတ္တယ္ ဆိုုတာသိထား aတာ့
ေမာင္စံ က်ဳိးစားတာေပါ့။ စာဝါေတြ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာက္မက်ေစရဘူး၊ ဘုုရားဝတ္တက္
ဘယ္ေတာ့မွ မပ်က္ေစရဘူး၊ ဒဏ္ကိုုလည္း မွန္ေအာင္သြားတယ္။
ဒဏ္မွန္မွန္သြားရလိုု႕ စာေတြအမ်ားႀကီး ရသြားတယ္။ ပထမေန႕ (စာေမးပြဲအသုုံး)
အတြက္ နိယံေတြ၊ သံဝဏၰနာေတြ၊ နည္းစစ္ေတြ အကုန္ရ၊ ဘယ္လိုုပြိဳင့္ကလာေမးေမး
ပထမေန႕အတြက္ကေတာ့ အဲဗားရယ္ဒီ၊ အဲဒီလိုု အက်ဳိးရွိခဲ့တယ္။
မိမိနဲ႕အတူ ဒဏ္က်ေဖၚေတြက မိုုးရြာတဲ့ေန႕ေတြဆိုုရင္
မိုုးေအးတာအေၾကာင္းျပၿပီး ဒဏ္ကိုုမသြားၾကဘူး။ ညွိထားသလိုုပဲ
တေယာက္မွကိုုမလာၾကတာ။ ကိုုယ္တေယာက္တည္း ဆရာေတာ့္ေက်ာင္းမွာ၊ ဆရာေတာ္က
မိုုးရြာရင္ မလာရဘူး လိုု႕မိန္႕ထားတယ္ေတာင္ ထင္မိတယ္။ မိုုးကလည္း သုုံး
ေလးရက္ ဆက္ရြာတယ္။ ေမာင္စံ စိတ္မေလွ်ာ့ဘူး၊ ဆက္သြားတယ္၊ တရက္ မွာေတာ့
ဆရာေတာ္က-
“ေအး မင္း ဒဏ္မွန္တဲ့ေကာင္ မလာေတာ့နဲ႕၊ ဟိုုေကာင္ေတြကိုုေျပာလိုုက္ မနက္ျဖန္ကစၿပီး ေနာက္သုုံးလစီ ဒဏ္တိုုးတယ္လိုု႕” တဲ့။
ဝါး... ဝမ္းသာလိုုက္တာ မေျပာပါနဲ႕ေတာ့။ ေမာင္စံ ဝမ္းသာအားရ စာအုုပ္ေတြပိုုက္ၿပီး ျပန္လာခဲ့တယ္။ မိုုးရြာေန တာေတာင္ ထီးေဆာင္းဘိုု႕ေမ့ေနတယ္။ ကုိယ့္ဒဏ္က်ေဖၚေတြအတြက္ေတာ့ စိတ္မေကာင္းပါဘူး။
ဝါး... ဝမ္းသာလိုုက္တာ မေျပာပါနဲ႕ေတာ့။ ေမာင္စံ ဝမ္းသာအားရ စာအုုပ္ေတြပိုုက္ၿပီး ျပန္လာခဲ့တယ္။ မိုုးရြာေန တာေတာင္ ထီးေဆာင္းဘိုု႕ေမ့ေနတယ္။ ကုိယ့္ဒဏ္က်ေဖၚေတြအတြက္ေတာ့ စိတ္မေကာင္းပါဘူး။
ဆရာေတာ့္မွာ ဒဏ္ႏွစ္မ်ဳိးရွိတယ္၊ တစ္မ်ဳိးက စာဒဏ္၊ ေနာက္တစ္မ်ဳိး
က ဘုုရားဝတ္တက္ဒဏ္။ ဘုုရားဝတ္တက္ စာရင္းစစ္လိုု႕ မပါရင္ မနက္အေစာႀကီး (၅) နာရီထၿပီး ဆရာေတာ့္ေက်ာင္းမွာ ဆရာေတာ္နဲ႕အတူ ဘုုရားသြား ဝတ္တက္ရတယ္။ ေမာင္စံ အဲဒီဒဏ္လည္း က်ဘူးတယ္။
