ဝါဆိုသကၤန္း ကပ္လွဴျခင္းအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

ဝါဆိုသကၤန္း ကပ္လွဴျခင္းအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ

ဝါဆိုျခင္း၊ ဝါကပ္ျခင္း

ဝႆာဝါသ - ဝါဆိုျခင္း၊ ဝါကပ္ျခင္း၊ မိုးသုံးလအတြင္း ဝါဆိုသည့္ ေက်ာင္းတိုက္ အာရာမ္တြင္းမွာ ေနရျခင္း။

ဝါဆိုမႈသည္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ သက္ေတာ္ထင္ရွား ရွိစဥ္ကပင္ ရွိခဲ့သည္။ ဝါဆို၊ ဝါကပ္ ဥပေဒ မပညတ္မီက ရဟန္းမ်ားသည္ ဥတုသုံးလီ ေနပူ၊မိုးရြာမေရွာင္လွည့္လည္ သြားလာေနခဲ့ၾကသည္။ မိုးကာလလူတို႔စိုက္ပ်ဳိးထားေသာ စိုက္ပ်ဳိးပင္မ်ားကိုရဟန္းတို႔ ေက်ာ္ျဖတ္ နင္းၾကသျဖင့္စိုက္ပ်ဳိးပင္မ်ား ပ်က္ဆီးေသာေၾကာင့္ လူတို႔က ရဟန္းမ်ားကို ကဲ့ရဲ႕ၾကသည္။

ျမက္သစ္ပင္၊ ေရေပါက္ငယ္မ်ား ကိုပင္ အသက္ရွိသည္ဟု ယူဆသူမ်ားလည္း ရွိေနသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ ဘုရားသားေတာ္ ရဟန္းမ်ားသည္ အပင္ငယ္မ်ားႏွင့္ ပုိးမႊား မ်ားကို နင္းေျခဖ်က္ဆီးလွ်က္ တစ္ ႏွစ္ပတ္လုံး ခရီးသြားေနၾကပါသနည္း။ သာသနာျပင္ပ တိတၴိတို႔ေသာ္မွ မိုးဥတုတြင္ ခရီးမထြက္ပဲ ေၾကာင့္ၾကမဲ့ ေနႏိုင္ၾကသည္။ ယုတ္စြအဆုံး ငွက္ တိရစၧာန္တို႔ေသာ္မွ မိုးကာလတြင္ အသုိက္၌ေနၾကသည္။ အပင္ငယ္မ်ား၊ သတၱဝါငယ္ ေလးမ်ား ပ်က္ဆီး ေသေၾကၾကရသည္ဟု ကဲ့ရဲ႕ ျပစ္တင္ ႐ႈံ႕ခ်ၾကသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ဘုရားရွင္က ရဟန္းေတာ္မ်ား မိုးသုံးလကာလပတ္လုံး ခရီးမထြက္ရေသာ ဝါဆို ဝါကပ္ ဥပေဒကို ပညတ္ခဲ့ရသည္။

ဝါကပ္ျခင္းႏွစ္မ်ဳိးရွိသည္

(၁) ပုရိမဝႆာဝါသ - ပထမဝါကပ္ျခင္း၊ ဝါဆိုလျပည့္ေက်ာ္ တစ္ရက္ေန႔၌ ဝါကပ္၍ သီတင္းကြၽတ္ လျပည့္ေန႔တြင္ ဝါကြၽတ္သည္။

(၂) ပစိၧမဝႆာဝါသ - ဒုတိယဝါကပ္ျခင္း၊ ဝါေခါင္လျပည့္ေက်ာ္ တစ္ရက္ေန႔၌ ဝါကပ္၍ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔တြင္ ဝါကြၽတ္သည္။

