ဝိပႆနာႏွင့္ ခ်မ္းသာ ဆင္းရဲ
ေလာကရွိ အမ်ားစုေသာ လူသားတို႔သည္ ခ်မ္းသာႏွင့္
ဆင္းရဲ မကြဲျပားၾကပါ။ ယင္းသို႔ မကြဲျပားၾက၍ ခ်မ္းသာကို ဆင္းရဲထင္ကာ ေရွာင္ရွားေနၾကပါသည္။
ဆင္းရဲကိုမူ ခ်မ္းသာထင္ကာ ႀကိဳးစားရွာေဖြ က်င့္သံုးေနၾကပါသည္။ ယင္းသို႔ျဖင့္
အရွာလြဲ, အက်င့္သံုး လြဲေနၾကရကား လူသားတို႔မွာ အဆင္းရဲႀကီး ဆင္းရဲေနၾကရပါသည္။
မည္မွ် ဆင္းရဲေနၾကပါသနည္း။ သန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဥစၥာ,ေရႊ ,ေငြေတြ ရွိပါလ်က္ ရာထူးႀကီး ဂုဏ္ထူးႀကီးေတြ ရွိပါလ်က္၊ ပညာေတြ တတ္ပါလ်က္၊ ဆင္းရဲလြန္းလို႔ ဆင္းရဲဒဏ္ကို မခံႏိုင္ရကား မိမိကိုယ္မိမိနည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးႏွင့္ သတ္ေသသူေပါင္းမွာ တစ္ႏွစ္ တစ္ႏွစ္ ေထာင္ဂဏန္း အထက္မွာ ရွိသည္ဟု စာေစာင္တစ္ခုတြင္ မိမိဖတ္႐ႈလိုက္ရပါသည္။
သန္းေပါင္းမ်ားစြာရွိပါလ်က္ ရာထူးႀကီး ဂုဏ္ထူးႀကီးေတြ ရွိပါလ်က္ ဆင္းရဲလြန္းလိ ဆင္းရဲဒဏ္ မခံႏိုင္၍ မိမိကိုယ္ကို သတ္ေသသူပင္ ေထာင္ဂဏန္းအထက္ရွိေနပါလွ်င္ ယင္းတို႔ေအာက္ ဥစၥာ ရာထူးရွိျပီး ဆင္းရဲလြန္းလို႔ မိမိကိုယ္မိမိ နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ သတ္ေသသူဦးေရမွာ မည္မွ်မ်ားမည္ဟု အဘယ္သူ ခန္႔မွန္းႏိုင္ပါအ့ံနည္း။ ထိုထက္မ်ားျပားမည္ကား ေသခ်ာလွပါ၏။
ယင္းသို႔ ျဖစ္ရျခင္းသည္ အဘယ့္ေၾကာင့္ပါသနည္းဆိုေသာ္ ခ်မ္းသာႏွင့္ ဆင္းရဲ မကြဲၾက၍ ျဖစ္ရ သည္ဟု အေၾကာင္းရင္းကို ေဖာ္ျပႏိုင္ပါသည္။ မွန္ပါသည္။ ဗုဒၶတရားေတာ္အရ ေဖာ္ျပရပါလွ်င္ ေလာက၌ ျဖစ္ေပၚေနသမွ် အက်ဳိးတရားမွန္သမွ်တို႔သည္ အေၾကာင္းတရား မကင္းၾကပါ။ အေၾကာင္းတရားေၾကာင့္ျဖစ္သည့္ အက်ဳိးတရားေတြခ်ည္း ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ျဖစ္၍ ဘယ္ေနရာမွာမဆို ေၾကာင္း , က်ဳိးကို သိျမင္ေအာင္ ရွာပါ။ ေၾကာင္း , က်ဳိးကြဲေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။ ခ်မ္းသာႏွင့္ ဆင္းရဲကိုလည္း ကြဲပါေစ၊ ခ်မ္းသာႏွင့္ဆင္းရဲလည္း ကြဲေအာင္ႀကိဳးစားပါ။ ႀကိဳးစားသူကား ရွားပါးလွပါသည္။ ရွားပါးသူတစ္ေယာက္ႏွင့္ တစ္ေနရာ၌ ဆံုခဲ့ရပါ၏။
