လူ႔ဘ၀၏ျဖစ္တည္မႈ
“လူ႔ဘ၀ဟာ
တန္ဖိုးရွိတယ္။ လူဟာ ျမင့္ျမတ္တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔လူသားေတြ ခံယူထားတာ
မွားတယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ဆို ခ်င္တယ္ဆရာ။ စဥ္းစားၾကည့္ပါဆရာရယ္။ လူသားဟာ
အသက္ရွင္ ရပ္တည္မႈအတြက္ စား၀တ္ေနမႈေတြ လုပ္ေနၾကရတယ္ဆရာ။ စားတာကိုလည္း
ၾကည့္ပါဦး ဆရာရယ္။ တိရစၧာန္ေတြမွာဆိုရင္ ဘယ္ေလာက္ရိုးရွင္းသလဲ။
အသားစားတဲ့သတၱ၀ါက အသားပဲစားၿပီး ျမက္စားတဲ့သတၱ၀ါက ျမက္တစ္မ်ိဳးပဲ
စားတယ္ဆရာ။ ႏြားသတၱ၀ါကို ၾကည့္ပါဆရာ။ သူဟာ သူတစ္ပါး အသက္လည္း မသတ္ဘူး။
သူတစ္ပါး ဥစၥာလည္း မခိုးဘူး။ မုသားလည္း မဆိုဘူး။ မူးယစ္ေသစာလည္း
မသံုးစြဲဘူး။ ႏြားမွာ သူ႔မယား သူ႔လင္ ဆိုတာလည္း မရွိတဲ့အတြက္
အဂမနီယ၀တၳဳဆိုတာလဲ မရွိဘူး။ ကာမဂုဏ္ ေဖာက္ျပန္တယ္လို႔လဲ မဆိုႏိုင္ဘူး။
ၿပီးေတာ့ ျမက္တစ္မ်ိဳးသာစားေတာ့ အသက္သတ္လြတ္ စားတယ္လို႔ေတာင္
ဆိုရဦးမယ္ဆရာ။ ဒီေတာ့ ကံငါးပါးလံုျခံဳတယ္လို႔မဆိုႏိုင္ဘူးလား။
ဒီလိုဆိုရင္ သူ႔မွာေတာ့ ဘာ့ေၾကာင့္ သီလကုသိုလ္မရဘဲ လူေတြက်မွ သီလကုသိုလ္ဆိုတာ ရွိေနရတာလဲ ဆရာ။ သီလကုသိုလ္ ဆိုတာ လူသားေတြအတြက္သာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခြင့္ထူး လားဆရာ။
ဒါမွမဟုတ္ ႏြားမွာလည္း သီလကုသိုလ္ရတယ္ဆိုရင္ သီလခိုင္ၿမဲျခင္းဟာ မ်ိဳး႐ိုး ဗီဇနဲ႔ ပိုၿပီး မဆိုင္ ဘူးလားဆရာ။ ႏြားျဖစ္လို႔ သီလၿမဲတယ္။ က်ားျဖစ္လို႔ ပါဏာတိပါတကံ ထိုက္တယ္ စသျဖင့္ေပါ့။(ဆက္လက္၍ လူတို႔အစားၾကဴပံု၊ အစားအေသာက္ ေလာ္လီပံု၊ အ၀တ္အစား ေလာ္မာပံု မ်ားကို ေရးသားကာ)---
ဒီေတာ့ ဆရာရယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူသားေတြရဲ့ ျဖစ္တည္မႈ (existence) ဆိုတာ ဘာလဲ ဆရာ။ အဓိပၸါယ္ဘယ္လို ဖြင့္မလဲဆရာ။ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ မာန္မာနေတြ ေႏွာင္ဖြဲ႕ေနတာကို ဘ၀ျဖစ္တည္မႈရဲ့ အဓိပၸါယ္လို႔ ဆိုရမလားဆရာ။ ဒါဆို လူသားေတြ ျမင့္ျမတ္တယ္။ လူ႔ဘ၀ဟာ တန္ဖိုးရွိတယ္ဆိုတာလိမ္ညာမႈ တစ္ရပ္ပဲေပါ့ဆရာရယ္။
လူသားေတြရဲ့ အေျခာက္တိုက္ ဘ၀င္ျမင့္မႈ၊ စိတ္ႀကီး၀င္မႈေပါ့။ မဟုတ္ဘူးလား။ဆရာ့အျမင္က ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။ လူသားရဲ့ ျမင့္ျမတ္မႈကို ဆရာသက္ေသျပႏိုင္ပါ့မလား။ လူကသာ ဘုရားျဖစ္ႏိုင္တယ္။ လူသာလွ်င္ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမင့္ျမတ္ပါတယ္လို႔ မေျပာနဲ႔ဆရာ။ကၽြန္ေတာ္ဆိုလိုခ်င္တာ လူနည္းစုကို ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ ပုထုဇဥ္လူ သားထုႀကီး တစ္ရပ္လံုးကို ညႊန္း ဆိုတာပါဆရာ။ ဆရာရဲ့ အေျဖကို ေမွ်ာ္လင့္ေနမယ္ဆရာ ေလးစား႐ိုေသစြာျဖင့္…..