ဝါဆိုသကၤန္းကပ္လွဴျခင္း

ရဟန္းမ်ားကို ဘုရားရွင္က ဝါဆိုဝါကပ္ ခြင့္ျပဳေတာ္မူၿပီးေနာက္ ႏွစ္အတန္ၾကာတြင္ ဘုရားရွင္ကလူတို႔လွဴဒါန္း ေသာ သကၤန္းကို ခြင့္ျပဳခဲ့ရာ ဝါဆိုသကၤန္း လွဴဒါန္းလိုေသာ သူတို႔သည္ ဝါဆိုဝါကပ္ၾကေသာ ရဟန္းမ်ားကို ဝါဆိုခ်ိန္ ဝါတြင္းအခ်ိန္ ဝါကြၽတ္ခါနီးအခ်ိန္ တို႔၌ဝါဆိုသကၤန္းကို ကပ္လွဴၾကပါသည္။ ဝါဆိုသကၤန္းမ်ားကိုေစတနာ သံုးတန္ ျပ႒ာန္းၿပီး ဤေက်ာင္းတိုက္မွာ ဝါကပ္ေတာ္မူၾကေသာ သံဃာေတာ္အရွင္ျမတ္မ်ား ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာ က်န္းမာ ခ်မ္းသာစြာျဖင့္ ပရိယတၱိအက်င့္၊ ပဋိပတၱိအက်င့္ေတြကို က်င့္ႀကံႀကိဳးကုတ္ အားထုတ္ႏိုင္ရန္အတြက္္ သကၤန္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ပူပင္ေၾကာင့္က်မႈမရွိေစရန္ ဝါဆိုသကၤန္း အျဖစ္ျဖင့္ လွဴဒါန္းႏိုင္ၾကပါသည္။

ဆရာေတာ္အရွင္ဇနကာဘိဝံသမိန္႔ဆိုခ်က္

ဝႆာဝါသိကံ။ ။ ဝႆံ-ဝါလပတ္လံုး+အာဝါေသာ ယႆာတိ ဝႆာဝါေသာ-ဝါလပတ္လံုး ေနျခင္းရွိေသာ ရဟန္း၊ ဝႆာဝါသႆ+ဒိႏၷံ ဝႆာဝါသိကံ-ဝါလပတ္လံုး ေနျခင္းရွိေသာ ရဟန္းအား လွဴအပ္ေသာ သကၤန္း၊ (ယခုကာလ၌ ဝါဆိုခါနီး လွဴေလ့ရွိၾက၏။ ထိုသကၤန္းကို '' ဝိႆဝါသိက'' ဟုလည္း အခ်ိဳ႕က ေခၚၾက၏၊ အမွန္ကား '' ဝါတြင္း၌ ေနေသာ ရဟန္းအား ဝါကြၽတ္မွ ျဖစ္ေစ၊ ဝါကြၽတ္ေသာအခါ သံုးစြဲရန္ ဝါတြင္း၌ ျဖစ္ေစ လွဴအပ္ေသာ သကၤန္းကိုသာ ဝႆာဝါသိကသကၤန္း'' ဟုေခၚသည္။

ဝါထပ္ျခင္း

ဝါေခါင္လအား ဝါေခါင္လဟုမျပဳဘဲ '' ဝါဆိုလ '' ဟု ထပ္ၿပီးျပဳျခင္းကို '' ဝါထပ္သည္ '' ဟု ေခၚၾကသည္။ ဝါေခါင္လႏွစ္ထပ္ျဖစ္ရျခင္းသည္ ရက္မစံုလမ်ားအား ျပန္ၿပီးအစားေပးေသာအားျဖင့္ ေကာင္းကင္မွ ေနသြား၊ လသြားႏွင့္ ကိုက္ညီေစရန္အတြက္ျဖစ္သည္။

ဝါဆိုသကၤန္းလွဴဒါန္းႏိုင္ေသာအခ်ိန္အခါ

ဝါဆိုသကၤန္းလွဴဒါန္းျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ယေန႔ေခတ္ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားသည္ တစ္ဦးခ်င္း ျဖစ္ေစ၊ အသင္းအဖြဲ႕အေနျဖင့္ျဖစ္ေစ၊ သံဃာအမ်ားအားျဖစ္ေစ၊ တစ္ပါးကိုျဖစ္ေစ အမ်ိဳးမ်ိဳးအဆင္ေျပစြာ လွဴဒါန္းေနၾက ပါသည္။

