ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္
ေကၽြးေမြးမပ်က္၊ ေဆာင္ရြက္စီမံ
ေမြခံထိုက္ေစ၊ လွဴမွ်ေ၀၍
ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္၊ ၀တ္ငါးသြယ္
က်င့္ဖြယ္သားတို႔သမီးတို႔တာ။
အထက္ေဖာ္ျပပါစာသားေလးကို အားလံုးရင္းႏွီးဖူးမယ္ ထင္ပါတယ္။ ငယ္စဥ္အခါတုန္းက သားသမီးက်င့္၀တ္ဆိုၿပီးေတာ့ ဆရာဆရာမေတြႏႈတ္တိုက္ခ်ေပးခဲ့တဲ့ မွတ္သားစရာ အဆံုးမေလးတစ္ခုပါပဲ။ ငယ္စဥ္အခါတုန္းကေတာ့ ဒီလုပ္ေဆာင္ဖြယ္ေတြကို ဘယ္သူကမ်ား သတ္မွတ္ခဲ့တာလည္းဆိုတာ မသိခဲ့မိပါဘူး။ အင္မတန္ေကာင္းမြန္ေလးနက္တဲ့ အဆံုးမစကားေတြပဲဆိုတာေတာ့ ခံယူမိပါတယ္။ ဒီအဆံုးမေတြဖတ္လိုက္ရရင္ကို မိဘနဲ႔သားသမီး သားသမီးနဲ႔မိဘၾကားမွာ ရွိထားသင့္တဲ့ လုပ္ေဆာင္ေပးဖြယ္ရာေတြ အသိမွတ္ျပဳဖြယ္ရာေတြဟာ အင္မတန္မြန္ျမတ္တဲ့ အဆံုးမေတြပဲဆိုတာေတာ့ ခံစားၾကည့္မိပါတယ္။ ဘုရားရွင္ရဲ႕အဆံုးမေတြ ေလ့လာမွတ္သားမိတဲ့အခ်ိန္ခါက်မွပဲ ဒီအဆံုးမေတြဟာ သိဂၤါေလာ၀ါဒသုတ္ေတာ္မွာ ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးက သိဂၤါလသတို႔သား၏ ေလ်ာက္ထားေမးျမန္းခ်က္ကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ေဟာၾကားခဲ့တဲ့ အဆံုးမေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုတာ သိလာရပါတယ္။ အင္မတန္တန္ဖိုးရွိတဲ့အဆံုးမေတြပါပဲ။
ီအထက္ေဖာ္ျပပါအေၾကာင္းရာေလးမွာပါရွိတဲ့ က်င့္၀တၱရားေတြဟာ ယခုအခ်ိန္ခါမွာ ေပ်ာက္ကြယ္လုနီးပါး ျဖစ္ေနပါတယ္။ အျမတ္တႏိုးတန္ဖိုးထား လိုက္နာက်င့္ၾကံၾကတဲ့သူေတြရွိသလို.. တန္ဖိုးမသိဘဲ တန္ဖိုးမထားတတ္ၾကတဲ့သူေတြလည္း ရွိၾကျပန္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဘုရားရွင္ဆံုးမခဲ့တဲ့ အဆံုးမေတြဟာ အေၾကာင္းမဲ့ဆံုးမေပးခဲ့တဲ့အရာေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘုရားရွင္ရဲ႕အဆံုးမေတြဟာ ကိုယ့္မွာနားလည္ႏိုင္တဲ့ အသိဥာဏ္ရွိရင္ရွိသေလာက္ တန္ဖိုးျဖတ္လို႔မရႏိုင္တဲ့ အဆံုးမေတြပါ။ ေကၽြးေမြးမပ်က္ဆိုတဲ့ စာေၾကာင္းေလး ေလးလံုးေလာက္ထဲမွာ နက္နက္နဲနဲသိထားသင့္တဲ့ အဆံုးမေတြ ပါရွိပါတယ္။ အေပၚယံၾကည့္ရင္ေတာ့ ေကၽြးေမြးမပ်က္ဆိုတာ ေကၽြးေမြးျပဳစုထားရင္ၿပီးတာပဲ တာ၀န္ေက်ၿပီလို႔ ထင္တတ္ၾကပါတယ္။ ဘယ္လိုျပဳစုလုပ္ေကၽြးရမလဲ၊ ဘယ္လိုမ်ိဳး ေကၽြးေမြးျပဳစုမွ ေက်းဇူးဆပ္ရာ ေရာက္မွာလဲဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြက်ေတာ့ ကိုယ္ပိုင္အသိဥာဏ္နဲ႔ ထိုးထြင္းသိႏိုင္ရင္ သိသေလာက္ အက်ိဳးမ်ားေစတဲ့ အင္မတန္ေလးနက္တဲ့ အသိတရားေတြပါ။ ဒီလိုပါပဲ ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္ဆိုတဲ့ စကားေလးလံုးထဲမွာလည္း သိမွတ္စရာ လိုက္နာစရာ က်င့္သံုးစရာ တန္ဖိုးထားစရာအခ်က္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္ဆိုတဲ့စကားလံုးကို ဘာသာျပန္လိုက္ရင္ အမ်ိဳးႏြယ္ကိုေစာင့္ထိန္းရမယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ထြက္လာပါမယ္။ ဒီေတာ့ဘယ္အမ်ိဳးႏြယ္ကို ေစာင့္ထိန္းရမွာလဲ။ ေစာင့္ထိန္းဆိုတဲ့ စကားလံုးမွာလည္း ေစာင့္နဲ႔ထိန္းဆိုၿပီး ႏွစ္ခုကြဲသြားပါတယ္။ အရင္ဆံုး ေစာင့္ေရွာက္ရမယ္.. ၿပီးရင္ မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းရမယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ပါ။ ဒီေတာ့ ဘယ္ဟာေတြကို ေစာင့္ေရွာက္ၿပီး ဘယ္ဟာေတြကိုထိန္းသိမ္းရမွာလဲ။ ကၽြန္ေတာ္တု႔ိေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြထဲမွာမွ ျမန္မာလူမ်ိဳး ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြပါ။ ကိုယ့္အမ်ိဳးႏြယ္ျဖစ္တဲ့ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ.. အျမတ္တႏိုးတန္ဖိုးထားကိုးကြယ္တဲ့ ဘုရားရွင္ရဲ႕အဆံုးမေတြကို တပါးသူေတြ မဖ်က္ဆီးႏိုင္ေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ၿပီး မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းျခင္းဟာ ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ရာေရာက္ပါတယ္။ ဗုဒၶရဲ႕အဆံုးမေတြကို လိုက္နာက်င့္သံုးတဲ့ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြျဖစ္တဲ့အတြက္ ဗုဒၶရဲ႕အဆံုးမအတိုင္း လိုက္နာက်င့္သံုးေနျခင္းဟာ ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို လိုက္နာက်င့္သံုးေနရာေရာက္သလို.. ဘုရားရွင္ရဲ႕အဆံုးမေတြကိုလည္း ကိုယ္တုိင္က်င့္သံုးေနတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ တရားျဖင့္ဘုရားရွင္ကို ပူေဇာ္ရာေရာက္ေနပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္လို႔ ေျပာလိုက္ရင္ လူအမ်ားစုက ျမန္မာလူမ်ိဳးကိုေျပာတာပဲလို႔ ထင္မိတတ္ၾကပါတယ္။ ျမန္မာလူမ်ိဳးမွ မဟုတ္ပါဘူးေနာ္.. တရုပ္လူမ်ိဳးပဲျဖစ္ျဖစ္ အိႏၵိယလူမ်ိဳးပဲျဖစ္ျဖစ္ လူမ်ိဳးေတြဘယ္ေလာက္ပဲကြဲျပားေနပါေစ.. အသားေရာင္ေတြ ဘယ္ေလာက္ပဲျခားနားေနပါေစ ဗုဒၶရဲ႕အဆံုးမအတိုင္း လိုက္နာက်င့္ၾကံေနတဲ့သူဆိုရင္ သူထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္သင့္တာဟာ ဗုဒၶရဲ႕အဆံုးမေတြကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္သင့္တယ္လို႔ ခံယူသင့္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ပါလို႔အမည္ခံထားၿပီး ဗုဒၶရဲ႕အဆံုးမေတြကို မလိုက္နာမက်င့္သံုးဘူး မခံယူဘူးဆိုရင္ေတာ့ အဲ့ဒီ့ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ိဳးဟာ အမည္ခံဗုဒၶဘာသာ၀င္ အဆင့္မွာသာျဖစ္ေနၿပီး ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္ဆိုတဲ့ ဗုဒၶရဲ႕အဆံုးမကို မလိုက္နာရာ ေရာက္ေနပါတယ္။
