အသက္ဉာဏ္ေစာင့္။ ။
သက္ပိုင္းတိုရာ၊ ဇာတာပါလည္း
သမၼာပေယာဂ၊ ကုသလျဖင့္
ဒီဃအာယု၊ ျပိဳင္တုဘက္ရွား
သက္ရွည္ပြါး၍၊ ထင္ရွားခ်မ္းသာ
ၾကီးက်ယ္စြာလ်က္၊ ေတဇာဘုန္းေရာင္
တိုးတက္ေျပာင္၏။
(မဃေဒ၀၊ ၃၇၂)
မူလဖြါးဇာတာအရ အသက္တိုမည္ဆိုေသာ္လည္း သမၼာပေယာဂႏွင့္ ကုသိုလ္ဆက္၍ ေပးေသာေၾကာင့္ အသက္မတိုသည့္အျပင္ အသက္ရွည္၍ အနာေရာဂါကင္းကြာ က်န္းမာ ခ်မ္းသာေၾကာင္း မာန္လည္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးက မဃေဒ၀လကၤာျဖင့္
ညႊန္ျပေတာ္မူခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။သမၼာပေယာဂဟူသည္ အသက္ရွည္ၾကာ အနာကင္းေ၀း က်န္းမာေရးအတြက္
နည္းမွန္လမ္းမွန္ လံု႔လၾကိဳးကုတ္ အားထုတ္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါ၏။
“အသက္ ဉာဏ္ေစာင့္၊ ဥစၥာ ကံေစာင့္” ဆိုသည့္အတိုင္း အသက္ရွည္စြာ ေနႏိုင္ေရးတြင္ အသိဉာဏ္ အလိမၼာသည္ အခရာျဖစ္ေပသည္။ ေနရာတိုင္းတြင္ မိုက္ရူးရဲ အဆင္ျခင္မဲ့ ျပဳလုပ္သြားလာ ေနထိုင္ျခင္း မျပဳဘဲ၊ သတိသမၸဇဥ္ ဉာဏ္ယွဥ္၍ ျပဳလုပ္ပါက က်န္းမာ ခ်မ္းသာႏိုင္ရံုမက
ေဘးအႏၱရယ္ကင္းရွင္း အသက္ရွည္ျခင္း အက်ိဳးကို မုခ်ရရွိႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ စိတ္ဆႏၵ၏
ေက်းက်ြန္ မျဖစ္ေစဘဲ၊ မေတာ္တာကို ေရွာင္ႏိုင္၍ ေတာ္တာကို ေဆာင္ႏိုင္ေသာသူအတြက္ က်န္းမာေရးဆုမြန္သည္
လက္တစ္ကမ္းတြင္သာ ရွိေနေၾကာင္း သေဘာေပါက္လာမည္ျဖစ္ပါသည္။
ယေန႔ေခတ္ ေဆးရံုေပၚမွ လူနာမ်ားကို စနစ္တက် သုေတသနျပဳၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ ေရာဂါမျဖစ္ထိုက္ဘဲ ျဖစ္ေနၾကရသူက ရာႏႈန္းမ်ားေနေၾကာင္း ေတြ႔ႏိုင္ေပသည္။ မိမိ၏ ခႏၶာကိုယ္ စက္ယႏၱရားကို ဉာဏ္ျဖင့္ျပဳျပင္မႈမရွိဘဲ မေတာ္ေန၊ မေတာ္စား၊ မေတာ္သြားသူမ်ားသည္ ေရာဂါဘယ၏ မိတ္ေဆြမ်ား ျဖစ္ၾက၏။
ဆီ ေရ ေလ မီးကို ဂရုမျပဳဘဲ၊ ဘီးလိမ့္တိုင္း အရမ္းေမာင္းေနေသာ ဒရိုင္ဘာ၏ ကားသည္ အပ်က္ျမန္၏။ ၀ပ္ေရွာ့၌ ခဏခဏထိုးရ၏။ လူ၏ခႏၶာကိုယ္သည္လည္း စက္ယႏၱရားသဖြယ္ျဖစ္၏။ ဓါတ္ေလးပါး မွ်တမႈရွိ မရွိ သတိမျပဳဘဲ၊
