ဘုရား အေနကဇာတင္ Sambodhi Udāna
Inspired Utterance [after] Self-Awakening
正觉自说语
(၁) အေနကဇာတိသံသာရံ၊ သႏၶာ၀ိႆံ အနိဗၺိသံ။
ဂဟကာရံ၊ ဂေ၀သေႏၱာ၊ ဒုကၡာ ဇာတိ ပုနပၸဳနံ။
Aneka-jāti sasāra—
Sandhāvissa anibbisa,
Gaha-kāra gavesanto—
Dukkhā jāti punappuna.
I wandered [through] many births in sasāra,
searching for the house builder (craving)
[but] found [him] not;
repeated birth is suffering.
在生死輪迴當中，
我尋找了許多世，
卻找不到造屋者。
一再投生的確苦。
(၂) ဂဟကာရက ဒိေ႒ာသိ၊ ပုန ေဂဟံ န ကာဟသိ။
သဗၺာ ေတ ဖာသုကာ ဘဂၢါ၊ ဂဟကူဋံ ၀ိသခၤတံ။
၀ိသခၤါရ ဂတံ စိတၱံ၊ တဏွာနံ ခယမဇၥ်ဂါ။
“Gaha-kāraka, di!!ho'si—
Puna geha na kāhasi,
Sabbā te phāsukā bhaggā—
Gaha-kū!a visa&khata,”
Visa&khāra-gata citta—
Ta+hāna khayam-ajjhagā.
I wandered [through] many births in sasāra,
searching for the house builder (craving)
[but] found [him] not;
repeated birth is suffering.
在生死輪迴當中，
我尋找了許多世，
卻找不到造屋者。
一再投生的確苦。
၁။ ပုနပၸဳနံ-ဘ၀သံသရာ ဖန္ခါခါလွ်င္ ခႏၶာ၀ဋ္ဇာတ္ အျမစ္မျပတ္ႏိုင္ဘဲ၊ ဇာတိ- ေယာနိေလးေထြ လွည့္ပတ္ေဖြလ်က္ သေႏၶစြဲမွီ တည္ေနျဖစ္ပြားရျခင္းသည္၊ ဒုကၡာ-သေႏၶဇာတိ ခႏၶာရွိလွ်င္ ဗ်ာဓိဇရာ မရဏာတို႔ မကြာေနာက္ဆက္
၀င္ႏွိပ္စက္သျဖင့္ သက္သက္ခ်မ္းသာ မဟုတ္ပါဘဲ လြန္စြာညႇိဳးႏြမ္း ပင္ပန္းဆင္ရဲလွဘိ၏။
(တသၼာ-ထို႔ေၾကာင့္) အဟံ-ဘုရားအလ်ာ သူျမတ္ငါသည္၊ ဂဟကာရံ - ဒုကၡယွက္လိမ္ ခႏၶာအိမ္ကို
ႀကိမ္ႀကိမ္ႀကိဳးကုတ္ တည္ေဆာက္လုပ္သည့္ အယုတ္တမာအေၾကာင္းရင္း သမုဒယသစၥာျဖစ္ေသာ တဏွာေယာက်္ား
လက္သမားကို၊ ဂေ၀သေႏၱာ -လက္သည္စင္စစ္ ဘယ္သူျဖစ္ဟု စိစစ္ေထာက္လွမ္း စူးစမ္းရွာေဖြလ်က္၊
(၀ါ) စူးစမ္းရွာေဖြေသာ ဘုရားအလ်ာ သူျမတ္ငါသည္၊ အနိဗၺိသံ-အနိဗၺိသေႏၱာ-တဏွာေယာက်္ား လက္သမားကို
ပိုင္ျခား ထင္ထင္ လင္းလင္းျမင္သည့္ သဗၺညဳတာ ဥာဏ္မဟာကို သမၻာႏုေထြး ငါမရေသးသည္ျဖစ္၍
(၀ါ) ငါမရေသးေသာေၾကာင့္၊ အေနကဇာတိ သံသာရံ-ဘ၀မ်ားစြာ သံသရာကာလပတ္လံုး၊ သႏၶာ၀ိႆံ-ခႏၶာငါးခ်က္
ဒုကၡစက္ကို ေၾကာက္လ်က္ပင္လွ်င္ ငါမခင္ဘဲ သံသရာ၀ဋ္ ခ်ားရဟတ္၌ မရပ္မနား တဖားဖားလွ်င္
ေျပးသြားက်င္လည္ခဲ့ရေလၿပီ။
၂။ ဂဟကာရက-ဒုကၡယွက္လိမ္ ခႏၶာအိမ္ကို ႀကိမ္ႀကိမ္ႀကိဳးကုတ္
တည္ေဆာက္လုပ္ သည့္ အယုတ္တမာ အေၾကာင္းရင္း သမုဒယသစၥာျဖစ္ေသာ တဏွာေယာက်္ား ဟယ္... လက္သမား၊
ဣဒါနိ- ဘုရားျဖစ္လာ ယခုအခါ၌၊ တြံ-သင္ တဏွာေယာက်္ား လက္သမားကို၊ ဒိေ႒ာ- သဗၺညဳတ ဥာဏ္ကိုရသျဖင့္
ဒိ႒ထင္ထင္ ငါျမင္အပ္သည္၊ အသိ-ျဖစ္ေပ၏၊ တြံ-သင္တဏွာေယာက်္ား လက္ သမားသည္၊ ေဂဟံ-ဒုကၡယွက္လိမ္
ခႏၶာကိုယ္ အတၱေဘာတည္းဟူေသာအိမ္ကို၊ ပုန န ကာဟသိ-နင့္ေျခ နင့္လက္ နင့္အသက္ကို ေလးမဂ္လွ်ံရွိန္
ဥာဏ္ပုဆိန္ျဖင့္ ေလးႀကိမ္ျဖတ္ခုတ္ အျမစ္ျပဳတ္သည့္ သစ္ငုတ္တိုဟန္ နင္ျဖစ္ၿပီမွန္ေသာေၾကာင့္
