ကိုးကြယ္ျခင္းႏွင့္ အားကိုးျခင္းကိစၥ

ကိုးကြယ္ျခင္းႏွင့္ အားကိုးျခင္းကိစၥ

ေမး။ ။ စာေရးသူ သိလိုေသာ ျပႆနာမွာ-
(က) မိမိကိုယ္သာ ကိုးကြယ္ရာ
(ခ) ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ရတနာသံုးပါးသာ ကိုးရာဟူေသာစကားႏွစ္ရပ္ ျဖစ္ပါသည္။
အထက္ပါစကားႏွစ္ရပ္၌ (က)အရ `အားကိုး´၊ (ခ) အရ `ကိုးကြယ္´ ဟူ၍ သံုးႏႈန္းမွသာ သင့္ေတာ္ဖြယ္ရာ ရွိမည္ထင္ပါသည္။ ငယ္စဥ္အခါက ကြယ္လြန္သူ အဆိုေတာ္ႀကီးတစ္ဦး၏ `မိမိကိုယ္သာ ကိုးကြယ္ရာ´ ဟူေသာ သီခ်င္းစာသားလည္း နားယဥ္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ ဆရာေတာ္ႀကီး တစ္ပါး၏ `အတၱဒီပါ အတၱသရဏာ= မိမိကိုယ္ကို ဆီမီးတိုင္ကဲ့သို႔ ထြန္းညွိပါ၊ မိမိကိုယ္ကို ကိုးကြယ္ပါ´ဟူေသာ စာသားလည္း မွတ္သားရဖူးၿပီး ျဖစ္ပါသည္။ အျခားအျခားေသာ ဘာသာေရး စာမ်က္ႏွာတို႔၌ `ကိုးကြယ္ျခင္း၊ အားကိုးျခင္း၊ အားထားျခင္း၊ လဲေလ်ာင္းျခင္း၊ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း´ ဟူေသာ စကားလံုးမ်ားမွာ အဓိပၸါယ္ေရားေထြးမႈ ရွိႏိုင္ပါသည္။
သို႔ပါ၍ ေႏွာင္းလူမ်ား ရွင္းလင္းစြာ နားလည္ၾကေစရန္ အလို႔ငွါ အားကိုးျခင္းႏွင့္ ကိုးကြယ္ျခင္းတို႔၏ သဒၵါအနက္ကိုလည္းေကာင္း၊ အဓိပၸါယ္အနက္ကိုလည္းေကာင္း၊ မည္သို႔ လက္ေတြ႔က်င့္သံုးအပ္ သည္ကိုလည္းေကာင္း ကြဲျပားသိသာစြာ ေျဖၾကားေပးၾကပါရန္ ပညာရွင္မ်ားအား ေတာင္းပန္အပ္ပါသည္။
သုတဂေ၀သီတစ္ဦး
ၿမိဳင္ကေလး။ ဘားအံၿမိဳ႕။

ေျဖ။ ။ မိမိကိုယ္သာကိုးကြယ္ရာ-ဟူေသာ စကားရပ္၏ မူရင္းပါဠိမွာ အမ်ားသိၾကသည့္အတိုုင္း `အတၱာ ဟိ အတၱေနာ နာေထာ´ ဟု ျဖစ္၏။ ထိုပါဠိသည္ ဓမၼပဒပါဠိေတာ္တြင္ ႏွစ္ေနရာပါ၏။
အ႒ကထာတြင္ `နာေထာတိ ပတိ႒ာ´ဟု ဖြင့္ပါ၏။ ထိုအဖြင့္အလို နာေထာ=ေထာက္တည္ရာတည္း-ဟု အနက္ျမန္မာ ျပန္ရမည္ျဖစ္ပါသည္။ ေနာက္တေနရာတြင္ `နာေထာတိ အ၀ႆေယာ ပတိ႒ာ´ ဟု ဖြင့္ျပန္၏။ ယင္းအလိုအရ မွီရာတည္ရာ- ဟု ျပန္ဆိုရမည္ျဖစ္၏။ ယင္းပါဠိေတာ္ျမန္မာျပန္တြင္ --