ဝါဆိုသကၤန္းဆိုသည္မွာ ဝါဆိုခါနီးကပ္ၿပီး လွဴဒါန္းသည့္ သကၤန္းျဖစ္ေစ၊ ဝါတြင္းကာလမွာတြင္ျဖစ္ေစ လွဴဒါန္းသည့္ သကၤန္းကို ဝါဆုိသကၤန္းဟုေခၚပါသည္။ ကာလ ဒါနသကၤန္းဆိုလွ်င္လည္း မွန္ပါသည္။ ဝါဆိုၿပီး ေခတ္ကာလတြင္ လွဴဒါန္းေသာသကၤန္း၊ ကထိန္ေခတ္ကာလတြင္ လွဴဒါန္းေသာသကၤန္းတို႔ကို သူေခတ္သူ႔ကာလ အခါအားေလ်ာ္စြာ လွဴဒါန္းသည့္ သကၤန္းျဖစ္၍ ကာလသကၤန္း ကာလဒါနအလွဴဟု ေခၚႏိုင္ပါသည္။

ဝါဆိုသကၤန္း လွဴဒါန္းႏိုင္ေသာ ကာလမ်ားမွာ-

၁။ ဝါတြင္း(၃)လ၊

၂။ သီတင္းကြၽတ္လဆုတ္(၁)ရက္မွ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ထိ သကၤန္းကာလ (၁)လ၊

၃။ သီတင္းကြၽတ္လဆုတ္(၁)ရက္မွ တေပါင္းလျပည့္အထိ ကထိန္အာနိသင္ကာလ (၅)လ

၄။ တေပါင္းလဆုတ္(၁)ရက္မွ ဝါဆိုလျပည့္အထိ ေႏြ (၄)လ၊ အထက္ပါကာလမ်ားကို ျပန္လည္ေပါင္း႐ံုးၾကည့္လွ်င္ တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး မည္သည့္ေန႔ရက္၌မဆို ဝါဆိုသကၤန္း လွဴဒါန္း ႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႕ရေပမည္။ သို႔ေသာ္ လွဴဒါန္းပံုႏွင့္ ရယူပိုင္ဆိုင္ခြင့္မ်ားအား ကြာျခားမႈရွိ၏။

၁။ ဝါတြင္း(၃)လ၌ လွဴဒါန္းလိုေသာ္...အလွဴရွင္သည္ '' ဝိႆံ ဝသႏာၱနံ ဒမၼိ = ဝါဆိုဆဲသံဃာအား လွဴပါ၏'' ဟုႏႈတ္ျမြက္ရြတ္ဆုိ လွဴဒါန္းရ၏။ ဤသို႔ ဝါတြင္း၌ လွဴဒါန္းလာေသာ သကၤန္းကို ဝါမက်ိဳးေသာ ရဟန္းတို႔အား ခံယူႏိုင္ခြင့္ ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ခြင့္ရွိ၏။ ဝါက်ိဳးျပတ္ေသာ ရဟန္း မစိၧမဝါ (ဒုတိယဝါ) ကပ္ေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားမခံယူရ၊ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္မရွိ။

၂။ သီတင္းကြၽတ္လဆုတ္ (၁)ရက္မွ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္အထိ သကၤန္းကာလေခၚေသာ (၁)လအတြင္း၌ အလွဴရွင္သည္ အထက္ပါအတိုင္း '' ဝိႆံ ဝသႏာၱနံ ဒမၼိ = ဝါဆိုဆဲသံဃာအား လွဴဒါန္းပါ၏ '' ဟု ႏႈတ္ျမြက္ရြတ္ဆို လွဴဒါန္းလာေသာ္ ဝါဆိုဆဲဝါဆိုတုန္းျဖစ္ေသာ ဒုတိယဝါကပ္ေသာ ရဟန္းတို႔သာ ရယူႏိုင္ခြင့္၊ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရွိ၏။ ပုရိမဝါ (ပထမဝါ)ကြၽတ္ၿပီးေသာ ရဟန္းဝါက်ိဳးျပတ္ေသာ ရဟန္းမ်ားႏွင့္မဆိုင္၊ မရႏိုင္ေပ။

