ျဗဟၼဒ႑(သို႕) ဗုဒၶေခတ္ဆန္ခ္ရွင္း

ျဗဟၼဒ႑(သို႕) ဗုဒၶေခတ္ဆန္ခ္ရွင္း

န ဘေဇ ပါပေက မိေတၱ၊
န ဘေဇ ပုရိသာဓေမ။
ဘေဇထ မိေတၱ ကလ်ာေဏ၊
ဘေဇထ ပုရိသုတၱေမ။

သူငယ္ခ်င္းယုတ္ ေနာက္ဆုတ္ေန။
သူငယ္ခ်င္းဖ်င္း ကင္းကင္းေန။
သူငယ္ခ်င္းေကာင္း ေပါင္းဖက္ေလ။
သူငယ္ခ်င္းျမတ္ ဆည္းကပ္ေလ။

(ဓမၼပဒ၊ ၇၈) 

 

(၁)

ငယ္စဥ္ နားေထာင္ခဲ့ရတဲ့ အိပ္ရာ၀င္ပံုျပင္ေတြထဲမွာ ဗုဒၶ၀င္ဇာတ္နိပါတ္ေတာ္ေတြက ခပ္မ်ားမ်ားပါ။ အိမ္မွာ ေနခဲ့ရတဲ့ ကေလးဘ၀က ခပ္နည္းနည္းမို႕ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းပရိ၀ုဏ္ထဲက ကိုရင္ေလးဘ၀နဲ႕ နားေထာင္ခဲ့ရတဲ့ ပံုျပင္ေတြက ဗုဒၶ၀င္ဇာတ္နိပါတ္ေတာ္ေတြပဲ ျဖစ္ခဲ့တာ သဘာ၀က်ပါတယ္။

ဘုရားအေလာင္းေတာ္ သိဒၶတၳမင္းသားေလးရဲ႕ငယ္ဘ၀ဖြားျမင္ေတာ္မူခန္းက အံ့ခ်ီးဖြယ္ရာေတြ၊ ခမည္းေတာ္ရဲ႕ လယ္ထြန္မဂၤလာပြဲမွာ လူေတြအံုက်င္းဖြဲ႕ ေမွ်ာ္ေမာေနၾကခ်ိန္ ပီဘိကေလးမွ်သာ ျဖစ္တဲ့ အေလာင္းေတာ္မင္းသားေလးက သစ္ပင္ရိပ္တစ္ခုမွာ တရားဘာ၀နာစီးျဖန္းေနပံုေတြ၊ လုလင္ပိ်ဳဘ၀ ေလးေတာ္တင္ခန္းအဆံုးမွာ ေရႊမင္းသမီးေလးယေသာ္ဓရာနဲ႕ ၀တ္မႈံကူးပြဲေတာ္က်င္းပခဲ့ပံုေတြ ၊

အဲဒီ ျပည့္စံုမႈေတြကိုပဲ အဆံုးမဲ့သံသရာသခ်ႋဳင္းအျဖစ္ရႈျမင္ ေလာကီေန႔ရက္ေတြကို ၿငီးေငြ႔စြာ ေရႊနန္းအေဆာင္ေဆာင္နဲ႕ စည္းစိမ္ရိပ္ၿငိမ္ ဂီတစံအိမ္ေတြကို စြန္႕ခြာလို႕ ေတာရပ္မွီးေတာ္မူခဲ့ပံုေတြက ကေလးငယ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ အိပ္မက္ေတြထဲထိ စီး၀င္ေနခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ဗုဒၶ၀င္ဇာတ္၀င္ခန္းေတြထဲက ဇာတ္ေကာင္ေတြဟာလည္း ကေလးဘ၀က ကစားေဖာ္ေတြလို ရင္းႏွီးေနခဲ့ျပန္ပါတယ္။ အဲဒီလို ရင္ႏွီးေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြထဲမွာ ျမင္းၿမီးဆြဲ ေမာင္ဆန္ရဲ႕ ပံုရိပ္ဟာ ၾကြၾကြရြရြ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။

