ခ်ီးေျမွာက္ျခင္းႏွင့္ လွဴဒါန္းျခင္း

ခ်ီးေျမွာက္ျခင္းႏွင့္ လွဴဒါန္းျခင္း

ခ်ီးေျမွာက္ျခင္း

(သဂၤဟ) ဆိုတာ ဘ၀လံုျခံဳေရးအတြက္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံတဲ့ သေဘာျဖစ္တယ္။ လွဴဒါန္းျခင္း (ဒါန) ဆုိတာ မိမိနဲ႔ ပုိင္ဆုိင္တဲ့ ပစၥည္းၾကားမွာ တြယ္တာေနတဲ့ သံေယာဇဥ္ကုိ ဖယ္ရွားတဲ့ သေဘာျဖစ္တယ္။

ေတာင္တြင္ႀကီး နတ္မီွေတာရ ဆရာေတာ္ႀကီး

မိမိပုိင္ဆုိင္တဲ့ ပစၥည္း ဥစၥာကုိ သူတစ္ပါးအတြက္ ေပးကမ္းတာနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ မဂၤလာတရားေတာ္မွာ သဂၤဟနဲ႔ ဒါနဆုိၿပီး ႏွစ္မ်ိဳး ပါရွိတယ္။ ဒီႏွစ္မ်ိဳးထဲမွာ သားမယားတုိ႔ကုိ ေပးကမ္းတာ၊ ေဆြမ်ိဳးတုိ႔ကုိ ေပးကမ္းေထာက္ပံ့တာကုိ သဂၤဟ လို႔သံုး ပါတယ္။ အလွဴခံ ပုဂၢိဳလ္တို႔ကုိ ေပးကမ္းတာကုိေတာ့ ဒါန လို႔ သံုးပါတယ္။

သဂၤဟရဲ႕ သေဘာက မိမိက သားမယား ေဆြမ်ိဳးတုိ႔ကုိ ေပးကမ္းတဲ့ အတြက္ ေလာေလာဆယ္မွာ လက္ခံရယူလိုသူတုိ႔ရဲ႕ ဘ၀ကုိ လံုျခံဳျပည့္စံုေစတယ္။ ရယူသူတို႔ရဲ႕ ေက်းဇူးသိမႈ၊ ေက်းဇူးတုန္႔ျပန္မႈတုိ႔ေၾကာင့္ ေပးကမ္းသူရဲ႕ ဘ၀ကုိလည္း လံုျခံဳျပည့္စံုေစပါတယ္။ ေပးသူ ယူသူ ႏွစ္ဦး ႏွစ္ဖက္တုိ႔ရဲ႕ ဘ၀လံုျခံဳမႈကုိ ေပးစြမ္းႏုိင္တဲ့ အတြက္ မဂၤလာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနရဲ႕ သေဘာက အလွဴခံ ပုဂိၢဳလ္တို႔ အေပၚမွာ အက်ိဳးေဆာင္ေပးလိုတဲ့ ေစတနာနဲ႔ ဂုဏ္ေက်းဇူးကုိ ပူေဇာ္လိုတဲ့ ေစတနာ သက္သက္နဲ႔ မိမိပုိင္ပစၥည္းကုိ တြယ္တာငဲ့ကြက္မႈ မထားပဲ လြတ္လြတ္စြန္႔ႀကဲတဲ့ သေဘာပါ။ မိမိနဲ႔ ပစၥည္းတုိ႔ အၾကားမွာ တြယ္တာ ကပ္ၿငိေနတဲ့ သံေယာဇဥ္အစြဲ ဥပါဒါန္ကုိ ပယ္ရွားတဲ့ သေဘာ၊ တျဖည္းျဖည္းပါးရာကေန ျပတ္သြားတဲ့ အထိေရာက္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးတဲ့ သေဘာသက္သက္ပါ။ အတြယ္အတာ အေႏွာင္အဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ အေႏွာင့္အယွက္ေတြ နည္းပါးသြားေစတဲ့ အတြက္ မဂၤလာျဖစ္ပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြဟာ အလွဴေရစက္လက္နဲ႔ မကြာ ဆုိသလို ဒါနေတြ ဒီေလာက္ၾကိဳးစားေနရက္နဲ႔ ႀကီးပြားခ်မ္းသာတာ က်ေတာ့ အေနာက္ႏိုင္ငံက လူေတြကုိ ဘာ့ေၾကာင့္မမီရတာလဲ ဆုိတဲ့အေၾကာင္း တခ်ိဳ႕က ေျပာၾကပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ႀကီးပြားခ်မ္းသာျခင္းကုိ ကံအေၾကာင္းတရား တစ္ခုတည္းအေပၚမွာသာ တည္မီွေနတယ္လို႔ အယူအဆမွားေနတယ္လို႔ပဲ ဆုိရမွာပါ။ အမွန္ေတာ့ ျမတ္စြာဘုရားေဟာေတာ္မူတဲ့ ႀကီးပြားခ်မ္းသာျခင္း အေၾကာင္းတရားက ေလးပါး ရွိပါတယ္။ ေရွး ကုသုိလ္ကံရွိျခင္း၊ သင့္ေလ်ာ္တဲ့ အရပ္ေဒသမွာ ေနရျခင္း၊ သူေတာ္ေကာင္း၊ ပညာရွိတို႔ကုိ မွီခိုခြင့္ရျခင္း၊ မိမိကုိယ္ကုိ ေကာင္စြာ ေဆာက္တည္ႏုိင္ျခင္းဆုိတဲ့ သမၸတၱိစက္ ေလးပါး ပါပဲ။