“အရွင္ဘုရား… ဝိပႆနာတရားဟာ ခ်မ္းသာလား… ဆင္းရဲလား၊ အားထုတ္တဲ့အခါမွာ ခ်မ္းသာလား.. ဆင္းရဲလား တပည့္ေတာ္ကြဲကြဲျပားျပား သိခ်င္ပါတယ္။ ရွင္းျပေပးပါဘုရား”
ေမးေလွ်ာက္သူမွာ လူငယ္တစ္ေယာက္ျဖစ္၏။ျမိဳ႕ႀကီးတစ္ျမိဳ႕၌ ဆယ္ရက္စခန္း တရားျပခိုက္ ႀကံဳဆံုျခင္းျဖစ္ပါ၏။
“ေအး… ဒီအေမးကို ဘုန္းႀကီး သိပ္ႀကိဳက္သြားၿပီ၊ လူေတြဟာ ခ်မ္းသာဆင္းရဲ မကြဲၾကတာ မ်ားပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ အဲဒီအေမးကို မေျဖမီ ခ်မ္းသာခုနစ္မ်ဳိးကို ေျပာျပပါ့မယ္ မွတ္ထားပါ”
“မွန္ပါ၊ ေျပာပါဘုရား”
“ဒီေလာကရွိ သက္ရွိသတၱဝါအားလံုးတို႔ဟာ ခ်မ္းသာ ရွာေဖြေနၾကသူေတြခ်ည္းပါ။ ရွာေဖြေနေပမယ့္ မိမိတို႔ ရရွိခံစားႏိုင္သည့္ ခံစားရမည့္ ခ်မ္းသာ ဘယ္ႏွစ္မ်ဳိးရွိတယ္ဆိုတာ မသိၾကသူေတြ မ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္-
၁။ လူတို႔ရဲ႕ကာမခ်မ္းသာ၊
၂။ နတ္တို႔ရဲ႕ကာမခ်မ္းသာ၊
၃။ ျဗဟၼာတို႔ရဲ႕ စ်ာန္ခ်မ္းသာ၊
၄။ ဝိပႆနာခ်မ္းသာ၊
၅။ မဂ္ခ်မ္းသာ၊
၆။ ဖိုလ္ခ်မ္းသာ၊
၇။ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာ
ရယ္လို႔ ခ်မ္းသာခုနစ္မ်ဳိးရွိေၾကာင္းကို ဦးစြာမွတ္ထားပါ။ အဲဒီခ်မ္းသာခုနစ္မ်ဳိးထဲမွာ ‘ဝိပႆနာ’ ရယ္လို႔ ပါေနေတာ့ ‘ဝိပႆနာတရားဟာ ခ်မ္းသာလား၊ ဆင္းရဲလားဆိုတဲ့ အေမးဟာ အလိုလို ေျဖျပီးသား ျဖစ္မသြားဘူးလား”
''“မွန္ပါ၊ ျဖစ္သြားပါျပီဘုရား၊ ဒါေပမယ့္ အားထုတ္တဲ့အခါမွာ ခ်မ္းသာလား, ဆင္းရဲလား ဆိုတာ မေျပလည္ေသးပါဘုရား”
“ဝိပႆနာ တရားအားထုတ္ရာက ျပန္လာသူ အေတာ္မ်ားမ်ားက ဆင္းရဲတကာ့ ဆင္းရဲထဲမွာ ဝိပႆနာတရား အားထုတ္ရတာ အဆင္းရဲဆံုး၊ အပင္ပန္းဆံုးလို႔ ေျပာၾကတဲ့ အသံကို ၾကားရ လို႔ပါဘုရား”