၀ါဆိုလျပည့္ည တိတ္ဆိတ္ၿငိမ္ဆိတ္မႈေတြ ၾကီးစိုးေနခ်ိန္ အမွန္တရားအစစ္ကို ရွာေဖြဖို႕ ထြက္ခြာေတာ္မူမယ့္ သိဒၶတၳအရွင္ရဲ႕ ယုံၾကည္ကိုးစားမႈကို ခံယူခဲ့ရသူ၊ ဘြားဖက္ေတာ္ျမင္းျမတ္ရဲ႕ အကူအညီနဲ႕ အေနာ္မာေသာင္ကမ္းဆီအေရာက္ ေနာက္ေတာ္ပါးက လိုက္ပါခြင့္ရခဲ့သူ ေမာင္ဆန္ဟာ သူရဲေကာင္း ဆန္ေနခဲ့ပါတယ္။

အေလာင္းေတာ္က အေနာ္မာေသာင္္္္္္္္္္္္္္္္္္္္ကမ္းမွာ ဆံေတာ္ကို ပယ္၊ ဖန္ရည္စြန္းအဝတ္ကို တြယ္ဖက္ ။ သပိတ္ခြက္ကို လက္စြဲၿပီး စိမ္းစိမ္းရဲရဲၾကီး လွည့္ထြက္သြားေတာ္မူသြားတဲ့အခါ ရင္ကြဲနာက်ေသတဲ့ စီးေတာ္ျမင္းေဘးမွာ ငိုေၾကြးလို႕ ေနျပည္ေတာ္ဆီ သတင္းေပးဖို႕ ေခါင္းငိုက္စိုက္ခ်ကာ တေရြ႕ေရြ႕ျပန္သြားေနတဲ့ ေမာင္ဆန္ရဲ႕ ပံုရိပ္ဟာ ေၾကကြဲစရာပါပဲ။

ဒါေပမယ့္ ကိုရင္ေလးဘ၀ကိုလြန္ေျမာက္လို႕ ပိဋကတ္စာေပေတြကုိ တစ္ဆင့္တိုးသင္ယူခြင့္ရတဲ့အခါမွာေတာ အဲဒီေမာင္ဆန္ဟာ အသြင္တစ္မ်ိဳးျဖစ္ေနခဲ့ပါၿပီ။ ရဟန္းေတာ္ရွင္ဆႏၷအျဖစ္နဲ႕ အားလံုးရဲ႕ မစၥတာအန္ေဂ်ာ္ေလာျဖစ္ေနခဲ့ပါၿပီ၊ ေအာ္ေၾကာ္လန္ေနေတာ့တာပါ။
(၂)

ေမာင္ဆန္နဲ႕လမ္းခြဲထြက္ၾကြေတာ္မူတဲ့ သိဒၶတၳအရွင္ဟာ ဥရုေ၀လေတာစခန္းမွာ အက်င့္မွားေတြနဲ႕ ေျခာက္ႏွစ္ေျခာက္မိုး တ၀ဲလည္လည္ျဖတ္သန္းၿပီးခ်ိန္မွာမွ မဇၥ်ိမပဋိပဒါလမ္းအမွန္ကို ေတြ႕ရွိၿပီး ဂယာအနီးက ေဗာဓိေညာင္အရိပ္မွာ တစ္ေလာကလံုး ငိုသံတိတ္ေစမယ့္ အထြတ္အထိ္ပ္တရားျမတ္ကို သိျမင္ကာ ဘုရားအျဖစ္ကို ေရာက္ရွိေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္ ပထမ၀ါေတာ္မွာ ဗာရာဏသီ မိဂဒါ၀ုန္ကို ၾကြေရာက္ၿပီး ဓမၼစၾကာတရားနဲ႕ အနတၱေဒသနာကို ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ရဲ႕ manifesto အျဖစ္ အတၲ၀ါဒီေတြၾကားထဲမွာ တရား၀င္ ေၾကျငာေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။

ပဥၥ၀ဂၢီရဟန္းငါးပါးတို႕လို ႏိုင္ငံေရးပေရာဖက္ၾကီးေတြ။ ယသလုလင္နဲ႕ သူမိတ္ေဆြသူေဌးသားတို႕လို ဂုဏ္သေရရွိ လူကုန္ထံေတြ။ ဘဒၵီ၀ဂၢီညီေနာင္သံုးက်ိပ္လို မင္းညီမင္းသားေတြနဲ႕ ဥရုေ၀လကႆပအပါအ၀င္ရေသ့ညီေနာင္ ရွင္တစ္ေထာင္တို႕လို ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြကို ပထမ၀ါေတာ္မွာပဲ သိမ္းသြင္းစည္းရံုးႏိုင္ခဲ့တဲ့အတြက္ သာသနာေတာ္ဟာ အဆင့္ျမင့္တဲ့ အထင္ၾကီးစရာအဖြဲ႕ၾကီးအျဖစ္ စတင္ႏိုင္ခဲ့တာပါ.။