၃။ သီတင္းကြၽတ္လဆုတ္(၁)ရက္မွ တေပါင္းလျပည့္အထိ ကထိန္အာနိသင္ ရရာကာလ (၅)လအတြင္း၌ လွဴဒါန္းလိုေသာ အလွဴရွင္သည္ '' ဝိႆာဝါသိကံ ဒမၼံ = ဝါလပတ္လံုးေနျခင္းရွိေသာ (ဝါဆို) ခဲ့ၿပီးေသာ သံဃာအား လွဴပါ၏ '' ဟု ႏႈတ္ျမြက္ရြတ္ဆိုလွဴဒါန္းရ၏။ ဤ (၅)လအတြင္း၌ လွဴဒါန္းလာေသာ ဝါဆိုသကၤန္းကို (ကထိန္ခင္းသည္ ျဖစ္ေစ၊ မခင္းသည္ျဖစ္ေစ) ပထမဝါကြၽတ္သူ၊ ဒုတိယဝါကြၽတ္သူ ရဟန္းအားလံုး ပိုင္ဆိုင္ခြင့္၊ ခံယူခြင့္ရွိၾက၏။ ဝါကြၽတ္မွ ေရာက္လာေသာ ရဟန္းသစ္တို႔အား သံဃာေဟာင္းတို႔ သေဘာတူလွ်င္ ေဝစုရႏိုင္၏။

၄။ တေပါင္းလဆုတ္(၁)ရက္မွ ဝါဆိုလျပည့္ေန႔အထိ ေႏြ(၄)လ၌ လွဴဒါန္းရာဝယ္ '' ဝိႆာဝါသိ္ကံ '' ဟူ၍ပင္ လွဴဒါန္းရ၏။ သို႔ရာတြင္ လွဴဒါန္းသူသည္-

(က) ကပ္ခဲ့ၿပီးေသာ အတိတ္ (ဝါ ဆိုသံဃာ) ကိုလည္း ရည္မွန္း၍ လွဴဒါန္းႏိုင္၏။

(ခ) မကပ္ရေသးသည့္ အနာဂတ္ (ဝါ ဆိုသံဃာ)ကိုလည္း ရည္မွန္း လွဴဒါန္းႏိုင္၏။

ဤသို႔ လွဴဒါန္းလာေသာ္ အလွဴခံ ရဟန္းေတာ္တို႔က 'ဒကာတို႔ ယခု လွဴဒါန္းေသာ ဝါဆိုသကၤန္းသည္ အတိတ္ဝါကို ရည္မွန္း သေလာ၊ အနာဂတ္ဝါကို ရည္မွန္းသေလာ' ဟု ေမးျမန္းစိစစ္ၾကည့္ရ၏။

အလွဴရွင္မ်ားက-

(က) ၿပီးခဲ့ေသာ အတိတ္ဝါဆိုသံဃာအား ရည္မွန္းပါ၏ဟု ေလွ်ာက္ထားေသာ္ ထိုဝါဆိုသကၤန္းကို ဤေက်ာင္း တိုက္၌ ဝါဆိုခဲ့ၿပီးေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားသာ သက္ဆိုင္အလွဴခံႏိုင္၏။ (ဝါဆိုၿပီး ဤေက်ာင္းတိုက္မွ ေျပာင္းေရႊ႕သြားေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားကိုလည္း ေဝစုေပးလိုက္ရ၏။ ဝါကြၽတ္ၿပီးမွ အသစ္ေရာက္လာေသာ သံဃာကား ေက်ာင္းတိုက္သံဃာက သေဘာတူမွ ရႏိုင္၏။)