တဖန္ထပ္ေလွာက္ နင္ေဆာက္လုပ္ႏိုင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ေခ်။ ေတ-သင္ တဏွာေယာက်္ား လက္သမား၏၊ သဗၺာ-တစ္ခုမႂကြင္း
ခပင္းဥႆံု အလံုးစံုကုန္ေသာ၊ ဖာသုကာ-အခိုင္အမာ တည္ေဆာက္ ခႏၶာအိမ္တည္းဟူေသာ ဘံုကြန္းေျပာက္၏
ထုပ္ေလ်ာက္ဒိုင္းျမား ကိေလသာအျခင္ရနယ္တရားတို႔ကို၊ ဘဂၢါ-၀ါသနာ အေငြ႕အသက္ႏွင့္တကြ အႏုသယသတၱိ
က်န္မရွိေအာင္ စိစိေၾကညက္ ငါခ်ိဳးဖ်က္အပ္ေလၿပီ၊ ဂဟကူဋံ-သစၥာေလးအင္ နိဗၺာန္သြင္ကို ျမင္ခြင့္မေပး
ေ၀းထက္ေ၀းေအာင္ အေရးကန္႔လန္႔ တားဟန္႔ပိတ္ကာ အ၀ိဇၨာ တည္းဟူေသာ အိမ္၏အထြတ္ကို၊ ၀ိသခၤတံ-မုန္႔မုန္႔ေၾကမြ
ငါဖ်က္ခ်အပ္ေလၿပီ၊ စိတၱံ-ကိေလသာဟူ ျမဴအညစ္အေၾကး ကင္းေ၀းျဖဴလြင္ ငါဘုရား၏ စိတ္အစဥ္သည္၊
၀ိသခၤါရံ-သခၤါရစက္ကြင္း ဒုကၡခပင္းမွ လြတ္ကင္းရာအမွန္ နန္းနိဗၺာန္သို႔၊ ဂတံ-အာ႐ံုမ်က္ေမွာက္
သႏၱိဓာတ္ သိဒၶိေပါက္သျဖင့္ ဆိုက္ေရာက္ သက္၀င္မိေလၿပီ၊ အဟံ-သံုးေလာကထြတ္ထား ငါဘုရားသည္၊
တဏွာနံ ခယံ-တဏွာတရာ့ရွစ္ပါး၏ ပ်က္ျပားကုန္ခန္းရာ အာသ၀ကၡယ စတုတၳမဂ္ဖိုလ္သို႔၊ အဇၥ်ဂါ-စကၠ၀ါ႐ိုက္ေျခာင္း
တိုက္တစ္ေသာင္းမွ နတ္ေပါင္းျဗဟၼာ ေကာင္းတင္းျငာလ်က္ ၾကည္သာ၀မ္းေျမာက္ ငါ ဆိုက္ေရာက္ခဲ့ေလၿပီတကား။
ေဆာင္ပုဒ္ လကၤာ
ပဋိသေႏၶ၊ ဖန္ဖန္ေနရ၊ ဆင္းရဲရေအာင္၊ ျပဳလွႀကိမ္ႀကိမ္၊
ေႏွာင္အိမ္ခႏၶာ၊ ဖန္တီးလာသည့္၊ တဏွာလုပ္သား၊ လက္သမားကို၊
ငါကားေရွးက၊ မျမင္ရ၍၊ ရွည္လွသံသရာ၊ လွည့္လည္ၾကာျပီ၊
ခုအခါ၀ယ္၊ ခႏၶာငါ့အိမ္၊ ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ၊ ေဆာက္လုပ္လာသည့္၊
တဏွာေယာက်္ား၊ လက္သမားကို၊ မ်က္၀ါးထင္ထင္၊ ငါေတြ႔ျမင္ျပီ၊
သင္ေနာက္တဖန္၊ ေဆာက္ရန္ခြင့္ပိုင္၊ မရႏိုင္ေတာ့၊ ျမဲခိုင္အျခင္၊
မ်ားျဖင္ရနယ္၊ အသြယ္သြယ္ကို၊ ပယ္သတ္လႊမ္းမိုး၊ ငါရိုက္ခ်ိဳးျပီ၊
ေခါင္မိုးအ၀ိဇၨာ၊ အထြတ္ပါကုန္၊ လံုးစံုမၾကြင္း၊ အကုန္ရွင္း၍၊
လြတ္ကင္းတဏွာ၊ အရဟတၱာ မဂ္ ဖိုလ္၊ ငါကိုယ္တိုင္သာ၊ ရရွိလာျပီ၊ ခႏၶာအဆံုး နိဗၺာန္တည္း။
Paticca-samuppāda
Dependent Arising
缘起法
အ၀ိဇၨာပစၥယာ သခၤါရာ၊
avijjā-paccayā sa&khārā,
dependent on ignorance, conceptions [arise];
无明缘行；
သခၤါရပစၥယာ ၀ိညာဏံ၊
sa&khāra-paccayā viññā+a,
dependent on conceptions consciousness [arises];
行缘识；
၀ိညာဏပစၥယာ နာမ႐ူပံ၊
viññā+a-paccayā nāma-rūpa,
dependent on consciousness mentality and materiality
[arise];
识缘名色；
နာမ႐ူပပစၥယာ သဠာယတနံ၊
nāma-rūpa-paccayā sa0āyatana,
dependent on mentality and materiality the six
[internal sense] bases [arise];
名色缘六处；
သဠာယတနပစၥယာ ဖေႆာ၊
sa0āyatana-paccayā phasso,
dependent on the six bases contact [occurs];
六处缘触；
ဖႆပစၥယာ ေ၀ဒနာ၊
phassa-paccayā vedanā,
dependent on contact feeling [arises];
触缘受；
ေ၀ဒနာပစၥယာ တဏွာ
vedanā-paccayā ta+hā,
dependent on feeling craving [arises];
受缘爱；
တဏွာပစၥယာ ဥပါဒါနံ၊
ta+hā-paccayā upādāna,
