အထုံ ....အာေသဝနပစၥည္း (၁)
အာေသဝနဆိုတာ ထံုတယ္ မႊန္းတယ္လို႔ အဓိပၸာယ္ ရပါတယ္။ ျမန္မာေတြ ေျပာေျပာ ေနၾကတဲ့ “အထံုပါတယ္”ဆိုတဲ့ စကားဟာလဲ ဒီ အာေသဝန ပစၥည္းကို ေျပာတာပါပဲ၊ အာေသဝန ပစၥည္းနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အ႒ကထာ ဆရာေပးတဲ့ ဥပမာကေတာ့ အေမႊးနံ႔သာ အထပ္ထပ္ လိမ္းက်ံတဲ့အခါ ေရွးေရွး အႀကိမ္ေတြက ေနာက္ေနာက္ အႀကိမ္ေတြ အတြက္ ပိုၿပီးေမႊးေအာင္ ေက်းဇူးျပဳ ေပးသလိုတဲ့။
ဒီဥပမာအတိုင္း ေရွးဆရာေတာ္မ်ား နိႆယ ျပန္ထားတာ ကေတာ့ အာေသဝနပစၥေယာ၊ ေနာက္ေနာင္မြန္ေလး၊ သာလြန္ေမႊႊးေေအာင္ ေရွးေရွး ထံံုုထုထား၊ နံံ႔႔သာလားသိိုုု႔႔၊ မျခားမလပ္၊၊ မ်ိဳးဇာတ္တူစြာ၊ ကုသလာကုသလ၊ ႀကိယသေဘာ၊ ေနာက္ေနာက္ေဇာအား၊ တူေျခာက္ပါးတြင္၊ ခြန္အားဟုန္ျပင္း၊ ယူေစလ်င္း၍၊ ထံုျခင္းဟူေသာ အာေသဝနသတၲိထူးျဖင့္၊ ေက်းဇူးျပဳျခင္းလကၡဏာရွိေသာ အာေသဝနပစၥည္း တဲ့။
○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○
ခုေခတ္ အထင္ရွားဆံုး ဥပမာနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ ေပၚလစ္တို႔ ေဆးတို႔သုတ္ရာမွာ ေရွးေရွး ခံေဆးေတြက ေနာက္ေနာက္ သုတ္တဲ့ ေဆးေတြ အေရာင္ပို တက္လာေအာင္ ေက်းဇူးျပဳသလိုလို႔ ေျပာရင္လဲရပါတယ္။ သက္ရွိ သတၲဝါမ်ား အေနနဲ႔ေတာ့ တစ္ႀကိမ္ ကစလိုက္တဲ့ အလုပ္မ်ားဟာ တစ္ႀကိမ္ထက္ တစ္ႀကိမ္ တိုးလာတဲ့အခါ “အႀကိမ္မ်ားေတာ့ အက်င့္ပါ၊ အက်င့္ပါေတာ့ အထံုရလာတဲ့ သေဘာပါပဲ။ အထံုရတာလိုပဲ စ႐ိုက္၊ ဝါသနာ၊ အထံု၊ ဓေလ့၊ အက်င့္ပါတယ္” လို႔ေခၚပါတယ္။ သံတူေၾကာင္းကြဲေတြပါပဲ။
ဒီအာေသဝန ပစၥည္းဟာလည္း လူ႔ေလာကထဲမွာ အေတာ္ေလး အရာ က်ယ္ျပန္႔ပါတယ္၊ ေဆးလိပ္ကို တစ္စတစ္စ ဖြာၾကည့္ရာက ေဆးလိပ္ စြဲတာတို႔၊ မူးယစ္ေဆးဝါး စြဲတာတို႔စတဲ့ အေသာက္ အစားစြဲတာ၊ အေပ်ာ္အပါး၊ အေလာင္းအစားစြဲတာ စသည္တို႔ ဆိုတာ အာေသဝနသတၲိ ရလာတဲ့သေဘာပါပဲ။ အသိဥာဏ္ နည္းသူတို႔ ဆင္ေျခေပးေလ့ရွိတဲ့ “တစ္တက္စားလဲ ၾကက္သြန္ျဖဴ၊ ႏွစ္တက္စားလဲ ၾကက္သြန္ ျဖဴပါပဲ” ဆိုတဲ့ စကားထဲမွာ တစ္တက္စား တာထက္ ႏွစ္တက္စားတာက ပိုအားေကာင္းလာပါတယ္၊