က ဘုုရားဝတ္တက္ဒဏ္။ ဘုုရားဝတ္တက္ စာရင္းစစ္လိုု႕ မပါရင္ မနက္အေစာႀကီး (၅) နာရီထၿပီး ဆရာေတာ့္ေက်ာင္းမွာ ဆရာေတာ္နဲ႕အတူ ဘုုရားသြား ဝတ္တက္ရတယ္။ ေမာင္စံ အဲဒီဒဏ္လည္း က်ဘူးတယ္။
တေန႕ ညေန (၄) နာရီစာဝါၿပီးေတာ့ ေတာင္ငူကလူႀကဳံဧည့္သည္လာတယ္ဆိုုလိုု႕
ဘုုရားႀကီးဘက္မွာရွိတဲ့ ေတာင္ငူေက်ာင္းကိုု ဧည့္သည္သြားေတြ႕တယ္။
စကားေကာင္းေနတာနဲ႕ ည (၇) နာရီဘုုရားဝတ္တက္ကိုု မမွီလိုုက္ ေတာ့ဘူး။
တစ္ခါလစ္ တစ္ခါထိပဲ။ ဘုုရားဝတ္တက္စစ္တဲ့ ဦးပညိႏၵကလည္း
သိပ္မွတ္ဥာဏ္ေကာင္းတာ၊ ေမာင္စံတိုု႕ေခတ္က သံဃာ (၃၀၀) ေလာက္ရွိတာ
စာရြက္မၾကည့္ပဲ ဘယ္ေနရာမွာ ဘယ္သူမပါဘူးဆိုုတာကိုု အတိ အက်သိတယ္ဗ်ာ။
ဘုုရားဝတ္တက္ၿပီးတဲ့အခါ ဆရာေတာ္ကိုု မပါတဲ့သူစာရင္း ေလွ်ာက္ျပရတယ္။
အဲဒီေန႕က ေမာင္စံ ရယ္၊ ေခမိန္ရယ္၊ ဘိုုကိ (သုုဇန) ရယ္ ေတာင္ငူက
သုုံးပါးထိၾကတယ္။
ေနာက္တစ္ရက္ မနက္ (၅) နာရီထၿပီး ဆရာေတာ္ေက်ာင္း (ဒါယာဒ) မွာ
ဘုုရားသြားဝတ္တက္ရတာေပါ့။ အိုုး ---- ဒဏ္ က်ေတာ့မွပဲ ဆရာေတာ္ရဲ႕
ေရာင့္ရဲသီးခံတတ္ပုုံေတြကိုု ပိုုသိလာရၿပီး ပိုုၾကည္ညဳိမိလာတယ္။
စာသင္တိုုက္ ႀကီးတစ္ခုုရဲ႕ အဓိပတိဆရာေတာ္ႀကီးဆိုုၿပီး ဟိတ္နဲ႕ဟန္နဲ႕
သီးသီးသန္႕သန္႕ ေနတာမဟုုတ္၊ ကုုတင္တစ္လုုံးသာရွိတဲ့ အခန္းက်ဥ္းေလးထဲမွာ
အမ်ားနည္းတူေနတာ။
အျပင္ဘက္ Hall ထဲမွာ စာသင္သားသံဃာေတြက နံရံ ပတ္ ပတ္လည္အျပည့္။
ျခင္ေထာင္ေတြဆိုုတာ တစ္လုုံးနဲ႕တစ္လုုံး ထိစပ္ၿပီးေထာင္ထားၾကတာ
ဘုုရားခန္းေရွ႕ေရာက္ဘိုု႕ ျခင္ ေထာင္ေတြၾကားထဲ ကုုန္းကုုန္း
ကုုန္းကုုန္းနဲ႕ ငုုံ႕ၿပီးသြားရ တာ ေမာေတာင္ေမာတယ္။ ဆရာေတာ္လည္း ဒီလိုုပဲ