“အဲဒါ အားထုတ္ပံု အားထုတ္နည္း မမွန္ကန္ကန္လို႔ပါ။ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ တရားဂုဏ္ေတာ္ (၆)ပါးထဲက အစဆံုး ဂုဏ္ေတာ္ကို သတိျပဳၾကည့္ပါလား”
ဘဂဝါ - ေရႊဘုန္းေတာ္သခင္ ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရားသည္။ ဓေမၼာ - မဂ္, ဖိုလ္, နိဗၺာန္ ဓမၼကၡန္ဟု ဆယ္တန္ေသာတရားေတာ္ျမတ္ကို။ သြာကၡေတာ - ၾကားနာ႐ံုပင္၊ အပူစင္၍၊ က်င့္လွ်င္ခ်မ္းသာ၊ က်င့္ျပီးကာလည္း၊ လြန္စြာျငိမ္းခ်မ္း၊ နိဗၺာန္နန္းႏွင့္၊ စခန္းသင့္ေအာင္၊ မွန္းလင့္ရည္ေရာ္၊ ေကာင္းစြာ ေဟာေတာ္ မူအပ္ပါေပ၏” တဲ့။
“အဲဒီ တရားဂုဏ္ေတာ္အရ ဘုရားရွင္ရဲ႕ တရားေတာ္ေတြဟာ နာ႐ံုၾကား႐ံုနဲ႔ အပူေသာကေတြ စင္ၾကယ္ပါတယ္။ လက္ေတြ႕က်င့္ၾကံ ႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္ရင္ ခ်မ္းသာပါတယ္… ခ်မ္းသာတယ္ ဆိုေပမယ့္ အားထုတ္ပံု အားထုတ္နည္းလဲြရင္ ဆင္းရဲပင္ပန္းပါတယ္…”
“ေၾသာ္… ဒါျဖင့္ တပည့္ေတာ္ ေတြ႕တဲ့လူေတြဟာ အလြဲနဲ႔ေတြ႕လာသူေတြနဲ႔ တူပါတယ္။ ဆက္ျပီး ရွင္းျပပါဘုရား...”
“အားထုတ္တဲ့အခါမွာ အားထုတ္ခါစ ေယာဂီႏွင့္ အားထုတ္ၾကာေယာဂီႏွစ္မ်ဳိး မတူပါ။ အားထုတ္ခါစ ေယာဂီဟာ ဣရိယာပုတ္ မျပင္မေျပာင္းဘဲ အားထုတ္လွ်င္…
(၁) ဒုကၡေဝဒနာ ျပင္းထန္စြာျဖစ္ျခင္း၊
(၂) တည္ၾကည္မႈသမာဓိ မရျခင္း၊
(၃) အားထုတ္ဆဲ ကမၼ႒ာန္းပ်က္ျခင္း၊
(၄) တရားထူး မရျခင္း
ရယ္လို႔သာ အေျပာေလးခ်က္ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ‘သီလကၡန္ အ႒ကထာ’ မွာ အတိအက် ဆိုထားပါတယ္။
အားထုတ္ခါစ ေယာဂီေတြဟာ ဣရိယာပုတ္ ျပင္ေျပာင္းအားထုတ္ပါက…
(၁) ဒုကၡေဝဒနာ မျဖစ္ျခင္း၊
(၂) တည္ၾကည္မႈ သမာဓိရျခင္း၊
(၃) အားထုတ္ဆဲ ကမၼ႒ာန္းတိုးပြားျခင္း၊
(၄) တရားထူးရျခင္း