(ခ) လာမည့္အနာဂတ္ ဝါကပ္သံဃာအား ရည္မွန္းလွဴဒါန္းပါသည္ဟု ဆိုလာေသာ္ ¤င္းသကၤန္းမ်ားကို မေဝျခမ္းေသးဘဲ သိမ္းထားၿပီး လာမည့္ ဝါဆိုေန႔က်မွ ခြဲျခမ္း ေဝဖန္ရ၏။ သံဃာအေဟာင္းအသစ္ အားလံုးဆိုင္သည္။ (ယခု ေရးသားေဖာ္ျပသည္ကား သံဃိကလွဴဒါန္းလာေသာ ဝါဆိုသကၤန္းအတြက္လွဴဒါန္းေဝဖန္ပံုမ်ား ျဖစ္၏။)

အလွဴခံဌာနအလိုက္ ကြာျခားပံု

အလွဴ႕ဒကာ ဒကာမမ်ားက ေက်ာင္း၌ လာေရာက္လွဴဒါန္းျခင္း၊ မိမိတို႔ဆိုင္ရာ အေဆာက္အဦးမ်ား၌ ပင့္၍ လွဴဒါန္းျခင္း စသည့္ကြဲျပားမႈရွိသကဲ့သို႔ ရဟန္းေတာ္မ်ားဘက္တြင္လည္း ထိုဌာနအားေလ်ာ္စြာ ရယူပိုင္ဆိုင္မႈ ကြဲျပား လာေသး၏။

၁။ ေက်ာင္းဝင္းအတြင္းမွာျဖစ္ေစ၊ ျပင္ပဌာနတစ္ခုခုမွာျဖစ္ေစ ရဟန္းတစ္ပါးပါးကိုလည္းေကာင္း၊ ပုဂၢလိက ႏွစ္ပါး သံုးပါးက၎ ဂဏိကအျဖစ္ျဖင့္ လွဴဒါန္းခဲ့ေသာ္ ပုဂၢလိကလွဴဒါန္းနည္းျဖစ္၍ လွဴဒါန္းခံရေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားသာ ပိုင္ဆုိင္ခြင့္ ရွိေလ၏။ အျခားပင့္သံဃာမ်ားႏွင့္ မသက္ဆိုင္။

၂။ ေက်ာင္းဝင္းအတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္၍ အထက္ပါဆိုနည္းမ်ားအတိုင္း သံဃိက (ဝါဆိုသကၤန္း)အျဖစ္ လွဴဒါန္းလာပါက ၎ေက်ာင္းတိုက္အတြင္း၌ ဝါဆိုၾကေသာ သံဃာမ်ားသာ ရယူႏိုင္ခြင့္ရွိ၏။ ၎ေက်ာင္းတိုက္၌ ဝါမဆိုသည့္ အျခား သံဃာေတာ္မ်ား ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ မရွိေခ်။

၃။ ေက်ာင္းတိုက္ရဲ႕ အျပင္ဘက္ ေနရာဌာန တစ္ခု၌ သံဃိကအျဖစ္ျဖင့္ ' မည္သည့္ေက်ာင္းတိုက္ သံဃာေတာ္မ်ားအား လွဴဒါန္းပါသည္ '' ဟု အမည္ေဖာ္ျပ လွဴဒါန္းခဲ့ေသာ္ ထိုအမည္ ေဖာ္ျပေလွ်ာက္ထား ခံရေသာ ေက်ာင္းတိုက္တြင္ ဝါဆိုသည့္ သံဃာေတာ္မ်ားသာ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရွိ၏။ သံဃိကျဖစ္ေသာ္လည္း အျခားသံဃာေတာ္မ်ားႏွင့္ မသက္ဆိုင္။

၄။ အျပင္ေနရာဌာနတစ္ခုခု၌ အထက္ေဖာ္ျပခဲ့ေသာ ႏႈတ္မွႃမြတ္ဆိုနည္းျဖင့္၎၊ ' သံဃႆ ေဒမ ' ဟု၎ အမည္ မေဖာ္ျပဘဲ သာမညအားျဖင့္ ေလွ်ာက္ထားလွဴဒါန္းခဲ့ေသာ္ သံဃိက လဟုဘဏ္ လာဘ္ထံုးစံအတိုင္း သက္ဆိုင္ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရွိ၏။ တစ္ပါတည္း အစိုးတရ ယူႏိုင္ခြင့္၊ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္မရွိ။