အက်ိဳးဆက္အေနနဲ႕ ဒုတိယ၀ါမ၀င္မီမွာပဲ ေခတ္ကာလရဲ႕ အင္အားၾကီးႏိုင္ငံၾကီးတစ္နိုင္ငံျဖစ္တဲ့ မဂဓတိုင္းရဲ႕ ဘုရင္ ဗိမၺိသာရကိုယ္တိုင္နဲ႕ တိုင္းသားျပည္သူေတြက ဘုရားအစစ္နဲ႕ တရားအသစ္ကို အုတ္အုတ္က်က္က်က္ ကိုးကြယ္ၾကတဲ့အထိ ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီသတင္းေတြက မဇၥ်ိမတိုက္ၾကီးတစ္ခုလံုးကို လႊမ္ေနတာဆိုေတာ့ ဇာတိေျမကပိလ၀တ္ကလည္း ၾကားရပါၿပီ ။ အဲဒီေတာ့လည္း ဘုရားရွင့္မ်က္ႏွာကလည္း ၾကီးၿပီမို႕ ေဆြဘုရား မိ်ဳးဘုရားကို လြမ္းသေလး ဘာေလးျဖစ္ကုန္ၾကေတာ့တာပါပဲ။

ဒီေတာလည္း ဘုရားပင့္ေဆာင္ေရးစီမံကိန္းၾကီးခ်မွတ္ အစည္းအေ၀းေတြ အၾကိမ္ၾကိမ္က်င္းပၾကေတာ့ကလား။
တကယ္ေတာ့ ဘုရားရွင္ဟာ မိဘေဆြမ်ိဳးေတြရဲ႕ ဆႏၵကို ေက်ာခိုင္းၿပီး တစ္ေလာကလံုးရဲ႕ မ်က္ရည္ေတြ သုတ္ေပးဖို႕ လမ္းၾကမ္းၾကမ္းေတြ ေလွ်ာက္ကာ လမ္းအသစ္ကို ေဖာက္ခဲ့ရတာမဟုတ္လား။ မိရိုးဖလာကို ခိ်ဳးေဖာက္လို႕ တိမ္းေမွာက္သြားခဲ့ရင္ေတာ့ ကပိလ၀တ္သမိုင္းလည္း ေျပာင္းသြားႏိုင္တာေပါ့ေလ။

(၃)

ဘုရားရွင္ရဲ႕ျပည္ေတာ္ျပန္ေန႕ရက္ေတြမွာ ေဆြေတာ္မိိ်ဳးေတာ္တို႕ရဲ႕ ၾကိဳဆိုမႈက လႈိက္လွဲမႈ အျပည့္ရွိခဲ့ေပမယ့္ သာကီ၀င္တို႕ရဲ႕ မာနနဲ႕ အလြယ္တကူဦးညြတ္ဖို႕ေတာ့ ခက္ခဲခဲ့ ၾကျပန္ပါေသးတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘုရားရွင္ရဲ႕ အႏိႈင္းမဲ့ ေမတၱာေတာ္နဲ႕ ကရုဏာအသေရေတာ္က သာကီ၀င္တို႕ရဲ႕မာနေတာင္ထြတ္ကုိ ျဖိဳခ်ပစ္နိုင္ခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီမွာမွ ငါတို႕ဘုရားမွ ငါတို႕ဘုရားျဖစ္ကုန္ၾကတာပါ။

ဒါထက္ပိုသြားတာက ခတၱိယဘုရားကို ခတၱိယေဆြေတာ္မ်ိဳးေတာ္ေတြ ၀န္းရံေရး အယူအဆတစ္ရပ္ေပၚေပါက္လာတာပါ။ ဒီလိုနဲ႕ ကပိလ၀တ္ျမိဳ႕ျပမွာ ရွင္တစ္ရာ ရွင္တစ္ေထာင္၀တ္ပြဲေတြက ေပၚျပဴလာျဖစ္သြားတဲ့အထိပါပဲ။