ရယ္လို႔ အက်ဳိးထူးေလးခ်က္ရပါတယ္လို႔ အဲဒီ ‘သီလကၡန္ အ႒ကထာ’ မွာပဲ ဆိုထားပါတယ္”
"ေအး… ဝိပႆနာ အားထုတ္လို႔ ပင္ပန္းဆင္းရဲတယ္ဆိုတာ အဲဒီ ပရိယတ္က်မ္းဂန္ႏွင့္အညီ တရားသျဖင့္ အားထုတ္မႈမျပဳဘဲ မတရားအားထုတ္လို႔ ဆင္းရဲတယ္မွတ္ပါ”
“မွန္ပါဘုရား”
(၁) ဒုကၡေဝဒနာ မျဖစ္ျခင္း၊
(၂) တည္ၾကည္မႈ သမာဓိရျခင္း၊
(၃) အားထုတ္ဆဲ ကမၼ႒ာန္းတိုးပြားျခင္း၊
(၄) တရားထူးရျခင္း
ရယ္လို႔ အက်ဳိးထူးေလးခ်က္ရပါတယ္လို႔ အဲဒီ ‘သီလကၡန္ အ႒ကထာ’ မွာပဲ ဆိုထားပါတယ္”
"ေအး… ဝိပႆနာ အားထုတ္လို႔ ပင္ပန္းဆင္းရဲတယ္ဆိုတာ အဲဒီ ပရိယတ္က်မ္းဂန္ႏွင့္အညီ တရားသျဖင့္ အားထုတ္မႈမျပဳဘဲ မတရားအားထုတ္လို႔ ဆင္းရဲတယ္မွတ္ပါ”
“မွန္ပါဘုရား”
“ဝိပႆနာဆိုတာ ပဋိပတ္ပါ။ ပဋိပတ္ကို အားထုတ္က်င့္ၾကံတဲ့အခါ ပရိယတ္ႏွင့္အညီ အားထုတ္ရ ပါတယ္။ မညီလွ်င္ ဆင္းရဲပါတယ္။ ညီလွ်င္ခ်မ္းသာပါတယ္”
“ဝိပႆနာ ခ်မ္းသာရဲ႕ ခ်မ္းသာပံုကို အားထုတ္ခ်င္ေအာင္ ေျပာျပပါဦးဘုရား”
“ေအး… ေျပာရရင္ ဝိပႆနာခ်မ္းသာရဲ ေအာက္မွာ လူတို႔ကာမ ခ်မ္းသာ၊ နတ္တို႔ ကာမခ်မ္းသာ၊ ျဗဟၼာတို႔ စ်ာန္ခ်မ္းသာရယ္လို႔ ခ်မ္းသာ(၃)မ်ဳိးရွိတယ္။
လူ႔ခ်မ္းသာမွာ အခ်မ္းသာဆံုးဟာ ‘စၾကဝေတးမင္းရဲ႕ ခ်မ္းသာ’ ပါ။ အဲဒီ စၾကဝေတးမင္းရဲ႕ ခ်မ္းသာဟာ နတ္ခ်မ္းသာကိုေထာက္ရင္ အထီးက်န္မြဲ လူဆင္းရဲႏွင့္ ထူပါတယ္။ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာ ဟူ၍ မဆိုစေလာက္ပါ။ ဟုတ္ပါတယ္၊ စၾကာဝေတးမင္းရဲ႕ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာဟာ နတ္စည္းစိမ္ ခ်မ္းသာကို အစိတ္အေပါင္း အသိန္း, အသန္း, စိတ္၍ တစ္စိတ္စာမွ် မမီႏိုင္ေအာင္ ည့ံဖ်င္း ေသးသိမ္လွပါတယ္။
ေအး… အဲဒီ လူစည္းစိမ္ ခ်မ္းသာထက္ အဆေပါင္း အသိန္း, အသန္းမကသာတဲ့ နတ္စည္းစိမ္ ခ်မ္းသာဟာျဗဟၼာတို႔ရဲ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာကို ႏိႈင္းဆျပိဳင္ေထာက္ပါက ျပိတၱာခ်မ္းသာကဲ့သို႔ အလြန္တရာ ဆင္းရဲဒုကၡမ်ားလွပါတယ္။
