ကမၻာ့ ပညာရွင္တို႕မ်က္လံုးထဲက ဗုဒၶဘာသာ
ပါရမီေတာ္အစုအေ၀း
ဗုဒၶဟူသည္ ကိုယ္ေတာ္တိုင္ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ႕သည္ ပါရမီေတာ္မ်ား၏ အစုအေ၀းျဖစ္သည္။ ေအာင္ျမင္ ထူးျခားသည္က သာသနာျပဳ သက္တမ္း ၄၅-ႏွစ္ တာအတြင္း သူ႕(ေဟာေျပာခ်က္) စကားလံုးအားလံုးကို လုပ္ငန္း အသြင္သို႕ ေျပာင္းလဲေစခဲ႕သည္။ (သက္၀င္လႈပ္ရွားေစခဲ႕သည္) လူ႕သမာဓိအားနည္းမႈ (သို႕မဟုတ္) ယုတ္ညံ႕ သည္႕တပ္မက္မႈကို ထြက္ေပါက္ေပးသည္႕ ေနရာမရွိေပ ။ ဗုဒၶ၏လူမႈက်င္႕၀တ္ဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္း (ဂီဟိ၀ိနယ) သည္ ကမၻာကပင္ သိရွိထားသည္႕ အျပည္စံုဆံုး စည္းမ်ဥ္းျဖစ္သည္။ ( ဂ်ာမန္ပညာရွင္ ပါေမာကၡ မက္ခ္စ္မူလာ)
ဗုဒၶဟူသည္ ကိုယ္ေတာ္တိုင္ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ႕သည္ ပါရမီေတာ္မ်ား၏ အစုအေ၀းျဖစ္သည္။ ေအာင္ျမင္ ထူးျခားသည္က သာသနာျပဳ သက္တမ္း ၄၅-ႏွစ္ တာအတြင္း သူ႕(ေဟာေျပာခ်က္) စကားလံုးအားလံုးကို လုပ္ငန္း အသြင္သို႕ ေျပာင္းလဲေစခဲ႕သည္။ (သက္၀င္လႈပ္ရွားေစခဲ႕သည္) လူ႕သမာဓိအားနည္းမႈ (သို႕မဟုတ္) ယုတ္ညံ႕ သည္႕တပ္မက္မႈကို ထြက္ေပါက္ေပးသည္႕ ေနရာမရွိေပ ။ ဗုဒၶ၏လူမႈက်င္႕၀တ္ဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္း (ဂီဟိ၀ိနယ) သည္ ကမၻာကပင္ သိရွိထားသည္႕ အျပည္စံုဆံုး စည္းမ်ဥ္းျဖစ္သည္။ ( ဂ်ာမန္ပညာရွင္ ပါေမာကၡ မက္ခ္စ္မူလာ)
အျမင္႔ျမတ္ဆံုးလူသား
လူသားထုတစ္ရပ္လံုးတြင္ အျမင္႔ျမတ္ဆံုးလူသားကို ေတြ႕ျမင္လိုပါက ဖုန္းေတာင္းယာစကာ အ၀တ္အဆင္ ႏွင္႔္ရွင္ဘုရင္တစ္ပါးကို ရႈၾကည္႕ လိုက္ပါ။ သူသည္ လူသားထု အတြင္းတြင္ အျမင္႔မားဆံုး စြန္႕လႊတ္ႏိုင္သူ ျဖစ္သည္။ ( မူစလင္ကဗ်ာဆရာ အဗၺဒူအတဟိယ)
ဗုဒၶ၏ အဆံုးအမ
ဗုဒၶတြင္ အားလံုးေသာ ေဟာေျပာခ်က္မ်ား ၊ တရားေသ အယူ၀ါဒမ်ားထက္ ပိုမိုျမင္႔ျမတ္သည္႕ အရာတစ္ခု ရွိျပီးျဖစ္သည္။ဗုဒၶ၏ အဆံုးအမေတာ္သည္ လူသားထုအတြက္ တစ္သက္လံုး ရင္ကိုေအးျမေစသည္ ။လူမႈဒုကၡ သူကၡ အရႈပ္အေထြးမ်ားအတြက္ ဗုဒၶ၏ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဒသနာေတာ္သည္ အတိတ္ကထက္ ယေန႕တြင္ ပိုျပီးလိုအပ္ ေပသည္။ (ေနရူး)