အဲဒီျခိမ့္ျခိမ့္သဲရွင္ျပဳ ပြဲၾကီးေတြနဲ႕ သီးျခားပုဂၢလိက ရဟန္း၀တ္ပြဲေတြမွာ အစစ္အမွန္ပဗၺဇၨိတြျဖစ္တဲ့ ရွင္အာနႏၵာ ရွင္အနုရုဒၶါ ရွင္ဘဒၵိယ ရွင္ကိမိလတို႕လို မဟာပါရမီရွင္ပုဂၢိဳလ္ျမတ္ေတြ ပါ၀င္သလို သာသနာရဲ႕ အၾကီးဆံုးဆူးေညွာက္ျဖစ္လာမယ့္ ရွင္ေဒ၀ဒတ္၊ ပစၥည္းလာဘ္လာဘနဲ႕ ဒကာဒကာမေတြေနာက္ပဲ တေကာက္ေကာက္လိုက္တတ္တဲ့ ရွင္ဥပနႏၵ။ တသမ္းသမ္းတေ၀ေ၀နဲ႕ ပ်င္းရိပ်င္းတြဲ ေနတတ္တဲ့ ရွင္တိႆတို႕လို ပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးေတြလည္း ပါ၀င္လာေတာ့တာပါ။

ရဟန္းမွ မ၀တ္ရင္ ေခတ္မမီေတာ့တဲ့ အေျခအေနမွာ ျမင္းၿမီးဆြဲေမာင္ဆန္ဟာလည္း ရွင္ဆႏၷအျဖစ္ အသြင္ကူးေျပာင္းခဲ့ပါေတာ့တယ္။

(၄)

ရွင္ဆႏၷရဟန္းျဖစ္လာေတာ့ ဘုရားရွင္းၾကြေတာ္မူရာ သီတင္းသံုးရာ တိုင္းၾကီး ျပည္ၾကီးေတြဆီ လိုက္ပါခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီမွာ ျပႆနာက ခတၱိယဘုရားကို ခတၱိယေဆြေတာ္မိ်ဳးေတာ္ေတြ ၀န္းရံေရးအယူအဆကို ဘာသာျပန္အမွားၾကီးနဲ႕ဆုပ္ကိုင္ထားတာဟာ သူ႕အတြက္ နစ္နာစရာေတြျဖစ္လာေတာ့တာပါ။

ဘုရားရွင္က သာသနာဆိုတဲ့ ပင္လယ္ထဲေရာက္ေနပါၿပီ။ ရွင္ဆႏၷတို႕က ခတၱိယျမစ္ထဲမွာ ကူးခ်င္ၾကတုန္းပါ။ ဒီေတာ့လည္း ဘုရားရွင္ေဘးမွာ ထည္ထည္၀ါ၀ါ၀န္းရံခြင့္ ရေနတဲ့ လက္်ာရံ လက္၀ဲရံကိုယ္ေတာ္ၾကီးႏွစ္ပါးကို အျမင္၀ါးေနေတာ့တာပါပဲ။ ၾကည့္လိုက္ေတာ့လည္း လက္်ာရံကိုယ္ေတာ္ၾကီး ရွင္သာရိပုတၱရာနဲ႕ လက္၀ဲရံကိုယ္ေတာ္ၾကီး ရွင္မဟာေမာဂၢလာန္တို႔က ျဗဟၼဏမ်ိဳးႏြယ္၀င္ေတြ ျဖစ္ေနၾကတာပါ။

မဇၥိ်မေဒသရဲ႕ ေခတ္အဆက္ဆက္သမိုင္းကားခ်ပ္ေတြကို ဖြင့္ၾကည့္လိုက္ရင္ ခတၱိယနဲ႕ ျဗဟၼဏဆိုတာက အၿမဲတမ္းအားျပိဳင္ေနၾကတဲ့ အမိ်ုးအႏြယ္ေတြပဲ။ တစ္ခါတစ္ခါ ရန္သူလံုးလံုးၾကီးျဖစ္သြားရတဲ့ ေခတ္ေတြေတာင္ရွိခဲ့ေသးတာပါ။
အဲဒီေတာ့ ျဖစ္ျခင္းျဖစ္ရင္ ဒီလိုၾကီးက်ယ္ခမ္နားတဲ့ ရာထူးေတြဟာ သူတို႕လို ခတၱိယအႏြယ္၀င္ေတြနဲ႕သာ ထိုက္တန္ရေပမေပါ့တဲ့။

