အဂ်န္တာ လိုဏ္ဂူတန္းႀကီးမ်ား - ၂

လိုဏ္ဂူ ၆ မႇာ အဂ်န္တာတြင္ တစ္ခုတည္းေသာ ႏႇစ္ထပ္လိုဏ္ဂူ ျဖစ္သည္။ လိုဏ္ဂူေအာက္ထပ္ရႇိ ႐ုပ္ႂကြမ်ားမႇာ ပ်က္စီးယိုယြင္း ေနၾကေလၿပီ။
ထုိေအာက္ထပ္ ေတာင္နံရံလိုဏ္ဂူ အတြင္းတြင္ အာသနမုျဒာဟန္ သပၸါယ္ ေသာ
ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္ တစ္ခုရႇိသည္။ အထက္ထပ္မႇာ က်ယ္ျပန္႔ေသာ ခန္းမေဆာင္ႀကီး
တစ္ခုျဖစ္သည္။ မ်က္ႏႇာက်က္ႏႇင့္ နံရံအားလံုး ဗုဒၶ၀င္ပန္းခ်ီတုိ႔ျဖင့္
ျခယ္မႈန္းထားသည္။

လိုဏ္ဂူ ၇ မႇာ စံျပပံုစံ တစ္ခုအျဖစ္ တည္ေဆာက္ထားေသာ လိႈဏ္ဂူျဖစ္သည္။ အတြင္းတြင္ ဂူငယ္ ေလးခု၊ ၀ရန္တာလက္႐ံုးတန္းမ်ား လႇပတင့္တယ္စြာ တည္ေဆာက္ထားသည္ ဓမၼစကၠမုျဒာဟန္
ဆင္းတုေတာ္မ်ား ထုလုပ္ထားသည္။ လိုဏ္ဂူ ၈ မႇာ ပ်က္စီးယိုယြင္းေနသျဖင့္
ပိတ္ထားသည္။

လိုဏ္ဂူ ၉ မႇာ အဂ်န္တာတြင္ အေစာဆံုးေသာ ထူပါေစတီေတာ္ တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ ေထရ၀ါဒ လိုဏ္ဂူျဖစ္သည္။ ဂူအမႇတ္ (၈-၉-၁၀-၁၂-၁၃-၁၅) တုိ႔မႇာ ေထရ၀ါဒလက္ရာ လိုဏ္ဂူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

လိုဏ္ဂူ ၁၀ မႇာလည္း ေထရ၀ါဒ သံဃာေတာ္တုိ႔ ဘုရားကိုယ္စား ထူပါေစတီ တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ၾကသည့္ B.C ၁-၂ ရာစုခန္႔က တည္ေဆာက္ခဲ့သည္။ ေစတီယဃရ ဂူေက်ာင္းေတာ္ ျဖစ္သည္။
နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီမႇာ ပ်က္စီး၍ ေနေခ်ၿပီ။ မုဆုိးလုပ္၍ သားေကာင္လုိက္ရင္း
ေတာင္ထိပ္မႇ လိုဏ္ဂူတန္းေတာင္ၾကားသို႔ သားေကာင္က်သြားသျဖင့္
ဤလိုဏ္ဂူတန္းႀကီးကို စတင္ ေတြ႕ရႇိခဲ့ေသာ ၿဗိတိသွ်အရာရႇိ ဂြၽန္စမစ္ (၁၈၁၉)က
သူ႔နာမည္ႏႇင့္ သူေရာက္ခဲ့ေသာ ခုႏႇစ္တုိ႔ကို ဂူအတြင္း ေက်ာက္
တုိင္တစ္ခုတြင္ ထြင္းထုထားခဲ့သည္ကိုလည္း ေတြ႕ရသည္။