အတၱာ ဟိ အတၱေနာ နာေထာ၊
ေကာ ဟိ နာေထာ ပေရာ သိယာ။ (ဓမၼပဒ၊ ဂါထာ-160)
မိမိသည္သာ မိမိ၏ ကိုးစားရာ ျဖစ္၏။ သူတစ္ပါးသည္ မိမိ၏ ကိုးစားရာ အဘယ္မွာ ျဖစ္ႏိုင္အံ့နည္း-ဟု ဘာသာျပန္ထား၏။
ဂါထာနံပါတ္ (380) တြင္ကား (ကိုးစားရာအစား) ကိုးကြယ္ရာဟု ဘာသာျပန္ထားသည္ကို ေတြ႔ရျပန္၏။
`အရွင္ေဂါတမ၊ အကၽြႏ္ုပ္သည္ အရွင္ေဂါတမကို ကိုးကြယ္ရဟူ၍ ဆည္းကပ္ပါ၏။ တရားေတာ္ကိုလည္း ကိုးကြယ္ရဟူ၍ ဆည္းကပ္ပါ၏။ သံဃာေတာ္ကိုလည္း ကိုးကြယ္ရဟူ၍ ဆည္းကပ္ပါ၏။ အရွင္ေဂါတမသည္ အကၽြႏ္ုပ္ကို `ယေန႔မွစ၍ အသက္ထက္ဆံုး ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ေသာ ဥပါသကာ´ဟု မွတ္ေတာ္မူပါ။ (ဒီ၊ ျမန္၊ 1။150) (အလားတူေနရာ ေျမာက္ျမားစြာတို႔၌ လည္း ဤနည္းအတိုင္းခ်ည္းသာ)
`ေၾကာက္ရြံ႕ထိတ္လန္႔ကုန္ေသာ မ်ားစြာေသာ လူတို႔သည္ ေတာင္တို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ ေတာတို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ အရံတု႔ိကိုလည္းေကာင္း၊ အထိကရ သစ္ပင္စေသာ ကိုးကြယ္ရာတို႔ကို လည္းေကာင္း ကိုးကြယ္ၾကကုန္၏။
ဤေတာ၊ ေတာင္၊ အရံ အထိကရ သစ္ပင္စေသာ ကိုးကြယ္ရာ ဟူသမွ်ကို ကိုးကြယ္ျခင္းသည္ ေဘးကင္းေသာ ကိုးကြယ္ျခင္းမဟုတ္။ ျမတ္ေသာ ကိုးကြယ္ျခင္းမဟုတ္၊ ဤကိုးကြယ္ရာဟူသမွ်ကို ကိုးကြယ္ ဆည္းကပ္ျခင္းေၾကာင့္ ဒုကၡခပ္သိမ္းမွ မလြတ္ေျမာက္ႏိုင္။
အၾကင္သူသည္ ျမတ္စြာဘုရားကိုလည္းေကာင္း၊ တရားေတာ္ကို လည္းေကာင္း၊ သံဃာေတာ္ကိုလည္းေကာင္း ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္၏။ ထိုသူသည္ ဆင္းရဲအမွန္ ဒုကၡသစၥာ၊ ဆင္းရဲျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္း မွန္ သမုဒယသစၥာ၊ ဆင္းရဲလြတ္ေျမာက္ရာအမွန္ နိေရာဓသစၥာ၊ ဆင္းရဲၿငိမ္းရာ (နိဗၺာန္) သို႔ ေရာက္ေၾကာင္းအမွန္ (အဂၤါရွစ္ပါးရွိေသာ ျမတ္ေသာ) မဂၢသစၥာ ဟူေသာ အရိယသစၥာ ေလးပါးတို႔ကိုိ ေကာင္းစြာ မဂ္ပညာျဖင့္ ျမင္ႏိုင္၏။