အဲဒီလို ခတၱိယခ်င္းတူရင္ေတာင္ သူ႔လို စြန္႔စားရတဲ့ ၀ါဆိုလျပည့္တစ္ညက ေသမတူရွင္မကြာ လိုက္ပါခဲ့တဲ့ ရဲေဘာ္ရဲဘက္တစ္ဦးကသာ ပိုၿပီးထိုက္တန္တယ္ ဆိုတဲ့အေတြးက သူ႕ရဲဲ႕ေန႕ရက္ေတြကို ႏွိပ္စက္ၾကေတာ့တာပါပဲ။ ဘုန္းၾကီးေနာက္က ထီးထမ္းၿပီးလိုက္ရတာနဲ႕ ဘုန္းၾကီးဆြမ္း၀ိုင္း ၀င္ႏွုိက္ခ်င္ေတာ့တာပါ။

ဘုရားရွင္က သာသနာ့မ်က္ႏွာကိုသာ ၾကည့္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္ ။ ေဆြမ်ိဳးဉာတိအစြဲနဲ႕ အမ်ိဳးဇာတ္နံရံေတြကို ေက်ာ္လႊားၿပီး ထိုက္တန္သူသာ ယူေစလုပ္ေတာ္မူခဲ့တာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း သာသနာေတာ္ဟာ ရာစုမ်ားစြာတိုင္ေအာင္ ခိုင္ခံ့ခဲ့တာ အဓြန္႕ရွည္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ႏွမေပးရလို႕ ရွင္ၾကီးေဒ၀ဒတ္ကို ဘုရားရာထူးလႊဲၿပီး အတူတူရဲေဘာ္ရဲဘက္ခ်င္းမို႕ ရွင္ဆႏၷကိုသာ ဓမၼေသနာပတိရာထူးေပးခဲ့ရမယ္ဆိုရင္ သာသနာဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရဟာ ဒီေန႕ေခတ္အဘိဓာန္ေတြထဲမွာ ရွိေနေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ဘုရားရွင္က ထုိက္တန္သူကို ထိုက္တန္သလို ခ်ီးေျမာက္ခဲ့တာပါ။ ေႏွာင္ၾကိဳးေတြ မရွိပါဘူး။ အရိယာစိတ္နွလံုးျဖဴဆြတ္ေနတဲ့ ခတၱိယရဟန္းေတာ္ေတြ အတြက္လည္း ထိုက္တန္တဲ့ ေနရာေတြ ခ်မွတ္ေပးေတာ္မူခဲ့တာပါ။ ဧတဒဂ္ဘြဲထူးေတြ ဆြတ္ခူးခဲ့တဲ့ ခတၱိယသူေတာ္စင္ရဟန္းျမတ္ေတြ သာသနာ၀င္မွာ အထင္အရွားပါပဲ။

တကယ္ေတာ့ ညီေတာ္ အရင္းေခါက္ေခါက္ ရွင္နႏၵ၊ ေသြးသားရင္ႏွစ္ရွင္ရာဟုလာနဲ႕ ကစားဖက္ တစ္၀မ္းကြဲညီေတာ္ ရွင္အာနႏၵာတို႕လို မြန္ျမတ္လွတဲ့ ခတၱိယေသြးစစ္စစ္ၾကီးေတြက ေနရာအတြက္စကားဟသံ ပိဋကတ္စာမ်က္ႏွာမွာ ၾကားၾကရမွာမဟုတ္ေပဘူး။

ရွင္ရာဟုလာေလးဆို မိမိကိုယ္ကိုယ္ႏွိမ့္ခ်လြန္းလို႕ တစ္သာသနာလံုးက သံဃာေတာ္ေတြက ခ်ီးမြမ္းၾကရတာပါ။ လက္်ာရံ လက္၀ဲရံကိုယ္ေတာ္ၾကီးေတြကို ခ်စ္ေၾကာက္ရိုေသစြာ ၾသ၀ါဒခံယူေလ့ရွိတဲ့ ကိုယ္ေတာ္ေလးပါ။ ရွင္အာနႏၵာဆိုရင္လည္း သာသနာေတာ္မွာ ဘုရားေပးဘြဲ႕အမ်ားဆံုးရတဲ့ ပုဂၢဳိလ္ ျဖစ္ေပမယ့္ အသက္အရြယ္ေတြရလို႕ ဆံေတြျဖဴတဲ့အထိ ရွင္မဟာကႆပကိုယ္ေတာ္ၾကီးက“ဒီေကာင္ေလး ” လို႕ ေခၚၿပီး ဆံုးမတဲ့အခါ “ ကရုဏာၾကီးစြာ ဆံုးမေပသဟဲ့” လို႕ ပီတိျဖစ္ေလ့ရွိသူပါ။