မဆင္မျခင္ စားေသာက္ေနထို္င္သူသည္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဖ်က္ဆီးျခင္းျဖစ္၏။ ေဆးရံုသို႔ ခဏခဏေရာက္ရရွာ၏။
ေဆးရံု ေဆးခန္းသို႔ ခဏခဏ ဆက္ေၾကးေပးေနရေပလိမ့္မည္။
တစ္ဖက္တြင္မူ မိမိက်န္းမာေရးကို လက္ေတြ႔အရယူတတ္သူ၊ ေရာဂါဘယကို လက္ေတြ႔ကာကြယ္တတ္သူမ်ိဳးမွာမူ က်န္းမာရႊင္လန္းရျမဲ ျဖစ္၏။ ေဆးရံု ေဆးခန္းတို႔ကို ဦးတိုက္ ခစားစရာမလို။ သူ႔အသိ သူ႔အဆင္ျခင္ကပင္ သူ႔ကို က်န္းမာေရးပလႅင္၌ နန္းတင္ေပလိမ့္မည္။
က်န္းမာေရးကို လက္ေတြ႔အရယူရာတြင္ စိတ္သည္ ပဓါနအခန္းမွ ပါ၀င္သည္။ မိမိစိတ္ကို ႏိုင္သူမ်ိဳးသည္သာ ၾကီးပြါးခ်မ္းသာ ေရာဂါကင္းကြာ သက္ရွည္က်န္းမာျမဲျဖစ္၏။ အခ်ိဳ႕သူတို႔သည္ မေကာင္းမွန္း၊ မေတာ္မွန္းသိလွ်က္ႏွင့္ လုပ္မိတတ္ၾက၏။ မတည့္မွန္းသိလွ်က္ႏွင့္
စားမိတတ္ၾက၏။ ေကာင္းမွန္းသိလွ်က္ႏွင့္ မလုပ္ျဖစ္ၾက။ တည့္မွန္းသိလွ်က္ႏွင့္ မစားျဖစ္ၾကေပ။
ဤသို႔ ျဖစ္ရျခင္းမွာ စိတ္ဓာတ္ မခိုင္မာျခင္း၊ စိတ္ဓာတ္အားနည္းျခင္း၏ လကၡဏာမ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။
စိတ္ဓာတ္အားနည္း၍ ဆႏၵ၏ ေစစားရာ၊ ရမၼက္၏ လႈံ႔ေဆာ္ရာ ပါေနသူမ်ိဳးသည္ က်န္းမာေရးဆုလာဒ္ကို
အရယူႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။
ရသာယတနေဆး။ ။
သတိပညာ၊ မကြာေသာအား၊ သင့္ခံစားက
ေခါင္းပါးေရာဂါ၊ ကင္းအနာႏွင့္၊ ရသာယန
ေဆးၾသဇသို႔၊ ကာယမႏြမ္း၊ ေအးၾကည္ခ်မ္း၍
သက္တမ္းကြ်ံလိမ့္မည္ကိုေသာ္။ ။
(ဥမၼာဒႏၱီပ်ိဳ႕)
သတိႏွင့္ပညာ လက္မလြတ္ေစဘဲ ကာမဂုဏ္ခံစားရာ၌ ျဖစ္ေစ၊ စားရာ၌ျဖစ္ေစ၊ ေသာက္ရာ၌ျဖစ္ေစ အသင့္အတင့္ ခံစားရမည္။ အတိုင္းအရွည္ပမာဏကို သိရမည္။ “တန္ေဆး လြန္ေဘး” ဆိုေသာ စကားပံုသည္ သတိရွိျခင္း၊ အတိုင္းအရွည္ပမာဏကို သိျခင္းကို
ညႊန္းဆိုျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုသို႔အသင့္အတင့္ သံုးေဆာင္ခံစားလွ်င္ ရသာယတနေဆးမွီ၀ဲသလို
အသက္ရွည္ေစတတ္သည္ဟု ဆိုလိုပါသည္။
အသက္တိုေၾကာင္း (၆)ပါး။ ။
အသက္တိုတတ္ေသာ အေၾကာင္း(၆)ပါးရွိပါသည္။ ၄င္းတို႔မွာ ….