ဒီလိုနဲ႔ အႀကိမ္ မ်ားလာတဲ့ အခါ မစားဘဲမေနႏိုင္ေအာင္ျဖစ္လာတယ္။ မေကာင္းမႈမွာလဲ အလားတူပါပဲ “တစ္ႀကိမ္ စမိမွေတာ့ သန္းေခါင္ထက္ ညဥ့္မနက္ေတာ့ပါဘူး”ဆိုတဲ့ ဆင္ေျခနဲ႔ ဆက္မိုက္ ၾကရင္ အႀကိမ္ မ်ားလာတဲ့အခါ အာေသဝနပစၥယ သတၲိအားေကာင္းၿပီး လက္ရဲ ဇက္ရဲ ျဖစ္လာရာက အကုသိုလ္ကို မျပဳဘဲ မေနႏိုင္တဲ့ အဆင့္အထိ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။
ညဥ့္မွာ သန္းေခါင္ထက္ နက္တာ မရွိေပမယ့္ အပါယ္ငရဲကေတာ့ တစ္ဆင့္ေအာက္ တစ္ဆင့္ နက္သည္ထက္ နက္တယ္ ဆိိုုတာ ရွွိိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အကုသုိလ္ အရာမွာ အာေသဝနပစည္း သေဘာမ်ိဳး ျဖစ္မသြားေရးဟာ အလြန္အေရးႀကီး တဲ့ကိစၥပါ။ သတိထား အသိပြားၿပီး အခ်ိန္မီ ဟန္႔တားၾကဖို႔ လိုပါတယ္။
ကုသိုလ္ အရာမွာလဲ အလာတူပါပဲ ဘယ္ကိစၥမဆို တစ္ႀကိမ္က စၾကရတာ ခ်ည္းပါပဲ၊ ေကာင္းမြန္တဲ့ စ႐ိုက္၊ ဝါသနာ၊ အေလ့အထံု အက်င့္ျဖစ္ေစ ခ်င္ရင္ အႀကိမ္မ်ားေအာင္ ဇြဲနဲ႔ႀကိဳးစားရမွာပါ၊ အႀကိမ္မ်ားလာၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ အာေသဝနပစၥယ သတၲိကလဲ အေတာ္ေလးကို အရွိန္ရလာၿပီး ၾကာေတာ့ မလုပ္ရ မေနႏိုင္ဆိုတဲ့ အထိျဖစ္လာတာပါပဲ၊ ပါရမီျဖည့္တယ္ ဆိုတာလဲ ဒီသေဘာပါပဲ၊ စ႐ိုက္၊ ဝါသနာ အေလ့၊ အထံုအက်င့္ကေန ဓာတ္ခံေကာင္း ျဖစ္လာတဲ့သေဘာပါ။
ပညာသင္ရာမွာ တစ္တန္းထက္ တစ္တန္း သေဘာေပါက္ လြယ္ကူလာတဲ့ သေဘာဟာလဲ အာေသဝန ပစၥယသတၲိအား ေကာင္းလာတယ္လို႔ပဲ ဆိုရမွာပါ၊ ၿခံဳၿပီးေျပာရရင္ေတာ့ “ကြ်မ္းက်င္မႈ”ဆိုတဲ့ အေလ့အထေတြ၊ ပညာရပ္ေတြ အားလံုးဟာ တစ္ႀကိမ္က စခဲ့ၾကၿပီး ေရွးေရွး အႀကိမ္ေတြက ေနာက္ေနာက္ အႀကိမ္ေတြကို အာေသဝန ပစၥယသတၲိနဲ႔ ေက်းဇူးျပဳေပးၾကလို႔ ခ်ည္းပါပဲ၊ ဒီေလာက္ဆိုရင္ အာေသဝန ပစၥယသတၲိရဲ႕ သေဘာကိုရိပ္စားမိေလာက္ပါၿပီ။
အာေသဝနပစၥည္းနဲ႔ ပတ္သတၿ္ပီး အထူး သတျိပဳရမယ့္ အခ်က္ ေတာ ့ နိႆယဆရာရဲ႕ စကားထဲမွာပါတဲ့ “မ်ိဳးဇာဇာတ္ တူစြာ” ဆိုတဲ့ စကားရပ္ပါပဲ။ အလုပ္လုပ္ရာမွာ ဟိုစပ္စပ္ ဒီစပ္စပ္ အလုပ္ေတြဟာ ေရွးအလုပ္က ေနာက္အလုပ္ကို အေတြ႕အႀကံဳ အျဖစ္ ေက်းဇူး မျပဳႏိုင္ဘူး၊ အလုပ္ တစ္ခုတည္းကို အႀကိမ္မ်ားစြာ လုပ္မွသာ ေရွ႕အလုပ္က ေနာက္အလုပ္ကို အေတြ႕အႀကံဳ ရေစႏိုင္တယ္၊ အေလ့အက်င့္ ရေစႏိုင္တယ္။ အဲဒီလို တစ္မ်ိဳးတည္းကို အထပ္ထပ္ ျပဳေနသလို စိတ္ေတြမွာလဲ တစ္မ်ိဳးတည္းက အႀကိမ္ႀကိမ္ အထပ္ထပ္လဲ ျဖစ္ေနမွ၊ အဲဒီ အႀကိမ္ႀကိမ္ အထပ္ထပ္ျဖစ္တဲ့ စိတ္ေတြက ထူးျခားတဲ့သိမႈလဲ ျဖစ္မွ၊ တျဖည္းျဖည္း အင္အားျဖည့္ရတဲ့ စိတ္မ်ိဳးလဲျဖစ္မွသာ အာေသဝန ပစၥည္းနဲ႔ ေက်းဇူးျပဳေပးႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ စိတ္ျဖစ္စဥ္(ဝီထိ)တစ္ခုမွာ တစ္ႀကိမ္စီသာ ျဖစ္ခြင့္ရၾကတဲ့စိတ္ေတြလဲ အာေသဝနပစၥည္းမျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ အႀကိမ္ႀကိမ္ အထပ္ထပ္ ျဖစ္ေပမယ့္ အာ႐ံုသိမႈ ထူးျခားျခင္းမရွိတဲ့ ဘဝင္စိတ္ေတြလဲ အာေသဝနပစၥည္း မျဖစ္ႏိုင္ဘူး၊ “အရွင္ေမြး ေန႔ခ်င္းႀကီး” ဆိုသလို ခြန္အားျပည့္ျဖစ္လာတဲ့ မဂ္စိတ္ ဖိုလ္စိတ္ေတြလဲ အာေသဝနပစၥည္းမျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။
စိတ္ျဖစ္စဥ္(ဝီထိ)တစ္ခုထဲမွာ အႀကိမ္ ႀကိမ္လဲျဖစ္တယ္၊ အင္အား တျဖည္းျဖည္းေပးဖို႔လဲ လိုအပ္တယ္ဆိုတဲ့ အကုသိုလ္ေဇာ၊ ေလာကီ ကုသိုလ္ေဇာနဲ႔ ႀကိယာေဇာေတြသာ အာေသဝန ပစၥည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ေလာကီေဇာေတြ ထဲမွာေတာင္ ေနာက္ဆံုးျဖစ္တဲ့ ေလာကီေဇာဟာ သူ႕ေနာက္မွာ ဇာတ္တူတရား မရွိတဲ့အတြက္ အာေသဝနပစၥည္း မျဖစ္ပါဘူး၊ သူ႕ေရွ႕ေဇာက အာေသဝနသတၲိနဲ႕ ေက်းဇူးျပဳေပးျခင္းခံရလို႔ အာေသဝန ပစၥယုပၸန္ေတာ့ျဖစ္ပါတယ္။ အလားတူပဲ ေနာက္ဆံုး ေဇာဟာလည္း ေက်းဇူး ျပဳေပးျခင္းခံရတဲ့ ပစၥယုပၸန္သာ ျဖစ္ႏိုင္ၿပီး ေက်းဇူးျပဳ ေပးတတ္တဲ့ ပစၥည္းတရား မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။
အာေသဝနပစၥည္းကို ပါဠိေတာ္မွာေဟာေတာ္မူတာကေတာ့ “ပုရိမာ ပုရိမာ ကုသလာဓမၼာ (အကုသလာဓမၼာ၊ ႀကိယိယာဗ်ာကတာဓမၼာ ပစၦိၦိမိမာနံ ပစၦိၦိမိမာနံ ကုသုသနံ ဓမၼာနံ (အကုသုသလာနံ ဓမၼာနံ၊ ႀကိယိယာဗ်ာကတာနံ ဓမၼာနံ) အာေသဝန ပစၥေယနပစၥေယာ” ဆိုၿပီး ေဟာပါတယ္။
ကုသိုလ္ ေဇာမွာျဖစ္ေစ၊ အကုသိုလ္ ေဇာမွာျဖစ္ေစ၊ ႀကိယာဗ်ာကတေဇာမွာျဖစ္ေစ ေဇာစိတ္ဆိုတာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ (၇)ႀကိမ္ ျဖစ္ၾကပါတယ္၊ အဲဒီလိုျဖစ္ရာမွာ ပထမေဇာစိတ္က ဒုတိယေဇာစိတ္ကို၊ ဒုတိယက တတိယေဇာကိုစသည္ျဖင့္ ေနာက္ဆံုးမွာ ဆ႒မေဇာက သတၲမေဇာကို အာေသဝနပစၥည္းနဲ႔ ေက်းဇူးျပဳပါတယ္၊ ေရွ႕ကေက်းဇူးျပဳေပးတာက ပစၥည္း၊ေနာက္ကေန ေက်းဇူးအျပဳခံရတာက ပစၥယုပၸန္ပါ။