ၾကြလာခဲ့ တာပဲ။ ေမာင္စံတိုု႕ နာရီဝက္ေလာက္ ဘုုရားဝတ္တက္ၿပီး တာေတာင္
ျခင္ေထာင္ထဲက ဘသားေခ်ာေတြ တစ္ေယာက္မွ တုုတ္တုုတ္ မလႈပ္ၾကဘူး။ အဲဒါ
ေန႕တိုုင္း ေန႕တိုုင္း။
မစိုုးရိမ္မွာ စနစ္ေကာင္းတာက စာသင္သားကိုု စည္းကမ္းေတြ ဥပေဒေတြနဲ႕
တင္းၾကပ္မထားဘူး၊ စာဝါ ရယ္ ဘုုရားဝတ္တက္ရယ္နဲ႕ပဲထိန္းထားတယ္။
စာဝါနဲ႕ဘုုရားဝတ္တက္မွန္ရင္ၿပီးေရာ၊ ၿပီးရင္ ဘယ္သြားသြား၊ ပြဲေတြ
အၿငိမ့္ေတြႀကဳိက္တာ သြားၾကည့္လိုု႕ရတယ္။ စာဝါနဲ႕ဘုုရားဝတ္တက္ကလည္း
အခ်ိန္ေကာင္းေတြသတ္မွတ္ထားတာဆိုု ေတာ့ စည္းပ်က္ကမ္းပ်က္ အျပင္
မသြားျဖစ္ေအာင္ အလိုုလိုုထိန္းခ်ဳပ္ၿပီးသားျဖစ္ေနတယ္ေလ။
ေမာင္စံတိုု႕ (၇) ရက္ဒဏ္က်တာ၊ သုုံးရက္ၿပီး ေလးရက္ေျမာက္တဲ့ေန႕မွာ
ဘာျဖစ္လဲဆိုုေတာ့ ေတာင္ၿပဳံးပြဲ စတယ္။ ေတာင္ၿပဳံးပြဲက နာမည္ႀကီး၊
ၾကားဘူးတာၾကာၿပီ တခါမွမေရာက္ဘူးေသးေတာ့ သြားၾကည့္ခ်င္တာနဲ႕ သူငယ္
ခ်င္းေတြနဲ႕အတူလိုုက္သြားလိုုက္တယ္။ မႏၱေလးနဲ႕မတၱရာဆိုုတာ
တစ္နာရီခရီးဆိုုေတာ့ အခ်ိန္မီျပန္လာၾက မယ္ေပါ့။
ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ ျပန္လိုု႕မရေတာ့ဘူး၊ လိုုင္းကားေတြမွန္သမွ်ကလည္း
လူျပည့္လူလွ်ံ၊ ေတာင္ၿပဳံးနဲ႕မႏၱေလး ဆြဲေပးတဲ့ ရထားနဲ႕
လိုုက္မယ္ၾကံျပန္ေတာ့လည္းအမေလးေလး ေနရာရဘိုု႕ ေနေနသာသာ
ေျခေထာက္တစ္ေခ်ာင္းတင္ၿပီး တြဲလြဲဆြဲ လိုုက္ဘိုု႕ေတာင္ ေနရာမက်န္ေတာ့ဘူး။
လူေတြလူေတြဆိုုတာ ျပြတ္သတ္ႀကိတ္ခဲလိုု႕။ ေအာ္ၾကဟစ္ၾက ေနာက္ၾကေျပာင္ၾကနဲ႕
ဒီလူေတြၾကားထဲမွာ ဘယ္လိုုမွအဆင္မေျပႏိုုင္ဘူး။ အဲဒါနဲ႕ ေနာက္ဆုုံးေတာ့
စိတ္ဒုုန္းဒုုန္းခ်ၿပီး မႏၱေလးသိန္းေဇာ္ဇာတ္ပြဲ ဝင္ၾကည့္ေန လိုုက္ၾကတယ္။
မနက္လင္းခါနီးေတာ့မွ လူေတြရွင္းေနတာနဲ႕ အျပန္လိုုင္းကားေတြကိုု