(တပည့္ေမာင္လွစိန္)
အထက္ပါ စာမ်ားသည္ ၂၀၁၁-ခု၊ မတ္လထုတ္၊ ဓမၼရံသီမဂၢဇင္းမွ စာေရးဆရာၾကည္လြင္(ျမန္မာစာ)၏ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ျဖစ္တည္မႈ - ေဆာင္းပါးမွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ ျဖစ္၏။ေဆာင္းပါးအဆံုးတြင္ “တပည့္ျဖစ္သူ ေမာင္လွစိန္၏ စာကို ရရွိၿပီးေနာက္ ပညာရွင္မ်ား ျပန္လည္ေျဖၾကား ေပးပါရန္ ပန္ၾကားရင္း ဓမၼရံသီမွ တစ္ဆင့္ တင္ျပ အပ္ပါေၾကာင္း” ဟု စာေရးဆရာက ေတာင္းဆိုထားပါသည္။
ေမာင္လွစိန္၏ ေပးစာတြင္ လူႏွင့္တိရစၧာန္တို႔၏ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ရွင္သန္ ရပ္တည္ၾကရာတြင္ တိရစၧာန္မွာ (မျဖစ္မေန) လိုအပ္ခ်က္အတြက္သာ သဘာ၀ အေလ်ာက္ ျပဳမူကာ ရပ္တည္ၾကၿပီး လူတို႔ကား လိုအပ္ခ်က္ (need) အတြက္ သက္သက္မဟုတ္ေတာ့ပဲ လိုခ်င္မႈ (greed) တဏွာေလာဘအလိုလိုက္ကာ
စား-ေန-၀တ္တို႔တြင္ လြန္ကဲေလာ္လီၾကသျဖင့္ လူသည္ တိရိစၧာန္ထက္ ျမင့္ျမတ္သည္ ဆိုသည္မွာ အေျခာက္ တိုက္ဘ၀င္ျမင့္မႈသေဘာသက္၀င္ေနေၾကာင္းပါရွိ၏။
တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ႏိႈင္းယွဥ္ရာတြင္ ႏႈိင္းယွဥ္သည့္ ႐ႈေထာင့္သည္ အခရာက်၏။ ဥပမာ- လူသည္ ငါးေလာက္ ေရမကူးတတ္၊ ျမင္းေလာက္ အေျပးမျမန္၊ ဆင္ေလာက္ ခြန္အားမႀကီး၊ ငွက္ကဲ့သို႔ ေကာင္းကင္၌ မပ်ံသန္းႏိုင္။ ထိုေၾကာင့္ လူသည္ ငါး-ျမင္း-ဆင္-ငွက္တို႔ေအာက္ နိမ့္က်၏-ဟု ဆိုရမည္ေလာ။ ထိုထိုဆိုင္ရာ ႐ႈေထာင့္မ်ား၌ နိမ့္က်ေသာ္လည္း အျခားသာလြန္ေသာ အခ်က္ေကာင္းမ်ားလည္း မ်ားစြာရွိေသးေသာေၾကာင့္ လူသည္ ထိုသတၱ၀ါတို႔ေအာက္ နိမ့္က်သည္ဟုမဆိုသင့္။ အမွန္တကယ္ တန္ဖိုးထားအပ္ေသာ အခ်က္မ်ား၌
သာလြန္ေသာေၾကာင့္ ထိုသတၱ၀ါတို႔ထက္ သာလြန္၏-ဟုသာ ဆိုသင့္၏။ ပင္လယ္ေရသည္
မ်ားျပားေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ တန္ဖိုးထားအပ္ေသာ ေသာက္သံုးမႈအတြက္ အသံုးမ၀င္ေသာေၾကာင့္ မျမတ္၊ ေရတြင္းေရကန္တို႔၌ ရွိေသာေရသည္ နည္းပါးသည့္တိုင္ သတၱ၀ါ အမ်ားအတြက္ အသံုး၀င္ အက်ိဳးမ်ား သည့္အတြက္ျမတ္၏-ဟုဆိုရသကဲ့သို႔တည္း။
ဗာလပ႑ိတသုတ္တြင္ - ဆင္-ျမင္း-ႏြား-ျမည္း-ဆိတ္-သမင္စေသာ ျမက္သစ္ပင္ကို စားကုန္ေသာ တိရစၧာန္ သတၱ၀ါ၊ ၾကက္-၀က္-အိမ္ေခြး-ေျမေခြးစေသာ မစင္ကို စားကုန္ေသာ တိရစၧာန္ သတၱ၀ါ၊ ပိုးရြ-ႏွံ-တီေကာင္စေသာ အမိုက္တုိက္၌ ေပါက္ပြါးႀကီးျပင္း ေသလြန္ကုန္ေသာ တိရစၧာန္ သတၱ၀ါ၊ ငါး-လိပ္-မိေက်ာင္းစေသာ ေရ၌ ေပါက္ပြါးႀကီးျပင္း ေသလြန္ကုန္ေသာ တိရစၧာန္ သတၱ၀ါ၊ ငါးပုပ္-အေကာင္ပုပ္-ရြံ႕ပုပ္-ေမွာ္ပုပ္စေသာ မစင္ၾကယ္ေသာ ၀တၳဳ၌ ေပါက္ပြါးႀကီးျပင္း ေသလြန္ကုန္ေသာ တိရစၧာန္ သတၱ၀ါတို႔သည္ ရွိကုန္၏။ ရဟန္းတုိ႔ ထုိသူမုိက္သည္ ဤေလာက၌ ေရွးမဆြက အရသာ၌ တပ္မက္ေမာသည္ ျဖစ္၍ မေကာင္းမႈကံတို႔ကို ျပဳေသာေၾကာင့္ ကိုယ္ခႏၶာ ပ်က္စီး၍ ေသၿပီးသည္မွ ေနာက္၌ ထိုထိုတိရစၧာန္ သတၱ၀ါတို႔၏ အေပါင္းအေဖာ္ အျဖစ္သို႔ ကပ္ေရာက္၏။ ရဟန္းတို႔ ငါသည္ နည္းပရိယာယ္ အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္လည္း တိရစၧာန္ႏွင့္ စပ္ေသာ စကားကို ေဟာျငားအံ့၊ ရဟန္းတို႔ တိရစၧာန္မ်ဳိး၏ ဆင္းရဲပံု အလံုးစံုကို ကုန္ေအာင္ ေဟာျခင္းငွါ မလြယ္။ ရဟန္းတို႔ ဥပမာ အားျဖင့္ ေယာက်္ားသည္ တစ္ေပါက္သာရွိေသာ ထမ္းပိုးကို မဟာ သမုဒၵရာ၌ ပစ္ခ်ရာ၏၊ ထုိထမ္းပိုးကို အေရွ႕ေလသည္ အေနာက္အရပ္သို႔ လႊင့္ေဆာင္ရာ၏၊ အေနာက္ေလသည္ အေရွ႕အရပ္သို႔ လႊင့္ေဆာင္ရာ၏၊ ေျမာက္ေလသည္ ေတာင္အရပ္သို႔ လြင့္ေဆာင္ရာ၏၊ ေတာင္ေလသည္ ေျမာက္အရပ္သို႔ လႊင့္ေဆာင္ရာ၏။ ထုိသမုဒၵရာ၌ လိပ္ကန္းသည္ ရွိရာ၏၊ ထုိလိပ္ကန္းသည္ အႏွစ္တစ္ရာ အႏွစ္ တစ္ရာကို လြန္သျဖင့္ တစ္ႀကိမ္ေပၚရာ၏။ ရဟန္းတို႔ အဘယ္သို႔ ထင္မွတ္ၾကကုန္သနည္း၊ ထုိလိပ္ကန္းသည္ ထိုတစ္ေပါက္သာ ရွိေသာ ထမ္းပိုး၌ လည္ကို စြပ္မိႏိုင္ရာ အံ့ေလာ ဟု (ေမးေတာ္မူ၏)။ ျမတ္စြာဘုရား မစြပ္မိႏိုင္ ရာပါ၊ ျမတ္စြာဘုရား ရွည္စြာေသာ ကာလကို လြန္သျဖင့္ တစ္ခါတစ္ရံမူ စြပ္မိ ႏိုင္ရာပါ၏ဟု(ေလွ်ာက္ၾကကုန္၏)။