ဝါဆိုသကၤန္းလွဴဒါန္းရျခင္းအက်ိဳး

'' အရဟတၱဓဇ'' ေခၚ ရဟႏာၱတို႔၏ အလံတံခြန္သဖြယ္ျဖစ္ေသာ ဤဝါဆိုသကၤန္းကို လွဴဒါန္းရသျဖင့္ . . .

'' ဝတၴေဒါ ေဟာတိ ဝဏၰေဒါ ''

'' ဝတၴဒါေနန ဝဏၰသမၸတၱိ ပဋိလာေဘာ '' ဟူေသာ ေဒသနာေတာ္မ်ားအရ သကၤန္း၏ အဓိကအက်ိဳးျဖစ္ေသာ ' အဆင္းလွျခင္း ' ဟူေသာ အက်ိဳးကို ဧကန္ရမည္ျဖစ္ေပသည္။

ထို႔ျပင္ ဘဝသံသရာ က်င္လည္ရစဥ္ဝယ္ -

'' ေရႊသို႔အဆင္း၊ ျမဴေၾကးကင္၍

ေရာင္ဝင္းထိန္ပ၊ ႏူးည့ံရ၏၊

မကသိန္းဖိုး၊ ပုဆိုးရေလ၊

ညိဳေရႊျဖဴနီ၊ ဤရွစ္လီသည္၊

က်မ္းညီသကၤန္း လွဴက်ိဳးတည္း။ ''

ဟူေသာ အပဒါန္လာ သကၤန္းအက်ိဳး (၈)မ်ိဳးကိုလည္း ရဦးမည္ျဖစ္၏။

ထုိမွတပါး '' ဣဒံ ေမ ပုညံ အာသဝကၡယံ ဝဟံ ေဟာတု-တပည့္ေတာ္၏ ဤဝါဆိုသကၤန္းအလွဴသည္ အာသေဝါ တရားေလးပါး ကုန္ရာကုန္ေၾကာင္းျဖစ္ေသာ မဂ္ၫာဏ္ ဖိုလ္ၫာဏ္ ျမတ္နိဗၺာန္ကို ဧကန္ေရာက္ေအာင္ ရြတ္ေဆာင္ႏိုင္ ပါေစ '' ဟု ဆုေတာင္း လွဴဒါန္းခဲ့ေသာ္ ဒုကၡခပ္သိမ္း ၿငိမ္းရာျဖစ္ေသာ နိဗၺာန္ခ်မ္းသာ ဟူေသာ အက်ိဳးအျမတ္ကို မလြဲမေသရေပမည္။

ဝါဆိုသကၤန္း အေမး၊ အေျဖ က႑

ေမး။ ။ ဝါကပ္တာ(ဝါဆိုတာ)ကဘယ္ႏွမ်ိဳး ရွိပါသလဲ။
ေျဖ။ ။ ပုရိမဝါ ကပ္ျခင္း၊ပစၧိမဝါ ကပ္ျခင္းလို႔ ဝါကပ္ျခင္း ၂ မ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ဝါဆိုလျပည့္ေက်ာ္တစ္ရက္ေန႔မွာ ဝါကပ္တာဟာ ပုရိမဝါကပ္တာ(ေရွ႕မွာျဖစ္တဲ့ဝါကပ္တာ)ပါပဲ။ ဝါေခါင္လျပည့္ေက်ာ္ တစ္ရက္ေန႔မွာ ဝါကပ္တာဟာ ပစိၧဝါကပ္တာ (ေနာက္ျဖစ္တဲ့ ဝါကပ္တာ)ပါပဲ။
(ခုဒၵသိကၡာ ဘာသာဋီကာ၊ ၃၉၅)