သမားေတာ္ ဗုဒၶ
ဗုဒၶသည္ သမားေတာ္တစ္ဦးႏွင္႕တူ၏။ သမားေတာ္သည္ ေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳး၏ လကၡဏာ၊ ေရာဂါဇစ္ျမစ္၊ ကုသရန္ ေဆး၀ါးႏွင္႕ အသံုးခ်ပံုတို႕ကို သိသကဲ႕သို႕ ဗုဒၶသည္ ဆင္းရဲဒုကၡ အဆင္႕ဆင္႕၊ ဒုကၡ၏မူလဘူတ အၾကာင္း၊ (သမုဒယ) ဒုကၡခ်ဳပ္ရာနိဗၺာန္သို႕ သြားရာလမ္းေၾကာင္းဟူေသာ အရိယသစၥာ ၄-ပါးကိုေဟာၾကားေတာ္ မူခဲ႕သည္။ (ေဒါက္တာအက္ဒြပ္ကြန္ဇ္)
ေတာက္ပသည္႔ ေနတစ္ဆူ
က်ဴးေက်ာ္တိုက္ခိုက္ျခင္း ၊ အမ်က္သိုျခင္း၊ အၾကမ္းဖက္ျခင္းတို႕ လႊမ္းမိုးေနသည္႕ ဒီကမၻာ၀ယ္ ဗုဒၶ၏အဆံုး အမသည္ ေရာင္ျခည္တစ္ေထာင္ အလင္းေဆာင္သည္႕ ေနတစ္ဆူကဲ႕သို႕ ေတာက္ပေနေပသည္။ ဗုဒၶ၏အဆံုး အမေတာ္သည္ ကမၻာေပၚ၀ယ္ အႏုျမဴဗံုးမ်ား၊ ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ဗံုးမ်ားရွိေနသည္ထက္ပိုျပီး လိုအပ္ေသာအခ်ိန္ ျဖစ္သည္။ ထိုအဆံုးအမ၏ မွန္ကန္မႈသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀- အထိ သက္တမ္းရ်ည္ရွင္သန္ေနခဲ႕သည္။ ထာ၀စဥ္ တည္ျမဲသည္႕ အဆံုးအမကို ႏွလံုးမူလ်က္ ယင္းေဒသနာေတာ္ အလင္းေရာင္ျဖင္႕ ကၽြန္ုပ္တို႕၏ အေတြးအၾကံ အျပဳအမူမ်ားကို ျပဳျပင္ၾကပါစို႕။ အႏုျမဴေခတ္၏ အမွားမ်ားကိုပင္ တည္ၾကည္ေသာ သမာဓိတရားျဖင္႕ ရင္ဆိုင္ျပီး ဟုတ္ေသာအၾကံ မွန္ေသာအလုပ္တို႕ကို တိုးျမွင့္ျခင္းျဖင့္ အနည္းငယ္မွ် အကူအညီရႏိုင္ေကာင္းေပမည္။(ေနရူး)
ဗုဒၶ၏မူလေဒသနာမ်ား
တစ္ကိုယ္ေကာင္းဆန္ျခင္း၊ ျငိကပ္တြယ္တာျခင္းမွ လြတ္ေျမာက္ေသာအားျဖင္႕ ဂုဏ္သေရရွိမႈ၊ ျငိမ္သက္ တည္ၾကည္မႈ ၊ ကရုဏာထားမႈမည္သည္႕တို႕ကား အေရွ႕တိုင္းဗုဒၶဘာသာ၏ မူလပင္မျဖစ္ေသာ သင္ျပခ်က္ ေဒသနာမ်ားျဖစ္သည္။ (အီးေအ-ဘာထ္)
ဗုဒၶ၀ါဒသည္ စိတ္ကူးယဥ္ေလာကသို႕ဦးမတည္ပါ
ဗုဒၶ၀ါဒသည္ ေလာကႏွင္႕ဘ၀၏ တကယ္႕ပကတိအျဖစ္မွန္ကိုသာ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ရကား သဘာ၀အတိုင္း ရႈျမင္ေသာ၀ါဒဟုဆိုရေပမည္။ ၄င္း၀ါဒသည္ အေၾကာင္းအရာ ဟူသမွ်ကို ယထာဘူတက်ေအာင္ ေလ႕လာ သံုးသပ္သည္။ ဗုဒၶ၀ါဒသည္ စိတ္ကူးယဥ္ေလာကတြင္ ေမ႕ေလ်ာ႕ေပ်ာ္ပါးေနေစရန္ ေမွာက္မွားေသာ ႏွစ္သိမ္႕မႈကို လည္းမေပး ၊ အျပစ္မ်ား အႏၱရာယ္မ်ားကို ေတြးေတာျပီး စိုးရိမ္ေသာကေရာက္ေနေအာင္ ေခ်ာက္လွန္႔ ႏွိပ္စက္ မႈလည္းမျပဳ ။ မိမိ၏ ပကတိအစစ္အမွန္၊ ပတ္၀န္းက်င္ေလာက၏ အေျခအေနအျဖစ္သနစ္အမွန္ကို အတိအက် ယထာဘူတက်က်ေျပာျပျပီး လြတ္လပ္ေရးတည္ျငိမ္ေရးႏွင္႕ခ်မ္းေျမ႕ေပ်ာ္ရြင္ေရးကို ရရွိႏိုင္ရန္ လမ္းညႊန္ျပသေပး ေပသည္။ (ဆရာေတာ္ ေဒါက္တာ ၀ါပိုလာရာဟုလာ)