dependent on craving attachment [arises];
爱缘取；
ဥပါဒါနပစၥယာ ဘေ၀ါ၊
upādāna-paccayā bhavo,
dependent on attachment [there arises a new] existence;
取缘有；
ဘ၀ပစၥယာ ဇာတိ၊
bhava-paccayā jāti,
dependent on [a new] birth [takes place];
有缘生；
ဇာတိပစၥယာ ဇရာမရဏံ ေသာက၀-ပရိေဒ၀-ဒုကၡ-ေဒါမနႆုပါယာသာ သမၻ၀ႏၱိ၊
jāti-paccayā jarā-mara+a soka-parideva-
dukkha-domanassupāyāsā sambhavanti.
dependent on birth, ageing, death, sorrow,
lamentation, pain, unhappiness and despair come to be.
生缘老、死、愁、悲、苦、忧、恼。
ဧ၀ေမတႆ ေက၀လႆ ဒုကၡကၡႏၶႆ သမုဒေယာ ေဟာတီတိ။
Evam·etassa
kevalassa
dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
Thus is the arising of this whole mass of dukkha.
如是一切苦蕴的集起。
အ၀ိဇၨာယေတြ၀ အေသသ၀ိရာဂနိေရာဓာ သခၤါရနိေရာေဓာ၊
Avijjāya tv·eva asesa-virāga-nirodhā
sa1khāra-nirodho,
With the reminderless dispassion and cessation of
ignorance, conceptions cease;
完全离欲无明灭则行灭；
သခၤါရနိေရာဓာ ၀ိညာဏနိေရာေဓာ၊
sa&khāra-nirodhā viññā+a-nirodho,
with the cessation of conceptions, consciousness ceases;
行灭则识灭；
၀ိညာဏနိေရာဓာ နာမ႐ူပနိေရာေဓာ၊
viññā+a-nirodhā nāma-rūpa-nirodho,
with the cessation of consciousness, mentality and
materiality cease;
识灭则名色灭；
နာမ႐ူပနိေရာဓာ သဠာယတနနိေရာေဓာ၊
nāma-rūpa-nirodhā sa0āyatana-nirodho,
with the cessation of mentality and materiality,
the six [sense] bases cease;
名色灭则六处灭；
သဠာယတနနိေရာဓာ ဖႆနိေရာေဓာ၊
sa0āyatana-nirodhā phassa-nirodho,
with the cessation of the six [sense] bases,
contact ceases;
六处灭则触灭
ဖႆနိေရာဓာ ေ၀ဒနာနိေရာေဓာ၊
phassa-nirodhā vedanā-nirodho,
with the cessation of contact, feeling ceases;
触灭则受灭；
ေ၀ဒနာနိေရာဓာ တဏွာနိေရာေဓာ၊
vedanā-nirodhā ta+hā-nirodho,
with the cessation of feeling, craving ceases;
受灭则爱灭；
တဏွာနိေရာဓာ ဥပါဒါနနိေရာေဓာ၊
ta+hā-nirodhā upādāna-nirodho,
with the cessation of craving, attachment ceases;
爱灭则取灭；
ဥပါဒါနနိေရာဓာ ဘ၀နိေရာေဓာ၊
upādāna-nirodhā bhava-nirodho,
with the cessation of attachment, [the cause for
a new] existence ceases;
取灭则有灭；
ဘ၀နိေရာဓာ ဇာတိနိေရာေဓာ၊
bhava-nirodhā jāti-nirodho,
with the cessation of [the cause for a new]
existence, [the possibility of re]birth ceases;
有灭则生灭；
ဇာတိနိေရာဓာ ဇရာမရဏံ ေသာက၀-ပရိေဒ၀- ဒုကၡ-ေဒါမနႆုပါယာသာ နိ႐ုဇၩႏၱိ၊
jāti-nirodhā jarā-mara+a soka-parideva-
dukkha-domanassupāyāsā nirujjhanti.
with the cessation of birth, ageing, death, sorrow,
lamentation, pain, unhappiness and despair cease.