ဤရတနာသံုးပါးကို ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္းသည္ ေဘးမရွိေသာ ကိုးကြယ္ဆည္းကပ္ျခင္း မည္၏။ ျမတ္ေသာ ကိုးကြယ္ ဆည္းကပ္ျခင္း မည္၏။ ဤရတနာသံုးပါးကို ကိုးကြယ္ျခင္းေၾကာင့္ ဒုကၡခပ္သိမ္းမွ လြတ္ေျမာက္၏။ (ဓမၼပဒ၊ ဂါထာ၊ 188 မွ 192)
အထက္ပါ ပါဠိေတာ္ျမန္မာျပန္တို႔တြင္ ပါရွိေသာ ကိုးကြယ္ရာ ဟူေသာ စကားရပ္တို႔သည္ သရဏံ - ဟူေသာ ပုဒ္၏ ဘာသာျပန္မ်ား ျဖစ္၏။
အျခားေသာ `နာေထာ´ ဟူေသာပုဒ္ ၊ သရဏံ- ဟူေသာ ပုဒ္မ်ား ပါရွိေသာ ပါဠိေတာ္မ်ားအား ဆရာမ်ား မည္ကဲ့သို႔ ဘာသာျပန္ထားသည္ကို ဆ႒သဂၤါယနာမူ ပါဠိေတာ္ ျမန္မာျပန္မ်ားမွ ရွာေဖြျပပါဦးမည္။
ပတိ႒ာ ၀ုယွေတ ၾသေဃ ၊
ျမတ္စြာဘုရား ၊ အရွင္ဘုရားသည္ ၾသဃေလးျဖာ၌ ေမ်ာပါကုန္ေသာ သတၱ၀ါတုိ႔၏ ေထာက္တည္ရာ ျဖစ္ေတာ္မူပါေပ၏။
တြဥႇိ နာေထာ အဗႏၶဳနံ။
အရွင္ဘုရားသည္သာလွ်င္ အေဆြမရွိေသာ သတၱ၀ါတုိ႔၏ အားကိုးရာ ျဖစ္ေတာ္မူပါေပ၏။
ဘယဋၬိတာနံ သရဏံ၊
ေဘးျဖင့္ ႏွိပ္စက္ခံရေသာ သတၱ၀ါတို႔၏ ကိုးကြယ္ရာ ျဖစ္ေတာ္မူပါေပ၏။
မုတၱိတၳီနံ ပရာယဏံ ၊
လြတ္ေျမာက္ေရးကို အလိုရွိကုန္ေသာ သတၱ၀ါတို႔၏ လဲေလ်ာင္းရာ ျဖစ္ေတာ္မူပါေပ၏။
(သဗၺကိတၱိကေတၳရအပါဒါန္၊ ဂါထာ-314)
အနာထာနံ ဘ၀ံ နာေထာ၊
အရွင္ဘုရားသည္ ကိုးကြယ္ရာမဲ့သူတို႔၏ ကိုးကြယ္ရာ ျဖစ္ေတာ္မူပါေပ၏။
ဘီတာနံ အဘယပၸေဒါ=ေဘးမွေၾကာက္ေနသူတို႔အား ေဘးမဲ့ကို ေပးေတာ္မူပါ၏။
၀ိႆာမဘူမိ သႏၱာနံ = ပင္ပန္းသူတို႔၏ အပန္းေျဖရာ ျဖစ္ေတာ္ မူပါေပ၏။
သရဏံ သရေဏသိနံ = ကိုးကြယ္ရာကို ရွာေဖြသူတို႔၏ ကိုး ကြယ္ရာ ျဖစ္ေတာ္မူပါ၏။
( ၀ဂီႌသေတၳရအပဒါန္၊ ဂါထာ-111)
တု၀ံ နာေထာ မဟာ၀ီရ = ႀကီးေသာလံုလရွိေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘုရား၊ အရွင္ဘုရားသည္ (ကၽြႏု္ပ္တို႔၏ ) ကိုးကြယ္ရာပါတည္း။
