သစၥာ၏ သဘာဝကို ေလ့လာျခင္း

သစၥာ၏ သဘာဝကို ေလ့လာျခင္း

သစၥာ၏ အဓိပၸါယ္မွာ ေျဖာင့္မွန္ျခင္းျဖစ္၏။ ‘မွန္တာေျပာသစၥာ’ဟူသည့္ ဆို႐ိုးရွိ၏ အမွန္ ေျပာျခင္း သည္ ၀စီကံ၏သစၥာျဖစ္၏။ ျပဳမႈသည့္အတိုင္းေျပာရျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ကာယကံအားျဖင့္လည္း မွန္၏။ ကာယကံ ၀စီကံႏွင့္အတူ အေတြးအႀကံအားျဖင့္ေျဖာင့္မွန္ေသာ ႐ိုးသားေသာ သေဘာရွိ၍ မေနာကံ အားျဖင့္လည္းမွန္ကန္ရ၏။

ထိုအခါသစၥာ၏ ဂုဏ္သည္ ေပၚလြင္လာ၏၊ အေၾကာင္းအရာတစ္ခု၌ ႐ိုးသားေျဖာင့္မွန္ေသာ အေတြး အႀကံလည္း ရွိ၏။ ရွိသည့္အတိုင္းျပဳ၏။ ျပဳသည္ကို ေျပာဆို၏။ ထိုအခါကံသံုးပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ သစၥာတရားသည္ ျဖစ္ထြန္းလာ၏။ သစၥာ၏အစြမ္းကို ဘုရားရွင္ ေဟာၾကားေတာ မူေသာ ၀ဋၬသုတ္တြင္ေတြ႕ႏုိင္၏။

ေလာက၌ သီလဂုဏ္သည္ရွိ၏။ မွန္ကန္ေသာသစၥာတရားသည္ ရွိ၏။ ကုိယ္ႏႈတ္စိ္တ္အားျဖင့္ စင္ၾကယ္ ေျဖာင့္မတ္မႈသည္ ရွိ၏။ သတၱ၀ါတို႔အေပၚ သနားၾကင္နာမႈသည္ရွိ၏။ ငါ့အား သစၥာႏွင့္ တူေသာတရားသည္ မရွိ။ ဤသို႔သစၥာျပဳျခင္းသည္ ငါ၏ သစၥာပါရမီပင္ျဖစ္၏။ ( ၀ဋၬသုတ္ )

ဘုရားရွင္၏ငံုးမင္းဘ၀က သစၥာပါရမီေၾကာင့္ ေတာမီးသည္ ၁၆ပယ္တိုင္သည္အထိ ျငိမ္းေအး ရပ္စဲရ၏။ ယင္းအျဖစ္ကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ ဘုရားရွင္သည္ သစၥာပါရမီကို ေဟာေတာ္မူ၏၊ ၀ဋၬသုတ္ တြင္ ပါရွိေသာအနက္ကိို ေကာက္ယူ၍ ေလာက၌သစၥာတရားျပဳသူတို႔သည္ သီလရွိျခင္း မွန္ကန္ ေျဖာင့္မတ္ျခင္း ကံသံုး ပါးစင္ၾကယ္ျခင္း သနားၾကင္နာမႈရွိျခင္းတို႔၏ အေရးပါမႈကို ဆင္ျခင္ႏုိင္၏။

မီးေဘးမွ ကင္းေ၀းလုိသူတို႔သည္ ၀ဋၬသုတ္ကို ရြတ္ဆိုၾက၏။ စင္စစ္၀ဋၬသုတ္သည္ ဘုရားရွင္၏ သစၥာဆိုမႈပင္ျဖစ္၏။ ထို႕ေၾကာင့္ရြတ္ဆိုသူ အေပါင္းသည္လည္း မိမိ၏သစၥာတရားႏွင့္ ေလ်ာ္ညီ ေသာ အဂၤါရပ္မ်ားျပည့္စံုေနရန္အားထုတ္အပ္၏။ ဘုရားရွင္သည္ အေတြးအႀကံ (မေနာကံ)၊ အေျပာအဆို(၀စီကံ) အျပဳအမႈ (ကာယကံ)အားျဖင့္ ေျဖာင့္မွန္ ညီညႊတ္ေတာ္မူသျဖင့္ သစၥာ တရားႏွင့္ျပည့္စံုေတာ္မူ၏။ သစၥာပါရမီသည္ ဘုရားရွင္၏ ပါရမီေတာ္ (၁၀)ပါးတြင္ ပါ၀င္၏။