လိုဏ္ဂူ (၁၁-၁၂-၁၃-၁၄-၁၅)တို႔မႇာ ပ်က္စီးေနသည္ကမ်ား၍ ျပင္ဆင္ျခင္း မျပဳႏိုင္ေသးေခ်။ ဂူအမႇတ္(၁၅) မႇ (၂၀) အထိ လိႈဏ္ဂူေပါင္း (၆) ခုတုိ႔မႇာ
A.D (၅)ရာစု ေနာက္ပိုင္းမႇ ထြင္းထုထားေသာ မဟာယာန လိုဏ္ဂူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ဂူအမႇတ္(၁၆)မႇာ လႇပေသသပ္ေသာ ပန္းခ်ီတုိ႔ျဖင့္ ဂူတြင္းနံရံ တစ္ခုလံုး ျခယ္မႈန္းထားသည္။ ညီေတာ္မင္းနန္ႏႇင့္ ဇနပဒကလ်ာဏီတုိ႔ လက္ထပ္ခန္း၊ နႏၵမင္းသား သပိတ္ပိုက္၍
ဘုရားေနာက္ လုိက္ပါသြားခန္း၊ နႏၵမင္းသား ရဟန္းျပဳခန္း၊ တရား
အားထုတ္ခန္းတုိ႔ျဖင့္ ျခယ္မႈန္းထားသည္မႇာ ႐ႈမၿငီးဖြယ္ ျဖစ္သည္။ လိုဏ္ဂူ၏
ဗဟိုခ်က္ ေျမာက္ဖက္နံရံတြင္ သီဟာသနပလႅင္တြင္ တရားေဟာေတာ္မူေနဟန္ ျမတ္ဗုဒၶ၏
သဲေက်ာက္ ဆင္းတုေတာ္မႇာလည္း ၾကည္ႏူးဖြယ္ရာ ျဖစ္သည္။

အ၀င္၀ နံရံတစ္ဖက္တစ္ခ်က္တြင္ နံရံအျမင့္တုိ႔တြင္ ထြင္းထုထားေသာ ဘုရားဆင္းတုေတာ္တုိ႔မႇာ ေကာင္းကင္တြင္ စ်ာန္ယာဥ္စီး ႂကြေတာ္မူသည့္ အလား ၾကည္ညိဳသဒၶါ ပြားရေပသည္။ လိုဏ္ဂူ၏ အျပင္ဘက္ အေနာက္ နံရံတြင္ နဂါးမင္းႏႇင့္ မိဖုရားတုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားကို ဖူးေျမႇာ္ေနဟန္ . .

လိုဏ္ဂူ(၁၇)မႇာ လိုဏ္ဂူအ၀င္မႇစ၍ လိုဏ္ဂူအတြင္း နံရံတစ္ခုလံုး မ်ဳိးစံုေသာ ႐ုပ္ႂကြတုိ႔ျဖင့္ ျခယ္မႈန္းထုလုပ္ထားသည္။ ဘုရားသီတင္းသံုးရာ အခန္း၀ဆီသို႔
၀ဲ၊ယာ ေက်ာက္တုိင္တန္းတုိ႔ျဖင့္ တန္ဆာဆင္လႇ်က္ "Dwarf" ဟူေသာ ေျမေစာင့္နတ္
႐ုပ္ပုကေလးမ်ားျဖင့္ တုိင္မ်ား၊ ထုတ္တန္းမ်ားကို မ၍ မ၍ တန္ဆာဆင္ ထားသည္မႇာ
စိတ္၀င္စားဖြယ္ ျဖစ္သည္။

ျမတ္စြာဘုရား ေနျပည္ေတာ္ ျပန္ႂကြခန္း၊ သားေတာ္ ရာဟုလာ အေမြေတာင္းခန္း၊ ခမည္းေတာ္ သုေဒၶါဒန သပိတ္လႇမ္းယူခန္း ပန္းခ်ီတုိ႔မႇာ အံ့ခ်ီးဖြယ္ ေကာင္းလႇေပသည္။