(၅)

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ရွင္ဆႏၷကေတာ့ သူ႕ဇာတ္လမ္းသူဆက္ကတာပါ။ လက္်ာရံ လက္၀ဲရံကိုယ္ေတာ္ၾကီးေတြကို စကားလံုးနဲ႕ ထိုးနွက္ေတာ့တာပါ။
ဆစ္ဂမန္ဖရိြဳက္ေျပာသလို ရန္သူျပိဳင္ဘက္ကို ေက်ာက္ခဲနဲ႕ မထုဘဲ စကားလံုးနဲ႕ ပစ္ေပါက္တဲ့ ပထမဆံုးလူဟာ Civilization ကို တီထြင္သူပါပဲတဲ့။ ရွင္ဆႏၷကလည္း စကားလံုးေတြနဲ႕ ပစ္ေပါက္ၿပီးတိုက္ခိုက္လိုက္တာပါ ။ သူ႕ဒိုင္ယာေလာ့ခ္ေတြကလည္း အတိအက်ေဖာ္ျပစရာ ပိဋကတ္စာအုပ္က အနားမရွိဘူး။
ေဟာဒီမွာ ဆရာမၾကီးေဒၚျမတင္ရဲ႕ အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္မူေလးေတာ့ ရွိေလရဲ႕။
'' I came along with my master when he left the palace for the forest. At that time, I was only one companion of my Master and there was no one else. But now Sariputta and Moggallana are saying 'we are the Chief Disciples, and are strutting about the place.''

“ င့ါအရွင္ ေတာရပ္ၿမိဳင္မွီးဖို႕ ထြက္ေတာ္မူစဥ္က ငါပဲ လိုက္ပါခဲ့ရတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ငါကလြဲလို႕ ဘယ္သူမွ ငါ့အရွင္ရဲ႕ အေဖာ္ မရွိခဲ့ဘူး။ ခုခ်ိန္မွ ဒီသာရိပုတၱရာ ေမာဂၢလာန္တို႕က “ ငါတို႕က အဂၢမဟာသာ၀က” ဆိုၿပီး ေနရာေကာင္းယူၾကတာပဲ” တဲ့။

သူပစ္ေပါက္လိုက္တဲ့စကားလံုးေတြက အရိယာအရင့္အမာၾကီးေတြအတြက္ ဘယ္လိုမွ ထိရွစရာမရွိ ေလေတာ့ ပစ္ေပါက္သူဆီကိုပဲ ျပန္ေ၀့လာပါတယ္။ သူ႕စကားလံုးေတြက အရိယာရဟန္းေတြ အတြက္ တရားသံေ၀ဂပြားစရာျဖစ္သလို ပုထုဇဥ္ရဟန္းေတြအတြက္ေတာ့ ထိတ္လန္႕ ေသြးပ်က္ ဖြယ္ရာပါ။ သာသနာေတာ္ရဲ႕ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ၾကီးႏွစ္ပါးကို ထိပါးေ၀ဘန္ေနတာဆိုေတာ့ ဘယ္လိုမွ လက္ခံနိုင္ဖြယ္မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေျပာေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ကလည္း အညတရ မဟုတ္ျပန္ေတာ့ တုန္႕ျပန္စကားဆိုဖို႕လည္း မရွိျပန္ပါဘူး။

ဒီေတာ့လည္း ဘုရားရွင္ဆီကိုပဲ သတင္းပို႕ရေတာ့တာပါ။ ဘုရားရွင္ကလည္း သနားကရုဏာၾကီးစြာ သံုးၾကိမ္တိုင္တိုင္ ေခၚၿပီးဆံုးမေတာ္မူပါတယ္။ ဘုရားေရွ႕ေရာက္ေတာ့လည္း ရွင္ဆႏၷက အပိုးက်ိဳးပါတယ္။ ျပန္မေျပာနားမေထာင္လုပ္ခဲ့တာပါ။ ဘုရားေရွ႕ေမွာက္က လြန္တာနဲ႕ သူ႕မူလပံုရိပ္က ထင္းထင္းၾကီးျပန္ျဖစ္သြားတာပါ။