ဒီျဖစ္စဥ္ သေဘာကို အေသအခ်ာ စဥ္းစား ၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ပထမဆံုးျဖစ္တဲ့ ေဇာစိတ္ကေလးဟာ သူ႔ေရွ႕မွာ ဇာတ္တူ တရား မရွိတဲ့အတြက္ အာေသဝန သတၲိနဲ႔ ေက်းဇူးျပဳေပးျခင္းကို မခံရပါဘူး၊ သူကေတာ့ သူ႔ေနာက္က ဇာတ္တူျဖစ္တဲ့ ဒုတိယ ေဇာကို အာေသဝနသတၲိနဲ႔ ေက်းဇူးျပဳေပးပါတယ္၊ ဒုတိယေဇာက်ေတာ့ ပထမေဇာကအာေသဝနသတၲိနဲ႔ ေက်းဇူးျပဳေပးျခင္း ကိုခံယူရရွိတဲ့အတြက္ ပထမေဇာထက္ တစ္ဆပိုၿပီး အားေကာင္းပါတယ္၊ ဒီဒုတိယေဇာဟာ သူ႔ေနာက္က တတိယေဇာကိုလည္း အာေသဝနသတၲိနဲ႔ ေက်းဇူးျပဳေပးတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္ေနာက္ ေဇာေတြဟာ ေရွးေရွးေဇာေတြ ထက္ အားေကာင္းတယ္လို႔ သေဘာေပါက္ႏိုင္ပါတယ္၊ ဒီအတိုင္းစဥ္းစားၾကည့္လိုက္ရင္ ေနာက္ဆံုးျဖစ္တဲ့ သတၲမေဇာဟာ ကံေတြထဲမွာ အားအေကာင္း ဆံုးလို႔ သေဘာေပါက္ပါလိမ့္မယ္။
ဒါေၾကာင့္လည္း ကုသိုလ္ကံမွာ ျဖစ္ေစ၊ အကုသိုလ္ ကံမွာျဖစ္ေစ အားအနည္းဆံုး ျဖစ္တဲ့ ပထမေဇာ ေစတနာဟာ ဒုတိယဘဝ စသည္အထိ အက်ိဳးေပး သက္ရွည္ ေလာက္ေအာင္စြမ္းအား မရွိတဲ့အတြက္ အက်ိဳးေပးမယ္ဆိုရင္ အခုဘဝမွာပဲ အက်ိဳးေပးပါတယ္၊ အက်ိဳးေပးရာ ကာလနဲ႔ခြဲျခားတဲ့ ကံအမ်ိဳးအစား အရ သူ႔ကို “ဒိ႒ဓမၼေဝဒနိယကံ” လို႔ေခၚပါတယ္၊ အခုဘဝမွာ အက်ိဳးမေပး ေတာ့ဘူးဆိုရင္ ပထမေဇာအခိုက္ ကံကေလးဟာ အခ်ည္းႏွီး အေဟာသိကံ ျဖစ္သြားပါတယ္၊ ျမန္မာစကားမွာ ေျပာေျပာေနၾကတဲ့ “အေဟာသိကံ ျဖစ္လိုက္ေလ” ဆိုတာ ဒီကံကိုေျပာတာပါပဲ။
အဘိဓမၼာ သေဘာမ်ိဳးကို မေလ့လာဖူး သူမ်ားအေနနဲ႔ လႊတ္ခနဲ ၾကည့္လိုက္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ခုဘဝခ်က္ခ်င္း အက်ိဳးေပးတဲ့ ကံက အားအေကာင္းဆံုးကံ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ထင္စရာေပါ့၊ အမွန္က အားအနည္းဆ ံုးကံျဖစ္လို႔ ခုဘဝမွာသာ အက်ိဳးေပးရတာပါ။
အားအနည္းဆံုး ဆိုတာကလဲ ေနာက္ေနာက္ ေဇာေတြရဲ႕ စြမ္းအားကို ေထာက္ဆ ၿပီးေတာ့သာ ေျပာရတာပါ၊ လက္ေတြ႕ အက်ိဳးေပးသြားတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြအရ ၾကည့္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ျပဳသူရဲ႕ေစတနာ အားႀကီးရင္ ႀကီးသေလာက္ ပထမေဇာရဲ႕စြမ္းအား ကလည္း ႀကီးမားတာကို ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။
ဆက္လက္ေဖၚျပေပးသြားပါမည္။
ဓမၼေဘရီအရွင္ဝီရိယ(ေတာင္စြန္း)