လိုဏ္ဂူ(၁၉)မႇာ ဂူအ၀င္ မ်က္ႏႇာစာမႇစ၍ပင္ အံ့ခ်ီးဖြယ္ရာ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ႐ုပ္ႂကြမ်ားျဖင့္ တန္ဆာဆင္ထားသည္။ စက္၀ိုင္းျခမ္းသ႑ာန္၊ သို႔မဟုတ္ ျမင္းခြာပံုသ႑ာန္
အလင္းေရာင္ ေပါက္၏ ၀ဲယာႏႇစ္ဖက္တုိ႔တြင္ စႀကၤံႂကြဟန္ ျမတ္စြာဘုရား၏ ႐ုပ္တု
ေတာ္မ်ား၊ အာသနမုျဒာ၊ ဓမၼစကၠ မုျဒာ ႏႇစ္ျဖာေရာယႇက္ ထုလုပ္ထားသည့္
႐ုပ္တုေတာ္မ်ားျဖင့္ တန္ဆာဆင္ထားသည္မႇာ အဂ်န္တာလိုဏ္ဂူတန္းကို
ဆင္းခ်ီတက္ခ်ီ ႐ႈၾကည့္လာသူ လူအေပါင္းတုိ႔ ေမာပန္းလာၾကေသာ္လည္း ဤလိုဏ္ဂူ
(၁၉) အ၀င္ ၀၏ ျမတ္စြာဘုရား ကိုယ္ေတာ္ျမတ္တုိ႔က ပန္းသူႏြမ္းသူတုိ႔ကို
လႇမ္းႀကိဳေနေတာ္ မူၾကသျဖင့္ အပန္းအႏြမ္းေတြ ေျပေပ်ာက္ဖြယ္
ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ဆြဲေဆာင္အား ေကာင္းလႇေပသည္။ အ၀င္၀ နံရံတစ္ဖက္တစ္ခ်က္တြင္
နံရံအျမင့္တုိ႔တြင္ ထြင္းထုထားေသာ ဘုရားဆင္းတုေတာ္တုိ႔မႇာ ေကာင္းကင္တြင္
စ်ာန္ယာဥ္စီး ႂကြေတာ္မူသည့္ အလား ၾကည္ညိဳသဒၶါ ပြားရေပသည္။ လိုဏ္ဂူ၏
အျပင္ဘက္ အေနာက္နံရံတြင္ နဂါးမင္းႏႇင့္မိဖုရားတုိ႔ ျမတ္စြာဘုရားကို
ဖူးေျမႇာ္ေနဟန္ နဂါးခုႏႇစ္ ေကာင္ ပါးပ်ဥ္းေထာင္၍ ျမတ္စြာဘုရား
ကိုယ္ေတာ္ျမတ္ကို ေန၊မုိးတုိ႔မႇ ကာကြယ္ဟန္ ႐ုပ္ႂကြမ်ားကိုလည္း
ဖူးေတြ႔ခဲ့ရသည္။ အတြင္းသို႔ ၀င္လုိက္သည့္အခါ လႇပစြာ ပန္းပု႐ုပ္ႂကြ
တုိ႔ျဖင့္ တန္ဆာဆင္ထားေသာ ေက်ာက္တုိ႔၏ အဆံုးအလယ္တြင္ ကမၻာလံုး ပံုသဏၭာန္
ေစတီေတာ္၊ ျမဴးႂကြေနေသာ နတ္႐ုပ္မ်ားခံသည့္ ပလႅင္ေတာ္၊ ထုိပလႅင္ေတာ္ေပၚတြင္
ရပ္ေတာ္မူ ႐ုပ္ႂကြမႇာ ေစတီေတာ္တြင္း အနည္းငယ္၀င္၍ ရပ္ေနပါသည္။ တံကဲကို
ေထာက္ထားေသာ ေက်ာက္တုိင္ႏႇစ္ခု၏ ထိပ္တြင္ ပန္းကံုးကိုက္ခ်ီထားေသာ
ဟသၤာ႐ုပ္မ်ားမႇာ ျမတ္စြာဘုရားကို ပူေဇာ္ေနဟန္ ျဖစ္သည္။ ေစတီလံုး၏ထိပ္တြင္
ေလးေဒါင့္ဟမိၼက ဓါတ္ေတာ္တုိက္၊ ထုိအထက္မႇာ နတ္႐ုပ္မ်ားက အဆင့္ဆင့္
မ၍မ၍ထားေသာ ထီးသံုးဆင့္တုိ႔ျဖင့္ တန္ဆာဆင္ထားေသာ ေစတီေတာ္ႏႇင့္ ဆင္းတုေတာ္
တုိ႔မႇာ အဂ်န္တာတြင္ ဖူးျမင္သူတို႔၏ စိတ္ဓါတ္ကို ဆြဲေဆာင္အား
အေကာင္းဆံုးဟု ထင္ျမင္ယူဆမိေပသည္။