၁။က်န္းမာေရးအတြက္ မလက္ဆတ္ေသာအသားႏွင့္ အမွည့္လြန္ေသာ သစ္သီးးးမ်ားကို မစားပါႏွင့္။
၂။ငယ္ရြယ္သူသည္ အရြယ္လြန္ေသာ ဇရာအိုႏွင့္ အိမ္ေထာင္မႈ မျပဳသင့္ပါ။
၃။ေနအပူရွိန္ အရမ္းျပင္းေသာ ေတာ္သလင္းလတြင္ ေနပူမမိေစရန္ အထူးဆင္ျခင္ရမည္။ အပူျပင္းေသာ ေႏြရာသီတြင္ ေနမြန္းတည့္ခ်ိန္(၁၂)နာရီ၀န္းက်င္ ေနပူမမိေစရန္ သတိျပဳရေပမည္။ သြားလာပါက အမိုးအကာျဖင့္သာ
သြားလာသင့္ပါသည္။
၄။ႏြားႏို႔ကို အခ်ဥ္ထည့္၍ (ဒိန္ခ်ဥ္ ျပဳလုပ္၍) စားရာတြင္ (၃)ရက္ မျပည့္ခင္ မစားသင့္။ ေဘးျဖစ္တတ္၏။
၅။နံနက္ေစာေစာ အရုဏ္တတ္တြင္ ေမထုန္ျပဳျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ က်န္းမာေရး ပ်က္စီးတတ္၏။
၆။နံနက္ေစာေစာ အိပ္ယာမထဘဲ၊ ေနျမင့္မွ အိပ္ယာထျခင္းသည္လည္း အသက္တိုတတ္၏။ ေရာဂါရေစတတ္၏။
(စာဏက်နီတိ၊ ဥတုေဘာဇနသဂၤဟက်မ္း)
က်န္းမာေရးအတြက္ မသင့္ေတာ္ေသာ အရာမ်ား ။ ။
တရားအားထုတ္ၾကေသာ ေယာဂီပုဂၢိဳလ္မ်ားအတြက္ မသင့္ေလွ်ာ္ မေလွ်ာက္ပတ္ေသာ အရာ (၄)မ်ိဳးရွိပါသည္။ ဤအခ်က္မ်ားသည္လည္း က်န္းမာလိုသူ ေရာဂါကင္းလိုသူတို႔အတြက္ အသံုး၀င္ေၾကာင္း ေတြ႔ျမင္ႏိုင္ပါသည္။
၁။မိမိႏွင့္ မသင့္ေတာ္ေသာေနရာတြင္ မေနသင့္ပါ။ ဥပမာ။ ။မိမိက ကိုယ္ေငြ႔နည္းျပီး၊ အခိုးပြင့္နည္းသူ ျဖစ္ပါက စိမ့္ေအးေသာေနရာမ်ိဳး၌ မေနသင့္ပါ။ ေနမိက ေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳး ျဖစ္ေပၚလာမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။(ပတိရူပ ေဒသ၀ါသ)
၂။အစားအစာကို သင့္ေလွ်ာ္ မွ်တရံုသာ စားပါ။ အားျဖစ္ေအာင္ စားပါ။ အစာအာဟာရ ခ်ိဳ႔တဲ့လြန္းလွ်င္လည္း ေရာဂါ ၀င္လာတတ္ပါသည္။ အစာအာဟာရ ၾသဇာျပည့္၀လွ်င္ ေတာ္ရံု တန္ရံု ေရာဂါကို ကာကြယ္ႏိုင္စြမ္းရွိပါ၏။
သို႔ျဖစ္၍ အစားအေသာက္ကို မွ်တေအာင္ စားရန္လိုအပ္ပါသည္။ အခ်ိဳ႕သူတို႔သည္ အခ်ိန္မွန္မွန္
မစားၾက၍ မူးေ၀တတ္၏။ ေလနာေရာဂါ ရတတ္၏။ အစာအိမ္ေရာဂါ ျဖစ္တတပါ၏။ သို႔ျဖစ္၍ ခႏၶာကိုယ္