ရဟန္းတို႔ ထုိလိပ္ကန္းသည္ တစ္ေပါက္သာ ရွိေသာ ထမ္းပိုး၌ လ်င္ျမန္စြာ လည္ကို စြပ္မိေသာ္ စြပ္မိ ႏိုင္ရာ၏။ ရဟန္းတို႔ တစ္ႀကိမ္ အပါယ္သို႔က်ေသာ သူမိုက္သည္ လူအျဖစ္ကို (ျပန္ရရန္) အလြန္ ရခဲ၏ ဟု ငါဘုရားေဟာၾကား၏၊
အဘယ္ေၾကာင့္နည္းဟူမူ - ရဟန္းတို႔ ဤအပါယ္ဘံု၌ တရားက်င့္ျခင္း အညီအမွ် က်င့္ျခင္း ကုသုိလ္ျပဳျခင္း ေကာင္းမႈ ျပဳျခင္းတို႔သည္ မရွိကုန္ေသာ ေၾကာင့္တည္း၊ ရဟန္းတို႔ ဤအပါယ္ဘံု၌ အခ်င္းခ်င္း ခဲစားျခင္း
(အားႀကီးေသာ သတၱ၀ါက) အားေသးေသာ သတၱ၀ါကို ခဲစားျခင္းသည္ ျဖစ္၏။ (မ၊ ၃၊ ဗာလပ႑ိတသုတ္)
ထိုသို႔လွ်င္ တိရစၧာန္တို႔သည္ တရားက်င့္ဖို႔ အညီအမွ်က်င့္ဖို႔ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈျပဳဖို႔ အခြင့္အေရးမရွိ႐ံုမက အခ်င္းခ်င္း ႏိုင္ရာစားတတ္သည့္ အေလ့အထမ်ားေၾကာင့္ ႐ံႈးသူေရာ ႏိုင္သူပါ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် အကုသိုလ္ ျဖစ္ေနတတ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အကုသိုလ္နည္းေအာင္၊ ကုသိုလ္မ်ားေအာင္ ၊ စိတ္ထားျဖဴစင္ေအာင္ ျပဳျပင္ႏိုင္ ျခင္းမ်ား နည္းပါးသည့္အတြက္ တိရစၧာန္တို႔၏ ဘ၀သည္ မည္သို႔လွ်င္ ျမတ္ႏိုင္ပါအံ့နည္း။
တစ္ခါက ပဥၥကဂၤ လက္သမားႀကီးအား သမဏမု႑ိကာ၏ သားျဖစ္ေသာ ဥဂၢါဟမာန ပရိဗိုဇ္သည္ ဤစကားကို ေျပာဆို၏- “သူႂကြယ္ ေလာက၌ ကိုယ္ျဖင့္ မေကာင္းမႈကို မျပဳ၊ မေကာင္းေသာ စကားကို မဆုိ၊ မေကာင္းေသာ အၾကံကို မၾကံ၊ မေကာင္းေသာ အသက္ ေမြးမႈျဖင့္ အသက္ မေမြး။ သူႂကြယ္ ငါသည္ ဤေလးပါးေသာ တရားတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ေယာက်္ား ပုဂၢိဳလ္ကို ျပည့္စံုေသာ ကုသုိလ္ရွိသူ ျမတ္ေသာ ကုသုိလ္ရွိသူ ျမတ္ေသာ သူတို႔သာ ေရာက္သင့္ေသာ ေနရာသို႔ ေရာက္သူ (၀ါဒ) စစ္ထုိး၍ မရႏုိင္သူ သမဏ ဟူ၍ ပညတ္၏” ဟု (ဆုိ၏)။
(အထက္ပါစကားသည္ သာမာန္အားျဖင့္ မွန္ကန္ ေကာင္းမြန္သည္ ဟုထင္ရ၏။)
ပဥၥကဂၤ လက္သမားႀကီးသည္ ဥဂၢါဟမာနပရိဗိုဇ္၏ စကားကို ေထာက္ခံျခင္းလည္း မျပဳ ပယ္ျမစ္ျခင္းလည္း မျပဳဘဲ ဘုရားရွင္အား သြားေရာက္ေလွ်ာက္ထား၏။ ဘုရားရွင္၏ မိန္႔ၾကားခ်က္မ်ားကို ဂ႐ုတစိုက္ ဖတ္႐ႈေစခ်င္ပါသည္။
“လက္သမားႀကီး သမဏမု႑ိကာ၏ သားျဖစ္ေသာ ဥဂၢါဟမာန ပရိဗိုဇ္၏ စကားအတုိင္း ျဖစ္သည္ရွိေသာ္ ကေလးသူငယ္ လူမမယ္ ပက္လက္အိပ္ အရြယ္သည္ ျပည့္စံုေသာ ကုသုိလ္ရွိသူ ျမတ္ေသာ ကုသုိလ္ရွိသူ ျမတ္ေသာ သူတို႔သာ ေရာက္သင့္ေသာ ေနရာသို႔ ေရာက္သူ (၀ါဒ) စစ္ထုိး၍ မရႏုိင္ေသာသူ သမဏ ျဖစ္လိမ့္မည္။
လက္သမားႀကီး ကေလးသူငယ္ လူမမယ္ ပက္လက္အိပ္ အရြယ္မွာ ကိုယ္ဟူ၍ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္မွ်လည္း မ႐ိွေသး၊ ကိုယ္လႈပ္ရွားကာမွ်မွတစ္ပါး အဘယ္မွာ ကိုယ္ျဖင့္ မေကာင္းမႈကို ျပဳလတၱံ႕နည္း။ လက္သမားႀကီး ကေလးသူငယ္ လူမမယ္ ပက္လက္အိပ္ အရြယ္မွာ စကားဟူ၍ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္မွ်လည္း မ႐ိွေသး၊ ငိုေႂကြး႐ံုမွ်မွတစ္ပါး မေကာင္းေသာ စကားကို အဘယ္မွာ ဆုိလိမ့္မည္နည္း။ လက္သမားႀကီး ကေလးသူငယ္ လူမမယ္ ပက္လက္အိပ္ အရြယ္မွာ အၾကံဟူ၍ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္မွ်လည္း မ႐ိွေသး၊ ငိုေၾကြး႐ံု ရႊင္ျမဴး႐ံုမွ တစ္ပါး အဘယ္မွာ မေကာင္းေသာ အၾကံကို ၾကံလတၱံ႕နည္း။ လက္သမားႀကီး ကေလးသူငယ္ လူမမယ္ ပက္လက္အိပ္ အရြယ္မွာ အသက္ေမြးမႈ ဟူ၍ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္မွ်လည္း မ႐ိွေသး၊ အမိႏို႔ကို စို႔ျခင္းမွ တစ္ပါး အဘယ္မွာ မေကာင္းေသာ အသက္ေမြးမႈ ရွိလတၱံ႕နည္း။ (မဇၥ်ိမပဏၰာသ၊ သမဏမု႑ိကသုတ္ကို ဆက္လက္ဖတ္႐ႈပါ။)