သရဏံ ေဟာဟိ စကၡဳမ = ပညာစကၡဳရွိေတာ္မူေသာ ျမတ္စြာဘု ရား၊ ( ကၽြႏု္ပ္တို႔၏ ) ကိုးကြယ္ရာ ျဖစ္ေတာ္မူပါ။ ( ကၽြႏု္ပ္တို႔၏ ) ကိုးကြယ္ရာ ျဖစ္ေတာ္မူပါ။ ( ဗုဒၶ၀ံသ၊ပဒုမုတၱရဗုဒၶ၀င္၊ ဂါထာ-16)
အထက္ပါ ျမန္မာျပန္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္လွ်င္ ´နာေထာ`ႏွင့္
´သရဏံ`ဟူေသာ ပုဒ္ႏွစ္ပုဒ္လံုးကို ကိုးကြယ္ရာဟုသာ ပညာရွင္တို႔ ဘာသာျပန္ထားသည္ကို ေတြ႔ရမည္ျဖစ္ပါသည္။
ဘာသာဋီကာ ဆရာေတာ္ကမူ= အတၳ သရဏာ= မိမိဟူေသာ အားကိုးရာ ရွိကုန္သည္၊ (မိမိကိုသာ အားကိုးကုန္သည္) အနညသရ ဏာ-မိမိမွတစ္ပါး အျခားသူဟူေသာ အားကိုးရာ မရွိကုန္သည္၊ (မိမိမွ တစ္ပါး အျခားသူကို အားမကိုးကုန္သည္)စသည္ျဖင့္ သရဏ ပုဒ္ကို အမ်ားျပန္သလုိ ကိုးကြယ္ရာဟု မျပန္ဆိုဘဲ အားကိုးရာဟုျပန္ဆိုုေတာ္ မူ၏။ ဤသို႔လွ်င္ နာထပုဒ္ကိုေရာ သရဏပုဒ္ကိုပါ အားကိုးရာဟုလည္း ေကာင္း၊ ကိုးကြယ္ရာဟု လည္းေကာင္း၊ ပညာရွွင္မ်ား လက္သင့္သလို ျပန္ဆိုေရးသားၾကသည္ကို ေထာက္၍ အားကိုးရာႏွင့္ ကုိးကြယ္ရာဟူ ေသာ စကားႏွစ္ရပ္မွာ အနက္အဓိပၸယ္အားျဖင့္ မ်ားစြာမျခားနားဟူ၍ ပင္ မွတ္ရမည္ျဖစ္၏။
လယ္တီဆရာေတာ္ ဖြင့္ဆိုေတာ္မူအပ္ေသာ ကိုးကြယ္ျခင္း အဓိပၸါယ္ကို မဂၢဂၤဒီပနီမွ ထုတ္ျပပါဦးမည္။
`သေဗၺ သတၱာ ကမၼပၸဋိႆရဏာ` ဟူေသာပါဌ္၌ ကိုးကြယ္မႈ႔ဆို သည္ကား အားကိုးအားထားျပဳမႈ႔၊ ဒုကၡေဘးတို႔မွ ကြယ္ကာပုန္းေအာင္း ရာျပဳမႈ႔ကုိ ဆိုလိုသည္။ ေလာက၌ အသက္ရွည္ျခင္းကို အလိုရွိၾကကုန္ ေသာ လူတို႔သည္ ထမင္းေရစာကို အားကိုးအားထား ျပဳၾကရကုန္၏။ ထမင္းေရစာသည္ လူတို႔ ငတ္မြတ္ျခင္းေဘးကုိ ကြယ္ကာႏုိင္၏။ ငတ္ မြတ္ျခင္းေဘးကို မေတြ႔လုိေသာလူတို႔သည္ ထမင္းေရစာကို လက္ရွိျပဳ ၾကရကုန္၏။ ထမင္းေရစာ ျပည့္စံုစြာရွိေသာသူတို႔၌ ငတ္မြတ္ျခင္းေဘး မလာႏိုင္။ ထို႔ေၾကာင့္ သတၱ၀ါတို႔သည္ ငတ္မြတ္ျခင္းေဘးအတြက္ ထမင္းေရစာကို ကိုးကြယ္ၾကရကုန္၏။ ထို႔အတူ အနာေရာဂါအတြက္ ေဆး၀ါးကို ကိုးကြယ္ၾကရကုန္၏။ ေဆးဆရာကို ကိုးကြယ္ၾကရကုန္၏။ ရန္သူအတြက္ လက္နက္ကို ကိုးကြယ္ၾကရကုန္၏။ ဤနည္းအတူ ေလာက၌ ကိုးကြယ္ရာ ခပ္သိမ္းတို႔ကို အကုန္ေမွ်ာ္ေလ။
ကိုးကြယ္မႈ႔ဆိုသည္ကား ရွိခိုးပူေဇာ္မႈ႔ကိုသာ ဆိုသည္မဟုတ္၊ အားကိုးအားထားျပဳမႈ႔၊ ကြယ္ရာကာရာျပဳမႈ႔ အလံုးစံုသည္ ကိုးကြယ္ မႈခ်ည္းပင္တည္း။ ဘုရား တရား သံဃာ ဆရာသမားစေသာ မိမိထက္ ျမတ္ေသာ သူတို႔ကိုမူကား ရွိခိုးပူေဇာ္၍ပင္ ကိုးကြယ္ၾကရကုန္၏။ ယခု ဘ၀၌ ပစၥည္းမရွိခဲ့လွ်င္ ခဏခ်င္း ဒုကၡေရာက္တတ္၏။ ထိုဒုကၡမွ ေၾကာက္ၾကကုန္သျဖင့္ ပစၥည္းတို႔ကို ရေစႏုိင္ေသာ လုပ္မႈ႔ ေဆာင္မႈ႔ အသိ အလိမၼာ ဥာဏ္ပညာဟူေသာ ကံကို အားကိုးၾကရကုန္၏။ ဒါန သီလ စေသာ ကုသိုလ္ကံမ်ိဳး မရွိခဲ့လွ်င္ ေနာက္ဘ၀၌ အပါယ္သို႔က်၍ ဒုကၡႀကီးစြာေရာက္တတ္၏။ ထိုဒုကၡမွ ေၾကာက္ၾကသျဖင့္ ေနာက္ဘ၀၌ လူအျဖစ္ နတ္အျဖစ္ကို ေပးႏိုင္ေသာ ဒါန၊သီလအစရွိေသာကုသိုလ္ကံ ကို အားထုတ္ၾကရကုန္၏။
လုပ္မႈ႔ ေဆာင္မႈ႔ အသိ အလိမၼာ ဥာဏ္ပညာဟူေသာ ပစၥဳပၸန္ကံမႈ႔ သည္ ပစၥပၸန္ဒုကၡမွ ကယ္တင္ႏိုင္၏။ ဒါန-သီလ အစရွိေသာ ကုသိုလ္ ကံမႈ႔သည္ ေနာက္ဘ၀၌ အပါယ္က်ျခင္းဒုကၡမွ ကယ္တင္ႏိုင္၏။ ယခု ဘ၀ဒုကၡအတြက္ ပစၥပၸန္ကံအမႈ႔ကို အားကိုးၾကရကုန္၏။ အားထုတ္၍ လုပ္ေဆာင္ၾကရကုန္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ `သေဗၺ သတၱာကမၼပၸဋိႆရဏာ`
ဟု ေဟာေတာ္မူသည္။
ဤမွ်ဆိုလွ်င္ ကိုးကြယ္ဟူေသာ စကားလံုး၏ သေဘာအဓိပၸယ္ ေပၚလြင္ေလာက္ၿပီ ထင္ပါသည္။ ေမးခြန္းရွင္ ေဖာ္ျပထားေသာ `အားကိုးျခင္း၊ အားထားျခင္း၊ လဲေလ်ာင္းျခင္း၊ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း` ဟူေသာ စကာလံုးမ်ား (အနက္ အဓိပၸယ္မ်ား) သည္ ကိုးကြယ္ျခင္း ဟူေသာ စကားလံုးတြင္ အားလံုးအႀကံဳး၀င္သည္ဟု မွတ္သားသင့္ ပါသည္။ ကိုးကြယ္ျခင္းဟူေသာ စကားလံုးကို သံုးစြဲရာ၌ ပန္း၊ ေရခ်မ္း စသည္တို႔ျဖင့္ ရွိခိုးပူေဇာ္ျခင္းမ်ိဳးကိုသာ ထင္ျမင္သည္ဟု ဆိုလွ်င္လည္း `မိမိကိုယ္သာ အားကိုးရာ`ဟူေသာေနရာမ်ိဳး၌ ကိုးကြယ္ရာဟု မသံုး ဘဲ အားကိုးရာဟုသာ သံုးစြဲသင့္သည္ မွန္ပါသည္။
ဆက္လက္၍ မည္သို႔လက္ေတြ႔က်င့္သံုးအပ္သည္ဟူေသာ အပိုင္းကို အနည္းငယ္ သံုးသပ္လိုပါသည္။ ဘုရားရွင္သည္ ကိုယ္အား ကိုယ္ကိုးဖို႔ ေဟာေတာ္မူရာ၌ `ရဟန္းတို႔၊ သင္တို႔သည္ မိမိသာလွ်င္ ကၽြန္းႀကီးသဖြယ္ မွီခိုရာရွိကုန္သည္ျဖစ္၍၊ မိမိမွတစ္ပါး ကိုးကြယ္ရာ ရွိကုန္သည္ျဖစ္၍ေနကုန္ေလာ့`ဟူ၍ေလာက္သာ ေဟာေတာ္မူလွ်င္ အဓိပၸယ္မရွင္းလွပါ။ ဆက္လက္၍ `တရားသာလွ်င္ ကၽြန္းႀကီးသဖြယ္ မွွီခိုရာရွိကုန္သည္ျဖစ္၍၊ တရားမွတစ္ပါး အျခားကိုးကြယ္ရာမရွိကုန္ သည္ျဖစ္၍ ေနကုန္ေလာ့`ဟု ဆက္၍ ေဟာေတာ္မူလိုက္ေသာအခါ အဓိပၸါယ္ရွင္းလင္းသြားပါသည္။
ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးဟူရာ၌ ကိုယ့္တရားကို ကိုယ္အားကိုးဖို႔၊မိမိ သႏၱာန္၌ တရားရွိေအာင္ က်င့္ေဆာင္ဖို႔ ေဟာေတာ္မူလိုရင္းျဖစ္ပါ သည္။ မိမိသႏၱာန္၌ တရားရွိေအာင္ မည္ကဲ့သို႔႔ က်င့္ေဆာင္ရမည္နည္း ဟူမူ သတိပ႒ာန္တရား ပြားမ်ားအားထုတ္ရန္ ဆက္လက္၍ ေဟာေတာ္မူပါ သည္။ (ဒီနိကာယ္၊ ပါထိက ၀ဂ္ပါဠိေတာ္၊ စကၠ၀တၱိသုတ္)
ဆက္လက္၍ ပါဠိစကားလံုးမ်ားကို အဓိပၸယ္ေကာက္ယူမႈ႔ မမွားယြင္းေစရန္ ရွင္းလင္းခ်က္ထုတ္ပါဦးမည္။ အတၱဒီပါ၌ ဒီပ အရ ဤေနရာတြင္ ဆီမီးတိုင္ကို မယူရပါ။
အတၱဒီပါတိ မဟာသမုဒၵဂတဒီပံ ၀ိယ အတၱာနံ ဒီပံ ပတိ႒ံ ကတြာ ၀ိဟရထ။( ဒီ၊႒ ၊2 ၊ 138) (အတၱဒီပါတိ= အတၱဒီပါဟူသည္ကား၊ မဟာသမုဒၵဂတဒီပံ ၀ိယ= မဟာသမုဒၵရာ၌ျဖစ္ေသာ ကၽြန္းကဲ့သို႔၊ အတၱာနံ=မိမိကို၊ ဒီပံ=ကၽြန္းကို၊ပတိ႒ံ =တည္ရာကို၊ ကတြာ=ျပဳ၍၊ ၀ိရဟထ=ေနကုန္ေလာ့။)ဟူေသာ မဟာပရိနိဗၺာနသုတ္ အ႒ကထာ အဖြင့္အရလည္းေကာင္း၊ အတၱဒီပါတိ အတၱာနံ ဒီပံ တာဏံ ေလဏံ ဂတိ ပရာယဏံ ပတိ႒ံ ကတြာ ၀ိဟရထာတိ အေတၳာ။ အတၱသရဏာ တိ ဣဒံ တေႆ၀ ေ၀၀စနံ။ (ဒီ၊ ႒၊ 3၊ 29) (အတၱဒီပါတိ=ကား အတၱာနံ=မိမိကို၊ ဒီပံ=မွီရာကၽြန္းကို၊ တာဏံ=ေစာင့္ေရွာက္တတ္ေသာ အရာကို၊ ေလဏံ=ပုန္းေအာင္းရာကို၊ ဂတိ= ျဖစ္ရာကို၊ ပရာယဏံ= လဲေလ်ာင္းရာကို၊ ပတိ႒ံ= တည္ရာကို၊ကတြာ=ျပဳ၍၊ ၀ိဟရထ=ေနၾက ကုန္ေလာ့၊ ဣတိ အယံ=ဤသည္ကား၊ အေတၳာ=အတၱဒီပါဟူေသာ ပုဒ္၌ အနက္အဓိပၸါယ္တည္း။) ဟူေသာ စကၠ၀တၱိသုတ္ အ႒ကထာ အဖြင့္ အရလည္းေကာင္း မုခ်အားျဖင့္ ကၽြန္းကိုရ၍ ဥပစာအားျဖင့္ တည္ရာကို ရပါသည္။ ပကတိကၽြန္းကို ေရအယဥ္ မလႊမ္းမိုးႏိုင္သ ကဲ့သို႔ မိမိကို ကာေမာဃ စေသာ ေရအယဥ္ မလႊမ္းမိုးေအာင္၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ သံသရာတည္းဟူေသာ ေရအယဥ္ မလႊမ္းမိုး ေအာင္ က်င့္ေဆာင္ပါဟု ဆိုလိုပါ၏။`အတၱာ`ဟူသည္ ေျပာရုိးစဥ္ အားျဖင့္ `မိမိ`ဟု ဆိုအပ္ေသာ ခႏၶာကိုယ္ႀကီးတစ္ခုလံုးတည္း။ ဤေနရာ၌ ထိုခႏၶာကိုယ္ႀကီးကို မဆိုလိုပါ။ ပရမတၳတရားကိုယ္အား ျဖင့္ မိမိ၏ ကိုယ္တြင္း၌ျဖစ္ေသာ `တရား`ကို အတၱာဟု ဆိုလိုသည္။ ဤသို႔လွ်င္ ၿပီးေစအပ္ ျဖစ္ေစအပ္ေသာ ထိုတရားသည္ အသင္တို႔၏ သမုဒၵရာအလယ္၌ မွီရာကၽြန္းသဖြယ္ ျဖစ္လိမ့္မည္ဟူလို။ ထို႔ေၾကာင့္ ဓမၼဒီပါ စသည္ကို ဆက္၍မိန္႔ဆိုေတာ္မူသည္။
ဘာသာဋီကာ ဆရာေတာ္၏ အမွာကိုရႈပါဦး။
`မိမိကိုယ္ကို အားကိုးရာျဖစ္ေအာင္ တရားတည္းဟူေသာ အားကုိုးရာရွိေအာင္ ရဟန္းသည္ `ကာယာႏုပႆနာ ဘာ၀နာကို ပြားမ်ား၍ေသာ္လည္း ေနရ၏၊ ေ၀ဒနာႏုပႆနာဘာ၀နာ၊ စိတၱာႏု ပႆနာဘာ၀နာ၊ ဓမၼာႏုပႆနာဘာ၀နာကို ပြားမ်ား၍ေသာ္လည္း ေနရ၏။ ဤသို႔ပြားမ်ား၍ေနလိုုလွ်င္ လိုခ်င္မႈ႔ `အဘိဇၥၽာ`ကိုလည္း ေကာင္း စိတ္ဆင္းရဲမႈ႔ `ေဒါမနႆ´ကိုလည္းေကာင္း ပယ္ေဖ်ာက္ ႏိုင္၏။ ထိုသို႔ပယ္ေဖ်ာက္ႏိုင္လွ်င္ မိမိကိုယ္ကို မွီရာကၽြန္းသဖြယ္ ျဖစ္ေအာင္၊ တရားတည္းဟူေသာ အားကိုးရာရွိ ေအာင္ ေနရာ ေရာက္သည္ဟု မိန္႔ေတာ္မူလိုသည္။`