စက္ယႏၱရားၾကီးအတြက္ ေလာင္စာဆီသဖြယ္ ျဖစ္ေသာ အစာအာဟာရကို လံုေလာက္ေအာင္ စားသံုးေပးရန္
သတိလက္မလြတ္သင့္ပါ။ (ေဘာဇန မတၱညဳတာ)
၃။ က်န္းမာသက္ရွည္ရန္အတြက္ ရာသီဥတု မွ်တရန္လိုသည္။ အခ်ိဳ႕သူတို႔သည္ ေအးေသာရာသီဥတုႏွင့္ ကိုက္ညီ၍ က်န္္းမာ၏။ အခ်ိဳ႕သူတို႔သည္ ပူေသာရာသီဥတုႏွင့္ ကိုက္ညီ၍ က်န္္းမာ၏။ ေအးေသာရာသီတုႏွင့္ သင့္ေတာ္သူသည္ ပူေသာရာသီဥတုႏွင့္
မသင့္ျဖစ္တတ္၏။ ေနထိုင္ရန္ မသင့္ေလွ်ာ္ေပ။ ပူေသာရာသီတုႏွင့္ သင့္ေတာ္သူသည္ ေအးေသာရာသီဥတုႏွင့္
မသင့္ျဖစ္တတ္၏။ ေနထိုင္ရန္ မသင့္ေလွ်ာ္ေပ။ မိမိခႏၶာကိုယ္ အေျခအေနႏွင့္ ကိုက္ညီမည့္
ရာသီဥတုကို ေရြး၍ ေနထိုင္ရန္ ျဖစ္ပါသည္။(ဥတုသပၸါယ)
၄။က်န္းမာခ်င္သူတိုင္းအတြက္ အေရးၾကီးဆံုးေသာအခ်က္မွာ သြား၊ ထိုင္၊ ရပ္၊ ေလ်ာင္း ဣရိယာပုတ္(၄)ပါးကို သင့္တင့္ မွ်တေအာင္ ျပဳမူေနထိုင္တတ္ရေပမည္။ ေန႔စဥ္ ျပန္လည္စဥ္းစား ဆင္ျခင္ေသာ အလုပ္ကို ေမြးျမဴသင့္၏။ ဤေန႔
အထိုင္မ်ားသလား။ အအိပ္မ်ားသလား စသည္ျဖင့္ ဆင္ျခင္
စဥ္းစားသင့္၏။ လူတိုင္း အလုပ္လုပ္ရျမဲ ျဖစ္၏။ အခ်ိဳ႕အလုပ္မွာ အထိုင္မ်ား၍ အေညာင္းမိျပီး၊
ေရာဂါ ရတတ္၏။ ဣရိယာပုတ္(၄)ပါးတို႔တြင္ အထိုင္မ်ား၍ ေရာဂါ ရသည္က မ်ား၏။ အသြားမ်ား၍ ေရာဂါရသည္ဟူ၍
မရွိတတ္ေပ။ (ဣရိယာပထသပၸါယ)
(၀ိသုဒၶိမဂ္၊ ႒၊၁၉။ ၀ိ၊၁၊႒၊၃၀။ပဏ္၊၁၊႒၊၂၈၀။)
လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း(စၾကၤံသြားျခင္း)အက်ိဳး။ ။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္က လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း(စၾကၤံသြားျခင္း) အက်ိဳးေက်းဇူးတို႔ကို ဤသို႔ေဟာေတာ္မူခဲ့ပါသည္။
၁။ခရီးရွည္ကို မေမာမပန္း သြားႏိုင္သည္။ လမ္းေလွ်ာက္ အက်င့္ရေန၍ ျဖစ္သည္။
၂။ကိုယ္ခႏၶာေပါ့ပါးလ်င္ျမန္သည္။ ထၾကြလံု႔လ ၀ီရိယ ရွိသည္။
၃။အျမဲေရာဂါကင္းသည္။ က်န္းမာေရးေကာင္းသည္။
၄။စားေသာ အစားအစာ ေၾကညက္၍ မွ်တ၏။ ထမင္းစား၍ ေကာင္း၏။
၅။စိတ္တည္ၾကည္မႈ ရလြယ္၏။ သမာဓိ ခိုင္ျမဲ၏။
(စကၤမသုတ္၊အံ၊၅၊ပါ၊၂၄။႒၊၁၂။)