生灭则老、死、愁、悲、苦、忧、恼灭。
ဧ၀ေမတႆ ေက၀လႆ ဒုကၡကၡႏၶႆ နိေရာေဓာ ေဟာတီတိ။
Evam·etassa
kevalassa
dukkhakkhandhassa nirodho hoti.
Thus there is the cessation of this whole mass of
dukkha.
如是一切苦蕴的熄灭。
'ယဒါ ဟေ၀ ပါတုဘ၀ႏၱိ ဓမၼာ၊
အာတာပိေနာ စ်ာယေတာ ျဗာဟၼဏႆ။
အထႆ ကခၤါ ၀ပယႏၱိ သဗၺာ၊
ယေတာ ပဇာနာတိ သေဟတုဓမၼံ' တိ။
Yadā have pātubhavanti dhammā;
Ātāpino jhāyato brāhma+assa;
Ath’assa ka&khā vapayanti sabbā;
Yato pajānāti sahetudhamma.
When indeed phenomena become apparent
to the religious one who is ardent and
meditative, then all his doubts disappear,
since he knows the nature of their causes.
对于热诚禅修的婆罗门，
当诸法明显呈现时，
那么一切疑惑都会消失，
因为他了知诸法的因缘。
'ယဒါ ဟေ၀ ပါတုဘ၀ႏၱိ ဓမၼာ၊
အာတာပိေနာ စ်ာယေတာ ျဗဟၼာဏႆ။
အထႆ ကခၤါ ၀ပယႏၱိ သဗၺာ၊
ယေတာ ခယံ ပစၥယာနံ အေ၀ဒီ' တိ။
Yadā have pātubhavanti dhammā;
Ātāpino jhāyato brāhma+assa;
Ath’assa ka&khā vapayanti sabbā;
Yato khaya paccayāna avedi.
When indeed phenomena become apparent to
the religious one who is ardent and
meditative, then all his doubts disappear, since
he experiences the elimination of [their] causes.
对于热诚禅修的婆罗门，
当诸法明显呈现时，
那么一切疑惑都会消失，
因为他体证灭尽它们的因缘。
"ယဒါ ဟေ၀ ပါတု ဘ၀ႏၱိ ဓမၼာ၊
အာတာပိေနာ စ်ာယေတာ ျဗာဟၼဏႆ။
၀ိဓူပယံ တိ႒တိ မာရေသနံ၊
သူရိေယာ၀ ၾသဘာသယ မႏၱလိကၡ" ႏၱိ။
“Yadā have pātubhavanti dhammā,
Ātāpino jhāyato brāhmaassa;
Vidhūpaya ti55hati māra-sena,
Suriyo’va obhāsayam·antalikkhan”ti.
“When indeed phenomena become apparent to
the religious one who is ardent and meditative,
he stands dispelling the hosts of Māra, just as
the sun illuminating the sky [dispels darkness].”
对于热诚禅修的婆罗门，
当诸法明显呈现时，
他击败魔军而稳立，
犹如太阳照亮天空。
ဘုရား အေနကဇာတင္ျခင္းအဓိပၸါယ္
(၁) သစ္သားရုပ္တု (၀ါ)ေၾကးဆင္းတုကို ဘာလို. အေနကဇာ တင္ရတာလဲ ။ အေနကဇာတင္ျခင္း၊မတင္ျခင္း ဘာကြာသလဲ ။ (၂) ဘုရားအေနကဇာတင္ တဲ. အစဥ္အလာ ဘယ္ကစပါသလဲ ။ (၃) အေနကဇာတင္ ျပီးတဲ. ဆင္းတုကို ကိုးကြယ္လို႔ ကုသိုလ္ရ ၊ မရ ။
(၄) ဆင္းတုေတာ္ကို မိမိအိမ္ (၀ါ) အခန္းတြင္ ဘယ္လိုေနရာခ် ကိုးကြယ္သင္.လဲ ။
(၅)ထုလုပ္ရမည္. ဆင္းတုေတာ္၏ ပုံသ႑ာန္ ။
(၆)ဘုရားဆင္းတုေတာ္ ထုလုပ္ပူေဇာ္ကိုးကြယ္ျခင္း၏ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား ။