No man is an Island, entire of it self ;
Every man is a piece of the Continent, a part of the main;
အထက္ပါစကားရပ္ပါ Island ဟူေသာ စကားလံုးအရ ေထာက္တည္ရာ ဟူေသာ အဓိပၸါယ္ကို မယူဘဲ တသီးတျခားဟူေသာ အဓိပၸါယ္ကို ယူထားသျဖင့္ `မိိမိကိုယ္ကိုကၽြန္းသဖြယ္ျဖစ္ေအာင္က်င့္`
ဟူေသာ စကားႏွင့္ မည္သူမွ် ကၽြန္းမဟုတ္ဘူး`ဟူေသာ စကားႏွစ္ ရပ္တို႔ ဆန္႔က်င္ဘက္မဟုတ္ပါ။
မေကာင္းမႈကို မိမိျပဳခဲ့လွ်င္ မိိမိသည္ပင္ ညစ္ႏြမ္းရ၏။ မေကာင္း မႈကို မိမိမျပဳခဲ့လွ်င္ မိမိသည္ပင္ စင္ၾကယ္၏။ စင္ၾကယ္ေသာ ကုသိုလ္ ႏွင့္ မစင္ၾကယ္ေသာ အကုသိုလ္သည္ တျခားစီသာျဖစ္၏။ သူတစ္ ေယာက္သည္ အျခားသူတစ္ေယာက္ကို ( ကိေလသာ အညစ္အေၾကး မွ စင္ၾကယ္ေအာင္) မသုတ္သင္ႏိုင္။ ( ဓမၼပဒ၊ ဂါထာ-165)
အာနႏၵာ- ယခုအခါ၌လည္းေကာင္း၊ ငါဘုရား ကြယ္လြန္ေသာ အခါ၌လည္းေကာင္း၊ သူတစ္ပါးကို အားမကိုးမူ၍ မိမိကိုယ္ကို မွီခို အားကိုး ၾကလ်က္ အျခားတရားက္ို အားမကိုးမူ၍ (ေလာကုတၱရာ) တရားေတာ္ ကို မွီခိုအားကိုးကာေနၾကမည့္ ရဟန္းအားလံုးတို႔သည္ သိကၡာသံုးပါး ကို အလိုရွိေသာ ရဟန္းအားလံုးတို႔ထက္ အျမတ္ဆံုး ျဖစ္ၾကေပလိမ္႔ မည္ဟု (မိန္႔ေတာ္မူ၏)။(ဒီဃနိကာယ္၊ မဟာပရိနိဗၺာနသုတ္ႏွင့္ စကၠ ၀တၱိသုတ္။ မဟာ၀ဂၢသံယုတ္၊ ဂိလာနသုတ္။စုႏၵသုတ္။ ဥကၠေစလ သုတ္)
သံသရာမွ ထြက္ေျမာက္ေအာင္ မည္သူမွ် မည္သူကို မကယ္ႏိုင္ ပါ။ ကယ္ႏိုင္ပါသည္ဟု ဆိုလွ်င္လည္း လူပ်င္းမ်ား လူအ-မ်ားကို လိမ္ ညာ လွည့္စားကာ ျမွဴဆြယ္ျခင္းသာျဖစ္ပါလိမ္႔မည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အထက္ပါ ေဒသနာႏွစ္ခုကို မွတ္သားဆင္ျခင္ကာ မိမိကိုယ္ကို အား ကုိးရာျဖစ္ေအာင္ ကိုယ္စီကိုယ္င က်င့္ေဆာင္ႀကိဳးစားႏိုင္ၾကပါေစ။

အရွင္ေကာ၀ိဒ(ေယာ)

http://myatpanyagon.blogspot.com/ မွကူးထားသည္။