အထက္ပါ ဘုရားရွင္၏ ေဒသနာေတာ္ကိုၾကည့္လွ်င္ ေမာင္လွစိန္၏ ႏြားသတၱ၀ါကံငါးပါးလံုၿခံဳတယ္လို႔ မဆိုႏိုင္ဘူးလား-ဟူေသာ အေမး၏ အေျဖကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မည္။ ဘုရားရွင္၏ ဆိုလို ခ်က္မွာ ဒုစ႐ိုက္တစ္ခုခုကို မျပဳလုပ္ျခင္းသက္သက္မွ်သည္ ခ်ီမြမ္းဖြယ္ မဟုတ္။ အကုသိုလ္ မျဖစ္ ေသာ္လည္း ကုသိုလ္ျဖစ္သည္ဟု မဆိုႏိုင္။ မက်ဴးလြန္တိုင္း ကုသိုလ္ျဖစ္လွ်င္ ကေလး အရြယ္က ေသသူမ်ား အကုန္လံုး နတ္ျပည္ေရာက္ကုန္ရာ၏။ ကိုးမားေ၀ဒနာရွင္မ်ားေလာက္ သီလ လံုၿခံဳသူမ်ား ရွိေတာ့မည္မဟုတ္။ အမွန္မွာ သံ၀ရ (ေစာင့္စည္းလိုမႈ) ပဟာန (ပယ္ရွားလိုမႈ) တို႔ျဖင့္ ေရွာင္ၾကဥ္ မွသီလ-ဟုေခၚဆိုရ၏။
ေနာက္တစ္ခု ေျပာစရာရွိသသည္မွာ “လူသည္ျမင့္ျမတ္သည္ ”ဟုဆိုျခင္းထက္ “လူ႔အျဖစ္ သည္ျမင့္ျမတ္သည္” ဟု ေျပာဆိုမွ သဘာ၀က်ပါသည္။ လူတစ္ေယာက္စီႏွင့္ တိရစၧာန္တစ္ေကာင္ခ်င္း ထုတ္ႏႈတ္ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ တိရစၧာန္ထက္ ဆိုးေသာလူမ်ား ရွိႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ လူ႔ဘ၀ (လူ႔အျဖစ္)ႏွင့္ တိရစၧာန္ဘ၀ (တိရစၧာန္အျဖစ္) မည္သည့္ဘ၀က ျမင့္ျမတ္ပါသနည္းဟူမူတိရစၧာန္ ျဖစ္လာဖို႔ အကုသိုလ္ကံက ပို႔ေဆာင္ၿပီး လူျဖစ္လာဖို႔ ကုသိုလ္ကံက ပို႔ေဆာင္ျခင္း ေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ လူ႔ဘ၀သည္ ဘ၀အဆင့္ ပိုမိုျမင့္မားဖို႔ အေၾကာင္း ေကာင္းမႈတို႔ကို ျပဳလုပ္ႏိုင္ခြင့္ ပိုမိုမ်ားျပားေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း လူ႔ဘ၀က ပို၍ ျမင့္ျမတ္ သည္ဟု ဆိုရပါမည္။ ေကာင္းမႈ မေကာင္းမႈတို႔ကို လုပ္ျခင္း မလုပ္ျခင္းျခင္းမွာ လူ႔ဘ၀ႏွင့္ မဆိုင္ပါ။ လူပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးခ်င္းစီႏွင့္သာဆိုင္ပါသည္။
(လူအခ်င္းခ်င္း ေယာက္်ားဘ၀ႏွင့္မိန္းမဘ၀ မည္သည့္ဘ၀က ျမင့္ျမတ္ သနည္း-ဟူရာ၌ကား (မည္သူ-ဟု ပုဂၢိဳလ္ကို မရည္ညႊန္းဘဲ ဘ၀-ဟူေသာ အျဖစ္ကို ရည္ညႊန္းသည္ကို သတိျပဳပါ။) အေၾကာင္းကံကိုသာ ၾကည့္၍ ေယာက်္ားဘ၀က ျမင့္ျမတ္သည္ဟု ဆိုရ၏။ လက္ရွိအေန အထားတြင္ကား ဘ၀အဆင့္အတန္းျမင့္မားဖို႔ရာ ျပဳလုပ္ႏိုင္စြမ္းအားျဖင့္ အခြင့္အေရး တန္းတူရေသာေၾကာင့္ ေယာက်္ားႏွင့္မိန္းမ မည္သူက ျမင့္ျမတ္သည္ဟု ဆိုခြင့္မရွိ။ကုသိုလ္သာသူကျမင့္ျမတ္၏။)
ေမာင္လွစိန္၏ စာပါအတိုင္း လူတို႔သည္ စား-ေန-၀တ္တို႔တြင္ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ေကာင္းေလာက္ေအာင္ လြန္ကဲေလာ္မာၾကသည္မွာမွန္ပါသည္။
“ေရွးအခါက လိုခ်င္ျခင္း ဆာေလာင္မြတ္သိပ္ျခင္း အိုမင္းျခင္း ဟူေသာ အနာေရာဂါ သံုးမ်ဳိးတို႔သာ ျဖစ္ကုန္၏၊ ယခုေသာ္ကား ႏြားတို႔ကို သတ္ျဖတ္ ႏွိပ္စက္ျခင္းေၾကာင့္ အနာမ်ဳိး ကိုးဆယ့္ရွစ္ပါးတို႔သည္ ျဖစ္ေပၚလာကုန္၏။ (၂၈)” (သုတၱနိပါတ္၊ ျဗာဟၼဏဓမၼိကသုတ္) ဟူေသာ ေဒသနာအရ သတၱ၀ါတို႔ကိုသတ္ျဖတ္ ညွဥ္းဆဲျခင္းသည္ အနာေရာဂါ ထူေျပာျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္၏။(အသားစားျခင္းသည္လည္း ေရာဂါမ်ားျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္ႏိုင္ ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ “ညႇဥ္းဆဲသူကား အနာမ်ား သနား က်န္းမာသည္” ဟူေသာ စူဠကမၼ၀ိဘဂၤသုတ္ ေဒသနာအရ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္းသည္သာ ေရာဂါမ်ားျခင္း၏အေၾကာင္းျဖစ္၏။
“ေလာဘအားႀကီးသည့္ ေခတ္တြင္ (ငတ္မြတ္ေခါင္းပါး အစာရွားျခင္း) ဒုဗၻိကၡႏၲရကပ္ ဆိုက္ေရာက္တတ္၏။ ေမာဟအားႀကီးသည့္ ေခတ္တြင္(အနာေရာဂါထူေျပာျခင္း) ေရာဂႏၲရကပ္ ဆိုက္ေရာက္တတ္၏။ ေဒါသအားႀကီးသည္ ေခတ္တြင္ (စစ္မက္ျဖစ္ပြားသျဖင့္ လက္နက္ေဘး) သတၳႏၲရကပ္ ဆိုက္ေရာက္တတ္၏။