လြယ္လြယ္ကူကူပဲ ရလိုုက္ၾကတယ္။ ေက်ာင္းထဲကိုု ငိုုက္စိုုက္ငိုုက္စိုုက္နဲ႕
ျပန္ဝင္လာၾကၿပီး သူငယ္ခ်င္းေတြကိုု သတင္းေမးၾကည့္လိုုက္ေတာ့ “ေအး မင္းတိုု႕
အဖြဲ႕ ဘုုရားဝတ္တက္ဒဏ္ တစ္လတိုုးတယ္တဲ့ဗ်ာ...” ဟင္း ဟင္း
ထင္ေတာ့ထင္ထားၿပီးသားပါ။ ဒီေတာ့လည္း မနက္ တိုုင္း
ကုုသိုုလ္သြားယူၾကရတာေပါ့ေလ။ မၾကာပါဘူး စာေမးပြဲေအာင္တာနဲ႕
ဒဏ္ကလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ရသြားခဲ့ တယ္။
ေမာင္စံ မစိုုးရိမ္မွာတုုန္းက သီတဂူသုုံးထပ္ေက်ာင္းႀကီး
အေပၚဆုုံးထပ္မွာေနရာရတယ္။ ေက်ာတစ္ေနရာစာပါ ပဲ။ အဲဒီေက်ာတစ္ေနရာစာရဘိုု႕
(၂) ႏွစ္နီးပါးေစာင့္ခဲ့ရတယ္။ စီနီယာအတိုုင္း ေနရာေပးတာဆိုုေတာ့
ကိုုယ့္ေရွ႕မွာ အရင္ေရာက္ႏွင့္ေန သူေတြက ေနရာအရင္ရတယ္ေပါ့။ တျဖည္းျဖည္း
ေရွ႕ကလူေတြထြက္ထြက္ကုုန္မွ ကိုုယ့္အလွည့္ကိုု ေရာက္လာတာ။
အဲဒီမတိုုင္ခင္က ကိုုယ့္ပစၥည္းေတြကိုု အသိသူငယ္ခ်င္းတစ္ပါးရဲ႕
ေသတၱာေပၚမွာ ထပ္တင္ထားၿပီး ညအိပ္ေတာ့ ႀကဳံသလိုု သစ္ပင္ေအာက္အိပ္လိုုက္၊
အုုတ္ပုုံေပၚအိပ္လိုုက္၊ တခါတခါ ေခြးေတြက ေနရာဦးထားလိုု႕ ေမာင္းခ်ၿပီး
ဝင္အိပ္ခဲ့ရတာ။ ကိုုယ့္လိုုလူေတြလည္း အမ်ားႀကီးပဲ။ ႏွစ္တဝက္ေလာက္ၾကာေတာ့
ဘာဏက ဆြမ္းစားေက်ာင္းေပၚမွာ အိပ္စရာ ေနရာရလာတယ္။
ကံဆိုုးခ်င္ေတာ့ ကိုယ္ရတဲ့ေနရာတည့္တည့္က မိုုးယိုုတဲ့ေနရာ၊
မိုုးရြာတဲ့ညဆိုု အိပ္ေကာင္းေနတုုန္း ေရေတြတေပါက္ေပါက္ နဲ႕က်လာလိုု႕
ထေျပးခဲ့ရဘူးတာလဲ အႀကိမ္မနည္း။ ဒါေပမယ့္လည္း စာသင္သားေတြဟာ
အားလုုံးေပ်ာ္ေနၾကတာခ်ည့္ပဲ။ အဲဒီလိုု စားစရာ ေနစရာ ခက္ခက္ ခဲခဲၾကားထဲ ကပဲ
ေအာင္ျမင္တိုုးတက္လာခဲ့ၾကသူ ေတြဟာ ဒုုနဲ႕ေဒးဆိုုေတာ့ စာသင္သားေတြ ေပ်ာ္