ေလာက၌အမွန္ရွိေသာ တရား(၄)ပါးရွိ၏။ ထိုတရားကို သစၥာေလးပါး တရားေတာ္ဟုေခၚ၏။ ဤေလက၌ ဆင္းရဲျခင္းသည္ အမွန္ရွိ၏ (ဒုကၡသစၥာ)၊ ဆင္းရဲျခင္းကိုျဖစ္ေစတတ္ေသာ အေၾကာင္း (သမုဒယသစၥာ)သည္အမွန္ ရွိ၏၊ ဆင္းရဲမွ လြတ္ေျမာက္ေသာၿငိမ္းခ်မ္းမႈ (နိေရာဓသစၥာ) သည္ အမွန္ရွိ၏၊ ဆင္းရဲမွအမွန္လြတ္ေၾကာင္း(မဂၢသစၥာ)တရားသည္ရွိ၏။

ဤသစၥာတရားေလးပါးသည္ တရားေတာ္၏ အဆီအႏွစ္ျဖစ္၏။ ၀ိပႆနာတရား၏တရားကိုယ္ သေဘာျဖစ္၏။ အမွန္ျမင္ျခင္းသည္ သစၥာကုိျမင္ျခင္းျဖစ္၏။ သစၥာကို ျမင္လွ်င္ၿငိမ္းေအးမႈကိုရ၏။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တိုင္း၏ ပန္းတိုင္ နိဗၺာန္တံခါး၏ မုခ္ဦးျဖစ္၏။ သံသရာမွလြတ္ေျမာက္ရာလည္းျဖစ္၏။ ထိုသို႔ ဤသို႔သိ႐ုံမွ်သည္ သုတမယဉာဏ္မွ်သာျဖစ္၏။ ထိုးထြင္းသိျမင္မႈ မဟုတ္။ ဘာ၀နာမယ ဉာဏ္သို႔ ေရာက္သည္အထိ အားထုတ္ရ၏။ ဘာ၀နာမယဉာဏ္ျဖင့္ သစၥာကုိ ႐ႈျမင္ႏုိင္မွသာ ျပဳဖြယ္ကိစၥ ၿငိမး္၏၊ ထိုသို႔႐ႈျမင္ႏုိင္ရန္နည္းမွာ မဂၢင္ရွစ္ပါးျဖစ္၏။ ယင္းသည္ဆင္းရဲမွ လြတ္ေျမာက္ ေၾကာင္းတရား အမွန္ျဖစ္၏။

ေလာကတြင္ဓမၼမႈႏွင့္ အဓမၼမႈဟူ၍ရွိ၏။ ဓမၼသည္ ေျဖာင့္မွတ္မွန္ကန္ျခင္းျဖစ္၍ အဓမၼသည္ မ႐ိုးသားျခင္းျဖစ္၏။ ေလာက၌ ဓမၼသည္ အဓမၼကို အႏုိင္ရ၏။ ထိုသို႔ဆိုေသာ္လည္း အကုသုိလ္တို႔ စုစည္း အားေကာင္း၍ ကုသုိလ္ကင္းဆိတ္ေသာအခါ အဓမၼက အေရးသာသည္လည္း ရွိ၏။ မိမိ၏အကုသုိလ္တို႔ စုစည္း အေၾကာင္းျပဳေသာအခါ ပစၥဳပၸန္ကာလ၌ မွန္ကန္ပါလ်က္ အေရးနိမ့္ပါးရသည္ ရွိ၏။