ေအး… ခ်မ္းသာလွပါတယ္ဆို႔တဲ့ နတ္သား, နတ္သမီးေတြဟာ ျပိတၱာခ်မ္းသာကဲ့သို႔ ဘယ္လိုဆင္းရဲလဲ ေမးရင္ ျပိတၱာေတြဟာ အစားအေသာက္ကို အလြန္တရာ ဆာေလာင္ေတာင့္တရ၍ အလြန္တရာ ဆင္းရဲၾကရရွာသလို ကာမာဝစရ နတ္ေတြဟာလည္း တစ္ကိုယ္တည္း တစ္ေယာက္တည္း အေဖာ္မရွိဘဲ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာကို မခံစားႏိုင္ဘဲ အေဖာ္ရွိမွသာ ခံစားႏိုင္ပါတယ္။
ခ်မ္းသာသုခကို ေပးတတ္တဲ့ အဆင္း၊ အသံ၊ အနံ႔၊ အရသာ၊ အေတြ႕အထိတို႔ကို ရွာမွီး ေတာင့္တၾကရပါတယ္။ ခံစားစရာအာ႐ံုကိုမရပါလွ်င္ ျပိတၱာအတူ အလြန္ဆင္းရဲရွာၾကပါတယ္။
ခံစားစရာ အာ႐ံုရျပန္လွ်င္လည္း တစ္နာရီလံုးလံုး ခံစား၍ မေနႏိုင္ပါ။ တစ္ညဥ့္, တစ္ရက္, တစ္လ, တစ္ႏွစ္ပတ္လံုးလည္း ခံစား၍ မေနႏိုင္ပါ။
ေကာင္းပါတယ္ဆိုတဲ့ ခ်မ္းသာကို ခံစားရင္း အလြန္တရာ ဆင္းရဲသျဖင့္ ရွည္ၾကာေလးျမင့္ ခံစားျခင္းငွာ မတတ္ႏိုင္ဘဲ အလြန္တရာ ဆင္းရဲၾကရွာပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ သတ္ေသၾကတာပါ။
“ဒီလိုဆိုရင္တပည့္ေတာ္တိ႔ု လူခ်မ္းသာလည္း ျပိတၱာခ်မ္းသာႏွင့္ အတူတူ ျဖစ္ေနတာေပါ့ဘုရား”
“ေၾသာ္... နတ္ခ်မ္းသာေတာင္ ျပိတၱာခ်မ္းသာႏွင့္တူပါတယ္ဆိုမွျဖင့္ လူ႔ခ်မ္းသာဆိုရင္ အဘယ္မွာ ဆိုဖြယ္ရွိပါ့မလဲ၊ သူေတာင္းစားခ်မ္းသာႏွင့္ တူတာေပါ့”
“ဆိုလွခ်ည္လားဘုရား”
“မဆိုလွပါနဲ႔၊ သူေတာင္းစားမ်ားဟာ သူမ်ားေပးမွ ခ်မ္းသာရသလို လူေတြလည္း အဆင္းစတဲ့ အာ႐ံုေတြကေပးပါမွ ခ်မ္းသာလို႔ သူေတာင္းစား ခ်မ္းသာလို႔ ေျပာတာပါ”
“နာစရာ ရွက္စရာေကာင္းလိုက္တာဘုရား”
“နာရင္ ရွက္ရင္ ဝိပႆနာခ်မ္းသာကေန မဂ္ခ်မ္းသာ ဖိုလ္ခ်မ္းသာ၊ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာအထိ အဆင့္ဆင့္ရေအာင္ႀကိဳးစားပါ”
“ႀကိဳးစားဖို႔ရာ အသာထားပါဦးဘုရား၊ ဝိပႆနာဟာ ခ်မ္းသာလား ဆင္းရဲလား မကြဲျပားလို႔ ေမးေနရပါတယ္ဘုရား”