တာေပါ့။
ေမာင္စံ စစ္ကိုုင္း သီတဂူကိုုေရာက္ေတာ့လည္း မစိုုးရိမ္မွာအတူေနခဲ့ဘူးတဲ့
သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႕ ျပန္ေတြ႕ ရတယ္။ ေဒါက္တာၾသသဓ၊ ေဒါက္တာသဇၨန၊
ေဒါက္တာေသ႒ိလစတဲ့သူေတြဟာ မစိုုးရိမ္မိတ္ေဟာင္းေတြေပါ့။ သီတဂူေဆးရုုံမွာ
ဆရာေတာ္ မ်က္စိလာစစ္တာတိုု႕၊ သီတဂူအခမ္းအနားေတြကိုု ၾကြလာတဲ့အခါတို႕မွာ
ေသေသခ်ာခ်ာ ျပဳစုုေစာင့္ ေရွာက္ခြင့္ရခဲ့တယ္။ အိႏၵိယမွာ
တကၠသိုုလ္တက္ေနတုုန္းကလည္း ဘုုံေဘေရႊတိဂုုံေစတီေတာ္ႀကီး ဌပနာ ပိတ္ပြဲၾကြ
လာတဲ့အတြက္ ျပဳစုုခြင့္ရခဲ့ျ ပန္တယ္။ ေဟာအခုု အေမရိကန္
သီတဂူမွာဖူးေတြ႕ေစာင့္ေရွာက္ခြင့္ရျပန္ၿပီ။ ဆုုံးမၾသဝါဒမ်ားကိုု
နာၾကားခြင့္ရျပန္ၿပီ ဆိုုေတာ့ ေမာင္စံ ကံေကာင္းၿပီးရင္း ကံေကာင္းေနတာေပါ့။
Oh! Great, I am very very lucky person. ကိုုယ့္ကိုုကိုုယ္ေက်နပ္လြန္းလိုု႕ ေရရြတ္လိုုက္တာ အသံေတာင္ ထြက္သြားတယ္။
“ေအး မင္းတိုု႕ အဂၤလိပ္စကား ေျပာတာလည္းေျပာေပါ့၊ ကိုုယ့္စာနဲ႕ ကိုုယ့္စကားေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ ေမ့မထား ၾကနဲ႕။ ကေလးေတြကိုုလည္း ျမန္မာစာ ျမန္မာစကား သင္ေပးၾက။ အၾကြားလြဲမေနၾကနဲ႕။ ဒါပဲ ငါ့ၾသဝါဒက။”
“သာဓုု၊ သာဓုု၊ သာဓုုပါဘုုရား။”
ဟာ ဆရာေတာ္ ၾသဝါဒၿပီးသြားၿပီပဲ။ ကိုယ့္ အသံထြက္သြားတာ ဆရာေတာ္မ်ားၾကားသြားလားမသိဘူး။ ဘုုရား ဘုုရား.. ေတာ္ၾကာ ဆရာေတာ္က နားၾကားျပင္းကတ္ၿပီး ရာသက္ပန္ဒဏ္ခ်ေနမွ ဟုုတ္ေပ့ျဖစ္ေနဦးမယ္။
ဟာ ဆရာေတာ္ ၾသဝါဒၿပီးသြားၿပီပဲ။ ကိုယ့္ အသံထြက္သြားတာ ဆရာေတာ္မ်ားၾကားသြားလားမသိဘူး။ ဘုုရား ဘုုရား.. ေတာ္ၾကာ ဆရာေတာ္က နားၾကားျပင္းကတ္ၿပီး ရာသက္ပန္ဒဏ္ခ်ေနမွ ဟုုတ္ေပ့ျဖစ္ေနဦးမယ္။