ဒုဗၻိကၡႏၲရကပ္ေၾကာင့္ ေသလြန္ေသာအခါ အစာအာဟာရ၌ တပ္မက္မႈ အားႀကီးေသာေၾကာင့္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၿပိတၱာျပည္၌ ျဖစ္တတ္၏။ ေရာဂႏၲရကပ္ေၾကာင့္ ေသလြန္ေသာအခါ မ်ားေသာအားျဖင့္ နတ္ျပည္၌ ျဖစ္တတ္၏။ အေၾကာင္းမွာ “ဤသို႔သေဘာရွိေသာ ေရာဂါမ်ိဳး အျခားသူမ်ားမွာ မျဖစ္ပါေစနဲ႔”ဟု ေမတၱာစိတ္ ျဖစ္တတ္ ေသာေၾကာင့္တည္း။ သတၳႏၲရကပ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးေသလြန္ရသူတို႔သည္ အခ်င္းခ်င္း အာဃာတအားႀကီး ေသာေၾကာင့္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ငရဲဘုံ၌ ျဖစ္ရတတ္၏။” (စကၠ၀တၱိသုတ္အ႒ကထာ) ဟု စာေပမ်ားတြင္ ဆိုေသာေၾကာင့္ ကိုယ္ျပဳသည့္ကံ ကိုယ္သာခံရ စံရမည္ျဖစ္၏။
ေမတၱာ က႐ုဏာ မုဒိတာ ဥေပကၡာ-ဟူေသာ တရားမ်ားျဖင့္ ေနထိုင္ျခင္းကို ျဗဟၼ၀ိဟာရ - ျမတ္ေသာ ေနထိုင္ျခင္းဟု ဆိုပါသည္။ တိရစၧာန္မ်ား ထိုတရားတို႔ျဖင့္ မေနတတ္ပါ။ ေနတတ္ေသာ မိမိတို႔လူသားေတြလည္း မေနၾကသူ မ်ားပါသည္။ ျမတ္ေသာ ေနထိုင္ျခင္းျဖင့္ ေနႏိုင္ၾကကာ ျမင့္ျမတ္ေသာလူ႔ဘ၀ကိုအရေတာ္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ၾကပါေစ။
ဒီလိုဆိုရင္ သူ႔မွာေတာ့ ဘာ့ေၾကာင့္ သီလကုသိုလ္မရဘဲ လူေတြက်မွ သီလကုသိုလ္ဆိုတာ ရွိေနရတာလဲ ဆရာ။ သီလကုသိုလ္ ဆိုတာ လူသားေတြအတြက္သာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခြင့္ထူး လားဆရာ။
ဒါမွမဟုတ္ ႏြားမွာလည္း သီလကုသိုလ္ရတယ္ဆိုရင္ သီလခိုင္ၿမဲျခင္းဟာ မ်ိဳး႐ိုး ဗီဇနဲ႔ ပိုၿပီး မဆိုင္ ဘူးလားဆရာ။ ႏြားျဖစ္လို႔ သီလၿမဲတယ္။ က်ားျဖစ္လို႔ ပါဏာတိပါတကံ ထိုက္တယ္ စသျဖင့္ေပါ့။(ဆက္လက္၍ လူတို႔အစားၾကဴပံု၊ အစားအေသာက္ ေလာ္လီပံု၊ အ၀တ္အစား ေလာ္မာပံု မ်ားကို ေရးသားကာ)---
ဒီေတာ့ ဆရာရယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လူသားေတြရဲ့ ျဖစ္တည္မႈ (existence) ဆိုတာ ဘာလဲ ဆရာ။ အဓိပၸါယ္ဘယ္လို ဖြင့္မလဲဆရာ။ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ မာန္မာနေတြ ေႏွာင္ဖြဲ႕ေနတာကို ဘ၀ျဖစ္တည္မႈရဲ့ အဓိပၸါယ္လို႔ ဆိုရမလားဆရာ။ ဒါဆို လူသားေတြ ျမင့္ျမတ္တယ္။ လူ႔ဘ၀ဟာ တန္ဖိုးရွိတယ္ဆိုတာလိမ္ညာမႈ တစ္ရပ္ပဲေပါ့ဆရာရယ္။
လူသားေတြရဲ့ အေျခာက္တိုက္ ဘ၀င္ျမင့္မႈ၊ စိတ္ႀကီး၀င္မႈေပါ့။ မဟုတ္ဘူးလား။ဆရာ့အျမင္က ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။ လူသားရဲ့ ျမင့္ျမတ္မႈကို ဆရာသက္ေသျပႏိုင္ပါ့မလား။ လူကသာ ဘုရားျဖစ္ႏိုင္တယ္။ လူသာလွ်င္ မဂ္ဖိုလ္နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမင့္ျမတ္ပါတယ္လို႔ မေျပာနဲ႔ဆရာ။ကၽြန္ေတာ္ဆိုလိုခ်င္တာ လူနည္းစုကို ေျပာတာမဟုတ္ပါဘူး။ ပုထုဇဥ္လူ သားထုႀကီး တစ္ရပ္လံုးကို ညႊန္း ဆိုတာပါဆရာ။ ဆရာရဲ့ အေျဖကို ေမွ်ာ္လင့္ေနမယ္ဆရာ ေလးစား႐ိုေသစြာျဖင့္…..
(တပည့္ေမာင္လွစိန္)
အထက္ပါ စာမ်ားသည္ ၂၀၁၁-ခု၊ မတ္လထုတ္၊ ဓမၼရံသီမဂၢဇင္းမွ စာေရးဆရာၾကည္လြင္(ျမန္မာစာ)၏ ကၽြႏ္ုပ္တို႔၏ျဖစ္တည္မႈ - ေဆာင္းပါးမွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ ျဖစ္၏။ေဆာင္းပါးအဆံုးတြင္ “တပည့္ျဖစ္သူ ေမာင္လွစိန္၏ စာကို ရရွိၿပီးေနာက္ ပညာရွင္မ်ား ျပန္လည္ေျဖၾကား ေပးပါရန္ ပန္ၾကားရင္း ဓမၼရံသီမွ တစ္ဆင့္ တင္ျပ အပ္ပါေၾကာင္း” ဟု စာေရးဆရာက ေတာင္းဆိုထားပါသည္။
ေမာင္လွစိန္၏ ေပးစာတြင္ လူႏွင့္တိရစၧာန္တို႔၏ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ရွင္သန္ ရပ္တည္ၾကရာတြင္ တိရစၧာန္မွာ (မျဖစ္မေန) လိုအပ္ခ်က္အတြက္သာ သဘာ၀ အေလ်ာက္ ျပဳမူကာ ရပ္တည္ၾကၿပီး လူတို႔ကား လိုအပ္ခ်က္ (need) အတြက္ သက္သက္မဟုတ္ေတာ့ပဲ လိုခ်င္မႈ (greed) တဏွာေလာဘအလိုလိုက္ကာ