သို႔ျဖစ္၍ ေရာဂါကင္းလိုသူတိုင္း၊ က်န္းမာလိုသူတိုင္းသည္ လမ္းေလွ်ာက္ေပးရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ထင္ရွားေလျပီ။
ထိန္းခ်ဳပ္မထားသင့္။ ။
အစာေၾကမွ၊ စားထေဘာဇဥ္
အစဥ္မွတ္ဖြယ္၊ ၾကီးငယ္ႏွစ္ပါး
က်င့္အသြားကို၊ မတားအဟုန္
ေမထုန္ၾကဥ္ရွား၊ သူ႔အားမညွဥ္း
မစဥ္းသားမႈ၊ မျပဳလ်င္စြာ
ဤငါးျဖာလည္း၊ အာယုသက္ျမတ္
ရွည္ေၾကာင္းမွတ္ေလာ့။ ။
(မဃေဒ၀၊ ၃၂၇။ ပုေတၱာ၀ါဒ၊ ၁၅၈။)
က်န္းမာလိုသူ၊ ေရာဂါကင္းလိုသူ၊ အသက္ရွည္လိုသူတိုင္းသည္ က်န္းမာေရးအတြက္ အေရးၾကီးေသာ ဤအခ်က္(၅)ခ်က္ကို သေဘာေပါက္နားလည္ရမည္။ လိုက္နာက်င့္သံုးရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
၁။ပထမစားျပီးေသာ အစားအစာမ်ား ေကာင္းစြာေၾကညက္ျပီးမွ ေနာက္ထပ္ အစားအစာကို စားရန္ ျဖစ္ပါသည္။ အစာမေၾကေသးဘဲ ေနာက္ထပ္စားလွ်င္ ေဆးမျဖစ္ဘဲ ေဘးျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
၂။က်င္ၾကီး က်င္ငယ္စြန္႔ခ်င္လွ်င္ ေအာင့္အည္း ထိန္းခ်ဳပ္၍ မထားသင့္ေပ။ စြန္႔ခ်င္လွ်င္ ခ်က္ခ်င္း စြန္႔ထုတ္သင့္၏။ ေအာင့္အည္းထားပါက ၀မ္းခ်ဳပ္၊ ဆီးခ်ဳပ္ ျဖစ္ရံုမက အျပင္သို႔မထြက္ရေသာ ဆီးႏွင့္ ၀မ္းတို႔က လူကို ေဘးဥပါဒ္
ေပးတတ္ေလသည္။
၃။ေမထုန္မွီ၀ဲျခင္းကို ၾကဥ္ေရွာင္ပါ။ အားအင္ မျပည့္စံုသူႏွင့္ အသက္အရြယ္ ၾကီးရင့္သူမ်ားအတြက္ ညႊန္ၾကားခ်က္ ျဖစ္၏။ အားအင္ခိ်နဲ႔ေနပါလ်က္ ေမထုန္မွီ၀ဲပါက အားအင္ကုန္ခမ္းသြား၍ ၾကံ့ခိုင္မႈစြမ္းရည္ နည္းသြား၏။ ထို႔ေၾကာင့္ ေရာဂါအမ်ိဳးမ်ိဳး
ျဖစ္လာႏိုင္သည္။
၄။သူတစ္ပါးကို ညွဥ္္္္္္္္္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္းကို မျပဳရန္ ျဖစ္၏။ သူတစ္ပါးကို ညွဥ္းပန္း ႏွိပ္စက္ေသာသူသည္ တူေသာအက်ိဳးေပးျခင္းကို ခံရတတ္၏။ မိမိမွာ နာက်င္ခံခက္ ေရာဂါရတတ္ေလသည္။
၅။မစဥ္းစား မဆင္ျခင္ အလ်င္စလို ေျပာတတ္ ဆိုတတ္ လုပ္တတ္သူသည္ က်န္းမာေရးကို တစ္နည္းနည္းျဖင့္ ထိခိုက္တတ္၏။ ေရာဂါရတတ္၏။
က်န္းမာေရးအတြက္ ဤ(၅)ခ်က္။ ။