စၾကာ၀ဠာဘာသာတရား
အနာဂတ္ဘာသာေရးသည္ စၾကာ၀ဠာတစ္ခုလံုးႏွင္႕ ဆိုင္သည္႕ ဘာသာတရား ျဖစ္လာလိမ္႕မည္။ ပုဂၢိဳလ္ ေရးဆိုင္ရာမ်ားကို ဖံုးကြယ္လ်က္ အဓိပၸါယ္ျပည္႕၀သည္႕ ေပါင္းစပ္မႈအျဖစ္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အရာအားလံုး ၏ အေတြ႕အၾကံဳမွ ထြက္ေပၚလာသည္႕ ဘာသာေရးအသိဥာဏ္ကို အေျခခံ လိမ္႕မည္။ (အဲလဘတ္ အိန္စတိန္း)
ဗုဒၶဘာသာတြင္ဟန္ေဆာင္မႈမရွိ
အသိပညာအလင္းကို လြတ္ေျမာက္မႈ၏ အႏွစ္သာရ အျဖစ္အေန ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းသည္ ဗုဒၶဘာသာ၏ ဂုဏ္က်က္သေရျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာတြင္ သီလႏွင္႕ပညာကို တစ္ခုစီခြဲျခားလို႕ မရေပ။ ျမင္႕မားေသာဘ၀ အေျခခံကို သီလက ျပဳျပင္ေပးလွ်င္ အသိပညာက ဘ၀ကို ျပီးျပည္႕စံု ေစသည္။ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ကို ျပည္႕ျပည္႕၀၀နားမလည္ဘဲ လုိအပ္သည္႕ ၀ိပသနာပညာကို မပိုင္ဆိုင္ခဲ႕ လွ်င္ မည္သူ႕ကိုမွ်အမွန္တကယ္ စာရိတၱ ျပည္႕၀သူဟု မဆိုႏိုင္ေပ။ ယင္းႏွင္႕ပတ္သက္ျပီး ဗုဒၶဘာသာသည္ အျခားဘာသာအားလံုးႏွင္႕ ကြဲျပားသည္။
ဘုရား တစ္ဆူတည္းသာရွိ၏ဟု ယူဆၾကေသာ ဘာသာတရားအားလံုးပင္
တစ္စံုတစ္ရာေသာ ဟန္ေဆာင္မႈျဖင္႕ အစျပဳၾက ေပသည္။ ယင္းဟန္ေဆာင္မႈမ်ားကို အသိပညာ တိုးတက္မႈက
ဆန္႕က်င္မိသည္႕အခါ ၀မ္းနည္းမႈ(ေသာက) ျဖစ္ရေပေတာ႕သည္။ သို႕ရာတြင္ ဗုဒၶဘာသာသည ္ဟန္ေဆာင္မႈျဖင္႕
အစမပ်ိဳးပါ။ ေက်ာင္ေတာင္အလား ခိုင္မာသည္႕ အေၾကာင္းအရာေပၚတါင္ ရပ္တည္ပါသည္ ။ ထို႕ေၾကာင္႕အသိပညာအလင္း
သက္သက္ကို မည္သည္႕အခါမွ် မေရွာင္လႊဲ ႏိုင္ပါေပ။ (ပါေမာကၡ လက္ၡရွ္ နာရာဆု)
မွတ္ခ်က္။ ။ ကိုေရႊေသာင္း၀င္း ၏ ကမၻာ့ ပညာရွင္တို႕မ်က္လံုးထဲက ဗုဒၶဘာသာ စာအုပ္မွ တစ္ခ်ိဳ႕ကို ကူးယူေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။
by ေခတ္သစ္