စုစုေ၀းေ၀းရွိၿပီဆို က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ပဲ ဘုရားရွင္ေတာထြက္ခဲ့တဲ့ လြန္ခဲေသာ ၀ါဆိုလျပည့္ညတစ္ညဆီ ျပန္ေရာက္သြားေတာ့တာပါပဲ။
အေျပာခက္လွတဲ့ သူ႕အတြက္လည္း ၀ိနည္းပိဋကတ္မွာ ဥပေဒအသစ္ေတြ ထုတ္ျပန္ရတဲ့အထိ ပြဲဆူေစခဲ့တာပါ။ ဒုဗၺစပုဂၢိဳလ္ (အေျပာရခက္သူၾကီး) ရယ္လို႕လည္း ေအာ္ေၾကာလန္ေတာ့ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူကေတာ့ သူ႔မူအတိုင္း ေခါင္းမာစြာ တင္းခံေနဆဲပါ။

ရဟန္းေတြကလည္း သူနဲ႕ဆက္ဆံရမွာ ခပ္လန္႕လန္႔ ျဖစ္ကုန္ၾကေပမယ့္ “သမေဂၢါ ဟိ သံေဃာ ” ဥပေဒသက ရွိေနၿပန္ေတာ့ သံဃာညီညြတ္ေရးကို ေရွးရႈၿပီး သံဃာ့အစည္းအေ၀းေတြမွာေတာ့ ေပါင္းဖက္ဆက္ဆံေနခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရဟန္းေတြရဲ႕ နားကိုေတာ့ ရွင္ဆႏၷရဲဲ႕စကားလံုးေတြက အၾကမ္းဖက္ေနၾကဆဲပါ။

ဘုရားရွင္ကလည္း ေနာက္ဆံုးကရုဏာအခြင့္ေပးေတာ္မူတဲ့အေနနဲ႕ အနားမွာ ေခၚယူၿပီး ဒီဂါထာေလးနဲ႕ ေစ့စပ္ေတာ္မူခဲ့ပါေသးတယ္။

န ဘေဇ ပါပေက မိေတၱ၊
န ဘေဇ ပုရိသာဓေမ။
ဘေဇထ မိေတၱ ကလ်ာေဏ
ဘေဇထ ပုရိသုတၱေမ။

သူငယ္ခ်င္းယုတ္ ေနာက္ဆုတ္ေန။
သူငယ္ခ်င္းဖ်င္း ကင္းကင္းေန။
သူငယ္ခ်င္းေကာင္း ေပါင္းဖက္ေလ။
သူငယ္ခ်င္းျမတ္ ဆည္းကပ္ေလ။

လက္်ာရံ လက္၀ဲရံပုဂိၢိိဳလ္ၾကီးႏွစ္ပါးဟာ သာသနာေတာ္အတြင္းမွာ မိတ္ေဆြမ်ားသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ထုိပုဂၢိဳလ္ျမတ္ႏွစ္ပါးကို မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းမ်ားအျဖစ္ ေပါင္းဖက္သင့္ေၾကာင္း ေဖ်ာင္းဖ်ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တကယ့္ ဒါေပမယ့္ပါပဲ ဘုရားရွင္ကိုယ္တိုင္ လက္ေလွ်ာ့ရေအာင္ ရွင္ဆႏၷရဲ႕ ေခါင္းမာမႈက ေျပာင္ေျမာက္ခဲ့တာပါ။ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္လည္း ရွင္ဆႏၷဟာ ဘုရားအားကိုးနဲ႕ ႏြဲ႔ဆိုးၾကီးဆိုးေနတယ္လို႕ျမင္ေတာ္မူခဲ့သလို ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိသမွ်ေတာ့ ရွင္ဆႏၷရဲ႕ အမူအက်င့္ေတြေျပာင္းလဲမွာ မဟုတ္ေၾကာင္းလည္း သိေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။