အခ်ိဳ႕အခ်ိဳ႕ေတြက ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို ဘာသာျခားနဲ႔မေပါင္းသင္းဖို႔ ဘာသာျခားနဲ႔လက္မထပ္ဖို႔ေလာက္အထိပဲ ထင္မိတတ္ၾကပါတယ္။ ဘာသာျခားနဲ႔မယူရင္ ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္ဆိုတာ ျပည့္စံုသြားၿပီလို႔ ယူဆတတ္ၾကပါတယ္။ ယခုလိုအခ်ိန္ခါမ်ိဳးမွာ ဘာသာျခားနဲ႔မယူရဘူးဆိုၿပီး ကိုယ့္ဘာသာရဲ႕ေကာင္းေၾကာင္းေျပာ သူမ်ားဘာသာကိုႏွိမ့္ခ်ေျပာတာေတြဟာ လံုး၀မျဖစ္သင့္တဲ့အရာေတြပါပဲ။ လူတိုင္းလူတိုင္းမွာ သူ႔ဘာသာ သူ႔ယံုၾကည္ခ်က္ သူ႔ခံယူခ်က္ဆိုတာ ရွိပါတယ္။ ကိုယ့္ဘာသာ လူဦးေရမ်ားလာဖို႔ ကိုယ့္ဘာသာတည္တံ့ဖို႔ သူတစ္ပါးဘာသာကို ပုတ္ခတ္ေျပာဆိုတာဟာ ကိုယ့္ဘာသာရဲ႕အဆံုးမေတြဟာ ဘယ္ေလာက္အထိနိမ့္က်တယ္ဆိုတာ ေဖာ္ျပေနတာနဲ႔တူပါတယ္။ ကိုယ့္ဘာသာလူဦးေရမ်ားလာဖို႔ သူမ်ားဘာသာ၀င္ေတြကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဘာသာမေျပာင္းေျပာင္းေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနတာေတြဟာ ကိုယ့္ဘာသာရဲ႕အဆင့္အတန္း နိမ့္က်မႈကို သူတို႔လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြက ေဖာ္ျပေပးေနသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ဘာသာတုိင္းဘာသာတုိင္း ကိုယ့္ဘာသာအေပၚမွာ အျမတ္တႏိုးတန္ဖိုးထားမႈေတြ ရွိၾကပါတယ္။ ကိုယ့္ဘာသာလူဦးေရမ်ားေရးအတြက္ တျခားဘာသာကို တရားနည္းလမ္းက်က် မစည္းရုံးျခင္းဟာ မတရားမႈကို အႏုနည္းနဲ႔လုပ္ေဆာင္ေနတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဘာသာအတြက္ ဒီလိုမတရားမႈနဲ႔ စည္းရံုးျခင္းဟာ သာသနာျပဳတာျဖစ္ေပမယ့္ အျခားဘာသာ၀င္ေတြအတြက္ေတာ့ တရားနည္းလမ္းမက်တဲ့ မတရားလုပ္ရပ္ေတြပါပဲ။ ကိုယ့္ဘာသာကို တန္ဖိုးထားရင္ အျခားဘာသာကိုေလးစားရပါမယ္.. ကိုယ့္ဘာသာအဆံုးမေတြျမင့္ျမတ္ေၾကာင္းျပခ်င္ရင္ တရားနည္းလမ္းက်စြာျဖင့္ ျမင့္ျမတ္စြာသာသနာျပဳရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုရားရွင္လက္ထက္ေတာ္အခါတုန္းက ဘုရားရွင္သာသနာျပဳသြားတာဟာ စံနမူနာျပပါပဲ။ လမ္းမွန္ကိုခ်ျပတယ္.. လက္ခံႏိုင္ေအာင္ အေၾကာင္းအက်ိဳးျပၿပီး ဆံုးမတယ္.. တကယ္ယံုၾကည္ရင္ ဘုရားရွင္ရဲ႕သာသနာမွာ ၀င္ေရာက္ခိုလႈံၾကပါတယ္။ ဘုရားရွင္ေဟာျပဆံုးမလို႔ လက္မခံခဲ့လွ်င္လည္း ဘုရားရွင္က ေမတၱာတရားနဲ႔အားလံုးအေပၚမွာ ဂရုဏာထားေပးခဲ့တာပါ။ ဘယ္သူ႔ကိုမွ မပုတ္ခတ္ခဲ့သလို ဘယ္သူ႔ကုိမွလည္း အတင္းအဓမၼမစည္းရံုးခဲ့ပါဘူး။ ဒါဟာ အင္မတန္မွ ျမင့္ျမတ္တဲ့လုပ္ေဆာင္မႈေတြပါပဲ။ ဒ့ါေၾကာင့္ ကိုယ့္အမ်ိဳးႏြယ္ကို ေစာင့္ေရွာက္ထိန္းသိမ္းခ်င္တယ္ဆိုရင္.. ဘယ္ဘာသာကိုမွ မပုတ္ခတ္ပဲနဲ႔ တရားနည္းလမ္းက်က်နဲ႔ လမ္းမွန္ကိုခ်ျပၿပီး သာသနာျပဳဖို႔ဟာ အဓိကအက်ဆံုးျဖစ္ေနပါတယ္။ လမ္းမွန္ကိုသိသြားလွ်င္လည္း အမ်ိဳးႏြယ္အေပၚမွာ အသက္အေသခံတဲ့အထိ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္တတ္သြားမွာပါ။
ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္ဆိုတဲ့စကားလံုးမွာလည္း ကိုယ့္အမ်ိဳးႏြယ္ကို ကိုယ္တစ္ေယာက္ထဲ ေစာင့္ေရွာက္ရံုနဲ႔ မျပည့္စံုေသးပါဘူး..။ ဘုရားရွင္ေဟာျပဆံုးမခဲ့တဲ့ အဆံုးမလိုပါပဲ.. ငါးပါးသီလေစာင့္ထိန္းတဲ့ေနရာမွာ သူမ်ားအသက္မသတ္ရံု၊ သူမ်ားပစၥည္းမခိုးရံုနဲ႔ မျပည့္စံုဘူး။ သူမ်ားအသက္သတ္တဲ့သူေတြ ကိုယ့္ေရွ႕မွာသတ္ေနတာေတြ႔ရင္ တားျမစ္ေပးရမွာျဖစ္သလို.. သူမ်ားပစၥည္းခိုးတဲ့သူေတြ ကိုယ့္ေရွ႕မွာခိုးေနတာေတြ႔ရင္ တားျမစ္ေပးမွသာ ငါးပါးသီလကို အျပည့္၀ျဖည့္က်င့္ရာ ေရာက္မယ္ဆိုတဲ့အတိုင္းပါပဲ.. ကိုယ့္ဘာသာ၀င္ေတြကို မတရားဘာသာကူးေျပာင္းခိုင္းတာေတြ ေတြ႔ခဲ့လွ်င္လည္း တရားသျဖင့္ျဖစ္ေအာင္ တရားနည္းလမ္းက်ေအာင္ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ရပါမယ္။ ကိုယ့္အမ်ိဳး ကိုယ့္ဘာသာရဲ႕တန္ဖိုးကို သိရွိေအာင္လုပ္ေဆာင္ေပးၿပီး ကိုယ့္အမ်ိဳးႏြယ္ေတြ ကိုယ့္ဘာသာအေပၚမွာ အသက္ထက္ဆံုးေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားေပးမွသာ ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္ဆိုတဲ့က်င့္၀တ္ကို လိုက္နာျဖည့္က်င့္ေနရာ ေရာက္ေနမွာပါ။ ကိုယ္ေကာင္းၿပီးေရာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ဘာသာျခားေျပာင္းသြားတာ ကိုယ္နဲ႔မဆိုင္ဘူးဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚေတြဟာ ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္က်င့္၀တ္ကို အျပည့္၀ျဖည့္က်င့္ေနတာ မဟုတ္ျပန္ပါဘူး။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ အျခားဘာသာဟာ ဗုဒၶဘာသာထက္ျမင့္ျမတ္တယ္ဆိုတာကို သူကိုယ္တုိင္လက္ခံယံုၾကည္ၿပီး ေက်ေက်နပ္နပ္ ဘာသာေျပာင္းသြားတာဆိုရင္ ဘာမွတားျမစ္စရာမဟုတ္ေပမယ့္.. ဘာသာမေျပာင္းေျပာင္းေအာင္ မတရားျပဳလုပ္ၿပီး အမ်ိဳးမ်ိဳးစည္းရံုးသိမ္းသြင္းမႈမ်ိဳးကိုေတာ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္အမ်ားစုအေနနဲ႔ လက္မခံသင့္ပါဘူး။ အဲ့လိုအျပဳမူမ်ိဳးကို လက္ခံလိုက္ရင္လည္း ဘုရားရွင္ဆံုးမခဲ့တဲ့ ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္ဆိုတဲ့ က်င့္၀တၱရားကို မ်က္ကြယ္ျပဳရာ ေရာက္ေနပါတယ္။ ဗုဒၶဆံုးမခဲ့တဲ့ ဓမၼဆိုတဲ့တရားအတုိင္း တရားမႈကို လက္ခံက်င့္သံုးႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားရမွာျဖစ္သလို.. မတရားမႈေတြကိုလည္း တားျမစ္ေပးႏိုင္ရမွာပါ။ ဒါမွသာ ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္ဆိုတဲ့က်င့္၀တ္ကို ျပည့္စံုေအာင္ ျဖည့္က်င့္ရာ ေရာက္ေနမွာပါ။ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိင္း ကိုယ့္အမ်ိဳး ကိုယ့္ဘာသာသာသနာရဲ႕ျမင့္ျမတ္မႈကို ကိုယ္ကိုယ္တုိင္လည္း ခံယူက်င့္သံုးေနသလို.. ခံယူက်င့္သံုးေနတဲ့သူေတြကိုလည္း တရားနည္းလမ္းက်စြာ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ၿပီး ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္ဆိုတဲ့ ဘုရားရွင္ဆံုးမခဲ့တဲ့က်င့္၀တၱရားေတြကို အျပည့္အ၀က်င့္သံုးႏိုင္ၾကပါေစလို႔ ဆႏၵျပဳရင္း…။
စာေရးသူ။ ေမာင္ေကာင္း