လိုဏ္ဂူ ၂၀ မႇာ ၿပိဳက်ပ်က္ဆီးျခင္းမ်ားေသာ ေက်ာင္းေဆာင္ငယ္ တစ္ခု ျဖစ္သည္။ A.D ၅ ခန္႔မႇာ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ မြမ္းမံခဲ့သည္။ေက်ာက္တုိင္၊ ၀ရန္တာ၊ မကန္း႐ုပ္ပါေသာ
လက္႐ံုးလက္တန္းမ်ား၊ နဂါး႐ုပ္မ်ားျဖင့္ တန္ဆာဆင္ထားေသာ ေက်ာင္း ေဆာင္ငယ္
တစ္ခုျဖစ္သည္။ မ်က္ႏႇာက်က္ ထုတ္တန္းမ်ား၊ အခ်င္ရနယ္မ်ားျဖင့္ ပီပီျပင္ျပင္
ရႇိသည္။ ေက်ာက္တုိင္မ်ားတြင္ ညႊတ္ေသာ အကိုင္းရႇိသည့္ အင္ၾကင္းပင္မ်ားကို
ထြင္းထုထားသည္မႇာ ထူးျခားေသာ အဓိပၸယ္ ရႇိေပမည္။ မ်က္ႏႇာက်က္တြင္
ေကာင္းကင္ပ်ံ နတ္႐ုပ္မ်ား၊ တရားေဟာေသာ ျမတ္စြာဘုရား၏ ေနာက္ေၾကာတြင္
ပန္းကံုးကိုင္နတ္မ်ား ေကာင္းကင္ပ်ံေနသည္မႇာ ၾကည္ႏူးဖြယ္ ျဖစ္သည္။

လိုဏ္ဂူ ၂၁ မႇ ၂၇ အထိ ဂူ ေပါင္း ၇ ခုတို႔မႇာ အပ်က္အစီးမ်ားသည္ ျဖစ္၍ ၇ ရာစု A.D မႇာ မြမ္းမံထားေသာ ဂူမ်ား ျဖစ္သည္။ ဂူ ၂၁ မႇာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းဂူ ျဖစ္သည္။
၀ရန္တာ ေက်ာက္တုိင္မ်ားမႇာ မ်ားစြာပ်က္စီးခဲ့ၿပီး လက္႐ံုးတန္းမ်ားတြင္
မကန္း ႐ုပ္မ်ား ေတြ႕ရသည္။ နဂါး႐ုပ္မ်ား၊ ဘီလူး႐ုပ္မ်ားျဖင့္ အ၀င္၀တြင္
တန္ဆာဆင္ထားသည္။ အ၀င္၀ ညာဘက္ အခန္းငယ္ကေလးတြင္ လက္ထဲတြင္ ကေလးငယ္ကို
ေပြ႕ခ်ီလ်က္ သူ၏ အျခံအရံ သို႔မဟုတ္ သူ၏ ၾကင္ဘက္ပင္ ျဖစ္မည္ေလာ၊
ဘီလူးႏႇစ္ေကာင္တုိ႔ ေျခတစ္ဖက္တင္ တစ္ဖက္ခ် တင္ေနသည့္ဟန္ကို ေတြ႔ရသည္။ သံဃာ
တစ္ပါး တစ္ပါးသီတင္းသံုးေသာ အခန္းငယ္ကေလးေပါင္း ေလးခန္း တစ္ခန္းစီ၊
တစ္ခန္းစီ၏ အတြင္းတြင္ တစ္ပါးစီ တစ္ပါးစီ အိပ္ေလာက္ေသာ ေက်ာက္ခံု တန္းလ်ား
ႏႇစ္ခုစီ ျပဳလုပ္ထားသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ၁၀ ေပ ပတ္လည္ခန္႔ရႇိေသာ
ထုိအခန္းငယ္မ်ားတြင္ ႏႇစ္ပါးစီပင္ သီတင္းသံုးေလသေလာ၊ တစ္ပါးတည္းပင္
သီတင္းသံုးေလသေလာဟု ေတြးေတာမိပါသည္။ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း အျဖစ္ အသံုးျပဳေသာ
လိုဏ္ဂူတန္းတြင္ အဓိက အ၀င္၀ တံခါးရႇိရာဘက္ကို ခ်န္ထား၍ က်န္ေသာ
မ်က္ႏႇာသံုးဘက္တုိ႔တြင္၁၀ ေပ ပတ္လည္ အခန္းငယ္မ်ား ထြင္းထုထားခဲ့ေသာ
၀ိဟာရမ်ား ျဖစ္သည္။အ၀င္ႏႇင့္တည့္တည့္ အခန္းအားလံုးတုိ႔၏ အလယ္ ဗဟိုခ်က္
နံရံတစ္ဖက္တစ္ခ်က္တြင္ ဓမၼေဒသနာမုျဒာ ဘုရားဆင္းတုမ်ားကို ထုလုပ္ထားၾကသည္။