က်န္းမာေရးအတြက္ အေရးၾကီးေသာအခ်က္(၅)ခ်က္ကို ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ဤသို႔တစ္ဖန္ ထုတ္ေဆာင္ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါသည္။
၁။သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္သည္ကိုသာ ျပဳေလ့ရွိျခင္း။ အေနအထိုင္၊ အစားအေသာက္၊ အသြားအလာမွစ၍ အစစအရာရာတြင္ သင့္တင့္မွ်တေအာင္ စဥ္းစားဆင္ျခင္၍ ျပဳလုပ္ရန္ျဖစ္ပါသည္။ မသင့္သည္ကို ေရွာင္ၾကဥ္၍ သင့္သည္ကို ေဆာင္ပါလွ်င္
ေရာဂါကင္းကြာ က်န္းမာသည္မွအစျပဳ၍ အစစအရာရာ ေအာင္ျမင္ျမဲသာ ျဖစ္ပါသည္။
၂။သင့္ေလွ်ာ္ရာကို ျပဳျခင္း၌လည္း အတိုင္းအရွည္ကို သိျခင္း။ မိမိႏွင့္ သင့္၍ တည့္၍ စားေသာက္ရာမ်ိဳး၌ပင္ အတိုင္းအရွည္ ပမာဏကို သိရွိနားလည္ရန္ ျဖစ္ပါသည္။ အတိုင္းအတာကို မလြန္ေစဘဲ တန္ရံုသာ သံုးေဆာင္ သားေသာက္ရန္
ျဖစ္ပါ၏။ “တန္ေဆး လြန္ေဘး” သေဘာကို လက္ေတြ႕နားလည္ က်င့္သံုးရန္ ျဖစ္ပါ၏။
၃။ေၾကလြယ္ က်က္လြယ္ေသာ အစာအာဟာရကိုသာ စားသံုးေလ့ရွိ္ျခင္း။ “၀မ္းတစ္လံုးေကာင္း ေခါင္းမခဲ” ဟူေသာ စကားပံုအညီ ၀မ္းတစ္လံုးေကာင္းေနပါက ေရာဂါကင္းစင္ေနမည္သာ ျဖစ္ပါ၏။ မည္သည့္အခါမွ် ေခါင္းခဲမည္ မဟုတ္ေပ။ ေန႔စဥ္ စားသံုးေနေသာ
အစာအာဟာရသည္ ေကာင္းစြာ ေၾကညက္ျပီး၊ ခႏၶာကိုယ္အား အက်ိဳးျပဳ၏။ ေကာင္းစြာ မေၾကညက္ပါက
ထိုအစာအာဟာရသည္ ခႏၶာကိုယ္အား အက်ိဳးမျပဳသည့္အျပင္ ဒုကၡျဖစ္ေစတတ္ပါသည္။ ထိုမေၾကညက္ေသာ
အစာအာဟာရသည္ ေဆးမျဖစ္ဘဲ၊ ေဘးျဖစ္ေစလိမ့္မည္သာ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေၾကလြယ္က်က္လြယ္ေသာ အစာအာဟာရမ်ိဳးကို
ေရြးခ်ယ္စားျခင္းသည္ က်န္းမာေရးအတြက္ စိတ္ခ်ရသည္။
၄။အစားအေသာက္ အအိပ္အေန စေသာကိစၥတို႔ကို အခ်ိန္မွန္မွန္ ျပဳလုပ္တတ္ျခင္း။ အဆာလြန္ ခံျခင္း၊ ခံတြင္းေတြ႔လွ်င္ ေတြ႔သလို စား၍ ခံတြင္းမေတြ႔လွ်င္ ေဆးပင္ ျဖစ္ေစေတာ့ လံုး၀မစားျခင္း။ အစား ပစ္ပယ္ျခင္း၊ အအိပ္ ပစ္ပယ္ျခင္းကို
ျပဳတတ္လွ်င္လည္း က်န္းမာေရးကို အျမန္ဆံုး ထိခိုက္တတ္ပါသည္။ စားခ်ိန္တန္စား၊ အိပ္ခ်ိန္တန္အိပ္၊