အေျဖ (၁) -သစ္သားရုပ္တု (၀ါ)ေၾကးဆင္းတုကို ဘာလို. အေနကဇာ တင္ရတာလဲ ။ အေနကဇာတင္ျခင္း၊မတင္ျခင္း ဘာကြာသလဲ ။ ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ ရုပ္တုေတာ္မ်ားကို အေနကဇာတင္ျပီးမွ ကိုးကြယ္ရမည္ဟု တရားေသ မမွတ္သင္.ပါ။ (၃၂)ပါးေသာ မဟာပုရိသ လကၡဏာေတာ္မ်ားႏွင္. ကိုက္ညီေသာ ရုပ္ပြားေတာ္မ်ားကို ဖူးေတြ.ရေသာအခါ သက္ရွိထင္ရွားဘုရားရွင္ ကို ဖူးျမင္ရသကဲ.သို. ၾကည္ညိဳသဒၶါ ျဖစ္ေစရန္သာ ျဖစ္သည္ ။ အေနကဇာမတင္ရေသးေသာ္လည္း ထက္သန္ေသာ သဒၶါစိတ္ျဖင္. သိဒၶတၳမင္းသားဘ၀
နန္းစည္းစိမ္ကိုပင္ စြန္.ကာ သဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္ရေတာ္မူျပီးေသာ ဘုရားရွင္၏ ဂုဏ္ေတာ္ (၉)ပါးကို ရည္စူးရွိခိုးလွ်င္ ဘုရားရွိခိုးပူေဇာ္ျခင္း
ျပည္႔စံုပါျပီ။ ဘုရားရွင္၏ ဂုဏ္ေတာ္ (၉)ပါးကို ရည္စူးရွိခိုးရျခင္းသာ လိုရင္းျဖစ္ေသာေၾကာင္.ေရႊ ၊ေငြ၊ျမ ၊သစ္သား၊ေက်ာက္ ဘုရား ကြဲျပားမႈ မရွိပါ။ ရုပ္ပြားေတာ္မ်ားကို အာရံုျပဳျပီး သဒၶါစိတ္ျဖင္. ရွိခိုးရျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။
အေျဖ - (၂) - အေနကဇာတင္ျခင္းအစဥ္အလာ ။ ။
” အေနကဇာတင္ ” ဟူေသာ စကားသည္ ဗုဒၶျမတ္စြာ အရဟတၱမဂ္ဥာဏ္ ( သဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္) ကို ရေတာ္မူျပီးေနာက္ ဘုရားအျဖစ္သို. ေရာက္ရွိျခင္းအတြက္ ၀မ္း ေျမာက္ စြာျဖင္. က်ဴးရင္.ေတာ္မူခဲ.ေသာ ” အေနကဇာတိ သံသာရံ ၊ သႏၶာ၀ိႆံ အနိဗိၺသံ…………. ” စေသာ ဂါထာေတာ္မွ ျဖစ္ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္။ ဤဂါထာကို ရြတ္ဆိုျခင္းျဖင္. ဆင္းတုေတာ္ကို ဘုရားရွင္အစစ္ကဲ.သို. သေဘာထား မွတ္ယူၾကသည္။
အိႏိၵယျပည္တြင္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို.သည္ ဗုဒၶပရိနိဗၺာန္စံလြန္ျပီးေနာက္ ဘုရားရွင္ ကိုယ္စားကိုးကြယ္ရန္ စဥ္းစားရွာၾကံခဲ.ၾကသည္။ ဗုဒၶျမတ္စြာ သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိစဥ္ကပင္ ေဗာဓိေညာင္ပင္ကို ဘုရားရွင္ ကိုယ္စား ကိုးကြယ္ခဲ.ၾကသည္။”ထူပါ ဟုေခၚေသာ ေစတီမ်ားကိုလည္း တည္ေဆာက္ကိုးကြယ္ခဲ.ၾကသည္။ဗုဒၶပရိနိဗၺာန္စံလြန္ျပီး ႏွစ္ (၂၅၀) ေက်ာ္တြင္ သီရိဓမၼာေသာကမင္းၾကီးသည္ ဓမၼစၾကာပံုေတာ္မ်ား ျဖန္.ေ၀ေစလ်က္ကိုးကြယ္ေစခဲ.သည္။ မဟာသကၠရာဇ္ ( ၁၄၈) ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ျပီးေနာက္ ႏွစ္ေပါင္း (၄၀၀) အၾကာ
စတုတၳသံဃာယနာ မတိုင္ခင္တြင္ အိႏိၵယျပည္၊အေနာက္ေျမာက္ဘက္ ဂႏၶာရႏွင္႔ ေယာနက တိုင္းသား ယြန္းလူမ်ိဳးတို.သည္ ဘုရားပံုတူထုလုပ္ကိုးကြယ္ရန္ ကံစည္အားထုတ္ခဲ.ၾကသည္။