ဒီေတာ့ ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုးထြက္သက္ေတာ္နီးကပ္လာခ်ိန္မွာ ရွင္အာနႏၵာကို အပါးေခၚၿပီး ရွင္ဆႏၷအေပၚ မဟာကရုဏာၾကီးစြာပဲ အေကာင္းဆံုး ခ်ဥ္းကပ္မႈတစ္ခုကို မွာထားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ျဗဟၼဒ႑(ျမတ္ေသာဒဏ္ေပးျခင္း) လို႕ေခၚတဲ့ အဖက္မလုပ္ေရးမူ၀ါဒပဲျဖစ္ပါတယ္။ {Brahmadanda (for the Monks to simply ignore Channa and to have nothing to do with him)} သာသနာေတာ္တြင္းမွာ ရွိသမွ် သံဃာေတာ္အားလံုး ရွင္ဆႏၷနဲ႕ အဖက္မလုပ္ေစရ ဆိုတဲ့ အမိန္႕ျပန္တမ္းထုတ္ျပန္ထားေတာ္မူခဲ့ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႕ေခတ္လိုေျပာရရင္ေတာ့ Sanction လုပ္လိုက္တဲ့သေဘာပါပဲ။ ဂါထာရဲ႕ ဒုုတိယအပုိဒ္ကုိ ရွင္ဆႏၷက မလိုက္နာေတာ့ ပထမပိုဒ္အတိုင္း အေရးယူလိုက္ရတာပါ။

(၆)

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ရွင္ဆႏၷက ေခါင္းမာေပမယ့္ ပါရမီရွင္ သူေတာ္ေကာင္းၾကီးတစ္ပါးပါ။ ဘုရားရွင္နဲ႕ တစ္ေန႕တည္းေမြးဖြားလာတဲ့ ဖြားဖက္ေတာ္တစ္ဦးျဖစ္သလို ဘုရားရွင္ရဲ႕ နိကၡမပါရမီေတာ္အခန္းမွာ ေနာက္ေတာ္ပါအျဖစ္ ၀န္ထမ္းခြင့္ရေအာင္ကုသိုလ္ထူးတဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ပုထုဇဥ္ေသြးၾကြၿပီး မာနတလူလူနဲ႕ ယာယီျမင့္ ေမာက္ခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဘုရားရွင္ မရွိျပီဆိုမွ သူ႕အတြက္ ဆန္ခ္ရွင္က အသက္၀င္တာပါ။ အားလံုးက ၀ိုင္းပယ္လိုက္ၾကပါၿပီ။ ရဟန္းေတြမွန္သမွ် သူ႔နဲ႕ ေ၀းေ၀းေရွာင္ၾကေတာ့တာပါ။ ေျပာၾကစို႕ဆိုရင္ ရွင္ဆႏၷဟာ  ေဖာ္မဲ့ဟသၤာ သို႕မဟုတ္ အထီးက်န္ရဟန္းတစ္ပါးျဖစ္သြားခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ပါရမီေတာ္ရင့္က်က္ခဲ့တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ပီပီ သူေတာ္ေကာင္းဓါတ္က သူ႕ကို မာန အေမွာင္တိုက္က ျပန္လည္နိုးထေစခဲ့ပါတယ္။ အထီးက်န္မႈေတြရဲ႕ ေနာက္ကြယ္က အေၾကာင္းတရားကို ရွာေဖြေတာ့တာပါ။ မိတ္ရင္းေဆြခ်ာ ရွင္အာနႏၵာဆီ ေျပးကပ္မွ အေၾကာင္းစံု သိကာ ေၾကကြဲ၀မ္းနည္းစြာ ငိုေၾကြးရေတာ့တာပါပဲ။

လြန္ေတာ္မူေလၿပီးတဲ့ ေက်းဇူးရွင္ၾကီးရဲ႕ သူ႕အေပၚထားတဲ့ မဟာေမတၱာ မဟာကရုဏာေတာ္ေတြကို မွန္းဆဦးတင္မိပါေတာ့တယ္။ ျဗဟၼဒ႑ဟာ ေက်းဇူးရွင္ၾကီးရဲ႕ အေျမာ္အျမင္ၾကီးစြာ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ သူ႕အတြက္ ကယ္ေပါက္တစ္ခုအျဖစ္ ျမင္သြားခဲ့ပါတယ္။ သူျပင္ဆင္ခ်ိန္ရလိုက္ပါတယ္။

ရဟန္းသံဃာေတြကို ပစ္မွားမိသမွ် ၀န္ခ်ေတာင္းပန္လို႕ ရဟန္းတရားကို အခိ်န္မီ အားထုတ္နိုင္ခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ပါ ျဗဟၼဒ႑ဟာ ရဟန္းေတာ္ရွင္ဆႏၷအတြက္ေတာ့ ထိေရာက္တဲ့ ခ်ဥ္းကပ္မႈတစ္ခုျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

by ဓမၼဂဂၤါ
(ရဟႏၱာအရွင္ဆႏၷအား ပူေဇာ္ဦးခိုက္လုိက္ပါ၏)