က်င္ၾကီး က်င္ငယ္ စြန္႔ခ်ိန္တန္စြန္႔ စသည္ျဖင့္ အခ်ိန္မွန္စြာ စနစ္တက် ျပဳလုပ္ေနထိုင္တတ္ပါလွ်င္
က်န္းမာေရးအတြက္ ေဆးတစ္ခြက္မက အက်ိဳးရွိႏိုင္ပါသည္။
၅။မိတ္ေကာင္း ေဆြေကာင္းရွိျခင္း။ က်န္းမာေရး ဗဟုသုတ ရွိသူမ်ားႏွင့္ ဆရာေကာင္း သမားေကာင္းမ်ားကို ခင္မင္သိကြ်မ္းသင့္၏။ ဆည္းကပ္မွီ၀ဲသင့္၏။ ထိုသူတို႔ထံမွ အစာအာဟာရဗဟုသုတ ေဆးဗဟုသုတ စသည္တို႔ကို ရရွိႏိုင္
သိရွိႏိုင္၍ က်န္းမားေရးအတြက္ အေထာက္အပံ့ေကာင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။
(အံ၊၅၊ပါ၊၁၂၉။ အံ၊၃၊႒၊၂၂၈။ ဓမၼ၊႒၊ပ၊၂၀၁။)
“ေလ်ာက္ပတ္က်င့္ျငါး၊ ေလ်ာက္ပတ္စားႏွင့္
ေဆး၀ါးစာေၾက၊ သြားေထြကာလ၊ ျဗဟၼစာရီ၊ ဤငါးလီမူ
ေကာကီလူေပါင္း၊ သက္ရွည္ေၾကာင္းတည္း။”
(မဃေဒ၀၊၃၂၇၊ ပုေတၱာ၀ါဒ၊၁၅၈။)
မတည့္တာကို ေရွာင္ႏိုင္္သည့္ ခႏၱီတရား။ ။
သည္းခံမႈဆိုင္ရာတြင္ အဓိ၀ါသနခႏၱီ ေခၚေသာ သည္းခံျခင္းတစ္မ်ိဳးရွိ၏။ ဤသည္းခံျခင္း ခႏၱီကား အျခားမဟုတ္ေပ။ မိမိစိတ္ၾကိဳက္မက်ေသာ (မိမိသေဘာမက်ေသာ) အရာတို႔ႏွင့္ ၾကံဳေတြ႔လာေသာအခါ အေနအထားမပ်က္ ၾကံ႕ၾကံ႕ခံႏိုင္မႈပင္
ျဖစ္ပါ၏။ အပူႏွင့္ ေတြ႔လွ်င္ စိတ္က အပူမခံခ်င္။ အေအးႏွင့္ ေတြ႔လွ်င္ စိတ္က အေအးမခံခ်င္။
ဆာေလာင္လာလွ်င္ စိတ္က မတည့္တာကိုမွ စားခ်င္တတ္၏။ ဤကဲ့သို႔ အပူ အေအး ဆာေလာင္မႈ စသည္တို႔၌
သည္းခံျခင္းမ်ိဳးပင္ ျဖစ္ပါ၏။
ထို႔ေၾကာင့္ က်န္းမာခ်င္သူတိုင္း၊ ေရာဂါကင္းလိုသူတိုင္း၊ အသက္ရွည္လိုသူတိုင္းသည္ အဓိ၀ါသနခႏၱီတရားကို လက္ကိုင္ထားကာ လိုက္နာက်င့္သံုးျခင္းျဖင့္ လက္ေတြ႔က်န္းမာေရးကို အရယူႏိုင္ပါေၾကာင္း သတင္းေကာင္းပါး ေရးသားတင္ျပလိုက္ရပါသည္။ ေရာဂါကို
ကာကြယ္ျခင္းသည္ ကုသျခင္းထက္ ထိေရာက္၍ ေကာင္းမြန္လြယ္ကူမႈ ရွိသည္ဆုိျခင္းကို ႏွလံုးသြင္းမိပါလွ်င္
ဤေဆာင္းပါးကို ဖတ္၍ မိမိကိုယ္တိုင္ က်န္းမာေအာင္ အသက္ရွည္ရာ အနာမဲ့ေၾကာင္းျဖစ္ေအာင္
ျပဳလုပ္ႏိုင္ၾကလိ္မ့္မည္ဟု ယံုၾကည္မိပါသည္။
တကၠသိုလ္ ေမာင္ကိုရင္