ထိုအခါပုထုဇဥ္သဘာ၀အရဓမၼအေပၚ သံသယရွိလာ၏။ ကံ ကံ၏ အက်ဳိးေပးမႈကို အလံုးစံု နားမလည္ႏိုင္၍ ျဖစ္၏။ ကံ၏အေရးအရာသည္လည္း အစိေႏၱယ် မႀကံစည္အပ္သည္ျဖစ္၍ အလံုးစံုနားမလည္သည္မွာလည္း သဘာ၀က်၏။ ျပည့္စံုနားလည္မႈသည္ ္သူေတာ္ေကာင္းတို႔၏ အရာျဖစ္၏။ ထိုသို႔ဆိုေသာ္လည္း ကံ၏အက်ဳိးေပးပံုကို သုတမယဉာဏ္မွ်ျဖင့္ နားလည္ေစရန္ ေလ့လာအပ္၏။ ပညာရွိ ရဟန္းသံဃာလူပုဂၢဳိလ္တို႔၏ သာသနာေရးဆိုင္ရာဆံုးမေဟာေျပာမႈကို ႏွလံုးသြင္းသင့္၏။ ထိုသို႔ႏုလံုးသြင္းႏုိင္လွ်င္ ဓမၼအေပၚ သံသယ၀င္ျခင္းေလ်ာ့ပါးႏုိင္၏။

ထိုသို႔အမွန္တရားလက္ကိုင္ျပဳပါလ်က္နိမ့္ပါးရေသာအခါ အားကိုးရာရွာရ၏။ ထိုအခါမိမိ၏သီလကို ျမင္သည္လည္းရွိ၏။ ဒါနကုိ ျမင္သည္လည္းရွိ၏။ ဘာ၀နာကိုႏုလံုးသြင္းသည္လည္းရွိ၏။ အဓိက အားျဖင့္ ကုသုိလ္ တရားသည္သာ အားထားရာျဖစ္၏။ ထိုအခါ မိမိေကာင္းမႈကို အေၾကာင္းျပဳကာ တိုင္တည္္ရ၏။ ထိုစကားသည္ သစၥာစကားျဖစ္လာ၏။ အသံထြက္သည္ျဖစ္ေစ အသံ မထြက္သည္ ျဖစ္ေစ သစၥာ၏သေဘာသည္ အတူတူပင္ျဖစ္၏။ သစၥာတိုင္တည္ျခင္း၏ အက်ဳိးေပးမႈ မ်ားကို ဘုရားရွင္၏ဗုဒၶ၀င္မ်ား၌ အထင္အရွားျမင္ေတြ႕ႏုိင္၏။ ဇာတ္ေတာ္မ်ားတြင္လည္း အထင္အရွား ေတြ႕ႏုိင္၏။

သစၥာတရား၏အစြမ္းထက္မႈမွာ ကိုယ္ေတြ႕ျဖစ္ပါ၏။ စာေရးသူ၏ မိခင္ႀကီးနာမက်န္း ျဖစ္စဥ္က သစၥာျပဳတိုင္တည္ျခင္းျဖင့္ အနာေရာဂါသက္သာခဲ့၏။ မိခင္ႀကီး၏ စြဲကပ္ေသာ အနာမွာ ၄လက္မအက်ယ္ ၁လက္မခန္႔ရွိၿပီး အတြင္းအသား၌ မည္မွ်နက္႐ိႈင္းသည္မသိေသာ အနာျဖစ္၏။ နာက်င္၏။ အလိုအေလ်ာက္ ေပၚေပါက္ျခင္းျဖစ္၍ ဆရာ၀န္က ကင္ဆာျဖစ္ေနမည္ဟု သံသယရွိ၏။ အသက္အရြယ္အားျဖင့္လည္းေကာင္း ေငြေၾကး အေျခအေနအားျဖင့္လည္းေကာင္း ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားရွိ သမားေတာ္မ်ားသို႔ သြားေရာက္ျပသရန္လည္းမျဖစ္ႏုိင္။ ဤမွ်ႀကီးမားေသာအနာေၾကာင့္လမ္း မေလွ်ာက္ႏုိင္သည့္ အေျခအေနသို႔ေရာက္၏။

ေနာက္ဆံုးတြင္ စာေရးသူသည္ မိမိကိုးစားရာ သစၥာျပဳတိုင္တည္ရပါ၏။ “မိမိသည္ စြမ္းႏိုင္သည့္ အသက္အရြယ္မွ စ၍ မိဘႏွစ္ပါးကို လုပ္ေကၽြးခဲ့ပါ၏။ ဤသစၥာစကား မွန္ကန္ပါ၏။ မိဘကို လုပ္ေကၽြး ေသာအမႈသည္မဂၤလာမည္၏ဟု ဘုရားရွင္ေဟာေတာ္မူ၏။ ဤသစၥာစကားမွန္ပါ၏။ ဤမွန္ကန္ေသာသစၥာစကားေၾကာင့္ မိခင္ႀကီးခံစားေနရေသာ အနာေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းပါေ စသတည္း။”