ဗုဒၵဘာသာ၀င္ေတြ အေနနဲ႔ သဂၤဟတရားနဲ႔ဒါနကုိ ကြဲကြဲျပားျပားသိဖုိ႔ လိုပါတယ္။ ကုိယ့္ပစၥည္း သူမ်ားကုိေပးလိုက္ရင္ ဒါနခ်ည္းပဲ ထင္ေနၾကတယ္။ မဂၤလာကဗ်ာကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ စဥ္းစားၾကည့္ရင္ သိႏုိင္ပါတယ္။ သဂၤဟနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔...
~ ေၾကြးသစ္ခ်ကာ သားႏွင့္ မယားကုိ ေျမွာက္စားခ်ီးျမွင့္ ၀ဋ္ကုန္ေစ။
~ ေဆြမ်ိဳးေတြကုိ ျပင္ပမထားနဲ႔ သဂၤဟတရားနဲ႔ ခ်ီးေျမွာက္ေလ။
ဒီေနရာမွာ သဂၤဟတရားဆုိတာ တစ္ဘ၀ အုိစာ မင္းစာအျဖစ္နဲ႔ ေၾကြးသစ္ခ်တဲ့ သေဘာမ်ိဳး ေပးတာ၊ ေဆြမ်ိဳးေတြကုိ ျပင္ပမထားနဲ႔ ဆုိတာကလည္း အေရးၾကံဳရင္ ကုိယ့္ရဲ႕ အတြင္းလူယံု အျဖစ္အားကုိးရေအာင္ စည္းရံုးေရးသေဘာနဲ႔ ေပးတာမ်ိဳးပါ။ နတ္မွီေတာရ ဆရာေတာ္မိန္႔သလိုပဲ ဘ၀လံုျခံဳေရးအတြက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံတဲ့ သေဘာနဲ႔ ေပးတာမ်ိဳးကုိ ဆုိလိုတာပါ။

ဒါန ဆုိတာကုိက်ေတာ့... ~ သံုးတန္ေစတနာ ျဖဴစင္လန္းလို႔ ေပးကမ္းေ၀မွ် လွဴႏုိင္ေစ။ သံုးတန္ေစတနာ ျဖဴစင္လန္းလို႔ ဆုိတာ မလွဴမီေကာ လွဴဆဲမွာေကာ လွဴၿပီးတဲ့ ေနာက္မွာေကာ ေစတနာသံုးတန္လံုးမွာ ေလာဘ၊ ေဒါသစတဲ့ ကိေလသာ အညစ္အေၾကးေတြ စင္စင္ၾကယ္ၾကယ္ထားၿပီး ေပးကမ္းလွဴဒါန္း ရမွာျဖစ္ၿပီး ရရွိမယ့္ အက်ိဳးကုိေတာင္ ကုိယ့္အတြက္ဆုိတဲ့ ေလာဘစိတ္မထားပဲ အမွ်အတန္းပါ ေပးေ၀ရမယ္လို႔ ဆုိတာပါ။

ဒါနလို႔ အမည္တပ္ထားေပမယ့္ ကုိယ့္အတြက္ ဘ၀လံုျခံဳေရး ေလာကီစည္းစိမ္ရရွိေရးကုိ ေတာင့္တၿပီး ေပးကမ္းတယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ သဂၤဟ သေဘာနဲ႔ ေပးကမ္းမႈသာျဖစ္တယ္။ ဒါန မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါနျဖစ္ေအာင္ ေပးတာျဖစ္ရင္လည္း အတြယ္အတာ အစြဲဥပါဒါန္ကင္းေရး အတြက္ ေလ့က်င့္တာျဖစ္လို႔ ပါရမီေျမာက္တဲ့ ကုသုိလ္ပဲ ျဖစ္ရမွာပါ။

ေတာင္ၿမိဳ႕ ဆရာေတာ္ႀကီး အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ မိန္႔ၾကားတဲ့... တစ္စ တစ္စ စြန္႔၀ံ့မွလွ်င္ ဘ၀ေနာက္ေႏွာင္း တာရွည္ေကာင္း၏ ဆုိတာလည္း ပါရမီေျမာက္ေအာင္ ေစတနာသံုးတန္ အစင္အၾကယ္နဲ႔ ျပဳလုပ္ျခင္း ဒါနစစ္စစ္ကုိ ေျပာတာပါပဲ။ သဂၤဟ သေဘာ ေပးကမ္းျခင္းနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ၀ိသုဒၵိမဂ္မွာ...

ယသကာမတာယ ပ၀တၱိတံ ဟီနံ = ေလာကီအျခံအရံ အေက်ာ္အေစာကုိ ေတာင့္တၿပီး ျဖစ္ေစတဲ့ ေပးကမ္းမႈဟာ အနိမ့္စားသာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

တကယ္လုိ႔ ေလာကီေကာင္းက်ိဳးေလာက္ကုိသာ ေတာင့္တၿပီး ျပဳလုပ္တယ္ဆုိရင္လည္း ပုညဖလ ကာမတာယ ပ၀တၱိတံ မဇၥ်ိမံ = ေကာင္းမႈ အက်ိဳးကုိ ေမွ်ာ္ကုိးေတာင့္တၿပီး ျပဳလုပ္တဲ့ ကုသုိလ္ဟာ အလယ္အလတ္တန္းစား အဆင့္မွာပဲ ရွိတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

ပါရမီေျမာက္တဲ့ ကုသုိလ္စစ္စစ္နဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ က်ေတာ့...

ကတၱဗေမ၀ိဒႏၲိ အရိယဘာ၀ံ နိႆာယ ပ၀တၱိတံ ပဏီတံ = ဒီလို ကုသုိလ္အလုပ္ဆုိတာ အရိယာေလာင္းလ်ာတုိ႔ ျပဳရုိးျပဳစဥ္ ျပဳလုပ္ထိုက္တဲ့ အလုပ္တယ္လို႔ ခံယူၿပီး ကိေလသာ ကင္းစင္တဲ့ အရိယာ အျဖစ္ကုိ အမွီျပဳျဖစ္ေစအပ္တဲ့ ေကာင္းမႈသာ အျမတ္ဆံုး ျဖစ္တယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္ပါတယ္။ ဒီလိုဒါနမ်ိဳးမွသာ ကုိယ္က ကန္႔သတ္ေတာင့္တျခင္း မရွိတဲ့ အတြက္ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳတဲ့ အထိ အကန္႔အသတ္မရွိ အက်ိဳးႀကီးမားတယ္လုိ႔ ဆုိလိုတာပါ။

ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဘယ္ကုသုိလ္မဆုိ သရဏဂံုေဆာက္တည္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္ အျဖစ္နဲ႔ ျပဳလုပ္မွသာ စင္ၾကယ္ျမင့္ျမတ္တဲ့ အလွဴျဖစ္မယ္လို႔ အစြဲသန္တတ္ၾကပါတယ္။ ျမတ္စြာဘုရား ပါရမီျဖည့္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ကာလဟာ ေလးသေခ်ၤနဲ႔ ကမာၻတစ္သိန္း ၾကာတယ္။ ဘ၀ေပါင္းမ်ားစြာ မေရမတြက္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒီေလာက္ၾကာတဲ့ အခ်ိန္ကာလအတြင္း မွာ သဗၺညဳတ ဘုရားရွင္ေပါင္း ၂၄ဆူသာ ပြင္းပါတယ္။ ဘုရားမပြင့္တဲ့ ကပ္ကမာၻေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ အဲဒီအခ်ိန္ကာလ ေတြမွာ ဘုရားအေလာင္း ျဖည့္ခဲ့တဲ့ ပါရမီကုသုိလ္ေတြကုိ မစင္ၾကယ္တဲ့ ကုသုိလ္ေတြလို႔ မွတ္ယူရမလား စဥ္းစားသင့္ တယ္။ ဒါနပရမတၳ ပါရမီရဲ႕ သာဓကျဖစ္တဲ့ ယုန္မင္းဟာ ဘယ္ဘာသာ၀င္လို႔ ေျပာရပါ့မလဲ။

ဒီေနရာမွာ ကြဲကြဲျပားျပား နားလည္ဖုိ႔က ဒုကၡၿငိမ္းရာ နိဗၺာန္ကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳဖုိ႔ က်င့္မယ္ဆုိရင္ မဂၢင္ရွစ္ပါးကလြဲလို႔ တျခားနည္း မရွိပါဘူး။ မဂၢင္ရွစ္ပါးဆုိတာက သဗၺညဳတ ဘုရားရွင္တုိ႔ရဲ႕ သာသနာေတာ္က လြဲလို႔ တျခားဘယ္မွာမွ မရွိႏုိင္ ပါဘူး။ ဒါက လံုး၀ ပံုေသကားက်ပါပဲ။ ျမင့္ျမတ္တဲ့ ပါရမီ ကုသုိလ္ျဖစ္ဖုိ႔ရာကေတာ သာသနာတြင္း သာသနာပ ရယ္လို႔ ကန္႔သတ္ခ်က္မရွိပါဘူး။
ေစတနာဟံ ဘိကၡေ၀ ကမၼံ ၀ဒါမိ
ဆုိတဲ့ အတုိင္း ေစတနာ ဓမၼဟာ အဓိကပဲ။ ေစတနာ ဓမၼဆုိတာ ဓမၼနိႆတၱ နိဇၨိ သေဘာျဖစ္လို႔ သတၱဇီ၀ ဆုိတဲ့ ကန္႔သတ္ပုိင္းျခားထားျခင္း မရွိပါဘူး။

ဒါ့ေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မဟုတ္တဲ့ မာသာထရီဇာ တုိ႔လို ကုိယ္က်ိဳးအားလံုးကုိ စြန္႔လႊတ္ၿပီး ဒုကၡိတ သတၱ၀ါမွန္သမွ်ကုိ လူမ်ိဳး ဘာသာ ကန္႔သတ္ခြဲျခားမႈ မထားပဲ စာနာေထာက္ထား ရုိင္းပင္းကူညီတဲ့ ကုသုိလ္မ်ိဳးကုိ မစင္ၾကယ္ဘူးလို႔ လံုး၀ ေျပာလို႔ မရပါဘူး။ ဗုဒၶလမ္းစဥ္ရဲ႕ မျမင့္ဆံုး ရည္မွန္းခ်က္က အစြဲဥပါဒန္ေတြ အားလံုးခ်ဳပ္ၿငိမ္းၿပီး နိဗၺာန္ကုိ အာရံုျပဳႏုိင္ေရး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနဆုိတာ မိမိကုိယ္နဲ႔ မိမိတုိ႔ပုိင္ဆုိင္တဲ့ ပစၥည္း၊ ဥစၥာတုိ႔ အေပၚမွာ တြယ္တာစြဲလမ္းေနမႈ (ဥပါဒါန္) တရားကုိ ပယ္ျဖတ္ႏုိင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးတဲ့ အလုပ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ပါရမီဆယ္ပါးထဲမွာ ဒါနပါရမီကုိ ပထမဆံုး ထားရတာဟာ လူတုိင္းလည္း လုပ္ႏုိင္လို႔၊ ျပဳလုပ္ရတာလည္း လြယ္ကူလို႔ လို႔ တခ်ိဳ႕က ေပါ့ေပါ့ေလး မွတ္ထင္တတ္ၾကပါတယ္။ အမွန္ကေတာ့ ငါ... ငါ့ဥစၥာလို႔ သတ္မွတ္စြဲလမ္းေနတဲ့ အတၱ၀ါဒနဲ႔ ဥပါဒါန္ ထုထည္ႀကီးကုိ တျဖည္းျဖည္း ပါးရာကေန ေပ်ာက္သြားေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးတဲ့ တကယ့္ အေျခခံ အလုပ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ စြဲလမ္းမႈ ဥပါဒါန္အားႀကီးေနရင္ သီလလည္း မစင္ၾကယ္ႏုိင္ဘူး။ က်န္တဲ့ ေနကၡမၼ၊ ပညာ၊ ၀ီရိယ၊ ခႏၲီ၊ သစၥာ၊ အဓိ႒ာန၊ ေမတၱာ၊ ဥေပကၡာပါရမီတုိ႔ ဆုိတာေတြလည္း လံုး၀ မစင္ၾကယ္ႏုိင္ေတာ့ပါဘူး။

အဲဒီေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ အေနနဲ႔ ဒါနရဲ႕ အေရးပါမႈကုိ အေလးအနက္ သေဘာေပါက္ၾကဖုိ႔နဲ႔ တန္ဖုိးထားတတ္ၾကဖုိ႔ပါ။ သာသနာေတာ္နဲ႔ ၾကံဳၾကိဳက္လို႔ ဒါနဆုိတဲ့ အလုပ္ႀကီးတစ္ခုကုိ လုပ္ၾကတဲ့ အခါမွာ တစ္ဘ၀စာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ တစ္သံသရာလံုး အတြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ေလာကီ ဘ၀လံုျခံဳေရးအတြက္ အရင္းအႏွီးျမွဳပ္ႏွံတဲ့ အလုပ္တစ္ခုလို႔ သေဘာထားလုပ္ကုိင္ေနရင္ ဒါန မဟုတ္ဘူး။ သဂၤဟ မဂၤလာသာျဖစ္တယ္။ ဒါနရဲ႕ အစြမ္းသတၱိဟာ အစြဲဥပါဒါန္အားလံုး ကုန္ဆံုးရာ နိဗၺာန္အထိ ေပးစြမ္းႏုိင္တဲ့ အျမင့္ျမတ္ဆံုး မဂၤလာလုပ္ငန္းႀကီးျဖစ္လို႔ သဂၤဟ မဂၤလာ အဆင့္ေလာက္နဲ႔ ရပ္တန္႔ မေနသင့္ဘူးဆုိတာပါ ပဲ။ ေလာကရဲ႕ ဒုကၡေတြ အားလံုး ကုန္ဆံုးရာ နိဗၺာန္အထိ အက်ိဳးၿပီးေစႏုိင္တဲ့ ဒါန စစ္စစ္ႀကီး ျဖစ္ၿပီဆုိရင္ေတာ့ တျခားမၿပီးေစႏုိင္တဲ့ ကိစၥရယ္လို႔ ရွိေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါကုိ နားလည္ တန္ဖုိးထားၾကဖုိ႔ပါ။

ဒါနစစ္စစ္ျဖင့္ ပါရမီအားလံုး အေထာက္အကူျဖစ္ၿပီး နိဗၺာန္တုိင္ေအာင္ ေရာက္ႏုိင္ၾကပါေစ...

၀န္ခံခ်က္။ ။ဓမၼေဘရီ ဆရာေတာ္ႀကီး ေရးသားေသာ မေထရ္ျမတ္တို႔စကား၀ုိင္း(၇) စာအုပ္ပါ ေဆာင္းပါးမ်ားမွ ထုတ္ႏႈတ္ေရးပါသည္။
ေရးသားသူ ေအာင္ဦး ေရးသားခ်ိန္ 15.6.10

by Aung Oo (ေအာင္ဦး )