လိုဏ္ဂူ ၂၂ မႇာ သံဃာေတာ္မ်ား သီတင္းသံုးသည့္ ၀ိဟာရဂူေက်ာင္းပင္ ျဖစ္သည္။ တစ္ပါးစာ အခန္းငယ္ ေလးခုရိႇသည္။ အလယ္ေခါင္တြင္ ခန္းမေဆာင္ ျဖစ္၍ ျမတ္စြာဘုရား၏
ဆင္းတုေတာ္မႇာ ေျခႏႇစ္ေခ်ာင္း တြဲလ်ားခ်ထားဟန္၊ ဤသည္ကို Dr.Devaka Mettara
က သူ၏စာအုပ္၌ ဗ်ာလမၺပါဒမုျဒာဟု ေရးခဲ့ေလသည္။ ေျခဖ၀ါးေတာ္ႏႇစ္ဖက္မႇာ
ၾကာပြင့္မ်ားေပၚ၌ နင္းထားေလသည္။ဘုရားခန္း၏ နံရံႏႇင့္ အထဲမ်က္ႏႇာက်က္၌
ဘုရားခုနစ္ဆူပံုေတာ္မ်ား၊ အရိေမေတၲယ် ဘုရားပုံမ်ားႏႇင့္ ဘုရားခုနစ္ဆူႏႇင့္
သက္ဆုိင္ေသာ ေဗာဓိပင္ ခုနစ္ပင္ တုိ႔ကုိ ထုထားေလသည္။ ဘုရားခုနစ္ဆူတုိ႔မႇာ
၀ိပႆီ၊ သိခီ၊ ေ၀ႆဘူ၊ ကကုသံ၊ ေကာဏာဂံု၊ ကႆပ၊ ေဂါတမ တုိ႔ျဖစ္သည္။

လိုဏ္ဂူ ၂၃ သည္ ဂူအမႇတ္ ၂၁ ႏႇင့္ မ်ားစြာတူသည္။ ဘုရားေဆာင္၊ စည္းေ၀းခန္းမေဆာင္၊ သံဃာတစ္ပါးစီ သီတင္းသံုးေသာ အခန္းငယ္မ်ားျဖင့္ တန္ဆာဆင္ထားေသာ ဂူေက်ာင္း
ျဖစ္သည္။ အၿပီးမသတ္ႏုိင္ဘဲ က်န္ရစ္ခဲ့သည္။ ၿပီးသမွ် လက္ရာမႇာ
ေက်ာက္ဆစ္ပန္းပုတုိ႔ျဖင့္ အေသးစိတ္ ျခယ္မႈန္းထားသည္။ ဘုရားေဆာင္၊ စုေ၀းရာ
အေဆာင္၊ သံဃာေတာ္မ်ား သီတင္းသံုးသည့္ အခန္းငယ္မ်ားျဖင့္ တန္ဆာဆင္ထားသည္။
လက္ရာမႇာ လႇပေသသပ္သည္။ လည္ဆဲြတို႔ျဖင့္ တန္ဆာဆင္ထားေသာ မကန္း႐ုပ္မ်ား၊
တံခါးေပါက္ တစ္ဖက္တစ္ခ်က္၌ ခုန္တက္ေနေသာ နဂါး႐ုပ္မ်ားျဖင့္
တန္ဆာဆင္ထားသည္မႇာ မႇတ္သားဖြယ္ျဖစ္သည္။

Written by သီတဂူဆရာေတာ္ အရႇင္ၪာဏိႆရ (D.Litt) (Ph.D)၊ အဂၢမဟာပ႑ိတ အဂၢမဟာသဒၶေဇာတိကဓဇ မဟာဓမၼကထိက၊ ဗဟုဇနဟိတဓရ အဂၢမဟာဂႏၲ၀ါစကပ႑ိတ

မွတ္ခ်က္။ ။ vedio ၾကည့္လိုလွ်င္ ဤေနရာကို ႏွိပ္ပါ။

http://yatanavasatemple.ning.com/video/7-wonders-of-india-ajanta