ေနအိမ္သုိ႔ေမတၱာေစတနာျဖင့္ လာေရာက္ကုသေပးေနေသာ ဆရာ၀န္မွာတစ္ပတ္အတြင္း အံ့ၾသစရာ ေပ်ာက္ကင္းသြားေသာ ေ၀ဒနာအတြက္အလြန္ေတြးရခက္ေစ၏။ ဤအမႈသည္ သစၥာ၏ တန္္ခိုးဟုပင္ သံသယမရွိ ယံုၾကည္ပါ၏။

ဘုရားရွင္၏ သုတ္ေတာ္မ်ားတြင္လည္း ဤသို႔သစၥာျပဳတုိင္တည္ထားသည္ကိုလည္း ေတြ႕ႏုိင္၏။ ရတနာသံုးပါး၏ဂုဏ္ကိုျပဆို၍ ဧေတန သေစၥန သု၀တၳိ ေဟာတု ဟူေသာ ရတနာ့သုတ္၏ အနက္မွာလည္း ဤမွန္ေသာ သစၥာစကားေၾကာင့္ သတၱ၀ါေတြ ခ်မ္းသာပါေစသတည္းဟု သစၥာဆို ထားျခင္းပင္ျဖစ္၏။

ထို႔အတူ ေဗာဇၥ်ဂၤသုတ္၌လည္း သစၥာျပဳပံုေတြ႕ႏုိင္၏။ ေဗာဇၥ်ဂၤသုတ္မွာ သံယုတၱနိကာယ္ မဟာ၀ဂ္ပါဠိေတာ္၌ ေဟာၾကားခ်က္မ်ားကို ပညာရွင္တို႔ စီမံထားျခင္းျဖစ္၍ ဘုရားရွင္၏ တိုက္႐ိုက္ေဟာၾကားခ်က္ကား မဟုတ္။ သို႔ေသာ္ ဘုရားရွင္ အလိုေတာ္ရွိရာ အခ်က္မ်ားကို ဂါထာဖြဲ႕စီမံထားျခင္းျဖစ္၏။

ေဗာဇၥ်ဂၤသုတ္၌ ေဗာဇၥ်င္(၇)ပါးသည္ နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳရန္ သစၥာေလးပါးသိျမင္ရန္၊ မဂ္ဉာဏ္ ရရွိရန္ျဖစ္ကုန္၏။ ဤမွန္ကန္ေသာ သစၥာစကားေၾကာင့္ သင့္အား အခါခပ္သိမ္းခ်မ္းသာျခင္း ျဖစ္ပါေစ စသည္ျဖင့္ ဧေတန သစၥ ၀ေဇၨန ေသာတၳိ ေတ ေဟာတု သဗၺဒါ ဟု သစၥာဆိုထားျခင္း ပင္ျဖစ္၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္သစၥာတရား၏ ထက္ျမက္ပံုကို သာသနာေတာ္၌ အထင္အရွားပင္ေတြ႕ႏုိင္၏။

သစၥာစကားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ေကာင္းမႈႏွင့္ယွဥ္ေသာသစၥာသည္ အျမတ္ဆံုးျဖစ္၏။ ထိုသို႔ ဆိုသျဖင့္ မေကာင္းမႈႏွင့္ယွဥ္ေသာ သစၥာလည္းရွိေၾကာင္း သိႏုိင္၏။ မိမိအားေငြေၾကးေပး၍ ေပ်ာ္ပါးသူမ်ား အား တူမွ်ေသာတံု႔ျပန္မႈျပဳခဲ့ေၾကာင္း သစၥာဆိုသည့္ ျပည့္တန္ဆာမ၏ သစၥာဆုိျခင္း၊ မိမိသည္ ဤလင္အေပၚ လံုး၀ေမတၱာမရွိေၾကာင္း သစၥာဆိုသည့္ မယား၏ သစၥာဆိုျခင္း၊ ကၽြႏု္ပ္သည္ရေသ့ ျဖစ္ေသာ္လည္း တရားအားထုတ္မႈလံုး၀မရွိေၾကာင္း သစၥာဆိုသည့္ ရေသ့၏ သစၥာဆိုျခင္း၊ စသည့္ ဇာတ္ေၾကာင္းမ်ားကို ဖတ္႐ႈမိၾကမည္ထင္ပါ၏။