ထိုအခ်ိန္က အတုမရွိ ဗုဒၶျမတ္စြာကို ပံုတူထုလုပ္ျပီး မတူပါက လြန္စြာ အျပစ္ၾကီးသည္ဟု ယူဆခဲ.ၾကသည္ ဆို၏။ ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ (၃၂)ပါးေသာ လကၡဏာ ၊ (၈၀) ပါးေသာလကၡဏာငယ္မ်ား စသည္႔ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ မ်ားတြင္ အမွားမယြင္းျဖစ္မွာ စိုးရိမ္ခဲ.ၾကသည္။ သို.ျဖစ္ေစကာမူ ယြန္းလူမ်ိဳးတို.သည္ သုတ္ပါေဌယ်ပါဠိေတာ္ လာ (၃၂)ပါးေသာ မဟာပုရိသ လကၡဏာေတာ္မ်ားႏွင္. ကိုက္ညီေသာ ရုပ္ပြားေတာ္မ်ားကို စတင္ထုလုပ္ကိုးကြယ္ခဲ.ၾကပါသည္။၄င္းေနာက္ (၄) ရာစုမွ (၇) ရာစု အတြင္း အိႏိၵယ၌ဘုန္းတန္ခိုးၾကီးမားခဲ.ေသာ ” ဂံုပတာမင္းမ်ား” လက္ထက္တြင္ ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ ရုပ္တုေတာ္မ်ား ၊ေဆးေရးပန္းခ်ီမ်ား ျဖင္. ပူေဇာ္ခဲ.ၾကသည္။ ေအဒီ ( ၅၇) မွာ ပထမဆံုးရုပ္ပြားေတာ္စရွိတယ္လို႔ လဲ ကမၻာ႔မွတ္တမ္းမ်ားကဆိုၾကပါတယ္။
ျမန္မာႏိ္ုင္ငံတြင္ (၁၁) ရာစု ၌ အေနာ္ရထာမင္းတရား လက္ထက္တြင္ ရုပ္ပြားေတာ္မ်ားပူေဇာ္မႈ စတင္ခဲ.သည္ဟု သိရသည္။ ဗုဒၶရုပ္တုပံုပါေသာ ပုဂံေခတ္ အုတ္ခြက္္မ်ားတြင္ “ေယ ဓမၼာ ေဟတုပၸဟ၀ါ ” ဂါထာေတာ္ ႏွင္႔ ” ဧ၀ံ၀ါဒီ မဟာအႏုရုဒၶေဒ၀ ”(ျမတ္ေသာအေနာ္ရထာမင္းၾကီးသည္ ဤသို.အယူရွိေပသည္ ) ဟူေသာစာသားအရ ပုဂံေခတ္ တြင္ ရုပ္ပြားေတာ္မ်ားပူေဇာ္မႈ စတင္ခဲ.ေၾကာင္း ထင္ရွားသည္ ဆို၏။ အေနကဇာတင္ ဟူေသာစကားႏွင္. ဆင္းတုေတာ္ကိုးကြယ္မႈ အေျဖ ျဖစ္ပါတယ္။
အေျဖ (၃) - အေနကဇာတင္ ျပီးတဲ. ဆင္းတုကို ကိုးကြယ္လို႔ ကုသိုလ္ရ ၊ မရ ။ ဒီေမးခြန္းမွာ လဲ ၾကည္ညိုသဒၶါသာ အဓိကျဖစ္တယ္ ေျပာရပါမယ္။ ၀ိမာန ပါဠိေတာ္၌ — တိဌေႏၱ နိဗၺဴေတ စာပိ ၊ သေမစိတၱံ သမံဖလံ၊ ေစေတာပဏီဓိ ေဟတူပိ ၊ သတၱာ ဂစၧာႏိၱ သုဂတိ ………. ဟု ေဟာေတာ္မူခဲ.သည္။
တိဌေႏၱ - သက္ေတာ္ထက္ရွားရွိစဥ္၌ ၄င္း ၊ နိဗၺဴေတ စာပိ - ပရိနိဗၺာန္စံလြန္ျပီးေနာက္ ၌ ၄င္း ၊
စိတၱံ - ၾကည္ညိဳေသာစိတ္သည္ သေမ - သက္၇ွိထင္ရွားဘုရားႏွင္. တူမွ်သည္ရွိေသာ္
ဖလံ - အက်ိဳးေက်းဇူးသည္ (ဘုရားရွင္စစ္ကို ပူေဇာ္ရသကဲ.သို.) သမံ - တူမွ်၏ ။
ေဟတူပိ (ေဟသစၥံ)- မွန္၏ ေစေတာပဏီဓိ - စိတ္ထားေကာင္းျခင္းေၾကာင္႔
သတၱာ - သတၱ၀ါတို.သည္ သုဂတိ -ေကာင္းရာအလားသို. ဂစၧာႏိၱ -ေရာက္ၾကကုန္၏ ။
ဆိုလိုတာက မိမိက ဘုရားကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ရာ၌ ေစတီပုထိုး ဆင္းတုေတာ္မွာတင္ မိမိ၏ ၾကည္ညိဳေသာစိတ္က ရပ္တန္႔ မေနဘဲ၊ သက္ေတာ္ထင္ရွား ဘုရားရွင္ႏွင့္ ဂုဏ္ေတာ္တို႔ကို အာရံုမွန္း၍ ရွိခိုး ပူေဇာ္ရန္ ျဖစ္ပါသည္။