ေမး။ ။ ဘယ္လို ရွင္၊ရဟန္းကပစိၧမဝါ(ဒုတိယဝါ)ကို ကပ္ႏိုင္ပါတယ္။
ေျဖ။ ။ ပုရိမဝါ က်ိဳးပ်က္တဲ့ ရဟန္းနဲ႔ အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင့္ပုရိမဝါ မကပ္ခဲ့တဲ့ ရဟန္းဟာ ပစိၧမဝါ(ဒုတိယဝါ)ကို ကပ္ႏိုင္ပါတယ္။
(ခုဒၵသိကၡာ ဘာသာဋီကာ၊ ၃၉၈)

ေမး။ ။ ဝါထပ္တယ္ဆိုတာ ဘာကိုေခၚတာပါလဲ။ ဘာေၾကာင့္ ထပ္ရတာပါလဲ။
ေျဖ။ ။ ဝါေခါင္လကို ဝါေခါင္လလို႔မျပဳဘဲ'ဝါဆိုလ'လို႔ ထပ္ၿပီး့ျပဳတာကို'ဝါထပ္တယ္'လို႔ေခၚစမွတ္ ျပဳၾကတာပါပဲ။ အဲဒီလို ဝါဆိုလ ႏွစ္ထပ္ျဖစ္ရတာမွာလည္းရက္ မစံုလေတြကို ျပန္ၿပီးအစားေပးေသာအားျဖင့္ ေကာင္းကင္ကေန သြား ၊ လ သြားနဲ႔ ကိုက္ညီေစလိုလို႔ပါပဲ။
(မဟာဝါ ဘာသာဋီကာ(ဒု)၊ ၅ )

ေမး။ ။ ဘုရားရွင္က ဘာ့ေၾကာင့္ ဝါဆိုဖို႔ ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့တာပါလဲ။
ေျဖ။ ။ ဘုရားရွင္က ရာဇၿဂိဳဟ္ၿမိဳ႕ ေဝဠဳဝန္ေက်ာင္းမွာသီတင္းသံုးေတာ္မူပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဘုရားရွင္က ရဟန္းေတြအား ဝါဆိုဖို႔ ခြင့္မျပဳရေသးပါ။ရဟန္းေတြက ေဆာင္း၊ ေႏြ၊ မိုး ဥတုသံုးပါးလံုး ခရီးလွည့္လည္ၾကပါတယ္။ လူေတြက ဒီလို ကဲ့ရဲ႕ ႐ႈတ္ခ် အျပစ္တင္ၾကပါတယ္။ 'ဒီဘုရားသားေတာ္ရဟန္းေတာ္ေတြက ေဆာင္း၊ ေႏြ၊ မိုး ဥတုသံုးပါးလံုး ဘာလို႔ ခရီး လွည့္လည္ၾကတာလဲ။ စိမ္းစိုတဲ့ ျမက္ေတြကို နင္းေခ်ကာ ကာယိေႁႏၵတစ္ခု ရွိတဲ့သတၱဝါကို ၫႇဥ္းဆဲၾကတယ္။ သတၱဝါ ငယ္ေလးမ်ားစြာကို ၫႇင္းဆဲႏွိပ္စက္ၾကတယ္။ ဒီသာသနာပ တိတိၴေတြဟာ မိုးခိုၾကေသးတယ္။ ဒီငွက္ေတြဟာ သစ္ပင္ဖ်ားေတြမွာ အသိုက္ေတြျပဳလုပ္ၿပီး မိုးခိုၾကေသးတယ္။'လူေတြရဲ႕ အဲဒီကဲ့ရဲ႕သံကို ရဟန္းေတြၾကားရလို႔ ဘုရားရွင္အား ေလွ်ာက္ထားၾကတဲ့အခါ ရဟန္းေတြမိုးအခါမွာ မိုးခိုဖို႔ (ဝါဆိုဖို႔) ခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။
(မဟာဝါ ဘာသာဋီကာ(ဒု)၊ ၁၉၂)

ေဇာတိက