စား-ေန-၀တ္တို႔တြင္ လြန္ကဲေလာ္လီၾကသျဖင့္ လူသည္ တိရိစၧာန္ထက္ ျမင့္ျမတ္သည္ ဆိုသည္မွာ အေျခာက္ တိုက္ဘ၀င္ျမင့္မႈသေဘာသက္၀င္ေနေၾကာင္းပါရွိ၏။
တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ႏိႈင္းယွဥ္ရာတြင္ ႏႈိင္းယွဥ္သည့္ ႐ႈေထာင့္သည္ အခရာက်၏။ ဥပမာ- လူသည္ ငါးေလာက္ ေရမကူးတတ္၊ ျမင္းေလာက္ အေျပးမျမန္၊ ဆင္ေလာက္ ခြန္အားမႀကီး၊ ငွက္ကဲ့သို႔ ေကာင္းကင္၌ မပ်ံသန္းႏိုင္။ ထိုေၾကာင့္ လူသည္ ငါး-ျမင္း-ဆင္-ငွက္တို႔ေအာက္ နိမ့္က်၏-ဟု ဆိုရမည္ေလာ။ ထိုထိုဆိုင္ရာ ႐ႈေထာင့္မ်ား၌ နိမ့္က်ေသာ္လည္း အျခားသာလြန္ေသာ အခ်က္ေကာင္းမ်ားလည္း မ်ားစြာရွိေသးေသာေၾကာင့္ လူသည္ ထိုသတၱ၀ါတို႔ေအာက္ နိမ့္က်သည္ဟုမဆိုသင့္။ အမွန္တကယ္ တန္ဖိုးထားအပ္ေသာ အခ်က္မ်ား၌
သာလြန္ေသာေၾကာင့္ ထိုသတၱ၀ါတို႔ထက္ သာလြန္၏-ဟုသာ ဆိုသင့္၏။ ပင္လယ္ေရသည္
မ်ားျပားေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ တန္ဖိုးထားအပ္ေသာ ေသာက္သံုးမႈအတြက္ အသံုးမ၀င္ေသာေၾကာင့္ မျမတ္၊ ေရတြင္းေရကန္တို႔၌ ရွိေသာေရသည္ နည္းပါးသည့္တိုင္ သတၱ၀ါ အမ်ားအတြက္ အသံုး၀င္ အက်ိဳးမ်ား သည့္အတြက္ျမတ္၏-ဟုဆိုရသကဲ့သို႔တည္း။
ဗာလပ႑ိတသုတ္တြင္ - ဆင္-ျမင္း-ႏြား-ျမည္း-ဆိတ္-သမင္စေသာ ျမက္သစ္ပင္ကို စားကုန္ေသာ တိရစၧာန္ သတၱ၀ါ၊ ၾကက္-၀က္-အိမ္ေခြး-ေျမေခြးစေသာ မစင္ကို စားကုန္ေသာ တိရစၧာန္ သတၱ၀ါ၊ ပိုးရြ-ႏွံ-တီေကာင္စေသာ အမိုက္တုိက္၌ ေပါက္ပြါးႀကီးျပင္း ေသလြန္ကုန္ေသာ တိရစၧာန္ သတၱ၀ါ၊ ငါး-လိပ္-မိေက်ာင္းစေသာ ေရ၌ ေပါက္ပြါးႀကီးျပင္း ေသလြန္ကုန္ေသာ တိရစၧာန္ သတၱ၀ါ၊ ငါးပုပ္-အေကာင္ပုပ္-ရြံ႕ပုပ္-ေမွာ္ပုပ္စေသာ မစင္ၾကယ္ေသာ ၀တၳဳ၌ ေပါက္ပြါးႀကီးျပင္း ေသလြန္ကုန္ေသာ တိရစၧာန္ သတၱ၀ါတို႔သည္ ရွိကုန္၏။ ရဟန္းတုိ႔ ထုိသူမုိက္သည္ ဤေလာက၌ ေရွးမဆြက အရသာ၌ တပ္မက္ေမာသည္ ျဖစ္၍ မေကာင္းမႈကံတို႔ကို ျပဳေသာေၾကာင့္ ကိုယ္ခႏၶာ ပ်က္စီး၍ ေသၿပီးသည္မွ ေနာက္၌ ထိုထိုတိရစၧာန္ သတၱ၀ါတို႔၏ အေပါင္းအေဖာ္ အျဖစ္သို႔ ကပ္ေရာက္၏။ ရဟန္းတို႔ ငါသည္ နည္းပရိယာယ္ အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္လည္း တိရစၧာန္ႏွင့္ စပ္ေသာ စကားကို ေဟာျငားအံ့၊ ရဟန္းတို႔ တိရစၧာန္မ်ဳိး၏ ဆင္းရဲပံု အလံုးစံုကို ကုန္ေအာင္ ေဟာျခင္းငွါ မလြယ္။ ရဟန္းတို႔ ဥပမာ အားျဖင့္ ေယာက်္ားသည္ တစ္ေပါက္သာရွိေသာ ထမ္းပိုးကို မဟာ သမုဒၵရာ၌ ပစ္ခ်ရာ၏၊ ထုိထမ္းပိုးကို အေရွ႕ေလသည္ အေနာက္အရပ္သို႔ လႊင့္ေဆာင္ရာ၏၊ အေနာက္ေလသည္ အေရွ႕အရပ္သို႔ လႊင့္ေဆာင္ရာ၏၊ ေျမာက္ေလသည္ ေတာင္အရပ္သို႔ လြင့္ေဆာင္ရာ၏၊ ေတာင္ေလသည္ ေျမာက္အရပ္သို႔ လႊင့္ေဆာင္ရာ၏။ ထုိသမုဒၵရာ၌ လိပ္ကန္းသည္ ရွိရာ၏၊ ထုိလိပ္ကန္းသည္ အႏွစ္တစ္ရာ အႏွစ္ တစ္ရာကို လြန္သျဖင့္ တစ္ႀကိမ္ေပၚရာ၏။ ရဟန္းတို႔ အဘယ္သို႔ ထင္မွတ္ၾကကုန္သနည္း၊ ထုိလိပ္ကန္းသည္ ထိုတစ္ေပါက္သာ ရွိေသာ ထမ္းပိုး၌ လည္ကို စြပ္မိႏိုင္ရာ အံ့ေလာ ဟု (ေမးေတာ္မူ၏)။ ျမတ္စြာဘုရား မစြပ္မိႏိုင္ ရာပါ၊ ျမတ္စြာဘုရား ရွည္စြာေသာ ကာလကို လြန္သျဖင့္ တစ္ခါတစ္ရံမူ စြပ္မိ ႏိုင္ရာပါ၏ဟု(ေလွ်ာက္ၾကကုန္၏)။
ရဟန္းတို႔ ထုိလိပ္ကန္းသည္ တစ္ေပါက္သာ ရွိေသာ ထမ္းပိုး၌ လ်င္ျမန္စြာ လည္ကို စြပ္မိေသာ္ စြပ္မိ ႏိုင္ရာ၏။ ရဟန္းတို႔ တစ္ႀကိမ္ အပါယ္သို႔က်ေသာ သူမိုက္သည္ လူအျဖစ္ကို (ျပန္ရရန္) အလြန္ ရခဲ၏ ဟု ငါဘုရားေဟာၾကား၏၊
အဘယ္ေၾကာင့္နည္းဟူမူ - ရဟန္းတို႔ ဤအပါယ္ဘံု၌ တရားက်င့္ျခင္း အညီအမွ် က်င့္ျခင္း ကုသုိလ္ျပဳျခင္း ေကာင္းမႈ ျပဳျခင္းတို႔သည္ မရွိကုန္ေသာ ေၾကာင့္တည္း၊ ရဟန္းတို႔ ဤအပါယ္ဘံု၌ အခ်င္းခ်င္း ခဲစားျခင္း
(အားႀကီးေသာ သတၱ၀ါက) အားေသးေသာ သတၱ၀ါကို ခဲစားျခင္းသည္ ျဖစ္၏။ (မ၊ ၃၊ ဗာလပ႑ိတသုတ္)