အဲဒီလိုသာ အရံုျပဳႏိုင္မည္ဆိုလွ်င္ မိမိျပဳလုပ္ေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈသည္ ဆင္းတုေတာ္ထံၽမွာ ျပဳလုပ္ျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း သက္မေတာ္ထင္ရွား ဘုရားရွင္ထံမွာ ျပဳလုပ္ရေသာ ကုသိုလ္မ်ိဳး ထပ္တူထပ္မွ် အက်ိဳးေပးႏိုင္ေၾကာင္း ဆိုလိုပါသည္။
(၄) ဆင္းတုေတာ္ကို မိမိအိမ္ (၀ါ) အခန္းတြင္ ဘယ္လိုေနရာခ် ကိုးကြယ္သင္.လဲ ။
ဆင္းတုေတာ္ (၀ါ) ဘုရားစင္ကို မိမိအိမ္ဦးခန္းတြင္ ထားသင္.ပါသည္။ မိမိအိမ္အတြင္းေလွခါးေအာက္ ေနရာ ၊ နိမ္႔ေသာေနရာ ၊ ေျမညီ ေနရာမ်ားတြင္ မထားရပါ ။ မိမိအိပ္ရာႏွင္. တန္းတူမထားရပါ ။ သီးျခားစင္ျမင္.ျဖင္. မထားႏိုင္ပါက မိမိအိပ္ရာ၊ေနရာႏွင္. ဘုရားစင္ ၾကားတြင္ ကန္.လန္.ကာ (၀ါ) လိုက္ကာျဖင္.ကာထားရမည္။ မိမိအာရံုျပဳ ပူေဇာ္လိုေသာအခါမွသာ ကန္.လန္.ကာဖြင္.၍ ပူေဇာ္ရမည္။ ဘုရားစင္ေရွ.တြင္ အဂါရ၀ျဖစ္ေအာင္(ဆဲဆိုျခင္း ၊ ဒူးေထာင္ ေပါင္ကားထိုင္ျခင္း …စေသာ အျပဳအမူမ်ား…)ျပဳလုပ္ေနထိုင္ၾကလွ်င္
အျပစ္ျဖစ္မည္ ။သတိျပဳ၍ ဆင္ျခင္ၾကရေပမည္။ ဆိုလိုသည္မွာ ဘုရားေရွ႕မွာ မသင့္ေတာ္ေသာ "ဗုဒၶ အဂါရ၀၊ ဘုရားကို မရိုေသေသာအမႈ " ျဖစ္ေစေသာ အျပဳအမူ အေနအထိုင္မ်ိဳးကို ေရွာင္ၾကဥ္ရန္ ျဖစ္ပါတယ္။
(၅)ထုလုပ္ရမည္. ဆင္းတုေတာ္၏ ပုံသ႑ာန္ ။
ဒီ ထုလုပ္ရမည္. ဆင္းတုေတာ္၏ ပုံသ႑ာန္ ကေတာ. (၉)မ်ိဳးရွိတယ္လို. ဆိုပါတယ္။
( ၁ )ေဗာဓိေညာင္ပင္ေအာက္ ထိုင္ေနေတာ္မူပံု ၊
( ၂ ) ဓမၼစၾကာတရားဦးေဟာေနေတာ္မူပံု (ဓမၼစၾကာမုျဒာ)
( ၃ ) အနိမိသ၌ ရပ္ေတာ္မူေနပံု ( ဗ်ာဒိတ္ေပးေနပံု )
( ၄ ) လက္ယာနံေစာင္း ေလ်ာင္းေနေတာ္မူပံု ၊
( ၅ ) မာရ္နတ္၏ အႏၱရာယ္ကို ေျဖရွင္းစဥ္ ေျမၾကီးကို ကိုင္၍သက္ေသျပဳေနပံု ..(ဘူမိဖႆမုျဒာ)
( ၆ ) ပရိနိဗၺာန္စံေတာ္မူပံု ၊
( ၇ ) အာဠာရ၊ဥဒက တို. အရႈံးၾကီးရႈံးေလစြ ဟု ဂရုဏာသက္ကာ ရင္ခြင္တြင္ လက္ေတာ္တင္ထားပံု ( မဟာဂရုဏာမုျဒာ )
(၈) ရတနာစၾကၤန္၌ စၾကၤန္ေလွ်ာက္ေတာ္မူပံု
(၉)ညီေတာ္ အာနႏၵာအား လက္သန္းျဖင္.ေျမမႈန္.မ်ားကို ေကာက္ယူျပေတာ္မူပံု
ေလ်ာင္းေတာ္မူပံုေတာ္ အေခၚအေ၀ၚမ်ား ။ ။
(၁) အေရွ.အရပ္သို. ဦးေခါင္းေတာ္ တည္ေနလွ်င္ …..ေရွြသာေလ်ာင္း
(၂)ေတာင္ ။ ။ …… သွ်င္ပင္ေပါင္းလဲ
(၃)အေနာက္ ။ ။ ……. ဥပါဒိေသသ နိဗၺာန္စံေတာ္မူေနပံု
(၄)ေျမာက္ ။ ။ ……. အႏုပါဒိေသသ နိဗၺာန္စံေတာ္မူေနပံု။
ဒီမွာ သတိထားရမွာက ဆင္ခံဘုရား ၊ ျမင္းခံဘုရား ၊ၾကာခံဘုရား ၊ နဂါးရံုဘုရား ၊ ဒကၡိဏႆခါ ၊ဆုေတာင္းျပည္.ဘုရား စတာေတြက ေနာက္ပိုင္း ပန္းပုဆရာေတြ ထြင္လာတဲ. ပံုေတာ္ေတြျဖစ္ပါတယ္ ။ ဗုဒၶ၀င္မွာလဲ မပါတဲ. ဆင္
(၃)ေကာင္ ၊ (၅)ေကာင္ စတာေတြအေပၚ ဘုရားရွင္ ထိုင္ေနတဲ. ပံုေတာ္ေတြကိုေတာ.