“ေအး... ဝိပႆနာဟာ ခ်မ္းသာပါ၊ လူ, နတ္ ခ်မ္းသာထက္ သာပါတယ္၊ နတ္ခ်မ္းသာထက္ သာတာက ျဗဟၼာခ်မ္းသာပါ။ ျဗဟၼာခ်မ္းသာက အေဖာ္အဖက္မရွိဘဲ တစ္ေယာက္ထီးတည္း အလိုရွိတိုင္း ခံစားႏိုင္ပါတယ္။ အလုိရွိတဲ့ခဏ၌ ခံစားႏိုင္ပါတယ္။ အလိုရွိသမွ်ကာလပတ္လံုးလည္း ခံစားႏိုင္ပါတယ္”
“ခံစားတဲ့အခါမွာလည္း အခ်ိန္ၾကာျမင့္စြာ ခံစားၿပီးမွွ ထၾကြရပါေသာ္လည္း အားရသည္ စသည္ မုန္းသည္ ေမာသည္ဟူ၍လည္း မရွိႏုိင္ပါ။ ေညာင္းညာ ပူအိုက္သည္ဟူ၍လည္း မရွိႏိုင္ပါ။ ေအးေအးျမျမ အလြန္တရာေကာင္းျမတ္လွတဲ့ သုခခ်မ္းသာကို ခံစားေမြ႕ေလ်ာ္ၾကရပါတယ္”
“အဲဒီ ျဗဟၼာ့ခ်မ္းသာထက္ ဝိပႆနာခ်မ္းသာက အဆေပါင္း အသိန္းအသန္းမက သာလြန္ခ်မ္းသာလွပါတယ္”
“ဟုတ္ပါတယ္၊ အဲဒီခ်မ္းသာေတြ ခံစားတဲ့ အခါမွာ အပါယ္မ်ဳိးေစ့့ျဖစ္တဲ့ ‘သကၠာယဒိ႒ိ’ ပါေနတဲ့အတြက္ ခ်မ္းသာခံစားျပီးတဲ့ ဘဝအဆံုးမွာ အပါယ္က်ေစတတ္တဲ့အတြက္ တကယ့္ ခ်မ္းသာစစ္ မဟုတ္၊ ဆင္းရဲတုန္း ဆင္းရဲခဲမွ်သာ ျဖစ္ပါတယ္”
“ဘဝသံုးပါး ဘံုသံုးပါးတည္းဟူေသာ ဒုကၡေဘး ဆင္းရဲေဘးႀကီးမွ ကၽြတ္လြတ္ထြက္ေျမာက္လိုေသာ ပညာရွိ သူေတာ္ေကာင္းတို႔သည္ ဘဝသံုးပါး ဘံုသံုးပါးကို ရဲရဲေတာက္ သံေတြ, ခဲကဲ့သို႔ စက္ဆုပ္ ေၾကာက္ရြံ႕ႏိုင္ျခင္းငွာ ပညာတည္းဟူေသာ မဂၢင္တရား, ဝိပႆနာတရားကို တစ္ေန႔ထက္တစ္ေန႔ ႀကီးပြားတိုးတက္ေအာင္ နိဗၺာန္ရသည့္တိုင္ေအာင္ အားထုတ္သင့္ပါတယ္”
“ဝိပႆနာတရားဟာ ဣရိယာပုတ္မေရြး၊ အလုပ္မေရြး၊ ေနရာမေရြး၊ အခ်ိန္မေရြး ျဖစ္ပါတယ္။ ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါလို႔ တိုက္တြန္းလုိက္ပါတယ္”
“မွန္ပါ၊ ႀကိဳးစားပါ့မယ္ဘုရား”
* အားလံုးသႏၲာန္၊ အျမင္မွန္၊ လ်င္ျမန္ရေစေသာ္။*
*ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ေတာင္စြန္း ဓမၼဒူတဆရာေတာ္ႀကီး၏
ဗုဒၶဓမၼျပႆနာမ်ား - ၁၁ စာအုပ္မွ ကူးယူပါသည္။
မူၾကိဳဆရာ