ထိုသုိ႔ သစၥာျပဳခ်က္မ်ားမွာ မွန္ကန္မႈအေပၚ အေျချပဳေသာ္လည္း အတုယူဖြယ္ မဟုတ္ပါ။ ကၽြႏု္ပ္သည္လူသတ္ ဓားျပတိုက္ မေကာင္းမ အၿမဲျပဳသူ မွန္ပါ၏။ ဤမွန္ေသာသစၥာစကားေၾကာင့္ ကုေဋၾကြယ္သူေ႒းႀကီး ျဖစ္ပါေစသတည္း ဟူေသာ သစၥာဆိုျခင္းမွာ သစၥာတရား၏ လွပမႈ ဂုဏ္အင္ကို မ်ားစြာပ်က္စီးေစပါသည္။ မွန္တာေျပာ သစၥာဟု ဆိုေသာ္ျငားလည္း သစၥာတရားအား အျခားေသာေကာင္းမႈ ကုသုိလ္မ်ား ေထာက္ပံ့မႈ လည္း လိုအပ္လွပါသည္။

လူသားစားေပါရိသာဒမင္းထံ မိမိကတိသစၥာအတိုင္း ေနာက္တစ္ေန႔လာေရာက္၍ အသက္ အပ္ႏွံခဲ့သည့္ မဟာသုတေသာမ မင္းသည္ မိမိ သစၥာတရားအေပၚ၌ အသက္စြန္႔၍ လွဴဒါန္းျခင္း (ဒါန)၊ အဓမၼကို အသံုးမျပဳျခင္း(သီလ) ေမွ်ာ္ကိုးမႈ မပါေသာတာ၀န္ (ေနကၡမၼ)၊ ေပါရိသာဒ၏ အလိုကို ဉာဏ္ျဖင့္ ဆင္ျခင္ျခင္း(ပညာ)၊ အခက္အခဲမ်ားကို သည္းခံျခင္း (ခႏၱီ) ယဥ္ေက်းေစရန္ ဆံုးမလိုျခင္း(၀ီရိယ) ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိမေလွ်ာ့ျခင္း(အဓိ႒ာန္)၊ တိုး၍တိုး၍ ထားရွိေသာ(ေမတၱာ)၊ ရပ္တန္႔မေန အက်ဳိးအျပစ္ကို လစ္လ်ဴ႐ႈကာရပ္တည္ႏုိင္ျခင္း(ဥေပကၡာ)စေသာ သူေတာ္ေကာင္း ပါရမီမ်ားက ပါ၀င္ပံ့ပုိးမႈေၾကာင့္ ေပါရိသာဒအေပၚေအာင္ျမင္ႏုိင္ေသာ သစၥာတရားျဖစ္လာပါသည္။ ထိုသို႔သစၥာတရားသည္သာ ေလာကအေပၚေအာင္ႏုိင္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ အတုယူဖြယ္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ ျဖစ္ပါသည္။

သို႔ပါ၍ ေလာကီ ေလာကုတၱရာ ႏွစ္ျဖာေသာ ခ်မ္းသာရရွိ၍ နိဗၺာန္မဂ္ဖိုလ္ မ်က္ေမွာက္ျပဳႏုိင္ရန္ အလို႔ငွါ ဘုရားရွင္အစရွိေသာ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ခ်ီးမႊန္းအပ္သည့္ သစၥာတရားကုိ လက္ကိုင္ ထားလ်က္ အားကိုးေဆာင္ရြက္ ႏုိင္ၾကပါေစရန္ ဂါရ၀ေမတၱာျဖင့္ တင္ျပအပ္ပါသည္။

ရည္ညႊန္း
၁။ ဆရာႀကီးဦးေရႊေအာင္၏ ဗုဒၶမဟာလူသားတုိ႔၏ အႏႈိင္းမဲ့ေက်းဇူးရွင္
၂။ ဓမၼာစရိယဦးေမာင္ေမာင္ေလး၏ ျမစ္မခ ပရိတ္ႀကီးလက္စြဲ

ေကာင္းသုခ
အပၸမာဒ ဓမၼရသမဂၢဇင္း ၂၀၁၃၊ ဧၿပီလ