မျဖစ္သင္.ပါဘူး ။ ဆင္ ၊ ျမင္း ဆိုတာ ဘုရားေလာင္းဘ၀မွာ သာ စီးနင္းခဲ.တာပါ ။
ဘုရားျဖစ္ျပီးေနာက္ (၉)၀ါေျမာက္ ေကာသမၺီမွာ ၀ါကပ္စဥ္ ေဃာသိတာရံု ေက်ာင္း ၌
သီတင္းသံုးေတာ္မူစဥ္ ၀ိနည္းေဆာင္ နဲ. သုတၱန္ေဆာင္ ရဟန္း (၂)ပါး မွ စေသာ
ျပႆနာကို တားဆီးဆံုးမ၍ မရေသာေၾကာင္. ပါလိေလယ်ေတာ၌ ပလဲဆင္ၾကီး၏
အလုပ္အေကြ်းျပဳျခင္းကို ခံယူသည္ ဆိုစဥ္ကပင္ ဆင္စီးသည္ဟု မရွိခဲ.ပါ။
သတိထားတားဆီးစရာပါ။
(၆)ဘုရားဆင္းတုေတာ္ ထုလုပ္ပူေဇာ္ကိုးကြယ္ျခင္း၏ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား ။ ဒီေမးခြန္းမွာေတာ. အေျဖ (၂)မ်ိဳးရွိေနတယ္ ။ သာသနာေတာ္ထြန္းကားျပန္႔ပြားေရး ဦးစီးဌာန မွ ထုတ္ေသာ ” ဗုဒၶဘာသာေကာင္း တစ္ေယာက္ ” (စာ - ၂၃) မွာ (၉) ခ်က္ျပပါတယ္။
အဲဒီ အခ်က္ေတြကို က်မ္းဂန္ေတြမွာေတာ. မေတြ.ပါဘူး။ အၾကမ္းဖ်ဥ္းဆန္တဲ. အခ်က္ေတြ ျဖစ္ေနတယ္။
ဒီစာအုပ္ကို http://www.esnips.com/_t_/%E1%80%B6how+to+…a+good+buddhist ဒီမွာ မပါရမီ က ေ၀ငွ ထားပါတယ္။
ဆရာၾကီးဦးသုခ ရဲ. သုခမွတ္စု မွာေတာ. (၂၉) ခ်က္ျပထားပါတယ္။
(၁) မဇိၥ်မေဒသ၌ သာ လူျဖစ္ရျခင္း ၊
(၂)ေယာက္်ားျမတ္ ျဖစ္ရျခင္း ၊
(၃) အဂၤါခ်ိဳ.တဲ႔မႈ မရွိျခင္း ၊
(၄) အပယ္မလားႏိုင္ျခင္း ၊
(၅) ဒြန္းစ႑ားမ်ိဳး၌ မျဖစ္ရျခင္း ၊
(၆) ကြ်န္ မ်ိဳး၌ မျဖစ္ရျခင္း ၊
(၇)ေလာကႏၱရိတ္ ငရဲ ၌ မျဖစ္ရျခင္း ၊
(၈) ယုတ္မာေသာ အမ်ိဳး၌ မျဖစ္ရျခင္း ၊
(၉)ေရွြအဆင္းရိွျခင္း ၊
(၁၀) ဘုန္းၾကီးျခင္း ၊
(၁၁)ျမင္သူခ်စ္ခင္ျခင္း ၊
(၁၂) လာဘ္ေပါျခင္း ၊
(၁၃) က်ီက်ဘ႑ာျပည္.စံုျခင္း ၊
(၁၄) မ်ားေသာ က်ြဲ၊ႏြား၊ဆင္၊ျမင္း ရွိျခင္း ၊
(၁၅) ၾကံစည္တိုင္း ေအာင္ျမင္ျခင္း ၊
(၁၆) နတ္မင္းၾကီး ျဖစ္ေစျခင္း ၊
(၁၇) စၾက၀ေတးမင္း ျဖစ္ေစျခင္း ၊
(၁၈ ) သိၾကားမင္း အၾကိမ္ (၁၀၀၀ )ျဖစ္ေစျခင္း ၊
(၁၉) စၾက၀ေတးမင္း အၾကိမ္ (၁၀၀၀ )ျဖစ္ေစျခင္း ၊
(၂၀) ပေဒႆရာဇ္မင္း အၾကိမ္ မ်ားစြာ ျဖစ္ေစျခင္း
(၂၁) ဘုရားဆု ရႏိုင္ျခင္း ၊
(၂၂) ပေစၥကဗုဒၶဆု ရႏိုင္ျခင္း ၊
(၂၃) သာ၀က ဆု ရႏိုင္ျခင္း ၊
(၂၄) မင္း ၊ ပု႑ားမ်ိဳး၌ ျဖစ္ရျခင္း ၊
(၂၅) အမ်ိဳးယုတ္ ၌မ ျဖစ္ရျခင္း ၊
(၂၆) ခ်မ္းသာ ၊ လာဘ္ေပါ ၊ ျခံရံမ်ား ၊ တန္ခိုးၾကီး ၊ ပညာၾကီး၊အနာကင္ း
(၂၇) သက္ရွည္၊က်န္းမာ စေသာ အက်ိဳးမ်ား ၊
(၂၈) သံသရာ က်င္လည္စဥ္ စည္းစိမ္ေပါမ်ားျခင္း
(၂၉)နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳလြယ္ျခင္း ။
(သုခမွတ္စု ဒီမွာရႏိ္ုင္ပါတယ္ .... http://www.esnips.com/doc/ea386d63-35ce-4d…a(thu_kha_matsu)
ကိုးကားက်မ္း။