ထိုသို႔လွ်င္ တိရစၧာန္တို႔သည္ တရားက်င့္ဖို႔ အညီအမွ်က်င့္ဖို႔ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈျပဳဖို႔ အခြင့္အေရးမရွိ႐ံုမက အခ်င္းခ်င္း ႏိုင္ရာစားတတ္သည့္ အေလ့အထမ်ားေၾကာင့္ ႐ံႈးသူေရာ ႏိုင္သူပါ ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် အကုသိုလ္ ျဖစ္ေနတတ္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အကုသိုလ္နည္းေအာင္၊ ကုသိုလ္မ်ားေအာင္ ၊ စိတ္ထားျဖဴစင္ေအာင္ ျပဳျပင္ႏိုင္ ျခင္းမ်ား နည္းပါးသည့္အတြက္ တိရစၧာန္တို႔၏ ဘ၀သည္ မည္သို႔လွ်င္ ျမတ္ႏိုင္ပါအံ့နည္း။
တစ္ခါက ပဥၥကဂၤ လက္သမားႀကီးအား သမဏမု႑ိကာ၏ သားျဖစ္ေသာ ဥဂၢါဟမာန ပရိဗိုဇ္သည္ ဤစကားကို ေျပာဆို၏- “သူႂကြယ္ ေလာက၌ ကိုယ္ျဖင့္ မေကာင္းမႈကို မျပဳ၊ မေကာင္းေသာ စကားကို မဆုိ၊ မေကာင္းေသာ အၾကံကို မၾကံ၊ မေကာင္းေသာ အသက္ ေမြးမႈျဖင့္ အသက္ မေမြး။ သူႂကြယ္ ငါသည္ ဤေလးပါးေသာ တရားတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ေယာက်္ား ပုဂၢိဳလ္ကို ျပည့္စံုေသာ ကုသုိလ္ရွိသူ ျမတ္ေသာ ကုသုိလ္ရွိသူ ျမတ္ေသာ သူတို႔သာ ေရာက္သင့္ေသာ ေနရာသို႔ ေရာက္သူ (၀ါဒ) စစ္ထုိး၍ မရႏုိင္သူ သမဏ ဟူ၍ ပညတ္၏” ဟု (ဆုိ၏)။
(အထက္ပါစကားသည္ သာမာန္အားျဖင့္ မွန္ကန္ ေကာင္းမြန္သည္ ဟုထင္ရ၏။)
ပဥၥကဂၤ လက္သမားႀကီးသည္ ဥဂၢါဟမာနပရိဗိုဇ္၏ စကားကို ေထာက္ခံျခင္းလည္း မျပဳ ပယ္ျမစ္ျခင္းလည္း မျပဳဘဲ ဘုရားရွင္အား သြားေရာက္ေလွ်ာက္ထား၏။ ဘုရားရွင္၏ မိန္႔ၾကားခ်က္မ်ားကို ဂ႐ုတစိုက္ ဖတ္႐ႈေစခ်င္ပါသည္။
“လက္သမားႀကီး သမဏမု႑ိကာ၏ သားျဖစ္ေသာ ဥဂၢါဟမာန ပရိဗိုဇ္၏ စကားအတုိင္း ျဖစ္သည္ရွိေသာ္ ကေလးသူငယ္ လူမမယ္ ပက္လက္အိပ္ အရြယ္သည္ ျပည့္စံုေသာ ကုသုိလ္ရွိသူ ျမတ္ေသာ ကုသုိလ္ရွိသူ ျမတ္ေသာ သူတို႔သာ ေရာက္သင့္ေသာ ေနရာသို႔ ေရာက္သူ (၀ါဒ) စစ္ထုိး၍ မရႏုိင္ေသာသူ သမဏ ျဖစ္လိမ့္မည္။
လက္သမားႀကီး ကေလးသူငယ္ လူမမယ္ ပက္လက္အိပ္ အရြယ္မွာ ကိုယ္ဟူ၍ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္မွ်လည္း မ႐ိွေသး၊ ကိုယ္လႈပ္ရွားကာမွ်မွတစ္ပါး အဘယ္မွာ ကိုယ္ျဖင့္ မေကာင္းမႈကို ျပဳလတၱံ႕နည္း။ လက္သမားႀကီး ကေလးသူငယ္ လူမမယ္ ပက္လက္အိပ္ အရြယ္မွာ စကားဟူ၍ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္မွ်လည္း မ႐ိွေသး၊ ငိုေႂကြး႐ံုမွ်မွတစ္ပါး မေကာင္းေသာ စကားကို အဘယ္မွာ ဆုိလိမ့္မည္နည္း။ လက္သမားႀကီး ကေလးသူငယ္ လူမမယ္ ပက္လက္အိပ္ အရြယ္မွာ အၾကံဟူ၍ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္မွ်လည္း မ႐ိွေသး၊ ငိုေၾကြး႐ံု ရႊင္ျမဴး႐ံုမွ တစ္ပါး အဘယ္မွာ မေကာင္းေသာ အၾကံကို ၾကံလတၱံ႕နည္း။ လက္သမားႀကီး ကေလးသူငယ္ လူမမယ္ ပက္လက္အိပ္ အရြယ္မွာ အသက္ေမြးမႈ ဟူ၍ သိတတ္ေသာ ဉာဏ္မွ်လည္း မ႐ိွေသး၊ အမိႏို႔ကို စို႔ျခင္းမွ တစ္ပါး အဘယ္မွာ မေကာင္းေသာ အသက္ေမြးမႈ ရွိလတၱံ႕နည္း။ (မဇၥ်ိမပဏၰာသ၊ သမဏမု႑ိကသုတ္ကို ဆက္လက္ဖတ္႐ႈပါ။)
အထက္ပါ ဘုရားရွင္၏ ေဒသနာေတာ္ကိုၾကည့္လွ်င္ ေမာင္လွစိန္၏ ႏြားသတၱ၀ါကံငါးပါးလံုၿခံဳတယ္လို႔ မဆိုႏိုင္ဘူးလား-ဟူေသာ အေမး၏ အေျဖကို ေတြ႔ရပါလိမ့္မည္။ ဘုရားရွင္၏ ဆိုလို ခ်က္မွာ ဒုစ႐ိုက္တစ္ခုခုကို မျပဳလုပ္ျခင္းသက္သက္မွ်သည္ ခ်ီမြမ္းဖြယ္ မဟုတ္။ အကုသိုလ္ မျဖစ္ ေသာ္လည္း ကုသိုလ္ျဖစ္သည္ဟု မဆိုႏိုင္။ မက်ဴးလြန္တိုင္း ကုသိုလ္ျဖစ္လွ်င္ ကေလး အရြယ္က ေသသူမ်ား အကုန္လံုး နတ္ျပည္ေရာက္ကုန္ရာ၏။ ကိုးမားေ၀ဒနာရွင္မ်ားေလာက္ သီလ လံုၿခံဳသူမ်ား ရွိေတာ့မည္မဟုတ္။ အမွန္မွာ သံ၀ရ (ေစာင့္စည္းလိုမႈ) ပဟာန (ပယ္ရွားလိုမႈ) တို႔ျဖင့္ ေရွာင္ၾကဥ္ မွသီလ-ဟုေခၚဆိုရ၏။
ေနာက္တစ္ခု ေျပာစရာရွိသသည္မွာ “လူသည္ျမင့္ျမတ္သည္ ”ဟုဆိုျခင္းထက္ “လူ႔အျဖစ္ သည္ျမင့္ျမတ္သည္” ဟု ေျပာဆိုမွ သဘာ၀က်ပါသည္။ လူတစ္ေယာက္စီႏွင့္ တိရစၧာန္တစ္ေကာင္ခ်င္း ထုတ္ႏႈတ္ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ တိရစၧာန္ထက္ ဆိုးေသာလူမ်ား ရွိႏိုင္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ လူ႔ဘ၀ (လူ႔အျဖစ္)ႏွင့္ တိရစၧာန္ဘ၀ (တိရစၧာန္အျဖစ္) မည္သည့္ဘ၀က ျမင့္ျမတ္ပါသနည္းဟူမူတိရစၧာန္ ျဖစ္လာဖို႔ အကုသိုလ္ကံက ပို႔ေဆာင္ၿပီး လူျဖစ္လာဖို႔ ကုသိုလ္ကံက ပို႔ေဆာင္ျခင္း ေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ လူ႔ဘ၀သည္ ဘ၀အဆင့္ ပိုမိုျမင့္မားဖို႔ အေၾကာင္း ေကာင္းမႈတို႔ကို ျပဳလုပ္ႏိုင္ခြင့္ ပိုမိုမ်ားျပားေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း လူ႔ဘ၀က ပို၍ ျမင့္ျမတ္ သည္ဟု ဆိုရပါမည္။ ေကာင္းမႈ မေကာင္းမႈတို႔ကို လုပ္ျခင္း မလုပ္ျခင္းျခင္းမွာ လူ႔ဘ၀ႏွင့္ မဆိုင္ပါ။ လူပုဂၢိဳလ္ တစ္ဦးခ်င္းစီႏွင့္သာဆိုင္ပါသည္။
(လူအခ်င္းခ်င္း ေယာက္်ားဘ၀ႏွင့္မိန္းမဘ၀ မည္သည့္ဘ၀က ျမင့္ျမတ္ သနည္း-ဟူရာ၌ကား (မည္သူ-ဟု ပုဂၢိဳလ္ကို မရည္ညႊန္းဘဲ ဘ၀-ဟူေသာ အျဖစ္ကို ရည္ညႊန္းသည္ကို သတိျပဳပါ။) အေၾကာင္းကံကိုသာ ၾကည့္၍ ေယာက်္ားဘ၀က ျမင့္ျမတ္သည္ဟု ဆိုရ၏။ လက္ရွိအေန အထားတြင္ကား ဘ၀အဆင့္အတန္းျမင့္မားဖို႔ရာ ျပဳလုပ္ႏိုင္စြမ္းအားျဖင့္ အခြင့္အေရး တန္းတူရေသာေၾကာင့္ ေယာက်္ားႏွင့္မိန္းမ မည္သူက ျမင့္ျမတ္သည္ဟု ဆိုခြင့္မရွိ။ကုသိုလ္သာသူကျမင့္ျမတ္၏။)
ေမာင္လွစိန္၏ စာပါအတိုင္း လူတို႔သည္ စား-ေန-၀တ္တို႔တြင္ စိတ္ပ်က္ဖြယ္ေကာင္းေလာက္ေအာင္ လြန္ကဲေလာ္မာၾကသည္မွာမွန္ပါသည္။
“ေရွးအခါက လိုခ်င္ျခင္း ဆာေလာင္မြတ္သိပ္ျခင္း အိုမင္းျခင္း ဟူေသာ အနာေရာဂါ သံုးမ်ဳိးတို႔သာ ျဖစ္ကုန္၏၊ ယခုေသာ္ကား ႏြားတို႔ကို သတ္ျဖတ္ ႏွိပ္စက္ျခင္းေၾကာင့္ အနာမ်ဳိး ကိုးဆယ့္ရွစ္ပါးတို႔သည္ ျဖစ္ေပၚလာကုန္၏။ (၂၈)” (သုတၱနိပါတ္၊ ျဗာဟၼဏဓမၼိကသုတ္) ဟူေသာ ေဒသနာအရ သတၱ၀ါတို႔ကိုသတ္ျဖတ္ ညွဥ္းဆဲျခင္းသည္ အနာေရာဂါ ထူေျပာျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္၏။(အသားစားျခင္းသည္လည္း ေရာဂါမ်ားျခင္း၏ အေၾကာင္းျဖစ္ႏိုင္ ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ “ညႇဥ္းဆဲသူကား အနာမ်ား သနား က်န္းမာသည္” ဟူေသာ စူဠကမၼ၀ိဘဂၤသုတ္ ေဒသနာအရ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္ျခင္းသည္သာ ေရာဂါမ်ားျခင္း၏အေၾကာင္းျဖစ္၏။
“ေလာဘအားႀကီးသည့္ ေခတ္တြင္ (ငတ္မြတ္ေခါင္းပါး အစာရွားျခင္း) ဒုဗၻိကၡႏၲရကပ္ ဆိုက္ေရာက္တတ္၏။ ေမာဟအားႀကီးသည့္ ေခတ္တြင္(အနာေရာဂါထူေျပာျခင္း) ေရာဂႏၲရကပ္ ဆိုက္ေရာက္တတ္၏။ ေဒါသအားႀကီးသည္ ေခတ္တြင္ (စစ္မက္ျဖစ္ပြားသျဖင့္ လက္နက္ေဘး) သတၳႏၲရကပ္ ဆိုက္ေရာက္တတ္၏။
ဒုဗၻိကၡႏၲရကပ္ေၾကာင့္ ေသလြန္ေသာအခါ အစာအာဟာရ၌ တပ္မက္မႈ အားႀကီးေသာေၾကာင့္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၿပိတၱာျပည္၌ ျဖစ္တတ္၏။ ေရာဂႏၲရကပ္ေၾကာင့္ ေသလြန္ေသာအခါ မ်ားေသာအားျဖင့္ နတ္ျပည္၌ ျဖစ္တတ္၏။ အေၾကာင္းမွာ “ဤသို႔သေဘာရွိေသာ ေရာဂါမ်ိဳး အျခားသူမ်ားမွာ မျဖစ္ပါေစနဲ႔”ဟု ေမတၱာစိတ္ ျဖစ္တတ္ ေသာေၾကာင့္တည္း။ သတၳႏၲရကပ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးေသလြန္ရသူတို႔သည္ အခ်င္းခ်င္း အာဃာတအားႀကီး ေသာေၾကာင့္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ငရဲဘုံ၌ ျဖစ္ရတတ္၏။” (စကၠ၀တၱိသုတ္အ႒ကထာ) ဟု စာေပမ်ားတြင္ ဆိုေသာေၾကာင့္ ကိုယ္ျပဳသည့္ကံ ကိုယ္သာခံရ စံရမည္ျဖစ္၏။
ေမတၱာ က႐ုဏာ မုဒိတာ ဥေပကၡာ-ဟူေသာ တရားမ်ားျဖင့္ ေနထိုင္ျခင္းကို ျဗဟၼ၀ိဟာရ - ျမတ္ေသာ ေနထိုင္ျခင္းဟု ဆိုပါသည္။ တိရစၧာန္မ်ား ထိုတရားတို႔ျဖင့္ မေနတတ္ပါ။ ေနတတ္ေသာ မိမိတို႔လူသားေတြလည္း မေနၾကသူ မ်ားပါသည္။ ျမတ္ေသာ ေနထိုင္ျခင္းျဖင့္ ေနႏိုင္ၾကကာ ျမင့္ျမတ္ေသာလူ႔ဘ၀ကိုအရေတာ္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ႏိုင္ၾကပါေစ။
အရွင္ေကာ၀ိဒ (ေယာ)
